Os droot© Oorlog. Buitenland. ï*o. 108 Woensdag 6 Februari 1918 32e Jaargang, Uitgave van M Saaroi. Vaan. LUCTOR ET EMERG.O, gevestigd te Goes. Hoofdbureau tg Goesi «SASGB VORST STRAAT 219; Bureau tg Middelburgs ilSMA E p, BRUIJ - L'. BURG. Dijükkerss |!«S'tesbaaa La" Cointre, Goes. "Saeuwsch© Stsréimee» CXXV1II. „Do oorlog" "*n Oud, -afgezaagd onderwerp, denkt misschien (iemand. Dus er maar n:e,t meer over s hrijven? En dan maar net doen ais die ge leerde, die o'nlangs met 't advies kwam, om geen kranten meer te lezen? Ik heb niet gehoord, dat hijzelf nog altijd in overeenstemming met dit dw;t;re advies handelt, doch twijfel er hard aan. Im mers, wie kan er Buiten? Bovendien, vraag ik mijzelf af. mogen wij willens en wfelens 'blind en doof zijn voor 'de .geweldige dingen,,. die er eiken dag weer om ,on:s heen plaats grijpen? In de eerste plaats hebben wij1 de ge volgen van den oorlog te dragen ais een tuchtiging Gods en voorts, z!óo- lang Gqd 'ons 't leven laai en ie gezondheid, heb ben wjj tfe bedenken,"Gat we hier op! aarde een taak hebben. Misschien.. (Hij geve' het, ook na den oorlog, en 'daar om dienen wij wel .acht te geven oip' de door liet lijdensproces veranderde toestan den, opdat wij', midden in het leven staan de, ook Straks voor onze- taak berekend blijken te zijn. Als God spreekt, moeten wij luisteren naai- Zijn stem. Eike i dag! weer bereiken ons tijdingen van-het gemoedsleven aan grijpende en in het economische leven diep ingrijpende gebeurtenissen. Dit neemt niet weg;, dat oorlog op zich zelf uit den booze is, en dat het verede- lende, hetwelk m.en den krijg wil toe schrijven, slechts bestaat in de verbeel ding van enkele fanatici. Ik moet altijd meewarig' glimlachen, als ik hoor gewagen van den adel van den oorlog', .en wie niet mei -mij1? Zie maar eens rondom u, of ge niet den adel ziet van het 'krij'gsgedruise'b! Eten, nauwelijks mondjesmaat. Armoede, werkloosheid, ontevreden heid. Smokkelen: \vbfekeren, speculeeren. En denk u eens even in, wat er 'g;e- leclen wordt in- rle oorlogvoerende landen, waar de dood immeir maar voortgaat met het inhalen van rijken oogst, waar het ziwarte paard zijn intrede deed, om ook onder vrouwen en kinderen zijn heilloos werk te Verrichten!' Wie durft daar nog van den adel des oo'rlogte te spieken? De medicus, die voor nieuwe geval len staat en nieuwe ervaringen opdoet, om het pteil der toekomstige wetenschap te verhoogen? Ik hoop 'het niet. al moet toegegeven, dat .het kwade op., dit terrein nog1 iets goeds kan werken. De jurist, die zich voor nieuwe rechts kundige problemen gestold 'ziet? Maar 'zoo verkwikkelijk zijn die niet. Ik lees, dat in Duitschland de vraag is opgeworpen, aan wie uit de lichamten, der gewonden gehaaide pt'ojectielstuikkehl eigenlijk behooren.. U moet weten, dat dergelijke granaat- stukken 'reeds tot sieraden voor de fa milieleden van soldaten verwerkt wok- den. E'r zijn reeds twee „verhandelingen" ovei dit onfrissctxe onderworp' v crschen,en nog wel van de: hand van knappe pro fessoren. En deze meenen, dat de gé- wonde eigenaar is, daar deze feitelijk alleen gezag over dat projectielsfuk Uit oefent, wijl het in zijn arme lichaam zit. Go vijand, zoo zeggen de hooggeleerd^ heeren, hebben dq$r het afschieten alle eigendomsrecht verloren. Doch als alle geleerden 't hierover eens v-aren, ware er geen sp (rake van eeni kwestie, een rechtsvraag;! in de Deutsche 'Jur. Zeif. wordt dit standpunt bestreden. VERSCHIJNT ELKEN WBïHEBAG ABonnëmgntsprijs) Pss 3 traanden fr. p. po -t f i,él Ltssa nummSrs Erjjs der Advert entiëai regels f 0.80, iedere regel meer IS S-osaal wordt 2-maai berekende Bjj ahonnem'ent voordeelige voorwaa»&vSi Bewijsnummers 8 cent. schrijver vindt het Etl dadelijk onjuist, uat^ de vijand door afschieten van het projectiel zijn, eigendomsrecht daarop1 ver iest, w.ant niet. de aflsphieter is eigenaar, apaar tie Staat ©n deze kan alleen van) zijn eigendom afzien.' Het bevel tot schie ten aan den Staatsdienaar verandert dlaar- aan niets;, en dit kan niet opgevat wor- i en als ©en streven, om van zijn eigen dom .at te zien. Immers elk leger rekent pA'aafs' op de overwimiirilgl; v, T ,het' n wordt het eigenaar van het heele slagveld en wallen ook de gevmnden en dooden met die projectielen weikern de lichamen zitten, zoo'n leger in handen. Het gebruikt materiaal kan van zoo n omvang! zijn? dat het nut af werpt voor den Staat. ■Verder meent schrijVer, dat het gfe- wond hebbend vijandelijk lood in ieder geval aan de, toeëigening daarvan door een enkel 'persoon onttrokken is - want het huidie oorlogsrecht erkent ee'n buit- ïecht, terwijl het buitrecht van 'den en keling met meer bestaat. Alle buit is dus voor den Staat en de soldaat wordt Pas eigenaar van eenig buitgemaakt stuk' ivanneer bevoegde autoriteiten pet hem hebben gegeven. Zoo „vermaken" zich hoeren juristen J reeds mei de heillooze gevolgen van het wreed© krijgslied rijf. En onder" het krijgsvolk zelf? Mij dunkt, j in, de oogten van hen, die den oorlog als ecu meirscli en m-aatichappij verede- j lend proces aanmerken en erheerlijfcen-, moet de adel ook op het loopgraven- j leven z'n Stempel gezfet hebben. j Maar ik vrees, d,at bij- en ongeloof opi de slagvelden welig tieren, al z'ai er ook -j veel zijn, dat wijst op1 een uitgaan naar j God en Zijn dienst. In vele kringen onder m a lezers zijn, er toch niet'? wordt geloofd, dat j een klaverblad van vier geluik aan kan j brengen. Doch sinds den oorlog 'zijd- bui- ten het klaverblaadje verscheidene plan- I ten, waaraan dezelfde eigens, ha,p: wordt j toegieschievbn. De klaverblaadjes waren zejeer niet J talrijk genoeg,om al de gebroken har- j ten te troosten en de ongehikkigen met - hoop op toekomstig; geluk te verblijden. Beroemd geworden, is 'het z'oogenaam- de J'ohan-niskruid (hyp,eri um perfora tum), welks bladeren met fijns steken, doorboord schijnen. Het volksgteloof zeg;t, dat deze plant ontstaan zou "zijn uit het bloed van Johannes den Doopjee en dat. ■de duivel de bladeren zou doorboord hebben, zonder echter de plant te kun nen vernietigen. Het JohanniskruiiRmoefc op Johannis !a.g 's middags zonder er bij te Spreken geplukt worden en heeft dan de macht den soldaat, die het draagt, voor kogels en sabelhouwen te bescher- m'en(l) Ook het varenkruid, dat sledhfs in den Kerstnacht bloeit heeft die eigten- schap. De „allium victorias" tó, zboals haar naam aanduidt, in den oorloigi kan groote beteekenis en werd in vroeger tijd door de soldaten om den hals gedra gen. Men hield bijv. Gustaaf Adolf door het dragen van die plant voor onkwets baar. De meeste vergiftige planten worden echter .als 1 ongeluksplanten beschouwd, hoewel het geloof aan baar booz'e macht lang niet zoo groot is als dat aan het he.il der gelukbrengende planten. Geen soldaat zal op* inarsch een plant vertrappfen. „Wanneer zij de gewassen niet sparen, zal men hen ook niet spa ren", luidt hun theorie. Genoeg, om ook hier ontaarding te constateren. „O, die ongteloóyigen*. •Zeg dat wel, maar zie dan meteen eens, wat er in „geloovige" kringen ge dacht ,eïi gedaan wordt. Opmerkelijk is wat dezier dagen in Oen Engelsch tijd schrift stond. Een ingezonden stuk, dat als een teek'enend staaltje moet aange merkt worden vaar de wij'zte waarop som mige gelooven in de oorlogvoieiehde lan den het oorlogsgebeuren -zien. ,,De bereidwilligheid van God, zoo staat er, om onze1 legers! tot overwinning te voeren, als wij1 maar als natie Zijn hulp zoeken, blijkt duidelijk in het licht, van de gebeurtenissen van thans. Onmiddel- lijk volgend op 's Koning-s besluit van een nationalen biddag en het bericht van de reigeerin'g in 'zake Palestina's toekomst, komt de grootste en meest schitterende overwinning van onze' wapenen gedurende den oorlog. Terzelfder tijd wordt, dp vloed in Italië eenigszïns gestuit en schieten onze strijdkrachten, op' Jeruzalem los gaand, in Palestina op. Wie kan .eraan twijfelen, dat, indien wij als natie onze vele zonden en on geloof beleden, Gods vergiffenis vroegen en vertrouwden, dat Hij ons z'al leiden telgen onze geweldige vijanden, wij', het spyedig van hen zouden winnen en den oorlog bekorten? Sinds ik- onwankelbaar geloof, dat onze vijanden geholpen en gesteund wordten door den Duivel, hen, ik te 'meer er van overtuigd, dat de eenige Weg tot overwinning vertrouwen is op Hem, Die alleen sterker is dan de Vorst van 'dezte wereld". Zoo redeneert men in „geloovigen" kring. Wie smeekt niet spoedig van den „adel" van den krijg1 verlokt te worden? Ik zou zoo' door gunnen gaan, doch is mijn kroniek niet reeds droef génoeg'? KEES VAN DER MEER. .Beknopt «verricht van den toestand. De' centralen 'ijveren ziooi hard zij) maar kunnen voor een spoedigen vneldei. Zij willen geen vrede tot eiken prijs, maar van het doen van concessies zlijb 'zei toch! niet geheel alfkeerig. Hoort men van hun vredeswerk, idani (zou men g,aan denken, dat de vreid|a reeds voor de deur staat. Naar dei Voss. Zeitung uu weer ver neemt, zouden de onderhandelingen tus- scihen dei centralen en d|e Roemieniërs over het sluiten van een wapenstilstand gisteren aangevangen Zjjn. Eon gjade: oersbericht verzekert ons, dat 'tmet Ookfaine binnenkort in orde komt. ïntusscben heeft de historie geleerd, dat de vrede gauwer verbroken dan her steld is. Als men ziet, welke toestanden-er in Rusland heerschen, krijgt men tevens een "denkbeeld van de bezwaren die el- ken dag weer het vredeswerk bemoei- iDant ons hopen, dat von Ktihlmanb en Czcrnin, die gisteravond weteir naar Brest-Litofsk zijn vertrokken om de on-l derliandelingen voort te zetten, meer suc ces op hun streven hebben dan tot nog too het geval was.' Moge blijken, dat ze bovenal hebben geleerd to geven. Men moet weten te gjevein en te me- men. zegt het spreekwoord, doch mees- tal wordt te veel de nadruk op het laat- j ■sta gelegd. t De „Tagl. Rundschau" is van.meeding, dat 'de besprekingen te Berlijn voorna- melijk over de oplossing! van' de Pool- sche kwestie geloopeh hébben. Het komt er "op aan, zegt het blad, of Duitschland zich bij de z.g.n. O'östenrijksche lezing j kan aansluiten. Dit z,al afhangen van het erkennen der militaire''"efechen, die door i Ludeixlorff worden vertegenwoórdigd en van de vraag of de economische aange- legenheden zoodanig wojjden geregeld, dat Duitschland in 'een uitbreiding' 'van Oos tenrijk door Polen kan toestemmen". Tot zoover lidt Duitscbe orgaan. Maar waarschijnlijk is het, dat de be sprekingen zich biet alleen tot de Oostelijke tegenstanders der centra-ka hebben uitge strekt, maar ook de „Westelijke" tegen standers hebben omvat. De centralen staman .immers voor den- zelfden Iveespromgy waarvoor ook de ge allieerden stonden. In de conferentie te Versailles is de beslissing der entente gevallen. Men heeft den weg van over leg den rug toegekeerd en is dan weg van een besliasmtftetO'Csr het nffwahrcl op gegaan. Zal nu aan den kant der centralen pen gelijke beslissing genomen worden? Zal men besluiten om zoo- spoedig moge lijk tot een offepsief in het Westen over it© gaan eni te pogen daar een „beslissing" te forceeren, gelijk de conservatieven en all-Duitis-cMers het zouden willen, of zaP men voorloopig een defensieve houding aan blijvent nemen en pogien om langs den weg yam overleg nog voort te gaan en door indirecte besprekingen iets te bereiken w In de besluiten van den krijgsraad van Versailles, 'waarin den centralen mogend heden roofzuchtige plannen verweten wor den, zien 'de Ooistenrijksche bladen slechts een duidelijk streven .der entente-mogend- heden om de eigen veroveringsdoeleinden te verbergen. v 'Zij' verklaren, dat de hoop der entente pp een moretele ineenstorting' cler centrale mogendheden een ernstige ontgoocheling tegemoet gaat. ■Het besluit van den oorlogsraad is êen alarmroep, die in de landen der ceiftra- len begrepen zal worden. Hot „Fvemdenbl." schrijft: De •■eoriogs- raad van Versailles heeft zich op een intransigent standpunt geplaatst en noch in de rede van Bertling, noch in die van Czermin iets gevonden, wat toenade ring tot de cloor de entente geformuleerde gematigde voorwaarden zou vertoornen. (Graaf Czernin heeft op cle duidelijkste wijze een vrede zonder annexatie en zon der schadevergoeding als basis voor de beëindiging van den oorlog geproclameerd. Als nu de oorlogsraad van Versailles zulke grondslagen voor den te sluiten vrede onaanneembaar noemt, bewijst dit duide lijk, dat bij dep. .tegenstander de verove ringsplannen, die t-ot den wereldoorlog aanleiding gaven, nog voortbestaan. De staatslieden en de militairen te Ver sailles hebben wijselijk vermeden met dui delijke woorden het doel aan te geven, dat ziji door de voortzetting van den oor log hopen te bereiken. 'Veeleer hulden zij, volgens -hun ge woonte, hun doeleinden in algemeene fra- zen. De êntgjBifce-mo'giendheden meenen nu een vrede met annexaties en schadeloosstel lingen te kunnen- bereiken en stellen haar ijdele verwachtingen op het ineenstorten van het achterland in Duitschland en bij ons. De mededeeling van de ïurksche regee- ri,ng over den toestand in het "Tdrksch© la,nd aan den Kankazus-, nadat de Russi sche troepen zijn teruggetrokken, zou, al dus merkt het „Vad." op, kunnen dienen ais een voorbeeld voor het argument, dat idie Centralen] te Brest tegenover de Russen hebben laten gelden voor hun weigering om voor de algemeene vrede is gesloten hun troepen, uit het bezette gebied terug te trekken. Zij' zeiden, dat die troepen er ook nog noodig waren dp weigering berust 'natuurlijk hoofd zakelijk op strategische redenen om de orde te bewaren. Dai de Armeniërs, uit wrok "over de gewelddadige wij-ze waar-op de Turken hun 'stam'gènobten hebben weggevoerd wij 'laten de vraag daar of de' Turksche regeering terecht, uitlaj-ting en oorlögs- nioodzaak kan pleiten zich aan Os- inaan,sche ingezetenen vergrijpen, is maar al te verklaarbaar. En wat .zal er nu gebeuren? De Russische bevelhebber schijnt uit gebrek aan troepen niet voor d:e orde te kunnen instaan. Zullen de Turken nu hun troepen zenden? Maar dan komen zij: allicht, weer met de Rus sische regeering in botsing Os staking is öultachlafid. -Bij allel bedrijven van de oorlogsin,- 'dustrie werd d© arbeid gistermorgen een parig weer hervat. Evenzo© melden alle andere groote bedrijven en werkplaatsen, dat hun arbeiders hedenmorgep. voltal lig z'ijn verschenen. Het wegblijven vanl enkele arbeiders is bijna uitsluitend aan ziekte of aan persoonlijke redenen te wij,- ten. Tot rustverstoring is het nergens gekomen. i- i (Volgens het „Berl. Tag'éM." zijn de „Deutsche Tageszeilung," dé „Post," da „Deutsche Zeitung,' 'de „Deutsche eoiu- riar," d'e „Reich'sb'ote" en het „Berliner Blatt" voor drie dagen verboden, wegens pret niet in acht nemen van do uitge vaardigde c&nsuurvo'Otschi'iften. Sa Bavsisitia In Ruslaad De ontbinding van het Russische front heeft, uitvoerige 'berichten uit liet ach terland naar Duitschland en Oostenrijk doen doordringen. Vooral aan het Noiörd- front waren de dwars door de Duilsfcbe' frontlinie aangeknoopte betrekkingen tal rijk* Vluchtelingen uit Wcn-.len deelen toede, dat Russische soldaten naar biet binnenland zijn. vertrokken. Onder het schrikbewind der Russische inaximalis1- ten, aldu.s een Wolff bericht, hebben voor al de Duitseh© bezitters van 'landgoede ren 'veel te lijden. Hét meerendeel heeft hun goederen, moeten verlaten en is' thans van alle middelen ontbloot. Enkele be zitters van landgoederen zijn gedood, vele gearresteerd. De toes landen iri Wenden en op het platteland worden steeds on- dga ag'lijker. De roode garde s-teelt en rooft. Beroovingen op de openbare straat ko men veelvuldig voor. De Lettische koop lui brengen slechts zelden levensmiddelen naar de stad jdaar zij- vreezen uitgeplun derd te worden. In de buizien zijln de huiszoekingen aan de orde van den dag. Zij1 eindigbn gewoonlijk piet den roof van alles wat maar waarde heeft. In een 'brief, in het het&c-h geschreven', heet 'het: Het is nauwelijks meer mogieL lijk te leven. Alle levensmiddelen wor den weggenomen. Eiken dag' komen er lieden van het comité en doorzoeken all-e hoteken, of Zij iets vinden. Alles nemen zij' af voor hen, die geen land bezitten; en, voor hen, die den g'anschen tijd niet ^gearbeid heb ben. Dat alles geschiedt op' klaarlichten dag. Er zijn er ook, Mie 's; nachts hun_ werk verrichten. Uil? zij'n huis mag., men zich niet wagen, wanneer men zijn leven lief heeft. De bolschewiki regeering 'heeft eergis teren 'het volgende draadloozc telegram afgezonden: Dringend'. Aan alle schepen, reservisten-kameradien. Niemand zal ziij'n ontslag nemen uit Ide resèrve, "zoolang de burgerlijke witte garde 'Van Finland niet vernietigd is. Haai" overwinning is een naideel voor onze revolutie. Wape nen zullen in voldoende hoeveelheid ge zonden worden. Laten we tenslotte ziien, hoé 't er in d,e Oekrain© voorstaat. Naar (de „Voss. Ztg'." verneemt, is Chafkofï door troepen bezet. ,'Staatssecrefari.s Ploluboicz heeft eeni nieuw ministerie gtevormd, dat in tegen stelling met de neiging van Oekraïne om met d© Maximalisten tot overeenstemming te komen, geen enkel lid der Bolschewiki bevat. Een (draadloos bericht uit Ifieff d.d. 2 dezer meldt, dat Nohilow, de standplaats der Russische opperste1 legerleiding, door Polen is beizot en dat Krydenko niet den) generalen staf werd in hechtenis geno men. Volgens hetzelfde draadiooz© bericht werd dié opstand der Bolschewiki, in Kieff door de Oekrainen onderdrukt. Aan bet hoofd vair bet nieuwgekozëni Oekrainsehe ministerie werd de voorzit ter van 'de. Oekrainsehe vredesdelegatie in Brest-Litowsk, Holubowitsch gesteld. Alle Oekrainsehe, troepen stelden zich aan de zijde van de centrale rada varl Kieff. i Troep'endeelen der Bolschewiki trekken i snel uit de Oe.kraiiie naar Rusland. Bij Kieff moet een half millioea Oekrainsehe troepen ondier .leiding van officieren verzameld zijn. Ook de 'bur gerlijke bevolking moet bewapiend zijn. Korte oorlogsberichten. De kommandeerende generaal van het 7e legerkorps te Munster heeft tot do bevolking van zijn gebied een „oproep I tot bezinning" gericht, waarin hij "op1 va- i derlijken toon waarschuwt op het óogen- blik, dat Duitschland voor de eind'beslis- sing staat, geen gehoor te geven aan dei poging der vijanden om binnenlandschei onlusten te veroorzaken. Hij' wijsf op den toestand in Rusland en' verzoekt iedereen) te helpen, om aan het beschamende schouwspel van de staking een einde te maken. Duitsche bladen vernemen uit Bern, dat het Petit Journal in beslag genomen! werd, omdat het de namen der dooiden en gewonden hij den luchtaanval op Parijs had gemeld. Havas meldt, dat Duitschland voort gaat met de wapenstilstandsbepalingen van Brest-Litofsk te schenden. Voortdu rend komen nieuwe divisies van het Rus sische front aah. Onder de Duitsche sol daten loo-pen geruchten, dat groote Turk sche en Oostetorijksclie troepen op het O'OgiCnblik in Duitschland zijn in plaatsen dicht bij het Westelijk front gelegen? De „Petit Parisien" is begonnen met de publicatie van een reeks docu menten, die zouden aantoonen, dat Duitschland met voorbedachten rade den oorlog begon. In Engeland zijn de rantsoenen voor alle troepen, met uitzondering van die welke voor het front worden afgericht, met Ongeveer *en derde verminderd. Het gebrek aan pasmunt laat zich zeer 'sterk voelen in België. Op vete plaat sen 'geven de( gemeenten papieren pas munt uit, om ten kleinhandel mogelijk te maken. Te Lier komen eerlang in omloop pas- briefjes Van 0.50 fr., 0.25 fr. en 0.05 fr. Op 'die eene zijde komt er een gezicht op uit oud-Lier, op de andere zijde op een (gedeelte der stad, dat tijdens dein oorlog vernield werd. -„Spreek toch, mijnheer Clcmen- ceau!" aldus, schrijft het FranSche blad „LTIumanité". „De pogen der manned, •die 'sterven en die willen leven, hébbfeni ihpt recht u te doorzien tot i,n het bin- ne|nste van uw ziel, van uw gewetje4 en uw verstand." In Duitschland zal een strenge straf, eventueel zelfs tuchthuisstraf op den stef- selmatigen sluikhandel worden gesteld. ^Generaal Haig meldt „succesvolle raids" ten Z. va;n Fleurbaise en in de buurt van den spoorweg Yperejr-Staden, Koning Albert is- voor eenige dagen naar Zuid-Frankrijk gegaan, Waar de ko ningin toeft. Onder, de personen', die een adres aan lord Lansdowne hebben overhandigd. Waarin zij instemming' met diens denk beelden over het sluiten van een vrede door vergelijk betuigen, bevinden zich o.a. .lord Buckmaster, graaf Loreibume (de voormalige lord-kanselier), lord Bray- g(e, de bisschop van Lincoln, Massimg- ham (de hoofdredacteur der Nation) eii de schrijver Jerome K. Jerome. Eerlang gaat opnieuw een Fransch- Eiigelsche missie naar de Vereenigde Sta ten, Joffre zou weer van de partij ijijn. Te München is de staking na vier dagen te hebben geduurd, geëindigd. In het Lagerhuis deelde Bonar Law mede, dat geen opperbevelhebber van de gealliëerde legers liSnoemd is. ,Een bericht uit Jalta (Krim), dat via Petersburg Duitschland heeft bereikt, meldt, dat de pestepidemie in Zuid-Rus land een gevaarlijke uitbreiding verkrijgt. Ook in den Kaukasus zouden zich geval-1 len van pest hebben voorgedaan. Het Re-ode Kruis heeft een ambulance met 'ontsmettingsbenoodigdheden doen afzen den. Thee. Ter aanvulling van zijn desbetreffende beschikking heeft de minister van land bouw nader uitdrukkelijk vastgesteld, dat

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1