Donderdag 2Augustus I9IV
31e «laargang
De Groote Oorlog.
FEUILLETON.
Uitgave var:
de Naam! Venn. LUCTOR ET EMERGO.
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VO RSTSTR'ITTTTS"
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. D HU IJ L. BURG.
Drukkers
Oosterbaan Le Co int re, Goes.
Lib
e r i a.
Dit is een Neger-republiek aan de
West-Afrikaansohe Peperkust. Zij strekt
zich uit van de Mannarivier (N.W.. van
kaap Mount) tot de San Pedro-rivier (ten
O. van Kaap Palmas.)
Landwaarts zijn de grenzen van dezen
vrijstaat niet bepaald. Hiji is zoo groot
als Nederland en heeft een bevolking
van ruim een miljoen zielen, onder wel
ke een groot getal beschaafde negers.
1 ECetze staat heeft 26 Juli 1847 zijn
onafhankelijkheid verkregen krachtens
overeenkomst van ongeveer alle staten'
van Europa. De president wordt voor
vier jaar gekoizen.
De vertegenwoordigende lichamen
wij zoudên zeggen: Tweede en Eerste
Kamer tellen resp. 14 en 8 leden; ook
deze lichamen woirden voor vier jaar
saa ingesteld.
De tegenwoordige president heet Ho
ward.
Wij noemden daar het jaartal 1847;
doch reeds: .in 1822 werd deze republiek
gesticht door een Amerikaansche kolonie-
maatschappij, die de Negers uit Amerika
naar Afrika wilde doen verhuizen.
Zoo stichtte deze maatschappij aldaar
een kolonie, welke naar President Mon
roe. den bekenden uitdenker der Mon-
roe-leer, welke dezer dagen zoo jammer
lijk door een zijner opvolgers wordt ver
zaakt, Monrovia geheeten werd.
Zooalsl men ziet heeft de repbuliek
haar staatsregeling geschoeid op de leest
van die der Vereenigde Staten.
De republiek blijft zich voortdurend
uitbreiden. Vooral uit Amerika isl de toe
vloed van landverhuizers! groot.
De bodem is daar zeer vruchtbaar, dank
zij liet liëerlijkë troprsciie Klimaat.
De republiek voert voornamelijk uit:
arrowroot, gember, ivoor, koffie, kokos
noten, palmolie, suiker en verfhout.
Wat President Howard bezield heeft
om Duitschland den oorlog aan te doen,
is ons niet duidelijk.
De Koningin Moeder.
Heden viert onze beminde Koningin-
Weduwe haar 59en verjaardag.
Wij verheugen ons met het Nederland-
sche volk in zijn groote meerderheid over
dit heuglijke feit en wenschen de Konin
gin-Weduwe, die ons allen lief is, nog
vele gelukkige en rijk gezegende jaren toe.
Heil over Haar! Heil over Oranje!
ff ff
De Czaren
Dezer dagen l'iep het gerucht dat ,de
ex-C'zaar speciaal bewaakt moet worden,
wegens1 gevaar voor zelfmoord.
Niet onmogelijk, -dat deze erfelijk be
last is.
Zijn overgrootvader Nicolaas I pleegde
in 1855 zelfmoord. Zijn grootvader Ale
xander II werd vermoord, 13 Maart 1881
zijn oom Sergius 17 Februari 1905; zijn
betovergrootvader Paul I in 1801 even
eens. Diens moeder, Catharina I, was
een moordenares', die haar man Peter
III liet vermoorden, [wan II werd ins
gelijks vermoord. Op den dag dat Ka-
tharina I met Peter den Groote trouw
de, werd haar eerste man op haar last
vennoord.
Toon de tegenwoordige ex-C'zaar 31
Mei 1896 den troon beklom, kwamen bij
een toen gegeven landelijk feest te Mos-
j kou, niet minder dan drieduizend men-
j se hen om.
Wanneer de ex-Czaar dit alles bedenkt,
£n hij de ware Toevlucht mist,is'tniette
verwonderen, wanneer hij somwijlen wat
vreemd doet bij zulk een verleden en
een duistere toekomst.
Uit Zeeland (Noord Amerika).
Do Zeeuwsche kolonie in Zeeland, Mi
chigan, N.-Amerika, viert 21 Augustus
haar zeventigjarig bestaan.
Aan deze eerste Zeeuwsche nederzet
ting in 1847 onder ds'. C. v. d. 'Meu-
len uit Goes hebben wij reeds vroeger
herinnerd.
Wie van onze vrienden in Amerika
zendt ons een no. van het blad, bij
voorbeeld de Grand Rapids Press, waarin
eventueel een verslag van de feestelijke!
herdenking zal voorkomen?
Bewerkt naar het Engelsch van
EMMA JANE WORBOISEj-
37)
Jenny kwam eventjes om 't hoekje van
de deur kijken, om mij1 te zeggen, dat
ze niets meer te doen had dan de tafel
te dekken voor mijnheer Perren, en dat
ze dan met mij mee kon gaan. Dat maak
te, dat ik nog vlugger mijn opstel op
krabbelde dan ik al gedaan had, want
van mij mocht het niet afhangen, dat
Jenny wachten moest. Tuist toen ik op
sprong om Jenny voor mijn lunch le bel
len, kwam mijnheer Perren binnen in een
allernaarst humeur en met een vreeselijke
reuk aan zich van olie en vernis.
„Ben je klaar voor het Fransch, Chrys
tie?" vroeg hij knorrig, naar de tafel zien
de, waar geen enkel Fransch boek lag.
„Neen, maar heeft miss Judith u dan
niets gezegd?"
„Wat gezegd?"
„Dat ik vacantie hebik ga met
Jenny naar het strand".
„Ik heb daar niets van gehoord en
als het waar is, dat miss Judith je va-
Beknopt overzicht van den toestand.
Do geallieerden hebben wel alles1 o.p
haren en snaren gezet, om het Duitsche
'front in te deuken.
Met massa's zooals tot nu toe op geen
enkele plaats in het vuur werden ge
bracht, zelfs niet in het Oosten door
generaal Broessiloffr vielen de Engel
schen en in hun gevolg de Franschen|
op een front van 25 K.M. breedte tus-
ischen Noordschoofe en Warnebon aan.
Nauw aaneengesloten aanvalsgolven van|
dicht ,op elkaar volgende divisies en tal
rijke motorvoertuigen, met £uiterijafdep-
lingen. (traden op.
(n ótp oen.
vijand en drongen hejm in verbitterde
handgemeengevechten wfeder uit enkele
gevechtsstellingen.
Ten N- en N.O. van Yperen bleef het
door de geallieerden bezette trechter-ge
bied dieper.
Een ,Londensch bericht spreekt van
3500 gevangenen, doch de Duitsche troe
pen melden evenzeer „hooge bloedige
verliezen van den geen offers onlziendeni
vijand.'^'
Thans is echter een betrekkelijke rust
ingetreden. De aanval verloopt een wei
nig, resultaat van de krachtige tegen
aanvallen der Duitschers, die ofschoon
ze afgeslagen werden, den Engelschen
toch een zware taak bezorgden bij La-
basseville en ten ~N. van het Yperen-
Koomenkanaal'.
Het weder is nu zeer ongunstig voor
de operaties. Sedert eergistermiddag val
len er zware regens"
Af te wachten blijft nu, of de Fran-
schen en Engelschen nieuwe successen
Weten te behalen, en vooral of zij h,un
aanval tot een resultaat welen te "bren
gen, dat, niet alleen plaatselijk een ver
andering in den toestand op het Weste
lijk front/brengt, maar ook verstrekkende
strategische gevolgen heeft.
De tegenstand van de Duitschers, die,
blijkens de Engelsche berichten dadelijk
weer ontbrand is) doet er aan twijfelen.
Aan den Chemin des Dames en in
de streek van Avicourt wisten de Duit
s'chers nog eenig plaatselijk succes te
behalen.
In het Oosten maken de ceutralen vor
deringen in de richting van CzernowitZ.
Overigens kenmerkt de strijd 'zich door
aanvallend optreden der Russen.
Do rede van Ribot
In de kamerzitting van gisteren heeft
de Fransche minister-president Ribot in
antwoord op de jongste verklaringen van
den Duitschen rijkskanselier o.m. het vol
gende gezegd
Do Duitsche rijkskanselier heeft zich
veroorloofd openlijk aan de Fransche re
geering to vragen, of zij in de geheime
kamerzitting van den lsten Juni j.l. niet
ter kennis van de kamer gebracht had
een geheim verdrag, dat. vlak voor liet
uitbreken van de Russische revolutie met
den tsaar gesloten is en waardoor deze
zich Verplichtte (onze aanspraken op
Duitsch gebied :op den linkeroever van
den Rijn te ondersteunen.
Er zijn .grove onjuistheden en werke
lijke leugens in de lezing van den rijks
kanselier. vooral ten opzichte van de rol,
\Velke hij aan den president der repu
bliek toekent. Deze zou n.l. bevel gege
ven hebben het verdrag "te onderteeke
nen buiten voorkennis yan Briand.
De kamers weten,, line de feiten ^icli
afgespeeld hebben.
Doumorgue vroeg en kreeg na onder
handelingen met den tsaar van Briand
machtiging om acte te nemen van de
belofte van den tsaar om onze aanspra
ken op Elzas-Lotharingen, dat ons met
geweld ontrukt is, te ondersteunen en
ons vrij te laten om waarborgen te zoe
ken tegen een nieuwen aanval', niet door
grondgebied op den linkeroever van den
Rijn bij Frankrijk in te lijven, maar door
z,oo noodig van dit, grondgebied een auto
nomen staat te maken, welke ons en
België tegen een aanval van den anderen'
kant van den Rijn zou kunnen bescher
men.
van den rijkskanselier tegen te spreken,
diö klaarblijkelijk de brieven, welke in
Februari 1917 met Petrograd gewisseld
zijn, kent "en zich nu veroorlooft den zin
er van te vervalschen, zooals de groot
ste van zijn voorgangers met het tele
gram van "Eins gedaan heeft.
Den dag, waarop de Russische regee
ring er in- zal toestemmen, om deze brie
ven te publiceeren, zullen wij ons daar
tegen niet verzetten.
Maar de rijkskanselier zegt niets over
da verklaring, welke den 21sten Maart
afgelegd "is en waarin in naam van Frank
rijk elke gewelddadige veroveringspolitiek
van de hand gewezen wordt. Vrijwillig
vergeet hij de rede, welke ik don 22en
Mei in de kamer gehouden heb, verkla
rende, dat wij bereid waren om met Rus
land over dezen oorlog in onderhandelin
gen te treden, en dat, indien het Duit
sche volk, welks recht om te bestaan,
wij niet betwisten, zich vredelievend ont
wikkelde en begreep, dat wijl een vrede
willen, steunend op liet recht der volke
ren, het sluiten van den vrede daar-
door aanzienlijk zou vergemakkelijkt wor
den.
Wij willen de provincies terugnemen,
die nooit ophielden Fransch te zijn. Ze
zijn IFransch gebleven door hun wil,
want zijl hebben zich bij de groote re
volutie van 1790 aan Frankrijk gegeven.
Sindsdien hebben zij het leven van Frank
rijk geleefd. Zij waren een gedeelte vair
Frankrijk, toen zij ons ontrukt zijn.
.cautie gegeven heb, dan beteekent dat
nog niet dat je vrij van Fransch bent.
Ik "ben thuis, dus is er geen reden, dat
je van mij vrij zoudt krijgen. Haal dus
vlug je boeken uit de kast".
Ik bleef hem aanstaren, maar verroer
de mij niet.
„Nu, Chrystie, versta je me niet".
Mijnheer Perren zag er belachelijk uit,
nu nij een gebiedende houding wilde aan
nemen en dat was oorzaak, dat de zucht
tot tegenstand weer in mij ontwaakte. Hèm;
gehoorzamen? Dat nooit! Dat was geen
man, om gehoorzaamd te worden. En bo
vendien, ik had het recht aan mijn Zijde,
ik had recht, volkomen recht op inijn
vacantiedag. V
„Jawel", gaf ik koeltjes op zijn vraag
ten antwoord, ik versta u wel, maar ik.
wil tóch geen Fransche les hebben van
daag. Miss Judith heeft mij vrij gegeven
van middag en ze heeft mij gezegd, dat
lik met Jenny naar 't strand mocht gaan".
„Ja, maar eerst Zul je mij gehoorza
men. Je kunt naar het strand gaan, zoo
lang je wilt, maar niet vóór je lessen
geëindigd zijn. Versta je me, ik meen het
hoor. En nu vooruit, .je boeken".
„Ik haal mijn hoeken toch niet, de
tijd is om, 'tis twaalf uur".
„Dat gaat jou niet aan, dat heb ik
te beoordeelen. Chrystie, ik wil gehoor
zaamd worden, denk daarom. Nog eens
haal je boeken'
„.Vandaag niet, mijnheer' 1' Sarrend-koud
kwam het eruit.
„Vjandaag wèl, je zult".
Mijnheer Perren werd "hoe langer hoe
boozer. Hij werd zioo boos, dat hij zijn
kaken op elkaar klemde, maar met zijin
tanden knarsen, kon bij niet, om de een
voudige reden, dat hij geen tanden had.
Ook ik was boos geworden, en ik voelde
mijn drift nog steeds toenemenik wasi
wit van woede, zou Mantie gezegd heb
ben.
„Haal de boeken onmiddellijk, ik zal
je er toe dwingen", riep, schrééuwde mijn
vertoornde onderwijzer. Zijn flauwe, licht
grijze oogen fonkelden, zijn dunne lippen
waren samengeknepen en zijn slappe kin
bibberde van' kwaadheid.
„Wat", gilde ik ten antwoord tot de
uiterste woede gebracht door z;ijn laatste
woorden, „zou je mij willen dwingen,
dat wil ik wel eens zien. Probeer het
eens als je durft".
„Weet je, wie ik ben Chrystabel".
„Wie je bent? Natuurlijk weet ik, dat
u mijnheer Perren bent, een akelige, nare
man, die er plezier in heeft een ieder te
kwellen. Je bent vervelend en pedant en
weet niet, wat je doen moet van dwaas
heid. Je denkt, dat je alles kunt en maakt
Wij hebben gevoeld, dat ons' edel land
iets miste. D'ie provincies moesten bij
Frankrijk terugkomen, omdat zij er toe
behooren, omdat zij niet behooren aan
hen, die ze genomen hebben, niet door
overtuiging, zooals wij gedaan hadden,
maar door geweld en een oorlogsrecht,
dat wij afwijzen.
Wij willen geen gewelddadige annexa
ties', wij willen slechts restitutie, van het
geen ons toebehoort.
De duikboot eri de inktvisch.
Op den Oceaan, aldus vertelt do com
mandant van een duikboot, brachten wij
eenige angstige oogenblikken door. Wij
waren gedoken, omdat wij eenige rook
wolkjes aan den horizon hadden gezien,
en eerst op verkenning uitmoesten. Ik
keek door de periscoop1 en plotseling werd
mij allo uitzicht belemmerd, doordat iets
teg^n de lens aankleefde. Tegelijkertijd
verloor de stuurman de macht over het
stuur en wij voelden merkbaar, dat onze
boot scheef was getrokken en de voor
steven door een zwaar gewicht naar be
neden werd gedrukt. Dc eerste gedachte
was; dat wij in een net waren geloopen.
Doch de boot voer verder, hoewel in
scheeve positie.
Ik moest weten, wat er gebeurd was.
Voorzichtig liet ik rijzen, maar ondanks
alle pogingen ging de boot niet omhoog.
Het verschrikkelijkste ©ogenblik' in een
duikboot is, wanneer er iets hapert, en
het stijgen niet gelukt en men bovendien
de oorzaak niefc1 kent. IkT gaf hevel' met
allo. macht vooruit' te varen, op goed
geluk af. Onze positie bleef eender. Een
angstige gedruktheid maakte zich van -mijl
moester en mijn manschappen, die vra
gend naar mij toekwamen, kon ik geen
antwoord geven. Ik besloot ten slotte
to stoppen, en af te wachten. Een hal
ven dag hebben wij toen zoo gelegen.
De temperatuur in de boot begon be
nauwd to worden en wij dachten niet
Plotseling 'boorden wij ïe'ts'van cle boot
afglijden en tegelijkertijd steeg de boot
omhoog. Ik keek door de periscoop: al
les veilig. De luiken werden opengegooid
de manschappen renden het dek op eit
toen werden wij op eenigen afstand een
reusachtig en inktvisch gewaar, die -zijn
afgrijselijke vangarmen door het water
bewoog. Het was een genot en opluch
ting het beest eenige kogels achterna te
zeinden.
Korte Oorlogsberichten.
De voormalige Grieksche minister
president Go enaris en Me taxis zijn op
Cotrsica geïnterneerd.
Tusschen Japan, de Ver. Staten en
Engeland werden onderhandelingen ge
voerd over liet gebruik van Japansche
handelsvaartuigen ten behoeve van de
Europeesche mogendheden der Entente.
Men wil daarmede levensmiddelen en
troepen uit Amerika overbrengen.
In de Vossische Zeitung vertelt. Kurt
Joël, dat hij een bord soep heeft gegeten,
die bereid was door prof. dr. Thorns.
Dit soepje smaakte als een krachtige erw
tensoep en had daarbij een aangenaam
bijsmaakje „alsof 'er Hamburgsch rook-
vleesch aan toegevoegd was." En toch,
zegt Joël, had de meest verstokte vege
tariër deze soep zonder eenigi gewetens
bezwaar kunnen eten, daar prol. Thoma
voor haai' bereiding niets anders dan
lupine had gebruikt!
verzen en schilderijen, die afschuwelijk
zijn. Vraag het maar aan miss Judith en
'aan de meiden, die hebben al zoo'n hekel
aan je en noemen je altijd de „oude
stoffel".
Toen ik dat alles gezegd had, bleek
van woede en met oogen, die gloeiden
als van een koortslijder, de vuisten ge
bald, alsof ik er op rekende mij te moe
ten verdedigen, stampte ik eenige malen
als dol van boosheid op den grond en
wilde dan de kamer uitstormen. Maar de
,ouda heer was me voor en vlak hij de
deur glipte hij er nog juist voor langs,
vóórdat ik gelegenheid had. de knop te
grijpen. Dan pakte hij me in zijn woe
denden toorn krachtig beet en schudde
hij me een paar maal allerhevigst door
een.
Onverdiend was het zeker niet, maar
verstandig was het evenmin, althans te
gen over jnij, want ik had nooit lichame
lijk kastijding „kunnen verdragen en kon
dat van hem zeker niet hebben. Toen hij
me dus zoo hardhandig heen en weer
schudde, raakte ik het restje zelfbeheer-
schin.g kwijt, waar ik mogelijk nog over
beschikte en ik pakte op mijn beurt mijn
heer Matthias beet.
Het werd een geweldige vechtpartij
ijk hield hem vast met tanden en nagels
en hijja wat hij deed, weet ik niet
VERSCHIJNT ERKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post 115Q
Losse nummers -0.00
Prijs der Advertentiën.
14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 ct
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement woorcleelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
De pogingen, om lupine aan de men-
schelijke voeding toe te voegen, zijn'reeds
oeroud!, .(schrijft Joël. Reeds de oude
Egyptenaren moeten geroosterde lupine
hebben, gegeten.
De Fransche Kamer heeft het ^els-
ontwerp goedgekeurd, waarbij de regee
ring wordt, gemachtigd de burgers vau
geallieerde landen, die in Frankrijk ver
toeven en in hun land dienstplichtig Zijn,
doch dien plicht niet hebben vervuld, in
te lijven. t
De gezagvoerder van het Noorsche
stoomschip Kristianiafjord (10.669 ton),
dat eenigen tijd geleden bij kaap Roie
&an den grond is geraakt, heeft naar
Kristiania getelegrafeerd, dat het schip
tengevolge van een sterken zuidwesten
wind en hooge Zee als verloren moet wor
den beschouwd. Het schip was voor tien
millioen kronen verzekerd.
Hoezeer de papiernood zich in
Duitschland doet gevoelen, blijkt uit de
mededeeling van het „Berl. Tagebl.", dat
het ondanks de reeds toegepaste beper
king, niet minder dan 7 pagina's adver
tenties uit zijn nummer van Maandag
morgen moest laten uitvallen.
Volgens de Rheinisch-Westphalischa
Zeitung maakt men in Duitschland tegen
woordig papieren schoenen. De eerste fa
briek is in den Elzas opgericht en tal
van meisjes en vrouwen hebben er werk
gevonden. Ook in andere streken zal deze
nieuwe industrie worden gevestigd. Het
papier wordt goed geprepareerd, samen
geperst en waterdicht gemaakt, en in zeer
korten tijd is uit het oude afval een sier
lijk schoentje gemaakt, dat voldoet aan
alle eischen, die men aan een paar goede
schoenen kan stellen. i I
In het derde oorlogsjaar namen de
Engelschen en Franschen 165.000 sol
daten en 3500 officieren' gevangen eni
veroverden 1728 zware en lichte kanori-
"OvaolttV-C,
is met den onder-staatssecretaris Stumm
en den legatie-secretaris Prittnitz giste
ren te Weenen aangekomen. De bladen
wijzen n(aar aanleiding hiervan op de
overeenstemming der centrale rijken.
Verleden week zijn in Engeland aan
gekomen 2747 schepen en vertrokken
2776 schepen. Er werden 18 schepen bo
ven en drie onder de 1600 Jon tot zin
ken gebracht.
'Noorsche torpedoboioten hebben in
de wateren bij Bergen Amerikaansche tor
pedobooten gesignaleerd.
Keizer Wilhelm, heeft zich eergis
teren per auto van Mitau naar Libau
begeven.
Een bende gemaskerde mannen
heeft een vredelievend agitator te Butte
(Ver. Staten) gelyncht.
In een munitiefabriek in Zuid-Wales
is door een ontploffing schade aange
richt. Er zijn 6 dooden en 3 gewonden.
De Fransche kapitein Guynemer, 22
jaar oud, heeft zijn 50ste Duitsche vlieg
tuig geveld.
In het Fransche dagblad L'Heuire,''
dat geredigeerd wo-rdt door den afgevaar
digde Raynaud, lezen wiji de volgende
veelzeggende woorden
„Men kan geen medelijden met de.wil
de dieren hebben, evenmin al'sook met
de menschen, die te belust 'zijn op winst
behalen. Verraden niet de neutralen de
precies meer. maar wei weet ik, dat
hij me geduchte slagen op het hoofd gaf,
terwijl ik zijn andere hand met mijn tan
den vasthield. Wij gooiden tafels omver,
en de inktkoker en eenige ^pulletjes van:
den schoorsteen en rolden eindelijk sa
men over den vloer, waar we, uitgeput,
elkander loslieten en tot rust kwamen.
Op dat oogenblik kwam Jenny binnen,
met een blad in de hand, waarop mijn
lunch stond. Sprakeloos van verbazing
bleef ze staan, - het scheen, dat ze geen
been meer verzetten kon en haar mond!
stond wijd open van ontzetting. En geen
wonder. Want daar zag ze haar mees
ter, mijnheer Perren, op den vloer zit
ten, buiten adem van het gevecht, bleek,
en met bloed bedekt, terwijl zijn gezicht
onder de inkt zat. En naast hem zag
ze die „jongejuffrouw Chrystie" staan,
het aangenomen dochtertje, de wacht
houdend over een harer verzorgers, met
oen liniaal in de hand en met een jurk,
die geheel aan flarden hing en slechts
maar waarde had voor den voddenman»
Mijn krullen waren in de deerlijkste wan
orde en mijn gezicht, zelfs mijn lippen,
waren 'krijtwit, terwijl mijn oogen boos
aardig fonkelden. Later zei Jenny, dat
ik een paar oogen had gezet als van
een uitgehongerden panter.
(Wordt vervolg!.)
