Jaargang No 150 Woensdag Maart De Groote Oorlog. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd té Goes. Hoofdbereau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUM L. BURG. Drukkers: Oo ster baan Le G ointre, Goes. Wegens ..Goeden Vrijdag" zal „De Zeeuw" overmorgen niet verschijnen. Zij, die zich met ingang van 1 April a.s. op „DE ZEEUW" abonneeren, ont- j vangen de tot dien datum verschijnende nummers kosteloos. DEPUTATEN-VER8ADERING. fn „De Standaard", het blad, dat ten onrechte de primeur van dergelijke aan kondigingen heeft, lezen vrij: Het Centraai-Comité van Antirevolutio naire Kiesvereenigingen heeft de eer, mits dezen da aangesloten kiesvereenigingen. en Provinciale Comité's op te roepen tot cene Deputaten-vergadering, welke D.V, gehouden zal worden op Donderdag den 2en Mei e.k. in hét gebouw „Tivoli" te Utrecht. De vergadering zal aanvangen te elf ure. De toegang tot de zaal zal geopenld zijn .te tien ure. De opgave van de namen en voornamen der afgevaardigden moeten uiterlijk vóór Zaterdag 6 April e.k. bij' het Bureel van het Centraai-Comité, N. Z. Voorburgwal 58—60, Amsterdam, zijn ingekomen. Hierbij zij herinnerd: lo. aan het be paalde in Art. 6, dat aldus luidt: „De vertegenwoordiging vém dc aangesloten Kiesvereenigingen ïn de vergadering van Deputaten heeft plaats naar den regel', dat voor 50 of minder leden slechts één afgevaardigde, voor 51 tot 100 twee, en voor elke nontlerd daarenboven telkens één afgevaardigde 'meer optrede. „Elke plaatselijke Kiesvereeniging vaar digt naar de Doputatenvergadering- af, on verschillig of de Gemeente waarin zijl ge vestigd is, slechts een deel van een Kies district vormt, of ook meer dan één Kies district omsluit. „Indien meerdere Gemeenten tot één zelfde Bistrict behooren, verkiezen da plaatselijke Kiesvereenigingen samen een Centrale, d.i. een Districts-bestuur. Zie artikel 31. In Gemeenten van één District is het bestuur van de plaatselijke ver- eeniging zelf Centrale of Districtsbestuur. En in geval de Gemeente meerdere Kies districten insluit, heeft elk district een Centrale of een Districtsbestuur, en héb ben bovendien alle Districten saam een Bondsbestuür. „In Districten van meer dan ééne Ge meente, vaardigt elke plaatselijke Kies vereeniging naar den in dit artikel aan gegeven maatstaf ter Deputatenvergadering af, én bovendien het Districtsbes uur nog één lid. In 'Gemeenten, die zelve een geheel District uitmaken, vaardigt evenzoo ter Deputatenvergadering de kiesvereeni ging af naar den boven aangegeven maat staf,' en het Districtsbestuur evenzoo één lid. En in de Gemeenten, die uit meer dan één District 'bestaan, vaardigt elk District .af naar den regel van de 'eerste zinsnede van dit artikel bepaald, elk Di strictsbestuur of Centrale bovendien één lid, en tc-nslotte ook het Bondsbestuur één lid"; en 2o. dal bij de opgave vaiu.de afge vaardigden moet gevoegd een opgave van het ledental der Kiesvereeniging. Niemand mag in de vergaderzaal of op de galerij komen, dan voorzien .van. een afgeteekende toegangskaart. Zij, die het woord wenschen te voeren, moeten hun naam schriftelijk aan den voorzitter opgeven, en om te spreken plaats nemen op het platform, daar wegens de grootte der zaal alleen van een aan Ie wijizen plaats op het platform zjal mogen gesproken worden. Antirevolutionairen leden der Staten-Ge- neraal of Staten-Provinciaal, en van hét in art. 13 der statuten bedoelde Gemejen- teraads-College, die de vergadering ver langen bij te wonen, wordt verzocht, hun verlangen uiterlijk vóór 6 April e.k'. te doen kennen aan hét Bureel. Den redacteuren van bij hét Centraal- I omité aangesloten nieuwsbladen, die ge bruik wenschen te maken van de hun dij sirt. 36, le lid, toegekende bevoegd heid, wordt verzocht insgelijks vóór 6 April e.k. aan den daarvoor gesteldénl eisch te willen voldoen. Amsterdam, N, Z. Voorburgwal 58—60. 25 Maart 1918. Het Centraal'Comité voornoemd, Dr. A. KUVPER, Voorzitter. L. F. DUYMAER VAN TWIST, TT1Thesaurier. ■C. VAN DER VOORT VAN Z[JP, Secretaris. 'De Adjunct-Secretaris R. G, VERWEIJCK. Afwezig. Bij de stemming op j.l. Vrijdag over de amendementen-v. d. Molen op de wets ontwerpen tot verhooging der subsidies voor bijzonder middelbaar onderwijs en bijzondere gymnasiums, waren, blijkens de Handelingen, van de Rechtsche Kamer leden afwezig de R. K. heeren Duynstee, Arts, v. Best, Beckers, Fleskens ,v. 'Vlij- men, v. Groenendael, Engels, Juten en Fruytier. Waren zij er geweest, dan wa- 1 ren de amendementen aangenomen ge weest met 41 tegen 39 stemmen. Rekent men ook de toen afwezige a.-r. en c.-h. leden: de Visser, v. Idsinga, Duymaer 1 v Twist, Gerretson en v. Vliet er bij, dan was de meerderheid nog grooter ge weest: 46 tegen "39. De heer-en Fruytier en v. Vlijmen waren wettig verhinderd, ook de heer Duymaer v. Twist; de, heeren Engels, Juten en dr. de Visser kwamen na de stemming. Omtrent de overige heeren mélden' de Handelingen niets. De heeren Patijn en IJzerman stemden niet de rechterzijde. Als tegenhanger wijzen wij er op, dat dezen" zelfden Vrijdag ook de Eerste Ka mer vergaderde, en dat daar slechts drie leden ontbraken, en van de liberale min derheid alle leden, ten getale van twintig, aanwezig waren. Een varkisrinq. De Kiesvereenigingen hebben het be leende boekje „bij de stembus vfin 1918" ontvangen. Uit den oproep aan het hoofd van ons blad zagen zij tevens wat zij vóór 6 April a.s. hebben te doen. Vooral dient er op gelet, dat de ver kiezing van leden van het Centraal Co mité niet meer jeschïedt in de Depu tatenvergadering, maar vooraf in de kies vereenigingen moet plaats hebben. De Kiesvereenigingen hebben derhalve vóór 6 April in zes vacatures te voor zien, en den uitslag der stemming aan het Centraal Comité te berichten. De heeren Dr. A. Kuyper, dr. A. Brum melkainp, ids. G. Hofstede en prof. mr P. A. Diepenhorst stellen zich herkiesbaar De kiesvereenigingen moeten er derhalve nog twee aanwijzen. Zij zijn vrij in hun keuze. Alleen dit: zij mogen niet stemmen op de navolgende heeren: v. d. Voort van Zijp, Duymaer van Twist, prof. Ane- ma, dr. Hania, H. Pollema en mr. -A. A. de Veer; zulks om de eenvoudige reden dat genoemde heeren reeds lid. zijn en niet aan' de beurt van aftreding. De twee vacatures zijn: mr. v. d. Borch van Verwolde en K. A. Grondijs. Van de 12 leden voor het Centraal Comité waren tot nog toe 7 uit Hol land, 1 uit Zeeland., 2 uit Overijsel, uit Gelderland, 1 uit Friesland. Da S. D. A P. es> het Levensmirtdrimidebat. Een latijnsch spreekwoord zegt: „Finis coronat opus". Het einde kroont het werk. Indien dit waar is, hebben de heeren van de S. D. A. P'. bij het levensmiddé- lendebat in de Tweedei Kamér het ér al heel slecht afgebracht. Wij hebben in onze korte Kamerversla gen kort gememoreerd de felle"aanvallen der sociaal-democraten op den minister van landbouw, en de groote stelligheid, waar mee de heer Troelstra, mede namens zijn partijgenooten, dezen bewindsman het vertrouwen had opgezegd. Maar nu kwam de premier zeggen, 'dat een votum tegen dien minister den val van het g'ansche kabinet zou beteekenen, en dat wilden de sociaal-democraten niet. Beter gezegddat durfden zij vooralsnog niet op zich nemen. Het was derhalve een moeilijke bood schap, toen de unieliberaal Otto een motie indiende, waarin hij aan den mi nister van landbouw toch het vertrou wen opzei, en hem wilde noodzakenJheen te gaan. Een moeilijk parket voor de "heeren sociaal-democraten. Begrijp eenszij hadden, de een al feller dan de ander, den minister aan gezegd, dat hij weg moest. Natuurlijk, dat was in den geest der „arbeiders". Maar nu zei minister Cort: wil je dat, goed, maar één allemaal. Jaag je henf weg, dan gaan wij mee, en dan dit .volgde er uit moet Troelstra maar een nieuw ministerie zoeken. Een motie-Troelstra, of een 'ander hun nerzijds tegen Posthuma ging dus niet. Voor een motie tegen Posthuma stem men ging ook niet, want, o wee! jals die eens aangenomen werd! Dan zaten de heeren sociaal-democraten met de ge bakken peertjes! Maar tegen zoodanig een motie stem men ging toch ook weer niet; want_ wat zouden hun kiezers, hun roode arbeiders daarvan wel zeggen. Hun woede, thans al .ginds maanden tegen Posthuma ont vlamd, zou zich tegen Troelstra en zijn paladijnen keererk En de zaal verlaten, wanneer 'top'stem men aankwam, zou een al te zotte ko medie zijn! Of de heeren ook in de war zaten! Een verslaggever van De Nederlan der, een oog- en oorgetuige dus, schrijft „-het ging een oogenblik warm toe in den socialisfechen hoek, het was er waar lijk niet pais en vree; in zulk een lastig parket waren zij nog "zelden geweest", j En dal de voorsteller der motie tegen Posthuma nu juist die Otto moest zijn, dezelfde wien mr. Troelstra in de zit ting van 30 November 1917, onder aller gelach en instemming ironisch had toe gevoegd: „je bent nog grooter politicus dan ik ooit gedacht had"! Zie, dit gaf aan de heele positie een nog komischer kant. Én clan een motie, die den vorigen dag zelfs geen voldoenden steun kon krijgen om in behandeling te komen, en bij welker geboorte, de voorsteller zich zoo komisch uitdrukte, dat de omstan ders, de sociaal-democraten voorop, in een lach schoten en toen Otto hierop aan merkte dat .zijn toelichting ernstig ge meend was, onze Rutgers, snaaks als altijd, antwoordde: maar daarom kan zij wel belachelijk zijn! Enfin, mr. Troelstra zou probeeren -de malle positie van hem en de zijnen te bemantelen. Zijn rede kwam hierop neer: wij willen de regeering niet weg hebben, dat kan beter bij "de aanstaande verkiezingen, maar de minister heeft zekere aansporingen geuit, die ons niet bevallen, dus' nu stemmen wij er voor om de regeering maar dade- 1 ij k weg te hebbennu stemmen wij voor de motie vanden belachelijken beer Otto, met wiens belachelijke toelich ting wij zoo juist den draak gestoken hébben Het malle van deze positie, en van de wijze waarop de S. D. A. P. er zich trachtte uit te redden, werd door mr. Rirfgers fijntjes aangetoond. Gij durft zelf geen motie .van wantrouv wén stellen, zoo sprak hij, omdat gij' den val van het Kabinet niet wilt. Maar nu moet gij kleur bekennen voor uw kiezers, die niet zouden b' e - g r ij p e n, waarom g ij tegen de m o t i e - 011 o zoudt stemmen. G ij kunt. hetgerustdoenen behoeft niet bang'te zijn, dat uw grapje ernstige gevolgen zal hebben. In zooverre zorgen wij voor u w ij stemmen toch al 1 e m a a 1 te ge n. Er is een ander latijnsch woord, dat zegt: „ridendo dicere verum" (lachend de waarheid zeggen). Zoo nu deed mr. Rutgers. En wat deden de sociaal-democraten? Zij brieschten van kwaadheiEn hun woordvoeder Days beet den antirevolu tionairen spreker toe: „dat is Christe lijke laster", een brutaliteit, die den voorzitter deed opmerken, dat, als hij weer zoo iets zei, hij (voorzitter) hem uit de zaal zou doen verwijderen. Waarom wij dit alles zoo breedvoerig melden In de eerste plaats, omdat wij in maar weinig linksche blaclen de aandacht ge vestigd zagen op het feit, dat de so ciaal-democraten zoo in hun kaart ge keken werden. En in de tweede plaats, dewijl het hoofdblad van de sociaal-clémoc raten in zijn verslag omtrent -,het voorgevallene zoo bekrompen duister en onduidelijk was, dat niemand er uit wijs kon worden wat er hu toch eigenlijk met de sociaal democraten gebeurd was. En dat, ter wijl hun kiezers het toch behoorden te weten. Blijkbaar wilde II e t Volk .die men- schen op dit punt dom houden. Een hebbelijkheid waar de sociaal-democraten n,u juist de Chr. pers en de Christenen in -'t algemeen aldoor van verdenken. C1) Men onthoude dit; en uit het debat van Zaterdag onthoude men, dat de mo- tie-Otto, wier voorsteller biji haar indie ning door de socialisten uitgelachen werd, bij' de stemming' den steun genoot van alle aanwezige socialisten. Zij' zijn: De Zeeuw, Mendels, Duys, K. ter Laan, J. ter Laan, Hugenholtz, Gerhard, Albarda, Iielsdingen, Kleerekoper, v. d. Tempel en Sannes. Afwezig was de heer Schaper. Een „daad" wellicht nog welspreken dere en „raker" dan het welsprekende en rake „woord'^van mr. Rutgers. Het verslag in Het Volk zegt alleen De heer Rutgers (a.r.)Troetstra wil niet graag, dat het kabinet aftreedt, maai'stemt töcli voor 0.tto. Dujjs: Christelijke laster! De heer Rutgers: Ik stem tegen Otto. Dit ter geruststelling van Trotlstra. Dat wenscht hij immers gaarne(Vreugde) Zeeuwsche Stemmen. LXXXI. 'k Weet niet wie Brinkmann is, die in „Neue Bahnen" schrijft: 't Kan best een bekwaam pedagoog zijn. Maar wat ik dezer dagen van hem las, was niet bijzoffder geschikt om mijn vertrouwen te winnen. Zijn nieuwe ha nen staan mij niet bijster aan, weshalve ik aan de oude paden de voorkeur geef. Om „elck wat wils" te geven, hebben do kranten zich hoe langer hoe meer in omvang uitgebreid. Wil de lezer gauw zien of een artikel iets van zijn gading is, dan moet hij snel kunnen lezen, zegt Brinkman' in. genoemd tijdschrift, en bij beveelt aan de kinderen op. school te oefenen i n vlug lezen en daar ook snel schrijven (let wel: geen stenografie) te pas kan komen', raadt hij aan, de leer lingen ook daarin tc oefenen. Meneer acht het van belang voor de ontwikke ling van individueel handschrift. Ziedaar twee adviezen om niet. Doch vlieg er niet in, door het schoonschij nende beloog van den geleerde. Gaat 't nog niet snel .genoeg? Onze tijd staat reeds geheel in het teeken van beweging, snelle beweging, snelheid. Ge volg: oppervlakkigheid, sleur. En was het maar gebleven bij opper vlakkig lezen en schrijven. Doch opper vlakkig denken bleef ook - niet uit, en zoo kwam men er toe oppervlakkig te leven, -een kwaal des tijds, zóó ernstig, dat 't wel zeer tijd wordt, dat. mén te rugkeert op den nu ingeslagen weg. Stel u voor, dat Brinkmaim's idee in gang vond, dat hij school maakte, wat ik inderdaad niet hoop. Dan zouden dei vergissingen en de fouten aan de orde van den dag zijn; dan zou de stroom ingezonden stukkenop de redaetie-bu- reaux niet te stelpen zijn; dan zouden boek en krant (de redactie houde mij ten goede, de schoen is voor Jiem, wien hij past) nog meer wemelen van druk fouten. Brinkman weet wel, dat zijn systeem aan bedenking onderhevig is. Hij ziet zeer wel in, dat de kinderen, snel le zende, fouten kunnen lezen en ook geeft hij toe, dat gauw en mooi lezen niet goed samengaan. En toch wil hij de schoonheid maar opofferen, ten bate van wat? Ik weet het niet! Doch wél weet ik, dal de ze- ..nuwlijdersgestichten te klein zouden wor den. 'Multatuli heeft behalve, veel kwade, toch ook goede dingen geschreven. Zoo heeft hij reeds de opmerking gemaakt, dat de menschen slecht lezen. Het is er sindsdien niet beter op geworden. Het gaat maar vlug, vlug, haast je rep je, hoe nerveuser, hoe beter. Helaas, wij moeten ontzaglijk veel le zen. Een beetje minder, langzamer* en degelijker ware vrij wat beter. Edoch, we zitten in den sneltrein en moeten .mee. Toch kunnen wij verhoeden,- dat de trein derailleert. Laten wij allen een beetje remmen in onze vaart op den weg naar het begriplooze lezen, dat Jfen, slotte tot vol komen afstomping- moet leiden.. Weinig lezen, maar goed. In Januari 1909 stond in de couranten, dat de directeur van het Franse he opvoedingsgesticht Mettray een onschul- digen jongen had gestraft, met het ge- vplg, dat die jongen zelfmoord pleegde. Eénige dagen daarna berichtten de bla den, dat de directeur van het Neder land s c h e geslicht Mettray lal van brie ven over dit geval had ontvangen. Véle daarvan zullen vermoedelijk lang niet malsch geweest zijn. De lezers hadden natuurlijk gedacht, dat bet zijn gestichf gold en toch had bij het oorspronkelijke bericht gestaan, dat het uit het Fransche dagblad „Le Matin" was overgenomen. Ziedaar één voorbeeld uit vele. Er ontbreekt nog maar aan, dat het noodlottige gevolgen had. Men sla dus Rrinkmann's raad met een gerust hart en een vrij geweten in den wind; men leere de jeugd weinig te le zen, doch goed en men dwinge er zich zelf toe. Oppervlakkig lezen, oppervlakkig leven. 't Is maar een verschil van één let ter. 'Er is *ook maar één schrede itus- schen. In dit verhand waarschuw ik tegen een levenswijsheid, als van dien zwer venden zeeman, die verklaarde: „Ik ben naar zee gegaan met de leer, dat die levensreis de beste is, waarbij het ge voel de zeilen vult èn het verstand het roer houdt en overigens „La vie est brève Un peu d'amour Un peu de rêve, Et puis Bonjour VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers-0.05 Prijs der Advertentien: 14 regels f 0.80, iedere régel meer 20 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Rij-abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 sent. Dat het leven een strijd is, waarin men de geheele 'wapenrusting Gods moet aandoen, om te kunnen staan tegen de listige omleidingen des duivels, komt bij velen niet op. Bindt den strijd aan, niet als de we reld dat doet, doch uw lenden omgord met de waarheid, het- borstwapen der gerechtigheid voorop, de voeten-geschoeid met bereidheid van het "Evangelie des vredes, en het schild des geloofs vooruit dragende. KEES VAN DER MEER. Beknopt overzicht van den toestand. Atlas -en oorlogskaart doen thans weer opgeld. De Duitschers en hun bondgenooten, voor -zoover zij deelnemen aan den strijd op het Westerfront zetten met kracht en élan hun opmarsch voort. Nóg is deze niet gestuit. Stad na stad, dorp na dorp en hoogte na hoogte worden genomen. Wat de Engelschen en Duitschers in hun officieele berichten melden over het verloop van den geweldigen strijd, waar mede de opening plaats heeft van het „gevechtsseizoen in het Westen", klopt zeer goed met elkaar en vult elkaar in zekere mate aan. Waarbij men dan natuurlijk het enorm groote verschil van appreciatie der gebeurtenissen, dat be grijpelijk geheel onoverbrugbaar is, buiten rekening moet laten. De Engelsche leger berichten geven den toestand onverbloemd en zakelijk weer en erkennen de tegenslagen, waartoe de strijd voor hen leidt. Uit de nadere bijzonderheden blijkt, dat de Engelschen, met inspanning van alle krachten en met opbrengen waar schijnlijk van alle reserves, nog gepoogd hebben om den Duitschen vloed in het centrum, waar hij de meest ernstige be dreiging uitmaakt, tegen te honden. Echter zonder 'succes. Want de Duitschers hebben reeds Noyon, Roye en Lihons genomen. Zij staan reeds voor Albert. Wordt deze plaats nu genomen haar val is spoedig te verwachten en ook Montdidier, dan wordt Amiens reeds van twee zijden bedreigd. Zoo is Idian een nieuwe phase in den geweldigen slag ingetreden. Aan beide zijden van de Somme zijn de gealliteerden over een breed front op den terugtocht. B ij de vervolging dóór de cen- tra 1 en z ij ndezen hun oude stel lingen van vóór den Sommeslag van 1916 in Weste 1 ijk e rich ting op vele punten o v e r g e- t'ro kken. Wolf meldt: Ook den oden dag nam de keizerslag in het Westen tusschen de Scarpe en de Oise een voor de Huit- sche zegevierend voortrekkende troepen gunstig verloop. Op het oude Somme- slagveld, dat den vijand een goede ge legenheid bood om op vroegere .batterij- stellingen en gebetonneerde machinege weer-nesten terug te trekken, zijn de En gelschen opnieuw verslagen. De van hein de en verre ijlings toegevoerde frissche reserve-divisies verbloedden in de ver woede tegenaanvallen. In felle worstelin gen werd de eene hoogte na de andere bestoïmd. Beken, kanalen, rivieren zijit geen beletsels voor onze onvergelijkelijke troepen. Qp het met bloed gedrenkte terrein liggen wapens, uitrustingsstukken, pantser-auto's, kanonnen en telkens en telkens weer groote hoeveelheden ammu nitie tusschen de talrijke gesneuvelden. Eerste-luitenant Raekow, die destijds bij Verdun de orde pour le mérite ver diende, heeft ook hier weer schitterende bewijzen van dapperheid gegeven. De hevigheid van den slag neemt ieder uur toe. De bloedige verliezen van den vijand zijn buitengewoon ernstig. De Eh- gelsche artillerie schoot niet ver gene jg, zoodat de Engelsche infanterie t.ussc' twee vuren stond. Het groote aantal gevangenen komt den Duitschers bij ƒ:1 et herstellingswerk der wegen in het achterwaartsche gebied lij-' zonder goed -te pas. Volgens Ilaig zijp. er meer dan 70 divisies der centralen iii het gevecht ge wikkeld. Wij| krijgen den indruk, dat wederzi ',s enorme verliezen geleden worden. Telegrammen uit Londen, aan de P.t- rijpeke bladen van Vrijdagavond meidon, dat nieuwe versterkingen uit de Engelsche garnizoenen naar Frankrijjk onderweg zijn. Naar de „B. Z. a. M." uit Zurich verneemt, is op de Parijsche stations een proclamatie aangeplakt, waarbij: de spoorwegen van Parijs naar het Noorden en het Oosteii tijdelijk onder militair bc

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1