Uit de Provincie.
Kerknieuws,
Landbouw en Veeteelt.
morgen een paar wrakken gezien. De
g&rnalenbooten, welke gisteravond en he
denmorgen binnen vielen, meldden eep
groote bedrijvigheid in de lucht. Eendier
vaartuigen rapporteerde, dat een 3-tal
Duitsche machines betrekkelijk laag ver
kenningen deden.
De "broodkaart
van het 29e tijdvak loopt van 5 tot en
imet 15 dezer.
De Kawi en de Grotius
zijn te Jamaica aangekomen.
Bommen geworpen?
Onder voorbehoud 'meldt men aan de
N. R. G.Dinsdagavond omstreeks 10
uur zouden vermoedelijk uit een vlieg
machine, welke uit het Noordoosten,
scheen te komen, twee of drie bommen
geworpen zijn, welke in de nabijheid van
ons aan de Zeeuwsch-Vlaamsch© kust
geslationneeid wachtschip ontploft zouden,
zijn. Tot welke nationaliteit het vliegtuig
behoorde, kon men ons niet met zeker
heid zeggen. Van het wachtschip moet
op het vliegtuig zijn geschoten en het
schip liet ook de sirene werken.
Het vliegtuig, dat naar de Belgische,
kust koerste, weid op die kust niet be
schoten. Op het oogenblik dat de bommen
vielen, werd ook Zeebrugge gebombar
deerd door vliegmachines.
Oud-minister Heemskerk
is voor eenigen tijd naar Berlijn.
De nieuwbenoemde reserve 2e lui
tenant-kwartiermeester A. W. Sauer is be
stemd tot verplegingsofficier bij het depot-
bataljon der brigade grenadiers en jagers.
Goes. Het Rijkstelegraafkantoor alhier
behandelde in de maand September:
Telegrammenverz. 2256, ontv. 1504,
overgen. 2626, totaal 6386. SST"
Gesprekkenverz. 3275 ontv. 3301,
overgen, 11531. Lokaalworden niet meer
genoteerd. Totaal 18107.
Voorts werden door de Hulpkantoren
op Zuid- en Noord-Beveland behandeld
KantoreD. Verz. Ontv. Loc. Tot
Baarland
Borssele
Colijnsplaat
Driewegen
Ellewoutsdijk
's Gravenpolder
's Heer Arendskerke
's Heerenhoek
's Heer Hendriksk.
Heinkenszand
Hoedekenskerke
Kamperland
Kapelle
Kats
Kloetinge
Kortgene
Kruimngen
Kwadendamme
Nieuwdorp
Nisse
Oudelande
Ovezande
Rilland
Schore
Waarde
Wissenkerke
Wolfaartsdijk
Gesprekken.
Kantoren. Verz. Ontv. Loc. Tot.
Baarland
Borssele
Colijnsplaat
Driewegen
Ellewoutsdijk
's-Gravenpolder
's-Heer Arendskerke 203
's-Heerenhoek
Heinkenszand
Hoedekenskerke
Kats
Kamperland
Kapelle
Kortgene
Kruiningen
Kwadendamme
Nieuwdorp
Nisse
Oudelande
Ovezande
Rilland
Schore
Waarde
Wissenkerke
Wolfaartsdijk
Goes. Zij, die gebruik wenschen te ma
ken van de distributie van zoolleder, kun
nen zich tot en met 10 October vervoe
gen aan onderstaande adressenW. Traas,
Papegaaistraat C 75; M. B. de Munck,
's-Heer Hendrikskinderendijk E 302; E.
Kerk hove, HeerniSseiweg G 180; J. jH.
Nonnekes, Pr. Julianastiraat G 38; C.
Antonisse, Keiztersdijk A 103b; E. Bar
bier, Albert Joachimkade G 30; A.
Schrijver, Turfkade D 30 en M. 'Ni'euwen-
huijse, M. A. de Ruijferlaan E 73.
Middelburg. Bevorderd tot hoofdingeni
eur-directeur van den rijkswaterstaat 1ste
Masse do heek (H. van Oordt te Mid
delburg.
Bij de firma F. B. den Boer, al
hier, is een serie van 10 briefkaarten
verschenen, die een zeer duidelijk beeld
geven van de vreeselijke verwoestingen,
die Maandagavond te Sluis zijn aangericht.
Onze vroegere stadgenoot, de heer
D. C. Roth, is bevorderd van klerk tot
adjunct-commies bij het departement van
justitie.
Gisteravond half tien werd hier een
Voor een overvolle zaal gaf „Ho
sanna" gisterenavond haar uitvoering,
die uitstekend gseslaagd mag heeten.
1 Ds. ten Hove van 'Ritthem, sprak een
kort woord ter inleiding, waarbij hij uit
ging van „En omtrent den middernacht
zpngen Paulus en Silas Gode lofzangen."
Gerugsteund door een flink orkest voerde
hierna „Hosanna" haar program, uit. Twee
composities van Mendelsohn Bartholdy
werden ten gehoore gebracht, LaudaSion
en Psalm 42. We hebben genoten in
deze „gewijde" muziek. Koor, kwartet
en soliste bleken met ernst te hebben
gestudeerd. De soliste met haar ronde
sjtem, y er tolk te zoo juist den tekst.
Hoeveel meer nog zou 'de doorsnee;
hoorder" van Hosanna genoten hebben,
indien niet enkel het sohoonc complex
van tonen, maar ook het woord (hier
enkel Duitsch) tot zijn ziel sprak.
Een voornaam, deel van 't program werd
nog uitgevoerd door mej. Dhont en dhr.
Van Abeelen. Ze wisten ons door hun
ensemble-spel als in verrukking te bren
gen. Ds!. ten Have sprak dan ook naar
ons hart, toen hij ook namens de Zeeuw-
echo Hervormde Diaconessen-inrichting,
ter wier voordeel deze uitvoering werd1
gegeven, koor en medewerkers hartelijk
dank bracht.
Ellewoutsdijk. In de gemieenteraadsver
gadering van Woensdag 3 Oct. werd do
begrooting dienstjaar 1918 vastgesteld in
ontvang "en uitgaaf op een bedrag van
f 21603,82. De hoofdelijke omslag moest
wegens de verhooging der onderwijzers
jaarwedde een belangrijke verhooging on
dergaan en werd daarvoor uitgetrokken
f 4000. De vooraf geregelde jaarwedden
voor het onderwijzend personeel luidt
thans: aanvangstractement hoofd der sch.
f1175, maximum voor 16 dienstjaren
f 1625, aanvangssalaris onderwijzers
f650, (maximum yoor 16 dienstjaren
f1175. Verder wordt voor de hoofdacto
f 100, voor huishuur geh, onderwijzers
f 50 en voor nuttige handwerken f 0,60
per wekelijksch lesuur gegeven. De ge
meenteraad koos voor het vaststellen
■der tractementen het gemiddelde van het
voorgestelde salaris in de circulaire van
Ged. St. en het ontwerp besluit van B.
en S. in Zuid- en Noord-Beveland. De
verhoogingen brengen reeds _voor dit jaar
eene uitgave-van f825 mede. In de ver
ordening tot heffing van den H. omslag
weid een wijziging gebracht, fcoodat voor
taan zal mogen worden geheven een be
drag van hoogstens f 4500.
De goedgekeurde armenbegrooting over
1918 luidt in ontv. en uitgaaf' f 4886,16 Va,
waarin de subsidie ad f450 wegehs de
distributiewet js opgenomen.
Herkozen tot léden van het armbe
stuur de aftredende heeren J. Nieuwen-
huize en G. Molhoek.
Tot eene volgende vergadering weid
uitgesteld de verordening op de woon
wagens!. Op een verzoek tot geestelijke
ondersteuning inzake verzekering tegen
de geldelijke gevolgen van werkeloosheid
van den Alg Ned. Timmerliedenbond werd
gunstig beschikt.
Zeer afkeurend werd gesproken over
het feit dat ingezetenen en winkeliers
(zoo weinig acht slaan op de bepalingen
der distributiewet, waardoor sommige in
gezetenen, vooral de bewoners der bui
tenwijken kort na aankomst van regee-
ringlsgoederen, reeds achter het net vis-
schen, doordat de andere inwoners, zoo
dra zij maar vernemen, dat ©r regee-
ring'sgoedercn aanwezig zijn, zooveel' zij
maar kunnen trachten machtig1 te worden
en de winkeliers vermoedelijk ook zon
der de betrekkelijke bons afgeven.
Er wordt dan ook bij B. en W
oen streng toezicht aangedrongen.
Bij den landbouwer Jacs. 'Smalle-
gange Jzn. bracht een varken deze \Mefc
21 jongen ter wereld.
lerseka Gisteravond trad voor ecu
zeer groot publiek op de heer van Gel
der, redacteur van de Visscherij Crt. om
te spreken over de belangen der Zeeuw-
sche mosselkweekers. Hij besprak de be
staande vereenigingen, welke hij stellig
verwierp en beval aan om te komen
tot een orgineel Zeeuw,sche vereeniging,
Bottemanne die zich zoo uitsloofde voor
de 'visschers, is, zeide hij, niet. te vertrou
wen; die lijdt aan machtswellust," wat
overal uit blijkt. In de nieuwe vereeni
ging moeten de kweekers baas zijn en
niet Bottemanne. 'Direct werd een ver
eeniging opgericht waartoe pl'.mi. 30 le
den toetraden.
Wissenkerke. Verschillende colleges en
corporaties te Wissenkerke, die zich met
armenzorg en ziekenverpleging bezig hou
den, waren Dinsdag j.i. door den heer
M. J. Verhorsit bijeengeroepen, om van
gedachten te wisselen over de stichting
van een tehuis voor ouden van dagtem
met een daaraan verbonden gelegenheid
tot ziekenverpleging. De bedoeling dezer
bijeenkomst was voornamelijk enkele
hoofdgedachten omtrent die zaak in rui
mer kring te brengen. In verband daar
mee zou dan elke cprporatie voor zich
kunnen/ (nagaan, in hoeverre zij zich
finantieel hierbij zou kunnen en mlogen
interesseeren. Op een volgende vergade
ring zou dan ieder goed beslagen ten
ijs kunnen kamen en een definitieve be
slissing genomen kunnen worden. Ook
kwam ter sprake het in 't leven roepen
van een centrale keuken. Een commissie,
waarin ook een paar arbeiders worden
opgenomen, zal Binnenkort deze zaak na
der onder de oogen zien. (M. C.j
Hoedekenskerke. Benoemd tot politie
agent te Amsterdam, A. Helmstrijd, alhier.
's Heer Arendskerke. Benoemd tot amb
tenaar ter Secretarie dezer gemeente de
zware ontploffing gehoord, welke de ra- 1 Sheer W], J. Vermink, als zoodanig werk-
16
49
65
81
83
164
76
126
202
20
64
84
30
69
99
89
135
224
76
113
189
61
97
158
10
34
44
42
90
132
21
66
87
37
56
93
127
173
300
24
55
79
37
128
165
91
96
187
177
228
405
22
44
66
37
78
115
20
50
70
11
53
64
27
87
114
193
258
451
67
81
148
32
73
105
25
65
90
140
163
303
43
47
90
57
38
95
157
139
296
81
60
141
44
51
95
162
166
328
203
216
419
143
77
220
49
55
104
73
53
126
23
16
39
73
38
112
390
308
698
243
123
366
402
415
817
39
30
69
124
142
266
53
57
110
30
20
50
97
91
188
485
311
796
133
83
216
283
198
481
60
45
105
150
69
-s
219
op
men deed rinkelen.
zaam te VJagtwedde (Groningen.)
Veere. De gemeente- en rijkspolitie al
hier heeft, bijgestaan door den garnizoens
commandant, drie militairen eu een bur
ger, zekeren C. S., op heeterdaad betrapt
op diefstal van 5 vaten benzine, ieder
van 200 liter. De aangehoudenen zijn naar
Middelburg overgebracht.
vrouwepolder. Het faillissement J. de
Vos Mzn. is geëindigd.
Terneuzen. Naar de T. C. verneemt,
bestaat het vermoeden, dat het smok
kelen van vee een groote uitgebreidheid
heeft. Steeds worden meerdere personen
die onder verdenking' staan verhoord.
Zekere S. v. D., van wien vermoed
kyondt, dat hij de man is die de runde
ren aan de Duitschors leverde en die
sedert Zaterdag in arrest is, werd naar
Middelburg overgebracht, ter beschikking
van den officier van justitie.
Het schijnt, dat de aandacht op deze
zaak gevallen is, doordat van hier gelen
vee meer werd uitgevoerd, wat anders
geregeld plaats vond. Met de prov. boot
die bovenvermelden arrestant vervoerde,
werden ook cenige runderen vervoerd,
die nu pas van smokkelen zijn in beslag
genomen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Oude Tonge, J. H. v. Pad-
denbuFgh te Staphorst.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Loppersum. door D.
Steenhuis te IJselmande.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor IJmuiden, door W. F.
v. d. Kodde te Nieuvvendam.
Oud Geref. Kerk.
Tweetal te Rotterdam (Slachthuiskade),
J. J. Otte te Rotterdam en C. Bisschop
te Rouveen.
Het comité ter herdenking van den
400-jarigen Gedenkdag der Hervorming
te Rotterdam stelt zich voor in de week
van 31 October een Hervormingstentoon-
stolling te houden. De bedoeling dezter
tentoonstelling is een beeld te gevein van
wat de Hervorming heeft tot stand ge
bracht.
Goes. Na gisteren gehouden examen zijn
tot de eerste klasse der Rijkslandbouw-
winterscho'ol toegelaten: A. Blijenberg, Cu-
lemboirg; W. J. de Vrieger. Nieuwdorp;
P. Wilton van Reede, Goes; J. Buisrogge,
Kloetinge; N. van Nieuwenhuize, St. Phi-
lipsla.nd; P. Franke, Domburg; C Butler,
Ritthem; J. Wilton van Reede, Goes; A.
M. Roelse, Walsoorden; H. Noteboom,
Wolphaartsdijk; J. v. d. Weele, Wilhel-
minadorp; C. J. den Engelse. Klundert;
J. Overbeeke, WolphaartsdijkJ. M. Klom-
pe, Dreischor; M. B. van Iwaarden, Hein
kenszand; N. L. Vis, Haamstede; D. Dek
ker, Hoofdplaat; A. L. Schrier, Kapelle;
A. C. Zandee, Kloetinge; C. Sleendijk,
NieuwerkerkC. Breure, Kamperland.
De lessen aan deze inrichting zullen
op 22 October een aanvang nemen.
Heinkenszand, Benoemd tot onderwijzer
(volontair) aan de Chr. school alhier, de
heer J. de Jonge te Goes.
Het aantal scholen met den Bijbel
bedraagt thans 1187; het aantal Chr.
Kweekscholen 19.
De 40ste jaarvergadering der Unie
zal D.V. op 2 April 1918 (in de Paasch-
week) te Utrecht warden .gehouden.
Op de H. B. School te Haarlem
is in verband met den kolennood, een
beperking van bet huiswerk ingevoerd,
waarbij de leerlingen der drie laagste klas
sen niet meer dan 2 uur en die der
twee hoogste klassen niet meer dan drie
uur huiswerk zullen krijgen.
Over huiswerk en repetities schrijft
dhr. J. van der Breggen in het „Week
blad". Hij zegt, dat het huiswerk ten
doel moet hebben, om het behandelde
in de klasse nog, eens zelfstandig te her
halen en dat het niet te veel beslag
op den leerling mag leggen, en noemt
sommige repeLities een groot kwaad. „Wat
moet daarvoor geblokt worden en wat is
het nut daarvan?" vraagt de schrijver, die
meent, dat de leerlingen na enkele dagen
die ingepompte wijsheid weer vergeten
zijn. Hij beveelt het nemen van een proef
daarmee aan.
Geslaagd/ te 'sGravenhage voor het
machinisten-examen (voorloopig diploma)
de heer J. van der Staal te Middelburg.
MIDDENSTANDSCREDIETBANK.
Gisterenavond had in de sociëteit St.
Joris een vergadering plaats, ter bespre
king van de mogelijkheid om een midden-
standscredietbank op te richten. Onder
de aanwezigen merkten wij o. a. op den
burgemeester van Middelburg.
De heer mr. P. Dieleman opende de
vergadering en wees op de pogingen, die
reeds in 1904 werden gedaan om een
credietbank voor Zeeland op te richten,
maar die toen geen succes hadden. In
Terneuzen is reeds een bloeiende bunk,
nu is het idee een bank van Walcheren,
Noord- en Zuid-Beveland, Tholen en
Schouwen.
De spreker van dezen avond, de heer
Fiedcldy Dop, directeur van de algemeene
centrale middenstandscredietbank uit Am
sterdam, herinnerde aan de oprichting van
den Middenstandsbond, welke direct reeds
op zijn congressen het verbeteren van het
credietwezen behandelde en in moties de
dringende noodzakelijkheid van die ver
betering neerlegde. In 1909 werd daarbij
uitgesproken, dat de régeoring verplicht
is, de oprichting der credietbanken, die
voor den middenstand een levensvoor
waarde is, te steunen en dat zij moeten
dienen voor credieten op korten termijn.
Er werden verschillende pogingen ge
daan banken op te richten, en ook te
Middelburg werd een ietwat schuchter?
poging door Handelsbelang in dezen ge
daan.
Verschillende banken kwamen tot stand
en men voelde spoedig de behoefte aan
een Centraal punt, o. a. om disconto bij
de Nederlandsche bank te kunnen be
komen.
De middenstand werd wakker en wijlen
dr. Bos pakte als voorzitter eener com
missie de oprichting eener centrale bank
aan, en geholpen door minister Treub,
die zooveel voor sociale aangelegenheden
voelt, kwam de centrale bank tot stand.
Al was men wat angstig tijdens den
oorlog ,toch kwam in 5 dagen de ton
kapitaal bijeen. Hel centraal lichaam kwam
in December 1914 tot stand met steun
der regeering, der Nederlandsche Bank
en der vereeniging voor den Geldhandel.
Het aantal bij de centrale aangesloten
banken breidde zich vlug uit.
De banken moesten bepalen, dat zij al
leen bedrijfscredieten verleenen zouden;
en alleen aan leden of aandeelhouders
der banken, hetzij coöperatieve crediet
banken of naamlooze vennootschappen.
Men heeft een tusschenweg gevonden,
waarbij de betrokkenen aansprakelijk wa
ren naar verhouding van het ontvangen
crediet en dan tot hoogstens 20 pCt.
van het crediet, dat verleend werd.
Een bank kan van de centrale 5 maal
zijn geplaatst kapitaal, waarvan slechts
één vijlde moet zijn gestort, crediet be
komen als maximum. Het crediet mag al
leen gegeven worden aan hen, die zake
lijke of persoonlijke borgtocht kunnen
stellen.
Bij mis gaan van eene bank moet altijd
eerst het niet gestorte kapitaal gedeeltelijk
of geheel worden opgevraagd.
De aansprakelijkheid van de crediet-
nemers is dus tot een minimum beperkt.
Het maximum-crediet is f 25.000 voor één
persoon.
Ook het deponeeren van geld bij de
Bank en het betaalbaar stellen zijner wis
sels bij de Bank, geeft groote voordeelen
voor den middenstand en dit wordt ook
door eigen banken bevorderd, beter dan
dat men bij particuliere banken terecht
moet komen.
Spr. eindigt met een opwekking de cor-
peratie der verbruikers tegen te gaan,
door gezamenlijk inkoopen, waardoor men
ook den druk der producenten kan ver
minderen.
De heer mr. J. A. Fokker maakte ge
bruik van de gelegenheid tot debat en
zeide, dat de vraag bij hem' heeft post
gevat of hier te Middelburg de coöpera
tieve voorschotvereeniging niet voorziet
in het door den inleider bedoelde.
Spr. meent, 'dat hier ter plaatse een
gemoedelijke omgang is tusschen de cre-
dielnemers en de bankinstellingen, heel
anders dan in groote plaatsen.
De coöperatieve vereeniging verleent
juist ook kleine credieten van f 35 tot
f2000 toe; en zij heeft dan ook reeds
40 jaar gunstig gewerkt; zij zou ook na
tuurlijk uit te breiden zijn.
De heer ,A. J. Verhage vroeg of de
grootere credieten bij de eigen banken
voordeeliger geholpen kan worden, dan)
bij de beslaande banken, die ook mak
kelijker crediet geven in de laatste ja
ren.
De heer H. Buize vroeg of leden van
een onderafdeeling van een inkoopver-
eeniging bij de credietbanken terecht
kunnen komen.
De lieer Fiedeldy Dop zegt, dat hij
Wel gelooft aan een goede verhouding
in kleinere plaatsen, maar daarom geeft
het nog niet wat spreker wensahit.
De Middenstandscredietbanken bedoe
len niet concurrentie met particuliere
banken, maar zij kunnen hun sociale.taak
niet verrichten zonder oök grootere pos
ten te hebben.
De voorschotbanken, 'zooals de lieier
Fokker bedoelt, kunnen natuurlijk samen
werking zoeken, maar spreker zlegt, dat
zij in vele plaatsen naast de Midden-
standscredieten rustig door werken, ter
wijl hij er op wijst, dat alleen de handel
drijvende en industriëelè middenstand bij
de Middenstandscredietbanken kan aan
sluiten.
Aan den heer Verhage antwoordt spre
ker, da.t het moeilijk te zeggen '?s dn
het algemeen, maar hoe grooter de re
serve bij' de centralebank wordt, hoe
voordeeliger.
Aan den heer Buijze antwoordt spreker,
dat een coöperatieve vereeniging in deze
met de centralebank kan overleggen en
dan is hulp zeker mogelijk.
(Spreker dringt nogmaals aan zich te
organiseeren voor het te laat is; zooals
tijdens liet congres te Groningen nog van
zoo vele zijden is bepleit. Men moet in
(hen, die (hetzelfde vak uitoefenen niet
een concurrent, doch een vakgenoot zien.
De burgemeester zeide te meenen op
de hoogte te moeten blijven van alles,
wat zijne stadgenooten raakt, lliji heeft
daarom deze vergadering bezocht en dit
met genoegen. Hij ziet ook de groote
noodzakelijkheid van organisatie in en
wekt daar ook zijnerzijds krachtig toe op.
De heer Dieleman vroeg nog of het
voor den middenstand niet beter is sa
men een crediet van groote instellingen
te vragen.
De heer ,Dop verdedigde daarop nog
maals Jiet plaken van winst door de
credietbanken voor den middenstand zelf.
De boerenleenbanken wijzen den weg,
waar langs men gaan moet.
De heer Dieleman dankte den heer Dop
voor zijn duidelijke uiteenzetting en wek
te op, tot goed overdenken van het ge
hoorde.
Afdeeling Middelburg der Z. L. M.
(Slot.)
De voorzitter zegt, dat men blijkbaar
makkelijker is als verleden jaar wegens
schaarschte.
Dp heer F. P. Polderdijk zegt, dat er
volgens "de wet wel degelijk beroep is
bij den commissaris der Koningin.
1 Nog werd medegedeeld een schrijven
van tden directeur van landbouw aan
(deni jieer Stevens, waarin opgemerkt
wordt, dat ieder goed medewerkt bij de
graaninzameling en bij eventuëele klach
ten daarover hot afdcelingsbestuur in
kennis te stellen
Daar er 10 deelnemers zijn, zal een
cursus in paardenkennis worden aange
vraagd
Dp heer .Stevens zond nog .een schrij
ven in, waarna wordt opgewekt uit Wal
cheren meer leerlingen naar dé Land-
bouwwinterschool te Goes te zenden
Thans''kwam' do oprichting van hel
Landbouwhuis "te Goes aan de orde De
heeren Vredénburch en Kakebeeke koch-
ben een huis aan, maar willcfn gaarne,
dat hpt eigendom der maatschappij wordt.
Dit kan door liet nemen door de Deden
van renteloozo aandeelen van 109 en
f 25 tot een totaal bedrag van f 20,000,
waarvan jaarlijks op ieder aandeel 4
pCt. zal worden afgelost, voor het iferst
op 1 Januari 1919. De voorzitter wekte
miet kracht op aandeelen te nemen.
Die voorzitter wijst op de gelfegenheid
in het landbouwblad vragen te stelten.
Ook kon de voorzitter mededeelen. dat
een request aan dé regeering om het
erwtenpiksel, dat, hier ligt te bederven,
te distribueeren, geen resultaat heeft ge
had. Hot geldt hier een partij van 800,000
K.g. Do regeering wil 't echter niet la
ten distribueeren. l
Op desbetreffende vragen van den mi
nister, is geantwoord, dat een landbou
wer in 1916 van 74 K.g, tarwe minder
dan f 15 ontving en dat het gewemscht
is, dat verschillende burgemeesters zich
door eene commissie van landbouwers
lieten voorlichten. De heer A. Geschiere
geeft een paar voorbeelden, waaruit blijkt,
dat de minister wel degelijk voor réden
vatbaar is Spr. vergat wol tp zenden,
hij vroeg nog betaling en kreeg het. Een
ander schreef eveneens rechtstreeks aan
don minister om petroleum en kreeg zé
ook.
De lieer Zwagerman meent, dat men
dit jaar betere maatregelen zal nemen,
waarbij bederven van artikelen minder
voor zal komen. De distributie zal an
ders geregeld worden. Met enkele andere
heeren is spreker het eens, dat men nog
eens moet rekwesteeren.
De (secretaris zegt, dat hier ook nog
een groote partij aardappelmeel ligt te
bederven.
De heer Zwagerman meent, dat men
niet te zwaar moet oordeelen over za
ken, die men niet volkomen beheerscht.
De regeering moet voorraden opslaan te
gen het komende voorjaar, en dan is het
niet te voorkomen, dat wel eens iets
bederft.
Verschillende heeren betreuren het zeer,
dat thans waren liggen te bederven.
De heer J. Polderdijk meent, dat men
eerst eens goed moet onderzoeken of het
erwtenpiksel bederft, alvorens dit te schrij
ven, anders kan men volstaan met er op
te wijzen, dat het hier nog ligt.
De meikkwestie.
Dooi- den heer Zwagerman werd toe
gelicht de vraag: „Is de melkproductie
rendabel geweest op Walcheren geduren
de de oorlogsjaren"
Spr. meent, dat door de landbouworgani
satie tol nu toe de melkproductie wel wat
te veel als een gering onderdeel van het
landbouwbedrijf is behandeld.
Op Walcheren zijn alleen reeds 5200
melkkoeien.
De berekening der kosten van de melk
productie is voor Zeeland, waar men ger
mengde bedrijven heeft, zeer lastig. Toch
zijn voor die bedrijven berekeningen ge
maakt.
Vóór den oorlog werd f5.50 per 100
liter berekend/. Ip 1915 stegen de kos
ten tot f6.09, in 1916 tot boven de f9,
in 1917 tot f 11.30. Zij; die dit niet wil
len gelooven wijst spr. op de houding
van den minister, die de prijs met meer
dan 100 pet. verhoogde.
De heer Zwagerman komt tot de con
clusie, dat de productie niet rendabel
was. Een paar sprekers vereenigen zich
met dit standpunt, niemand verzette zich
er tégen. Een tweede vraag of de boeren
wel met voldoende eensgezindheid voor
hun belangen zijn opgekomen, beant
woordde de voorzitter ontkennend. En
de heer Zwagerman zeide, dat de mi
nister wilde voorkomen, dat dan do
melkproductie oorlogswinst gemaakt werd.
maar anderzijds, dat de productieprijs
te laag zou zijn.
De heer de F'eijter wijst op de op
richting van den Zeeuwschen Bond van
melkveehouders, maar ook daarbij slo
ten zich lang niet allen aan, ©n rppn
luisterde niet naar de waarschuwing geen
contracten af te sluiten, zonder overleg
met het bestuur van den Bond.
De heer P. Ton Jr. was bij hel on
derhoud .over de melkkwcstie met dr.
Swaving, die o.a. zeide, dat men l'iever
te doen heeft met landbouwvereenigingen,,
Ü,an met een bond van melkveehouders!
Spr. vraagt of er bij de reorganisatie
der maatschappij ook yekening gehouden
wordt niet de melkveehouders! De hedr
