Jfon
it
Mo. 18$
Maandag 6 Mei 1918
kp
knacht
J
33e Jaargang
De Groote OorBog.
5d als nieuw
rij wiel
'ing td huur
AVERS,
noord, Oost-
?e.
o#***?*
van reede
^tmaastuavmimmgnts
ögsplem 11.
r* van 9 7'/a
4 eN
ea Goes.
|j begint
ia gsren,
&m gaat verzwak-
rijdt aan bloed-
f'ruik dan
mijnhardt,
Fabriek, Zeist,
s en Drogisten.
'«siflebodon
aét drie versnej-
gkast en JDuniop.
u pr|s van f!25.
pr T bureau „L>e
'erkende Melk*
atto" te koop,
lEN, Grijpskerke.
in Kalfkoi,
|bij a. wattel,
00®
iMKaBw»w'
|G. J O B S JE
Grgpskerke.
de Saafiëgeit,
klokjes.
Iscliofthoogte en
:en en tevens de
pding per brief.
1 OR
ontvoer Abeele.
lOffi
7
j
Cl
Waarde.
l- F.DAVIDSE,
ts, Middelburg.
f met October
nocht
ÖSiC ö'zDom-
er B, bureau
een bekwame
lic^rëcbt,
Spardainme
it Augustus
et koken.
s.
USSE, Gem.-
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
•Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
VERSCHIJNT ELKEN «KERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p, post f 1.50
Losse nummers-0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f0.80, iedere regel meer 20 cL
3-maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
Van de Dcputateilvergadering. Dan wordt het ernstig pogen van de
Christelijke vakbonden naar voren ge
bracht en met warme ingenomenheid be
groet wat 't Vakverbond ook in' zijn af
zonderlijk Christelijk karakter doen mocht.
III.
Rog enkel© treffende passages uit de
rede van dr. lvuyper „Wat nu?" mogen
hier volgen.
In ons no. van Vrijdag j.l. schetste
de schrijver de Revolutie, .zooals zij ook
nu uitkwalm in de Nederlandsche wet
geving ©a in de losmaking dear baindeln
van 't gezag. T'hans volgen wij de re
sumtie van „Friesch Dagblad".
Na te hebben stilgestaan bij' de na
trilling van deze ordeve'ihreking en rechts-
verbrokkeling ook in onze Residentie (de
hongeroproeren) wordt er op- gewezen,
dal, als Mei "ingaat, bij dè kiezers aller
minst louter moedeloosheid te duchten is.'
Go ziet 'tnu reeds in uw eigen partij',
■wat animo- zich allerwegen openbaart. Het
getal der kiesvereenigingen overtrof
reeds sinds jaren dat der andere partijen,
en toch belette idit niet, da,t in m'epir
afgelegen streken, van. 't begin van dit
jaar af, telkens nieuwe kiesverenigingen
gevormd werden. ;Ein niet minder groeide
van allen kant de concurrentie aan. Con
currentie onder ide partijen, die sinds lang
bestonden; concurrentie van nieuwe par
tijen die zich vormde,, men spreekt nu
reeds van zes in aantal. En niet mindef
concurrentie in eigen kling van fracties,
die (hans zelfstandig willen optreden, ©n
tegen uw Candida,ten hun eigen caïidi-
daa-t willen oversteilten. Vandaar dan ook,
dat men ©r niet aau denkt, zijn stem"
busaclio -eeniglijk voor dei mi komende
drie jaren in te zetten, maar veeleer
zich opmaakt om een geheel nieuwe
politieke periode te ontsluiten, ook al
intocht 'tzijn, 'dat do nieuwe inzet eerst
na drie jaar zou kunnen doorwerken.
Het blijft de roeping onzer voorgangers
en leiders, ,0111 het geheel van onz© staat
kundige positie iu steeds deger samen
hang door te denken.
Doch dit alles saa'mgettiomen geeft nog
n-ie-t het concrete noch het special© ant
woord pp de vraag: Wat nu? Dit: Wat
nu? toch doelt niet op 't algemeen, maar
stelt ons den eisch om te verbijzonderen
en vraagt ons af, wat thans 't sterkst
op den voorgrond tredende politieke vraag
stuk is, welks oplossing niet langer toe
ven mlag. Die quaestie nu, dat vraagstuk
heeft ge,en onzer te kiezen, want da'n
zou 'l zich niet onweerstaanbaar aan ons
opdringen, liet treedt van zelf voor ons,
en legt door dte feiten zelf beslag op on ziel
toekomst. AVe zijn een politieke partij,
docli 0111 ons beton en in eigen Kring
treedt telkens duidelijker, soms zelfs
schier met overwicht, Jiet machtige so
ciale vraagstuk naar voren. Die twee nu,
de politieke actie en het sociale leven,
zijn eenerzijds scherp onderscheiden, rnaair
Ireden anderzijds gedurig iu steeds nau
wer verband inteit elkander.
Gewaarschuwd wordt voor het kiezen
van een averechts uitgangspunt, en aan
geprezen hoe het steeds onze leuze moet
blijven, om aan alle sociaal optreden duur
zaam zijn vrij' cn zelfstandig karakter
w verzekeren.
De loonarbeider wordt gateekend. In
de edeler nijverheid wondt hij gelokt nanir
steeds rijkere persoonsontwikkeling, die
hoogere edschen aan woning. Meeding etn
voeding, en niet minder aa.11 de Opvoeding
der jeugd ging stellen.
Zoo vroeg het Lager Schoolwezen 0111
ajgeheele herschepping. Aan de opvoet
dmg en persoonsvorming moest, een langer
stuk van het jeugdige leven gewijd. Van
het zevende althans tot en met het veer
tiende jaar mtoest men 't opkomend kind
rijpen laten, en van de. 24 uur, die elk
etmaal den arbeider bood, mocht de loon
arbeid niet langer dan de kleinere hefft
voor zich neimlen.
De loonarbeider, die zich allengs een
ander persoon voelde worden, neemt
t lams, brj ©en -halve eeuw vroeger veirge-
leKen, ©en veel hoogjer standpunt in.
§e'd;ach ten wereld is verrijkt, zijn
inzicht in 'hel. wereldleven is verhelderd,
ij kan nu het tweevoud van vroeger
aan kracht van zich laten uitgaan. Dit
i-eelt er toen vanzelf toe geleid, dat hij;
v rij snel ze,fs, de kracht die in de coöpe-
1 atie, cl. 1. m de saraenverbinding, schuilt,
ging inzien. En zoo staat thans reeds
in alle hooger ontwikkeld land niet mtoer
de enkele arbeider, los en op zich zejf,
tegenover liet levensprobleem, 'maar heeft
zicli allerwegen -öen g,eest van sameawer.
"mg en coöperatie ontplooid, die allengs
0 beteekenis van den loonarbeider iu'
met sociale saa,mie-ven heeft veirclrievo-u-
igd. De loonarbeider is zaakkundiger,
is man van meer inzicht en kennis ge
worden. Hij beeft op veel breede-r schaal
dan vroeger het leven in heel zijn sa-
j"ne(nliia,iig ondier dien kniei gekregein.
Op het wat nu? kan ik geen ander
antwoord voorstellen, dan om straks, na
afdoening van het Onderwijsgeding, mits
1 dan iu. zijn completen vorm, er met een-
p-arige stem v-oor uitt-ekomen, dat wat ons
j thans wacht, niet anders zijn kan noch
mag, dan 't zetten van 't sociale arbeids-
j vraagstuk in het juiste en in 'tcompl-ete
verband met onze Antirevolutionaire poli
tiek.
Het slot der rede luidt ongeveer:
Vóór alle dingen hangt er alles aan;
tof de vrede terugkeert. Zoolang toch 'de
oorlog voortduurt, en ook d-e 011s buiten
-oorlog aangedane oorlogsroof voortduurt,'
m-o-et v,an Rege-eringswege gehandeld al
naar de staat van zaken zich aandient,
en kan aan het vellen van een vooraf
gaand oordeel niet worden gedacht. Mag
het daarentegen door Gods verbeurd©)
goedheid zijn, dat in dit jaar nog, of in
den aanvang van het jaar dat dan komt,
de vrede terugkeert, en onze troepen huis
waarts koeren, dan valt er in den eersten
aanvang toch nog aan geen nieuwe re-
geeringsplann-en te denken. Allicht een
tweetal jaren zal d-e duurtetoeslag nog te
handhaven zijn; 't zal alles nog zijn bui
tengewoon karakter blijven dragen, en on
ze financieel-e nood zal steeds meer klem
men. Onderwijl zal dan toch het School-
geding tot oplossing moeten komen en
de vrijmaking van het bijzonder onderwijs
haar eindpaal bereiken; zoo 't kan zonder
tusschenstation, en liefst rechtstreeks op
algelieele losmaking van de Gemeente af
gaande. Valt tenslotte de duurtetoeslag
weg, dan zal toch hulpe moeten gebo
den worden aan wie als arbeiders, als
ambt-enar-en of loontrekkers in een vol
strekt onhoudbare stelling geraakten. En
is dan voorts ons handelsverkeer met
het Buitenland ni-et alleen op vaster, maar
ook op deger voet hernieuwd, dan zal
tenslotte de nieuwe taak die ons alsdan
wacht ni-et anders zijn, dan wat ik in
mijn antwoord op het Wat nu? u op
't harte bond. Onze Antirevolutionaire par
tij moet dan weer innig één worden. Niet
een sociale belangengroep naast een prin-
cipieele politieke partij, maar 't sociale en
het politieke m-oet in hechtheid aan elkaar
geklonken. Ons politieke streven moet
stuwkracht leenen aan de sociale belan
gen en omgekeerd de sociale worsteling
m-oet verband -en saamhang zoeken met
He historische ontwikkeling van vaderland
en volk. Dit nu zal ons vanzelf geworden!,
indien de toere Gods ons met heiligen
band saam blijft binden. Dit was het
uitgangspunt van onze kracht, en zal tot
den einde toe de geheiligde bezieling van
onze krachtprestatie moeten blijven. Komt
dit ons aanvankelijk door versplintering
op merkbare krachtsderving" te staan, geen
nood; het recul-er pour mieux sauter,'
d.w.z. het tijdelijk teruggaan om straks
met te forscher sprong vooruit te komen,
is meer dan -eens voor ons het voorspel
van ©en1 schitterend slag-en geweest. Liet
onze Antirevolutionaire partij zich, al ware
het ook slechts voor een overgangspe
riode, van- de eere Gods, en daarmee
van haar levensbeginsel, aftrekken, zoo
gingen we onder, 0111 nimmer weer op-
te staan. En daarom niet vertraagd en,
niet geaarzeld. Laat ook op deze Depu-
tatenvergad-ering onze belofte van trouw
aan onzen God vernieuwd worden. Worde
de bScht-e broederband, die ons saam ver
eent, met vernieuwde innigheid nogmaals
aangetrokken. Drag-e h-et gebed ons bij
elke vernieuwde worsteling. En zij Gode
de dank op 't altaar geofferd voor elke
zegepraal die Hij ons toebeschikt.
Mannen broeders, we waren van ouds
her een minderheid, en zullen ook nu een
minderheid blijven; doch wat onze Vade
ren steeds redde, zal ook ons en ons
nakroost in de ons op 't hart gebonden,,
zoo heerlijke taak doen volharden. Van
-onzen God. afgedoold, is 't al reddeloos
voor ons verloren; maar in trouwe bij
onzen God volhardend, blijft ons en ons
nakroost een toekomst -en dan een toe
komst in Go'des glorie verzekerd.
Bekoopt overzicht van ion toestand.
i Op het Westelijk oorlogsterrein is de
toestand weinig of niet veranderd.
De officieele communiqué's gewagen van
krachtige tegenaanvallen der Franschen
tegen -den Kemmelb-erg en tegen Bailleul,
welke volgens Berlijn, „onder zware ver
liezen" mislukt zouden zijn.
Het is niettemin merkwaardig, zoo wordt
terecht opgemerkt, dat d-e geallieerden
thans toVtegenaanvallen kunnen overgaan,
terwijl het Duitsche leger zich tot het
defensief h-epaalt.
Dit herinnert aan een periode in den
Duitschen stormloop tegen Verdun, toen
oo'k, op het oogeriblik, dat reeds grootd
tactische voordeelen waren behaald, de
verdere voortgang niet alleen gestuit werd,
doch d-e Franschen tegenaanvallen ontwik
kelden, die allengs de voordeelen van
den tegenstander te niet deden.
Of we thans eerr herhaling van die ge
schiedenis zullen krijgen, is ni-et met ze
kerheid te zeggen. M-en kan echter niet
aannemen, dat. het Duitsc-h-e offensief thans
reeds geheel verstard zou zijn.
De Engelsche pers houdt zich al lang
bezig met een a. s. Duitsch' „vredes-offen-
sief".
Verschillende Engelsche bladen bevat
ten nu artikelen over aanstaande Dpitsch-e
vredesvoorstellen, waarvan nog niemand
iets afweet, maar die men alleen nog
maar verwacht gelijk Lord Robert Cecil
trouwens ook verwacht, dat de Duitschers
weer zullen trachten door voordeelige
voorwaarden aan te bieden, (voordeelig al
thans voor enkele der geallieerden), maar
voorwaarden, die voor de g-eallieerden toch
onaannemelijk zouden zijn, bij het eigen
volk den moed er in te houden.
De Engelsche bladen beginnen nu maar
al vast c^rg-elijke mogelijke vredespogin
gen- af te wijzen, en verklaren, dat do
Britsche natie zich niet zal. laten mis
leiden.
Men wil een vrede, die voldoet aan
de beginselen, waarvoor men ten oorlog
ging, en anders moet de strijd worden
voortgezet.
Wat nu -de verschillende bladen het
zijn alle bladen van N-orlhcliff-e en Beaver-
brook beweren over vredesvoorstellen,
die nog niet. bekend zijn, behoeven "Wd
natuurlijk niet tevertellen. Dat d-e heer
Nortlicliffe den. oorlog tot h-et uiterst©
wi'1 voortzetten weten w-e al, en eerst als
er werkelijk Duitsche vredesvoorstellen
zijn zal het van beteekenis wezen d<j
stemmen van de Engelsche blad-en te
vernemen, maar dan ook van de gehe-eie
pers en niet in. de eerste plaats die van
de b-lade nder Northcliff-e-groep.
Wij vernie-ld-en alleen uit de artikelen
van „Times", „Daily Mail" en „Daily Ex-
j press", dat er neutralen naar Engeland
zouden zijn gekomen, o. a. een vriend
van Kühlmann, die vredcsvoelhor-ens zou-
j den willen uitsteken en dat volgens de
I „Daily Express" officieus reeds aan of-
ficieeïe personen in Engeland voorstel-
i len zouden zijn gedaan. Het blad be-
weert, „op goed gezag," dat een der
1 agenten een Nederlander is, die belang
rijke financie-ele relaties heeft en dat hij
dezelfde is als de bovenbedoelde „vriend
^a,n Kühlmann," d.w.z. dat hij duSkwam
polsen voor de civiele, niet voor de mi
litaire partij in Duitschland (Hierwordt
op oud-minister Co lijn gedoeld.
I Red. De Zeeuw.)
Het heet dat deze „agent" .gan Brit-
- sche autoriteiten zou hebben te kennen
gegeven, -dat „wij door onze weigering
j om het vorig jaar over den vrede te
spreken, aan d-e burgerlijke' partij in
Duitschland de kans ontnamen 0111 de
militaire partij den voet te lichten" en
ook „dat het meeste dat we thans kon-
den hopen te bereiken, een vrede door
1 overeenkomst was."
Maar den agent zou zijn gezegd, da|
er in het Engelsche woordenboek geen
uitdrukking voorkwam als „vrede door
overeenkomst.
i Dc mislukking van deze -eerste poging
zal echter, zegt de „Daily Express," geeni
einde maken aan het vredesoffensief, daar
bekend is -dat andere neutralen opdracht
hebben tot verdere pogingen.
Het behoeft geen nader betoog, dat wij
aan al dit geschrijf bitter weinig waarde
toekennen.
j Te minder, waar uit Duitschland nog
niets verluidt van zoo'n vredesoffensief
en -de pers er krijgshaftiger dan ooit is)
j Hiervan kunnen wij intusschen acte ne
men, dat de geassocieerden geen vrede
willen, tenzij Duitschland er zelf om
vraagt.
j
Uit Heisin gfors komt het bericht, dat
j men daar in het geheim voorbereidend^
maatregelen treft, om Adolf Friedrich van
Mecklenburg Schwerin tot koning van Fin
i land uit te roepen. Adolf Frederik is de
i oudere broer van Prins Hendrik" der Ne
derlanden. Ook dit bericht dient met h-et
noodige voorbehoud aanvaard. Wel v?'""
schenen reeds vroeger berichten, die duid
den -op een monarchistische stroonnng
i in Finland. De Times zegt, dat dezestroo-
I ming van hooger hand door de Duitschers
bewerkt is en dat slechts de aankomst
van Mannerh-eim met zijn Witte Garde
te Helsingfors er den toestand misschien
zal kunnen wijzigen-
Korte oorlogsberichten.
De Duitsche en Finsche troepen heb-
in Finland reeds 50000 soldaten der roode
garde gevangen genomen.
Zaterdagavond 0111 .9 uur is te Oost
burg een hevig roffelvuur gehoord uit
de richting van Yperen. O111 half. acht
vlogen vliegers hoven de Belgische kust,
die hevig werden beschoten.
In Oldenburg zijn de broodrantsoe
nen verhoogd en is bepaald, dat wekelijks
zal zijn bestemd: voor kinderen van 1—2
jaren twee pond brood, voor 3-jarige kin
deren drie pond brood, voor andere kin
deren vier pond brood.
Een Wolffbericht meldt, dat Duitsche
patrouilles Amerikaansche troepen heb
ben waargenomen tusschen Montdidier en
Moreuil, hetgeen men een aanwijzing acht
voor de snelle vermindering van Foch's
res-erven.
Prins Sixtus van Parma heeft te
Madrid vertoefd en zou binnenkort weer
naar het Belgische front gaan.
In Augustus wordt in Duitschland
het vleeschrahtsoen verminderd.
Na eenige kleine gevechten rukte
Semenof verleden week vanuit Mandsjoe-
rije op, -dreef d-e bolsjewifci terug en ver
overde Borzia.
Aan de westkust van Engeland wer
den -door een Duitsche duikboot twee
stoomschepen van resp. 9200. en 8000
ton uit e-enzelfde c-onvooi weggeschoten.
Zaterdag werd door de vertegenwoor
digers van Oostenrijk-Hongarije, Duitsch
land en Roemenië het additioneel econo
misch verdrag van bet Roemeensche vre
desverdrag geparafeerd.
Daarmede zijn alle met het sluiten van
den vrede in verband staande verdragen
tusschen Duitschland en Oostenrijk-Hon-
garije eenerzijds -en Roemenië anderzijds
- ten einde gebracht en gereed ter onder-
teekeüing.
Naar de „Köln. Ztg." van de Zwitser-
sphe grens verneemt deelde Senator Maz-
ziotti, bij een interpellatie in den Italiaan-
schen S-enaat over de uitsluiting van be
kwame officieren van den actieven dienst
med-e, dat tijdens den oorlog reeds .217/
Italiaan sche generaals zijn afgezet.
- Het Parijsche blad L'Oeuvre vertelt:
„We zagen een blikje, waarop stond
Ha ze pastei, merk C. G.
En op het blikje stond het portret va;,
den haas. Maar op den anderen kant
van hetzelfde blikje stond d-eze aanbe
veling:
Onder waarborg samengesteld met
varkensvleesch van -eerste kwaliteit.
Er stond dapr geen portret van het
varken, bij."
L'Oeuvre besluit:
,„Misschien za.t binnen in het blikje
een derde dier."
Het Amerikaansche Roode Kruis
heeft 10 millioen francs geschonken aan
het Centraal Comité van het Frans-che
Roode Kruis.-
De Parijsche peris brengt grooten
lof loe aan d-e dames-tel-efonisten en "aan
de telegrafisten, -die tijdens de beschieting
en het bombardement van Parijs uit vlieg
tuigen met de grootst mogelijke kalmte
en zonder -een oogenblik het werk neder
te leggen, hun plicht^ blijven vervullen.
Het Pruisische kiesrechtontwerp is
in tweede lezing" afgehandeld. Do derde
lezing begint 13 Mei.
Het „Journal," bericht, dat het iu
Marokko weer rumoerig begint te wor
den, een gevolg van de Duitsche over
winningen aan het Westelijk front. Men
vreest dat alle sjeikhs zich zulten stelp
len onder leiding van den voormalige;n
Sultan Raisoeli.
Voornamelijk de linie tusschen Taza en
Fez wordt dagelijks aangevallen.
- De Bulgaarsche kroonprins is op
liet Westelijk oorlogstooneel aangekomen-
Hij is door den keizer ontvangen en over
handigde Hindenburg en Ludendorff orde-
teekenen.
Do vrijheidsleening van do V-er. Sta
ten is met '7 millioen dollar overschreven.
Blijkensdraadlooze berichten uit
Rusland is een conflict ontstaan tusschen
de Russische en Fransche r-egéering we
gens de landing van Japansehe' troepen
in Wladiwostock.
De -ex-tsaar, diens gemalin en eeu
dochter zijn, volgens een mededeeling van
de Sovi-et, naar Ekat-erineburg overge
bracht. Deze maatregel zou genomen zijn
in verband met pogingen van hoeren uit
de streek van Tobolsk en een groep mo
narchisten, om de familie van den -ex- i
tsaar te do-en .ontsnappen, Over den tsa- j
rewitsj wordt ge-en melding gemaakt.
Een neef van den Duitschen rijks- 1
kanselier, Freiherr von Hertling, luitenant
bij -een Beiers-ch infanterie-regiment, is
tengevolge van aan het Westelijk front
bekomen verwondingen overleden.
De kweMia met Duitschland opgelost.
Aangezien -de Tweede Kamer eerst a.s.
Dinsdag bijtoenkoiniit en de minister van
Buitenlandsche Zaken dus geen gelegen
heid had vóór -dien tijd eeui mondelinge
mededeeling -aan de Kamer tel doen, om
trent de moeilijkheden met Duitschland,
heeft de minister hieromtrent in den latefci
avond van Zaterdag 4 Mei de volgende
-schriftelijke mededeeling aan de Twee
de Kamer doen toekomen, welke te
vens aan de Eerste Kamer is toegezonden.
De -spanning, 'die een tijdlang bestaan
heeft in de verhouding' tusschen Nederland
en Duitschland, is geweken. D-e Duitsche
ï'togeering verlangde van de Neile'^md-
sche eenige maatregelen, welke- in hun
oorspronkelijken vorm slechts ten d-eele
voor inwilliging vatbaar waren. Die maat
regelen waren de_ volgende:
le. De hervatting van den sedert 15
Nov. 1917 gestaakten doorvoor van
Duitschland naar België langs die Neder-
Jandsche waterwegen van zand en grint
en steenslag, zonder handhaving door de
Nederlandsche re.gee.ring van de hareirzijds
ge-stelde voorwaarde, -dat vooraf door een
commissie van deskund-igjen een onderzoek
in België zoiu worden ingesteld, naar het
gebruik, (lat van 't vroeger d-oorge.voerdó
mteriaa.1 was gemaakt.
Tegen zoodanigen doorvoer in onbe
perkte" hoeveelheden zonder controle ver
zette -de Nederlandsche regiering zich aan
stonds, -aangezien zulks strijdig zou zijn
met haar welbekende opvatting der ne.utrar
liteitspl-ichten. De Duitsche regieeiring gaf
daarop zelve een maximumcijfer voor toe
te stane hoeveelheden, aan, n.1. 1.600.000
ton per jaar. Daarmedei verviel voor de
Nederlandsche re-gee-ring het principiëeile
bezwaar, dat zij geopperd had. Immers,
bet genoemd cijfer bleef beneden het
maximum, dat zij' in haar aan de Staten-
Generaal bekende briefwisseling met de
heide betrokken regee-ringen had vastge
steld, als haars inziens be-noodi-gd voor
gewoon onderhoud en herstel der Bel
gische wegen. Z,ij' kon daarom ook' zonder
overwegend bezwaar laten vervallen de
door haar in laatste instantie gestelde
voorwaarde, dat een commissie van con
trole in België moest worden toegelaten,
eer de doorvoer hervat kon worden, eeln
voorwaarde-, welke- ide Duitsche re-g|eie|ring
thans onaanneembaar had verklaard.
De Nederiaadsclie regeering heeft deze
schikking te- gereeder kunnen aanvaarden,
omdat op ha,ar verzoek de Duitsche regee-
ring zich bereid heeft verklaard het niet-
gebruik voor militaire werken iiota,'.s uit
drukkelijk vast te leggen;
2. Onbelemmerde uitvoer uit Neder
land naar "België tot een maximum van
250.000 ton per maand. Ten-gevolge van
hetB'inids korten tijd hier te 'lande besta-anld
veivoerveirbod, was n.I. da overigens vrij'a
uitvoer van zand en grint zeer bemoei-
lijM. Teigen inwilliging van d t verlangd®
betreffende ^eea product van den Nelder-
1 andschen bodem-, dat aan geen uitvoerver
bod onderworpen is, had de Nederland
sche .regeering evenmin op eenigen prin-
cipiëelen (grond aanleiding zich te ver
zetten
3. Herstel van Bet bij den aanvang
van,den oorlog door de Duitsche regeering
zelve geslaakt goederenverkeer per spoor
weg tusschen België en Duitschland over
Roerm-on-d. Tegen dat herstel kon van
Nederlandsche zijlde geen bezwaar gej-
miaaik't worden, -omdat Nederland krachtens
het verdrag inet Duitschland van 13 No^
vember 1874 (stel no. 18 van 1875) ver
plicht is het bedoeld spoorwegverkeer mo
ge-lijk te maken.
De- Duitsche reige-ering verlangd© vrijen
doorvoer ook langs dien spoorweg van
alle goederen, op drie uitzonderingen na,
te- wetenvliegtuigen, wapenen e|a' miuinjti©.
Van troepenvervoer was geen sprake.
De- Nedeirlandsche regfeeiring mocht eph-
tar o[p (g'ron'd van het volktojnrechteffijlk]
beginsel, uitdrukkelijk neergelegd in. arti
kel 2 barer ne!utralite-i ts pro-clamaitie g-een
g'eton doorvoer van legerproviand toelaten.
Zij' gaf derhalve aan de Duitsche regeiei-
ring te 'bennen, dat die vierde uitzondering
een beslist vereischte was voor d© toe
laatbaarheid van den veria ngdetn door
voer.
De Duitsche regeering heeift thans ver
klaard met de aldus gestelde beperkinge|i
van den (doorvoer -accoord tei gaan. Ook
heeft zij te kemruen gegeven 'zich te- ver-
eenigen miet d-e door de Nedeirl-a.ndsehie
regeering gewenschte omschrijving v-an het
begrip wapenen, als -omvattende-alle voor
werpen van wapening en uitrusting.
4e. Vereenvoudiging en bespoediging
