ijnse, Woensdag 27 Februari IIII8 32e Jaargang No f£6 tui „Lips"], In Visch: andel, p 2 Oeitan, Buitenland, 367) jmne brand- tn ig, Bokking, ie en Leidsche Kaas. p gevraagd y >odo Kool, Knol// Kroten Adres JAR hapelle. km mjk of dèkü LIDDEL8URG. roor bewaring van van 9—4 uur, EWAARDT, savenmtr., Markt, "elet. 333» 1 —g- h, Zoutevisch, *n Soiielvisch, Gemarineerde E KOOP otör* ea k sn«a en Halnrii 15 Rultaa, zatf geschil «Hotel oskeike fw") - voorhanden: diteit LgOfivérkens/J 3K, Gravenstraat, hoep-1 E KOOP »euweohe Blauwe ardappeleof j Ti WKR SE, lovtlytpelft.f E KOOP/ ir« docrjiiViuaterds bij J. VaN SLUIJS, ensdagtnorgen Cad< liggen. Donderdag op arkt. iï DORP en W ATTEL. voorhandeif: irteit LsspVarkejis L OOLSE, Serooslierke/ j _-r I E KOOP htige Qeltsn, katfr b. JAKüBSEN A IPIER, Yeerséheweg, n aan ea» Arbeider >or vast werk en nda Bruineboonoa uonster goedgekeurd,/ .sSSER Jz a'gJ$ylj n ruil tegen veulen ///j. aiisuwd Ërnmi CRSE te Meuskerka. vraagd nidsjcuashf, DtjN, Mr. Smid, enstraat, Middelburg. met Mei Smidëkfieoht naar bekwaamheid, WEELE, Smederg, later y ;erskfiecht o» omende VERBOOM, Wol- April a.s. J J DEN JEJOËD, Smid/ dor gevraagd, J FRANCKE JZ gtlust. Uitgave van «Ie Naaml. V«n. LÏÏCTOR ET EMBRYO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre, Goe». ïteZeeuw Centraal Comité. Terecht herinnekt De Rotterdam- in e r aan de verplichting der - Kiesveir- eenigingen o.m zes leden en zes plaats vervangende leden aan te wijzen voor het Centraal Comité. De leden werden vroeger gekozen door de Deputatenvergadering uit dubbeltallen, ofschoon de afgevaardigden ook namen daaraan mochten toevoegen. Wij herin neren ons niet dat ooit een verkiezing buiten de gestelde dubbeltallen om heeft plaats gehad. Thans echter geschiedt de aanwijzing door de Kiesvereenigingen zeiven zonder aanbeveling vanwege het Centraal Comité, of welk college of bestuur ook; zij ge schiedt door de Kiesvereenigingen naar eigen gedachten. Elke kiesvereeniging zendt dan aan het Centraal Comité bericht van de door haair aangewezen zes, met hunne zes plaats vervangers. De secretaris van het Cen- traal Comité publiceert dan wie de mees te stemmen hebben gekregen en alzoo gekozen zijn. e? Nog zij herinnerd dat van de zes te kiezen leden er vier leden van een der Kamers mogen zijn, de overige niet. Het Centraal Comité benoemt uit zijn midden ,een secretaris en een penning meester, waaraan de Kiesvereenigingen bij hun keuze indachtig behoofen te zijn. De namen der zes aftredende leden voor het Centraal Comité zullen wel tijh dig worden bekend gepiaakt Zij' zullen wel herkiesbaar zijn. Natuurlijk behoeft niet te worden her innerd: men stemme geen vrouwen! Het is tijds genoeg wanneer het Vrouwen kiesrecht in de Wet staat. Het nationaliteitsbeginsel. Indien het waar is dat de Entente- mogendheden het zwaard hebben «aange gespt mede ter 'bewaring van het nation naliteitsbeginsel, dan heeft de Turksohe regeering wel gelijk gehad toen zij-, o>p hunne vredesvoorwaarden ingaande, haar deze tegenopmerkihg te lezen gaf. Inderdaad bekommert zich de en tente echter, zoodra. het haar belang geldt, weinig om dat beginsel. Do af kondiging van Engelands heerschappij over Egypte, welks bevolking in geen betrekking tot het Engelsche ras staat; de inbezitneming van Cyprus-, waar niets Engelsch is, de bezetting van Tripoli 'door Italië, waar de Italianen indringers zijh, eu het fantastische plan, Rusland Konstantinopcl en het Mar- morabekken toepte wijzen, waar de overweldigende meerderheid van de be volking Turks ch en Mohammedaansch is, zijn evenzoovele schendingen van het nationaliteitsbeginsel. Rusland heeft reeds ervaren hoe slecht onrechtvaardig verkregen goed gedijt; en hoe moeilijk de nationaliteit van eene ingelijfde bevolking zich' vermag aan te passen. Zoodat, indien de Entente niet naar den [Turk wenscht te hooren, zij wel zal doen op het zwijgend pleidooi van den Rus voor lieilighouding metter- d a a d van het nationaliteitsbeginsel bijt zonder acht te geven. r- De üroote Oorlog. Beknopt overzicht van den toestand. Schenken wij in de eerste plaats aian- dacht aan vo-n Hertling's redevoering ovör de builenlandsche Staatkunde. Uitgezonderd de mededeeiing van W Herding, dat de Duitsche regeering ge negen is in niet-verbindende kleine con ferenties over de Belgische kwestie met sj Entente te discussieeren, zoodat einde- ijK volkomen uitgemaakt kan worden hoe peering zich de vrijlating van Bel gië oorstelt, dat d© Russische regeering ae .vredesvoorwaarden van Duitschland e aangenomen en dat de vrede met ememe, ondanks de vele moeilijkheden, vin ripl'??®11'® is, bevatte de rede rijkskanselier niet veel, dat nieuw is of opzien baarde. irnnMi^uS^Z-ïling van eergisteren was liter um /^.doordat de vice-kanse i r a^*6! *n naam- der regeering de houding van deze vaststelde in de binnenlandscfoei politiek. aWa^merdiieilt v?n Hertlin§'s woord met aandacht gelezen te worden. De aandach tige lezer ziet ongetwijfeld een mogelijk heid tot toenadering, wanneer de goéde wil er maar is en de besprekingen niet onmogelijk worden gemaakt door onjuiste opvattingen en willekeurige verdraaiing vaii elkanders woorden. Ditmaal staat ook de Duitsche Rijks- kanselier, wat de groote beginselen voor den vrede aangaat, weer waR dichter bij president Wilson. Zeker, er is verschil. Wilson staat buiten den oorlog in Eu ropa, en "heeft aangaande de oplossing andere zienswijzen dan de Europeesche staatslieden; en Yon Hér Hing staat, niet alleen als staatsman, maar als Duitscher,- op een ander standpunt, wat de posi tie eii de belangen van Duitschland aan gaat, dan de president der Vereenigde Staten. Maar ondanks deze verschillen is er een zekere belangrijke overeenkomst van denkbeelden merkbaar. Von Hertling stemt in met de opvat ting, dat de vrede moet zijn rechtvaar dig en duurzaam, en beroept zich, als goed katholiek, op den stelregel: dat de gerechtigheid het beginsel van ieder be stuur moet zijn. Hij erkent de juistheid yan 'Wilson's opvatting, da.t provincies o-f gedeelten van een land niet van de eene so-uvereiniteit onder de andere mo gen worden gebracht, alsof het lijjdza.me voorwerpen zijn, zonnet eigen leven en eigen wil. Hij'ga,at mede met het denk beeld om het oude spel van het even wicht der krachten iii de Europeesche staatkunde te doen plaats maken voor een samengaan der mogendheden op den grondslag van onderling vertrouwen. Hij aanvaardt de stelling, dat iedere oplos sing van de gebiedskwesties moetgeschie den in het belang en ten gunste der betrokken bevolkingen, en ten slotte ver klaart hijl,;zich in beginsel e^ns met de stelling, dat de duidelijk omschreven na tionale aspiraties moeten worden bevre digd, zander nieuwe elementen van an tagonisme te scheppen, waardoor de vrede in Europa en in de wereld opnieuw zou kunnen worden verstoord. Daar over deze algemeene grondslagen tusschen de leiders der Centralen en pre sident Wilson dus geen verschil van mee ning bestaat, zouden vredesbesprekingen op die grondslagen tusschen de_V. S. en de Centralen kunnen worden aanvaard, en wanneer ook de andere landen ein volken die grondslagen aannemen, zou de algemeene. bespreking er over kun nen beginnen. Als er nu maar geen verschillen waren over de practische toepassing van de hoofdbeginselen Daar 'hebt ge cle Belgische kwestie. Duitschland denkt er niet aan België te - behouden. Maar het wil wel maatregelen bera men, oim te zorgen dat dit land niet tot een voorwerp^ van vijandelijke intri ges of tot opmafschgebied zal worden. Dit zou dus een beperking beteek'enen van de souvereiniteit van België Zoo blijven er altijd twistvragen en oorlogen. - Onderstaatssecretaris Von dem Bussche heeft in den rijksdag verklaringen afge legd betreffende de vredesvoorwaarden ten opzichte van Rusland. Volgens deze verklaringen zullen de gebieden ten Westen van de vroeger ver melde lijn, 'die in de streek van Duna burg tot aan de Oostgrens van Koerland verlegd zal worden, niet meer onder Rus sisch bestuur staan. Duitschland en Oosten: ijk-llongarije zul len het toekomstig lot dezer gebieden in overeenstemming met de bevolking regelen. Lijfland en Esthland blijven door een Duitsche politiemacht bezet, totdat de inrichtingen dier landen de nóodige ze kerheid bieden. Rusland sluit terstond vrede met Oe kraïne, neemt uit dit land en Finland zijn troepen en roode garde terug, waar borgt Me teruggave der Oost-Anatolisch'e provincies aan Turkije, erkent de afschaf fing -der Turksche capitulaties en zet on verwijld de demobilisatie voort. De verdere bepa^jngen betreffen de Rus sische oorlogsschepen en de oorlogssche pen der entente en de handelsscheepvaart in de Zwarte Zee en in de Oostzee. De Duitsch-Russische handelsverdragen worden weer van kracht .benevens de verzekering van meest begunstigde naties tot einde 1925. Rusland ziet af van alle agitatie tegen de verbonden regeeringen, ook in het bezette gebied. Deze bepalingen moeten binnen de 48 uren aangenomen worden. De Russische gevolmachtigden hebben zich onverwijld naar .Brest-Litofsk te be geven en binnen 3 Sagen den vrede te onderteekenen, welke binnen de twee volgende weken geratificeerd zal zijn. Dp Russische delegatie vertrek naar Brest-Litofsk, wordt echter ten Noorden van Pskew door 'de vernieling der brug opgehouden. Ondanks dit oponthoud zou ze echter vandaag wel te Brest-Litofsk aankomen. De Ruitsche en Oostenrijksche delegatie zouden gisteren te Brest arriveeren. Korte oorlogsberichten. De Russische en Roemeensche re geering hebben een nieuw voorstel van de Entente om alle geschillen aan een scheidsgerecht der geallieerden te onder werpen, afgeslagen. De Spaanische regeering besloot de nieuwe Finsche regfeering te erkennen. In Londen zijn 1000 huurauto's op stal igtezet, wijl de regeering het nieuwe tarief-niet wilde goedkeuren (1 sh. per 1600 M.) Than.s zijn 2500 man werkloos geworden. De Daily Mail .geeft het portret van majoor Savill, een 19-jarig majoor van het Engelsche leger, die het militaire kruis heeft gekregen. Het haaievleesth begint in tél te komen. Op- de Engelsche visschersvloot bedient jnen zich er reeds van. Een munitiefabriek bij! Rome is door een .ontploffing geteisterd. Van de werk lieden, meest allen vrouwen, zijn 76 ge wond; het aantal dooden is onbekend. Uit St. Johns (New-Foundland)Een stoomboot rapporteert, dat zij! '40 opva renden van de Florizel heeft gered. Te Brussel is overleden Theophile de Lantshcere, minister van state; sedert 1905 gouverneur der Nationale Bank voor $£&ten-8«neraai. De koningl van Wurtemberg vierde eergisteren zijh 70sten jaardag. j De Japansche ambassadeur en zijh staf hebben Petrogirad verlaten. President Wilson teekende een be- sluit, waarbij machtiging wordt gegeven voor de inrichting van een waterkrachb- j installatie te Muscleshoals in Alabama,. Deze inrichting -is een onderdeel van het j groote plan waarvoor 60 millioén dol- lar zijn toegestaan voor de productie j van stikstof uit de lucht ten behoevfel van de munitie-industrie eu van mest stoffen. De koning en de koningin der Bel gen, die sinds een maand bij .Port St. Louis verblijf hielden, hebben de Azuren- kust verlaten om naar België terug te keeren. Het vorstelijk echtpaar werd te Beaulieu door generaal Leman en.diens dochter te Niz'za door de burgerlijke en militaire autoriteiten l>egroet. De bisschop va.n Gent heeft even als de andere overheden geprotesteerd' tegen het activisme. V v Uit Berlijn: Die operaties i-n het Oosten nemen het verwachte verloop. Uil Ween en: Ten W. van de Brenta mislukte een aanval der Italianen. De Duitsche Bondsraad heeft het aantal geoorloofde tabaksurrogaten nog met enkeky vermeerderd, n.l. gedroogde linde-, plataan- en ahornblaren, alsmede van wilden wingerd en kastanje. De in Duitschland reeds geruimen tijd ingevoerde papieren onderkleeding werd vaak met wantrouwen beschouwd, llaar de eerste proeven niet voldeden. Thans kan men deze uit papiergaren ver vaardigde Meeding stukken juist zoo be handelen als gewoon ondergoed. Het kan nu-gedurende langeren tijd in water uit gekookt worden, zoodat men het volko men kan reinigen. Het Helleensche agentschap in Zwit serland verneemt uit Athene, dat de ge allieerden de Grieksche vrachtschepen „Irene" en „Omania" aan Griekenland hebben teruggegeven. Vliegtuigen zouden i de post van Athene naar Saloniki en omgeving brengen. Havas meldt uit Parijs, dut te Chi cago een groote betooging voor Roemenië is gehouden. Tweede Kamer. Van Beresteijn's requisitoir. Dis groote rijnen zoek. Onze koloniën en de onderwjjspacifi- catie. Eerst 'hen onschuldige inleiding. Na hen opmerking! van Schaper over de mededeeiing van den minister van binnenl andsehe zaken, dat deze niet voor nemens is een wetsontwerp in te die nen, dat het mogelijk maakt te stemmen buiten de woonplaats van den keizer en na een regeling van werkzaamheden, wer den eenige stemmingen gehouden in ver band met de behandeling van de Indische begrooting. De motie-Boglaardt 'betreffende de in stelling van een commissie tot. herziening van de bezoldiging van ambtenaren in Ned.-Indië werd aangenomen met 59 te gen 17 gternmen, nadat de heerèn de Sa- vornin Lohman, Mendels en Heeres hun stemmen hadden gemotiveerd. Eveneens werden aangenomen, met 79 tegen 3 stemmen, de amendementen van de commissie van- rapporteurs om de vóór 1914 gepensioneerde Indische offi eieren te doen "deelen in de ve-rhooging van- de pensioenen. Maar dit is alles nog Maar kinderspel bij wat zon komen. Het „groote" levensmiddelendebat. Welnu dit .„groote" debat werd inge leid door het "requisitoir van van Bere- steijn, den v. d. afgevaardigde voor Win schoten. De man had vier maanden ijverig, ge studeerd. Hij: goot dan ook zoo'n regen van cijfers en staten over de vergader den uit, dat zij wel tureluursch moesten worden. Tevergeefs zocht men echter naar de groote lijnen. 'tWas een bèrg bijzonder heden, waaraande meesten niets had den en die onmogelijk zoo gauw ver werkt kunnen worden. Waarlijk kenschet sende feiten, wtelke 'aan de kritiek groo te kracht 'bijzetten konden, kreeg men niet .te hooren. 't Bleef dus bij een reeks onbestrijd- b'are .meeningen van hoogst algemeenen aard en bij omstandig vertelde gevallen, die hier onmogelijk een plaats kunnen vinden. Zoo bevond hij, dat twee personen voor een rijsttaxatie een som van f85.000 ver dienden, dat hier deze typische zet was geschied, ginds gene. Verder halen wij de mededeeiing aan, dat de bevordering Vein den-houw van voedingsgewassen mis lukt is. Op dit punt gaf hij- de belang wekkende mededeeiing, dat het braakland is toegenomen met 1000 H.A. en dat, in averechtsche richting dus, bouwland in grasland was omgeztet. Uit zijn staten moet blijken, dat tal van landbouwbedrijven op de klei sinds 1915 enorme winsten hebben .gemaakt, dat de teeltregteling van Posithuma zoo wei nig' heeft uitgewerkt, dat in 1917 nog meer handelsgewassenverbouwd wer den ld an vóór den oorlog, dat sedert 1915 de met granen beteeïde oppervlakte met 40.000 hectaren is teruggegaan. Als 'twaar is, is 'torn van te rillen. Van Heresteijn heeft zijn rede 'halver wege moeten afbreken, en zou vandaag verder booriien. Laat ons hopen; dat hij niet alleen in de feiten zit, maar de stof ten volle beheerscht. Bovenal, dat hij! goede lessen voor de toekomst weet te geven. Dan eerst 'kan er sprake zijn van op>- houwende kritiek. Dan eerst kunnen wij concludeeren, hoe serieus de kritiek moet worden opgevat. 's AVonds Indische begroo-ling. Bij wijze van een aangename pauze tusschen van Beresteijn's taaie speeches. Bogaardt en Beumer bepleitten de beL langen van het bijzonder onderwijs jn Indië. Voor de koloniën is de pacificatie wellicht nog meer noodig' dan voo-r Ne derland. Ook Beumer bepleitte hél spoedig in overeenstemming brengen van het "Re- geeringsreglement met den geest van hiet nieuwe art. 192 der Grondwet. Doch Pleyte bleek nog niet zeer ver zoeningsgezind. Terwijl wij hier het be- vredigingswerk aan 't voltooien zijn, mag Indië wachten, want meent Z.Ex. 'tis een zaak van politieke strekking. Ik houd mij er Bus huiten. Weer een bewijs, lioc fataal he;l is aan de willekeur van de vrijzinnigheid over geleverd te worden. Pleyte voelde ooi? al niet veel voor een motie-Scheurer, o-m a.s. g-ouverne- mentsartsen en officieren van gezond heid vrij fe laten in hun keuze tusschen Leiden en Amsterdam voor het A'olgen van een cursus in de tropische g-eneejs- kunde.- Van Ra-alte had ze nog; wel ge steund Bmaealafid. De vluchtoordkwestie. Naar aanleiding van het gesprokene in de zitting van de Tweede Kamer op 22, Jan. 1.1., in verband met het Vluchtoord. Gouda, heeft de heer I. IJssel de Schep per, voorzitter der Commissie van Toe zicht. op het Goudsche Vluchtoord, een uitvoerig schrijven aari' de Kamer ge zonden. In dit schrijven geeft de heer I. IJssel de Schepper een overzicht van de tot standkoming' van het Vluchtoord Gouda, I hoe de aanleiding daartoe is geweest de door den Commissaris der Koningin in Zuid-Holland tot den Burgemeester van 1 Gouda gerichte vraag of in overweging VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post fl.50 Losse nummers -0.06 Prijs der Advertentiën: —4 kegels f 0.80, iedere regel meer 20 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Dij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. kon worden genomen de vorming eener plaatselijke Commissie om aan de Vluch telingen hulp en steun te verleenen'. In den breede zet schr. dan-uiteen op welke wijze de door den Minister van Binnenlandsche Zaken in het leven ge roepen Centrale Commissie tot behartiging vajn de belangen van naar Nederland uit- geweken Vluchtelingen, waarvan voorzit- ter is -de heer F. W. baron van Tuyll van Serooskerken met den Burgemeester van Gouda overleg - heeft gepleegd en welke regelingen zijn getroffen voor de vestiging van het Vluchtoord Gouda als winterkamp. En de heer IJssel de Schepper besluit, dat hij van de Kamer, die hem in zijn vergadering van 22 Jan. 1918 in zijn eer heeft aangetast, nu hij aantoont, dat de tegen hem ingebrachte beschuldiginr geii ten eenenmale ongegrond zijn, eer herstel verwacht. De Kamer mag' "zich er niet toe Ver lagen, dat hare leden vrijelijk, onbewe zen en onhoudbare beschuldigingen in de wereld slingeren. j Demonstratie levensmiddelen- voorziening'. Gistermiddag', togen het aanvangsuur van de Kamervergadering, werd het Bin nenhof afgezet door marechaussees. Op het Buitenhof was mede een groote politie macht aanwezig. Daar was een vrij groote volksmenigte op de been. Over Binnen- en Buitenhof werd het gewone verkeer en tramverkeer toegelaten. Om half-één ontving Be voorzitter van de Tweede Kamer een deputatie uit den Haagschen Bestuurdershond en het Haag- sche Vakcomité. De voorzitter van den Haagschen Bestuurdersbond bood mSr* Fock een adres aan en uitte de hoop, dat hij de behandeling van het wetsont werp rekening zal worden gehouden met hetgeen er onder het volk leeft en met de eischenin het adres neergelegd. Hierna vertrok de deputatie met de; betoogers, die in de omgeving van het Binnenhof hadden gewacht, naar het Ma lieveld, waar ze van verschillende plaat sen "zouden worden toegesproken. Tegen half twee was op het "Malieveld een steeds aangroeiende volksmenigte, die op enkele duizenden werd geschat. De heer Buurman bracht eerst verslag uit omtrent de ontvangst van de deputatie door den voorzitter van de Tweede Ka mer en voegde 'daaraan toe, dat als deze demonstratie geen verandering in den toestand bracht, scherpere wapenen zul len worden gebruikt. De heer De Bruin sprak in gelijken zin. Het Kamerlid Kleerekoper zeide, dat men niet kan eischen hetf graan, dat vreemde mogendheden niet naar ons land laten komen, maar dat men wel kan eischen zuivelproducten, boter, kaas en vet, voor de arbeidersklasse. Het Kamerlid Duys sprak van milli- oenen, die door de kapitalisten verdiend zijn doei- het slechte beleid van de kapi talistische regeering. Verder zeide lui dat, als men maar geld genoeg heeft, men zich het neodige kan aanschaffen, maar dat de arbeidersklasse aan veel ge brek heeft. Hij eindigde met den oproep tot een politieke en vakbeweging en om de eenheid te bewaren. De heer Visser, propagandist, van de S. D. P., wekte eveneens op tot een krachtig'en strijd. Daarna trok de demonstreeren.de me nigte door de stad naar de Prinsengracht, waar de stoet werd ontbonden. De toe gangen tof de binnenstad had de politie afgezet. E e n n i e u w e ruilwaar. Wij vernemen dat van Duitsche zijde aan de Vereenigjing voor Zaad handelaren, is medegedeeld, da.t Duitschland voor den aanvoer van zaden belangrijke compensa ties zal kunnen gOven, ook graan (uit Oekraine). Wanneer onze regeering daar op wil ingaan, is het daarvoor echter hoog tijd, zoowel met het oog op het seizoen voor de zaadteeit als met het oog op onzen snel stinkenden graanvoor raad. Hbl. De dood van den groother tog van Mecklenburg. Uitvoerige berichten over den dood van den her tog1 van Mecklenburg bevestigen, seint Wolff, dat de overledene in groote zwaar moedigheid de hand aan zichzelf heeft geslagen. C-aillaux ziek? De „Telegra- phen Union" neemt een bericht over uit „l'Oeuvre"', volgens hetwelk Caillaux zwaar ziek zou zijn onder vergiftigings verschijnselen. De verdediger zou een. chemische analyse verlangd hébben.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1