ftOÖDSTAim Be Qmote Oorlog. N Uitgave van Naam!. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: SIR MA F. P. 13 HU IJ L. BURG. Drukkers: los ter baan Le Cointre, Gods. De Zeeuw De heer mr. de Wilde hoeft in zijd mooie Goesche lede terecht'alle antire volutionaire u opgewekt om, bij, d'e komen de Kamerverkiezing zich te stellen tegen den demon van het Slaats-soeialisme, wiens gpzag en macht in dé oorlogsjaren zoo glroote .afmetingen hebben aangeno men. Hij heeft terecht gewaarschuwd tegen al te groot© concentratie van macht. Op het oogtenblik is heel Nederland aan dat staats-soeialisme overgeleverd, ten gevolge van den oorlogstoestand. 'Ons voedsel, onze 'Meeding, ons< schoeisel, al les ontvangen wij door middel van re- geering,sbons aan handen en voeten zijin handel en landbouw aanden staat ge bonden; de centrale keukens voorzien oris van de middagpot. Het is allés gelijk in de oude wereld, onder anderen in Oud- Griekenland, Het zijn wel geen openbare maaltijden, maar toch openbare uifcdee- ling'en waarop wij worden vergast, en aan den Staat met zijn albemoeiïngl worden allen steeds meer. Nu wordt dit 'den Sitaat niet 'kwalijk .genomen. Hij is tol dezen v©rnederende(ri maatregtel wel genoodzaakt, zal hij ons volk alsnog kunnen vrijwaren tegen den hongersnood. Doch wanneer straks de normale toestand weer dient in te, tre den, 'zullen velen allicht begeeren dJe heer schappij der vleeschpotten, bestendigd te zien; en het ingrij pingsstelsel der over heid als het eenig.. probaté middel om met glans, en met geniak, door de wereljd1 te komen, aangrijpen om het te behouden. Hiertegen moet onzerzijds* ernstig po sitie gekozen wonden. Hetgeen de overheid voor ongewoons doet, moet ongewoon blijVen. Zij; moet er mee ophouden, zoodra de verhoudin gen en toestanden weder zullen gewor den Zijn alsi vóór den oorlog. Nu is het te verwachten,, dat zij! die tot dit gezonde stelsel van het autonome leven willen terugkeeren, door die staats,- socialisten Zullen worden tegengekomen! niet het verwij't, 'dat ook van antirevo lutionaire zijde dit staats-soeialisme is aanvaard in deze jaren van druk; en. zelfs door een antirevolutionair bewindsman in 1912 in de wet is vastgelegd. D'at van antirevolutionaire zijde deze overheidszorg is aanvaard', is te sterk! gesproken. Zij is niet aanvaard', maar ondergaan. Van den beginne "is dezer zijds eikéncl, dat het hier gold een nood- stand, waarin de, overheid verplicht' is, helpend in te grijpen, teneinde erger te voorkomen. En ditzelfde geldt ook van hetgeen men nu wijlen minister Tahna verwijt als zou deze door opneming in zijn invaliditeitsontwe'rp- van het artikel: tijdelijke uitkeering' aan zeventigjarige® zonder voorafgegane premiebelasting, het beginsel van de sociaal-democraten heb ben overgenomen. Minister Takna haq ook te doen met een nood'stand. Het wetsontwerp toch beoogd© invalidi- teiits- en ouderdomsverze,kering aan in- valieden op eiken 'leeftijd en aan zleven- tig-jarigen na voorafgegane premiebeta ling. Nu bleef echter de vraag dringen: wat nu te doen met hen, die bij de in voering der invaliditeitswet zteventig jaar zijn? Moeten die nu maar ledig wegge zonden worden, omdat zij wegéns hun leeftijd niet in de gelegenheid z'ijln ge weest, premie te betalen. Neen, aan de zulken zal dan „pensioen" (uitkeeririg!) géschieden zonder voorafgaande premie betaling. Hier heeft derhalve en1 terecht een tegemoetkoming plaats gehad, die met staatssocialisme niets te maken heeft. Zoo immer, dan geldt hier de latijh- sche spreuk„Si duo faciunt idem, non est idem", dat wil zeggen: „als twee hetzelfde zeggen, is het daarom nog niet hetzelfde". En geldt dit nu ook van de overheids personen, het geldt evenzeer van het volk. :Ook "de antirevolutionair© partij! heeft in haar meerderheid van_ ouds de leus voorgestaansturen in democratische rich ting. In dien zin-zijn de antirevolutio nairen, die met deze leus instemmien, democraten. Maar er is onderscheid tus schen democraat en democraat. De an- ti^evolutionair is democraat, omdat hij net volk in al zijn rangen en standen wil geroepen zi©n invloed te doen gelden op u© regeering des lands. De sociaal-de- modaat evenwel, en de naast aan hem nJïua vrijzinnig'-demo'craS heeft een Ie, °Pvattingi van de roeping der de- tec, i'r, e^ i w©rken het streven om al- in dn Ger Overheid te leg'gien w i V0,01" €er&tgénoemdén is dit Alten n i Hf? ^Q,°r den Staat. vÓÜ OVerheidszor§! ön de staats- En zie, wat nu «voor dezen het ideaal is, is voor genen noodstandsvruckt, en moet ten spoedigste weer worden losge laten, zoodra de oorzaken die hem in het leven nepen, zullen zijn weggevallen. Hier komt derhalve tot zijn recht: Als twee hetzelfde doen, is 't daarom nog niet hetzelfde. Hier geldt het voorbeeld reeds voor jaren door De Standaard genoemd, van den inbreker en den nachtwaker. Eerstgenoemde stoot uw ruit stuk of trapt uw deurpaneel in, teneinde te kun nen stelen; laatstgenoemde om u te kun nen redden, dewijl hij brand in uw huis ontdekt en hij geen kans ziet langs ande ren weg u te naderen. Of ook het voorbeeld van die twee, welke een ladder uit uw gang wegnemen, wanneer uw huisdeur opdh staat. Geen van heiden heeft het recht om uw gang in te loopen en de ladder weg tenemen. Doch de een doet het om te stelen, en de ander om er een drenkeling mee uit het water te 'halen. Dat zal toch wel eenig verschil maken, zouden wij zoo zeggen. Be&nopt everzieht van den teeaiand. Men raakt maar niet uitgepraat over de kwesties, welke zich te prest-Litof'sk hebben voorgedaan. 'tls dan "ook uiterst moeilijk alleen op de persstemmen afgaand^ een indruk te vormen omtrent de stemming in de betrokken landen en de kansen opvr'e- desherstel'. 'tls ook 'hier: Zooveel' hoofden, zoo veel zinnen. Is het Berliner Tageblatt juist inge licht, dan zien wij toch ©enig© vei-ain, dering met hot standpunt der Centralen, zoioals het te Brest Litofsk' uit sommige redevoeringen kon blijken. Daar' toch is 4e stelling verdedigd, dat die grensvol- ken reeds bun keuze hadden gedaan. Nu echter zouden de Centralen geneigd zijn, de uitspraken van de bestuursli chamen in de bezette landen niet als beslissend aan te merken. Evenwel wordt de uitoefening van het zelfbeschikkings recht uitgesteld tot na de vredesslui- ting, en daarmede zal wel bedeeld zijn: na het sluiten van den algemeenen vrede. Zoo vat ook de Vorwarts het op, waar- het blad zegt, dat de Russen het ge bied dat z'ij nog bezetten gerust k'unlnpn ontruimen, zoodra de vrede te -Brest Litofsk is gesloten, al moeten dei Cen tralen het Russische gebied bezet hou den tot de strijd in het Wiesten, Zui-d(en| en in Syrië en Mesopotamië is beslecht. Wij gelooven, dat dit de oplossing zal zjjn waartoe men te Brest Litofsk zal1 komen. Dei beslissing over het lot van de bezette landen wordt uitgesteld) jot den algemeenen vreideejn oan strategische redenen honden de Centra len tot zoolang hun troepen in het be zette gebied, misschien met een klei ne wijziging van die strategische grens, Hoe het zijl, we hopen en gsl'ooven, dat men alsnog tot een bevredigend ver- zal komen, Dinsdag hebben nieuwe besprekingen plaats gehad van de Duitsch Oostcnrij'ksch- Hongaarsch-Russische commissie tot re geling van de territoriale en politieke vraagstukken. Ondanks aanvankelijk ster ke meeningsverschillen der beidei onder handelende partijen kon op enkele punten een zekere toenadering vastgesteld wor den. Van de fronten weer geen nieuws van belang, wat met de ervaringen voor oogen, die men hier in de meest vreedzame omstandigheden, reeds van rh'et winter weer opdoet, volstrekt geen verwonde ring wekken zal'. Koning Winter geeft hu clen toon aan; en de soldaten zoeken dekking tegen koude en sneeüw in holen en gate|n, en wachten De Fransche kamer heeft indirect haar goedkeuring geh echt .aan het optreden van Clëmenceau, tegenover Cailleaux. Met 369 tegen 105 stemmen heeft zijl, nai het idebat over de onderzoekingen iln Italië ingesteld in verband met de Gail- laux-z'aak, de motie van vertrouwen in de regeering aangenomen- Men weet, dat de arrestatie van Cail- laux in verband moet staan met eeM| onderzoek' in een „safe" die de heler Caillaux te Florence hield. Daarbij! moe ten, behalve een flinke som gelds, én kele politieke documenten voor den dag gekomen zijn, die in verband zouden staan met de geheimzinnige actie, door den oud-minister-president tijldelns den oorlog gevoerd. Volgens de „Matin"' zou de aanleiding tot Caillaux' arrestatie eeu mededeeling uit Washington zijn, clat de gezant der Ver. St. in Argentinië een geheel® reeks overeenkomsten tusschen Caillaux en het departement van buitenlandsche paken te Berlijn aan het licht gebracht zou heb ben. Als bemiddelaar trad daarbij op de befaamde Luxburg, de vroegere Duit- sche gezant te Beunos-Ayres. Doei van j de overeenkomsten was het sluiten van j een vrede, waardoor de hervatting der .zaken mogelijk zijn zou;. Caillaux zou Frankrijk zulk een wede doen aanvaarden. De vredesonderhandelingen. Tot besparing van tijd heeft won KiiljT- mann de "benoeming van een redactie- comité van twee onderhandelaren, van elke partij! één, voorgesteld, r Vervolgens werd het eigenlijke antwoord der bondgenooten voorgelezen: De Duitsche en de Oost.-Hong. afvaar diging hebben de voorstellen der Russi sche delegatie nopens de ontwikkeling van .den toestand in de dooi' de mid delrijken bezette gebieden van 'Rusland overgebracht, welke voorstellen afwijken van de bondgenooten, zoodat ze zooals ze daar liggen als o na an n eme 1 ij k moe ten worden bestempeld. Nochtans is de Oost-Hong. en Duitsche afvaardiging, bereid, nog eens en dit keer geformuleerd haar inzichten over de hangende kwesties duidelijk onder woorden tei brengen en nog een poging te doen, oï' de daardoor nagestreefde schikking voor verwezenlijking vatbaar zou kunnen zijn. De kwestie van de op' het oogëublik! door de bondgenooten bezette gebieden, die' een eigen staatkundig leven leiden, kan louter naar clen tijd in vier staidiaj, worden „yerdeeld: de spanne tijlls tus schen het sluiten van den vrede met Rusland en het einde der Russische de mobilisatiedie tusschen den Russischen vrede en clen algemeenen vrede; die van het overgangsstadium voor de nieuwe- volken en eindelijk het' definitieve) sta dium, waarin de nieuwe staten 'hu|n; staatsorganisatie ten volle uitvoeren.-» Tegenover de Russische regeering ver klaren de deleg-aties der bondgenooten, dat ze van oordeel zijn, dat de groujd- wettelijk bevoegde mganen in de nieuwe staten yoorloopig: als volkomen bevoegd moeten worden beschouwd _om den wil van breede kringen der bevolking uit te drukken De. bewering, dat de zelfbeschikking der naties en niet oèk gedeelten van naties toekomt, strookt niet met onze opvatting ,van het zelfbeschikkingsrecht. Ook gedeelten van naties kunnen recht matig besluiten zich zelfstandig te ver klaren en zich af te scheiden. Hierbij is geenszins ondersteld, dat de bez'ettingsgrenzen voor de afbakening van deze deelën den doorslag moeteini geven. Koerland, Lithauen en Polen vor men ook historische belangrijke volks eenheden. D u i t s oh 1 a n d en Oo-s- t e n r ij k-H o- n g a r ij e zijn niet vaif zins, thans de door hen bezette ge bieden in te 1 ij! v e nze zijn niet van plan de onderhavige gebieden te dwingen dezen of genen staatsvorm aan te nemen, maar moeten voor ziich en de volken der bezette gebieden voor het sluiten van verdragen van elke soort de handen vrij! houden. jWiat de uiteenzetting, van het tweedë punt betreft, gaan ze< het principielefe verschil' voorbij, waarop de verbonden! delegaties telkens weer den vinger heb ben gelegd: een terugtrekking van clq legers is, zoolang cle wereldoorlog duurt, onmogelijk. Evenwel' kan er naar gestreeld wor den, de troepen ingeval' de militaire om standigheden het veroorloven, tot dat aantal terug te brengen, dat ter hand having van de orde in het land onont beerlijk' is. s De vorming van een nationale gen darmerie kan. worden nagestreefd. Wat den terugkeer der vluchtelingen en tij dens den oorlog weggevoerden aangaat, wordt welwillend voor elk geval afzon derlijk een onderzoek beloofd. Omtrent het vierde, punt zijn de ver bonden delegaties principieef bereid om er in toe te stemmen dat een volkssteun- ming op, hreeden grondslag 'de, besluiteln I over het staatkundige behooren der g,e- j bieden tot andere staten moet salncti- o,neeren. j Eenzijdig partij te kiezen voor een re ferendum blijkt onpraktisch. Ook het vo tum van een op breeden grondslag ge kozen en aangevuld vertegenwoordigend lichaam zou naar de meening der vol- bonden delegaties voldoende: zijn. 'Bezield idoor den wensch, het nog eens te, beproeven met de Russ. regee ring tot een vergelijk te komen, hebben de regeeringen van Duitschlund en Oost.- Hong. dezei ver-strekkende voorstellen ge daan. Ze voegen er echter dadelijk aan toe, dat ze het uiterste nader zijn, waarbinnen ze nog op een minnelijk'ei schikking kunnen hopen. Da sx-Tssriaa over haar baüiagschap. Die .„Gaulois" publiceert een uittrek sel uit een brief van de ex-tsarina van Rusland, waarin bijzonderheden worden meegedeeld over het leven der ex-tsaren familie in Tobolsk. Hel huis, waarin de bannelingen ver blijven, verschilt in niets van de andere huizen dan, dat er een wacht van vier soldaten met geladen geweren \oor «te deur staat. In het schrijven, 'dat aan één dei' vrien dinnen van de ex-tsarina is 'gericht, wordt verder meegedeeld, dat de ex-tsaar on verschillig- is tegenover alle gebeurtenis sen. Zijn eenigé' wensch is slechts in rust en vrede te kunnen leven. Nu en dan spreekt hij vol verlangen over het Ni- vadia-paleis, waar hij de. schoone zomer dagen placht door te brengen. Die ex-tsaar heeft zijn uniform van over ste, die hij in de .gevangenschap in Za'rs- 'koje-Selo voortdurend droeg, afgelegd. Hij draagt nu voortdurend burgeddeeding. De ex-tsaar wijdt veel tijd aan de opi- êvoeding van zijn zoon. Zijn correspon dentie is 'toit het ujters'te beperkt. Hij correspondeert slechts met zij'n moeder, Maria Feodorowna, ilie onlangs, zwaar ziek is geweest en zich thans tot her stel in Aytpo'dor ,bij grootvorst Nikolai Nikolajewitsch bevindt. De ex-tsarenfamilie is langzamerhand aan haar nieuwe levenswijlze gewend ge kaakt. Prinses Tatjana houdt zich veelal bezig met lezen. Prinses Olga bestuurt d'e huishouding. Zij' leeft zeer eenvou dig en weirkt van 's' morgens tot 's avonds met het dienst,personeel. Ex-tsiarina Alexandra lijdt er volgens haar sch,rijven ze'er onder, dat zij' van den omgang met haar ^vroegere vertrouw den is verstoken. Met groot verlangen verbeidt de ex-tsarenfamilie het sluiten van den vrede, Idat een einde zal maken aan haar ballingschap1 in Tobolsk, naia,r zij' jneent. Een ultimatum aan Roemenië. De Russische raad van volkscommis sarissen heeft de Roemeensche regeering een ultimatum gesteld, waarin de vrijla ting wordt gevraagd van de in hechtenis genomen officieren en manschappen van het 194ste en 195ste regiment; verder de bestraffing der militaire autoriteiten, die de arrestaties ten uitvoer hebben ge bracht «en ten slotte de noodige waar borgen, dat zich dergelijke feiten niet meer zullen voordoen. Het slot van het ultimatum luidt aldus: Wanneer binnen 24 uur geen /antwoord zal zijn ontvangen op onze eischen, dan zal zulks beschouwd worden als de ver breking der betrekkingen en zullen wij de meest krachtige militaire maatregelen nemen. Beeld uit Italië. .- Uit Zurich-wordt geseind: Terwijl' bij het begin van den oorlog het huis van Giollitti dag: en nacht be waakt werd en cle ex-premjer nooit zekér van zijn leven was, juichte hem voor enkele dagen, toen hij in Rome wa,s, reeds op het station de menigte toe, ein begeleidde hem als in triomftocht naar zijn woning. Thains wordt het paleis van Sonnino, bewaakt. Salandra moest uit Rome vertrekken. Voor het Engel'scKe gezantschap, staan dag en nacht kara,- biniers en enkele Eingelsche soldaten. Het Palazzo, Varnesse, waarin de 'Fran sche gezant woont, is cloor een twin- - tigtal soldaten van de, buitenwereld af gesneden. Het plein voor het Quirinaal wordt totaal afgesloten, ofschoon in het Koninklijke Paleis talrijke zieke soldaten zijn ondergebracht. Dicht daarbijl l'igt het Consul'ta, waarheen 'Somnino zich slechts zelden waagt; hij is tegenwoordig )de meest gehate man in Roune. Korte oorlogsberichten. Te Beriijn wordt dezer dagen een tentoonstelling gehouden van een oor- loigs-bibliotheek. Wat hieronder verstaan moet worden? Niets meer of minder dan een zeer omvangrijke collectie ge schriften en curiositeiten afkomstig- uit alle oorlogvoerende landen, en "betrek king hebbende op1 den wereldoorlog. Het is een Duitsch groot-industrieel, die ge durende twee en half jaar hiervan een interessante verziameling heeft aangelegd. De bibliotheek telt meer dan 38,000 deel tjes oorlogsliteratuur en 3500 couranten, waaronder 85 te vefde verschijnende bla der vindt men èr muurplakkaten, brie ven van vliegeniers, levensmiddelenkaar ten, gedenkbladen enz. Hoe sommige' ouders hun kinderen met O'Orlogs- en haatgedachten vergiftigen, blijkt uit eene anecdOite> die, de Daily Express met veel' genoegen aan hairjei VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG, It Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. po t tl&Q Losse nummers- 0.0S Prijs der Advertentiëm i4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 Sê-, 3-maal wordt 2-maa! berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaardria. Bewijsnummers 5 cent. lezers vertelt. Een klein meisje zegt tot hare moeder: 'Mammie, ik zou een engel willen zijnWaarom, lieve schat? vraagt de moeder. En het wereldwijze veelbelovende antwoord luidt„Omdat ik dan hommen op de Duitschers zou kunnen laten vallen!" Is 't niet verschrikkelijk? Een der beste Engel'sche vliegers, die 42 overwinningen in de lücht te boeken heeft en sléchts 20 jaar óufl is,,: heeft bijl een voetbalwedstrijd achter het front zijn been gebroken. Volgens Parijschei bladen is het dagelijksch broodrantsoen te Moskou tot 100 gram verminderd. Het „Berl. Tagebl." verneemt uit Lugano, dat het beroemde pijnboombosoH bij Viareggio, dat a,an het Oostenrijk- sche keizershuis behoorde, met alle zich! daarin bevindende gebouwen, in beslag is genomen.. In Sima werd volgens een Duitsch blad de Italiaansche Capucijnerpater Guis- seppe Cortezzi wegens uitlatingen tegen over gewonden in de hospitalen, die, de strijdvaardigheid v,a,n het Italiaansche le ger zouden kunnen benadeelen. tot eeni jaar gevangenisstraf 'en 1000 lire geld boete, veroordeeld. Naar de „Lok'al-Anzedger" uit Mün- chen verneemt, is de Beiersch© vlieger- luitenant Max Müller, ridder in d'e orde pour Te merite, nabij Kamerijk, tenger vol'ge van een defect aan zij'n machine neergestort en gedood, juist nadat hijj 'zijn 38ste overwinning: in de lucht be haald bad. Ij i -,j - Naar men uit Havre meldt, heelt dd bemiddeling van den kolning vajv Spanje ten gunste, valn 46 aanzienlijke Belgen, die uit Brussel naar Duitsch- land waren overgebracht, succes gehad. Zijl mogen naar hun woonplaatsen terug keeren. i Tc Gent is men begonnen al'le ko per te requireeren. Bij de winkeliers worden zelis de weegschalen en gewich ten in beslag genomen. In het laatst verschènendeel van Mur ray's groote woordenboek van cle "E,n- gelsche taal is, het wei'kWoord to, strafe (van het Iigd. strafen, ontleend aan de Duitsch leuze: Gott strafe- England) op genomen en daardoor officieel' erkend als hehotorende tot den Engelschen taalschat. In Engeland is een wekelijksch rant soen voor margarine van 4 onsen (112 gram) ingevoerd. Behalve'een wijnbelasting komt er in Dnitschland ook een belasting op al coholvrije dranken, minerale wateren, li monades enz. Weldra zullen zeepkaarten worden verstrekt. Dezer dagen heeft de 'bekend© En- gelsche schrijfster Marie Corelli te-recht gestaan, beschuldigd van „hamsteren." Zij had verschillende waren ingeslagen in een hoeveelheid verre boven de nor male behoefte van 'ha,ar huishouding. Ze kreeg 50 pond st. boete. Meermalen is reeds de meening ver breid, dat de tanks een Engeische uit vinding zijn. Him geschiktheid, om on gewone hindemissen, als stukken muur, boomstammen, enz. te overwinnen, "krij gen zijl door de hoog naar voren uitge bouwde 1'oopkeitting. De „Kreuz-Zeitung" meldt nu, dat pant serwagens met deze inrichting echter reeds in het begin van den oorlog door een Duitsche firma, de „Atlas Metall- industrie G. m. b. H." te Berlijn con structief zijn samengesteld en aan des kundigen voorgelegd. Twee personen werden gedood, en velen -gewond bij onlusten in Malaga (Spanje.) Havas verneemt uit Bazel, dat drie maanden na den ooglst, te Weenen het 'meelrantsoen al verminderd moest wor den en ontleent aan cle Weensiche Ar- beiterzeitung1, dat het volk nog acht maan den lang op- den oogst van 1917 moet teren. Duitsiche bladen vernemen uit Bern, dat er in Fransch Nieuw-Guinea, gelijk de Figaro meldt', in den laateten tij'd ern- tigie onlusten Zijn geweest, waarbij! d'e inboorlingen een aantal Fransthe kolo nisten vermoordden. Vier maanden vgin- g'en er over heen, voor de muiterij' was onderdrukt. De lichting van inboorlingen, voor dén strijd in Europa, acht men de oorzaak daarvan. Bij- de beschieting -van Yarmouth zijn 4 personen gedood en 8 gewond. Er werden 50 granaten afgevuurd. Toen Lenin. een wapenschouw had gehouden werd op- hem geschoten, doch

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1