j: 1 De Groot© Oorlog. Blïinenlamd. Woensdag 24 October fill1# 32e Jaargang FEUILLETON. fto. 21 Uitgave van de Naaml Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goesi Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre, Goes. «Mnwnniw Mobilisatie. De feiten, de officieele namelijk, luiden dat Frankrijk 29 Juli 1914 heeft gemo biliseerd, dat wil 'zeggen: begon te mio- taildseercn. Zekere heer v. Gelder merkt in „De Toekomst" op dat deze datum niet juist kan zijn. Hij: schrijft dat de mobilisatie overal' in Frankrijk afgekondigd werd op 1 Augustus. Maar die biljetten Rebben daar een heel andere beteefcenisl dan bij ons, waar zijl tevens de eenigeoproer ping zijn. De Fransche dienstplichtige toch krijlgt zijn oproeping thuis bezorgd, en wel de drie klassen op drie onderscheidene da gen. Dus.was de afkondiging, niets dan do bekroning van het afgedane werkl. Ieder weet dat reeds: op 30 Juli de laat ste man naar zijn regiment vertrokken was; zooidat men minstens drie dagen mioet teruggaan om den datum der mobi lisatie te kennen. Deze moet dan ook op zijn allerlaatst op 27 Juli 1914 wor den gesteld. Eerst 3 Augustus verklaarde Duitsch- land aan Frankrijk den oorlog. Wie zoo mag: derhalve gevraagd zlijln in Frankrijk de mannen geweest, die, in ovefi'eg met de drie beruchte Russen Ui© den Cz'aar en den DuitscheU geziant voorlogen en de mobilisatie heb ben geanticipeerd én den oorlog ontken tendien, de mobilisatie voor de oorlogs verklaring deden haar beslag krijgen? Dit mag. gevraagd, ,nu bet bloed van zoovele ..jonge mannen ten hemel pm wrake roept. Calvijn en het recht van opstand. Calvijn lefde in een 'tijd, waarin de macht der vorsten bijna absoluut, in elk geval veel minder dan thans beperkt was. Sommige vorsten mishandelden hunne onderdanen, en regeerden met groo'te wil lekeur. Zij gingen van dien stelregel uit dat het volk er is om den vórst) terwijl juist het omgekeerde waar is, dstt de vorst er is om het volk. Hier was derhalve in die gevallen de revolutie bij de vorsten. En dan, maakten dé vorsten zich, voor al in de zestiende en zeventiende eeuw schuldig laan liet vermoorden van on- schuldigen waar eenig misdrijf was dat zij God overeenkomstig Zijn Woord wenschten te' dienen. In Calvij'ns tijd hing over Europa een zwarte rookwolk, gevoed door tallooze brandstapels. Nu zou men zeggen: Calvijn zal hier aansporen tot opstand. Toch is dit niet liet geval geweest. Tegen tirannie der vorsten is volgens hem verzet en dan nog slechts lijdelijk verzet alleen dan oorbaar, wanneer zij van hunne onderdanen zouden vorde ren iets tegen Gods Woord te doen. Doch nimmer, wanneer er maar sprake is van mishandeling en bloedige vervolging. Calvijn schrijft: „Derhalve, indien wij van'een wreeden vorst wreedelijk geplaagd, door een gie- rigen of wellustigen vorst onmatiglijk ge plunderd en beroofd, of door een z.org:e- loo-zen vorst veronachtzaamd, of eindelijk door een goddeloozen en ongeloovigen vorst om der Godvruchtigheid wille ge kweld worden lalen wij dan gedenken, „Dat den is Bewerkt naar het Engelsch van EMMA JANE WORBOISE. 98) „Ik geloof, dat er al voor haar ge zorgd is, ik hoor, dat haar vrienden haar een plaats zullen geven op een hofje en daar ze keurig naaien kan, pndanlcs haar hoogen leeftijd, is ze voornemens naai werk te zoeken; me dunkt, dat zal haar niet moeilijk vallen, ze heeft vele ken nissen gelukkig, die haar wel voort zul len helpen". 's Avonds sprak ik met Hagar, ik stelde 6r prijs op haar oordeel te hooren over ttnjn plannen. Ook zij oordeelde, dat ik nr goed aan deed, naai" goedkóopere ka- meis le gaan rondzien. „Maar waar wilt 11 u.^fneuwe kamers moeken?" vroeg zij. weet ik heusch niet, Hagar. Lon- zoio groot. Als 'tk.au liefst in een beetje j,uurj. en vo,orai ga zone met het oog op oom. Drie kamers' zullen wel voldoea(je zij:n, denk ik, maar weet zoo weinig van huurprijzen af". „Dahangt natuurlijk hiervan af, of u gemeubrleerae of on gemeubileerde kamers neemt „Ja, dat is zoo, maar eeld voor meu bels hebben wij niet". dut niet w ij geroepen zijn daarin ver betering te brengen". Zoo leert Calvijn, doch, wat meer zegt, zoo leert Gods Woord. Alle ziel zij den machten over haar gesteld onderworpen, want er is geen Imacht dan van God, en de machten die er zijn, die zijn van God verordend. Van diaar de raad van den grooten Her vormer, in het gezicht van schavot en i brandstapel gehandhaafd, om, ook als wij i onschuldig worden vervolgd vanwege oinze i Overheid, te bedenken dat wij niet mo- gen opstaan; te onderzoeken om welke schrikkelijke zonden dit oordeel Gods over ons komt; ons te oefenen in volharding en lijdzaamheid; en eindelijk, onze zaak te stellen in handen van Hem, die recht vaardig oordeelt en te Zijner tijd recht zal doen. Met hetwelk alles hetgeen in 'Rusland geschied is, in flagranten strijd is. Wat in Rusland geschied is, was de Revolutie in haar dolzinnigste konsekwen- ties, meer nog: de triomf van het bo-oze beginsel der Revolutie: opstand togen het goddelijk gezag. Het zaad is ontkiemd en heeft wortel geschoten. Beknopt overzicht van den toestand. Op het Vlaanderenfront hebben de ge allieerden dus .reeds successen behaald in den hardnelkkige'n strijd 'tegen de „Hun- nen", zooals zij hun vijanden schelden. Belangrijke vorderingen zijn niet ge maakt Het Engelsche legerbericht spreekt dan ook slechts van „plaatselijke" gevech ten, geeft de diepte van de terreinwinst niet aan en beperkt- zich tot enkele al gemeen® aanduidingen. Erkend moet daar bij nog wonden, dat de Duitsehers aan den spoorweg YperenStadiën den "En- gelschen hun vorderingen weer ontnamen. Voor nadere tijding verwijzen wij naar dé losse berichten. De Duitsehers zetten intusschen hun wapencampagne tegen liet vrijwel krach- telooze Rusland niet telkens nieuwere stoeten voort. Het behoeft geen betoog, dat de te rugslag van het optreden der Duitsche .vloot in de Golf van Riga zich in sterke mate op Rusland doet gevoelen. Deze terugslag is des te grooter, omdat hij samengaat met een wederopleven der Rolisjewiki-bewegipg. In Russische leger- kringen vreest men, dat de Dufüchers de bezetting der Oostzeekusten nog ver der zullen uitstrekken. De rechtervleugel van het 12e Russische legerkorps wordt bedreigd. In den sector bijl Dwinsk be vindt het Duitsche leger zich thans onge twijfeld in een betere positie dan voor heen, aangezien het thans, van den druk bevrijd is, die vanuit de Golf van Riga kon worden uitgeoefend. Bijzonder beden kelijk vindt men vender het feit, dat waar schijnlijk Zeppelin-aanvallen op Petersburg zullen worden ondernomen, aangezien op •het eiland Oesel zeer gemakkelijk stations voor luchtschepen kunnen worden opge richt. In Frankrijk is een nieuwe zet op het politieke schaakbord gedaan. Minister Painlevé heeft het ontslag van zijn mi nisterie aangebodenenfin, men weet de reist. „Maar u hebt toch uw eigen meubels. Sommige dingen op Elinwood zijn van u, u zult er toch noig wel eens bjeen ig'aan voor verkooping. Als ik in uw, plaats was, miss Chrystie, dan ging ik er mor gen al heen". Den. volgenden morgen ontvingen wij een brief uit Northborouglh. De schuld- eischers hadden een vergadering gehad en uit achting voor mijn oom besloten, dat hij alle zlaken, die tot zijn persoon lijk gebruik hadden gediend, mocht be houden. Met het oog 'daarop vertrokken wij nog denzelfden dag naar Nortborough. Het was een treurige reis en ik be hoef wel niet te 'zeggen, dat wij haar ditmaal niet per eerste klasse maakten. Des avonds laat, terwijl zich een ver verwijderd onweer deed hooren, en bet in de natuur drukkend warm,was-, bereik ten wij onz'e oud© woonplaats. Juffrouw Dobb lie ons ontving, zag er somber der -jan voorheen. eb ik het u niet gezegd", viel zij uit, toen wij binnentraden, „ik wist hot wel, dat dat niet goed afloopen zou met die reis. Nu beeft de Heere: u bezocht om uw overtredipgen. En die arme miss Judith ligt nu in dat afschuwelijke Ro me begraven". Den anderen dag' deelde men ons mede, dat wij vrijelijk mochten uitkiezen, welke meubelen w© wenschten te houden, Zoo veel nat 'jk als er noodig waren om een klein huis1 te meubileeren; ook mooh- Dit zal wel de voorlooper zijn van een hervorming, die in de eerste plaats Ribot het politieke leven kost. Vrodnsvoaratollan van Duitschiand? De Manchester Guardian verneemt uit Parijs d.d. WoensdagBriand heeft in gesprekken medegedeeld dat Bülow hem bij zijn jongst© bezoek aan Zwitserland voorstellen nopens een algemeerien vrede l'iet toekomen. Duitschiand bood aan om de volledige onafhankelijkheid van Bel gië te herstellen, EJzas-Lo'lharingen aan Frankrijk en Triest af te staan, maar eischte zekere vergoedingen, waarvan en kel© ten koste van Rusland. Briand gaf er bericht over aan Ribot, die aan cle geallieerde regeeringen me dedeelde dat 'hij vredesvoorstellen h.aid ontvangen, welke blijkbaar een valstrik waren. De zaak bleef daarbij. De stemming in de Kamer van Dinsdag bewijst, dat Ribot's opheldering in een geheime vergadering door vele afgevaar digden als zeer onvoldoende werd be schouwd. De algemeene indruk was, dat de valstrik in de Duitsche voorstellen niet duidelijk was', daar "Duitschiand geen wapenstilstand vroeg'. Zelfs. ,Hervé, dien men zoo weinig'van pacifisme kan verdenken, zegt in zijn blad Victoire dat liet ongerijmd isl om van een valstrik te spreken, als dé an dere geallieerden het ermee eens zjjin. Er kan geen kwaad in schuilen om te praten. Niemand zou toestemmen in een vrede op kosten van Rusland, maair men kan niet verwachten, dat Duitschiand da delijk zijn minimum-voorwaarden zal ne men. i j Korte oorlogsberichten. Naar aan het „Berliner ïageblatt" van de Zwitsersehe grens wordt geseind, verneemt de „Zürcher Ta,ge Anzeigeir" uit Cadiz, dat volgens de me'dfedeelingen van den kapitein van een Spaausch schip kortelings een gevecht tusischen eén klei nen Amerikaanseh'on kruiser en twéé Ita- liaansche duikbooten 'heeft plaats, gehad. Een duikboot werd tot zinken gebracht, terwijl de commandant van de twle:e|d|ö duikboot ziwaar verwond werd. De eer ste officier kwam om het leven. Die be manning van het Spaansche schip moest hulp verleenen, en men legde ben d© ver plichting op, in Gibraltar niets, omtrent het gevecht mede te deielen. De totale buit der Duitsehers van de operaties tegen de eilanden in de Golf van Riga bedraagt 20.130 gevangenen, ruim 100 kanonnen, waaronder 47 zwaar scheepsgeschut, eenige revolverkanonnem, 150 machinegeweren en mij.nwerpers, meer dan 12000 vaartuigen, tegen 'de 2000 paarden, 30 auto's, 10 vliegtuigen, 3 staatskassen met 365.000 roebel en groot© voorraden aan verplegingsartikelen en oorlogsmateriaal. Er zal waarschijnlijk een gemeen schappelijk Skandinavisch protest 'inge diend w.orden tegen het in Iden grond bo- ren van het konvooi in de Noordzee Üoor de Duitsehers. De bekend© prijsofficier van de „Embden." kapitein-luitenant Lauterbach, is indertijd uit het gevangenkamp te Sin gapore ontvlucht. De Engeischen hadden een premie uitgeloofd van 1000 pond ster ling voor hem, die dezen officier levehdi of dood terugbracht. Nadat Lauterbach uit het gevangenkamp ten we een bepaald aantal 'boiekan mee nemen. „Eh", zieide de curator, „ik ben overtuigd, mijnheer Pterren, dat de siohulidl- eischers er volstrekt gteien bezwaar ini zullen hebben, dat U eienigie van uw schilderijen meeneemt, u bent zoo. schan delijk misleid, en u hebt u zoo-waardig en edelmoedig gedragen, dat bet hun eene eer zal zijn, uw ongerief zooveel mogelijk te verlichten. U moet mijn maar eens een lijstje geven; van .al wat u behouden wilt. En natuurlijk kan miss. Tynidale met- haar eigendom doen wat z'e wil". Dit was inderdaad meer dan we had den durven hopen. Toch was het een pijnlijke taaie voor mijn oom een keu ze te doien uit zijn rneesit geliefde schil derijen, ik had ©r me© te doen, op dat punt zijn zelfstrijd te zien, als hijt een keuze uit een paar stukken moest ma ken. Nadat ik aJ mijn eigen bezittingen had verziameld, ging ik o.p verzoek van oom ook nog even nalar zij.n kamer, om ook' daar nog even het een en ander na te zien. j was zelf vreeselijk besluiteloos wat hij bomden of wat hij, achterlaten zou en het meeist scheen hij geneigd een groote .massa prullen mede te nemen, dié ons slechts to't last zouden zijn. I'k was bezig den inhoud te bekijken van een ebbenhout, met zilver ingelegd kast je, toen ik plotseling iets aanraakte, dat mij te. zeerste ontstellen deed.... dei beruchte schedel, dien ik niet meer ges te Singapore ontvlucht was; trok 'hij ech ter, onder vele avonturen over Surhatra, Java, de Philipijnen, China, Japan en Amerika en bereikte nu zijn vaderland. D.e •Duitsehers 'zijn in Estland geland. Keizer Wilhelm keerde te Berlijn terug en ontving in het nieuwe paleis verslag van den generalen staf. In Rusland moeten alle monniken! en nonnen tot den leeftijd van 43 jaar ho.spitaaldicnsten verrichten. De Vlaamse he bevolking; van Bel gië telde, volgens ide laatste officieele opgaaf 4.300.000 zielen. De Waalsche 3.200.000. De bisschop van Londen heeft bij een bevestigingsplechtigheid in ©en dien' kerken, de noodzakelijkheid betoogd van .de voortzetting van den oorlog. Iedere jongen, die in 'dezen oorlog gevallen was, was gestorven voor God ©li was gestor ven terwijl hij met God samenwerkte voor de vrijheid van de .wereld zeide de bis schop. Het was veel beter, nog een jaar oorlog te hebben dan het voor den zui geling in de wieg over te laten het alles over te doen, wanneer hij volwassen Zou zijn'. Een D'uitsch blad mel'dt, dat jdje vofidselschaarschte: in D.uitsch-Boihcmen! tot een ware ramp is geworden. Hel. is de vorige week voorgekomen, dat, viel© personen niets anders hadden dan gras, om htm honger te stillen. De V.ossische Zeitung' schrijft, naar Wolff seint, naar aanleiding van de be wering, dat toet de vermindering van ida wereldscheepsruimte ook de Duitsche duikbo'O ten-buit vermindert, dat daardoior is te verklaren, dat de in September tot zinken gebrachte tonnenmaat (672.000) beneden de vroegere cijfers' is. Er wagen zich slechts zelden schepen alleen over zee naar Engeland; zij verzamelen zich in neutrale havens en varen onder geleide! Daardoor wordt veel tijd vexioren en dé schepen worden toch door de duikboo- ten aangevallen. Voorts bereikte het aan tal voor Italië bestemete' kolenschepen, die door U-booten tot zinken werden g|e- bracht, 14. Bij den Zeppelin-aanval van Vrijdag op Engeland wexvlen 34 personen gedoodl en 56 gewond. De „Daily Express" verneemt, dat de reden, waardoor de Zeppelins hum koers verloren, was, dat deze luchtsche pen genoodzaakt waren op z;eer aanzien lijke hoogte 'te vliegen, n.l. op 18 h 20 duizend voet e.n wel uit vrees voor öe vliegmachines. Eenige van de luchtsche pen, die den laatsten aanval op Enge land deden, hebben gedurende twteiei uur gevlogen met de machines, „afgeziet". Het gevolg was ,dat deze afkoelden. Zelfs de olie bevroor pp de aanzienlijke hoogte waarop de Zeppelins zich bevonden. Het was dientengevolge onmogelijk de machi nes opnieuw aan te zetten, zonder te, da len. Daaxdoor waren de Zeppelins over geleverd aan de genade van dien wind, welke hen spoedig' naar Fransch gebied dreef. Be beteapende hulpkruiser „Orania" is 19 dezer getorpedeerd en gezonken. Er zijn geen verliez'en. Een Engelsche torpedojager "is na een aanvaring gezonken. Twee officiei'em en 21 man zijn gered. Zien had, sedert dien oiig;eluksin.acht, nu al weer jaren geleden. „Wat heb je daar?" vroeg oom, toen hij mijkx ontroering: bemerkte. „O'Oini, zie eens, die vreeselijk© her innering aan mjj.n ondeugendheid' „'O, is 'het de schedel? Bekommer je daarom nu maar niet meer, We zijn toien allemaal even dwaas geweest. Maar nu dien zijn we ook aflcn veranderd en al les heeft zich ten goede gekeerd".- Hij' leunde achterover in zijln stoel, de zelfde stoel,, waarin ik hem gezien had! na zijn ziekte, di© het gievolg was ge weest van den hevigen schok. Wat 'zag hiij er nu wéér vervallen uit, maar ook hoe vriendelijken izaciht. Ik ging naar hem toe ©n sloeg mijn armien om zlijln hals, zeggende: „Ik ben overgelukkig ge weest .ooim, en ik zial he;t altijd zijn, zoolanig ik bij u ben". „Och kind, ik Zal je maar tot last wezen, vrees ik. Wat er de laatste we ken heeft plaats gtelhad, is te veiel voor mij geweest, ik voel mij. z.ooi zwak als een kind en ik kan niets meer uitvoeren. Je zult me toch niiet alleen laten, Chrys-' tie, het zal .toch niet zioio lang meer duren", „Sipreek Zoo niet, o.om', ik hoop, dat God u nog lang bij mij laat. Ik zlal zoo veel als in mijn vermogen is v.onr u zorgen en oppassen, dat u zich niet ver bloeit. Ais (het (God behaagt, hoop ik u nog lang tei hebben". VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG* Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post fl.50 Losse nummers-0.05 Prijs der Advertentiën. 14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 c& 3-maal wordt 2-naaal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaardeer. Bewijsnummers 5 cent. De regeering der Ver. Sfaten heeft beslag gelegd op- voorraden koper, staal, olie en nikkel ter waarde van 2l/2 mil- lioen dollar, die voor rekening van Duit sche belanghebbenden, lagen opgeslagen. Van Duitsche zjjde wordt nog steeds ons standpunt bestreden inzake de in- terneering van de Duitsche vliegers, die; in Ide Wielingen daalden. Men blijft vast houden aan de Duitsche lezing van het geval. Painlevé blijft premier in Frankrijk. Ribot wordt dooi* Bartbou vervangen. In een beschouwing over den jong- sten gemeenschappelijfcen aanval der get- alliëerden in Vlaanderen ziegt Havas, «at deze plaatselijke krijgsverrichtingen die in leiding zijn tot nieuwe stormaanvallen. Wolff meldt no-g, dat de Engel- schen biji den jongsten aanval ongeveer 100.000 man tegen het Duitsche front! in Vlaandei'en hebben laten stormloopien en dat den Duitsehers in een tegenaan val vijf officieren en zoo Wat 100 man! in handen vielen. De po stchque- en girodienst zal 15 Januari Worden ingevoerd. Pluimgedierte. Er zijn maatregelen genomen om; eenl deel van den hoienderstapei in stan|d, te houden, door verstrekking van extra-voe der aan fokboionen. B e 1 e e d i g i n g. Door den burgemeester van Delft tor, L. W. C. van den Berg is. wtegens. bé- leediging een klacht ingediend tegen bei{ lid van (den gpmeenteraald prof. J. Klopper. R ij s t. Een bericht van het Bureau voor Me- dedeelingen inzake d© Voicdsielvoiorzfenina van gisteren maakte melding van eeh groeiende schaarschte aan rijst. Het Hbl, verneemt, dat die schaarschte inderdaad zbo .groot is, dat de Regeering aanlei ding 'heeft gevonden de nog aanwezige grootere partijen op te vorderen en og te slaan. Wie nog partijen van eeniga beteekenis in voorraad had, hieeft die méeten afstaan, en dez,e partijen zjijtn in| twee plaatsen van het (land bijeen ge bracht en opgeslagen. Sommige winikelierq hebben nog partijtjes' van anlkele balen in voorraad, het is' niet onwaarschijint- lijfc, dat ook deze nog zullen wiorden ge vorderd. R ij k s v e r z e k e r i n g; s b a n k'. In verband met de. huidige o-mstanldli-g- heden zijn de tarieven voo-r de gieneasi- kundigen der Rijksverzekeringsbank be langrijk verhoogd;' di,e in die1 groote ste den zijn gebracht op een peil, ongeveer; 25 pCt. hooiger dan in de kleinere plaat sen ten plattelande. Tweede. K a m e r. De beraadslagingen over het wetsont werp betreffende lokaalspoor en iram zijln. no-g niet geëindigd. Vanmiddag ziou daarover verder gepraat worden. Van meer belang waren de vragen vainl v. Hamel! o-ver de beruchte grintdoorvoeTr kwestie en het antwoord van minister Loudon. Deze was nu in de gelegenheid te deizer zake -de puntjes op "de i's te) zetten. „Als het God behaagt", herhaalde hij op ©mstigen toon. „Alles zal gebeuren: zooals bet Heimi behaagt en dat zal goedi wezen. O, Chrystie; .mijn kind, verbeu zel j© leven toch nooit ze-oals ik dat ,gi,edaan heb". - „U hèbt uw leven niet verbeuzeld", „Op de schandelijkstei Imanier, Chrys tie. Ik heb mie altijd met beuz'elarijien op gehouden, altijd [zelfzuchtig gehandeld. Jel zult misschien zeggen, dat dit onschul dige genoegens! waren en tot op. ziekere hoogte waren 'z-iji dat ook:. Omdat ik vani al wat naar uitspanning! zweemt, een na tuurlijken afkeer had, ben ik nooit (ge weest wat zloovelen van mijn stand zijd ig'ewoiden, .een dronkaard of een speler, maar daarom kun je, al blijf je voor de mensehen heel fatsoenlijk, en deugdzaam, ■nog w'el je neiging volgenEn dia heb ik net zqo goed gevolgd' als eed dronkaard zijn zucht naar drank. Ik'heb nooit voor God geleefd, ik heb niet ins Hem geleefd, ik heb nqoit ietsin Zijn' dienst" gedaan. Heb ik mijn leven! dan' niet verbeuzeld, Chrystie?". „Oom, ik zal niet trachten u te over tuigen van het tegendeel, u zioud't hiet toch niet willen, gel-oioven. Maar er is toch één ding', waaraan u, dan toch goed gedaan hebt''. (Wjordt vervolgld.) J H 1 ifii fi ïMTrl 1» I i J I MaDJ !;Jxl jgqgi

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1