31e Jaargang
De Oorlogvoereode IgeiMei.
Dinsdag 31 Juli 1917
De Groot© Oorlog.
FEUSLLETON.
Binnenland.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 213
Bureau te Middelburg:
FIRM A F. P. D H IJ L. BUR G.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre. Goes.
Nicaragua.
Nicaragua, ook een staat in Midden-
Amerika is ruim vier maal zoo gfoot
als Nederland en telt driehonderdduizend
inwoners.
•Het grenst ten noorden aan Honduras,
ten zuiden aan Costarica, overigens wordt
bet door de zee bespoeid: in 'toosten'
door de Caraïbische Zee, in het westen
door den Grooten Oceaan.
Het land wordt in de lengte door de
Cordilleras Van Midden-Amerika doorsne
den en in de breedte door meerdere
-rivieren, van welke de zuidelijkste: de
Rio (rivier) San Ju,an, door kanalisee
ring vanuit, het meer van Nicaragua de
westelijkste en oostelijkste havenplaatsen,
den Grooten Oceaan met "de Caraïbische
Zee verbindt.
Dit groote werk 273 kilometer lang,
van welke een vijfde gedeelte is geka
naliseerd, is door Noord-Amerikaansche
ingenieurs tot stand gebracht en beeft
ruim zestig miljoen dollars gekost: een
kapitaal dat zijn rente ruimschoots op
brengt, ten gevolge van het vermeerderde
handelsverkeer 'en de daaraan verbonden:
grootere welvaart.
Deze jonge republiek heeft geen ge
schiedenis, en zal in dezen oorlog ook
wel geen geschiedenis maken. Toch is
zij niet van belang ontbloot. Zij to'ch
bezit talrijke rijke goud- en zilvermijnen,
en daarbij veel' steenkool, ijzer, koper
en lood. In de laatste jaren legt de be
volking zich op veeteelt tóe, en verbouwt
zij veel graan, suikerriet, cacao, koffie,
katoen en indigo; terwijl' behalve dezte
producten ook veel gummi, hout en hui
den worden uitgevoerd.
De bevolking, meest kleurlingen en mu
latten, is zeer vooruitstrevend. Dit blijkt
ook hieruit dat zij twee universiteiten er
op pa houdt, te weten te Leon en te
Granada.
Zij behoorde, met die van Guatemala
te zamen een volk uitmakende, eertijds
tot Spanje; doch in 1821 zegde zij; aan
dat land de gehoorzaamheid op, werd
in 1823 afó onafhankelijk volk erkend
en kreeg in 1848 een grondwet, op Eu-
ropeesche lijst geschoeid, waarbij Nica
ragua als republiek werd bestendigd on
der een president die voor vier jaar ge
kozen wordt, en bijgestaan wordt door
een ministerie en de volksvertegenwoor
diging, verkozen bij direct algemeen, stem
recht.
De tegenwoordige president heet Adolfo
Diaz.
Bsknopt overzicht van den toestand.
Ongetwijfeld staat men op het Wester -
front aan den vooravond van belangrijke
gebeurtenissen.
Weliswaar was in Vlaanderen ook gis
teren de gevechtsactie der Engelsche ar
tillerie van geringere beteekenis, doch op
liet lange front van de kust tot Rijssel
beginnen zich niettemin de brandpunten
van den binnen zeer korten tijd te ver
Bewerkt naar het Engelsch van
EMMA JANE WO RB 01 SE.
35)
NEGENDE HOOFDSTUK.
Een poosje ging alles goed met het
„plan", ©n dat was geen wonder. Zoo-
lang het plan nog nieuw voor mij was
bekoorde bet mij -en vond ik het zoo ver
schrikkelijk nog niet. Én ik moet eerlijk
zeggen ,dat ik den eersten tijd heel niet
vreeslijk vond, ofschoon ik dat eigenlijk
verwacht had. UWfint ik hield werkelijk
van leeren en ik had een sterke begeer
te om/veel te weten en alles wat ik nü
hoorde, maakte, dat ik nu een massa din
gen begreep, die ik vroeger niet had be
grepen.
Mona Louise had ook een deel van de
u 1z,'c^1 genomen, van haar kreeg
hoor 'en^v'W Eü- daaJ ik een g0ed ge"
Met hel Prindv, over verbaasde,
regeling getroffen,
«OM,™ 1» „o™.
wachten infanterieslag af te teekenen.
De Engelschen openden o. m. een zeer
hevig trommelvuur op Het Sas en het
Wieltje en ook aan de kust was het vuur
hevig. De Engelschen pogen voortdurend
bruggen over de IJzer en het kanaal van
Nienwpoort te leggen, doch.deze werden
door het vuur der Duitschers steeds weer
vernield.
In Galicië worden de Russen verdel
en verder teruggedreven. De centralen na
deren, reeds de Galicisch-Russische grens.
Bij Valeputna werd een tunnelsteun
punt genomen. Boven Famdul trokken zij
het .Moldaudal over.
Ten N.-O. van Kuty staan de verbon
den troepen aan den rechter Czeremos-
oever.
In den strijd tusschen Pruth en Dnjester
Werden de Russen opnieuw teruggewor
pen De Oostenrijkers staan aan de Wes
telijke grens van de Boekowina.
Honveds bezetten Zalescyki. Tusschen
Skala en Huysiatvn werd- de Galicische
Sbrucz-oever gezuiverd. Op verschillende
punten is reeds een overgang op Russisch
gebied geforceerd.
Of de centralen hun offensief ook over
de grens nog zullen voortzetten of alleen
zich tot de bevrijding van Galicië en de
Boekowina zullen bepalen, is de groote
vraag.
Waarschijnlijk zullen de centralen wel
hij de grens .met hun offensief ophouden
en niet over de Russische grens voort-
dringen. Met opmerkelijke klem immers
getuigde graaf Czernin in -zijn verklarin
gen nog eens, dat de centralen geen plan
hadden den tegenstander te verpletteren.
Ten slotte nog een en ander aangaande
den papieren krijg, die eveneens verras
sende wendingen kan te aanschouwen
geven.
Met een opmerkelijke gejaagdheid, die
uitkomen doet, hoe de zucht en het ver
langen naar den vrede steeds verder zich
verbreiden en dieper doorwerken, Wordt
tusschen de leidende staatslieden der oor
logvoerende landen 't indirecte debat over
de oorlogsdoeleinden en de vredesmoge-
lijkheden voortgezet.
Nu weer heeft Michaelis in zekere mate
de geallieerden tot een verder debat en
een preciezer aangeven van het standpunt
ten opzichte van het vredesvraagstuk uit
gelokt.
Zouden de geallieerden openlijlc met
oorlogsdoelen voor den dag durven ko
men als in het geheim besproken zijn?
Men heeft met spanning tegemoet te
zien, wat van den kant der geallieerden
op deze beschuldiging van een te posi
tief omschrijven van de oorlogsdoeleinden
geantwoord zal worden.
Mochten de geallieerden daarbij de ge
legenheid vinden met eenzelfde duidelijk
heid hun algemeen en naar de nieuwe
omstandigheden gewijzigd oorlogsdoel aan
te geven, zooals dit nu ongetwijfeld van
den kant der centralen gebeurd is.
Of ook dan echter aanleiding -bestaan
zou tot een optimisme als door Erzber-
ger aan den dag werd gelegd? Deze in
vloedrijke centrumsman zou aan een man
van de ,„N. Zür. Ztg." verklaard hebben,
dat als hem Jjinnenkort gelegenheid zou
worden gegeven om een conferentie met
de leiders der tegenpartij te houden, hij
het met hen waarschijnlijk in een paar
uren over de grondslagen voor den vrede
eens zou zijn.
aankwam, zeide zij ronduit, dat zij zelf
er te weinig van wistde uitspraak
daar zat z© mee en van de grammatica
was de meesteres drie vierde vergeten.
En dus bedankte z:ij voor de eer, mij
daarin te Onderwijzen.
Miss Judith had nooit Fransch geleerd,
tenminste niet op school. Maar daar zij
een helder hoofd had, was ze er door luist-
teren en opletten, wel iéts van te weten!
gekomen, maar dat was toch, vond ze, te
weinig, om het een ander te kunnen
leéren. Ze besloot dus maar, mij door
een ander in het Fransch te doen on
derrichten en zoo werd beslist, dat een
jonge dame uit de buurt, die een tijd
te Parijs had gewoond en nu bij ver
schillende families les gaf, gevraagd zou
worden, ook mij Fransch te leeren.
Maar daar kwam mijnheer Perren op
het onverwachts het plan bederven, Waar
was die vreemde hulp voor noodig, liij
zou mij wel Fransche les geven. Hij' was
heel goed in staat mij; in die taal te
onderrichten.
„Weet je wel zeker, dat je het Fransch
daar voldoende voor kent?" vroeg miss
Judith.
„Natuurlijk, weet ik dat?" gaf mijn
heer Perren ten antwoord, „anders zou
ik het niet zeggen. Komaan, ik zou dan
mijn Fransch nog niét kennen.
„Nu", zei miss Judith, wier twijfel nog
niet verdwenen was, „je kunt probéé-
Dit is nogal kras gesproken.
Belangrijker is o. i. Erzberger's verkla
ring over den rijkskanselier, dat men van
hem n.l. een totaal verkeerden indruk
gekregen zou hebben en dat hij zijn taak
wel degelijk als vredes-kanselier opvat.
Wanneer Michaelis hieraan nu slechts zoo
duidelijk en onomwonden mogelijk uiting
geeft.
Ook in Engeland hunkert men naar den
vrede en meer en meer is men geneigd
de goede bedoelingen van de tegenpartij
te erkennen.
De Westminster Gazette verklaarde
o.m.„.Michaelis verklaring is een verdere
stap op den weg van de afwijzing van
het pangermanisme door de centrale mo
gendheden. Michaelis en Czernin zijn nu
zoover als mogelijk gegaan, zoodat zij
nog slechts een weinig verder behoeven
te gaan om een volledig 'antwoord op de
vragen, welke Asquith hun verleden week
gesteld heeft, te geven."
Mocht Erzberger eens niet te optimis
tisch geweest, zijn!
Korte oorlogsberichten.
Italië heeft nu postzegels, welke
dienen voor de post per vliegmachine.
Men heeft zoo'n luchtpost PalermoNa
pels per hydroplane en RomeTurijn per
aeroplane;
De Engelschen veroverden de che
mische fabriek bij Roeux.
De Belgische letterkundige Georges
Virrès is gevangen genomen en naar
Duitschland vervoerd. Zijn eigenlijke naam
is Henri Briers en hij is burgemeester
te Lummen bij Hasselt. Briers heeft ge
weigerd het besluit ten uitvoer te bren
gen, waarbij bevolen was de in brand
gestoken huizen te herstellen.
Volgens de „Nowoje Wremja" kreeg
Kerenski, een brief van den kruiser Au
rora, waarin de bemanning aan den Mi
nister-president meedeelt, dat hij vermoord
zal worden, als hij niet voor het eind
van Juli vrijwillig zijn post verlaat.
De Engelsche kruiser Ariadne is
in de Noordzee getorpedeerd. Acht en
dertig man zijn bij de ontploffing gedood.
Het Amerikaansche Roode Kruis be
sloot 300.000 dollar te schenken voor
hulp aan de Ar-meniërs en de Syriërs,
slachtoffers van de Turksclïe gruwelen.
- De Times van 23 en.,24 Juli geeft
aan Engelsche verliezen 292 officieren en
4560 minderen.
Jn Lancashire dreigt een staking on
der de katoenspinners, die 30 pet. loon-
opslag eischen.
Volgens brieven, welke gevonden
zijn op Duitsche gevangenen, wordt de
lichting 1920, dus de jongens wan 17
jaar, in Duitschland onder de wapens
geroepen.
Italiaansehe vliegers hebben bom
men geworpen op de Oostenrijksche stad
Adria, waardoor een inwoner gedood en
een zwaar gewond werd.
Sommige Duitsche bladen zijn ge
noodzaakt wegens papiergebrek, waarin
de regeering niet heeft voorzien, hun re-
dactioneele gedeelte en advertenties aan
merkelijk te beperken.
De Duitsche rijkskanselier is te
München aangekomen.
De sultan van Turkije heeft keizer
Karei een eigenhandig schrijven gezonden
om hem met de overwinning in Galicië
geluk te wenschen.
ren, maar ik ben er heusch niet zeker
van, dat 'tje lukt. Ik weet niet, waar
je die Fransche kennis vandaan z'ou heb
ben. Je bent wel eens op het vasteland
geweest, maar daarmee ken je nog geen
Fransch? Maar, zlooals ik zeg, je kunt
't probeeren".
Dat was een onpleizierige boodschap
voor mij en ik was er dan ook ten zeer
ste over ontdaan. Ik voor mij had de
overtuiging, dat mijnheer Perren het
Fransch niet verstond, want ik had al
meer dan eens opgemerkt, dat hij zoo
vaak voorgaf iets te kennen of te weten,
en dat dan later bleek, dat het er niets
op leek. Maar dat kon mij eigenlijk ook
maar weinig schelen, want als ik van
mijnheer Perren gehóuden had, zou ik
het prettig hebben gevonden les van hem
te krijigen, ook al had hij er zelf maar
weinig van geweten. Maar ik had nu
eenmaal een grooten hekel aan den ver
waanden ouden man die zich nog zoo
kinderachtig aanstelde, ik kon hem niet
uitstaan en ik wist zeker, dat ik mijn
mond niet zou kunnen houden, als ik
bij de les zou merken, dat hij het zelf
niet wist. Maar mijnheer Perren stond
er nu eenmaal op mijl les te geven en
dus werd overeengekomen, dat ik drie
maal per week onderricht van hem krij
gen zou.
Ik moest eerlijk erkennen, dat de man
zijn best voor mij deed. Geen moeite was
In de Ver. Staten zijn in Engelsche
tafzijde bacillen ontdekt. Men is van mee
ning, dat hier een Duitschgezinde partij
de hand in heeft gehad.
De te Berlijn resideerende gezant
van Siam heeft de Oostenrijksche regce-
ring in kennis gesteld van de op 20 Juli
gedateerde oorlogsverklaring van Siam
aan Oostenrijk-Hongarije.
De „,Vorwarts" waarschuwt voor
een „inkrimping" van de levensmiddelen
kaart, die alleen de onderste volkslagen
zou treffen, welke hierover al haar groote
ontevredenheid hebben te kennen gegeven.
Het Duitsche Departement tegen den
oorlogswoeker, heeft de sluiting gelast van
het --restaurant Hiller te Berlijn, wegens
overschrijding der maximumprijzen.
- Het Duitsche Departement voor de
Kleedingindustrie maakt bekend, dat een
deel van de gedragen heerenkleeding moet
beschikbaar blijven voor de uit den dienst
van legër en vloot ontslagen strijders.
Naar de „Nowoja Wremja" mede
deelt, zijn 60.000 soldaten van het front,,
waaronder infanterie, zoowel als artillerie
en cavalerie naar Petersburg gezonden,
ten einde de orde te bewaren.
Volgens de „Ternps" is een munitie
depot te Mitry Claye (Departement Seine
en Marne) in den nacht van 25 op 26
Juli in dé lucht gevlogen. Na twee dagen
was de brand nog niet gebluscht. On
danks het optreden van de Parijsche
brandweer kon men niet verhinderen, dat
het vuur naar een barakken-kamp sloeg.
De vlammen-lichtschijn der ontploffingen
werd in Parijs, dat 25 KM. verwijderd
ligt, waargenomen.
De Engelschen hebben 28 Juli bom-
bardejnents-raids uitgevoerd op de mi
litaire werken van Brugge, Thourout,, Mid-
delkerke en Ghistelles. Ze hebben tal
rijke ontploffingen waargenomen.
Naar de Parijsche bladen uit Pe
tersburg vernemen, houden de anarchis
tische muiters nog verschillende Peters-
burgsche stadsgedeelten bezet. Zoo zijn
de groote wijken op den rechter Newa-
oever nog in handen der opstandelingen,
die onafgebroken uit de provincie aan
komen. Regeeringsgetrouwe regimenten
houden met artillerie- en infanterievuur
de massa in bedwang. De wapen-depots
der roode garde zijn door de politie in
beslag genomen.
Churchil, de nieuwe minister van
munitie, is te Dundee herkozen met 7302
stemmen tegen 2036 op den onafhanke-
lijken candidaat.
Voor den munitie-aanmaak.
Baron Schimmelpenninck van der Oye
kamerjonker van 'de Koningin heeft 12
ijzeren kanonnen, geplaatst aan de Laan
v. Duivenvoorde en aan den weg van
Duivenvoorde onder Voorschoten, ter be
schikking van het legerbestuur gesteld, ten
dienste van den munitie-aanmaak.
K of fie.
Naar men aan de Avp. uit betrouw
bare bron mededeelt, is thans een plan
in bewerking tot invoering van een bon
nenstelsel voor den verkoop van koffie
in het klein, dat. waarschijnlijk tegen Sep
tember in werking Zal treden.
hem te Meel, "alleen was het maar jam
mer, dat al zijin moeite weinig vrucht
droeg. Want als hij mij' het een of ander
trachtte te verklaren, kwam hij met zul
ke breedvoerige verhandelingen, Idat ik
er heelemaal niets van hegreep. Dit wea*d
mij al na de eerste les duidelijk: een
onderwijzer zat er al evenmin in mijnheer
Perren als een bekwaam advocaat.
En vraag niet, wat een moeite waar
schijnlijk voor mij verborgen bleef. Een
epkele keer merkte ik het weieens, dat
de oude heer zelf urenlang over èen les
zat te tobben; alleen maar om mij de
les duidelijk te kunnen maken. En ik had
dan de gedachte, dat hij' soms wel een
halve week "noodig had, om zich voor
de lessen, die .aanstaande waren, voor
te bereiden. 'Maar natuurlijk merkte ik
daar maar heel weinig van en mijnheer
Perren bewaarde daaromtrent een. diep
stilzwijgen.
Dat alles stelde ik echter niet op prijs,
ik kon mijnheer Matthias nu eenmaal
niet uitstaan en dat zal wel de reden zijn
geweest, dat ik hem niet dankbaar was
voor zijn moeite. Integendeel, ik had er
een ondeugend genoegen in, hem zoo
veel mogelijk van zijn stuk te brengen,
door hem vragen te doen, die hij on
mogelijk beantwoorden kon. Ik zocht de
lastigste dingen op, alles om het genoegen
hem een kleur ie zien krijgen van de
inspanning het mij1 duidelijk te maken.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsgrijs:
Per 3 maanden fr. p. post fl.öflT
Losse nummers -0.05
Prijs der Advertentiën.
14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 ct.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
De hooivordering.
Het lid van de Tweede Kamer van Fo
reest heeft bij het Legerbestuur inlichtin
gen gevraagd betreffende de hooivorde
ring voor het leger, in verband met be
zwaren van den landbouwenden sland.
Aanvullingsbroodkaarten.
De Minister van Landbouw heeft op
het adres van den Ned. Landarbeiders
hond, om aan de landarbeiders in de
provincie Groningen in den oogsttijd twee
aanvullingsbroodkaarten te verstrekken*
een afwijzende beslissing genomen*
Slechts één aanvullingsbroodkaart kan
worden verstrekt, daar de Minister van
meening is, dat de landarbeiders zScH
aan den bestaanden toestand moeten aan
passen en verder oude gewoonten moe
ten wijzigen, door een tekort aan brood
voeding met andere levensmiddelen aan!
te vullen.
Veevoederschaarschte.
De N. .R Ct. meldt dat B. en W. van
Rotterdam de burgerij' uitnoodigen, het
dagelijksche groentenafval en de eten res
ten niet meer bij het gewone huisvuil te
werpen doch afzonderlijk en zindelijk te
bewaren, opdat 'taldus verzamelde afval
dienst kan doen als veevoeder.
De Koningin
en de Prinses zullen zich na hun ver
blijf op Soestdijk ter gelegenheid van. den
verjaardag van de Koningin-Moeder voor
2 weken naar 'tLoo begeven.
Z e e v i s s c h e r ij.
De op IJmuiden varende Schevening»
sche loggers en het meerendeel der Kat-
wijksehe loggers zullen voorloopig de vis-
scherij staken.
Rundvleesc h-d i s t r i h u t i e.
Naar de N. R. C. meldt, staat het
vrij 'vast, dat bij de rundvleeseh-distribultie
inkoop door de slagers en vrij vervoer van
vleesch zal plaats hebben, terwijl de beste
kwaliteit vermoedelijk van distributie
wordt uitgesloten.
Gedroogde app'elen.
De Rijkscommissie van Toezicht op de
Fruit-Centrale deelt mede, dat het voor
nemen bestaat dit jaar de zoete appelen
en de zure „Holgaten", voorzoover deze
niet versch in het binnenland worden]
gebruikt, te drogen en te distribuëeren.
Van uitvoer van deze soorten appelen
Izal dus geen sprake zijn. Ook stoofpe
ren zullen niet worden uitgevoerd.
Batavier II en Zeemeeuw4.
Het officiëele communiqué van het de
partement van marine verklaart o.m., dat
de Batavier II door den Engelschen onder
zeeër buiten ons gebied gevoerd is, doch
door den stroom weer binnen de terri
toriale wateren dreef. De verdere feiten
mogen bekend geacht worden.
De goederen-congestie in
1 n d i
De economische toestand laat zich zeer
ernstig aanzien en door het tekort aan
scheepsruimte wordt Indië met een ecor
nomische ralmp bedreigd. Krachtige in
grijpende maatregelen van de regeering
zijn een gebiedende eisch.
Als bewijs van de opstopping der goe
derenvoorraden kan worden vermeld, dat
van den suikeroogst 1916/17 2 Va imilL
ton aanwezig zijn,van koffie 1V2 mill-
picol, thee 40 mill. K.G., tabak 900.000
pakken, rubber, copra en olie 2 mill,
ton.
Ik behoef natuurlijk niet te zeggen, hoe
vruchtdragend dergelijk onderwijs was.
Mijnheer Perren scheen echter en
het was geheel in overeenstemming met
zijn karakter zijn lessen maar wat
best te vinden. Hij had er een groot
genoegen in mij aan tafel in het Fransch
toe te spreken, en dan moest ik jn 't
Fransch antwoorden. Beiden zaten wij
dan minuten lang over onze vragen of
antwoorden le hakkelen, tot zichtbaar on
genoegen van miss Judith, die als ver
standige vrouw al dadelijk aan de uit
spraak onzer woorden bemerkte, dat haar
broer niet de ware taalleeraar was.
Want als ik om een stukje kaas moest
vragen in het heerlijke Fransch van mijn
heer Perren, en hij reikte het mij dan
met een voorname beweging toe, tege
lijk .ïfii dezelfde mooie Fransche spraak
zijn antwoord lijmend, dan moest ieder,
die maar een klein beetje verstand van
de taal had, opmerken, dat wij het sa
men allervreeselijkst radbraakten. (Want
mijnheer Perren sprak zijn woorden
meestal uit, of het Engelsche woorden,
waren en ik weet zeker, dat dit Fransch,
dat nooit in Frankrijk gesproken was, me
niets verder zou hehben gebracht, als
wij Sttrnen eens aan een Parijschen poli
tieagent naar den weg hadden moeten,
vragen.
(Wordt vervolgd.)
