l\0.
Zaterdag 15 December DMV
3$e Jaargaai
De Oorlog
Binnenland.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE YORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
Oesterbaan Le Cointre, Goes.
Zii, die zich met ingang van 1 januari
a.s. op „DE ZEEUW" abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschijnende
nummers kosteloos.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. po t f 1.50
Losse nummers- 0.05
Prijs der Advertsntiën:
14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
Socialisme en Staatsschool.
Het Socialisme heeft zijn oorsprong in
de Revolutie en de revolutie is ver
winbaar enkel door hetChristendom en
de Christel ij ke volksschool.
In Nederland gaat het niet aan verde
diger van de Staatsschool en tevens
bestrijder van het Socialisme te zijn.
Mr. Groen van Prinsterer.
Statön-^snsra&S.
Eerste Kamer.
Leaning 500 millioen.
Wagei ingen.
Bij de behandeling van het wetsont
werp- betreffende het aangaan eener geld-
leening van 500 millioen en conversie
(der 5 pCt. leening 1914, zeido de Minister
Treub, naar aanleiding' van de opmerkin
gen van de heeren Van Nierop en Stork,
toe, bij de bepaling van den koers van
uitgifte rekening te zullen houden met den
koers van den dag.
De Minister voelt veel voor liet denk
beeld van de heeren Van der Hoeven
en De Gijselaar, om, indien tot gedwon-_
gen leening moet worden overgegaan, de
groote inkomens, niet uit vermogen ver
kregen, het zwaarst te treffen.
Het wetsontwerp is daarna zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Bij de behandeling van de verschil
lende wetsontwerpen, zegde de min. van
financiën wijziging van de Zegelwet op
enkele punten toe.
Na de pauze werden een aantal- wets
ontwerpen aangenomen. Bij dat tot ver
lenging van de opsporlngsvergunningen
als bedoeld in artikel 7 van de Indische
Mijnwet drong de heer Polak aan óp 'een
uitgebreid onderzoek van staatswege naar
diamant in de allugiale vlakten van Bor
neo, waarop de minister van koloniën,
de heer Pleyte, toezegde, dat alleen op
bescheiden wijze kan worden voortgegaan.
Zonder discussie werd aangenomen een
bekrachtiging van een overeenkomst met
de Nedei'landsche Handel Maatschappij.
Ten aanzien van verschillende ontwerpen
tot regeling van hot Hooger Landbouw
en Hooger Dier-geneeskundïg onderwijs
betreurde de heer "Westerdijk de vesti
ging van de Hooge School te Wagenitigen.
Minister Posthuma ging hierop niet ver
der in, doch beloofde van Wageningen
temaken wat er van te maken is, door
het samenbrengen van de noodige weten
schappelijke mannen.
Nadat nog enkele andere ontwerpen'
waren goedgekeurd, werd de vergadering
verdaagd tot nadere bijeenroeping.
Tweede Kamer.
Marine. Portefeuille
kwestie.
Aan de orde was gisteren de behande
ling van het verzoek van den heer Reu-
mer (A.-R.) tot het houden van een in
terpellatie aangaande de regeling van de
brandstoffenprij'Zen.
De interpellatie zal Woensdag a.s. ge
houden worden.
Ze zal natuurlijk veel van haar kracht
verliezen door de intusschen bekend ge
worden intrekking van de beruchte prij-
zenregeling.
Na de regeling van werkzaamheden ejri
nadat enkele wetsontwerpen z. h. s. wa
ren aangenomen, werden de al'gemeeinfl
beschouwingen over de marine-begrooting
voortgezet
De minister van marine, de heer Ram-
honnet, zette zijn rede voort en deelde
den heer Niers trass mede, dat het ver
zoek van de handelsscheepvaart om een
nieuw lichtschip is afgewezen, omdat'het
reeds moeilijk was "de 4 lichtschepen in
de vrije vaargeul op hun plaats te houden.
Le oorlogsschepen moeten wel met
groote zorgvuldigheid het gevaarlijke ge
bied mijden. Wij hebben geen a'iüoendo
materiaal om de mijnen uit de mijnen
velden te visschen. Men kan toch de
schepen maar niet in de mijn velden latein
loope-n.
Bij- 'de in aanbouw zijnde booten zijn
de betrokken officieren steeds tegenwoor
dig en staan voortdurend in contact met
het departement. De stichting van een
adspirantenschool acht spr. noodig, en
hij bepleitte als plaats van de stichting
Dordrecht.
Zonder nader te bepalen voorwaarden
zal' Het Anker aan boord toegelaten moe
ten worden. Bij Koegras, bij den Helder,
zijn 80 H.A. grasland onteigend voor de
oprichting van een vliegkamp.
Op liet eind van "de vergadering rees
er opeens een portefeuille-kwestie!
Het ging om de aspirantenschoolte
Dordrecht. De heer Bichon van IJssel-
monde had een amendement voorgesteld,
•tot schrapping van de f 25,000 die als
eerste termijn van het totaal van f 525,030
op de begrooting. zijn gebracht. Del mi
nister verdedigde den post met' hand en
tand en toen hij zag aankomen, dat hij
den strijd wel eens zou kunnen verliezen,
verklaarde hij opeens dat „zijn beleid"
met deze quaestie „nauw samenhing."
Met andere woordendat hij zou heen
gaan als het amendement werd aange
nomen.
Het amendement werd yerworpen
22 tegen 15, met de socialisten stemden
ivan links de heeren Nierstra,sz, Van Ha
mel en Otto, en van "rechts de heeren
^Bichon, Bomans en Van Sasse van IJs-
selt vóór maar er waren dus niet
genoeg 'leden meer aanwezig. Dinsdag bij
den aanvang der vergadering zal' dus
moeten worden overgestemd.
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
(Slot.)
Bij de behandeling van het voorstel
inzake de subsidieering van de ambachts
scholen wees' de lieer Blüm er gisteren
(nog' op, dat het zeer begrijpelijk is, da,t
Zeeland als landbouwende provincie .en
liggende aan de monden der Schelde,
veel' geld uitgeeft voor landbouw en voor
bootdiensten en zeevaartschool; maar als
deze provincie niet. minder uitgeeft voor
het vakonderwijs dan andere provincies,
dan is dat zeker voldoende, daar hier
minder nijverheid is.
Spr. meende, dat de heer d© Veer te
veel' spreekt als voorzitter der ambachts
school te Middelburg eti daartegen over
moeten Ged. Staten de zaak bezien van
algemeen standpunt en o.a. voorkomen
dat de ambachtsscholen meer krijgen, dan
de andere vakscholen.
In zijn repliek keurde de heer dp Veer
het af. dat de 'lieer Blum, zooals Jnj
•wel moer 'deed, in de openbare verga
dering bespreekt, hetgeen in de a,Heelin
gen gezegd is. Opi die wijze zon men
/in de afdeelingen niet vrij- kunnen spre
ken. De heer Blum zeido o.a. toch ryel
uit het algemeen verslag te mogen ci-
teeren. Het voorstel de Veer werd, zooais
reeds in het kort gemeld is aangenomen
met 30 tegen 8 stemmen, die van de
heeren De Casembroot, Blum, Dieleman,
Sprenger, Fruijtier, van Rompu, Melis en
Gerl'ach van St. Joosland.
Aangenomen werd het voorstel tot wij
ziging van het besluit tot het verleenen
van een renteloos voorschot voor den
aanleg en de exploitatie van een tramweg
van Kno-cke naar Breskens, waardoor de
termijn, waarbinnen de lijn gereed moet
zijn, tot uiterlijk 1 Juli 1920 wordt ver
lengd.
Aangenomen werd eveneens het voor
stel om den termijn, waarbinnen de tram
lijnen Philippine naar Terneuzen en vati
Hoofdplaat naar Py rami de moéten teijb.
aangelegd te wij'zigen in 1 Januari 1919.
In een der afdeelingen was namens Ged.
Staten toegezegd, 'dat zij met de aan
sluiting der tramlijn van de koen der
gemeente Hoofdplaat tot de haven reke
ning 'zullen houden.
Verbindingsweg Zeeuwsch-
Vlaanderen.
In een afdeeling werd gevraagd of het
niet beter is met den aanleg; te wachten
tot na den oorlog, waartegen we'rd op
gemerkt, dat juist nu een noodtoestand
bestaat, die allertreurigst is en werd 'het
voorstel een vaderlandslievende daad ge
noemd. Van de zijde van Geid. Staten
werd er op gewezen, dat de helft der kos
ten. reeds op de water,staatsbegrooting
voor 1917 is tiitgetrokken en het ma
ken van nieuwe bezwaren een niet te
schatten uitstel zou teweeg .'Brengen.
In een afdeeling werklaarcten zich 8
leden er voor om "het maximum bedrag
door "de provincie te 'betalen voor den
weg te bepalen o>p f 170.000, 3 waren te
gen en een hield zich zijn stem voor.
Opgemerkt werd nog, dat de bijdragen
van gemeenten en polders niet voldoende
voorkomen en er werd op1 aangedrongen,
dat de bijdragen ineens zullen worden
gestort, en van andere zijde, dat behalve
de dertig jaarlijk-sche termijnen ook de ge
kapitaliseerde rente zal worden betaald,
i Dit 'idee vond bij 8 leden instemming,
4 verklaarden zich er tegen.
Inzake dit voorstel kunnen wij melden,
dat de heer de Veer het idee verdedigde
om aan belanghebbenden, die in 30 ter
mijnen hunne bijdragen storten, ook de
gekapitaliseerde rente in rekening te bren
gen. De heer van Niftrik greep deze ge
legenheid aan om te betoogen, dat het
gewenscht is om alle intercommunale
onder beheer van Ged. Staten te brengen.
De heer van der Weijde was het niet
met den heer de Veer eens, terwijl de
heer van Waesberghe de tot standkoming
van den weg een vaderlandslievende daaid
noemde.
Namens Ged. Staten verdedigde de heer
Dieleman het voorstel, waarbij hij hulde
bracht aan de autoriteiten in den Haag,
die' thans inzien dat Zeeuwsch-Vlaanderen
een deel' van Nederland is, dat zeer ze
ker hulp noodig heeft. Waar reeds van
het begin af gezegd is dat de jaarlijkse he
termijnen hooger moesten zijn ,dan een
30ste deel' van de bjjdrage ineens, ne
men Ged. Staten het idee van den heej?
de 'Veer over.
Het voorstel werd aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
Aangenomen werden de voorstellen tot
vaststelling van de grenzen der werkten
tot zeewering of oeververdediging van
den calamiteuzen Jacobapolder en dat
tot afwijzing van het verzoek van de
vereeni.ging in Oostelijk 'Zeeuwsch-Vlaan
deren, die drankbestrijding beoefenen, om
subsidie.
R. K. Militairen f er. Terneuz:en.
In een afdeeling verklaarde zich epn
lid tegen subsidie op dezelfde gronden
als daarvoor verleden jaar aangevoerd,
terwijl een ander lid voor subsidie was
op dezelfde gronden als, hij daarvoor ver
leden jaar aangaf, in een andere afdee
ling merkte een lid op, dat hij de ver-
eeniging wel nuttig, maar niet van Pro
vinciaal belang beschouwde.
Het voorstel werd aangenomen. De heer
Maarleveld wilde geen stemming vragen,
maar wilde geacht worden te hebben te
gengestemd.
Aangenomen werden de voorstellen tot
verhoo'ging van het crediet aan de Z.
L. M. voor de paardenfokkerij en van
het subsidie aan de vereeniging tot ver
betering van het geitenras in Zeeland.
Nog werden aangenomen de voorstel
len tot Wijziging van de begrooting voor
1917 en van die voor 1918. In een af
deeling was toegezegd door Ged. Sta
ten, dat zooi beperking van den dienst
niet mocht kunnen uitblijven, deze ze
ker in de laatste plaats op den dienst
VlissingenBreskens zal worden toege
past.
Vervolgens werd de zitting in naam
der Koningin gesloten.
Beknopt overzicht van den toestand.
De maximalisten in Rusland laten zich
toch nog maar niet overtroeven.
Tot dusver is hun gezag bevestigd ge
bleven.
Met alle mogelijke middelen keeren zïj
Zjjch .tegen alle tegenstanders van 'hun,
maximaiistische idealen.
De constituante, de hoop van het re-
volutionnaire Rusland, die aan het nieu
we rijk zijn wetleiijken grondslag en de
basis voor zijn innerlijke organisatie ge
ven moest, mag niet bijeenkomen en
wordt door de bolschewiki genegeerd, om
dat hun mannen er waarschijnlijk tniet
den invloed uitoefenen, dien. zij noodig
hebben om de zaken naar maximalisti-
■schen geest te regelen en te leiden.
Tegen de constitutioneel-öemocraten, of
kadelten, of leden der partij' van de
volksvrijheid, die waarschijnlijk op het
bijeenkomen van de constituante hu'nhoop
gesteld hadden en in verband "daarmede
het hoofd wat meer opgestoken hadden,
hebben de maximalisten hun dreigenden
vinger opgestoken. Een lange proclamatie
is tegen hen uitgevaardigd, waarin hun
organisatie door de maximalisten een
opstandige anti-revolutionaire groep> beti
teld wordt en waarin zij' als vijanden
va,n het volk worden uitgemaakt. Verschil
lende leiders der kadetten zouden reeds
in arrest genomen zijn.
Aan het „front" heerscht de maxima,-
listische opperbevelhebber Krylenko' 'als
een dictator. Een tweetal' bekende aan
voerders, die waarschijnlijk al te oor
logszuchtige neigingen hadden, werden'
door hem afgezet en gearresteerd.
Tegen den ontvluchten Korniloff enziijn
mannen werden dadelijk de noodige ma-
ximalistische troepen gezonden. En do
maximalisten zouden de Korniloff-isten
verslagen en ontwapend hebben en zou
den zij Tamano'wka en TCaluga (een 140
kilometers ten Z. W. van Moskou) heb
ben bezet.
Van meer belang is echter het bericht,
dat de onderhandelingen over den wapen
stilstand op het Oosterfront voortduren.
Hier hebben wij de verwachting van
het oorlogsmoede Europa.
'Men weet, dat Balfour mededeelingein;
gedaan heeft over een vredesvoorstel''van
Duitschland.
(Wolff geeft nu een eenigszins andere
lezing van het geval
Begin September werd aan de Duit
sche regeering, door bemiddeling vaneeln
neutrale mogendheid, een diplomatieke
vraag gesteld omtrent de 'Duitsche oor
logsdoeleinden.
De mededeeling van die neutrale re
geering was van dien aard, dat naar
internationale gewoonte, met zekerheid
moet worden aangenomen, dat gemelde
vraag met voorkennis en toestem
ming van de E;ngel'sche regee
ring gedaan werd.
Uit het verder verloop der gebeurte
nissen kwam de Duitsche regcering tot
de overtuiging, dat van den kant der
tegenpartij .niets gedaan werd, om een
dergelijk onmiddellijk beantwoorden mo
gelijk te maken.
Als de toedracht der zaak zoo juist
weergegeven is, betreuren wij' het ten zeer
ste, dat deze vredespoging verijdeld werd.
Een aanval op een convooi.
Uit BerlijnGelijktijdig met den aanval
tegen het handelsverkeer aan 'de Oostkust
van Engeland op 12 dezer, hebben onze
lichte strijdkrachten onder commando van
kapitein-luitenant Hans Kolbe opnieuw
een convooi aangevallen dat van Bergein
naar de Shetlandsche eilanden bestemd
was. Het convooi bestaande uit 6 stoom
schepen, totaal 8000 bruto register tons,
waaronder een bewapend Engelsch stoom
schip, benevens de Engelsche torpedo
boot „Partridge" en 4 bewapende vaar
tuigen werden in een gevecht tot zinkeö
gebracht. De Engelsche torpedojager „Pel-
lew" wist 'in beschadigden toestand te
ontkomen. Onze strijdkrachten zijn zoln-
der verliezen teruggekeerd met een groot
aantal' gevangenen, waaronder 4 officieren,
Merkwaardige vliegtocht.
De vlucht van een tweedekker uit Lon
den, nTet het doel 'Konstantinopel te bom
bardeeren, waarbij de „Göben" getroffen
weid, werd beschreven op' een feestlunch
door Handley Page, den ontwerper van
den tweedekker. De machine was er een
van 275 paardekracht en woog met. toe-
behooren meer dan 6 ton. Aan „boord"
bevonden zich 2 vliegers en drie ime-
chaniciens.
Konstantinopel, dat hel verlicht was,
werd bereikt, terwijl men vloog op een
hoogte van 2000 voet. De machine kruis
te tweemaal over de stad-en liet 4 bom
men vallen van een hoogte 'van 800 voet
boven de „Göben". Deze troffen gelen
doel, doch een onderzeeër, die langszij
lag1, werd vernield. Opnieuw boven del
„Göben" kruisende, wierp men nog 4
bommen op het schip. Al de lichten van
het .schip werden uitgedoofd.
Voorts werden nog1 twee bommen ge
worpen op het hoofdkwartier van den
Duitsehen generalen staf en twee op het
Turksche ministerie van oorlog.
Onder een hagelbui van projectielen
keerde de machine terug. Zes en-twintig
kogelgaten werden in de machine gevon
den, toen zij' op haar basis terugkeerde.
Korte oorlogsberichten.
Over de vredesbeweging in Rusland
sprekende zegt „Prawda", dat de levens
belangen van Rusland eischen, dat de
vrede met den vijand uiterlijk in Januari
wordt gesloten, met of zonder medewer
king der geallieerden.
Uit Melbourne komen berichten, dat
het resultaat van het referendum in
Australië wel zal zijn, dat de dienstplicht
zal woorden ingevoerd.
Czernin gaat goed vooruit. De mi-
nister kan reeds het bed verlaten.
De Koning van Engeland heeft den
6en Januari aangewezen als algemeenen
bid- en dankdag.
- Naar Iiavas uit Londen aan Fran-
sche bladen seint, maakt de Times ge
wag van een gerucht, afkomstig uit het
Russische gezantschap te Washington, dat
Nikolaas II, de vroegere tsaar, door zijn
bewakers is gedood.
Calonder, lid van den Zwitserschen
Bondsraad is voor 1918 tot bondspre
sident benoemd. Vice-president is "gewor
den Müller.
- De Times beweert, dat er een ge
regelde duikbootdienst wordt onderhou
den tusschen een plaats o.p de Spaan-
sche kust en een Duitsche haven.
De Engelsche legerraad heeft ver
boden om na 1 Januari zonder bijzon
dere vergunning dameslaarzen met lee-
ren schachten, die hooger dan 7 Eng.
duim (ongeveer 18 cM.) zijn, te vervaar
digen.
De stuurman van het stoomschip
Imo, dat te Halifax de noodlottige aan
varing veroorzaakte, is iii hechtenis ge
nomen, onder verdenking een Duitsche
spion te "zijn-. Zijn houding was zonder
ling in het hospitaal, waar de doktoren,
onder de behandeling, tot de conclusie
kwamen, dat hij een ziekte veinsde. Hij
werd gearresteerd, toen hij trachtte het
hospitaal te verlaten.
Roscoe Mitchell, lid van een Ame-
rikaansche missie, die thans in Europa
is, om vraagstukken van voedselvoorzie
ning door de Unie aan Europeesche lan
den te bestudeeren, heeft meegedeeld, dat
tegenwoordig in de Ver. Staten vrij alge
meen de Dinsdag als vleeschlooze dag
wordt in acht genomen en de Woensdag
als tarwelooze dag.
Er heeft te Berlijn een Köpenick-
achtige diefstal' plaats gehad. Veiligheids
halve worden in die stad steeds de nieuw:
gedrukte Jiroodkaarten door soldaten uit
de drukkerij afgehaald. Toen nu dezer
dagen opnieuw een door soldaten bege
leide wagen de drukkerij verlaten had,
verscheen op den hoek eener straat eeni
onderofficier en gaf den manschappen!
last naar de X-straat te rijden. Daaraanf
'gekomen, liet hij in een tuin de brood
kaarten afladen en de soldaten stuurdel
hij naar de kazerne terug. De zooge
naamde onderofficier deelde daarna del
broodkaarten met zijn inmiddels ter plaat
se verschenen vrienden en de buitwerdl
verkocht. j j J
De overheid kon nog slechts een ge
deelte der kaarten in beslag nemen. Dle|
„onderofficier," een reeds lang gezochte
misdadiger, wordt voor ontoerekenbaaaj
gehouden.
President Wilson heeft den minister
van financiën, Mc Adoo, gemachtigd om
alle neutrale schepen in Amerikaansche
havens onder controle te nemen. Het pre-
sidentieele besluit verleent machtiging tot
het in, volledig bezit nemen van zulke
schepen en tot het daarvan verwijderen'
van al die scheepsofficieren, mindere
schepelingen en andere personen, die niet
uitdrukkelijk gemachtigd zijn om er aan
boord te gaan of te blijven.
Tot dezen maatregel is overgegaan
krachtens de wet tot tegengaan van spion-
nage.
Heover, de Amerikaansche voedsel-
regelaar, heeft bekend gemaakt, dat alle
tarwe-overschotten (in de Unie) thans zijn
opgebruikt. Het zal nu van de opofferings
gezindheid van het Amerikaansche volk
afhangen, of er vóór den volgenden oogst
tarweuitvoeren naar de geallieerden kun
nen geschieden. De verzendingen over
December nemen voortgang, maar 'het is
onmogelijk om de 400,000 ton voedings
middelen te verschepen, die voor de'
maand December alleen dringend noodig
zijn voor de geallieerden.
Den 12 December heeft een Duitsche
onderzeeër Funchal op Madeira gebom
bardeerd. Vele huizen en een kerk zijn
vernield; verschillende personen werden
gedood of gewond.
Generaal Skalon heeft den llden
te Brest-Litowsk zelfmoord gepleegd, en
kele uren na aankomst van de delegatie!
voor den wapenstilstand.
In den voormiddag! van den 13en|
Dec. had een volle zittingi plaats te Brest-
Litowsk, waarin alle afzonderlijke pun
ten van den wederzijdsichen wapenstil
stand in bijzonderheden werden bespro
ken. In den voormiddag vair den 14e.nl
Dec. werden de onderhandelingen voort
gezet.
In het Kanaal werden weer 14000
ton tot zinken gebracht door Duits'chet
duikbooten.
Keizer Wilhelm heeft een bezoek
afgelegd bij Graaf 'Czernin dat ltya uur
geduurd heeft.
De Russische commandant op heil
Kaukasiscbe front heeft zicli bereid ver
klaard onderhandelingen over het slui
ten van een wapenstilstand te beginnen^
De leidende mannen van den raad!
van den bond van kozakkentfoepen (rijn
te Pctrogra.d gearresteerd op aandringen
van het. kozakkencomité, dat met de So
viets .meeg'aat.
De geallieerden besloten in een ver
gadering te Parijs tot samenstelling van
een vlootraad.
DE PRIJZEN DER BRANDSTOFFEN.
Volgens telegram van het Rijks-kolen-
distributie-burèau is de nieuwe p'rijsr©<
geling, gelijk deze in ons nummer van
gisteren is toegelicht, ingetrokken.
Een andere regeling wordt opgemaakt,
waarbij' alle navordering; zal ver
vallen.
De eerste tienbrandstoffeneenhedem bij
groep A. zullen tegen de oude detailprij
zen 'gelevérd worden. Alles wat bovten
deze eenheden wordt gfeleverd, zal be
rekend worden tegen de noirmaal-detaLy
prijzen (de oude prezen verhoogd mét
Ï3 per eenheid). Voor de groepen Bj
C en Di 'zal allee teigern den kostprijs
(d.i. tegen den normaal-detailprijs ver,»
