Donderdag 5È8 blaart No 151 S* ïv Jaargang De Groote Oorlog, Binnenland, TYPEN VAN CHRISTENEN. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbereau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre, Goes- Wegens „Goeden Vrijdag" zal „De Zeeuw" morgen niet verschijnen. Zij, die zich met ingang van 1 April a.s. op „DE ZEEUW" abonneeren, ont vangen de tot dien datum verschijnende nummers kosteloos. Roodhuijzen en de toekomst. Het Avondblad B van Het Vader land op 12 Maart j.l. bevatte een niet- t onderteekend hoofdartikel, waarin tamelijk j scherp en positief positie genomen wordt tegen het wetsontwerp-Lohman tot ge- 1 lijkmaking nu reeds van de onderwijzers- salarissen aan de openbare en bijzondere scholen. De schrijver van 't hoofdartikel zegt van zichzelf, dat hij als voorstander svan de Bevrediging in zijn eigen partij nogal eens harde woorden moet hooren, een een bëvredigings-hystericus gescholden is, maar dok vast overtuigd is „dat de denkbeelden van Bos die ook de on ze z ij n eenmaal volkomen zullen zegevieren", iets waaraan hij „met genoeglijken glimlach" gedenkt. Wat konden wij anders denken dan dat hier de heer Roodhuyzen aan het woord was, en hoe te meer moesten wij, dit denkende, ons verbazen, dat zoo iemand tegen de behandeling van bet voorstel-Lohman zou zijn. Nu echter verzekerd wordt, dat de heer Roodhuyzen daar niet tegen is, moeten en mogen wij aannemen, dat een ander de schrijver is. Maar waarom dan het artikel geplaatst? En waarom niet gevorderd, dat de schrij ver er zijn naam onder gezet had? Dan ware dit misverstand voorkomen. Te meer omdat ook wij met spijt ver namen, dat de heer Roodhuyzen, juist omdat hij voor de Bevrediging is, in den geest van dr. Bos, door/* de unie- liberalen van de candidatenlijst is ge weerd geworden. Een grofheid, die ons aanleiding g'eeft op te merken, dat zulks een slag is in het aangezicht van dr. Bos; en het ver moeden uit te spreken, dat ook deze humane geleerde, leefde hij nog, groote kans 'zou geloopen hebben even gemak kelijk aan den dijk te worden gezet. Bovenal vragen wij voor het gebeurde de aandacht van alle voorstanders van Christelijk Onderwijs; opdat zij Wèl be seffen wat bij een zoodanigen geest als bij de unieliberalen, immers de grootste fractie, der vrijzinnige partij tot uiting kwam, van het voorstel-Lohman, en van de onderwijsbevrediging zal terechtkomen of overblijven. Dat i een ieder onzer daarom op zijn qui vive zij, en straks medewerke dat de meerderheid niet kome in dergelijke han den. Komen de liberalen straks weer in de macht, Roodhuyzens uitwerping toont het, dan is 't.met de Bevredigingsplan nen gedaan en zal de schoolstrijd weer met de oude felheid ontbranden. Dan is Otto de man! Wij schrijven dit niet om de harten onzer medestanders kleinmoedig te ma ken; integendeel. De schoolstrijd zal op laaien, indien de macht bij de Otto's en Eerdinansen komt; maar de eindoverwin ning is aan de vrije school. Wij zijn het in dezen met Het Vader land, hierboven aangehaald, eens„dat de denkbeelden, van Bos ,die ook de onze zijn, eenmaal volkomen zullen zegevieren, en dat daarmee niet alleen ons volks onderwijs in zijn geheel in hooge mate zal gebaat zijn, maar dat daarmee ook aan wat ware democratie en dus het recht eischt eindelijk zal worden voldaan." Goes. Met dat onderwerp trad' gister avond in de Sociëteit V. O. V. op ds. G. W. C. Vunderink van Haarlem, zulks op uitnoodiging van de Vereeniging voor Chr. W interlezingen te dezer plaatse. Spreker werd door den voorzitter der Ver., den heer A. S. J. Dekker, met een kort woord ingeleid, waarop hij aanving met een beschouwing over Lessing's Na than de Wijze. De strekking van dit werk is deze: Het komt er niet op aan, wat ge gelooft, doch wat uw leven is. Elke leligie wordt alleen gewaardeerd naar de eekenis voor het leven. Spr. toonde aan, waarom wij ons zeer beslist tegen over deze beschouwing van Lessing moe ten stellen en tegen de geestesstrooming, welke zich daarbij aansluit. Het komt bij de natuurwetenschap niet' enkel aan op een eerlijk bedoelen, maar op de ob jectiviteit, de realiteit van de bestaande wereldorde. Zoo is het ook met de geeste lijke wereldorde. Men kan de religie geen slechter dienst bewijzen dan door ze terug DeZeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers- 0.05 Prijs der Advertentiën: 1—4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. le dringen naar het terrein van de sub- jectieve waarde, naar het terrein van het j individu, dat gelooft. De Christelijke gemeente komt met de j pretentie, dat zij de waarheid Gods be lijdt, op grond van de openbaring Gods. Alle Christenen hebben flie gevoeld en beleden; daaraan moeten wij vasthouden, om niet ons geloof prijs te geven. Bij de erkenning van de absolute waar de van het Christelijk geloof hebben wij echter veelal scheidingslijnen getrokken, waar die niet bestonden. De Geest Gods nu gaat door geheel verschillende zielen heen en daardoor is er niet alleen Objec tief verschil in belijdenis, maai' ook, bij de eenheid des .geloofs, nog subjectief verschil, verschil in geloofsleven, verschil in geestelijke uitingen, dat verklaard moet vvórden uit psychologische (zielkundige) oorzaken. De menschen zijn niet gelijk en beleven daarom het heil Gods geheel verschillend. Gaat maar na Tioe verschillend de smart zich kan uiten bij twee kinderen aan het sterfbed van dezelfde moeder. Telkens staat ge voor onpeilbare af gronden. Een menschenziel is een kleine wereld op zichzelf. Allengs trachten wij het zieleleven beter te begrijpen. Wij, die het zieleheil bedoelen, letten daarom ter dege wat op het terrein der psychologie gedaan is. Wat prof. Hoekstra van Kam pen bijv. verricht heeft, is van niet weinig belang. Spr. wees er op, dat het eene kind geheel anders is dan het andere en her innert hierbij aan de jeugd van Maarten Luther, die eerst in Eisenach door zijn leermeester Trebonius begrepen werd. Zoo zijn er rondom het Kruis van Golgotha Christenen met geheel verschil lende levensuitingen. Spr. wil enkele typen nader beschouwen. De Christenen begrijpen elkaar zoo wei nig en weten elkander daardoor zoo wei nig te waardeeren. Elk mensch kiest zichzelf als model. Wie dat het meest, nabijkomt,' staat bij ons bovenaan. Zelfs in één gezin is bot sing gekomen tengevolge van dat moei lijk elkander verstaan. Wij waardeeren elkander niet genoeg en zouden gaarne alle menschenzielen naar 'één model kneden. Ons geestelijk leven houdt verband uret ons innerlijk zijn. Achter ons geestelijk ievén staat onze persoonlijkheid. Deze wordt bepaald door: ons karakter, de afkomst, de levensomstandigheden en den kring, waarin wij leven en door ons tem perament. Wat is temperament? Dat is de na tuurlijke gemoedsaandoening van den mensch. Men spreekt meestal van vier temperainenten: het sanguinisch, het me lancholisch, het cholerisch en het phleg- malisch temperament. Ons temperament staat in nauw ver band met ons lichamelijk leven. De sanguinische menschen zijn bloed rijk, druk, opgewonden, onrustig en on standvastig. Het mooie is bij hen hartelijk heid. Een melancholicus is somber gestemd, naar binnen gekeerd, gevoelig voor belee-, digingen, jaloersch, pessimistisch, doch ook ernstig en ingetogen. Een cholerisch mensch is sterk, prac- tisch, mannelijk; wel prikkelbaar, maar standvastig. Hij loopt gevaar hoogmoedig te worden, is echter een man van de daad. De phlegmaticus is futloos, onverschil lig, rustig, altijd in evenwicht, dood be daard, cynisch koud. Hij is 'échter ook vredélievend en geduldig. leder kan deze typen terugvinden. Bij de meeste menschen is één van deze temperamenten overheerschend. De licht- en schaduwzijde van elk tem perament werden in schoone bewoordin gen beschreven. Niet alleen bij de volken van Europa merkt men duidelijk de verschillende tem peramenten op; ook in ons eigen land. De bevolking van Limburg en'Noord- Brabant is sanguinisch; in Gelderland, Zuid-Holland én een deel van Zeeland is men meer melancholisch. De Friezen daarentegen zjjn meer 'cholerisch aange legd. De Drentenaren en de bewoners van den Achterhoek zijn veelal phlegma- tisch. 'De Heilige Geest handhaaft ook na. de wedergeboorte de persoonlijkheid. Ook in den hemel zal ieder zichzelf blijven, leder zal ook daar zijn eigen naam hebben. In het geestelijk leven treft men ook de verschillende temperamenten aan. Spr. schetste hoe het verschil in tempe rament uitkomt bij de bekeering en in het geloofsleven en lichtte zijn beschouwin gen toe met treffende voorbeelden uit de Heilige Schrift. Paulus, Petrus, Johannes de Dooper, Nicodemus, Thomas onze lezers ken nen deze figuren uit den Bijbel allen hadden hun eigen, overheerschend tem perament. Hoe stond nu 'Christus tpgenover al die temperamenten? Jezus liet sommigen zijner discipelen de schaduwzijde van hun temperament zien, door Zijn waardige, liefdevolle, ontnuchterende en gezagheb bende woorden. Ook andere ontmoetingen met den Heiland geven den spreker aan leiding Diens houding na te gaan tegen over uitingen van temperament. Van alle genoemde temperamenten zijn 'er voorbeelden te oyer. Het merkwaar digste is, dat Jezus al die ware Christenen samenbrengt in Zijn Koninkrijk. Allen be- hooren ze tot de gemeente des Heeren, hoe verschillend van aanleg ze ook zijn. God heiligt en loutert de typen door Zijn Heiligen Geest. Daarom, zijl niet te haastig in het elkander veroordeelen, doch leert veeleer elkander waardeeren, ziet in elkander Gods kinderen. Dan zal er eenheid zijn bij verschillend zieleleven. Zoo zal ook in het Koninkrijk Gods bij groote verscheidenheid een heer lijke eenheid zijn, gelijk een schoon aan gelegde tuin, trots -alle kleurschakeoring, een harmonische eenheid vormt. De heer K. Brants, de vice-voorzitter van de 'Ver., dankte ds. Vunderink in wel gekozen woorden voor zijn schoon referaat, wees in verband hiermede op de zoo beteekenisvolle vraag, welke wij onszelven te stellen hebben, n.l.„Ben ik een Christen?", en verzocht daarop den spreker in dankgebed voor te gaan. Ook deze lezing werd door een talrijk publiek bijgewoond. Waar ze voor hoofd, en hart zóóveel goeds bood, gelooven wij, dat de Yer. ook nü op een succes vollen avond kpm terugzien. Beknopt overzicht van den toestand. Fabelachtige verhalen worden nog ge publiceerd over den geheimzinnigen vu ir- mond, welke Parijs zoodanig belaagt, dat de regeci'ing ernstig overweegt maar weer naar een plaats in, het Zuiden des lands (Bordeaux soms?) te verhuizen. Nu is men 't er Weer over eens, dat het wonderbaarlijke kanon minstens 10 'K.M. achter de eerste linie moet zijn opgesteld, zoolat de schotsafstand 150 K.M. bedraagt.' Men heeft hier waarschijn lijk te doen met een geheel nieuwe soort springstof', welke op zich zelf nog niet zoo bijzonder is als wel het uitvinden van een grondstof, die in staat is den .ongeloofelijken druk van de springstof weerstand te bieden. M n ge'ooi' da' dooi de beschieting van Parijs het nieuwe kanon slechts geprobeerd wordt, maar de uit werking er van zullen de Ehgelschen spoe- -dig in Londen merken. Wat de worsteling op het Weslerfront _^.angaat, de terugtocht dei' geallieerden schijnt nog steeds systematisch in zijn werk te zijn gegaan. Het Duitsch© l 'ger- bericht heef. al 'n paar maal geen g wag gemaakt van het aan'al gevangenen. Ge woonlijk heette het,, dat hun aantal toe neemt. Het is dan ook waarschijnlijk, dat de geallieerden opnieuw alle pogingen in het werk zullen stellen, om gesteund door krachtige reserves, den Duitschen op- marsch tot s'aan te brengen. De Duitsche aanvalstroepen staan in de lijn Lihons-Roye-Noyons. Clemenceau, de 'Franselie minister-pre sident, die zoo langen tijd in zijn blad, toen het nog „l'Homme ynchaméheette, telkens de waarschuwing herhaaldedat de Duitschcrs nog te Noyon s onlen, op 100 K.M. van Parijs, kan nu die waarschu wing opnieuw in zijn blad zetten, want de Duitschcrs staan weer in Noyon. Over dit geheele front 'tussohen Oise en Scarpe trekken de Engelsche en Fran- sche legers terug voor den krachtigen stoot, dien de Duitsche oorlogsmachinja er tóe brengt. Zij strijden nu in de lijn Bray Albert Beaumont Hamel Puisieux Ayette Boiry - Henin Wancourt Monchy naar de Scarpe, allen namen, die uit de gevechten van 1915 bekend zijn. We hebben nu af te wachten, hoe het verdere verloop van den strijd in deze streek zal zijn. Alle voorspellingen zijn gewaagd. Hat vèr-rirapnd kanon. In de „Deutsche Tagesztg." schrijft Scheuermann over het vér-dragend kanon, dat Parijs beschiet: Eergisterenvoormid- dag vernam men op hét slagveld, in regelmatig tempo, zeer hevige slagen, wel ke, ondanks den verren afstand, duidelijk van het gewoon, kanongebulder te on derscheiden Waren. Ons vermoeden, dat hier de groote Parijskanonnen het vuur geopend hadden, werd spoedig door de Fransche üraad- looze telegrammen bevestigd. Duitschland, dat volgens beweren fij ner vijanden aan het einde van zijn grond stoffen was, heeft dus weer een tech nische prestatie tot stand gebracht, welke niemand het zal nadoen. De bouw en de inrichting van dit kanon heeft veel' studie gekost, maar werd in verbazend Joolden tijd uitge voerd. v. Daar de baan van het projectiel langer is, is natuurlijk ook het culminatie-punt hooger, dan tot nu toe ooit door nien- schenkrachl bereikt werd. De hitte, van den mond van het kanon is bij afvuren Zoo hoog, dat gewone kanonnen in brand zouden vliegen en de snelheid is van dien aard, dat de granaten, door de .wrij ving van de lucht, gloeiend worden als meteorsteenen. LONDEN., Het schijnt thans zeker te 'zijn, dat op zijn minst twee vèrdragen- de kanonnen Parijs bombardeeren. Blijk baar "hebben de< Fransche vliegers, die onophoudelijk zoeken, de posities der ka nonnen nog njet ontdekt. Krupp von Bohlen-Halbach ontving van den keizer het volgende telegram: Uw nieuw geschut hééft met zijn be schieting van Parijs, over een afstand van meer dan 100 'K.M. zijn proef se hit-, terend doorstaan. Met de vervaardiging van dit kanon hebt gij een roemrijke blad zijde toegevoegd aan dé geschiedenis van de Krupp-fabriek. Ik breng u derhalve en allen mede-arbeiders mijn keizerlijken dank 'voor deze prestatie van Duitsch weten en Duitsch werken. D« strijd in het Westen. BERLIJN, 27 Maart. Aan beide zijden van de- Somm« zij1 n onze troepen in een la n g z a. a m v o r- derend'en aanval. LONDEN, 27 Maart. Hel ministeriel van oorlog deelt over den toestand op 27 dezer 's avonds mede: Gedurende den nacht werden onZ© troepen over een kor ten afstand aan beide oevers van de Som- 'ine teruggedrongen en hedenmorgen in de vroegte hadden zij een linie bezet welke ongeveer loopt van Rosieres-Har- bonnieres-Sailly en Sec-Merlcourt-1'Abh en vandaar naar de Ancre tot den spoor dijk te Z.-W. van Albert. De vijand is in Albert. Gisterenmiddag is de vijand een oogenblik biji Mesniï ten N. van Albert de Ancre overgetrokken, maar hij werd door een tegenaanval weer over de rivier geworpen. Ten N. van dit punt is er geen ver andering in onze positie gekomen. Dezen morgen deden onze troepen een tegenaanval ten N. van de Soinme en zij heroverden Morlancourt en Chipil y. Tege lijkertijd hebben onze. troepen vlak ten Zuiden van de rivier onze linie, tot Proyart vooruitgebracht. De vijand deed in de nabijheid van Buerqoy een aanval. Een versehe garde- 'divisie werd daar in het vuur gebracht. Tot nu toe hooft do aanval georn succes gehad. Een aantal andere Zware aanvallen werden heden gedaan op ons front ten W. en Z. van de Somtne, maar volgens de laatste berichten werd de vijand met zware verliezen afgeslagen., Ten W. van Roye zijn de Franschen gevecht gewikkeld. Zij waren gedwongen" eonig terrein prijs te geven, maar er ko men versterkingen aam BERLIJN, 27 Maart. In den grooten slag lusschen Atrecht en La Fère heb ben de gezamenlijke Duitsche lucht-strijd- krachten een aanzienlijk aandeel gehad. Onze jachtvliegtuigen hebben den vijand een verkennen van onze eigen/ stellingen onmogqlijk gemaakt. Zij schoten 93 vliegtuigen neer. De 67ste en 68ste overwinning van fhr. Von Richthoven bewijst opnieuw de Duitsche overmacht in de lucht. Wij hebben slechts 2 hallons verloren. De havens van Calais en Duinkerken werden met 10650 Kg. bommen beworpen. Ér werden in het geheel tijdens 4 nachten 132.666Kg. bommen geworpen. Korte oorlogsberichten. Van de Duitsche grens wordt gemeld, dat de vreugde in Dui s Inland over de overwinningen in Frankrijk lang niet on gemengd is als gevolg van de vre selijhe verliezen, waarvan de bericht n ree.s z n ingekomen. Zoo sneu e dein al con uit do grensplaats Boe hol 47 jonge mannen en verder uit den omtrek nog 33. 8000 Poolsche mannen en vrouwen hebben in een bijeenkomst te New-Yo k j aangedrongen op he>t organiseeron van eeln leger Van 100.000 Polen, om de Gealli eerden te steunen., Op last van den patriarch Tycho- n in is van alle kansels der orthodoxe kerk in Rusland de kerkelijke, ban over de bolsjewiki uitgesproken. In reg e.ings- kringen heerscht daarover groote veront waardiging. Lenin heeft Tyclionin bij zich ontboden om zich' wegens deze daad te rechtvaardigen. Twee Belgische priesters zijn door den krijgsraad te Brussel ter dood ver oordeeld, op beschuldiging jongens over de Hollandsch-Belgische grens te hebben geholpen. Op het Kaukasusfront werd Poti dooi' de Turken bezet. Odessa is na. bloedigen strijd hér- nomen door de troepen, die trouw zijn aan de Oekrajiensche Soviets. De raad van commissarissen voor het arr. PetrogTad gelastte de v rbanning van de zes te Petrograd wonende groot vorsten naar Perm en Wologda. De Litausche afvaardiging heeft, naar aanleiding van de «erkenning van de onafhankebjkheid door Duits hland, een danktelegram aan keizer Wil'hem ge stuurd, die daarop een welwillend ant woord zond. Naar de „Köln. Volksztg," meldt, zijn bij! den jongsten „viegeraanval op Keulen acht bommen geworpen. Door het afweergeschut en het dooven van de lich ten, gelukte hef, de vliegers van de bin nenstad af te .houden. Alleen werd een buiten de stad gelegen houtstapel 'getroffendie in brand ge raakte. De andere bommen vielen op het open veld. Te Klagenfurt zal een gedachtenis- kerk gebouwd worden ter herinnering aau gesneuvelden, die voor Oostenrijk gevallen zijn. Naar de „Reichspost" meldt, Ztijn uit de Oekraine thans de. volgende zen dingen levensmiddelen en andere betnoo- digclheden in Oostenrijk aangekomen: in Podwolocziska 7 wagons peulvruch en, 18 wagons uien, 1 wagon zeep, 22 wagons eetbare oliën, 1 wagon eieren, 1 wagon wagensmeer, 15 wagons loeren zakken. Verder in Brody: 3 wagons meelspijzen. De ontploffing te Jersey City had plaats in een groot pakhuis. Het werd vernield en vloog in brand. Een, reeks kleinere ontplof,ingen volgde, waaruit bleek, dat het pafehuis munitie bevatte. De keizer van Oostenrijk bracht een bezoek aan Bohemen. Bolsjewikiraad van Oekraine meldt successen tegen de Duitschers. De Zwarte Zee-vloot bombardeerde Snkhamk'ale, de haven ten N. van Batum. De keizer heeft aan den kroonprins een delegram gezonden, waarin hij mee deelt, uit waardoering voor de groote suc cessen welke door de troepen van de legergroep van den kroonprins zijn be haald, dezen tot chef van het Pruisische grenadiers-regiment no. 1 te benoemen. 1Wolff herinnert er de. geallieerden) naar aanleiding van de berichten over de hooge verliezen der Duitschers aan, dat, naar de Duitsche „doorbraakslagen" hebben bewezen, bekwaam uitgevoerde aanvallen den aanvaller minder bloed kosten dan den verdediger. Wolff meldt, dat naar een voorloo- pige schatting het aantal veroverde ka nonnen het maximum overtref., dat ooit in een slag in het vrije veld werd buit- gefnaakt. De Engelsche koning seinde -aan HaigIk wenscli generaal Salmond en alle rangen van den luchtvaartdienst van het Engelsche rijk in Frankrijk mijn dank te betuigen voor hun s 'bitterende presta ties tijdens den groo en slag. Ik ben er trotsch op hun eerste ko lonel te zijn. De „Germania" verneemt, dat het sluiten van het vredesverdrag met Roe menië eerst na Paschen zal volgen. De munitiearbeiders in Engeland be sloten ook op de vacantiedagen te werken. Reuter's bijzondere correspondent bij het Britsche leger in Frankrijk meent, dat het thans door de Engelschen in genomen front misschien het sterkste is, dat zij innamen sedert de strijd begon. K aas. c Volgens de Telegr. kan binnen eenige dagen een ministerieele beschikking tege moet Worden gezien, waarbij kaas ;wordt opgenomen in de distributie. Leer. Binnen enkele dagen is een nieuwe regeling van de maximumprijzen voor leder te verwachten, hoofdzakelijk wat betreft de prijzen van zoolleer, overleer en zeemleer. Ned koopvaardijschepen. Volgens alhier ontvangen bericht zijn weer enkele in Huil en Londen liggende Nederlandsche stoomschepen onder En-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1