m No. 184 Woensdag 8 Mei 1918 33e Jaargang De Groote Oorlog. rLAND, TVLAND, Kr. Metis. pornv*», Zijl «tra. oomTM, Zijlstra. llmann en Ver- fuvers. Ikel, inboedel, |iout en smids en Verhoek, nd, Neervoort, isman. renten iers wo - lid, Hioolen. luizen, schuur en fel, Neervoort. en dijk, Pilaar, huur, bouwland, Van Di sseL huizen, Pilaar. ien, Pilaar. Irkusse. In, Markusse. Ilioolen. Icbten, Markusse Markusse en v. ichten, Pilaar, (chten, Pilaar. boereninspazi, ERBERICHT. den morgen leid door het Juut te De Bilt. 769.2 te Hapa- Ite Zuid-Duitsch- rond van 8 Mei: pordoostelijke tot |Noorden, in het tot Zuidelijken likt, later waar- Ier. Weinig ver- 1.000. EN VAN OV£U- NTÈLE HARER TEN BEHOEVE EhV'OORDtGDE ilNG m >BAMK |DERLAND. jbaar. lissingen en b Msüskerke: [antiaren (2 g. 6 r.) |dweg, Jorisweg en |n pacht bij L. Bos- y80.jrer jaar tot 1 J>' f-U A* utiar6i« (1 g. 150 r.) elis Jasperse's weg. Jobse voor f50. November 1920. briefjes worden vóór ewacht ten kantore RCJVEte Middelburg. KOOP e dearnen Musterd, LEijftjWEN, West-Souburg. m een letter B, bureau loes. rsknechts istorie j^rijps- o o tdie ifst -MIDDELBURG— VERDAM. 1918. 18, 22, 25 en 29 jen naar Rotterdam m Middelburg naar m. 8 uur. 14, 18, 21, 24, 28, ,n Rotterdam naar 7lissingen vm. 8 uur. n geen dienst. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUI.T L. BURG. -Drukkers: Oosterbaan Le Co int re, Goes. Morgen, Hemelvaartsdag, Z e e u w" niet verschijnen. zal „D e SorcoskeHke (W.) „De Zeeuw" steunt gaarne voor de a. s. gemeenteraadsverkiezing de candida- tuur, door de a.-r. Kiesvereeniging aldaar gesteld, van den heer Zijn wij klaar? Hebben onze Kiesvereenigingen nu alle namen van de nieuwe kiezers opigjeno- men? Hebben zij de namen geteld van j allen, die (moeten bezocht worden pnï ze te winnen voor de candidaten onzer partij'? Laten in deze week en de daaraanvol- j g'ende overal waar 't nognoodig is1, de Kiezerslijsten bestudeerd worden; het is de eerste maal, dat wij onder het nieuwe kiesstelsel optreden. l Niemand toch meene, dat alles van. zielf terecht komt. Laten wij bedenken, dat van een g.oe- den inzet der verkiezingen zóóveel af- banlg|t. De namen der candidaten op de lijst van groep III, waartoe Zeeland behoort, zijn nog niet bekend. Dit belet evenwel niejnand om nu reeds op werven uit te g'aan. Wel zal de sternplicht velen1 naar de stembus lokken, imjaar niemand der al dus gedwongenen behoeft zijn stembiljet in te vullen. Van al dezulken .dienen wij; nu reeds verzekerd te izSjin. Zegt hun dat zij' bij dezen van boven opgtelegden drang ook den redelijken plicht om partij' te Jdiiez'en niet mogfen verzaken. Evenals vroeger kan 't ook bij deze ver- kiezïngscapipagne van één stem afhangen. Vooral 'de besturen onzer Kiesveree nigingen hebben dubbel waakzaam te zijn. Niet in bestrijding van de andere lijsten, maar in propageering der eigen ljjst moet onze kracht liiglgen. En vooral ook thans zij de voorbe reiding tot het gewichtige kiezers werk in de mogendheid des- 'Heeren, en in vol komen afhankelijkheid van 's Heeren on gehouden goedheid. Bidt en werkt! Voor mr. J. A. de Wilde. De Standaard brak in haar no. van 29 April een lans voor de verkiezing van mr. de Wilde, speciaal als pleitbezorger ,„voor de Zeeu.w sche belangen" in do Tweede Kamer. Hoofdzakelijk hierom namen wij in ons Persoverzicht van 30 April de desbetref fende driestar van Do Standaard over- Wij zijn overtuigd dat dit allen Zeeuwen, die mr. de Wilde kennen, aangenaam is geweest. En waarom? De heer De Wilde-is een van de weinige gelukkige personen in onze partij en in onze provincie, die, overal waar zij komen, achting afdwin gen, en waar zij optreden de snaren we ten te tokkelen, welke de harten treffen. Zooals De Wilde het zegt, zelfs de minst ontwikkelde voelt het als intuïtief, zoo is het. Dat is de indruk dien zijn spreken maakt en achterlaat. Daarom leeft 't ook in veler gedachten; De Wilde moet naar de Kamer. En voor alle leiders, althans in het oostelijk deel onzer provincie, staat het vast: De Wilde moet een mooie plaats hebben op de groslijst. Wij hebben reeds vroeger gezegd, dat wij er vrede mee hebben of mettertijd zullen krijgen, dat door het nieuwe kies stelsel het rechtstreeksche effect der vrije keuze onzer Kiesvereenigingen te loor gaat. Doch hieruit volgt nu niet dat wij tevreden zullen zijn, wanneer het Col lege van Gemachtigden, bij wie ten slotte afwijzing- der plaatsen berust, den i Ue Wilde een plaats geeft, die hem van de mogelijkheid om verkozen te wor den uitsluit. j Zeeuwen rekenen er op, dat met den stillen .wenk van De-Standaard ie ening gehouden wordt; dat zij straks con ainore, uit volle hartelijke overtui ging de campagne voor de candidaten V m gl0ei) zullen mogen mee maken. l ,aa' arL1 houde men aan den boven- Plaatse waar de hoofdleiding langen emng veler Zeeuwen ver- Met name Zuid- en Noord Beveland en 011 j 'n komende campagne een goed figuur maken; wanneer vast staat, dat het onder anderen gaat voor mr. Jacob de Wilde. Niet de eerste plaats die verblijv© aan een ander maar een eereplaats op de lijst komt aan dezen raszuiveren antirevolutionair toe. Zoo denken allen er over, die hem kennen. En 't is namens hen dat wrj be- scheidenlijk, nu 't nog de tijd is, de aan dacht van het Co-llege van Gemachtigden op deze aangelegenheid vestigen. C r Voor onze militairen. Op twee geschriftjes wenschen wij de aandacht te vestigen, dewijl zij geschreven zijn in het belang onzer militairen. Het eene is een referaat „Op wacht bij uw vaan", gehouden door adjudant Burgers op 19 Febr. j.I. te Arnhem, op de divisie- samenkomst van „Pro Rege". De veldpre diker ds. T. J. Hagen, van de 2e divisie, schreef er een „voorwoord" bij. Het moet een mooi oogcnblik geweest zijn, die offi cieren, onder-officieren, korporaals en sol daten en in 't midden de adjudant, welke sprak over de noodzakelijkheid van lee- kenarbeid en band aan Gods Woord, en versterking van het nationaliteitsbesef. Ilier is 'een poging openbaar geworden', een kreet gehoord uit den boezem zelf van ons leger om onze militairen, deel van ons volk, onze zonen en broeders te rukken uit de omarming van ongeloof en revolutie. Het andere vlugschrift waarop wij doe len is „de organisatie van de geestelijke verzorging onzer krijgsmacht", door Th G. üonner, le luitenant L. W. I. De heer Donner heeft dit vraagstuk ingedacht, en komt tot de volgende slotsom. De gees telijke verzorging van onze manschappen in leger en vloot is roeping der Kerk, doch wat die verzorging in ruimeren zin aangaat (C'hr. Tehuizen, enz.) moeten ook particulieren optreden. Doch ook de Overheid heeft hier een taak. Wel heeft zij hier klippen te omzeilen en terreinen te ontzien, doch werkeloos toezien is haar niet toegestaan. De Kerk ga voor, o. a. met de aanstelling van veldpredikers (en aalmoezeniers) en de Overheid trede daar bij steunend op. Vooral doet de schrijver uitkomen, dat ook in vredestijd de instelling der veld predikers niet meer kan gemist, zelfs uit gebreid zal moeten worden. Deze veld predikers kunnen goede diensten bewijzen door het verleenen van hulp in den pre dikdienst; het bezoeken van de hospitalen; de zorg voor het verband tusschen dei plaatselijke kerken; het bijhouden van re gisters; het "inwinnen van informaties; het leiden van bijzondere samenkomsten; het regelen van de catechisatie-uren; enz. En wat de geestelijke zorg in ruimeren zin aangaat, zal 't in 't belang van onze jon gens noodig zijn, dat deze taak meer alge meen breed'worde opgevat. Niet alleen do Tehuizen moeten verbeterd worden; maai den soldaat moet gelegenheid gegeven wor den in burgergezinnen liefde en huiselijk verkeer te zoeken; daarbij kan de veld prediker als inleider 'of als verbindings- teeken dienst doen. Dit alles en nog meer kan men lezen in het boekje van luitenant Donner. Het is een uitgave van de Nat. Chr. Officieren Ver., Conradkade 22, Den Haag. Wij lazen 't.met genoegen. Als 't maar vtur.r is. In eien artikel van „He,t Volk" over „burgerlijken dienstplicht" kolmt o.m. de volgende zinsnede voor Indien er een regeering optreedt, die ons geheel© volk organiseert tot helt gemeenschappelijke doel om va,n de 1©- vensmliiddelenvoorziening in die be staande omstandigheden te maken wat er van te maken is, zal de arbei dersklasse "haar medewerking niet weigeren. We 'hopen, schrijft de „Maasb.", en we vinden die 'ppmerlcing zeer ad rem, we lippen, dat de roode partij' ook' bij een eventueel© reehtsche regeerjng die houding zal aannemen. Evenwel zijn we er niet gerust op, daar obstructie, vooral als het tegen rechts gaat, den rooden beieren in het bloed zit. We zullen daarom deize uitlating vah „Het Volk" ons goed jn het geheugen prenten, om te gepaster tijd dei heeren er aan te kunnen herinneren. De heer Kooien acht de bepalingen, waardo or de macht van de 'al ge meene vergadering naar- een kleine groep com missarissen of leden der directie wordt overgebracht, strijdig met het Wetboek van Koophandel, en meent, dat de mi- I nister van justitie niet zijn medewerking mag verleenen a,an de koninklijke goed- i keuring vair statuten met zulke bepalin- I gen. Hij vroeg of de minister voortaan de de opneming van zulke bepalingen wil tegengaan. Minister Ort ziet echter geen strijd met het Wetboek van Koophandel en meenit, dat van misbruik nog niets gebleken is, doch verklaart, dat wanneer zich mis bruiken voordoen, de koninklijke bewilli ging niet meer zal worden verleend. Overigens kwamen beide zienswijzen niet nader tot elkander. Vervolgens was aa;n de orde het yoor- stel van wet van Duijs c.s. tot'verleening va.n ouderdomsrenten Een bedec lings stelseleen ondersteu ning wegens armoede, gelijk Reumer het terecht bestempelde. Duijs' stelsel van armenzorg, is niet alleen slecht, maar ook gevaarlijk. Het is dan ook te begrijpen, dat de heer Beu- mer niet zal medewerken om voor dit wanproduct den weg naar het Staatsblad te openen. Anders zou hij geen pur sang anti revolutionair zijn. Wij beschouwen het heele wetje als een uiting; van gewetenswroeging na een periode, waarin door links niets voor de ouden van dagen gedaan is, waarin het hun belangfen zelfs tegenwerkte door de niet uitvoering, van de wetten-Talma. Het eenige wat op sociaal gebied door het bewind sinds 1913 tot stand gebracht is op het gebied der sociale wetgeving, is een wetje, waarbij die invoering der invaliditeitsverzekering werd uitgesteld. Een jaar geleden nu luid de Regeering gewetenswroeging. Zij poogde nog een soort van compromis tot stand te bren gen. Als rechts .de staatsbedeeling van ouden van dagen wilde aanvaarden dan zou de Regeering en links samen de overige verzekering gaan uitvoeren. Zoo ongeveer beloofde de Regeering. Maar al les wat er aan concessie aan rechts in het compromis besloten lag, werd er „door links uitgelicht. Er bleef niet veel meer ever dan een naakte staatsbedeeling van ouden van dagen. Deze werd door de Tweede Ka,mei- met stemming van rechts tegen links doorgedreven. Toen het wetje aldaar aanhangig was kwam de ontbinding der Kamer. Welnu, concludeerde de Eerste Kamer, wat hier bij ons Ligt, gezonden door een Kamer, die zelf heeft opgehouden te bestaan, is niet meer rechtsgeldig aanhangig. De hee ren van' links dienden daarop hetzelfde ontwerp-staatsbedeeling voor ouden van dagen in, mét de bedoeling om de zaak weer even ver te krijgen als -zij; eenmaal geweest was. Eenmaal heeft de staats- pensionneering het zoover gebracht, dat zij rijp was om, door de Eerste Kamer te worden 'Verworpen. Wat thans ge schiedt is het dwaze spel om het weer zóó ver te brengen', dat de Eerste Kamer over het ontwerp beslissen gaat. Als de heeren het zoover maar brengen kunnein, dat de Eerste Kamer het ontwerp ver werpt Dan schreeuwen zij weer moord en brand. Is het wonder, dat rechts zich met hand en tand verzet tegen dit politiek geknoei? Kooien en Rutgers hebben dan ook niets verzuimd1 om het verachtelijke in het spel aan te wijzen. Dit ontwerp draagt het brandmerk der armenzorg en de arbeiders in Engeland hebben in een vergadering te New-Castle rlan ook krachtig tegen een dergelijk stel sel geprotesteerd. Een stelsel met ver plichte premie-heffing is voor de arbei ders alleen te aanvaarden. De indiening van dit wetsontwerp is uw eigen schande, riep Rutgers de voor- steilere toe, het teekent de waardeloos heid van u'w verkiezings-beloften in 1913. Het is ©en monument van trouweloosheid Staten-Bmieraa! Tweede Kamer. De macht in cie Naaml. Yenn. Bedeelingsstelsel. Monument van trouwe loosheid. Nja regeling der werkzaamheden was de interpellatie-Kooien betreffende de oligarchische clausule van naanilooze ven nootschappen a an de orde. Beknopt overzicht van den toestand. Van het Westelijk oorlogsterrein wordt niet meer gemeld dan aanzienlijke weder- zijdsche artillerie-actie. Wij wieten dit ook wel zonder offi ciéél© communique's, want dag aan dag is de lucht vervuld van het aanhoudende kanongebulder uit Z.-W. richting. Ook vandaag. Tot hoelang nog? Beide partijen achten zich sterker dan ooit en denken er niet aan den strijd, op te geven. De „Echo, de Paris" schrijft: „Ciemen- ocau heeft gisteren een bezoek gebracht aan onze „poilus" in hun loopgraven en daar opnieuw zijn' overtuiging voelen toe- nomen in de onoverwinnelijke kracht der Fransch-Bri tsche strijdk rach ben. Inlusschen komen steeds nieuwe tal rijke troepen uit Amerika. In en na den oorlog blijft de entente een geweldig bloc op militair zoowel als op economisch gebied en het wanhopig offensief van de Duitsche militaire partij zal geen doel treffen". De vrede va.n Boekarest zal nog niet spoedig gevolgd worden door den algp- meénen vrede Het Pruisische Huis van Afgevaardig den heeft de grondwetswijziging in twee de lezing aangenomen. De derde lezing begint Maandag a.s. Dn vrads met Roemenië gesloten. BOECHAREST, 7 Mei. (Officieel.) Het vredesverdrag met Roemenië is heden morgen te elfuur door de gevolmach tigden van de vier verbonden mogend heden geteekend. De plechtige sluilings- zitting waarin de onderteekening geschied de, had plaats onder voorzitterschap van staatssecretaris v. Külilmann in liet kas teel Kotroceni en wel in dezelfde zaal, waarin indertijd besloten werd tot de deelneming van Roemenië aan den we reldoorlog. De vrede zal heeten „de vrede van Boecharest". De tekst van het verdrag zal weldra worden gepubliceerd. De stemming in Vlaanderen. Een Duitsch officier schrijft in de „Köln- Volksztg.": „.Volgend feit, dat ik den tienden April in Gent meemaakte en waarvoor ik dus zelf kan instaan, is teekenend voor de stemming in Vlaanderen. Zonder eenige gedachte, 'dat de slag bij Armentières be gonnen was, kwam ik op dien dag door Gent en daar- wij eenige uren oponthoud hadden, maakte ik hiervan gebruik om de stad eens te gaan bezichtigen. Ongeveer 200250 Belgen stonden druk gestikulee- rend, pratend en lachend voor een winkel raam. Toen ik dichter bij kwam zag ik, dat er een bulletin van den Duitschen staf voor hét raam hing, waarop de snelle vorderingen van ons leger stonden ver meld. Op luiden toon noemden de Gen tenaars elkander de plaatsen, welke wij veroverd hadden en van alle kanten hoor de ik ze lachend roepen: „De Engclschen krijgen op hun kop". Die vreugde gold misschien wel niet zoozeer onze overwinning, als wel liet feit, dat zij, de Engelschen, die het mooie Gent zoo dikwijls uit de lucht hebben gebombardeerd, van harte een flink pak slaag toewenschten. Daar ik voor de eerste maal als rustig toeschouwer eens een succes van onze wapenen mocht beleven, maakte het voor gaande diepen indruk op 'mij en deed mij eer de stemming der Vlamingen kennen dan een dozijn courantenberich ten." Korte oorlogsberichten. In Italië is man begonnen met het bouwen van vijf schepen, die niet tot zinken gebracht kunnen worden en wel ke door petroleum-motoren zullen wor den gedreven. Het s.s. „Prinz Eitel Friedrich" is verbrand in het dok van Sebanilla. Men vermoedt, dat de bemanning den brand heeft aangesticht. Te St. Petersburg zou wegens het eevaar van de mannen der witte garde de staat van verdediging uitgeroepen zijn. D© Spaansehe regeering heeft, een wetsontwerp ingediend, om de dagbladen met jgeldleeningen te hulp te komen. Ook in Milaan is het eigendom van vijandelijk© onderdanen in beslag ge nomen en wel in de eerste plaats kunst voorwerpen ent kostbaarheden. Volgens d© Temps" had in den Elzas de vorige week de eerste zitting van een Fnansche rechtbank plaats. Deze rechtbank beoefent zoowel burgerlijke als strafrechtspleging uit en spreekt volgens d© Haagsebe Conventie recht volgens de Duitsche wet. Keizer Wilhelm ontving, eergisteren den Indischen radja Kumar Pratap. Een telegram uit La Mariposa (Me xico) meldt, da.t vier Engelsche onder danen op 2 Mei door bandieten zijn ver moord. In de Oekraine heeft men den Duit schen tijd overgenomen; de volkscommis saris van binnenlandsche zaken heefteen besluit uitgevaardigd tot invoering van den zomertijd. De bisschop van Amiens, die door de ontruiming dier stad gedwongen is geworden zijn standplaats te verlaten, beeft naar de „Croix" meldt, z,ijn zetel tijdelijk verplaatst naar Abbeville. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post fl.50 Losse nummers-0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct. 3-maal wordt 2 maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden* Bewijsnummers 5 cent. De Lokaler Anzeiger meldt, dat Amiens weer opnieuw geducht beschoten wordt. De stad nadert haar volkomen ver nieling. De bevolking heeft haar sedert 40 dagen verlaten en ook de dorpen in de nabijheid zijn ontruimd. De Duitschers hebben hun zwaar geschut opgesteld en houden Amiens en omliggende plaatsen onder een gestadig vuur. Sinds begin Mei 1915 tot einde Fe bruari 1918, hebben 18 Belgische stoom trawlers, die tijdelijk de vischvangst uit oefenden in de havens van Groot-Brittan- nië, 508 leden der bemanning gered van geallieerde en centrale schepen, door vij andelijke onderzeeërs tot zinken gebracht. 'Twaalf dezer redders ontvingen een bc- looning van de Britsche regeering. Volgens een bericht van de „Kiews- kaja Mysl" (Kieff) heeft de Oekrainische minister voor het transportwezen maatre gelen genomen, dat volgens bepaalde ta rieven graan zal moeten worden afgele verd om de voor de Centralen bestemde 60 millioen poed graan te kunnen verzen den. De bekende Garibaldist. Amilcare Cipriani, die in 1871 veroordeeld werd wegens deelneming aan de commune van Parijs, is aldaar op 73 jarigen leef tijd overleden. Verscheidene malen werd lijj tot afge vaardigde voor de Italiaansche Kamer gekozenbjj weigerde echter in de Kamer zitting te nemen om niet den eed va» trouw aan het koningshuis te moeten afleggen. De ontdekker van de bronnen van den Nijl, de bekende Afrika-reiziger, dr. Richard Kandt, is te Neurenberg, na een langdurig lijdon, dat tijdens zijn werk zaamheid als stafarts in Klein Azië, in het Wespen en in Wolhynië werd ver oorzaakt, overleden. Naar de „Tagl. Rundschau" ver neemt, moeten er tusschen het Bulgaar- sche hof en families van het Habsburg- sche huis besprekingen gevoerd worden over huwelijksplannen. Aartshertog Karei Aibrecht, zoon van Aartshertog Karei Stefanus, zou bestemd zijn als bruidegom voor prinses Nadeschda, de oudste doch ter van koning Ferdinand vau Bulgarije. Verder zouden er plannen bestaan voor een verloving tusschen kroonprins Boris van Bulgarije en aartshertogin Gabriele, de vierde dochter van Aartshertog Frederik. De v o eel i ngs waar de- van haring tegenover vlees ch. Op grond van peirsoonlijfce onderzoer kingen, deelt dr. Van Hamel Roos in het „Mdbl. d. Verv." het volgenldo mede Het totaal gewicht van den haring is 210.5 gram. Hiervan eetbaar spierweefsel 127 gram; oneetbare stof (kop, staartvin en totaal-ingewanden) 83.5 gram. Het gehalte aan eiwit, vet en water van het eetbare spiervleesch in vergelij king met mager rundvleesch is: Haring. Vleesch. Eiwitstoffen 17.63 pCt. 21.5 pCt. Vetgehalte 17.63 pCjt. 1.5 pCt. Wait er 50.77 pCt. 76 pCjt. Aannemende,, dat eea K.G. mager vleesch (normale prijs) pl.m. f2.20 kost, dan kan men voor datzelfde bedrag 22 haringen :koopen> berekend tegen fO.10. Deze 22 haringen (bereikend overeen komstig hei onderzochte monster) wegen 4631 gram, waarvan het eetbare deel 2794 gram weegt. Dit gedeelte bevat 492.6 gram eiwitstoffen en 492.5 gram ve;t. Eén kilograim vleesch bevat 215 gram eiwitstoffen en 15 gram vet. Men ontvangt dus bij inkoop van haring voor hetzelfde bedrag in geld 277 gram of ca. 2-(4 ïnaal meer eiwitstoffen en 477 gram of ca. 33 maal meer vet dan bij vleesch. Rundvleesch. Het bureau voor mededeelingen inzake voedselvoorziening niteldt Bij herhaling wordt de meeiiing ver kondigd, dat het beter ware, een geheel vleeschlooze periode door te miaiken om do voorziening met vleesch, vet en zui velproducten gedurende den winter niet in gevaar te brengen. Dit geschiedt echter niet door de slachtingen, die noodig zijn ami gedurende ©enigen tijd 2 olas vleesch per week en perhoofd beschikbaar te stellen. Daarvoor, alsmede voor de be hoeften van leger en vloot, zijln noodig 6000 stuks vee per weekin een tijdvak van 5 a 6 wpken derhalve tusschen do

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1