Binn3n!and.
Uit da Provincis,
Kerknieuws.
Onderwijs.
Sedert eergisteren woedt e n geweldi
ge brand in de celluloid-fabrieken te
Kansaer bij Gefle. Een hoeveelheid pa
pier ter waarde van 7 mil li oen Kr. staat
in brand.
De voorzitter van de Senaatscom
missie voor buitenlandsche zaken in de
[Ver. Staten, verklaarde, dat de oorlogs
verklaringen aan Oost-Hongarijé, Bulga
rije en Turkije zeer wenschelij'k zijn, ten
ejnde aan den abnormalen toestand een
einde te maken.
Trotzky heeft den Engelschen ge-
Zant Buchanan schriftelijk .verzocht om
twee in Engeland geïnterneerde Russi
sche onderdanen in vrijheid te doen stel
len en daarbij een toespeling gemaald
op maatregelen van weerwTaak tegenover
Britsche onderdanen in Rusland.
In Haparanda verluidt uit de beste
bron, dat de gezanten der ente landen
Trotzky hebben laten weten, dat ze hun
passen zullen vragen, zoodra er onder
handelingen over het sluiten van een af
zonderlijken vrede worden aangeknoopt.
Den 25sten 'November was bij de
Oostenrijksch-Hongaarsche legeraanvoe
ring, naar het Berliner Tageblatt uit W©e-
nen verneemt, nog geen Russisch voorstel
tot het sluiten van een wapenstilstand,
ingekomen.
Caillaux heeft een klacht ingediend
tegen Hervé, die in de Victoire Caillaux
opnieuw van pacifistische werkzaamheid
heeft beschuldigd.
Op de lijn Posen-Schneidemül is
een trein in een ploegwegwerkers gere
den, waarbij vier mannelijke en vier vrou
welijke arbeiders op slag gedood werden
gn een vrouw levensgevaarlijk is gewond.
De broodkaart
van het 34ste tijdvak loopt van 29 No
vember tot en met 9 December.
Pasmunt.
Er isl een wetontwerp ingediend tot
vaststelling van bepalingen in het be
lang van den omloop van 's Rijks munt.
KaaS.
Het zal nog enkele dagen duren, voor
dat de grensi voor den uitvoer van kaas
zal geopend zijn.
Rijst.
De minister heeft rijst afgevoerd van
Öe lijst van Distributiegoederen.
Een regeling is in voorbereiding om
de nog aanwezige voorraden te doen
strekken voor zieken en zwakken, die
blijkens doktersattest dit voedingsmiddel
noodig hebben. Daarenboven zullen de
verder nog beschikbare hoeveelheden kun
nen worden gebezigd om in perioden van
groote schaarschte aan andere voedings
middelen, als bijv. aan aardappelen, tijn
delijk ter vervanging daarvan te 'dienen.
Hoogoven-, staal- en walswerk.
Er is! "een wetsontwerp ingediend, waar
bij wordt voorgesteld, dat de staat .voor
7!<'2 millioen gulden zal deelnemen in
het kapitaal van een naamlooze vennoot
schap, welke zich ten doel stelt de op
richting en exploitatie van een Neder-
landsch hoogoven-, staal- en walswerk.
M e erderh e i dm inderheid.
Dinsdag zijn in de Tweede Kamer de
de gewone tweemaandelijksche afdeelin-
gen getrokken. Bij de scherpe afschei
ding tusschen rechts en links wordt in
den regel door elke afdeeling een jid
uit de toevallige meerderheid van zoo
danig een afdeeling tot voorzitter geko-
!zen. En nu heeft zich Dinsdag Jhet eigen
aardig geval1 voorgedaan dat in drie yan
de vier afdeelingen waar rechts in de
minderheid was', toch een voorzitter van
rechts gekozen werd, en dat in de ©enige
afdeeling de derde waar rechts de
meerderheid had een man van links voor-
bitter werd. In plaats van één, gelijk
het lot beslist had, kreeg rechts .daar
door drie leden 'in de 'centrale pectie.
Natuurlijk is dit in de bedoelde drie
sectiën gevolg van afwezigheid van le
iden van links, en in de derde seictié
een vrucht van de absentie van .vieir
rechtsche leden (v. Vlijmen, Kolkman,
Loeö alle drie wegens; ziekte en
Colijn.)
De Directeur der Arbeidsbeurs in
het 29e district (tusschen Ooster- en Wes-
ter.Schelde) waarschuwt jNederland,-
sche arbeidskrachten om zich niet door
hoog loon of vast werk op mondelin
ge beloften naar het buitenland te laten
verlokken; gewenscht is eerst inlichtin
gen in te winnen bij de Arbeidsbeurs
.te Middelburg of heeren Correspondenten.
De Directeur voornoemd,
B. KRUZE.
Bij Kon. besluit van 26 dezer is,
met ingang van 1 December, do klerk
bij den Burgerlijken Pensioenraad, den
Militairen Pensioenraad en don Pensioen
raad voor de gemeente-ambtenaren, mej.
P. S. M. Douw, bevorderd tot adjunct-
commies i l
Getrouw aan. onze roeping en ge
woonte om waar noodig door bescheiden
opbouwende critiek mede invloed te oefe
nen op den goeden gang van zaken in
het distributie-bedrijf wenschen wij de
aandacht op twee dingen te vestigen. In
de eerste plaats, dat de burgerij van
Goes deze week, de laatste week van
November weer geen spek kon krijgen.
Dit is'nog eens ©en keer gebeurd; wij
weten natuurlijk niet wiens schuld dit
toen as, ii ieder geval v .rkens waren
er, want onder anderen Vlissingen heeft
die week gedistribueerd. Maar nu schijnt
de oorzaak hierin te liggen dat er voor
de gemeente Goes niet ingeschreven was
zoodat nu die gemeente is uitgesloten,
terwijl andere gemeenten wél spek krij
gen. Hier behoeft geen schuld op wien
ook gelegd te worden, doch de vraag
blijft gewettigd: kan het toezicht niet
verbeterd worden. In de tweede plaats
herinneren wij er aan dat de kosten van
de brandstoffep v oo rz ien in g proportioneel
door alle gemeenten gedragen worden.
Nijl rijst wel eehs de vraag bij ons: zijn
die kosten wel altijd even noodzakelijk?
Zaterdag werd te Goe'seen schip met
kolen gelost; de aannemers, een tweetal
los'sers ontvingen 4 Va cent per mud. Dit
scheepje had Zaterdagavond gemakkelijk
los kunnen zijn, indien meer lossers wa
ren te werk'gesteld, want er waren meer
dere werkloozen bijof omtrent. Tenge
volge van deze vergissing zullen wij
maar zeggen, is het scheepje pas Maan
dagmiddag los gekomen, en is er aan
den schipper betaald moeten worden
voor Zondag en Maandag stil te liggen
f 17,85, namelijk 2 maal f 8,92 V'2; welk
bedrag bij een weinig overleg de burgerij
had kunnen ten goede komen; indien den
aannemers'de verplichting ware opge
legd geweest Zaterdagavond de schuit
leeg te hebben.
middelburg. Gisterenavond hield de Chr.
beslnurdersbond eene vergadering, waarin
het woord werd gevoerd door den heer
H. Amelink, s'ecretaris van het Christelijk
Vakverbond. Na de rede van dezen spre
ker werd een afdeeling opgericht van den
Christ. Bond van werklieden in publie-
ken dienst met aanvankelijk 8 leden. Bin
nenkort zal de nieuwe afdee'ing een ver
gadering beleggen waarin een bestuur zal
worden gekozen.
Goes. Stukken van den gemeen
teraad. B. en W. merken op, .dat de
Commissaris van Politie wegens het moe
ten ondergaan van een operatieve be
handeling van 31 Aug, tot 27 October
met ziekteverlof afwezig is; geweest, ge
durende welke afwezigheid door den
hoofdagent P. den Hollander op lofwaar
dige wijze de verschillende politiedien
sten zijn geregeld en extra-werkzaamhe
den zijn verricht, die aan de politie moes
ten worden opgedragen. In verband hier
mede stellen .B en W, voor .hem een
gratificatie van f 25 te verleenen. De fi-
nanciëele commissie ga,at hiermede, ac-
coord.
Door hét Bestuur van Handelsbelangen
is een adres ingezonden, met verzoek
een verordening' op de winkelsluiting te
maken, welke verordening, niet, zooals
elders', haar oorzaak zou vinden in Jiet
beperken der diensturen van het win
kelpersoneel, doch een gevolg zou zijn
van de voorzeker loffelijke pogingen om
mede te werken tot beperking van Jiet
gasverbruik. B. en W,. merken op Naar
aanleiding van dit adres, en daarbiji in
het oog houdende, dat de regeling der
gasrantsoeneering thans is opgedragen
aan ide gascommissie en ons college,
werd reeds hij de behandeling in onze
vergadering de vraag naar voren gebracht
of alle neringdoenden wel zouden in
stemmen met het instellen eener veror
dening als" door aanvragers bedoeld en
reeds spoedig kreeg ons college zeker
heid daaromtrent, toen in de Nieuwe
Zeeuwsebe Courant van 16 October het
verslag verscheen van een door de mid-
denstandsvereen. „De Hanze" geliondenl
vergadering, waaruit bleek, dat tal van
winkeliers niet instemden met het door
Handelsbelangen ingediende verzoek Ook
B en W;. zijn van oordeel', ,dat het iet
wat zonderling aandoet, om te wenschenj
dat op sommige nader aan te duiden
dagen als1 in het adres genoemd ruimer
gasverbruik moet worden toegestaan van
hetgeen vroeger zou worden bezuinigd.
B. en Wu vermeenen. dat dei regeling
van het gasverbruik bij do raadscommissie
die met B. en Mk overleg pleegt, in
veilige handen is, terwijl uit den aard
der zaak in verband met de verander
lijke omstandigheden nu b.v. geen gas-
toezegging voor December kan worden
gedaan en adviseeren af w ij z e n d op
het verzoek te beschikken.
In verband met het bekende verzoek
van de afdeeling Goes: der S. D. A. P. om
intrekking van de verbodsbepaling be
treffende het op den openbaren weg luid
keels venten met geschriften, merken B.
en W. op: Aangezien de hier bedoelde
verbodsbepalingen uitsluitend in het le
ven geroepen zijn om te kunnen optre
den tegen personen, die op onbehoorlijke
wijze hun meening uiten en de tijdsom
standigheden nog steeds niet zooveel1 heb
ben uitgewerkt, dat het op onbehoor
lijke wijze in het openbaar uiten of ver
breiden van een meening niet meer zou
voorkomen, zijn B. en Wi. van oordeel,
dat er vooralsnog geen termen bestaan,
om aan het verzoek van adressante je
voldoen. B. en W. Stellen daarom voor
afwijzend op het verzoek te beschikken.
In verband met het verzoek van de
heeren J. A. van "Heel e.a. .om het be
lastbaar inkomen te verminderen met de
bedragen, die' eventueelbetaald mo'eten
worden aan oorlogswinst- en verdedigings
belasting en deze regeling reeds op jiet
vorige belastingjaar toe te passen, mer
ken B. en Wi. op, dat ,zij de billijkheid
van het .verzoek niet inzien, in aanmer
king nemende, dat het maken van oor
logswinst wel iets heel 'aparts is, waar
mede een ieder wel' zal kunnen instem
men voor zoover "de grondslagen dier
winst in zulk een nauw verband ptaan
met de huidige tijdsomstandigheden, die
van de gemeente zeer groote geldelijke
offers vergen en. het dus billijk js, dat
daarin ten volle wordt bijgedragen door
hen die juist door die omt'and: .heden
in zulk een bijzonder gunstige financi
eel'© positie zijn gekomen. B. en \V. stel
len voor afwijzend op het verzoek ,te
beschikken. Het rapport der fin. com
missie is geheim.
Het is! niet mogelijk de voor kasgeld
geleende som van f 25000 vóór of pp
31 December a.s. af 1e lossen, want hij
gebreke van gegevens is er nog geen
kohier H. O. en is nog geen belasting
geïnd. B. en W. stellen nu voor f50,000
te leenen. waarvan f25000 zal worden
gebruikt, om bovengenoemde som af' te
lossen. Spoedig zal een gedeelte der
aanslagen vastgesteld worden. Verschil
lende ingezetenen echter bleven nog na
latig in het zenden van het aangifte bil
jet. De fin. commissie heeft geen be
zwaar.
B. en Wi. stellen voor gunstig je be
schikken op het verzoek van de ,Gym-
nastiekver. Volharding om op twee avon
den per week (van 810 uur) gebruik
te mogen maken van het gymnastiek
lokaal der Muloschool, o.a. op deze voor
waarde, dat betaald worden de kosten
van verlichting, f 25 voor onderhoud werk
tuigen en f 15 voor den concierge.
Door de Afd. Goes van den Chris-
telijken Grafischen Bond is een adres
verzonden aan den Raad der gemeente
Kloetinge. Het luidt als volgt:
Gndergeteekenden C. Bustraan, letter
zetter en A. M. Duijvewaardt, boekbin
der, beiden te Goes, respectievelijk voor
zitter en secretaris der Afd. Goes van
den Christelijken Grafischen Bond, heb
ben de eer het volgende onder Uwe aan
dacht te brengen;
dat in Uwe gemeente personen wonen,
welke de Grafische vakken uitoefenen,
allen werkzaam te Goes en zijn aange
sloten bij den Christelijken Grafischlen
Bond, zetelende te Amsterdam, goedge
keurd bij Kon. besluiten van 9. Febr. 1912
no. 59 en 14 Sept. 1916 no. 9;
dat, in verband met de abnormale tijds
omstandigheden het gevaar voor werke
loosheid, ook in de Grafische vakken,
grooter dreigt te worden dan voorheen;
dat. tot heden Uwe gemeente nog niet
is aangesloten bij de werkloozenverzbken-
ring, vervat in een desbetreffende circu
laire vanwege den Minister verstrekt.
Redenen, waarom zij U beleefd, doch
dringend verzoeken spoedig te willen toe
treden tot bedoelde werkloozenverzekö-
ring, teneinde aan eventueele werka-
loozen den hestemden bijslag te kunnen
verstrekken.
Namens db Afdeeling Goes v. d.
Christelijken Grafischen Bond,
(w.g.) C. BUSTRAAN, Voorz.
(w.g.) A. M. DUi.IVEWAARDT, Secr.
(Gaarne ondersteunen wij' dit adres. We
vertrouwen, gehoord het debat in de
jongste raadszitting, dat de raad van
Kloetinge nu tot de bedoelde toetreding
zal besluiten. Immers meer georganiseer
de vaklieden zullen er buiten de typo
grafen en timmerlieden vermoedelijk niet
zijn. Red. De Zeeuw.)
Vóór het bureau van ons blad had
heden een Korker-demonstratie plaats,
onder leiding van mr. Francis Nieuwen -
huizen, den bekenden consul van den
A. N. W. B. en den chef-publicist der
firma Pennock Cy te den Haag, im
porteurs van het reeds beroemde middel
tot reparatie van lekke banden. Een doos
met Korker werd aangebroken, het pre
paraat met water vermengd en met een
heel eenvoudige pomp in de binnenban
den van het rijwiel van een onzer re
dacteuren gebracht. Vervolgens werden de
banden met lucht opgepompt en werd een
kleine rondrit gemaakt, 0111 den vloeistof
gelegenheid te geven zich te verspreiden.
Doch nu kwam eerst 't voornaamste: In
den harden voorband werd een priem
gestoken; nadat deze er uitgetrokken was,
werd het wiel even rondgedraaid en zie
daar de band was nég hard en zal
't over een jaar nóg zijn, tenminste als
de buitenband niet vóór dien tijd versle
ten is. Voorwaar een frappante demonstra
tie, die wel vereeuwigd mocht.
De heer Ed. Visser van Weeren, een
bekwaam hof- en 'bondsfotograaf, uit
den Haag, zorgde voor een paar op
namen. Een daarvan zal den priem in
den band vertoonen. Men betaalt voor
de vulling van twee banden slechts f3,75
(inhoud van een kleine doos). De houd
baarheid van elke vulling wordt één jaar
gegarandeerd.
Aardig was het op te merken, dat de
vertegenwoordiger W. F. Ph. de Valk, als
gevolg van de demonstratie, aanstonds
reeds een klant noteerde, die toevallig
ervan getuige was.
Nog meerdere fijne kiekjes, o. a. te
Rilland, Krabbendijke en Kloetinge geno
men, werden ons door genoemden heer
Visserv. Weeren getoond.
Het reeds aangekondigde gedenk
boekje van de Ver. voor Algemeen© We
tenschappelijke Belangen, alhier (1904
1917) is thans verschenen. Het verhaalt
van dr. A. J. Swaving's pioniersarbeid
in 1902, schetst het ontstaan van de
Ver. uit een leeskring én geeft tenslotte
een korte historiebeschrijving. Verder be-
Ivat het een lijstje van de gehouden winter -
lezingen. Van enkele daarvan bewaren
wij nog de meest aangename herinnerin
gen.
lerseke. Gisteren vergaderde de Raad.
Afwezig de heer P. J. Poleij en 1 vaca
ture. Heeren onderwijzers betuigden den
Raad hunnen dank voor de mooie salaris-
regeling, voorgaande maal aangenomen.
De gemeenterekening 1916 werd vastge
steld. De gemeentebegrooting 1918 werd
aangeboden met een ontvangst en uitgaaf
a f 87765.20, met een onvoorzien van
f 293.9 Voorts werd met algemeene
stemmen besloten onderwijzers, die herha-
lingsonderwijs geven, te beloonen met f 1
pér uur; het hoofd van het herhalings-
onderwijs met f 10 daarenboven. Benoemd
werden in de commissie voor het nazien
der rekening 1916 en begrooting 1918
Burgerl. Armbestuur de heeren M. van
Stee, D. Schipper en M. Westdorp. Tot
gemachtigden voor de vergadering van
aandeelhouders N. V. Waterleidings-Mij.
„Zuid-Beveland" werden benoemd de hee
ren J. Sinke, Burgemeester, en b eide
wethouders, de heeren I. Willemsen en
J. L. Bom.
Het huis Paardenmarkt B 139, bewoond
door den heer Jacs. Lamper, zal niet
ingericht worden voor bureau voor den
directeur van het Distributiebedrijf, maar
verhuurd worden voor f 1 per week.
Bij de. rondvraag vraagt dhr. D. Schip
per of het niet wenschelijk is de gas
lantaarns op te ruimen, hoeveel schade
loopen ze niet op, hoeveel worden er
niet stuk gegooid. De burgemeester zegt,
dat juist in de vergadering van B. en W.
van gisteravond besloten is 0111 op de
meest gewenschte punten in 't dorp een
25-tal straatlantaarns te doen branden.
Evenwel is dan noodig, dat een groote
zuinigheid door de burgerij betracht wordt,
daar bij overschrijding van het ons tot
maximum gestelde, natuurlijk daarmede
zal opgehouden moeten worden.
Voorts vraagt van Stee of de onlangs
verkochte brandput niet afgekeurd moet
worden. De burgemeester zeide dit ten
spoedigste toe. Het zou reeds geschied
zijn, maar de nieuwe eigenaars hebben
het een beetje druk gehad.
Dhr. Kramer vraagt verder of er nog
overschot geweest is aan de gasfabriek.
De burgemeester zei, dat over October
een klein overschot is en dat November
tot heden niet tegenvalt, maar dat naar
verwijzing naar het daar juist behandelde
de grootste zuinigheid moet betracht wor
den.
Schore. In verband met een geval van
keelziekte, geconstateerd bij het doch
tertje van den heer S. de Visser, waar
nemend hoofd der school, zai déze ge
durende acht dagen gesloten zijn.
'sHeer Hendrikskinderen. Met ingang
van 1 Dec. zal het' hulppostkantoor voor
het publiek zijn opengesteld van: 6,30,
7,30 sm., 1,304,30 en 67 uur a.
op werkdagen. Op Zon- en feestdagen van
6,30—7,30 sm.
Borssele. Hedenmorgen is alhier een
mijn aangespoeld bij de directiewoning;
'zij ligt zeer gevaarlijk en is onder be
waking gesteld.
Hoedekenskerke. Alhier worden pogin
gen aangewend om een tweede postbe
stelling voor de buitenwijken te verkriji-
gen. Mede zal worden getracht de post
die des' voormiddags voor deze gemeente
te 's-Gravenpolder aankomt en die daar
tot omstreeks drie uur blijft liggen, direct
naar d.e plaats zijner bestemming te doen
doorbrengen. Zoodoende zou dan de kom
der gemeente drie posten per dag be
komen, wat zeer zeker een groote ver
betering zou mogen genoemd worden, zoo
'dit tot stand kwam.
Oostburg. Door den jongstcn storm van
Zaterdag tot Maandagmiddag zijn l'angsi
de 'Zieeuwsch-Vlaamsche kust eenige mij
nen aangedreven. Onder de gemeente
de is' een „torpedo" komen aandrijven
Van welke nationaliteit is nog, niet be
kend.
Axel. De Jaarmarkt alhier heeft weer
plaats gehad. Als naar gewoonte was het
's avonds bij de dansgelegenheden een
groote1 herrie. Ruzie van belang. Er is
een meisje met een nies gestoken, waar-
Van de dader nóg onbekend is. De wond
was! zoo erg, dat ze 's nachts nog ge
opereerd is' door Dr. Staverman. die juist
hier was, met behulp van onze beide
artsen. Een zestal soldaten en burgers
werden onder 't stadhuis opgesloten. Naar
we van g,oed ingelichte zijde vernemen,
zal d,e commandant van Terneuzen de
dansmuziek niet meer toelaten, zoolang
hier nog soldaten liggen.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Heerlen door W. J.
Kan te Terkaple-
Kapelle. In de plaats van K. van Wil-
legen is M. Burger Jacz. tot diaken geko
zen. Tot notabel is K. van Willigen ge
kozen met 68 stemmen. J. A. Nijssen
verkreeg 65 stemmen.
Door het kiescollege te St. Laurens
is de heer J. Kwekkeboom Ger.zn. ber"
kozen tot ouderling. In de plaats van
den heer J. Francke, die voor pten her
benoeming niet in aanmerking wemschte
te komen, werd tot diaken gekozen pi©
heer W, Wattel Gz:. (M. ,Ct.)
Goref. Kerken.
Beroepen te Zwammerdam J. P. Klaar
hamer te Wommels.
Ds. J. van den Berg te Feijenoord,
herdacht gisteren onder veel belangstelling
zijn 25-jarige ambtsbediening. Ds. v. d.
Berg stond te voren te Nieuwerkerk a. d.
IJsel, Rhoon, Sliedrecht cn Terneuzen en
werd 1 Nov. 1908 te Feijenoord beroe
pen.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Groningen W. Biesma,
eand. te Sneek.
Rem. Gem.
Aangenomen naar Amersfoort door R.
Miedema te Schoonhoven.
Geslaagd te Rotterdam voor de vrije
en ordeoefeningen de heeren J. C. de
Bruijne te Scherpenisse en de dames G.
A. Baarschens en L. E. G. Clarisse, bei
den te Vlissingen. Te 's Gravenhage voor
de wiskunde 1. o. de heer N. Mulder te
Sappemeer; en voor het stuurliedenexa
men de heeren A. Swart, K. Visser, 2e; A.
Romijn, .T. Schol, G. Slagter en H. Sprik,
3e stuurman. En te Utrecht voor apothe
kers-assistent de dames M. v. d. Harst
en C. J. v. d. Heil, beiden van Middelburg.
ELECTRICITE1TSV00RZIENING IN
ZEELAND.
liet groote belang van het rapport van
prof. Feldmann over de electriciteüsvoor-
ziening in Zeeland, hetgeen wij reeds in
het kort bespraken, geeft ons aanleiding
op enkele onderdeelen, die ons van bij
zonder groot belang schijnen nog eens
nader terug te komen.
Is bet eerste hoofdstuk van hét rap
port slechts een inleiding, het tweede
hoofdstuk geeft een raming van de te
verwachten aansluitingen, het verbruik ©n
de maxima van het gelijktijdig gevraag
de vermogen. Hierbij wordt er op gewe
zen, dat in een groot deel der Provincie
zich de behoefte voordoet aan betere ver
lichting. De kleine en groote nijverheid
zullen alom, in meerdere of minder© mate
gebaat zijn bij electrische krachtleverinjg
en dit geldt ook in hooge mate voor den
landbouw en de polderbemaling.
Bij de schatting van de behoefte van
electrisch arbeidsvermogen voor licht,
werd voor iedere gemeente rekening ge
houden met het zielenaantal, de uitge
strektheid, de al of niet aanwezigheid
eener gas- of electriciteitsfabriek en de
in Zeeland voorhanden zijnde motoreni
van n ij verheids i 11 rich t i ngen
De gemeenten, waar gasvoorziening
reeds aanwezig is zijn met geringe aan-
sluitwaarde in rekening gesteld, waarhij
tevens aangenomen is, dat niet op open
bare electrische verlichting gerekend mag
worden. Zooi "kwam men tot een geza
menlijke aansluitwaarde van 4734 kilo
watt (K.W,) voor licht en een jaarlijksch
verbruik van 1.944.700 kilowatturen.
Bij de raming van het krachtverbruiki
is dit ook voor elke gemeente afzonder
lijk geschat. Daarbij is ondersteld, dat
van de kleine motoren beneden 10 P.K.
een vrij groot percentage ,n.l. c.a. (60
pet. binnen de eerste hedrijfsperiode van
3 jaren zou worden vervangen door eïec-
tromotoren. De ondervinding: leert, dat
dit haast altijd gebeurt. Waar echter in.
Zeeland het aantal dezer krachtwerktui
gen vrij gering is, is de onderstelling ge
handhaafd, dat in gemeenten, waar tot
nu toe geen motoren aanwezig waren
er aanvankelijk geen of slechts weinige
zullen komen. De onderstelling is zéker
te ongunstig. Indien men haar echter laat
vallen, komt men aan een voorspellen
of profeteeren zonder basis. Wiel mag
worden verwacht, dat de voor kleine mo
toren genomen cijfers spoedig zullen wor
den overtroffen. Ofschoon een bedienen
tegen cpneureerende prijizen van de groo
te bedrijven als de Werf de Schelde, de
glas- en suikerfabrieken enz., zeer wbl
mogelijk zal zijn, zij(n deze groote ver
bruikers geheel buiten rekening gelaten.
Totaal wordt geschat voor kleine mo
toren een aansluitwaarde van 491 K.W.
met een verbruik' van 254.709 K. W. U. e'n
voor de groote motoren 1222 K.W. en
1.478.400 K.W|.U. of te zamen 1713 K.W.
aansluitwaarde en 1.733.100 K.W, U. ver
bruik.
Bij de raming van het krachtverbruik
voor den landbouw, wordt er op gewe
zen, dat, wanneer men afziet van ver
schillende kleinere toepassingen, zooals
melken door middel van electrische1 toe
stellen en het schapenscheren, waarvoor
werktuigen van i/2 tot 1 P.K. gebruikt
kunnen worden, welke toepassingen voor
den verbruiker van groote beteekenis kun
nen zijn, maar uitteraard voor de cen
trale niet veel kunnen beteekenen, in'
hoofdzaak overblijven de electrocultuur,
het electrisch ploegen, het electrisch dor
schen en het bereiden van veevoedieiy
het hakselsnijden, bietensnijiden, koekbre-
kpn en graanmaten door middel van den
electromotor.
De resultaten der proefnemingen met
de electro-culluur tot directe bevordering
van den plantengroei loopen nogal .sterk
uiteen. Terwijl sommige onderzoekers mis
schien onder gunstige omstandigheden,
goede resultaten beweren verkregen td
hebben mei directe bestraling der op
komende planten vanuit over de velden
getrokken hoogspanningsleidingen, willenl
andere uit het feit, dat de op de jonge
planten uitgeoefende prikkels veel te sterk
zijn, ide volledige mislukking hunner
proeven verklaren. In elke geval schijnt
vooralsnog de tijd niet gekomen, om bij
een samenstelling van het te verwach
ten electriciteitsvferbruik eenige hoeveel-1
held ten behoeve van de eleetro-cultuur
uit te trekken, üok voor het electrisch
ploegen acht de rapporteur het beter nog
niets uit te trekken ,daar hij' niet verwacht,
dat dit voorloopig veel in Zeeland zal
voorkomen. Een vrij belangrijke toepas
sing is echter te verwachten van hét
electrisch dorschen en het bereiden van
voeder door middel van electrisch be
wogen machines. Totaal verwacht prof.
Feldmann een behoefte voor den land
bouw van ongeveer 300.000 K.Wi.U. met
een aansluitwaarde van 2200 K.W".
Hierbij is aangenomen, dat slechts 5
pet. van den totalen arbeid, die voor
dorschen en voor het bereiden van voe
der noodig is, electrisch zal gesohietdeml
en dat voor het afdorschen van de op-
