Donderdag 5È8 blaart
No 151
S* ïv Jaargang
De Groote Oorlog,
Binnenland,
TYPEN VAN CHRISTENEN.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbereau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre, Goes-
Wegens „Goeden Vrijdag" zal „De
Zeeuw" morgen niet verschijnen.
Zij, die zich met ingang van 1 April
a.s. op „DE ZEEUW" abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschijnende
nummers kosteloos.
Roodhuijzen en de toekomst.
Het Avondblad B van Het Vader
land op 12 Maart j.l. bevatte een niet- t
onderteekend hoofdartikel, waarin tamelijk j
scherp en positief positie genomen wordt
tegen het wetsontwerp-Lohman tot ge- 1
lijkmaking nu reeds van de onderwijzers-
salarissen aan de openbare en bijzondere
scholen.
De schrijver van 't hoofdartikel zegt
van zichzelf, dat hij als voorstander svan
de Bevrediging in zijn eigen partij nogal
eens harde woorden moet hooren, een
een bëvredigings-hystericus gescholden
is, maar dok vast overtuigd is „dat
de denkbeelden van Bos die ook de on
ze z ij n eenmaal volkomen zullen
zegevieren", iets waaraan hij „met
genoeglijken glimlach" gedenkt.
Wat konden wij anders denken dan
dat hier de heer Roodhuyzen aan het
woord was, en hoe te meer moesten
wij, dit denkende, ons verbazen, dat zoo
iemand tegen de behandeling van bet
voorstel-Lohman zou zijn.
Nu echter verzekerd wordt, dat de heer
Roodhuyzen daar niet tegen is, moeten
en mogen wij aannemen, dat een ander de
schrijver is.
Maar waarom dan het artikel geplaatst?
En waarom niet gevorderd, dat de schrij
ver er zijn naam onder gezet had?
Dan ware dit misverstand voorkomen.
Te meer omdat ook wij met spijt ver
namen, dat de heer Roodhuyzen, juist
omdat hij voor de Bevrediging is, in
den geest van dr. Bos, door/* de unie-
liberalen van de candidatenlijst is ge
weerd geworden.
Een grofheid, die ons aanleiding g'eeft
op te merken, dat zulks een slag is in
het aangezicht van dr. Bos; en het ver
moeden uit te spreken, dat ook deze
humane geleerde, leefde hij nog, groote
kans 'zou geloopen hebben even gemak
kelijk aan den dijk te worden gezet.
Bovenal vragen wij voor het gebeurde
de aandacht van alle voorstanders van
Christelijk Onderwijs; opdat zij Wèl be
seffen wat bij een zoodanigen geest als
bij de unieliberalen, immers de grootste
fractie, der vrijzinnige partij tot uiting
kwam, van het voorstel-Lohman, en van
de onderwijsbevrediging zal terechtkomen
of overblijven.
Dat i een ieder onzer daarom op zijn
qui vive zij, en straks medewerke dat de
meerderheid niet kome in dergelijke han
den. Komen de liberalen straks weer in
de macht, Roodhuyzens uitwerping toont
het, dan is 't.met de Bevredigingsplan
nen gedaan en zal de schoolstrijd weer
met de oude felheid ontbranden.
Dan is Otto de man!
Wij schrijven dit niet om de harten
onzer medestanders kleinmoedig te ma
ken; integendeel. De schoolstrijd zal op
laaien, indien de macht bij de Otto's en
Eerdinansen komt; maar de eindoverwin
ning is aan de vrije school.
Wij zijn het in dezen met Het Vader
land, hierboven aangehaald, eens„dat
de denkbeelden, van Bos ,die ook de onze
zijn, eenmaal volkomen zullen zegevieren,
en dat daarmee niet alleen ons volks
onderwijs in zijn geheel in hooge mate
zal gebaat zijn, maar dat daarmee ook
aan wat ware democratie en dus het
recht eischt eindelijk zal worden voldaan."
Goes. Met dat onderwerp trad' gister
avond in de Sociëteit V. O. V. op ds.
G. W. C. Vunderink van Haarlem, zulks
op uitnoodiging van de Vereeniging voor
Chr. W interlezingen te dezer plaatse.
Spreker werd door den voorzitter der
Ver., den heer A. S. J. Dekker, met een
kort woord ingeleid, waarop hij aanving
met een beschouwing over Lessing's Na
than de Wijze. De strekking van dit werk
is deze: Het komt er niet op aan, wat
ge gelooft, doch wat uw leven is. Elke
leligie wordt alleen gewaardeerd naar de
eekenis voor het leven. Spr. toonde
aan, waarom wij ons zeer beslist tegen
over deze beschouwing van Lessing moe
ten stellen en tegen de geestesstrooming,
welke zich daarbij aansluit. Het komt
bij de natuurwetenschap niet' enkel aan
op een eerlijk bedoelen, maar op de ob
jectiviteit, de realiteit van de bestaande
wereldorde. Zoo is het ook met de geeste
lijke wereldorde. Men kan de religie geen
slechter dienst bewijzen dan door ze terug
DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f 1.50
Losse nummers- 0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
le dringen naar het terrein van de sub-
jectieve waarde, naar het terrein van het j
individu, dat gelooft.
De Christelijke gemeente komt met de j
pretentie, dat zij de waarheid Gods be
lijdt, op grond van de openbaring Gods.
Alle Christenen hebben flie gevoeld en
beleden; daaraan moeten wij vasthouden,
om niet ons geloof prijs te geven.
Bij de erkenning van de absolute waar
de van het Christelijk geloof hebben wij
echter veelal scheidingslijnen getrokken,
waar die niet bestonden. De Geest Gods
nu gaat door geheel verschillende zielen
heen en daardoor is er niet alleen Objec
tief verschil in belijdenis, maai' ook, bij
de eenheid des .geloofs, nog subjectief
verschil, verschil in geloofsleven, verschil
in geestelijke uitingen, dat verklaard moet
vvórden uit psychologische (zielkundige)
oorzaken. De menschen zijn niet gelijk
en beleven daarom het heil Gods geheel
verschillend.
Gaat maar na Tioe verschillend de
smart zich kan uiten bij twee kinderen
aan het sterfbed van dezelfde moeder.
Telkens staat ge voor onpeilbare af
gronden. Een menschenziel is een kleine
wereld op zichzelf. Allengs trachten wij
het zieleleven beter te begrijpen. Wij, die
het zieleheil bedoelen, letten daarom ter
dege wat op het terrein der psychologie
gedaan is. Wat prof. Hoekstra van Kam
pen bijv. verricht heeft, is van niet weinig
belang.
Spr. wees er op, dat het eene kind
geheel anders is dan het andere en her
innert hierbij aan de jeugd van Maarten
Luther, die eerst in Eisenach door zijn
leermeester Trebonius begrepen werd.
Zoo zijn er rondom het Kruis van
Golgotha Christenen met geheel verschil
lende levensuitingen. Spr. wil enkele typen
nader beschouwen.
De Christenen begrijpen elkaar zoo wei
nig en weten elkander daardoor zoo wei
nig te waardeeren.
Elk mensch kiest zichzelf als model.
Wie dat het meest, nabijkomt,' staat bij
ons bovenaan. Zelfs in één gezin is bot
sing gekomen tengevolge van dat moei
lijk elkander verstaan.
Wij waardeeren elkander niet genoeg
en zouden gaarne alle menschenzielen
naar 'één model kneden.
Ons geestelijk leven houdt verband uret
ons innerlijk zijn. Achter ons geestelijk
ievén staat onze persoonlijkheid. Deze
wordt bepaald door: ons karakter, de
afkomst, de levensomstandigheden en den
kring, waarin wij leven en door ons tem
perament.
Wat is temperament? Dat is de na
tuurlijke gemoedsaandoening van den
mensch. Men spreekt meestal van vier
temperainenten: het sanguinisch, het me
lancholisch, het cholerisch en het phleg-
malisch temperament.
Ons temperament staat in nauw ver
band met ons lichamelijk leven.
De sanguinische menschen zijn bloed
rijk, druk, opgewonden, onrustig en on
standvastig. Het mooie is bij hen hartelijk
heid.
Een melancholicus is somber gestemd,
naar binnen gekeerd, gevoelig voor belee-,
digingen, jaloersch, pessimistisch, doch
ook ernstig en ingetogen.
Een cholerisch mensch is sterk, prac-
tisch, mannelijk; wel prikkelbaar, maar
standvastig. Hij loopt gevaar hoogmoedig
te worden, is echter een man van de
daad.
De phlegmaticus is futloos, onverschil
lig, rustig, altijd in evenwicht, dood be
daard, cynisch koud. Hij is 'échter ook
vredélievend en geduldig.
leder kan deze typen terugvinden. Bij
de meeste menschen is één van deze
temperamenten overheerschend.
De licht- en schaduwzijde van elk tem
perament werden in schoone bewoordin
gen beschreven.
Niet alleen bij de volken van Europa
merkt men duidelijk de verschillende tem
peramenten op; ook in ons eigen land.
De bevolking van Limburg en'Noord-
Brabant is sanguinisch; in Gelderland,
Zuid-Holland én een deel van Zeeland
is men meer melancholisch. De Friezen
daarentegen zjjn meer 'cholerisch aange
legd. De Drentenaren en de bewoners
van den Achterhoek zijn veelal phlegma-
tisch.
'De Heilige Geest handhaaft ook na. de
wedergeboorte de persoonlijkheid. Ook in
den hemel zal ieder zichzelf blijven, leder
zal ook daar zijn eigen naam hebben.
In het geestelijk leven treft men ook
de verschillende temperamenten aan.
Spr. schetste hoe het verschil in tempe
rament uitkomt bij de bekeering en in
het geloofsleven en lichtte zijn beschouwin
gen toe met treffende voorbeelden uit de
Heilige Schrift.
Paulus, Petrus, Johannes de Dooper,
Nicodemus, Thomas onze lezers ken
nen deze figuren uit den Bijbel allen
hadden hun eigen, overheerschend tem
perament.
Hoe stond nu 'Christus tpgenover al
die temperamenten? Jezus liet sommigen
zijner discipelen de schaduwzijde van hun
temperament zien, door Zijn waardige,
liefdevolle, ontnuchterende en gezagheb
bende woorden. Ook andere ontmoetingen
met den Heiland geven den spreker aan
leiding Diens houding na te gaan tegen
over uitingen van temperament.
Van alle genoemde temperamenten zijn
'er voorbeelden te oyer. Het merkwaar
digste is, dat Jezus al die ware Christenen
samenbrengt in Zijn Koninkrijk. Allen be-
hooren ze tot de gemeente des Heeren,
hoe verschillend van aanleg ze ook zijn.
God heiligt en loutert de typen door
Zijn Heiligen Geest.
Daarom, zijl niet te haastig in het
elkander veroordeelen, doch leert veeleer
elkander waardeeren, ziet in elkander
Gods kinderen.
Dan zal er eenheid zijn bij verschillend
zieleleven. Zoo zal ook in het Koninkrijk
Gods bij groote verscheidenheid een heer
lijke eenheid zijn, gelijk een schoon aan
gelegde tuin, trots -alle kleurschakeoring,
een harmonische eenheid vormt.
De heer K. Brants, de vice-voorzitter
van de 'Ver., dankte ds. Vunderink in
wel gekozen woorden voor zijn schoon
referaat, wees in verband hiermede op
de zoo beteekenisvolle vraag, welke wij
onszelven te stellen hebben, n.l.„Ben
ik een Christen?", en verzocht daarop den
spreker in dankgebed voor te gaan.
Ook deze lezing werd door een talrijk
publiek bijgewoond. Waar ze voor hoofd,
en hart zóóveel goeds bood, gelooven
wij, dat de Yer. ook nü op een succes
vollen avond kpm terugzien.
Beknopt overzicht van den toestand.
Fabelachtige verhalen worden nog ge
publiceerd over den geheimzinnigen vu ir-
mond, welke Parijs zoodanig belaagt, dat
de regeci'ing ernstig overweegt maar weer
naar een plaats in, het Zuiden des lands
(Bordeaux soms?) te verhuizen.
Nu is men 't er Weer over eens, dat
het wonderbaarlijke kanon minstens 10
'K.M. achter de eerste linie moet zijn
opgesteld, zoolat de schotsafstand 150
K.M. bedraagt.' Men heeft hier waarschijn
lijk te doen met een geheel nieuwe soort
springstof', welke op zich zelf nog niet
zoo bijzonder is als wel het uitvinden
van een grondstof, die in staat is den
.ongeloofelijken druk van de springstof
weerstand te bieden. M n ge'ooi' da' dooi
de beschieting van Parijs het nieuwe kanon
slechts geprobeerd wordt, maar de uit
werking er van zullen de Ehgelschen spoe-
-dig in Londen merken.
Wat de worsteling op het Weslerfront
_^.angaat, de terugtocht dei' geallieerden
schijnt nog steeds systematisch in zijn
werk te zijn gegaan. Het Duitsch© l 'ger-
bericht heef. al 'n paar maal geen g wag
gemaakt van het aan'al gevangenen. Ge
woonlijk heette het,, dat hun aantal toe
neemt.
Het is dan ook waarschijnlijk, dat de
geallieerden opnieuw alle pogingen in het
werk zullen stellen, om gesteund door
krachtige reserves, den Duitschen op-
marsch tot s'aan te brengen.
De Duitsche aanvalstroepen staan in
de lijn Lihons-Roye-Noyons.
Clemenceau, de 'Franselie minister-pre
sident, die zoo langen tijd in zijn blad,
toen het nog „l'Homme ynchaméheette,
telkens de waarschuwing herhaaldedat
de Duitschcrs nog te Noyon s onlen, op
100 K.M. van Parijs, kan nu die waarschu
wing opnieuw in zijn blad zetten, want
de Duitschcrs staan weer in Noyon.
Over dit geheele front 'tussohen Oise
en Scarpe trekken de Engelsche en Fran-
sche legers terug voor den krachtigen
stoot, dien de Duitsche oorlogsmachinja
er tóe brengt. Zij strijden nu in de lijn
Bray Albert Beaumont Hamel
Puisieux Ayette Boiry - Henin
Wancourt Monchy naar de Scarpe,
allen namen, die uit de gevechten van
1915 bekend zijn.
We hebben nu af te wachten, hoe het
verdere verloop van den strijd in deze
streek zal zijn.
Alle voorspellingen zijn gewaagd.
Hat vèr-rirapnd kanon.
In de „Deutsche Tagesztg." schrijft
Scheuermann over het vér-dragend kanon,
dat Parijs beschiet: Eergisterenvoormid-
dag vernam men op hét slagveld, in
regelmatig tempo, zeer hevige slagen, wel
ke, ondanks den verren afstand, duidelijk
van het gewoon, kanongebulder te on
derscheiden Waren.
Ons vermoeden, dat hier de groote
Parijskanonnen het vuur geopend hadden,
werd spoedig door de Fransche üraad-
looze telegrammen bevestigd.
Duitschland, dat volgens beweren fij
ner vijanden aan het einde van zijn grond
stoffen was, heeft dus weer een tech
nische prestatie tot stand gebracht, welke
niemand het zal nadoen.
De bouw en de inrichting van dit
kanon heeft veel' studie gekost, maar
werd in verbazend Joolden tijd uitge
voerd.
v. Daar de baan van het projectiel langer
is, is natuurlijk ook het culminatie-punt
hooger, dan tot nu toe ooit door nien-
schenkrachl bereikt werd. De hitte, van
den mond van het kanon is bij afvuren
Zoo hoog, dat gewone kanonnen in brand
zouden vliegen en de snelheid is van
dien aard, dat de granaten, door de .wrij
ving van de lucht, gloeiend worden als
meteorsteenen.
LONDEN., Het schijnt thans zeker te
'zijn, dat op zijn minst twee vèrdragen-
de kanonnen Parijs bombardeeren. Blijk
baar "hebben de< Fransche vliegers, die
onophoudelijk zoeken, de posities der ka
nonnen nog njet ontdekt.
Krupp von Bohlen-Halbach ontving van
den keizer het volgende telegram:
Uw nieuw geschut hééft met zijn be
schieting van Parijs, over een afstand
van meer dan 100 'K.M. zijn proef se hit-,
terend doorstaan. Met de vervaardiging
van dit kanon hebt gij een roemrijke blad
zijde toegevoegd aan dé geschiedenis van
de Krupp-fabriek. Ik breng u derhalve
en allen mede-arbeiders mijn keizerlijken
dank 'voor deze prestatie van Duitsch
weten en Duitsch werken.
D« strijd in het Westen.
BERLIJN, 27 Maart. Aan beide
zijden van de- Somm« zij1 n onze
troepen in een la n g z a. a m v o r-
derend'en aanval.
LONDEN, 27 Maart. Hel ministeriel van
oorlog deelt over den toestand op 27
dezer 's avonds mede: Gedurende den
nacht werden onZ© troepen over een kor
ten afstand aan beide oevers van de Som-
'ine teruggedrongen en hedenmorgen in
de vroegte hadden zij een linie bezet
welke ongeveer loopt van Rosieres-Har-
bonnieres-Sailly en Sec-Merlcourt-1'Abh
en vandaar naar de Ancre tot den spoor
dijk te Z.-W. van Albert.
De vijand is in Albert. Gisterenmiddag
is de vijand een oogenblik biji Mesniï
ten N. van Albert de Ancre overgetrokken,
maar hij werd door een tegenaanval weer
over de rivier geworpen.
Ten N. van dit punt is er geen ver
andering in onze positie gekomen.
Dezen morgen deden onze troepen een
tegenaanval ten N. van de Soinme en zij
heroverden Morlancourt en Chipil y. Tege
lijkertijd hebben onze. troepen vlak ten
Zuiden van de rivier onze linie, tot Proyart
vooruitgebracht.
De vijand deed in de nabijheid van
Buerqoy een aanval. Een versehe garde-
'divisie werd daar in het vuur gebracht.
Tot nu toe hooft do aanval georn succes
gehad. Een aantal andere Zware aanvallen
werden heden gedaan op ons front ten
W. en Z. van de Somtne, maar volgens
de laatste berichten werd de vijand met
zware verliezen afgeslagen.,
Ten W. van Roye zijn de Franschen
gevecht gewikkeld. Zij waren gedwongen"
eonig terrein prijs te geven, maar er ko
men versterkingen aam
BERLIJN, 27 Maart. In den grooten
slag lusschen Atrecht en La Fère heb
ben de gezamenlijke Duitsche lucht-strijd-
krachten een aanzienlijk aandeel gehad.
Onze jachtvliegtuigen hebben den vijand
een verkennen van onze eigen/ stellingen
onmogqlijk gemaakt.
Zij schoten 93 vliegtuigen neer. De
67ste en 68ste overwinning van fhr. Von
Richthoven bewijst opnieuw de Duitsche
overmacht in de lucht. Wij hebben slechts
2 hallons verloren.
De havens van Calais en Duinkerken
werden met 10650 Kg. bommen beworpen.
Ér werden in het geheel tijdens 4
nachten 132.666Kg. bommen geworpen.
Korte oorlogsberichten.
Van de Duitsche grens wordt gemeld,
dat de vreugde in Dui s Inland over de
overwinningen in Frankrijk lang niet on
gemengd is als gevolg van de vre selijhe
verliezen, waarvan de bericht n ree.s z n
ingekomen. Zoo sneu e dein al con uit do
grensplaats Boe hol 47 jonge mannen en
verder uit den omtrek nog 33.
8000 Poolsche mannen en vrouwen
hebben in een bijeenkomst te New-Yo k j
aangedrongen op he>t organiseeron van eeln
leger Van 100.000 Polen, om de Gealli
eerden te steunen.,
Op last van den patriarch Tycho-
n in is van alle kansels der orthodoxe
kerk in Rusland de kerkelijke, ban over
de bolsjewiki uitgesproken. In reg e.ings-
kringen heerscht daarover groote veront
waardiging. Lenin heeft Tyclionin bij zich
ontboden om zich' wegens deze daad te
rechtvaardigen.
Twee Belgische priesters zijn door
den krijgsraad te Brussel ter dood ver
oordeeld, op beschuldiging jongens over
de Hollandsch-Belgische grens te hebben
geholpen.
Op het Kaukasusfront werd Poti
dooi' de Turken bezet.
Odessa is na. bloedigen strijd hér-
nomen door de troepen, die trouw zijn
aan de Oekrajiensche Soviets.
De raad van commissarissen voor
het arr. PetrogTad gelastte de v rbanning
van de zes te Petrograd wonende groot
vorsten naar Perm en Wologda.
De Litausche afvaardiging heeft,
naar aanleiding van de «erkenning van
de onafhankebjkheid door Duits hland, een
danktelegram aan keizer Wil'hem ge
stuurd, die daarop een welwillend ant
woord zond.
Naar de „Köln. Volksztg," meldt,
zijn bij! den jongsten „viegeraanval op
Keulen acht bommen geworpen. Door het
afweergeschut en het dooven van de lich
ten, gelukte hef, de vliegers van de bin
nenstad af te .houden.
Alleen werd een buiten de stad gelegen
houtstapel 'getroffendie in brand ge
raakte. De andere bommen vielen op het
open veld.
Te Klagenfurt zal een gedachtenis-
kerk gebouwd worden ter herinnering aau
gesneuvelden, die voor Oostenrijk gevallen
zijn.
Naar de „Reichspost" meldt, Ztijn
uit de Oekraine thans de. volgende zen
dingen levensmiddelen en andere betnoo-
digclheden in Oostenrijk aangekomen: in
Podwolocziska 7 wagons peulvruch en, 18
wagons uien, 1 wagon zeep, 22 wagons
eetbare oliën, 1 wagon eieren, 1 wagon
wagensmeer, 15 wagons loeren zakken.
Verder in Brody: 3 wagons meelspijzen.
De ontploffing te Jersey City had
plaats in een groot pakhuis. Het werd
vernield en vloog in brand. Een, reeks
kleinere ontplof,ingen volgde, waaruit
bleek, dat het pafehuis munitie bevatte.
De keizer van Oostenrijk bracht een
bezoek aan Bohemen.
Bolsjewikiraad van Oekraine meldt
successen tegen de Duitschers. De Zwarte
Zee-vloot bombardeerde Snkhamk'ale, de
haven ten N. van Batum.
De keizer heeft aan den kroonprins
een delegram gezonden, waarin hij mee
deelt, uit waardoering voor de groote suc
cessen welke door de troepen van de
legergroep van den kroonprins zijn be
haald, dezen tot chef van het Pruisische
grenadiers-regiment no. 1 te benoemen.
1Wolff herinnert er de. geallieerden)
naar aanleiding van de berichten over
de hooge verliezen der Duitschers aan,
dat, naar de Duitsche „doorbraakslagen"
hebben bewezen, bekwaam uitgevoerde
aanvallen den aanvaller minder bloed
kosten dan den verdediger.
Wolff meldt, dat naar een voorloo-
pige schatting het aantal veroverde ka
nonnen het maximum overtref., dat ooit
in een slag in het vrije veld werd buit-
gefnaakt.
De Engelsche koning seinde -aan
HaigIk wenscli generaal Salmond en
alle rangen van den luchtvaartdienst van
het Engelsche rijk in Frankrijk mijn dank
te betuigen voor hun s 'bitterende presta
ties tijdens den groo en slag.
Ik ben er trotsch op hun eerste ko
lonel te zijn.
De „Germania" verneemt, dat het
sluiten van het vredesverdrag met Roe
menië eerst na Paschen zal volgen.
De munitiearbeiders in Engeland be
sloten ook op de vacantiedagen te werken.
Reuter's bijzondere correspondent
bij het Britsche leger in Frankrijk meent,
dat het thans door de Engelschen in
genomen front misschien het sterkste is,
dat zij innamen sedert de strijd begon.
K aas. c
Volgens de Telegr. kan binnen eenige
dagen een ministerieele beschikking tege
moet Worden gezien, waarbij kaas ;wordt
opgenomen in de distributie.
Leer.
Binnen enkele dagen is een nieuwe
regeling van de maximumprijzen voor
leder te verwachten, hoofdzakelijk wat
betreft de prijzen van zoolleer, overleer
en zeemleer.
Ned koopvaardijschepen.
Volgens alhier ontvangen bericht zijn
weer enkele in Huil en Londen liggende
Nederlandsche stoomschepen onder En-