So- 3 8>insdag 3 October 1917 33e Jaargang De Groote Oorlog. G FEUILLETON. Bimneoland. Uitgave van is Haaml Venn. LUCTOR ET EMERGC, gevestigd te Goes. LAN SIRM floste Hoofdbureau te Gees: IE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: F. P. DHUIJ .L. BUR Drukke ra baan Le Coin tre, Goes. Ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonuementsprga: Per 3 maanden fr. p. post f 1.5(5 Losse Dnmmen -I Tege hat mammonisme. Het gebrek aan overheidsbemoeiing deed i sociale quaestie ontstaan, of lie ver, v« nt zij was er reeds Jang aan* het li it treden. De organisatie der arbeiders, eerst plaats ijk, daarna nationaal, en eindelijk internitionaal, heeft tot de oplossing van menig! sociale quaestie bijgedragen. En (naarmate de patroons-organisatie, in def beginne opgezet als tegengif tegen die dir arbeiders, vredelievend naast, of in sajmwerking met deze laatste in ac tie bJjft zal nog menige strijdvraag op het pbied van den Arbeid op v radje - lieve:le wijze kunnen worden afgedaan, r waar de strijd nog te zeer aan amp om 'de oppermacht tusschen «organen, die o|p elkander zijn aan gewezen, denken doet, zal redelijker zin, gempnschappelijk overleg, en z'oo me nige factor in den dienst van het ge zon<| verstand moeten worden te baalt gencnen, tot wegruiming van eiken hin der pial. Dfch vooral moet op de hulp van de Kerj en de Overheid bedacht zijn, wie het mammonisme wenscht te bestrijden. D' Kerk heeft in haar slappen tijd haal roeping niet naar behaoren vervuld. Zij trio et ook door sociale prediking wij zeggen niet: door sociale preeken naar door sociale prediking des Evan gelies haar invloed doen uitgaan. Het W(«rd Gods bevat voor de verhouding tusfchen patroons en arbeiders, en alleis wat zich bij de sociale quaestie y.oordoet, zulle nuttige wenken en besliste uitspra ken dat de Schrift, mits zuiver ,op de consciëntie gebonden, voldoenden waar borg biedt tegen wanverhoudingen. Ie Overheid behoort al te doen wat op haar weg ligt en in haar vermogen is, gelijk zij aanvankelijk reeds velerlei tot staid bracht. Be kabinetten, zoo rechtsche als link- sche, van de jongste jaren, hebben in» dit opzicht reeds heel wat goeds go- wrocht. En had niet partijschap en par tijzucht, of wil men liberalisme en anti- clericalisme njieit veel bedorven en te gengehouden dank slechts1 aan Tal mas wetsontwerpen en de Ongevallen- we. men zou reeds veel verder ge- werst zijn. Beeft brongas een toekomst? lier en daar wordt brongas aangetrof fen Het ontstaat door de vergassing van zich op groote diepten bevindende veen- lagrn. (Hejt spreekt vanzelf, dat do sclnarschte aan steenkool en het gebrek aai petroleum in vele kringen de vraag dom rijzen;, Sof het wenscbelijk is op grfflite schaal brongas voor de .verlich- tilf aan te wenden. Volgens „Handels- belichten'^ echter is dit niet wiensc.be- Jijk en wel om de volgende redenen,: De ondervinding heeft aangetoond, djat hel natuurlijke brongas niet in in onbe- peikte hoeveelheid in den bodem! ter be- scHkking is. Op groote boerderijen, waar ved gas verbruikt wordt, moest men al- lergs op verschillende plaatsen nieuwe aaïboringen tot stand brengen, om dén gaihouder voldoende gevuld te kragen. Dewinning van het gas kan slechts plaats vilden door het van het bronwater, waar in het 'zich bevindt, af te scheiden. Dit naakt de exploitatie kostbaar want men m<et minstens het twin'tigvoud van die beaoodigde hoeveelheid gas aan water aan dei bodem onttrekken. Dit water is noch _r= Bewerkt naar het Engelse,h van EIMAJANE WORROIS& 85] ,Een paar weken geleden ben ik zies- tiei geworden". sHeusch? Wel verbazend, wat vliegt de tijd ,toch, het heugt me nog. dat je hij me op mijn schoot zat. Je zou nu best voor twintig kunnen doorgaan, zoo grint en flink ben je". ,Ja, ieder die mij ziet, denkt, dat ik oucbr ben. Juist omdat ik al zioo groot lijk, wilde oom mij' niet langer op school hebben". ,,<e oom? 'Is een van de Clarendons dan teruggekomen of is het een oom van je vaders kant?'' „Geen van beiden. Maar ik noem mijn heer Herren en zijn zuster oom en tante". „Dan zijn het zeker goede menschen voor je?" „Gied Er zijn geen woorden voor ooi mj h drukken, hoe goed ze voor mij zijn. k heb dan ook heelemaal niet het gevoe, dat ik een wees ben. Maar ik houd iók heel veel van z'e en het is mij!! grootse plezier hun aangenaam le zijn". voor menschelijk, noch voor dierlijk ge bruik geschikt. Van veel grooter beteekenis1 is echter, dat niet op willekeurige plaatsen naar believen gas aan den bodem kan wor den onttrokken; immers de daarmede ge paard gaande enorme w'ateronttrekkinjg levert het groote gevaar voor bodemver zakking met zich. Ging men inderdaad tot een krachtige exploitatie van den in den bodem aanwezigen voorraad gas over, dan zou men een snelle daling van het I maaiveld in de hand werken. Ilierdbor zou de zeer ingewikkelde watérstaatstoe- istand van ons polderland ernstig! benar leeld worden. 'De practijk schijnt voldoende geleerd Ie hebben, dat men maar niet het hrory ijas op groote schaal in ons land exploi teren kan zonder andere gevaren in de ind te werken. Voor op niet te korten |stand van elkaar liggende plaatsen kan wanneer de bodemformatie daarop is ifeericht de gaswinning goede uitkom- sin opleveren. Men mag aannemen, dat hi eigenbelang der bewoners hen ertoe dqven zal in die streken, waar het bron- ga wordt gevonden, dit voor verilbhting enjverwarming aan te wenden. Het is ecljer om de hiervoiren uiteengleztette re- deqn weinig aanbevelenswaard de prac- toepassing nog meer in de hand ;rken dan reeds in .ons platte land ia! geschiedt. verder bezwaar tegen exploitatie pongas op groote schaal is, dat rder te weinig natuurlijken dlruk staat]Izoodat de stijgkracht onvoldoen de isVn het gas tot de bewoonde aardl- oppeiiakte te doen geraken. Het moeit dientepevolge worden opgepompt, het geen fis opoffering van arbeidsvermo gen bteekjent. Bij d natuurlijke broninstallaties ont moet rjsn voorts het bezwaar, dat de gaswinriig niet geregeld geschiedt. Men moet dr over grootere gashouders her schikkendati strikt genomen noodig zijn. Veilig Inag men dus aannemen, dat er geen buitngewone aanleiding bestaat nog meer aajlacht aan het brongas te wijr den dan leeds geschied is. Tenslot: zij nog vermeld,- dat het na tuurlijk iJongas voor het grootste deel uit methdn bestaat (8090 pet.), waar door het. iitploffingsgevaar zeer groot is. Beknopt verzicht van den toestand. Hoe bete het weer, des, te geringer, de resultata van de actie op de fronten. Op het Aiaefront slechts gesohutbedrijr vigheid, afgvvisseld door schermutselin gen tus schel posten. Op de beide Maas oevers werd de nacht gekenmerkt door hevige artilMeactie, in 't bijzonder tus schen de Mks en Rezonvaux. Ook! in Vlaanderen gjschutw.erkzaamheid van wis selende kraojt. Hier en daar voor die Duitschers „gjnstige" infanteriegevechten. Volgens eei draadloos door de Engel- sche ad mi ra! te it opgevangen Russisch 'stafbericht d big en de Russen de Duit sche posten i het vak van de Spitali- hoeve in de treek van Riga, terug én vorderden zij! 1000 M. i Van het mibie herfstweder met zijn maanklare nadten maken de vliegers en luchtschepen gbruik om hun onheilvol werk 'te verrijden. i „Je bent d; Chrystie, vrocj de menschen ni „Zeg maar baar was, Mani gen, dat ik nie veel geduld mei „Ja, je wias' tje, dat valt niet laten wij geen w,èl veranderd, miss was je zoo aardig voor in den omgang niet bepaald. Ik lie Perrens zoo ,Ja, dat zijn isit dat ik onuitstaan- ik "moet je eerlijk zegL egrijp, dat- je nog zoo- ij hebt gehad altijd", ims een lastig perceel- ontkennen. Maai' kom, e koeien meer uit de sloot halen, dathient nergens voor. Ik zal trouwens ookbel niet heelemaal goed gehandeld hebbej tegenover jou, zacht t jou was ik nu ook n blij, dat die famil- voor je Is", ik heb alles wat ik noodig heb en zejbehandelen me, of ik hun eigen dochtejben, ik kan het niet beter wienschen". •„Ik had nooit bdacht, dat alles Zoo goed 'Zou gaan", hlnam Mantie. „Je bent een stuk verbeterd dat moet ik zeggen, en je bent ook vébaz'end veel knapper geworden. Maar mt je moeder ben je toch niet te verglekken, kind. DaJt WaS een schoonheid. Jejijkt veel meer op je ^ader, dunkt me, jf hebt tenminste zijn oogen". Nog lang zat ik jnet mijn eerste op- -'o-rV 'er te praten over dc jaren, dat ij elkaar niet gezii hadden. Ik moest haar van Elmwood ertellen en ik be- Geen nacht en geen dag gaan er voor hij of er worden vlele duizenden Kilo's springstoffen over stad en land! uitge strooid. f Parijs1 mfeldt d.d. 1 Oct.: „Duitscbe vliegmachines bombardeer den des nachts de streek van Bar-le- due, waardoor materieete schade werd aangericht en verscheidene slachtoffers Werden gemaakt. Op 30 September wer den vijf 'Duitsche vliegmachines tijdens een luchtgevecht neergeschoten; zeven an dere Duitscbe miachines vielen ontredderd binnen hunne linies' neer. -Fransche vlieg- hlmialdeelen wierpen een groot aantal bom men op de kantonnementen en laadplaat- één van Dresnoy-le-Grand, waar hevige branden werden waargenomen, evenals' op de .stations van Thionville, Mesnières en Dienze en de fabrieken van Hagon- dange. Uit weerwraak bombardeerden de Duitschers de open stad Bar-le-Duc. In België bombardeerden Fransche vliegers tie vliegvelden in de buurt van Rous- 'splaere en Thielt, en de stations van Lichtervelde, Staden, Cortemarck, enz." Rome, d.d. 1 Oct.: „In dien nacht van 30 Sept. wierpetn yijandelijke vliegtuigen bommen op de bewoonde centra van Palmanova, Aqui- leia, Monfalcone en andere plaatsen aan de beneden-Isonzo, zonder schade te ver oorzaken. Een vrouw werd gedood." Verder wierpen tvvee Fransche vliegers 300 kilo -bomimen op Stuttgart, terwijl Engel'sche vliegtuigen verscheidene ton nen bommen geworpen hebben op de 'sluizen van Zeebrugge, de vliegkampen te St. Denis, Westrem en Turnhout en "op arbeiderstreinen te Brugge. Oostenrijksche zeevliegtuigen namen het fvliegstation van Brindisi, Jesi en Ferrara voor hun rekening. Dit zal er niet beter op worden, als Engeland zijn „grootsche" wraakmidde len ten uitvoer gaat leggen. Het behoeft geen betoog, dat daar door cke vredesstemmingvniet bevorderd wordt. De Duitschers naar Petrograd Het zijn hoogst merkwaardige en hoogst verontrustende dingen, welke Kerenski o'p (de democratische poinferentie te Pétror ■grad heeft gezegd. Hij gaf vermoedelijk licht over de verrassing der Centralen, welke, volgens Radoslavof, op til is, door mee te doelen, dat Duitschland toch nog een poging wil wagen, P'etrograd ter zee en te Jand (aan te vallen en de hoofdstad tot winterkwartier te maken. Indien da toestand van Rusland werkelijk in de laatste jaren, met zulke reuzenschreden is achteruitgegaan als uit dez© conferen tie blijkt, wordt inderdaad z'oo iets mo gelijk. Voor een parade-marsch naar Pe- trograd leent het seizoen zich nog wel. Dè mededeelingeu van generaal Wer- chowski lijken minder waarschijhlijk, ja moeten, na de besliste verklaringen van Miohaelis en Von Kühlmann wel tot sprookje worden verklaard. Intusschen schijnt de conferentie ook licht te ver spreiden naar aanleiding van Kühlmann's geheimzinnige mededaeling over „de eerst komende wpken". Kerenski heeft vodr- loopig weer de bovenhand gekregen. Korte oorlogsberichten. Volgens geruchten zal Hindenburg ter gelegenheid van zijn 70sten verjaar dag tot vorst verheven wordem De Daily Chronicle meldt, dat bin nenkort Engellsche represailleraids op schreef haar het buiten zoo goed mo gelijk. Het scheen, dat d© rijkdom..en dè stand der familie Perrens grooten indruk op haar maakten eri z'e zei telkens], dat het een grootsche onderneming was, vreemde landen te bezoeken, maar even als Dobbs was ze er toch wel wat huiverig voor, dat ik naar het „afgodisch". Rome ging. Ik geloof, dat Mantie oprecht blij Was, mij te zien en ik voor mij was ook zeer verheugd haar oude, trouwe gezicht weer eens te kunnen aanschouwen. Maar het deed mij toch leed aan ons gesprek te bemerken, dat haar godsdienst een zeer uitwendige was. Als klein meisje had ik dat natuurlijk niet zoo gemerkt, maar nu ik ouder geworden was en bovendien, dank zij! tante Rachel, zoo geheel anders was opgevoed geworden, viel het mij des te meer pp. Na eenige uurtjes in Mantie's gezellig kamertje te hebben vertoefd, verliet ik haar. Zou ik haar nog ooit wederzi Wat de groote buitenlandsche reis be trof, eindelijk was alles in gereedheid. Mevrouw Trafford en haar beide zionen voegden zich bij ons en den volgenden dag staken wij over naar Calais. VIER EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK. Na Jeruzalem is een verblijf te Rome, Duitsche steden zullen ondernomen wor den. Het aantal Amerikaansche fabrie ken van kleurstoffen bedroeg' vóór den oorlog 5. Thans zijn er tweehonderd die reeds voor drie vierden in de behoeften des lands voorzien. De bladen melden, dat Bolo Pachai in hechtenis! is g;enom!en, nadat een tele gram van de New-Yorksche politie was ontvangen, meldend, dat de Deutsche Bank in 1916 een som van 1,600.000 dollar uitbetaald had. De Grondwet deelt mede, dat, we gens de ongehoorde prijzen van de aard appelen iri België er werd al 100 fr. gevraagd het Duitsche bestuur in België den prijs, bepaald heeft op 20 fi. per 100 Tt.g. Per hoofd zal 190 gram pèr dag toegewezen worden Engellsche soldaten hebben geklaagd, dat zij] als z'ij met verlof in Engeland zijn, hun geheel© uitrusting mee moetea sjouwen. De Timles meldt nu, dat daar niets aan te veranderen valt, er is eeln militaire reden voor van het hoogste be lang. De soldaten met verlof zouden na melijk in geval van een inval of drei genden inval onmiddellijk te vélde moe ten trekken. Soechomlinof heeft "hooger beroep aangeteefcend tegen zijn veroordeeling (tot levenslangen dwangarbeid.) Mevrouw Soe chomlinof heeft bij de regeering, een Ver zoekschrift ingediend om' c.q. haar echt genoot in ballingschap te miogen volgen. Een Reuter-bericht uit Jalta (Krimi) zegt, dat de ziekte van de moeder van den gewezen tsaar van Rusland een on- g'unstigen keer heeft genomen en dat haar toestand ernstig is. Een herbergier te Keulen, die op een dag waarop niet getapt miag wor den, een gast een glaasje brandewijn verstrekte, kreeg daarvoor 300 Mark boe te. Den gast kostte heit borreltje een boete van 6 'Mark. Uit Dinköping wordt gemeld', dat de Zweedsche vliegerluitenants baron von1 Blixen-Finecke en baron Pfeifï bij! Malml- statt zijn omgekomen. Nadat zijl gelandi waren, ontplofte de motor en g;eraakte het vliegtuig in brand. Men vond op, de plaats1 van het ongeluk hun verkoolde lijken. i „Social Demokraten" te Stockholm meldt, dat in de kelders der woning van den Duitscher Conrad Rondorp eenigö honderden geweren en revolvers van het Duitsche legermodel zijn gevonden en een groot aantal proclamaties in de Finscbe, Russische, PooJscbe en Zweedsche taal Het onderzoek wordt voortgezet. Volgens een Korr. bericht uit Weer nen deelde „Popoio. d'Italia" mede, dat een Italiaansche ingenieur erin geslaagd is, een middel te vinden om getorpe deerde schepen drijvend te doen blijlven. De .minister van verkeersweteen heeft een commissie aangewezen om over de con structie vanzulke niet-zinkbare schepen te adviseeren. - De oorlogscorrespondent van de „B. Z. a,m Mittag" vertelt eenige bijzonder heden over de beschieting van Ostende,. die den ondergang van deze p'laHs ten gevolge moet hebben. Nadat Ostende op 22 Sept. van zee uit beschoten w,erd kwamen op. 25 Sept. opnieuw Engelscho monitors voor de kust teu hoogte van Ostende, die weder het vuur openden. de trotsche stad van Weleer, zéker wei het meest indrukwekkend. Het is een Keer eigenaardig gevoel, dat zich van u mees ter maakte, als ge u bevindt tusschen al die overblijfselen van een machtig ven leden. Die prachtige zuilen van Trajanus en Antonius., of het standbeeld) van Achilles .of als ge het Kapitool bestijgt, om van uit den h,oogen toren, waar de groote klok hangt, die slechts geluid wordt bij zeer plechtige gelegenheden. De zeven heuvels te aanschouwen en het geheele panorama van de afwisselende bergen en vlakten in oogenschouw le nemen, onder den gloed van den helderen, Italiaanschen hemel IW(jj hadden onzen intrek genomen op den Pinciaanschen heuvel, een plek, dia 'zeer geischikt is als uitgangspunt voor uitstapjes in de omgeving. Mijn oom was natuurlijk vol 'geestdrift en zeide dikwijls dat hij niets liever zlou willen, dat zlijn dagen rustig te kunnen eindigen in een stad, zoo vol kunststukken en wonderen. En waar hij' zich ook bevond, in het pa leis Barberini of in de Sixtijhsche kapel, overal betoonde hij zich enthousiast, wat hem meermalen een berisping bezorgde yan tante Judith, Wier humeur niet al te best was tengevolge van de reis, welke voor haar gezondheid nadeelig bleek te wezen. Zij was er te oud voor gewor den, zeide zij', om zoo heen en weer te Prijs der Adwertentiën. I4 regels f 0.60, iedere regei meer 15 fll, 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaardjai, Bewijsnummers 5 cent. Zij werden door de Duitsche kustbatte- rijen verdreven, maar des' nachts werd de beschieting hervat, nu door de artil lerie te land. Vele inwoners vielen aan de beschieting ten offer en de correspon dent hangt een droevig tafereel op van de gevolgen van dat bombardement voor de bevolking. Keizer Wilhelm ontmoette op een Oostenrijksch grensstation Keizier Karei, met den chef van den Oostenrijkscheui generalen staf. Bij, gehouden gesprekke!) bleek volledige overeenstemming op mi litair en politiek gebied. Koning Emmanuel heeft Zaterdag het Belgische front bezocht. In tien afgeloopen nacht hebben vljegers! opnieuw Zeebrugge en omgeving met bommen bestookt. Zondagmiddag vlo gen boven Brugge enkele vliegmiachinss|j zij werden hevig beschoten door de Duit schers. Het Korr. Bur. spreekt uit Wieenea het bericht tegen, volgens hetwelk er ten gevolge van de buitensporige opeisChin- gen der Oostenrijkers in Macedonië en Montenegro, hongeroproeren zouden zijq uitgebroken. De Chineescbe regeering gaf" be vel' lot i rihechtenisineming van dr. Subi Jat Sen en zijin aanhangers, die een „mi litair bestuur" in Kanton hadden ingie- stelö. j Vanuit Middelburg zijn gisteravond meermalen vliegeraanvallen op de Bel gische kust waargenomen. De Duitsche ondersecretaris van d© voedselvoorziening, de soc.-dem. dr. Mül- ler, is een selfmade man bij uitnemend heid. Van tuinmansknecht heeft hij) jhét door zelfstudie zoover gebracht. De keizer van Oostenrijk "heeft in Kroatië een amnestie uitgevaardigd vooi politieke 'misidaddgers. De Petershu'rgsche Beurscourant deelt 'mede, dat de ex-tsaar onder de aan dacht van de regeering heeft gebracht, dat het Siberiis'che klimaat voor de voor malige tsaritsa en de kinderen schade lijk is. Verder verlangt hij ©ene ander© verblijfplaats] aangezien het gouverne mentsgebouw te Tobolsk zich in slech ten toestand Bevindt. Ook wenschte hij toezending van sportmateriaal' en buiten landsche couranten. De regeering zond' twee professoren naar Tobolsk, die zich mtet het onderwijs van den ex-troonop volger zullen belasten. Appelstroop. De (maximumprijs voor welken appel stroop zal mogen worden te koop aange1- boden of verkocht, zal bedragen: voor levering aan den grossier f0.60; voor levering aan den winkelier f-0.65; voor levering aan den verbruiker f0.78, al- leé per K.G. Dieze prijs geldt niet voor appelstroop in gedecoreerd blijk. In dé hierboven bedoelde appelstroop mogen zich geen andere bestanddeelen bevin den dan appel- en perensiroop, verkregen door voldoende indixking] benevens glu cose en hietensiroop. Voor appelstroop', die andere dan de genoemde bestanddee len bevat, worden maximum prijzen vast gesteld als: voor levering aan den gros sier f0.17i/2; voor levering aan den win kelier f 0.20; voor levering aan den ver bruiker f0.25, alles per K.G. sjouwen] tze sliep toch al zoo weinig op die Italiaansche bedden. En als zij wandelde, 'z'ooi mopperde zij', werd zij' aan den eenen kant door de zon' verbranld] terwijl de scherpe, Romeinsche wind haar aap den anderen kant deed huiveren. Zij voorzag, dat wij allen ziek zouden wor den en dat er eenigen van ons aan die ziekte zioudeh overlijden. Bij bet hopren van die jammeridachten voelde ik irgij altijd diep ongelukkig, daar ik wist, dat de gansche reis grootendeels om mijnent wille ondernomen was. Toch besloten wij, dat wiij in Rome zouden blijven tot de plechtigheden dier „heilige week" waren afgeloopen; het was een bijzonder vroege Paschen 'dat jaar, reeds in het begin van April. Op een heerlijken Maartschen avond wandel den mevrouw Trafford, James, Louis en ik in het park van de Vilia Borghese. Tante Judith was thuisgebleven wegens een zware verkoudheid en mijn oom hield haar gezelschap. Ten laatste' werd me vrouw .Trafford vermoeid en wenschte zij huiswaarts te keeren, maar Louis ven zette zich daartegen met veel heftigheid, hij ,had mij beloofd,, zeide bij, mijl een bijzonder mlooii' punt te laten zien en dat moest nu per sé gjebeuren. I -L_j. J. l v i:HH (Wordt vervolgd,;

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1