jpqk AT So. 24» Donderdag; 26 Juli J»IV 31e Jaargang Statdn-fteneraai. Da Groote Oorlog. Binnenland. (Slot.) Uitgave van -de NaamJ. Venn. LUCTOR .ET EMERGO, gevestigd te Goes. M: m a HooMbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219 Bureau te Middelburg: FI R M A F. P. D H U IJ L. BURG. Drukkers Oosterbaan Le Co int re, Goes. ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers -0.08 1 Prijs der Advertentiën. 14 regels f 0.60, iedere regel mieer 15 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. Panama II. Id ons: vorig artikel hebben wij met een enkel woord doen .uitkomen dat Zuid- Amerika voordeel heeft van het Panamo- kanaaJ'. Door dat kanaal toch is een snelle en voordeelige weg vanuit Peru c.a. naai den Stillen Oceaan mogelijk geworden. Het handelsverkeer wint daardoor drie duizend kilometers uit. die vroeger moest gevolgd worden tot bereiking van de Atlantische kust. Maar Noord-Amerika is nog beter af. In de toekomst zal dit blijken uit de vermeerderde handelsbetrekkingen. De beide kusten van Noord- en Zuid- Amerika waren vroeger langs, .den fcbrt- sten weg. door de straat van Magel'haen 13000 zeemijlen van elkander verwijderd. Thans is deze route veertig procent klei ner geworden. Vele staten hebben hier door in de concurrentie met Europa een voorsprong gekregen. Vele handelsplaatsen in Zuid-Amerika, te voren op Europa aangewezen, zullen voortaan in nauwer betrekking treden met de handelsplaatsen van Noord-Ame rika. Talrijke grondstoffen uit Zuid-Ame rika zullen daardoor niet meer in Europa, maar in Noord-Amerika terecht komen. Reeds eenige jaren geleden, voorspelde een onzer dagbladen De Maasbode dat suiker v.an Hawaï, hennep- van Manila, Indische wol, Australische gum mi, 'Chineesche en Japansche zijde in' groote hoeveelheden ter verdere berei ding en verwei-king naar de Unie zouden .gaan, terwijl' productie-middelpunten als Gerayaquil, Callas,, Iquique, Valparaiso:, kortom ralle havens van Zuid-Amerika een zeer welkom afzetgebied zouden wor den voor 'Amerikaansche machines en andere fabrikaten, en de katoenspinne rijen van liet Mississippibekken op de Japansche en Chineesche markten het Indisch katoen steeds groote concurrentie zouden aandoen. Een voorspelling, die hare vervulling zeer nabij' schijnt. De economische spil der wereld wordt verlegd van Europa naar Amerika! Ook staatkundig biedt dit kanaal1 aan Amerika groote voordeel'en. De vloten, met naime die der Unie, zullen zich snel kunnen vereenigen en verplaatsen. 'Een zeereis van San Fran cisco naar Florida die vroeger 67 dagen duurde, doch thans: in slechts 15 dagen beëindigd wordt, behoeft niet meer te worden afgebroken tot het innemen van kolen. Wat Japan op den duur doen zal', isi moeilijk te zeggen, al mag met het oog op dit kanaal' vastgesteld worden, dat een hondgenootschap van Amerika, niet alleen met Engeland, doch, meer nog, met Japan, bevreemden moet. Het zal in de toekomst tusschen deze eilanden gaan om het staatkundig over zicht. Laten de volken van Europa in alles verslindenden haat elkander oeconomiseh en staatkundig verzwakken of vermoor den; Amerika zal het met genoegen zien en Panama zal hem helpen om den door hm weggeworpen staf terug te vinden. Doch dan blijft deze in Amerika's handen. totdat het Japan verdriet dit langer met l'eede oogen aan te zien; en deze twee elkander zullen te lijf gaan, althans! indien zij het niet op een accoordje( gooien om saam, zijl het ook al' op ver schillende wijs, Europa's invloed, Rus- landS invloed, Engelands invloed ten slotte, voor goed te breken. Amerika, als de groote redder, zal daar bij voorgaan, Panama, als de kleine schild knaap, achter .h.etn. Wij wagen ons niet aan bespiegelingen. Dit Staat echter vast dat Amerika een •grootsche toekomst tegemoet gaat, en de Vereenigde Staten druk bezig zijn het daarheen te sturen. Wilson 's daarbij tegelijk 'hun leidsman en hun werktuig. De ontzaglijke vlootuitbreiding, onder anderen op de Filippijhen, eenige jaren ge e. en op Spanje veroverd, de buiten- one krachtsontwikkeling van Amerika en noot en Oceaan, het zijn allegaar •bewijzen dat het Amerikaansche volk zijn imperahstische gedachten niet verkiest los te laten, doch haar tot hel einde zal afwikkelen. jjetgeen wel eens zon kunnen leiden tot een afschuwelijken zeeoorlog in den Stillen Oceaan, een worsteling waarbij zelfs deze Europeesche oorlog in al zijn gruwelijkheid zou kunnen blijken Slechts kinderspel geweest te zijn. Nu gaat "deze oorlog nog langs ons j land en volk heen. Maar wat zal deze volgende oorlog doen, wanneer Neder- landsch Indië nog Nederlandsch In- dië zal zijn, en de strijdende partijen zullen weigeren hare belangen te ont zien i Tweede Kamer. Een beleefdheid iegens den Senaat. Antwoord op ae vragen. Geen grootere voorraden door de Export-Centrale. Nacht werk. Hoe staan de 'kansen Gisteren zijn weder verscheidene uren besteed aan de voorbereiding van (die reeds veelbesproken Export-Centrale. Minister Treub kwam meedeelen, dat dei regeering. dit wetsontwerp eigenlijk op aandrang vande Eerste Kamei- bij de Staten-Generaal heeft, ingediend, of schoon hij meende hierdoor verder te giaan dan in zijn bevoegdheid lag. Hierin moet de oorzaak gezocht worden van de soms ietwat karige en onbeholpen voorlichting der regeering. Thans is elk verwijt komen te vervallen, nu de mi nisters Treub en Posthuma in een uit voerig betoog klaar antwoord hebben! gegeven op de tallooze vragen, die uit alle hoeken waren gerezen. Beiden hebben er den nadruk op ge legd, dat de verantwoordelijkheid van de reigeering door de instelling van de Ex port-centrale niet in het minst zou lijden en daardoor ook niet het recht van toe zicht van de Staten-Generaal. Treub wees: "ook op het instituut der reigeeringscommissarissen, waardoor men zou trachten te voorkomen, dat de een of andere groep van 'belanghebbenden; bij een beslissing het overwicht zou krijr gen ten koste van het algemeen belang en een verbruiker. Laat onsi nog een paar dingen aan stippen, die van eenig belang zij!n. Het verleenen van consenten Zal reg(eJ blijven ook onder de Export-centrale. Da den van koophandel1 zal deze alleen ver richten, als zij op eigen naam expor teert. De taak van de Export-centralte, zoo onderscheidde minister Treub, zal behalve uit de twee door den minister van landbouw genoemde bezigheden nog bestaan uit commissiehandel. Op één punt meende minister Posthuma bij een. mogelijke verwerping van het ont werp te kunnen toegeven: de naamlooze vennootschapHoezeer die vorm ook door Treiub hoven andere werd gesteld, zou de regeering dan bereid zijn de or ganisatie in een vereeniging om te zét ten, die beantwoordde aan de eischen van de wet van 1855. Hoewel er absolute scheiding Zal .zijln tusschen distributie en Export-Centrale en de laatste eerst zal optreden, als voor de binnenl'andsche levensmiddelenvoor- zaening is gezorgd, meende de minister van landbouw te moeten waarschuwen tegen v ..verwachtingen van. veel grooter hoeveelheden door het in het .leven roe pen van de Export-Centrale. 't Kan gebeuren, aldus: de minister, dat de regeering aan de gelegenheid tot wer ken de voorkeur zal geven boven meerdere voeding. Luiheid is des duivels oorkus sen Het verwijt van luiheid treft allerminst de regeering en de volksvertegenwoordi ging- Men heeft toch de avondvergadering tot een nachtelijke bijeenkomst laten ver- loopen. 't Was minister Posthuma heusch niet euvel te duiden, dat hij een half uur na middernacht verzocht zijn rede elf uur later te mogen aanvangen. Da replieken waren lang niet malstoh. En breed opgezet al'S "zij zijn, verlangen zij' een even ernstigen dupliek. Wij zullen alle heeren, die bezwaren ontwikkelden omtrent onderdeelen vani i'6^ 8roo'e. Uchaam of nog meer vragen hadden, niet op den voet volgen, doch volstaan met de mededeeling 'dat de re- geeiing nog kan rekenen op den siteujn van de meerderheid. Beknopt overzicht van den toestand. Op het Oosterfront herleven de dagen van Mei 1915. De gebeurtenissen in Galicië ontwik kelen zich weer met dezelfde snelheid en weer plant de terugslag van het suc ces, dat rle Duitschérs en de Oosten rijkers; behaal'd hebben, zich met groote snelheid langs de verschillende sectoren van het 'front over. Telkens op nieuwe punten beginnen de Russen te wijken. Zij' missen nu pok de leiding van een man als den vroegeren grootvorst, en de discipline in de Russische legers is thans voor het grootste deel verdwenen. Op hét front ten Zuidwesten van Duna- burg en Wilna zijn geheele divisies zon der druk van de zijde des vijands op eigen initiatief in de loopgraven, die zij verlaten luidden, teruggetrokken. Verschei den afdeelingen weigerden gedurende het gevecht de militaire bevelen ten uitvoer te brengen. Geen wonder, als: de gevolgen van het offensief der centralen nu van ingrijpen den aard en voor de Russen noodlottig! worden. Do Oostenrijk-Hongaarsche troepen na men Stanislau en Nadworna, de Duit sche Tarnopol. Toch meene men niet, dat elke tegen stand uitblijft. Neen, zóó gemakkelijk komen de cen tralten er 'niet af. Gaat het jongste Ween- sche communiqué maar na: Dei korpsen der bondgenooten, welkte den vijand achtervolgden, stieten herhaal delijk op herlevenden Russischen tegen- Stand. De Noordelijke vleugel vau het leger van generaat-overste Von Koevess wierp de Russen in den Tartarenpas in taaien sttrijid uit Jiun hoogtestellingen. De Bystrzyca Czarna kon door de Oos- tenrijk-Hongaars'che en Duitsche divisies eerst na zware gevechten overschreden worden. Ook in het gebied van de beneden Zlota Lipa boden de Russen herhaalde lijk tegenstand. Ten Zuiden van Tarnopol wierp de vijand tevergeefs dichte massa's tegen de Duitsche regimenten in het vuur. In de Wood-Karpathen is tusschen den Tartarenpas en de Susita de activiteit der Russen echter opgehouden. Op het Westelijk front schijnen de En- gelschen een aanval-in-grooten-stij! op het front in Vlaanderen, in den zin te heb ben, mogelijk als ,een poging om aan het afwenden van het Russische echec naar haar beste kracht mede te werken. Een der laatste Duitsche legerberich- ten maakt melding van het voortduren van den artillerie-slag in Vlaanderen „in nog niet bereikte sterkte" en van het toenemen van verkenningsi-acties. Het laatste meldt, dat het vuurgevecht in Vlaanderen „tot het uiterste" is. ge stegen en men heeft dit in de prov. Zeeland zelf kunnen constateeren. Tot een infanterie-,aanval is het even wel nog niet gekomen. Korte oorlogsberichten. Reuter verneemt, dat «le Entente conferentie betreffende de Balkan-aange legenheden gisteren te Parijs zou bijeen komen. Op zijln reisl naai- het Zuid-Ooste lijke front, ontmoette de Duitsche keizer to Pottgorze hij Krakau, keizer Karei. In den loop der vorige week, zijln de verblijfplaatsen „voor geïnterneerden in geheel Oostenrijk opgeheven en inge trokken. Bijna 90 pCt. Zijn reeds in vrij heid gesteld. In Engeland zijn. nieuwe beperkende voorschriften betreffende den verkoop van papier uitgevaardigd, waarbij! de ver koop van ingevoerd strookarton tegen; een prijs, die hooger is dan die van strookarton van dezelfde 'hoedanigheid, verboden wordt. De Fransche troepen, die Attica be zet houden, zullen binnenkort worden,' teruggetrokken. Het aantal' brood-, vleesch-, bier-, vet- en waarvoor niet 1-kaarten is' in Oos tenrijk thans met nog een vermeerderd: despeelkaart. Deze kaart in ingevoerd door de stad Debreczin. Ieder café-be zoeker, die spelen wil, moet daarvoor een „speelkaart" koopen, die al naar het soort spel' en den duur daarvan van tien heller tot een kroon kost. De stad hoopt; dat deze kaart een aanzienlijke spm zal inbrengen. Keizer Wilhelm heeft zich naar Westfalen begeven ter bezichtiging van laziaretten en inrichtingen voor oorlogs voer zorg. Er zijn in Italië thans 69000 oor- 'logspensioenen verleend. Nog 133000 ver zoeken om oorlogspensioen zijn aanhan gig- De landraad van den kreits Hin denburg ui Opper-Silezië en zijn echtge- 5 no-o'te begaven zich Zondag teneinde het voorbeeld aan de burgerij te geven, bloots voets naar de kerk en zullen ook ver der blootsvoets blijven loopen. Aan de politie-agenten werd vergund blootsvoets op ooiiogssandalen dienst te doen. De Sunday Times zegt: Het drin gend noodige in 1917 is: vliegtuigen, zqoals het dringend noodige" in 1916 gra naten was. De vliegtuigen zullen ten slotte den oorlog beslissen. Wegens gebrek aan sponzen heeft men te Brussel een soort oorlogsspons te koop geboden. Men gebruikt hiervoor oude zeemlederen lappen, die in kleine stukjes gesneden, bijeengebonden worden. In de Pruisische gemeente Lintfort is gebrek aan verkiesbare mannen, om lid .van den gemeenteraad te worden, zoodat men zijn toevlucht heeft moeten nemen tot het kiezen van twee raadsleden uit de burgers van de naburige gemeente Kamperbruch. Naar het Hdbl. uit Londen verneemt zal de eerste Minister in een openbare vergadering in Queens Hall op 4 Au gustus, belegd door het War Arms Com mittee naar aanleiding van het begin! van het vierde oorlogsjaar, een rede hou den, waarin hij Groot-Brittanniës oorlogs bedoelingen zal uiteenzetten. Volgens 'n Reuter-telegram uit Pana ma via New-York, behelzen berichten .uit Manahi in Ecuador, dat aldaar een re volutionaire beweging op touw gezet is tegen MoTeno, den president van Ecuador. 'De revolutionairen Zeggen, dat de om wenteling een gevolg isl van Zijn pro- Duitsche politiek en tyrannic. Dat de dienstweigeraars in Enge land hard worden aangepakt, in weerwil van de bescherming die de wet aan de mannen met gewetensbezwaren heet te verzekeren, is bekend. Een ergerlijk ge val' bleek in de zitting van het 'Lager huis van 18 dezer uit een vraag van, den 'liberaal Harvey. In het kamp te Cleethorpe heeft de soldaat James Bright- more, die om gewetensbezwaren - dienst weigerde, elf dagen en nachten moeten doorbrengen in een 3V2 M. diep gat in den grond. Van dien tijd moest hiji vier (Llgen tot aan zijn enkels in modder en water staan. Macpherson, de onderminis ter van oorlog, erkende, dat die voor stelling in hoofdzaak 'juist was. Zoodra de zaak ter hooger plaatse bekend was, is er aan die straf een einde gemaakt en een onderzoek gelast. De bevelvoe rende officier zat gestraft worden, het legerbestuur vindt de zaak zeer ernstig. Lenin is jnog Zoek. In den laatsten tijd wisselde hij dagelijks van verblijf plaats en overnachtte nooit tweemaal in hetzelfde huis. Men gelooft niet hard aan de geruchten over zijn zoogenaamde vlucht naar Finland, daar de regeering alle voor zorgen genomen had, om het vertrek van verdachte menschen uit St. Petersburg te verhinderen. Daarentegen uit een te legram uit St. Petersburg, d.d. 23 deZer, blijkt, (dat Lenin zich, volgens Peters burger bladen, vxijwülig gevangen heeft gegeven. Berlingske Tidende verneemt uit St. Petersburg, dat Kerenski ua overleg met vertegenwoordigers, der verschillende daar in garnizoen liggende legergroepen, den opperbevelhebber van het militaire di strict St.-Petersburg, generaal Palowsin, zijln ontslag heeft gegeven, omdat deze de jongste onlusten niet krachtig genoeg wist te verhinderen of te onderdrukken. Luitenant Kofminin is jot zijn opvolger benoemd. Eergisteren heeft de keizer van Oostenrijk, zijn reis langs het front voort zettend, bij het zuidelijke leger in Galicië getoefd ,dat uit Oostenr.-Hong. en Duitsche korpsen bestaat. De snelle voortgang van het tegenoffensief noopte den keizer zijn oorspronkelijke plan, om de troepen bij Brzezany te schouwen, op te geven en hen te volgen. Bij' Kozowa leidde de tocht "langs de plaatsen waar in 1914 '15 bloedig gevochten is. Uit Kozowa sloegen keizer Karei rook en vlammen tegemoet. Hij heeft verscheiden onder scheidingen 'verleend. Naar de „Temps' 'meldt, begaven zich de markies Carignani, Italiaansch ge zant bij de Belgische regeering en de ge neraal Di Briganze naar het Belgische hoofdkwartier om koningin Elisabeth de medaille voor militaire dapperheid te over handigen, welke haar is toegekend door koning Victor Emanuel. De bladen melden, dat de verliezen der centralen bij het offensief in Galicië nauwelijks 30.000 man bedragen, met in begrip 'van de licht gewonden en 18.000 vermisten. Het Berlijnsche avondcominuniqué meldt: Onze snelle vorderingen in Oost- Galicië hebben de Russen gedwongen in de Ka.rpathen ook ten Zuiden van den Tartarenpas te wijken. Graan en meel. De minister van landbouw, gelet op zijn beschikking van 2 Febr. 191? Staats blad no, .28, aangevuld bij zijn beschik king van 12 Maart 1917, Overwegende, dat door de instelling van Ihet ambt van Regeerings-Commissaris het jioodig "is geworden, wijziging aan te brengen in dg laatstgenoemde beschik king; heeft bepaald dat: lo. Het in genoemde beschikking sub 2o. Vermelde zal worden gelezen als, volgt Voor deze provisie komen uitsluitend de grossiers in aanmerking, die als zoo danig door den Regeerings-Commissaris hunner provincie Zijn erkend uit de door fabrikanten aangewezen personen. 2o. IWorden geacht te zijn erkend de grossiers, die op den datum dezler be schikking erkend waren door eene Pro vinciale Broodcommissie overeenkomstig het bepaalde in de beschikking van 12 Maart 1917, ,'St.ct. no. 60, vóór hare! wijziging van heden. De Vleeschdistributie. Het orgaan van den Ned. Bond vani Veehandelaren, de Veehandel schrijft: Wij Izijn thans in staat de volgende mededeeling te doen over de distributie van rundvl'eesch Vrijdag vergaderde de commissie van bijlstand inzake de uitvoering van de dist- tributiewet 1916, met de dagelijksche be sturen van verschillende groote gemeen ten in ons! l'and, en heeren directeuren van verscheidene abattoirs, ter bespre king van de distributie van rundvleesch- In 1 die vergadering werd medegedeeld, dat Waar om verschillende redenen in krimpen Van den veestapel noodzakelijk is!, de regeering over zal gaan tot dis tributie van rundvl'eesch. Voorloopig 'Zal vee van 200 K.G. slacht- geiwicht wooden gedistribueerd. Het Zal aan de slagers geleverd worden voor f0.90 per K.G. met een toeslag van f30, per 100 K.G. Het vleesch zal door de slagers moeten worden verkocht van f 0.70 de K.G. af. Er wordt geen onderscheid! gemaakt, wat de kwaliteit betreft. Het vee wordt den slagers toegezonden eni dat hebben ze tegen bovengenoemdert prijs te verkoopen. i Wie het vee 'zal aanknopen is nog niet hekend. Zooallsi men weet heeft de Ned. Bond van Veehandelaren (Distribu tie-Commissie) zich daarvoor beschikbaar gesteld. 1 j 1 i Het beste vee zal voorloopig niet voor de distributie geslacht worden. Het is zoo goed als zeker, dat de minister er zijn goedkeuring aan zal' geven, en dan zal 8 dagen na publicatie in de Staatsi- courant de regeling in werking treden'. Ten slotte zij! nog medegedeeld, dat ook vet gedistribueerd zal worden. C h r i si te 1 ij k 'H i st o r i s c h a Unie. Volgens1 de Ned. zal de algemeene ver gadering van de Christ. Hist. Unie, waar in het nieuwe reglement moet wórden- vastgesteld, 19 Sept. te Amsterdam ge houden worden. Aardappelen. Op (sommige veilingen van vroege aard appelen komt het voor, dat een hoeyeel- heid poters) of drielingen wordt gekocht om alte veevoeder te dienen. Aangezienl de i mogelijkheid bestaat, dat daardoor een gedeelte aan de binnenlandsche con sumptie wordt onttrokken, kan dit inl geen geval worden toegestaan en verzoekt de Groenten-Centrale den veilingsbesturenf daarop streng toezicht uit te oefenen. Augurken. Van .augurken mag nu da helft naar het buitenland worden uitgevoerd. Koninklijk bezoek. Omstreeks -10 uur bracht H. M.. de Koningin beden een bezoek aan het uiter ste gedeelte van .West-Brabant. H. ML vertrok daartoe van Bergen op Zoom, waar zij; den nacht doorbracht, naar de gemeenten Woensdrecht en Ossendrecht, om zich daarna naar de Woensdrechtsche heide te begeven, alwaar omstreeks 12 uur hedenmiddag verschillende militaire oefeningen zouden gehouden worden. De levensimiddelenkweatie. Naar we vernemen, heeft H. M. de Koningin het Tweede Kamerlid den heer J. v.. d. Tempel uitgenoodigd tot een on derhand inzake de levensmiddelenkwestie. De datum waarop het onderhoud zal plaats hebben, zal nader worden vastge steld. I I

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1