No. 300 Maandag 24September 1917 31 e Jaargang De Groote Oorlog. FEUILLETON. Uitgave van it Kaaml. Venn. LUCTOR. ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: «"IRMA F. P. DHÜIJ L. BURG. Drukkers 5>o#terbann Le Cointre, Goes. Zij, die zich met ingang van 1 October op „DE ZEEUW" abonneeren, ontvangen tie tot dien datum verschijnende num mers kosteloos. Vrederust. In bet. dertiende Jaarverslag der Ver- eeniging tot Christelijke verzorging van krankzinnigen in Zeeland, gevestigd te Middelburg over 1916 lazen wij met ge noegen het verslag der op 20 Juni 1917 gehouden Jaarvergadering met de bezie lende toespraken van ds. Donner (voor zitter) en ds. de Ligt (vice-voorzitter). Welk een zegen, dat dit nobele tweetal zich zoo kranig aan de belangen der stichting Vrederust blijft wijden. Zij' dit nog zeer lange zoo. En niet minder vol deed ons net frissche verslag van den niet minder ijverigen en bekwamen secre taris den heer de Kruijter, en de ver antwoording van den 2en penningmeester den heer v. d. Putte. De Jaarvergade ring was weer flink bezocht; en de be langstelling blijft groot. Wat den geneeskundigen dienst aan gaat, aldus het. verslag van den secre taris, werd 1 Sept. 1916 dr. Dildand met de waarneming van het Directeurschap der stichting belast; met 1 Jan. 1917 werd dr. Dildand Geneesheer-Directeuur. Dr. Wallien, die in militairen dienst is, kon na 1 Juli zijn werkzaamheden aan de Stichting gedeeltelijk hervatten. Tijdelijke hulp werd verleend door dr. Doorenbo-s en gedurende een maand door arts J. (L v. d. Berg. Dr. Schouten van Bergen op Zoom verleende wederom hulp als waarnemend geneesheer en aan dr. Merckens was wederom de chirurgische hulp opgedragen. Dr. Wallien vroeg en verkreeg eervol ontslag. Het verslag- herdenkt met weemoed het bverlijden van den gedipl. verpleger Tis- sink. Aan het vereenigingsleven onder het personeel danken wij veel goeds. Lezingen werden gehouden door ds. Meijïster over „De levenskeuze te Ceserea", en door (Zuster Van Melle over „De Hollandsche Ambulance te Gleiwitz". De Jonged-och- tersvereeniging te Bergen op Zoom hield een bazar, welke omstreeks f1400 op bracht, welke som besteed werd tot ont spanning voor de patiënten. Op 31 Dec. 1916 waren aanwezig in de Stichting 236 mannen en 236 vrou wen, in gezinsverpleging 4 vrouwen. Met spijt melden wij dat de penning meester, de hooggeachte heer Gerlach van Sint Joosland wegens gezondheidsredenen zijn taak nederlegde. Wegens droeve fa milieomstandigheden kon genoemde heer pok niet ter vergadering tegenwoordig zijd. Uit het versLag, van den 2en penning meester zij alleen aangestipt: ontvang sten f269785; uitgaven f268744. Batig slot f 1041Aan de Balans onüeenen wij in debet en credit f1130602; de winst en verliesrekening wijst een eindcijfer aan van f 68489,911/2. In de commissie tot het nazien der rekening over 1917 hebben nuzitting de heeren H. Dronkers, H. J. Tichelman en H. R. Strove. De gezamenlijke contributiën bedroegen f3884; de bijdragen van corporatien f 417; collecten en giften f 464. WW i~r~' De Zeeuw Beknopt overzicht van den toestand. Als wij zeggen, dat het antwoord der centralen op de Pauselijke vredesnota een onomwonden „ja" zonder voorbe houd is,, dan bedoelen wij niet, dat het niet duidelijker had kunnen zijn en dan bedoelen wij evenmin, dat we niets-"an ders verwacht of gehoopt hadden. Hoe gaarne hadden wij- gezien, dat men nu eens met concrete voorstellen geko men ware. Of zoo niet met concrete voorstellen, dan toch met concrete uit spraken. Ware b.v. slechts met een enkel woord van Belgiëgerept. Had men maar enkele woorden neergeschreven, waaruit Duitsch- land's geneigdheid kon blijken, omi. ten aanzien van België het woord van den Rijkskanselier van 4 Augustus 1914 ge stand te doen. En had de Oosteiirijfc- sche nota maar iets over Servië gezfegd. Men kan -dan ook verstaan., wat de N. R. C. neerschreef. Het blad noemt het antwoord gee-n daad, maar een motie, voor welker bespreking, naar zich 'laat aanzien, de strijdende mogendheden zich te midden van het krijgsrumoer den tijd niet zullen gunnen, waaraan het echter het vo-lgende toevoegt „Intusschen, hoe teleurgesteld mien ook moge wezen, het antwoord der centralen is 'meer, dan heelëmaal geen antwoord, alS waarmee, naar de jongste uitlatin gen in de Fransche Kamer, de Entente- mogendheden schijnen zich. tevreden te willen stellen, en hunne verantwoorde lijkheid tegenover de menschheid gedekt te stellên." Als vredesvrienden is men vanzelf ge- neigjd de lichtpunten op- te zoeken .en daarom hebben wij (met een jubel in het hart op de lichtzijde der antwoord nota's de aandacht gevestigd. Geen van de antwoorden heeft iets van het hooghartig gebaar, waarmede Keizer Wilhelm- .in December 1916 ge meend heeft edelmoedig te handelen. Ditmaal' geen opsteken van de gepant serde vuist, geen» zegepraal-fanfaron- nades'. Op deze wijfce moet de bereidwillig- heid 'tot den 'vrede in het buitenland wel minder kwalijk verstaan worden. Het antwoord -der centralen noemen! wij drtó zeer verblijdend. Of er nu spoe dig vrede zal' -zijn? Daaraan twijfelen wij vooralsnog, 'tenzij de Heer der -Heeren spoedig ingïijpe en aan de oorlogsver- dwazing een einde m-aakt. Wat wij in den laatsten tijd uit 'En- tentelanden hebben vernomen. geeft geen hoop, dat het antwoord van Duitschland en Oostenrijk vooralsnog tot den- vrede zal leiden. Eerst wanneer bij -de Enten- teregeeringen de overtuiging is [gekomen, dat zij het pleit miet -de wapenen niet kunnen winnen en ook de uithongering van den vijand in afzienbaiein, tijd de zen no-g niet kl'ein zal krijgen, eerst dan zullen zij het voorstel van den Paus omi de vredesonderhandelingen in te lei-den, aannemen. Amerika wil eerst nog eens het zwaar beproefde Duitschland een schop- geven. Wil'son wil toch ook wel eens de kracht zijner vuist probeeTen. Moeten dari al' die voorbereidingen tevergeefs geschie den?! Het behoeft intusschen geen betoog, dat de Ententelanden een misdaad tegën- Bewerkt naar het Engelsch van EMMA JANE WORHOISS. 80) (Schulden scheen hij' niet te hebben, maar hij woonde o-ok nog maar kort in Eastfleet. Er waren vele geschiedenisen over hem in omio-op-, maar nu, kon men hetm nergens meer van beschuldigen. En het algemeen oordeel was, dat hij een wilde jeugd had gehad maar dat hij zicbi nu gebeterd had. Vergeefs trachtten de Perrens hun zus ster over te halen, haar huwelijk tot het volgend jaar uitte stellen, al de ver zoeken en waarschuwingen stietten af op haar onverzettel ijken wil en daar zij haar eigen meesteres was, gansch onafhanke lijk van haar betrekkingen, kon er niets meer aan worden gedaan. De Perrens maakten dus van den nood een deugd en ontvingen ter wille van de gewone beleefdheid dr. Dashwood met veel voor komendheid. Evenwel maakte de 'dokter maar weinig g'ebroik van zijn vrijen toegang tot Elm- wood. Ik geloof, dat hij evenmin op ons gesteld was als wij op hem, bovendien was Mona schrikkelijk sentimenteel en daar het zomer was, wandelden zij meestal samen en vermeden ons gezel schap zooveel mogelijk. Het was voor het eers-t, dat ik een -geëngageerd paar zag 611 vo.^ ,ze ontzettend bespottelijk en vroeg mij dikwijls af, of alle paren net eender waren als dit. Mona bracht geluk kig het grootste deel van haar tijd op Villa Eglantine door, want mevrouw Brad- bura was onmisbaar bij de bestellingen voor het uitzet der bruid. Maar aan alles komt een einde en dus ook aan de bruidsdagen van mijn trouw lustige tante Mona. De bruidsjapon werd gemaakt, de trouwringen waren gekocht en de klokkeluiders stonden gereed, om het bruidspaar de noodige eer te bewij zen. Clara March en ik waren bruids meisjes, oom Matthias gaf zijn zustér weg met onverholen tegenzin en tante Judith schreide gedurende de geheel^ plechtigheid, want, zooals zij later zteide, het was haar, alsof zij Mona's doodvon nis hoorde lezen. Toen Mona ons allen vaarwel zeide, schreide ze bitter. Vielen haar de schel len van de oog-en op een oogenblik, dat het te laat was? Wie zal het zeggen, maar in elk geval was dit hero-uw dan te laat. Zij was niet langer Mona Per- ren en haar vroolijfce jongei bruidegom! stond haar, stampvoetend van ongeduld over hun volkeren begaan, als zij vol harden bij hun besluit, niet te antwoor den. Hun ideaal programmadeel isl "feite lijk ingewilligd, aan hun zakelijk! deel, we erkennen het, ontbreekt een heel'stuk, maar over de hoofdzaken wil men aan' den anderen kant onderhandelen, in den geest van het Pauselijk Voorstel. Met goeden wil is nu Zeker wat te bereiken. Een moedgevende stem uit Engeland valt reeds ie beluisteren. De Daily Chronicle n.l. isi yan oor deel ,:dat men onmogelijk (den ernst van Keizer Ivarel's antwoord kan miskennen. „Het zoo merkwaardige stuk ademt in alle opzichten een geest van oprechtheid. Hier heeft men klaarblijkelijk! te doen met een man, die bezorgd is' om wat hij noemt een „duurzamen en eervollen vre de." Hoewel' Oostenrijk-Hongarije begon nen isl'ten de rampen van den oorlog ontketende, heeft -de tegenwoordige heer- scher geen aandeel in -de schuld, die hem! door zijn voorganger is nagelaten. Eens te -nleer sedert zijn troonsbestijging hebben de daden en woorden van kei zer Karei' doen -zien, dat hier een Ver lichte en echt menschëlijke geest aan het werk is. Weenen heeft onder Keizer Ka- rel' steeds gesproken in een toou, die veel verschilt van den norschen op ge weld steunenden toon van Berlijn. Nu de centrale -mogendheden geantwoord heb ben,, -meenen wij, -dat o-ok de geallieer den dit moeten doen." Daarentegen wil' men in Amerika nog van geen toenadering weten. Het staatsdepartement geeft duidelijk te kennen, dat -de antwoorden der miid- delrijken -geen aanleiding zijn omeenige wijlzigjng te brengen in de doeleinden en bedoelingen van Amerika ten opzichte van het voeren van den oorlog' en even min van de uiteindelijke regeling van den Vrede. Hier mioet dus nog heel wat hooghar tigheid, valsclxheid en onverzoenlijkheid- gebannen worden. Het vuurgevecht in Vlaanderen duurt voort. Het geschut werkt ijselijk in vernie ling, doch langzaam in beslissing. Zes en dertig maanden nu al zlijn de centralen in op-marsch naar Parijls en Petrograd, maar ze komen niet van hun plaats en al' dien tijd trachten de geallieerden tever geefs hen terug te werpen. Strategisch schijnt de Duitsche actie bij Jacobstadt wat te beloven, want de Ruissische linie ten zuiden van de Duna werd in tweeën gebroken. De linie liep, na den val van Riga van de Go-lf van Riga over Friedrichstadt en zuidelijk van de Duna naar Jacobstadt. Volgens bet laatste stafbericht is bet door de Rus sen ontruimde Jacobstadt door de DuitSc hers beziet. Tot dusver heb ben dezen 4000 Russen gevangen geno men en meer dan '50 kanonnen buitge maakt. Als' dit nu maar niet de oorlogskoorts aanwakkert Harden ever België. ba de Berlijnsche Phillaarmo-nie hield Max Harden een voordracht, waarin hij (ook bet Belgische vraagstuk besprak. Hij zeide daarin: „Ik ben overtuigd, dat de vrede nog in dit jaar kan gesloten worden, indien Duitschland verklaart, dat [het in geen vorm het Koninkrijk België bij het rijtuig voor de deur op te wach ten. Onder een vloed van tranen reed mevrouw Danvers Diashwood been, naar de oude glewoonte voorschreef, onder een hagelbui van oudei schoenen, die het jongere deel der gasten haar achterna wierp. Maar mijn oom en tante deden er niet aan mee en met een bezwaard hart keerden zij in huis terugze waren er vast van overtuigd, dat hun zuster zichzelve en haar vermogen overgeleverd had aan een beginselloos, zelfzuchtig man. TWEE EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK. Weldra ging alles op- Elmwoo-d weer zijn gewonen gang. De weken en 'maan den spoedden voorbij, zonder groote ver anderingen teweeg te brengen en ik! werd langzamerhand een volwassen [meisje, ter wijl mijn oom en tante daarentegen zicht baar verouderden. Somtijds kwam! Mona ons even bezoeken, en dan bet zie 2Jich voorstaan boven Judith iop- haar meerdere waardigheid van getrouwde vrouw oc zooals zij z'elf net geliefde te noemen van jong vrouwtje. Doch na eenige maanden werden haar bezoeken minder en het was opmerke lijk, dat zij er bij; elk nieuw beiZoek steeds ontevredener uitzag. Zij begon dan ook, weldra te klagen, precies zooals oom en VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers •0.0Ö Prijs der Advertentiën. 14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 t 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeeïige voorwaard® Bewijsnummers 5 cent. wil onderwerpen, annexeeren of beheer- schen". Na uleze woorden ontstonden in de zaal luide protesten, vele personen verlieten de vergadering. Harden ging verder: „Wij hebben er geen belang "bij, ons voortdurend met Engeland in -strijd te zien. Als het ons ge lukt in een goede verstandhouding tot Engeland te ko-men, is dit beter dan het bezit van België, met vo-oraitzicht op nog twee „Punische oorlogen". Luide toejuichingen van de eene zijde; krachtige protesten van de andere. Harden ging voort: „Men denkt te veel aan het. oorlogvoeren, maar te weinig aan den vrede en aan de politiek. Wie ook de wereld den vrede zal brengen, Benedictus XV. of de socialisten, of wie anders, zal ons welkom zijn. Wij moeten medewerken om een wereldorde te scheppen. Het Duit sche vo-lk moet zelf zijn lot kunnen bepa len, zelfs- als daarbij- de rechten der Kroon worden verminderd, wat echter niet noo- dig zal zijn". Hij sprak nog in afkeurenden zin over de Vaderlandsche partij, over de annexio- nisten en de „Reventlöwen", en zeide: „Thans verlang ik naar de „Kinderlands partei". Toen viel hij achter de tafel, waarbij hij stond, in zwijm Korte oorlogsberichten. Naar aan de „Köln. Ztg." van fle Zwitsiersche grens geseind wordt, weten die Parijsehe bladen op grond van uit Rome verkregen inlichtingen mede tedee- l'en, dat de Paus- den Geallieerden tegfelij- leertijd met het antwoord der Centrale 'Mogendheden een nieuwe vredesnota zal doen toekomen, waarin het antwoord der Centralen besproken wordt Verdei' zal de Entente dan tot tegenvoorstellen worden uitgOno-odigd. "Lansing heeft officieel' de beschul diging tegengesproken, als zoutde de Ne- derlandsche gezant te Washington, Rid der van Rappard, in pro-Duitsehen geest zijn werkzaam geweest. Generaal' Bliss is benoemd 'tot chef van den generalën staf der Ver. Staten, ter vervanging van generaal Trott. Twee-duizend-vijf-honderd inwoners van Oostende zijn door de Duitschers geëvaeuëerd en aangekomen in het Noor den van de provincie Luik en in de provincie Limburg. De mannen, clie ar beiden konden, moesten achterblijven en zijn aan verdedigingswerken gesteld. Keizer Wilhelm beeft een bezoek gebracht aan de troepen op het Roemeen- s-che front. De onlusten in Italië schijnen aan te houden. Tlians wordt uit Lugano be richt, 'dat te Turijn een stoet van 30,000 arbeiders door de stad is getrokken, on- dter den roep: l'eve de vrede! geeft ons brood! Toen de militaire troepen ontbo den werden, werden zij met s-teenen be groet. Op het bevel om te schieten, wei- gterden de soldaten van hun vüurwapens gebruik te m'aken. Hierop werden de ca rabinieri met machinegeweren ontboden. Er ontstond een vreeselijk en bloedig ge- Vecht. Vijfhonderd personen werden ge dood en meerdere duizenden gewond. Schepen van de Belgische kustpa- trouille bombardeerden Zaterdagmorgen de marine-werken te Ostende. Drie Duit sche zeevl'iegtuigen werden neergeschoten. In Augustus werden door de een- tante het hadden verwacht. Danvers- was zoo vaak uit en naar ze kon weten, lang niet altijd voor het bezoeken van patiën ten, waarvan -zij nu zeide, dat hij' die maar heel weinig beizat. Ook begon hij1 haar ruw te veronachtzamen en gedurig noem de hij baar „mijn oudje"-. Ook' notoidigde hij' heel vaak allerlei verdachte gasten! aan den maaltijd, lieden, die zich al- leronbehoorlijkst jegens haar gedroegen en er niet aan dachten haar de beleefd heid te bewijzen, waarop zij' nu als vrouw des huizes recht had. Danvers dacht er niet meer aan haar nog ooit een complimentje te maken, het kon hem niets- fechielén, hoe zij' zich! kleed de en ofschoon al het geld van haar kant kwam', kon zij haast nooit een shil ling in handen krijgen. Dat alles erger de haar zeer, daar jij- het toch was', van wie al het geld was. Bovendien ver ontrustte het haar buitengewoon, dat hij speelde en 'dat hij'. o(j} die manier haar gansche vermogen er door jagen kon. Hij had al eens op die wijze een aanmerke lijke som verspeeld. Bestond -er dan geen wet om -hem Ide handen te binden, vroeg zij' weeklagend aan Matthias. Maar Matthias antwoordde op erns-tigen toon: „Neen, Mona, nu is het te laat daarvoor. Vóór je huwelijk heb ik je zooi vaak gewaarschuwd, maar dau heette het altijd, dat ik laag en wantrouwend wa,s tralen in 't geheel 808000 ton scheeps ruim te tot zinken gebracht. Sindsl bet begin van den onbëperkten duikbootoor log 6,303000 ton. De Engelsche verlieslijsten in del nummers' van de Times van 18—21 Sopt. geven 479 officieren en '15270 minde ren op. De Amerikaansche geruchten over den verkoop van de Zweedsche schepenl in havens der Ver. Staten worden stel lig tegengesproken. De Engelsche s.s. Ousel (1284 ton) van de Cork s.s. Cy. en Ravensworth (801 ton) zijn na aanvaring gezonken. Lloyds maakt verder nog melding van het stranden van de Peruaanschei bark Alliance en den Amerikaanseheni schoener Robert A. Snyder. Beide sche pen zijn verloren. Naar het St. Petersburgsche Tel!, Agentschap meldt, heeft de Russische re geering het verzoek om- ontslag van drie ministers, n.l. van Afksentief (binnen- landsche .zaken), Skobelef (arbeid) en! Tsarodny (justitie) aangenomen. Deze mi nisters gaan heen, omidat zij; zich met den raad van vijf niet kunnen vereenigenl, De Moskousche correspondent van het „Giornale d'Italia" bericht, dat de desorganisatie der spoorwegen zulk eeu -omvang heeft aangenomen, dat elk oogen blik een volkomen stopzetting kan in treden. Zoo is b.v. o-p de Trans Siberische lijn, waar op het oogenblik slechts 12 waggons rijden, liet bedrijf tot op 10 pet. gereduceerd. Naar men uit Petrograd seint, wil de regeering de kinderen uit Petrograd overbrengen naar plaatsen, waar beter voor hun v-oeding kan worden gezorgd1. Zij heeft daartoe een beroep gedaan op de medewerking van het publiek. De minister van justitie deelde in den ministerraad mede, dat bij het on derzoek van de Kornilofzaak gebleken is, dat de meerderheid van de gevangen ge nomen -officieren niet hebben deelgeno men aan de samenzwering en dus on middellijk in vrijheid gesteld moeten wor den. Naar men meldt scheepte Wilso-ni -zich indertijd Voor het opstellen van zijn antwoord-nota aan den Paus in zijn jacht in, -om in de eenzaamheid-op-zee de di plomatieke zinnen te overdenken, waarin! hij zijn antwoord wilde kleeden. De Russische generaal Werofski' schijnt des Pausen voo-rstel van geleide lijke ontwapening nu reeds in daden te willen -omzetten. Hij' gaat het effectief met een derde verminderen, daar Rus land 'zijn massa's soldaten eenvoudig niet meer behoorlijk voeden kan. Verder be oogt hij een algeheele hervorming van het hoofdkwartier en schijnt hij van Rus- land's leger een waar volksleger te willten maken. Schoone plannen, maar zal de Entente ze met genoegen lezen? De „Pallmall Gazette" schrijft over het antwoord van Duitschland op de pau selijke vredesnota. Het antwoord zal geen tweede verklaring van de beschaafde vol keren noodig maken. Een document, het welk geen gewag maakt, noch van Bel gië, noch van andere expliciete doelein den, waarvoor de geallieerden strijden, kan hen niet ook voor een enkel oogen blik maar afbrengen van hun eigen maat regelen tot herstel van den vrede en1 zijn toekomstige beveiliging. Alvorens wij en je wilde geen enkelen stap doen, om je vermogen te beveiligen. Van een kind! van negentien had je zulk een roman tische dwaasheid door de vingers kun nen zien, maar van een vrouw van over de vijftig niet meer. Je hadt moeten be denken, wat het beteekende, je ganschle vermogen in handen te stellen van] iemand, dien je niet eens kende. Er is dus niets aan te doen en' als getrouwde vrouw behoor je Imlet al wat je bezit aan je echtgenoot, die nu meer en meer een gèmeene bedrieger blijkt te zijn. Als hij het in zijn hoofd krijgt, je geld tot den' laatsten stuiver op te maken, kan de wet daar niets aan doen. En wat nogl erger is, hij1 kan j-e verlaten en op ieder ren betaaldag terugkomen, je geld afne men en dat verteren, op elke manier,, die hèm goed dunkt"!. Gelukkig (kwam de ontnuchterde me vrouw Dashwood niet vaak onze rost ver storen. Daar het niet in onze macht stond, haar te helpen, liet zij ons altijd be droefd en ongelukkig achter. En boven dien viel het moeilijk medelijden me(t haar te hebben, omdat zij steeds er op uit Wasj, (zichzelf te beklagenen met dergelijke menschen kun je moeilijk me delijden hebben, omdat zij in hun slmart veel te luidruchtig zijn. I i I 5 t\ (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1