and II 1916 1917 d id Ko. 303 Donderdag 27 September 1017 31e Jaargang ivrouw De Groote Oorlog. hrijving irwe, aard, lureaux. i VmH en ards. leider :kersknecht (kersknecht stbode, Zeeuwsche Stemmen. FEUILLETON. Staten-Oeneraal. groote ronde likte Kachels. i DHUIJ, Mid- pers.) a f40 nieuw) a f30- a f20. ïille. )er stuk. !o, Slijkstr. 10 jers of Schut >t touwen en fleelkistje en 67, Vlissingen. 7 jaren: veg te Souburg, perceelen, res- 30 c.A 32 A. orden vóór 12 en kantore van ielburg. te Oomburg. JT Pz., aldaar. October 1917 van Notaris goedgekeurde Landbouwer, nt, Wissenkerke. kerke. nd (3 deeltjes), agd WENBURG'S erseke. I, ip goeden ut te branden, uburg, Toren- tot April a.s., Arnemuiden. November 3EN, Nadorst, later elle. ;e Oudelande. in een chris- Loon f 150. :er S aan het i es. rE, Domburg, FENHUIJSE, Adres boek Uitgave van Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: «■IRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers ï)ct»terbaan Le Cointre, Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers 0.0Ö Prijs der Advertentiën 14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 el, 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeetige voorwaarda*. Bewijsnummers 5 cent. Zij, die zich met ingang van t October op „DE ZEEUW" abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende num mers kosteloos. Toen en nu. Bij het Amsterdamsche oproer in 1903 werden 7 personen gewond en 1 gedood. Bij dat van 3 Juli j.l. werden 15 ge wond en 7 gedood. De vergelijking valt niet uit ten voor- deele van het democratisch gemeentebe stuur: TeilegenWibautVliegen, en zijn vrijz.-democratischen en sociaal-democra- tischen staf. ff ■te Arbeid en dwaling. De socialistische theorie luidt in den grond der zaak niet anders dan dat alleen ■de arbeid het hoogste zeggenschap in de samenleving toekomt. Alleen de ar beid brengt voort, levert iets op, houdt ,de samenleving in stand. Uit deze ge dachte vloeit noodwendig- voort, dat al leen den werkman de naam van mensch toekomt. Al het andere, al wat buiten den arbeid bestaat en buiten de arbei ders leeft, is niet bepaald noodzakelijk; is franje. In deze gedachtenreeks lost zich het arbeidsvraagstuk op in de vraag: hoe moet het verband zijn niet in de samenleving tusschen alle door God ge schapen kringen maar tusschen den arbeider en het door hem geproduceer de. Al het andere, dat de aandacht der menschheid mocht bezighouden, is daar aan ondergeschikt of komt niet in aan merking. Wat is bij die levensbeschouwing het gezin? Niet heel veel; want in het vraag stuk van den arbeid gaan vader en moe der op. Alles het vaderland, de re geering, de Zondag, het gezinsleven, de volkswelstand - alles verdrinkt in dat vraagstuk. Het is het vraagstuk, heb •welk alles beheersoht.Het gaat alles om dat ééne verband: van de productie en den arbeider. Maar deze beschouwing is de desor ganisatie van het gansohe leven. Gaat het dien weg op, dan is de Werelid ver loren; dan is het gedaan met alle vrij heid, met alle zelfstandigheid, met alle poëzie tin het leven, met het ouderlijk gezag Wat -geeft, pm maar iets te 'noemen, .het socialisme om 'het ouderrecht? Tegen de leerplichtwet, in 1899, stem den alle socialisten in de Tweede Ka mer, omdat daarin, naai' hun meeninjg nog te veel het recht der ouders wordt ontzien. CXVIII. Over gevaren gesproken Ik herinner mij een frappant verhaal van 'n deftige familie op reis, „vergiftige" truffels oftewel paddestoelen en een col lectie lectuur, waarop ten onrechte hef woord „vergif" ontbrak. In den trein hadden pa en ma en hun twee bolwangige jongens en drie kwijnende dochters allerlei onzin uitge kraamd over het eten van champignons en de daaraan verbonden gevaren. Een derr dochteren beveelt een microscopisch onderzoek aan „om de gevaren teeliminee- ren; haar broeder wil een zilveren lepel in de pan steken. „Als die zwart wordt, laat dan je truffelsaus maar stilletjes staan". Bewerkt naar het Engelsch van EHMA JANE WOR3OIS0. S3) - „Ja, ja," hernam zij op knorrigen toon, „zoo gaat het tegenwoordig altijd. Oude menschen weten niets, alleen de jongelui hebben de wijsheid in pacht. Het is een zondige tijd, dien wij beleven, maar er gaat een oordeel' uit over het land en dan zult ge uw dwalingen wei inzien.." Ik staakte nu ons twistgesprek en het verdere van den dag werd doorgebracht met al die dingen te beredderen, die nu eenmaal' onvermijdelijk zijn, als men pen: groote reis onderneemt, Louis kwam dien zelfden dag vertellen, dat zijn móeder ten slotte besloten had ook nog mede te gaan, ze zou het anders al' te eenzaam hebben op Cuppage, vooral waar Elm wood ook leeg 'zou staan en madame ging logeeren bij-haar verschillende vrien den en kennissen. Wat Louis betreft, Zoo sukkelt en apegaapt de conver satie voort. In de restauratiezaal op een 'tusschen- station nemen zij zeven diners van twee gulden. Met gulzigen haast ging men aan 't kauwen, maar plotstoen stierf die gouden dag. Kleine Fred heeft truf fels in de saus ontdekt. Groote conster natie. Pa woest, ma doodsbenauwd, de guus zenuwachtig, doch niet lang, want de reizigers in de richting Aken moeten uitstappen. Nadat de diners betaald wa ren benevens de truffelschotel, slachtof fer van papa's toorn, stapt men in en weldra is alle leed weer vergeten. Mama is weer vérdiept in een keurig ingebondenl Couperusje, papa grasduint in zijn Joden- blad en de ouderen der kinderen smul len in vuile romans en illustraties, waar van zij de titels bedekken. Intusschen zit de kleine Benjamin uit z'n vuilen zakdoek de zvVaar vergiftige truffeltjes op te smikkelen, handig bijeen- gegraaid van eten gebroken schotel. En ziet, hij riskeerde nog het mihst Ons huidig oorlogsbrood is ook een sanitair gevaar genoemd. Men heeft ons reeds aan de „pellagra" als een schrik beeld herinnerd. Een ziekte, die voor een 20 tot 30-tal jaren de plaag \Yas van den Noord-llaliaanschen boerenstand. Ik laat in 't midden, of de klacht al of niet gegrond was. Vraag slechts, of voor moreele gevaren met dezelfde be zorgdheid gewaakt wordt. Laat mij u niet alleen bepalen bij uw lectuur. Tallooze -gevaren op geestelijk ge bied bedreigen ons. Egoïsme, liefdeloos heid, laksheid, oneerlijkheid, onoprecht heid, vieren hoogtij. Wij zijn geen hartenkenners. Is het wellicht daarom dat wij ons zoo wei nig om des harten toestand bekommeren'? Laten wij ons er beter rekenschap van geven waar de grootste gevaren schui len. We moeten terug tot den God onzer Vaderen. Wie tot Hem gaat riskeert niets. KEES VAN DER MEER. Tweede Kamer. Debat over de kolenvoor- ziening. Donkere en koude toekomst? Rutgers is met zorg vervuld aangaan de het beleid 'des ministers inzake tie kolenvoorziening Dit blijkt uit zijn gisteren gehouden rede en dit blijkt ook uit de serie vra gen, welke hij den minister onder den neus duwde. Wij deelen niet alle bezwaren van dien heer Rutgers, o.a. niet dat betreffendia het grootere kolenrantsoen der mijnwer kers, hetwelk wij hun gaarne gunnen, jdoch met den geachten a.-r. afgevaar digde en met Treenstra moeten wij be kennen ,dat wij met ongerustheid den winter tegengaan. Ziehier het stel vragen, zooals het den leiddraad vormde bij' de verdere bespre kingen. 1. Onder de verantwoordelijkheidijvan welken Minister worden de onderharwle- lingen betreffende levering van kolen uit het buitenland, gevoerd? 2. Was hetgeen dooi' Zijne Excellentie den Minister van Financiën betreffende den invoer van steenkolen is gezegd in de vergadering der Eerste Kamer op 30 Augustus 1917, in overeenstemming met het gevoelen van den Ministerraad en sprak hij aldus in overleg met den voor de onderhandelingen verantwoordelijken Minister die had. toen hij1 merkte, dat aan het besluit omtrent het meegaan van James, toch niets! te veranderen viel', zich daar maar wijlselijk in geschikthij zou, zeide hij1, probeeren de ziaak van den philos'ophischen kant te bekijken. ë!n wel beschouwd, kon James hen allen nog nuttig zijn met het nemen van biljetten op spoor en boot, het verzenden van koffers en in orde brengen van pas poorten. De tijding, dat de jonge mevrouw Traf- ford zou meegaan, beviel ons allen zeer. Tante Judith zeide openhartig, dat het haar genoegen deed, dat die arme me vrouw Trafford nu eens een jaartje ont slagen zou zijn van de heerschzucht efn de vinnig» opmerkingen harer schoonmoe der. En wiji allen vonden het zeer aan genaam, dat Louis' lieve, engelachtige moeder in ons gezelschap zou zij'n, ér ging een weldadige invloed van naar op ons allen uit en we waren haar allen hartelijk gezind. 's- Avonds voor ons vertrek had er een gesprek plaats tusschen Louis en mij, dat ik hier vermelden wil, omdathet inderdaad eenigen invloed op 'mijn volgenld leven heeft gehad. 3. Kan de Regeering inlichtingen ger ven omtrent den staat der onderhandelin gen over invoer van kolen uit 'het bui tenland 4. Op welke wijze heeft de Regeering verzekerd, dat geen invoer van steen kolen plaats heeft buiten het Rijkskolen- distributiebureau? 5. Welke maatregelen heeft de Regee ring genomen ter bevordering van de beschikbaarstelling van bruinkool? 6. Welke zijn de redenen, waarom niet aan de gemobiliseerde mijnwerkers ver lof wordt gegeven om hun werk te her vatten ■7. Is het niet mogelijk, op ruime schaal gebruik te maken van waterwegen voor het vervoer van Limburgsche steen kolen? 8. Welke is de positie der Brandstof- fencommissies Worden haar uitgaven voor administratiekosten en de door haar gestelde prijzen van Rijkswege goedge keurd en haar rekeningen van Rijkswege opgenomen? Zijn de voor- en nadeelige saldi harer administratie voor 's Rijks rekening? 9. Is het juist, dat vanwege het Rijks- kolendistributiebureau steenkolen zijn ge leverd aan gemeenten, die deze steenkolen niet hadden besteld en daaraan geen be hoefte hadden? f 10. Is de Regeering voornemens het beneden kostprijs beschikbaar stellen van kolen, daaronder begrepen cokes, althans voor on- en minvermogenden te bevor deren, door overeenkomstig, de bepalin gen der Distributiewet, negen tiende der daaraan verbonden kosten ten laste van het Rijk te brengen? Minister Cort van der Linden ant woordde Ad 1. De onderhandelingen geschieden in de eerste plaats onder de verantwoor delijkheid van de Ministers van Buiten- landsche Zaken, Landbouw en Financiën. Ad 2 en 3. Het recht der Kamer er kennende op volledige inlichtingen, her haalde de-Min. dat hij het in strijd achlfcte met 's lands belang thans antwoord te ge ven, zeer tot verwondering van Rutgers en vooral ook de Jong (u.l.) die in 't geheel niet begreep, waartoe "die geheim zinnigheid diende. Minister Posthuina beantwoordde de 'overige vragen aldus Ad. 4. Het gevraagde is verzekerd door dat alle grenskantoren zijn geadviseerd geen kolen door te laten dan voor het Rij'kskolendistributiebureau. Alle impor teurs hebben zich verbonden geen an dere kolen te verkoopen dan die zij vain het Distributiebureau ontvangen. Ad. 5. Zooveel' als, kan is reeds ge daan om de .productie te bevorderen. Door de genie is een aanvang gemaakt met den aanleg van een lijntje van lVa kilometer. Binnen een paar weken zullen wel 2000 ton per dag worden afgeleverd Er zijn 1450 spoorwegwagons noodig voor het vervoer. De noodige maatregelfen worden genomen om die beschikbaar te stellen. Ad. 6. Het legerbestuur stelt zich op het .standpunt, dat eerst dan gemobiliseer de mijnwerkers te werk '.gesteld moeten worden als' alle geïnterneerden aan het werk zijn gesteld. Binnenkort zal dit het geVal zijn. Op dit oogenblik is het niet mogelijk nog meer mijnwerkers aan het werk te stellen. De Minister is steeds bezig de productie uit te breiden. Ad. 7. Het vervoer te water heeft sipr.'s aandacht. Zooveel mógelijk wordt daar van thans gebruik gemaakt. In verband mét de brninkooiVoorz-iening' is! „men be zig een grootere overlaadplaatS te maken. Ad. ,8. De positie derbpandstofcoml- Louis en ik waren samen door het be kende eikënboöchje van Cuppage naar Ehuwood gegaan, nadat wij nog eeius al onze geliefde plekjes hadden bezocht. Ge komen op het punt, waar men beide Landhuizen Zien kon, bleven wij staan, pml nog eens voor het laatst de lieflijke omgeving op te nemen. Plotseling zeide Louisi: ziezoo, Chrystie, nu zeggen we onze woonplaatsen voor eeln jaartje yaar- wel', ik als; de eigenaar en jiji ails de erfgename. Onze bezittingen passen wel' aardig bij elkaar, vindt je niet?" „Dat doen ze zeker," 'Zei ik argeloos, „maar wat bedoel je 'met dat erfgena me?" „Wel, dat is nog 3,1 duidelijk, dunkt me, wie zou Tater Elmwood anders krij gen dan jij?" „Dat weet ik niet, daar heb ik' nooit zoo over gedacht." Louis begon nu een uitvoerige verhan deling, waarin hij me haarfijn uiteenzet te, dat het vanzelf sprak, dat mijn oom en tante mij het goed zpuden vermaken, en niet aan tante Mona, omdat hel an ders in handen van dr. Dashwood vallen zou. Toch, al moest ik voor mezelf er kennen, dat zijn inzicht wel' juist kon missies. Zij zijn te beschouwen als or ganen van de Rifkskolëndistributie en haar taak is hij circulaire van 17 April geregeld. Als commissies ontvangen de voorraden overeenkomstig de distributie. Vraag '9 begreep spr. niet. Ad. 10. Wanneer iets wordt gedaan voor de on- en minvermogenden, kan niet 9/10 daarvan ten laste van het Rijk komen. In verband hiermede dient men te wachten op hei wetsontwerp, dat spoedig zal komen. Er is "danig gesputterd over de kolen- politiek der regeering. Gegronde grieven werden geuit, maar ook bleken enkele veronderstellingen onjuist. Gebleken is, dat alle ministers elkander trouw raad plegen en dat allen zich verantwoorde lijk achten voor den loop der dingen. Minister Cort liet wel uitkomen, dat de onderhandelingen over de kolen op den goeden weg zijn. Maar juist daarom! is het vooral zaak voor de Regeering omi de grootste voorzichtigheid in acht te nemen, om ze niet van den goeden weg af te brengen. Het is juist dat tal van berichten in' de bladen zijn verschenen. De bron van die berichten stelt niet altijd het belang van Nederland op den voorgrond. De Re geering betreurt die berichten, die de on derhandelingen belemmeren. Zij' weet niet het middel om ze tegen te gaan; het best is zich er 'niets van aan te trekkein. Bij de Regeering hebben die berichten niet haar bron. Over de noodzakelijkheid van de ge heimhouding kon de Minister niet dis cussieeren. Later zal daarvoor de gele genheid bestaan. Tenslotte deelde minister Posthuina nog mede, dat voor de bevordering van het verkeer te water spoedig een wets ontwerp zal verschijnen. Een poging van Rutgers om de discussie te schorsen, werd Verijdeld. Wij treuren hierover nietj wijl' vanzelf nog wel eens eeln gelegenheid komt, .dut over de kolenvoorziening ge sproken kan worden. Beknopt overzicht van den toestand. Vandaag zullen in Duitschland belang rijke woorden gesproken worden, als wij de berichten mogen gelooven, die ons gisteren gewerden. Bevestigd wordt, da,t de Duitsche rijks kanselier in de hoofdcommissie in den rijksdag het woord voeren zal. En Micha- elis zal ook over de vredesnota spreken. Moge de Rijkskanselier nu de gelegen heid gekomen achten oim hetgeen in de antwoord-nota's aan den Paus negatief slechts werd aanvaard, oiok met positieve woorden te omschrijven en aan te geven. Aan de .agitatie van de Duitsche im perialisten moet hoe eer hoe liever een eind worden gemaakt Dan eerst mag succes verwacht wor den van vredespogingen. Mógelijk zullen de geallieerden zich dan laten verleiden om op de voorstellen na der in te gaan. De strijd aan de fronten is van zoo weinig beteekenis, dat men zou wanen niet in oorlog te zijn, als er geen eco nomische druk was, die overal zeer ern stig wordt gevoeld, in de neutrale zoo wel als in de oorlogvoerende landen, en als men niet dagelijks het gedonder van het geschut kon hooren. Er wordt gevochten en er komen be richten over; maar de wijzigingen, die de strijd aan de fronten' tengevolge beeft, zijn zeer gering. zijn, was! dit denkbeeld nooit bij me op gekomen. „Wie heeft je dat alles ver teld, Louis'?" Vroeg ik hem. „Grootmama natuurlijk, want zij weet alles omtrent Elmwood af. En bovendien, ieder in Stanbridge denkt er zoo over. Je zult mie toch niet wijs' .willen maken, dat je daar zelf nog] nooit over gedacht ehbt?" „Och, koml, Chrystie, onzin. Madame zegt,"dat zij geen familiebetrekkingen heb ben, tenminste niet, die zijl als zoodanig erkennen. Wees: dus nu niet sentimlen- teelr, je zult eenmaal een heel rijk meisje zijn en daaraan moet je je maar ge wennen. Het is eengeluk voor je, dat ze beiden evenzeer op je gesteld zijn, want zoodoende komt het er niet op aan, wie van de' twee het langst leeft. Mijnheer Perren isi even oud als mada me, maar hij' is taai genoeg om nog een jaar of tien te Teven en dain Ik kión mij' niet meer inhouden en in een vloed van tranen, riep ik uit: „Wil je dan, dat 'ik je ga haten, Louis. Ba, wat ben je laag, je hebt geen greintje gevoel, geloof xk. Als je wéér zooiets durft zeggen, dan zal ik... zal ikf. ik kon geen woord mJeer uitbrengen, want Korte oorlogsberichten. 1 De Spaansche gezapt in België is teruggeroepen. Wolff meldt, dat de Bond van Duit sche vrouwenvereenigingen, waarachter milioenen Duitsche vrouwen staan, aan de keizerin, den kanselier, Hindenburg en den president van den Rijksdag egu telegram hebben' gezonden, waarin de da mes haar „vlammenden toorn" luchten! over Wilson's jongste nota. De „Baseier Anzeiger" meldt van de zijde der Entente ,dat bepaalde miediet- deelingen voorhanden zijn volgens welke men nog met 3 jaar oorlog rekening houdt en dientengevolge aan de muni tiefabrieken opdracht voor 3 jaar heeft gegeven. Er verluidt, dat Kerenski, om heon het noodige gezag te verschaffen, tot pre sident van de Russische republiek uit geroepen zal worden. In Engeland is een eerste afdeeling Amerikaansche burgerlijke geneesheereni 1 aangekomen. Met het s.s. Port Kembla, dat bij Nieuw-Zeeland door een ontploffing in de lading gezonken is, is een brievenmaal van 465 zakken verloren gegaan. Met ingang van 1 Oct. zal alle uitvoer van zijde uit Duitschland verboden worden. j f WTÜ De Russische regeering zal des. Pau sen nota zelfstandig beantwoorden. Zij heeft zich geschikt naar den wenschi van den arbeidersraad. Aan de Messagero wordt uit St. Pe tersburg gemeld, dat alle partijen in Fin land front tegen de Russische regeering maken. De burgërlijke en socialistische partijen onderhandelen over stappen om Finland van Rusland af te scheiden en tot een onafhankelijken staat uit "te roepen. Politiken verneemt uit St. Peters burg, dat er, naar verluidt, twee redenen zijn voor het besluit van de Russische regeering, om de sterkte van het leger te verminderen. Ten eerste kan het land de mannelijke arbeidskrachten niet lan ger missen, en ten tweede is het wein- schelijk, het leger te bevrijden van de soldaten, die oud zijn of gewond zijn geweest én wier gevechtswaarde niet groot meer is. Bovendien kan de ontworpen maatregel belangrijke financieele uit komsten hebben. Aan generaal' "Castelnau is door be woners van zijn geboorteplaats eeln eere degen aangeboden. Savinkof, voormalig minister van oorlof' iin Rusland, heeft verzocht als gewoon soldaat dienst te mogen nemen. In de zitting'van het Oostenrijksche Huis van Afgevaardigden verscheen ook de gewezen afgevaardigde Burival, die wegens hoogverraad door den militairen rechter ter dood veroordeeld werd, doch door het keizerlijke amnestiebesluit gra tie verkreeg1; hij nam zijn vroegere plaats weer in en weigerde die te verlaten, ook toen de president hem verzocht zich! te verwijderen. De zitting werd geschorst, en drie uur later weder geopend, toen Burival' de zaal had .verlaten. In de pauze had een vergadering der partijleiders plaats, waarin de Tsjechische vertegenwoordigers den eiScli stelden, dat de quaestie van het verlies der mandaten hunner veroordeelde afgevaardigden- aam de imimuniteits-commisSie voor rapport zou worden -gezonden, wat de president beloofde. ik stikte bijna van woede, maar toch maakte ik Louis mijn meening duidelijk, doordat ik met gebalde vuisten en stamp voetend voor hem was gaan staan. Louis stond als verstijfd. „Wel1 Chrystie, Chrystie," zeide hij ein delijk, „het was heelemaal mijn bedoe ling niet je zoo boos''te maken; ikf had niet gedacht, dat je van die oude soes ik bedoel' van die ouide heer en da- mle zóóveel hield. Ik ben er "bepaald jal'oersch op. Kom, droog je- oogen af, ik 'zal je nooit meer erfgename noemen." Ik zeide niets "meer, maar keerde mij om en ging schielijk naar huis, oiader voorwendsel, dat ik nog iets moest in pakken. Maar toen ik in de eenzaamheid gekomen was, schreide ik naar harte lust en echt vrouwelijk gevoelde ine daarna heerlijk verlicht en bijna weer met 'Louisverzoend. Eigenlijk kon jk nooit 1'ang boos- op hem gijn. Den vólgenden morgen bevonden wjj ons op weg naar Londen. (Wprdt vervolgd.) -j _J J

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1