Ireacks, 28? enhuis Zaterdag 8 September 1917 31e «laargang en lis )UWLAND, feuilleton. De Groote Oorfog. Tuin, 000 klinkers, >chrijving enwagens. Wagen, aars, j de rekening, aard, irwestroo, nmeisje, nstbode bode, houdster o^k hiS" Vragen wou> is mevrouw or NDVLEESCH. Ie, f 1,20 p. Kilo, ent. en 85 cent. K, Vlasmarkt. )P Earners en Suite, ne Tuinkamer, boven 5 groote ien Droogzolder, van Gas- en Courant, eboden -brug. Te bevra- Li, Straatmaker, es. 5 staande op de Heerenhoek. foor den pachter voorwaarden en ;en. n vóór 22 Sept. rnoemd. Zoutelande. aoudende koop- igeleverd tot en bij L DE WOLF ere inlichtingen Krabbendijke. i, FRANCKE en k, lNSE, Goes.1 E aat zijnde jenmaker, Kam- P WIELEMAKER, iwepolder. IE mak in alle Nieuw en St. Jrijpskerke. icht voor Krank- Bergen op-Zoom eplaatst worden aanvangssalaris Ie tot f 150.—. ian den Genees- 1AMER, Noord- CE te Krabben- iwoordige. odigd, bij een ipelle. Uitgave van 4e NaamJ. Venn. LUCTOR ET EMERGO. gevestigd te Goes. 11^— Hoofdbureau te Goes,: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: i Bosterbaan Le Cointre, Goes. A. R. en C. H. Raadsleden. Woensdag en Donderdag hebben deze. beide groepen van gemeenteraadsleden eerst" afzonderlijk, en daarna in gemeen schappelijk congres in Parklust te Am sterdam vergaderd. Belangrijke onderwerpen zijn behan deld Verhooging der salarissen van open bare onderwijzers financiëele verhouding tusschen Rijk en Gemeente; en electri- citeitsvoorziening ten platten lande. Over het eerste onderwerp was advies uitgebracht door de gemeenschappelijke besturen der beide bonden; het tweede werd door den heer De Geer, lid der Tweede Kamer, ingeleid, het derde door den heer Hovy, burgemeester van Loos duinen. In enkele vervolgartikelen zullen wij van deze vergaderingen verslag doen. Gebrek aan plaats is oorzaak van «enigs zins verlate opneming. Allereerst de openingsrede )van mr. S. de Vries, a.-r. wethouder van Amster dam. Het volgende is er aan ontleend: Gij, c.-h., hebt U thans zelfstandig ge organiseerd, aanvankelijk reeds met een mooi aantal leden, dat spoedig moge klim men tot, zoo mogelijk overtreffen ons getal. Aan 'teind zie ik de mogelijkheid, dat wij geen onderscheid meer maken, doch beider ledental samentellen. Geen kunstmatige dwang of drang. Maar 't moet groeien! Dat zal kunnen als we worte len in één bodem, stoelen o_p denzelfden wortel Doen we dat niet? Wenschen we beide niet ons nauw vast te houden aan de H. S. en de historie? En is ons beider kijk daarop, hls we als gemeenteraadsleden samten- zitten, niet dezelfde? In onderdeelen mag onze kijk op de zaken verschillen; in de groote lijnen zijn we één. Bij praetische toepassing mogen wij tot verschillende uitkomst geraken, dat kan ook individueel tusschen leden eener zelfde partij, dat kan ook liggen aan onvoldoende kennis van eigen hoofdbe ginsel. Van die beginselen moet steeds meer studie worden gemaakt. Anders staan wij bloot aan twee gevaren: (Wie niet stu deert, wie niet de 'consequenties uit eigen beginsel heeft getrokken, loopt gevaar, óf tegenover alle nieuwe vraagstukken, die zich aan hem voordoen, zich er af te maken door neen te zeggen en in ge makkelijk conservatisme z'n kracht tq zoeken, óf met enthousiasme zich voor- Stander Je verklaren van ongebreidelde uitbreiding der gemeentetaak en in sociaal communistische wateren te verzeilen. Wij hebben eigen beginselen, die ook be tee kenis hebben voor de gemeente-politiek. Daar moeten we het voordeel van trek ken, daar moeten we mee werken, die moeten ons ons eigen pad wijzen. Wij staan nog aan 't begin van onisi werk 1 Onze aandacht is vooral sterk gespan nen geworden door den schoolstrijd. Daar in hebben wij positie gekozen, onder voortreffelijke leiding. Aanstonds gaan wjj gelijk krijgen in den schoolstrijd I Maar een menschenleven is daarvoor noodig geweest. Er zijn ook menschenlevens .aan be steed I M 4'"^"' ea gij C.-H., wij beiden zijn geleid door helden ons door God gege ven: Lohman en Kuyper; beide van u en van ons. Zij zijn de politieke leiders geweest van heel ons protes t antsch-Chris- talijk Nederland. Zij hebben pioniers-ar- Bewerkt naar het Engelsch vau EMMA JANE WORBOISJ2. 67) „Natuurlijk ken ik dien, ik heb toch weieens van de Catherwoods gehoord." En schaehjfc het ik er op volgen: „Ben' je üan de zoon van mevrouw Trafford?" ,,0mj n te dienen," zei hij; grappig buigend. reeselijk interessant, niet?" M*'da' ,h,te ik' ovreeselijk interessant. i ahZet6r' is hier- Een uur geleden f™™ 26 n°g ige2ien' toerl bea it weg gegaan, om wat rond te dwalen in den ■5l0errK'nl"in. zooals ze hier die wildernis noemen. Wat echt zterthier rond te dwalen, je hebt heuscih het ge voel, of je in de binnenlanden van Afri ka bent waar je jezelf een weg moet banen door de struiken heen. 't Leukst is1, dat je dau net als die prins uit beid verricht met groote kracht, in het geloofen geen van beiden waren zij soepel; eer hoekig; zij zijn daardoor wel eens tegen elkaar aangebotst. Maar de eenheid des geloofs hebben ze nimmer vergeten, en als de nood drong hebben ze elkaar steeds weergevonden. Paulus en Petrus, en Luther en Cal- vijn, waren ook niet .soepel, ze waren ook hoekig, zij zijn ook wel eens tegen elkaar opgebotst, maar ze hebben allen reuzenarbeid in Gods kracht verricht. Kuyper en Lohman, onze leiders, mo gen de voldoening smaken, dat als straks hun uur van afscheid uit dit le ven slaat, men vruchten zal zien op hun arbeid. In den schoolstrijd hebben zij het gewonnen, en wij mogen hun ar beid voortzetten. Staan wij, jongeren, gereed, hun plan nen uit te werken en nieuw terrein te ontginnen De groote vraag, die om oplossing roept, deze is: Wat is de sociale taak der Ge meenten? Waar liggen de grenzen tus schen die taak en die 'der Rijksoverheid en die der maatschappij en die van het huisgezin We zijn er niet mee, met te beweren, dat de gemeente op dit gebied niets te doen heeft. Dan versteenen we in conser vatisme en verspelen allen invloed. Trouwens, de oofLog heeft ons uit dien dommel, waarin sommige Christenen ver- keerent wel wakker geschud! Maai' we hebben ook te waken, tegen het uitwisschen der grenzen, en te mee- nen, dat de Gemeente-bemoeiing zich over onbegrensd terrein kan uitstrekken. Wat de maatschappij zelf kan, dient aan haar overgelaten; en wat uit den aard tot de taak in het huisgezin behoort, moet voor de gemeente heilig terrein blijven. Maai' met ernst zullen we ons hebben toe te leggen op de beantwoording der vragen, die met 'telkens grooter kracht zich aan ons voordoen: over de rechtspo sitie van allen, die in gemeentedienst zijn over gemeentelijke armenzorg, ziekenver pleging; gemeentelijke bad- en waschhui- zen, gemeentelijke woningbouw en zoo vele meer. Het terrein is ruim en de meeningen zijn vaak verdeeld. Niet altijd is het verband tusschen de beginselen en de praetische vragen even direct aantoonbaar. Alle vraagstukken vragen oplossing, ook die van zuiver materiëelten aard schijnen. Onze belangstelling voor die vraagstukken! mag niet minder zijn, dan voor de meer idiëele van onderwijs, armenzorg, zieken verpleging e.d Geen onderwerp, dat de belangen der Gemeente raakt, i s ons onverschillig Spreker besloot met de beste wenschen voor het welslagen van dit congres. (Ap plaus). Namens de Vereeniging van Chr. Hist. Raadsleden; sloot de heer J. R. Snoeck Henkemans bij afwezigheid van den heer B. J. Gerretson, zich aan bij de histori sche herinneringen van den heer De Vries, zijn vreugde eveneens uitend over de thans tot stand gekomen samenwerking. Spreker noemde echter het 'momient, waarop die samenwerking tot stand komt, bijzonder merkwaardig. Wij staan toch aan den vooravond der invoering van het stelsel der evenredige vertegenwoor diging. Nu zijn beide partijen meer dan ooit aangewezen om zich zelfstandig sterk te maken. Waar vroeger bij verkiezingen kon wor den gewerkt voor gemeenschappelijke can didate^ daar zal het thans zaak wor den voor beide partijen om te trachten het sprookje onverwachts de schoone slaapster wordt." „Uw moeder, heette zij vroeger niet Julia Catherwoods?" „Toch niet, toen papa met haar trouWr de, heette zij! Louise Lascelles eu was zij een weduwe met eeu zoon, mijn te genwoordige stiefbroeder. Julia Cather- wood isl mijn grootmoeder en zlrj! is hier ook bij! ons. We züjn allen sisteravond gekomen kort voordat het donker was." Haastig en kortaf eindigde ik ons ge sprek, door den jongeheer Trafford goe den avond te wenschen f.ik ging mijn heer Perren zoeken, om hem het nieuws mede te deelen; zijn voorgevoelens! waren uitgekomen, Julia Catherwood bevond zich op 'Cuppage. ZEVENTIENDE HOOFDSTUK. Ik draafde zoo hard ik kon den boom gaard en den moestuin door, om oom te gaan zoeken en hem het verwonder lijke nieuws! mede te deelen. Doch toen! ik de groote laan doorging, luidde de bel al voor het theeuur. Ik liep dus dadelijk door naar de eetkamer, maar wist nu wel, dat ik hem1 niet alleen Zoui treffen, -wat dan ook zoo uit- zelfstandige candidaten in te dienen. Som mige zullen zich daarom wellicht afvra gen, of de hartelijke samenwerking al leen gesloten ïs om aanstonds daarop weer. hartelijk afscheid te nemen. Dit is echter niet het geval. De samenwerking is thans tot stand gekomen en zal ter behartiging der volksbelangen een nati onale eisch blijken. Mocht dit trouwens onmogelijk zijn, dan zoude daardoor blij ken, dat van de gemeenschappelijke grond beginselen niets waar is. Daarom en daarom vooral verheugde spr. .zich, dat de samenwerking is tot stand gekomen. Aan de orde werd hierna gesteld het: Advies van de Besturen van den Bond van A.-R. Gemeenteraadsleden en van de Vereeniging van C.-H. leden van Gemeen tebesturen, naar aanleiding van de motie van „De vereeniging van anti-rev. Ge meenteraadsleden in de prov. Groningen. Bedoelde motie spreekt uit met 't oog op de regeling der jaarwedden door Gedeputeerde Staten aan de hand ge daan, dat, zoolang de regeering een ver betering der jaarwedden van openbare en bijzondere onderwijzers blijft afwijzen, het niet gewenscht is, dat door m id - del der gemeenten de jaarwedden der openbare onderwijzers worden om- hooggebra.cht, waardoor de reeds slechte verhoudingen der jaarwedden van bijzon dere en openbare onderwijzers nog .slech ter wordt gemaakt. De motie vraagt ten1 slotte of het wel op den weg der a.-r, .gemeenteraadsleden ligt de verbetering der onderwijzers-jaarwedden thans in de richting van gemeentelijke verhoogin gen te zoeken. Het advies der A.-R. en C.-H. bestu ren luidt aldus: Wanneer het aangenomen voorstel om de onderwijzerssalarissen met f 100 té verhoogen geen resultaat had, zou daar uit niet mogen volgen alleen de sala rissen der openbare „onderwijzers te ver hoogen. Terwijl een gelijkmatige verhooging met f 100 van alle salarissen de ongunstige tegenstelling tusschen de openbare enj bijzondere onderwijzers ten minste niet zou wijzigen, zou een eenzijdige verhoo ging der salarissen alleen van de open bare onderwijzers uit de gemeentekassen deze tegenstelling nog verscherpen. Plaatselijk kunnen de salarissen der openbare onderwijzers als te laag be schouwd worden en dan hebben die on derwijzers het recht om van hun werk geefster te vragen, dat die salarissen op behoorlijk peil gebracht worden. In ver hand toch met plaatselijke behoeften en omstandigheden moeten de salarissen van allen, die in gemeentedienst zijn steeds zoo geregeld worden, dat het salaris vol doende zij om in de behoeften te voor zien. De overheid heeft als werkgeefster het voorbeeld van een goede werkgeefster te geven. De buitengewone omstandigheden waar in de oorlog ons heeft gebracht, -beboe ren liever aanleiding te geven tot tij delijke duurtetoeslag dan tot blijvende sa- larisverhooging. Er bleken voor- en tegenstanders van dit advies te zijn. Er waren er, die loy aal aan de verbetering der salarissen van openbare onderwijzers willen medewer ken, om daardoor sterker te staan tegen over de regeering; er waren er ook, die meenden, dat zoolang de salarissen der bijzondere onderwijzers niet beter zjjn, de A.-R. en C.-H. niet mee mogen gaan met verbetering Van de salarissen de^j openbare onderwijzers. Van deze laatsten kwam: de familie zat reeds hijeen en mijnheer Perren had zijn 'kop thee al voor zich staan, terwijl hij bezig was zich van honing, zijn bijzondere lekker nij, te bedienen. Ofschoon het buiten nog niet volkomen donker was, waren de lampen reeds aangestoken. „Kind, waar heb je toch gezeten?" vroeg Mona, toen ik binnen fiwami. „'t Is al' een minuut of tien geleden, dat er gebeld ïs en wij! zijn toch al laat." „Ik wist niet, dat het de tweede bel was tante Mona, ik wist heusch niet, dat 't al zóó laat was." „Nu ja," antwoordde Mona, „zóó erg is het ook niet, maar we moeten ons een beetje aan regel houden, ongere gelde maaltijden zijn niet goed voor ie mands geste! en voor het mijne heelemaal niet. Wat ik zeggen wou, Chrystie, ik wou wel1 na het eten een paar duëtten met je repeteeren." „Heel goed, tante Mona," zei ik, maar mijn gedachten waren niet bij 'hét ant woord, ik moest aanhoudend aan de pas geëindigde ontmoeting in het eikenboschjö denken. En daar ik bijzonder stil was, wat mijn gewoonte inderdaad niet was; begon men spoedig te merken, dat er iets was, dat mijn gedachten bezighield. was het Kamerlid Duymaer van Twist, van eerstgenoemden het Kamerlid Anker- man de tolk. De voorzitter mr. |S. de Vries, dacht er evenwel nog eenigszins anders over. Hij verwacht, dat het hon derd guldens-ontwerpje wel wet zal wor den, en dan hebben alle onderwijzers tvast f 100 meer, en dan zijn vele ge meenteraden uit den brand. Niet alle ver zoeken van openbare onderwijzers behoe ven evenwel daarom afgewezen te wor den. Voor iedere gemeente moet de quaes- tie afzonderlijk bezien worden. De conclusie kwam niet in stemming; en 't bestuur zal een adres aan de regee ring formuleeren om recht te doen aan! de bijzondere onderwijzers door de schril le tegenstelling in de salariëering weg te nemen. Beknopt overzicht van den toestand. Gisteren is op het Westerfront alleen voor Verdun geducht met de artillerie gewerkt. Op de andere punten coups de main van weinig strategisch belang en geweldige actie in de lucht. De ontplof bare stoffen worden tegenwoordig bij dui zenden kilo's tegelijk op „stations" en ,,milifaire werken" geworpen.. Ook in het Zuiden spelen de vliegers een grooten rol. De Italiaansche vlieger aanvallen op Triëst worden dagelijksch werk en ter vergelding hebben Oosten- rijksche vliegtuigen in den nacht van 7 dezer Venetië zwaar gebombardeerd. Vreeselijke wraakmiddelen, die de be slissing nimmer naderbij kunnen bren gen! Sedert 19 Augustus hebben de Oosten rijkers aan de Isonzo 500 officieren en 18000 man gevangen genomen. De elfde Isonzo-slag staat wat bloedige verliezen betreft in geen enkel opzicht achter hij de vorige slagen, aldus vertelt Weenen. Het lijdt natuurlijk geen twijfel, dat ook de Oostenrijkers groote offers hebben moeten brengen. Op het Zuiderfront voert nu de artillerie-actie den boventoon. In Lijfland heeft de Duitsche cavalerie voeling met de Russen. Met spanning moge men dus hier het verdere verloop van den opmarsch afwachten. Laten wij tot slot ons oor te luisteren leggen, of we ook vredesstemmen hooren. De hoofdredacteur van het „Neue Stut- garte Tageblatt" heeft een onderhoud ge had met den rijkskanselier, waarbij hij Michaelis de vraag stelde of en wanneer het kiesrechtontwerp voor Pruisen zou worden ingediend en of het op dat van den rijksdag zou gelijken. Michaelis zeide dat het kiesrechtontwerp bij het begin van de aanstaande landdagzitting zou 'worden ingediend en dat het zou wor den beheerscht door den geest van het rijksdagkiesrecht. Over Elzas-Lotharingen verklaarde de rijkskanselier, dat hij het hoofdcomité had toegezegd de Elzas-Lotharingsche kwes tie te zamen met het hoofdcomité defini tief te regelen. Het was echter nog niet beslist of een verdeeling van Elzas-Lo tharingen dan wel de verandering in een zelfstandigen bondsstaat het resultaat van den arbeid zou zijn. Over België, Koerland en Litauen sprak de rijkskanselier zich niet uit. Michaelis verklaarde: De dingen zijn in wording, binnen niet telangen tijd zal Duitsch- land zijn vredesvoorwaarden formuleeren. Lloyd George heeft een redevoering ge houden, die merkwaardiger is om hetgeen er niet in gezegd wordt dan om hetgeen „Chrystie, kind, wat scheelt eraan?" vroeg tante Judith na een poosje z® had me al tweemaal den suikerpot toe gereikt omdat ik maar .al mijn thee bleef roeren. „O niets; tante," gaf ik ten antwoord, maar mijn vuurroode blos bewees, dat er wèl wat was: Toch wilde ik, nu ik merkte, dat men mijn stiMjn gemerkt had, ëénige verklaring geven. „Alleen maar alleensimeekend zag ik oomi Matthias aan. „Laat het kind toch met rust, ze is moe," zei hij) tamelijk knorrig. „Ik ben! ook doodmoe en dof, wat geen wonder iswe hebben te ver gewandeld van morgen." r' „Nu, moe ziet Chrystie er nu bepaald niet Uit," zëi tante Judith, „me dunkt, ze is heel' opgewekt, niet kind? Maar wat beteekent dat gewent toch tegen je oomi?" Gelukkig nam het gesprek nu een an dere wending en dat kwam doordat Mo na zich tot haar zuster wendde naar aanleiding! van het hoogst belangrijke feit, dat Judith steeds frambozengelei op tafel zette, niettegenstaande Mona steeds de voorkeur aan geconfijte pruimen gaf. Mo na meende daarover haar beklag te moe- VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post fl.5G Losse nummers 0.05 Prjjs der Advertentïën. 14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 cS. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaardss. Bewijsnummers 5 cent. hij er wèl in verklaarde. Zijn rede was uiterst gematigd en uiterst kalpi. Inspireerde de militaire toe stand den Engelschen premier wat erg, of wilde hij ovfer de meer actueele onder werpen zwijgen om in zekere mate niet vooruit te loopen op het officieele ant woord, dat de gealliëerden den Paus zul len overhandigen? Lloyd George bepaalde zich tot het uit spreken van de hoop, dat het einde van den oorlog spoedig komen zou, spfak over de vrijheid en de organisatie van het Engelsche rijk en zong den lof van de „kleine naties", die als de kleine hoo rnen in een woud, ook vruchten dra gen, de rijkste en heerlijkste. Tot slot vermelden we nog, dat Erz- berger, Oostenrijksch afgevaardigde, Wil son's antwoord heelemaal niet als be slist afwijzend beschouwt. Hij ziet zelfs groote overeenstemming met de Pause lijke nota en meent, dat Wilson het met de groote meerderheid van het Duitsche volk meer eens is dan met Londen en Parijs. Vandaar de koele ontvangst van Wilson's nota in de hoofdsteden. De inneming Bünamünde. Een oorlogscorrespondent van de „Ber liner Mittagztg." geeft omtrent de inne ming van Dünamünde de volgende bij zonderheden Reeds in den nacht van 3 op 4 Sep tember hadden de Russen, na eerst de huizen en zelfs de kerk, die Zijl hereidsl leeggeplunderd hadden, in brand te heb ben gestoken, Dünamünde ontruimd. Thans is Dünamünde een ontzettende puinhoop. Intusschen hebben de Russen] slechts weinig tijd gehad om de haven werken van Dünamünde, evenals die van Riga, te verwoesten. De kade, de pak huizen en de fabrieken Zijn behouden1. De mooie badplaatsen echter aan het Rigasche strand zijn mede door de Rus sen in asch gelegd. In den morgen van den 4den Septem ber kwamen onze eerste marine-soldaten! van Mitau op motorbooten te Dünamündel aan, een ander gedeelte onder leiding van den tegenwoordigen havencomman dant van Riga bereikte de stad over land. Zonder tegenstand te ontmoeten heschen de matrozen de Duitsche oorlogsvlag op de citadel. Korte oorlogsberichten. In het Spaansche leger worden op roepingen verspreid, waarin' de troepen opgewekt worden mede te werken tot de afzetting van koning Alïonsi De Engelsche bladen bevatten over het proces-Soechomlinof slechts zleer kor te berichten. Van de onthullingen van) Soechomlinof en Janoesjkewitsj omtrent de algemeene mobilisatie in Rusland wordt met geen woord gerept. In Denemarken isl op wijn en si garetten 100 pet. belasting gelegd. Be halve de belasting op het bier, worden! de 'belastingen op de inkomens en ver mogens verhoogd en de spoorwegtarief- ven weer opgeslagen. De Duitsche vlieger luit. Voss schoot zijn 40 en 41e vijandelijke vlieger 'neer. Donderdagnacht heeft boven het di strict Londen een onweer gewoed, dat gedurende eenige uren steeds in hevig heid toenam, en tot een hoogte steeg, als jn lang niet werd waargenomen. Het hemelvuur was als 'tware niet van de lüëht en de donder rommelde bijlna on ophoudelijk met Vreeselijk geweld, terwijl het regenwater als een zondvloed uit den dreigenden hemel neerstortte. ten doen, maar tante Judith z!ei, dat 't noodig was, omdat ze anders 't vol gend jaar nog met de 'frambozengelei zou zitten. Gelukkig bleef Mona het gesprek over deze belangrijke kwestie voortzetten, ze was nu eenmaal op het punt vain moei lijkheden vTeeselijk kinderachtig en cho co laa dj es en fondanten at ze letterlijk bij het pond. Intusschen oom Matthias bleef wèl op mij letten. Ik had hem toch zoo graag het nieuws1 gezegd, maar wilde het niet doen in bijzijn der tantes; daar ik vermoedde, dat hip dat naar vinden Zou. Terwijl nu Judith en Mona zaten te kibbelen over de kwestie frambozengelei- geconfijte pruimen, zat ik maar bewe ginkjes tegen oom Matthias te maken! en dat maakte den goeden man heefe- maal in de war, want met geen moge lijkheid kon hij dit vreemde gedoe be(- gjrijpen. Hij ging dan ook spoediger heeku dan gewoonlijk, natuurlijk in de overtui ging ,dat ik hem wel spoedig kou vol gen, waarin hip dan ook goed had ge zien, want nauwelijks had hij de kamer verlaten, of ik ging ham' achterna!. (Wprdt vervolgd.! 1 l» l

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1