land EREN ra BOBIL&I llmen Taamtionl n js mmtPiiM, m en lutserds Xo. 305 Zaterdag S9 September 1917 31e Jaargang laars Vies d 3 met Tuingrond, Bouwland, r 7 jaren: Bakkersknecht Isng. it gevraagd, Arbeider De Groote Oorlog. Uit de Provincie, Koudekerks, nabij 7 en 8, groot 7 i BI.) benevens raatweg liggende, (477 r. BI.) neerd te pachten. :rkdag 's morgens in te leveren vóór ;ore van ISAAC irg, alwaar nadere .r zijn. atweg te Souburg- 3 perceelen, res A. 30 c.A 32 A' worden vóór 12 t ten kantore van tiddelburg. schrijving reg te Domburg. >OGT Pz., aldaar, jr 5 October 1917 re van Notaris [Tg- OP eggers of Schut met touwen ©m Meelkistje en veg 67, Ylissingen. OP •taards. ber tot April a.s., te Arnemuiden. OP rouwepolder. SE, FRANCKE en R. A. PAPEGAAIJ )OP Molembaix G rijps* verkrijgen en in- te leveren voor 10 WER, Oostkapelle. OP rde Wilhelmina Zaai- door de Z. L. M A. AARNOUTSE I MARIS, Kapelle. iet of- later Kapelle. St. Laurens. >f met Mei SER, Ritthem. >f met November 1 N 1S8EN, Nadorst, RHAGE, Domburg, ivember een IOUOSYER [ELb AN, landbou- Uitgave van fta Naami. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: B M A F. P. DHÜIJ L. BURG. tj<t Drukkers aterbaan Le Cointre, Goes. De Zeeuw Geen oproer. De Middelb. C r t. vraagt ons of de spoorwegstaking een oproer was, ge lijk wij beweerd hadden. Het blad heeft gelijk. Wij hadden moe ten. schrijven': woeling; want „misdadige woeling," dat is het juiste woord. Het blad verdenkt ons tegelijk van Kuy- per-verheerlijking. Nu, wij hebben bij het schrijven van het gewraakte stukje heelé- maal niet aan het ministerie-Kuyper gé- dacht. Maar nu de M i d d e 1' b u r gr s c h e het zegt, willen wij wel zeggen, dat, even blij als wij nu: zijn met het ministerie Co-rt v. d. Linden, wij in 1903, tóen het anarchistisch avontuur losbrak, ons er buitengemeen in verheugd hebben dat minister Kuyper de leiding had. En of die verheuging gerechtvaardigd was? Laat de Middelb urgsche dat onder anderen maar eens vragen aairj hare geestverwanten: de toenmalige bur gemeesters van Amsterdam en van Rot terdam. De Kerken en de Oorlog. Dr. J. Schokking schrijft in de Geref. Kerk over de beteekenis van den eer st en -,0 c tob er Zondag, waarop de Kerken haar getuigenis tegen den oorlog willen doen uitgaan tot Overheden en volken. De schrijver ziet groote beteekenis in het feit zelf, dat de Protestantsche Kerk een getuigenis laat uitgaan ten opzichte van de gebeurtenissen van onzén tijd; dat zij daarover wat te zeggen heeft, daarbij haar eigen woord doet hooren. „Niet eeh of andere kring van men- schen van Protestantsche belijdenis, maar de Kerk zelve, die. indien evenmin g|e- heel ontkomend aan de gevolgen van den oorlog, toch als zoodanig de meest be- langelooze kan worden geacht. „Doch, de beteekenis ligt niet minder in de wijze, waarop het op treden ge schiedt. .„Misschien is dit wel het voornaamste. „We willen het niet overschatten, maar wie met dé verhoudingen zoowel van de kerken onderling als van de verschil lende stroomingen binnen de onderschei den kerken in ons land bekend is, zal toegeven dat het feit niet licht te hoog wordt aangeslagen, dat de gezamenlijke Protestantsche Kerken zich op een ge meenschappelijk getuigenis vereenigd heb ben. „Dat 'z'ij, hoe ook verdeeld op allerlei punten, in haar oordeel over den tegen- woordigen krijg eenstemmig zijn. „Dat .zij, hoezeer uiteengaande in de verklaring en uitwerking van het haat toevertrouwde Evangelie van Jezus Chris tus, één zijn omtrent den edscli des Evan gelies ten aanzien van de houding van Regeeringen en volken. „Het kiomt er nu slechts op aan, dat dit getuigenis: zijn grjoote moreele Waarde ont vangt uit.de meewerking der gemeenten. „Daarom kan op het gewicht van den komenden 7den October, wanneer volgens het besluit van de afgevaardigden der gezamenlijke kerken in ons land het ge tuigenis in de voormiddaggodsidienstoefei- ning van al de gemeenten zal worden voorgelezen, in verband daarmee door de voorgangers zal "worden gesproken en die samenkomst tot een uur van verootmoe diging .en gebed zal worden gemaakt, moeilijk te groote nadruk worden gelegd. „Wie gelooft in geestelijke kracht, en met de afgevaardigden der kerken van meening is, dat een verandering van ge zindheid en van stemming des gemoeds, althans niet minder beteekenis heeft voor het verkrijgen van vrede dan verstandig opgestelde vredesvoorwaarden, zal dien morgen in de godsdienstoefening niet .willen ontbreken, maar mee tot God bid den, dat Hij de harten verbreekt en tot elkander brengt. „Naarmate dit met diepen ootmoed, grooten ernst en overtuigde bewustheid geschiedt, kan het niet anders of er zal kracht van moeten uitgaan. „Een kracht, waaraan men zich ook in de oorlogvoerende landen, althans in de kerken aldaar niet zal kunnen ont- trekken, zooals alle voor dezen tijd mo gelijke maatregelen getroffen zijn aan het optreden der kerken hier en aan haar getuigenis in het buitenland bekendheid te geven". Dien kant moet het uit. Moge meer en meer ware ootmoed geboren worden, en 0I1^er oorlogvoerenden. Men bereide zich reeds voor op den 7en October. Beknopt overzicht van den toestand. Een reeks ontgoochelingen is ons be reid. De Duitsche rijkskanselier zal eer gisteren menigeen, die met spanning de ontwikkeling van het vredesvraagstuk volgt, een ontgoocheling bereid hebben door het niet-houden van zijtri aangekon digde rede in de hoofdcommissie van den rijksdag. Ook uit de Duitsche bladen blijkt miet hoeveel nieuwsgierigheid men ook in Duitschland de rede van dir. Michaelis en de gewichtige verklaringen" over België, /die mien van hem verwachtte, tegemoet zag. Een bewijs, hoezeer de geesten zijn gericht op en de harten uit gaan naar elke gebeurtenis, die een nader- brengen van den vrede zon -kunnen be vorderen. Doch de ontgoocheling van Vrijdag was nog grooter. Imimers ons bereikt het be richt, dat de rijkskanselier gisteren heeft verklaard, dat hij nog niet van plan is de oorlogsdoeleinden nauwkeurig vast te leggen. Dit dunkt ons een noodlottigen loop van zaken, te noodl'ottiger, als de in vloed van de Tirpitzianen hieraan niet Vreemd, is. Von Tirpitz heeft dezer dagen nog ver klaard, dat eerst voorwaarde van een sterken vrede is, dat Duitschland dé macht houdt over België en de kust van Vlaanderen. Ook Oostenrijk kan volgens Von Tirpitz zich niet handhaven zonder een sterk Dujtschland naast zich. Het is voor Oos tenrijk Van het grootste belang, z:oo zei- de de admiraal', dat Engeland en Frank rijk niet in het bezit bleven van hun bevoorrechte positie in de Middellansche Zee Italië heeft dit niet ingezien en deze misslag zal zich bitter wreken. De Central'en moeten vast aaneengesloten bijL eenblijven, tot de duikbootoorlog de be slissing brengt, die reeds komende is. In Italië en Frankrijk gist het; Enge land begint thans zijn voelhorens uit te steken om te trachten onder zoo gun stig mogelijke omstandigheden tot onder handelingen te -geraken. Het beperked van ide vlootnitbreiding zou, naar de meening van Von Tirpitz, ook in de toe komst niet mogelijk zijn 'tengevolge van de afwijzende houding van Engeland. Het internationaliseeren v,an Engelsche steunpunten, die wederrechtelijk 'zijn ver kregen, zooals Gibraltar en het Suez- kanaal kouden geen belangrijk succes hebben. Slechts door het op de knieën te dwingen jzöu Engeland eerst een duimbreed tot wijken zijn ïe brengen. Het uur, waarop het lot van Duitschland en Oostenrijk staat te worden beschikt, heeft geslagen. Tot zoover de verwaten en weinig goeds voorspellende taal van von Tir pitz:. j I i 1.1 Het is te begrijpen, dat wanneer Mi chael^ idoor dit heerschap beïnvloed wordt, de actie in Engeland tot publi catie van ide Engelsche miinimum-voor- waaxden l'ami geslagen wordt. Dan is elke poging tot toenadering vruchteloos. Wat haat het dan al of men in En geland resoluties aanneemt voor vrede zonder annexatie en zonder schadeloos stellingen. De Duitsche regeering heeft thans of ficieel' bekend gemaakt, dat de verha len over den Kroonraad, over de gehei me nota en de daarin opgesomde Vre desvoorwaarden, uit de- lucht zijn ge grepen. Van een nieuwe nota is dus géén sprake. De strijd aan de fronten is vooral in! Vlaanderen zeer hevig geweest; de En- gelschen hebben, groote troepenmassa's in het vuur gebracht o-mi £e Duitschers uit de linies op het Yperenfront te ver drijven, doch met gering succes. Op en kele punten wisten zij: niet meer dan een K.M. te vorderen. Op de rest van het front en op de fronten in Rus lam,, Roemenië en Macedonië slechts geschut vuur en lokale gevechten. Blijkbaar heeft de „Philadelphia Led ger" het bericht gepubliceerd „dat presi dent Wilson aan kolonel House opdracht heeft gegeven om een vredesconferentie voor te bereiden. De zaak is deze, dat Amerika volstrekt niet denkt aan onder-, handelingen, maai- alleen dat de presi dent het noodig! acht een organisatie te scheppen, naast den gewonen diploma- tieken dienst, die geen officieelé betrek kingen onderhoudt, maar ten doel heeft de regeering op de hoogte te honden van de gevoelens in Europa en den al- gemeenen politieken toestand. Kolonel House, de intiemie vriend en adviseur van Wilson, is uit den aard 'der ziaajk voor deze taak uitgekozen, omdat hij al' ervaring heeft als' "vertrouwelijk diplo matiek zendeling ,van den president en omdat, hij zoo scherpzinnig de voornaam ste feiten doorziet en op zoo kiesche wijize kan optreden. De „Morning Post", zegt, dat- president Wilson ongeschokt is in zijn besluit, dat Duitschland verslagen moet worden en het Duitsche militairisme moet worden vernietigd eer het tot onderhandelingen kan komen. Een rede van den Rijkskanselier. Gisteren namen de beraadslagingen over de vraagstukken, de buitenlandsche politiek betreffende, een aanvang. De Rijkskanselier besprak den bevredi genden toestand van de betrekkingen met de neutralen, die ook niet kon den worden verstoord door de ongehoorde krachtsinspanning van de vijandelijke perscampagne. Hij wees er verder op, dat wij het lijden, waaronder de neutra len door den economisehen oorlog der Entente gebukt gaan, zeer levendig be treuren en steeds bereid zijn deel te ne men aan de voorziening der neutralen. De economische en financieele moeilijk heden van Frankrijk nemen snel tóe, maar nog scherper doet zich de econo mische nood, met de daarmede gepaard gaande binnenlandsche politieke verschijn selen, in Italië gelden. In Engeland heeft de duikbootoorlog een stellige en onverbiddelijke uitwerking. Slechts de be- di'iegelijke hoop op tweespalt bij ons be werkt, dat de Engelsche staatslieden ook thans nog bij hun oorlogsdoel blijven vol harden, of althans zoodanige oorlogsdoel einden verkondigen, die met de politieke en economische levensbehoeften van Duitschland volmaakt onvereenigbaar zijn. In de Vereenigde Staten tracht de regeering door alle middelen, ook door een ongehoord terrorisme, de tot dus verre iri de breedste kringen ontbrekende oorlogzucht aan te wakkeren. Wij zien de aangekondigde militaire krachtsinspan ning der Vereenigde Staten kalm en vol vertrouwen tegemoet. In Rusland heerscht een zy-are econo mische crisis, meer in 't bijzonder is men daar geenszins opgewassen tegen de ver keersmoeilijkheden. In verband met de pauselijke no- t a deed de Rijkskanselier opmerkenDe Duitsche nota is bij1 onzte vrienden en bondgenooten goedgunstig, maar hij het meerendeel onzer tegenstanders blijkbaar met verlegenheid opgenomen. Het valt moeilijk te begrijpen hoe een kenner van den internationalen toestand en de inter nationale gebruiken ooit ziou kunnen ge- looven, dat Wij in staat zonden zijn, in eeneenzijdig afgelegde openlijke /verkla ring, de oplossing van een zoo gewich tig vraagstuk, dat onverbreekbaar ver band houdt met het gebeele complex van kwesties, die bij de eventueel© vredes onderhandelingen ter sprake komen, door zulk een verklaring ten onze nadeele zou den vastleggen. Iedere en dergelijke openbare verkla ring zou op het oogenblik slechts ver warrend werken en de Duitsche belangen] schaden. 1 i Wij z'ouden den vrede geen stap nader zij'n gekomen en ongetwijfeld hebben bijl gedragen tot verlenging 'van den oorlog. Ik moet thans weigeren ons oorlogsdoel te preciseeren en onze. onderhandelaars te hin den. Ten slotte richtte de Rijkskanselier zich tegen Wilsons antwoord op de pau selijke nota. i De poging van Wilson om tweedracht te zaaien tnsschen volk en regeering van Duitschland is nutteloos. De nota bewerkte het tegendeel van wat zij beoogde en heeft ons nog des te vaster vereenigd in den vasten wil, iedere vreemde inmen ging vastberaden en met kracht te weer staan. De staatssecretaris vulde de mededee- lingen van den rijkskanselier aan. Een anecdote van John. Burns. Gelijk men weet, is1 hij het begin van ,den oorlog John Burns uit het Britsche kabinet getreden. Het socialistische blad „Justice" vertelt een anecdote bij die gte- lëgenheid. Toen Burns en Trevelian en' Morl'ey was afgetreden in de gedenkwaar dige kabinetszitting van Augustus 1914, stapte hijl in een tram om naar huis te gaan. De conducteur herkende hem. en vroeg: „Wat isj er voor nieuws, John?" (Londensche arbeiders noemen den vroe- geren minister altijd John of Jack) „Oor log," was het lakonieke antwoord. _,,Ik ben afgetreden." „En hoe zal het eindi gen?" vroeg de conducteur. „Eerst dienst plicht, dan protectierechten en ten slotte revolutie," was het antwoord. Op het eerste punt hoeft hij reeds gelijk gehad, de protectierechten schijnen naderbij te komen. Het laatste moeten wij afwachten. Korte oorlogsberichten. Het Zweedsche s. Dagny, 12 Sept. van Rotterdam) naar Gothenburg vertrok ken, jé door Engelsche oorlogsschepen aangehouden en naar een Engelsche ha ven opgebracht. Volgens opgaven der Entente zijjn in 't geheel 1724 schepen door duikboo- ten aangevallen, waarvan er 1130 tot zinken zijn gebracht. Terestsjenko is afgetreden. Het Rus sische ministerie bestaat nu uitsluitend uit socialisten. Te Petrograd zijn 17 personen vani Duitsche en Zweedsche nationaliteit, die in verbinding met een Duiitsche organi satie voor spionnage stonden, gearres teerd. i i LI I Men is' in Duitschland reeds be gonnen met de inschrijving der voor de Juigendwelir in aanmerking komende jon gens, die in 1900 en 1901 geboren zijln. Jongens, die den 16-jarigen leeftijd nog niet bereikt hebben, kunnen echter ook reeds dienst nemen, mits 'ze 1,60 M. lang en stérk van gestel zijn. De maximumprijs voor aardappelen zal' voor 'het geheele Duitsche rijk wor den bepaald op 5 mark per centenaar. De Italianen hebben Zaterdag Jan- nina ontruimd, waar nu de Grieksche vlag weer waait. Eergisteren is te Petrograd de Pan- russis'che demiocratie conferentie geopend in den gemeentelijken Schouwburg, wel ke mét roode vlaggen was versierd. De plechtigheid werd bijgewoond door de gansche Regeering en een aantal diplo maten. li De Chineesche gezant te Weeneü is via Berlijn naar Denemarken vertrok ken. In New-York worden de arresta ties van Duitschers en pro-Duitschers voortgezet. Lenin moet te Petrograd terugge keerd zijn. 1 Men wil Joffre tot lid van de Aca démie Franqaise benoemen. Nieuwe spoorkaartjes- Teneinde te voorkomen, dat bijl overstel pende drukte aan de stationsl'okettep, dooi' het afgeven van gewone enkele reis kaarten voor de heenreis en tevens één voor de terugreis op' denzelfden dag, de reizigers' te lang zouden moeten wach ten op het afstempelen, zullen ingaande 1 Oct'oher a.si. door 'de Spoorwegmaat schappijen voor de drukke verbindingen plaatskaarten worden a%egeven van het model' der retourkaarten, geldig voor een reis en tevens voor de terugreis op „den zelfden dag, doch kostfende tweemaal" den enkelen reisprijs. Engelsche kolen in ons land. Het Persbureau Vaz 'Dias verneemt: In verband met onjuiste mededeelingén inzake den prijs der Engelsche koleni dient er op geweien, dat de algemeen/) gemiddelde noteering van goede kolen in het Vereenigd Koninkrijk thans is 30 slh. per ton vrij: aan boord. Die noteéring is, gezien de omstandigheden, niet zeer hoog en maakt het mogelijk, zelfs al blijft de molestpremie op 5 pCt. be paald, deze kolen in Nederland 'te leve ren tegen den prijs schommelend tusschen de f 70 en f 80 per ton. Het is echter onmogeljjik, gesteld al dat heden van Duitsche zijde een vrije geul1 voor deze kolenvaart wordt ver kregen, de volgende week de 100,000 ton Engelsche steenkolen hier te hebben. Zelfs als de vaart vrij was, zou den past het einde der volgende week eeni- ge schepen met kolen geladen onze ha vens kunnen binnenvallen. Tegenspraak. Naar aanleiding van de dezer dagen in de dagbladen verschenen mededeeling omtrent een door het Staatsdepartement te Washington gedane openbaarmiajking van te New-York in beslag genomen do cumenten, waaruit zou blijken, dat van wege het Duitsche gezantschap zou zijn aangedrongen op besprekingen met een' Nederlandsche Commissie over verkoop van 300,000 kisten patronen en 200 ton buskruit, waaruit de ministers Lansing, Daniëlél en Baker tot de gevolgtrekking 'zouden zijn gekomen, dat Nederland „lou ter een pleisterplaats was voor contra- banda-ladingen voor Duitschland," wordt een officie ek- tegenspraak gepubliceerd, waaruit blijkt, dat deze gevolgtrekking totaal!' onjuist is. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG, Abonnementsprijs: P6r 3 maanden fr. p. post f 1 5(5 Losse nummers -Q.0Ê Prijs der Ad vertentiëzs. 14 regels f 0.60, iedere regel meer lö tff, 3-rnaal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaard**. Bewijsnummers 5 cent. Op Zuid-Beveland en te Vlissingen zullen Zondag 14 October R. Iv. vredes- manifestaties plaats hebben. Te Goes zal des middags een groote vredesmeeting plaats hebben, waarop ook niet-Katho- lieken toegang hebben. In de (R. K.) „Nieuwe Zeeuw se he Courant" staat een advertentie, waarin de opening der bibliotheek van de Geref. Jongelings Vereeniging te Zierik- zee wordt aangekondigd!!! Tot nadere aankondiging kunnen op werkdagen na 7,30 n.mi. geen telefoon gesprekken meer worden gevoerd in d© spreekcellen van de vereenigde post emi telegraafkantoren en van de enkelvoudig© rijkstelegraafkantoren. Deze maatregel geldt o.a. niet voor de kantoren Vlissingen en Middelburg, waar de gelegenheid "tot het voeren vanl telefoongesprekken in de spreekcel op, den bepaal'den voet gehandhaafd' blijlft. Middelburg. Tot inspecteur van poli tie tweede' klasse te Nijmegen is benoemd de heer R. A. Avïnk, thans inspecteur van politie tweede klasse te Middelburg. Gisterenmiddag vergaderde het De partement Middelburg van de maatschap pij tot Nut van 't Algemeen. Goedgekeurd werd de rekening van het departement over 19161917 met een eindcijfer van f3929,35 en een nadeelig slot van f 114,971/2. Eveneens werden goedgekeurd de rekeningen van de Hulpr bank en de Badinrichting. Tot lid der commissie voor de Hulp bank, vacature wijlen den heer P. Keg, werd benoemd de heer jhr. H. J. van Adricherru "Boogaert, tot lid van de com missie van de spaarbank, vacature wijlen den heer rnr. F1. N. van der Bilt, dé heer jhr. mlr. dr. Wj. A. J. Snonck Hur- gronje, terwijl als lid in het bestuur voor de Industrie en Huishoudschool', vacature mlr. J. A. Fokker, werd aangewezen de heer rnr. G. J. Sprenger. Goes. Onder presidium van den heer Jan van Poelgeest is gisteravond de al- gemeene vergadering gehouden van dé Ver. „De Ambachtsschool'," te Goes. In 't bijzonder werd welkom geheeten de heer S. H. Bonthuis, die voor 'teerst als penningmeester een ledenvergadering bijwoonde. De notulen der twee yorigé vergaderingen werden goedgekeurd. Ver volgens werden de begrootingen voor 1918 behandeld, n.l. dezelfde die 'bijl de sub sidieaanvragen aan de verschillende au toriteiten waren overgelegd. De begroo ting van de Ambachtsschool (f30836 in ontvangst en uitgaaf) werd z.h.s. goed gekeurd. Op deze begrooting zij'n in ver band met den hoogeren levensstandaard verhoogde salarissen voor het personeel geplaatst. Voor den motor is f400 uitge trokken, zuifc's in verband met 'he't uit te breiden vak „bankwerken." Wat de plannen tot stichting van een vakschool voor meisjes aangaat, staat de zaak zóó: het rijksubsidie staat oip- de begrooting, het prov. subsidie is toegekend (de be handeling van het voorstel inzake ver hoogd subsidie voor de Ambachtsschool is tot de najaarsvergadering aangehou den.) De gem. Goes: én het B. A. heb ben belangrijk verhoogde subsidies toe gekend. Verschillende gemeentebesturen! hebben 'subsidie gegeven, doch alleen! Wolf aartsdijk heeft toegekend, wat ge vraagd was. Enkele gem. besturen moe ten nog een besluit nemen. De begroo ting van de Meisjesvakschool (f14500 in) ontvang en uitgaaf) werd eveneens z.h.si. goedgekeurd. Voor den directeur, die te vens directeur van de Ambachtsschool is, is f300 uitgetrokken, voor het vrou welijke „hoofd van onderwijs" f 1550. De volgende subsidies komen op deze be grooting voor: rijk f6750 'sjaars en f 1000 in eens; prov. f2000; Goes f2000; Burg. Armb. f400; gem. buiten Goes f1125 De voorzitter eindigde de openbare bijl eenkomst met de mededeeling, 'dat het bestuur in den loop van het .volgjende jaar de vakschool voor meisjes hoopt te openen. t j l -Sinds een week of drie verblijft onze commissaris van politie, de heer Wiertz van Coehoo-rn, te 'sGra- venbage waar hij voor eene acute inge- wandsaandoening medische hulp heeft moéten zoeken en in het ziekenhuis is opgenomen. Naar wij vernemen is hem een noodig gebleken operatie gedaan, die succesvol is verloopen. (N. Z. C.) Vlissingen. In "den gemeenteraad werd gisteren nog tot Ieeraar in de gymnastiek aan de Hoogere burgerschool' benoemd de heer L. van der Steen te Assen. Na zeer -uitvoerige discussie werd eerst mét 16 tegen 3 stemmen verworpen een voor stel van den heer Merckens' om aar* B. en W|. op te dragen prae-advi-as uit

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1