I Dinsdag 24 Juli 19IV 31e Jaargang No. 247 De Groote OorSog. JACOB ZANDEE. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO. gevestigd te Goes. L HooMbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT219. Bureau te Middelburg: F I.R M A F. P. D HU IJ L. BURG. Drukkers Oosterbaan Le Co int re, Goes. li m mimil in i i iiirreinmnuwonmriT VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.5® Losse nummers -0.08 1 Prijs der Advertentiën. 14 regels f0.60, iedere regel meer 15 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. Guatemala. Guatemala, eveneens „met de Midden- staten van Europa in oorlog, doch, even als alle andere Amerikaansche staten, zonder voorafgaande oorlogsverklaring, is een republiek van Midden Amerika. Ziji heeft twee landzijden, en twee zee zijden, begrensd als zij wordt, ten wes ten door den Grooten Oceaan en ten noorden door de Baai van Honduras. Zij .is1 ongeveer vier maal zoo groot alis Nederland, doch telt slechts een vierde van het aantal onzer inwoners. Zij wordt doorsneden door talrijke ri vieren en meren. In een van deze; laat ste ligt een eiland, waarop de stad Flo- res gebouwd is. Het land is bergachtig en vulkanisch. Nog steeds hebben daar, ook in den laatsten (tijd aardbevingen plaats. De bevolking bestaat uit Spanjaarden, Creolen dat 'Zijn de aldaar uit Euro- peesche ouders géborenen en kleur lingen; de overigen zijn inlanders, die nog voor het meerendeel in het wild leven. De hoofdstad, Guatemala, telt 60 dui zend inwoners, is de' zetel' van den Pre sident en van den Aartsbisschop, en ligt zeistienhonderd meter boven den zee>- spiegel. De geïnterneerde Duitse hers zullen daar derhalve niet over een ongezond 'klimaat te klagen 'hebben. 0e verkiezing te 's Heer Arendskerke. Nln dei vacature, ontstaan door het over lijden van wethouder Zandee, beveelt de antirevolutionaire kiesvereeniging te Nieuwdorp diens zoon aan. Wij mogen vertrouwen, dat alle kiezers onzer rich ting' den heer J. Zandee zullen stem men, .Zoowel te Nieuwdorp als op Oud dorp en 's-Heer Hendrikskinderen. Wij wekken onz'e vrienden te 's-Heer Hendrikskinderen. en ook die te 's-Heer Arendskerke op, om nog dit jaar een antirev. kiesvereeniging op te richten. Nu deze er. niet is, moeten onze vrien den te Nieuwdorp zorgen voor de bewer king deizer uitgestrekte gemeente. Dat Zij' het vooral .nu niet nalaten, nu het gaat om het behoud van een zetel, gedurende zooveel jaren door een man van rechts op zoo uitnemende wijze bezet. De meerderheid in den gemeenteraad op het fdorp i% tot nog toe steeds rechtsch geweest. Toch brokkelde zij 'Af. En nu staan lihksch en rechtsch even sterk. En dat in zOo'n overwegend rechtsche ge meente Laten dan onze kiezers, en vooral onze arbeiders, onzie Christen-arbeiders, onzie mannen van den middenstand, die voor het meerendeel leren nit de Christelijke beginselen en op ieder terrein den God huns levens, zij het ook in zwakheid, wenschen te eeren ente dienen, zich den stemdag a.s. Donderdag wel herin neren. Laten zij, ondanks de groote en vele drukten op het veld, zich een gang naar de stembus willen getroosten, en elkan der opwekken om hun stem te gaan uit brengen op den flinken landbouwer en werkgever, den z o.on. van den hoog ge- achten overledene, om 'diens plaats waar dig je vervullen, op Elzas-Lotbarir.gen. De Vorwarts schrijft: Het vroegere lid van den Duitschen Rijksdag George Weill heeft te Parijs afgeraden het lot van El- zas-Lotharingen door een volksstemming te laten beslissen. Het kon licht gebeuren, dat het Rijksland als oorlogsdoel voor Frankrijk zou ophouden te bestaan. De lieer Weill 'heeft daarmede de scherpste krachtigste kritiek geleverd op de Fransche dwepers, die zoo verblind zijn °m in de teruggave van Elzas-Lotharingen aa& Frankrijk niet een nieuwe rechts krenking te willen zien. De Mülhausener Volksztg. maakt er op- aam °P dat de ontwikkeling der poli - }|^t6J:?6stauden in Elzas-Lotharingen, in dif i 3?OIuier de partijigeschiedenis van j aïl|' de beste uitdrukking geven van in 187i volks. Bij de volksstemming ,i Werden negen besliste „protesteer- rical me' dfl-903 stemmen en zes cle- die eveneens tegen de inlijving n ëekant, met 70.157 stemmen ge kozen. In 1907 hebben in den kiesstrijd twee sociaal-democraten, een man van de Rijkspartij, vijf vertegenwoordigers van het Elzasser centrum, vier aanhan gers kan het centrum en drie leden van het Lotharingsche blok hun zetels ont nomen. Bij de verkiezingen voor den Landdag in 191.1 werd geen der candida- ten van den nationalen bond, die den wil van het Elzas-Lotharingsche volk wil den belichamen en wederom aansluiting bij Frankrijk zochten, gekozen. De over winning werd behaald door 24 candidaten van het centrum met 72.768 stemmen, 11 sociaal-democraten, 7 liberaal-demo- kraten, 8 onafhankelijken en 10 van het Lotharingsche blok mét 28.068 stemmen. Het vreemderlegioen. Den 14en Juli heeft het le marsch- regiment van liet Fransche vreemdelingen legioen, dat reeds vijf keer bij legeror der vermeld was de geel en groene fou- ragère ontvangen. Zóó is voor het oog der wereld, aldus schrijft de Matin, de glorie van dezen onsterfelijken troep ge proclameerd. Het vreemdelingenlegioen dateert van de revolutie. Zijn geboorte-acte vvas het decreet van 26 Juli 1792, den len Augus tus bekrachtigd, waarbij de Nationale Ver gadering overwegende, dat de omstan digheden een vermeerdering van krach ten in het leger vorderden", verkondig de: „Er zal in den kortst mogelijken tijd een nieuw legioen worden gevormd onder de benaming „Vrij Vreemdelingen-Legi oen in (hetwelk slechts vreemdelingen kun nen worden toegelaten". Den 9en Maart 1831 volgde een nieuwe wet, die het Arfikaansehe vreemdelingen-legioen vormt. Het dient eenigen tijd Isabella II, in Spanje, neemt dan deel aan het twee de beleg van Constantine, en verovert de stad te midden der springende flodder mijnen, der branden die ontvlammen, en der terrassen die ineenstorten. Gecomman deerd door Lamoricière, Pélissier, Chan- garnier, Conrobert, doorloopen de legi- oennairen de 'Kabylen-bergen, slaan de „skours" in, nemen de oase van Zaat- cha, en als de oorlog stilstaat, leggen zij wegen aan als de Romeinsche legioenen. De jaren gaan voorbij. Men. vindt het legioen in Gallipoli, in de Ivrim, en aan de Alma, waar Canrobert het toeroept „Dient de anderen als voorbeeld, dap pere legioennairen!" Men vindt het latei- terug in Italië. Vanaf het begin van den oorlog ontscheept te Genua, wordt het toe gevoegd aan het corps van generaal Mac- Mahon, verovert in een verwoeden strijd het' dorp Magenta en nestelt er Zich vast tot aan de overwinning. Na, Italië komt Mexico. Den 30 April 1863 volbrengt de 3e compagnie van het le bataljon, 62 man sterk en gecomman deerd door kapitein Danjou, te Came ron een der meest buitengewone wapen feiten van onZe militaire geschiedenis. Gedurende 12 uren bieden deze twee en zestig man weerstand aan verscheidene duizenden Mexicanen, en het gevecht ein digt niet vóór het ondergaan van de zon, als alle twee en zestig man van het le gioen dood zijn. In 1870 maakt het deel uit van het Loire-leger, en telt in zijn rangen den lateren koning van Servië, Peter I. In 1871 strijdt het tegen -de Commune, en keert daarna naar. Afrika terug. Men zendt het' naar Tonkin, waar het deel neemt aan de bewonderenswaardige verdediging van Tuyen-Ouan. Ten slotte lag de Marne voor het legioen, toen men het naar Frankrijk had geroepen om den Duitschen inval tegen te houden. N. R. C. Tegen Lloyd George. Met hoeveel vreugdebetoon Lloyd Ge orge bij zijn optreden ook is ingehaald, de critiek spaart hem thans allerminst. Van alle zijden begint die zich te ver heffen en voornamelijk de voorvechter der persvrijheid in Engeland, Austin Harri son, die sinds het bestaan van het kabi net, Lloyd George bijna iedere maand tegen een kneveling van het vrij© woord in zijn „English Review" uitgevaren is, richt scherpe woorden tot den premier. Hij beschuldigt er Lloyd George van, meer dictator te zijn, dan eenig ander en onder het mom van democratie een autocratisch bewind te voeren van den meoet conser vatieven stempel. Harrison schroomt niet, de waarheid te zeggen, en roept in het Juninummer van zijn tijdschrift uit: „Waarop pocht gij eigenlijk? Uw eigen oordeel is verkeerd gebleken. Dat weet gij zelf. Gij herinnert U nog wel, dat gij mij voor een onwetende hebt uitge maakt, toén ik, ongeveer een jaar voor den oorlog, een Duitsch-Europeeschen krijg onvermijdelijk en in onmiddellijken aantocht verklaarde. Gelooft men, dat een man, die in Europeesche kwesties zulk een bedenkelijke onwetendheid aan den dag heeft gelegd, thans opeens in het bezit van volmaakte wijsheid zou zijn? Uit Uw mond, Lloyd George, heb ik noch gedachten, noch idealen vernomen. Gij hebt gesproken met de verschaalde woorden van het oude Europa, als spreek huis der geheime diplomatie, juist als een vorstje uit den tijd der Heilige Alli antie. Ik zie er geen enkel teeken van dat gij iets begrepen hebt van de groote verandering, cfie zich nopens de betee- kenis van den.oorlog sinds de bevrijding van Rusland van het Tsarisme voltrok ken heeft. Integendeel. Terwijl buiten En geland een geest van democratische vrij heid opbloeit, hebt ge dien in Engeland onderdrukt. Als gij U een verkeerd oor deel gevormd hebt, dan lag dat daaraan, dat gij alles met de oogen van een eiland politicus hebt aangezien, en den aard van andere volken niet begrepen hebt". Dit slaat slechts op Llovd George, maar is het niet bij uitbreiding van toepassing op de geheele Engelsche politiek? Is deze antithese: Engeland-Europa eiland continent niet de bron van voel jammer en ellende geweest? Zoneter twijfel. Een ieder politicus, idie deze tegenstelling handhaaft, of scherper maakt doet afbreuk aan den komenden vrede, want hij ver nietigt een der waarborgen voor 'het ge luk der volkeren. Korte Oorlogsberichten. W.olff seint uit Brussel, dat de Duit sche gouverneur-generaal in België bij gelegenheid van de viering van den Gul den Sporenslag te Antwerpen de straf van vijf Vlamingen, die ter dood ver oordeeld waren, in levenslange gevange nisstraf heeft veranderd. Naar de Matin uit St. Petersburg verneemt, heeft de Raad van Arbeiders en Soldaten opnieuw een vredesimotie aangenomen en wel met 410 tegen J.25 stemmen. Ook heeft diezélfde R. v. A. en S. met een kleine meerderheid een voorstel aangenomen, waarin het ontslag .van (den Russischen iegerchef, generaal) Braeséilof wordt geëischt. Keizer Kairel van Oostenrijk heeft ;een bezoek van 24 uur aan het front in Ooist-Galicië gebracht. Daar hebben generaal von Böhm Ermlolli, en prins Leo pold van Beieren hem den toestand uit eengezet. Het Ivorr. bureau meldt uit Lom berg, dat de keizer bij zijn tocht langs het front in het bereik van het vijandelijk vuur is geweest. Hij sloeg geen acht op het gevaar, waarin hij zich heivond. Amerika bedriegt Finland. Volgens een telegram uit Petersburg aan de „Coirriere della Sera" neemt de schei dingsbeweging van Finland een altijd ge- •Vaai'lijfceir karakter aan. Aan het hoofd der beweging staat de Senator Tokoi, leider der socialistische partij, die de geheele onafhankelijkheid van Finland voor binneinlandsche aangelegenheden vor dert, en bovendien de verwijdering, van, alle Russische autoriteiten, garnizoenen, en niaclitsemblemen. Uit Petersburg; wordt nog gemeld, dat Amerika Finland bedreigt met het onttrekken van allen toevoer, ingeval de scheidingsbeweging niet een einde neemt, De Portugeezen aan het front. Interessante aanteekeningen wer den gevonden in de brieven yan gevan gen Portugeezen van infanterie-regimenf No. 7, die bij! de Neuve Cliapelle in Duitsche handen gevallen zijn. Daar heet het: „In de loopgraven heers'cht. wanorde, daar de compagnies-commandanten er sléchts 'zelden komen. Voor alle gewich tige patrouilles1 worden geen Portugeezen, maar Engel'sbhen gebruikt, die voor de onderneming alcohol in groote hoeveelhe den meenemen. Over hun president Alfonso Costa zijn de Portugeezen slecht te spreken, daar aan hem de sichuld voor de oorlogsdn- terventie van het land geweten wordt. Man is overtuigd dat deze oorlog .al leen gevoerd wordt in het belang yaiï een volk, dat hen uitzuigt en minacht. De soldaten onttrekken ach aan den dienst, waair het maar kan. Ziekmeldin gen zijn aan de orde van den dag." Kleingeestig, Volgens de „New York Times' 'behoort het niet meer tot de zeldzaamheden, dat Amerikanen met Diuitsch klinkende namen zich toit de over heid "wenden met het verzoek hun toe te sltaan in de toekomst Amerikaansche namen te dragen. Zoo heet b.v. de fa milie Ehrensberger in het vervolg Earus en de familie ICaiser zal zich Swain noe men. Als reden wordt opgegeven, dat iemand wegens zijn Duitschen, naam dik wijls voor een Duitsche spion wordt ge houden en daardoor -in zijn ziaken ge hinderd wordt. Ook ondervindt men velé moeilijkheden met geldzendingen uit En geland. Ja, het komt zelfs voor, dat Amerikaansche vrienden zich terugtrek ken wit de omgeving van hen, die we gens' hun Duitschen naam, verondersteld worden Duitsche sympathieën te koes teren. Verlichting van belasting druk i n Pruisen. Volgens het (.Ber liner Ta,geblaft" heeft de Pruisische mi nister van financiën aan de commissie van appél tegen den aanslag in. de in komstenbelasting doen Weten, dat zij voor belastingplichtigen met een klein inko men alle door de wet geoorloofde ver plichtingen en concessies moet laten gel den. Meer dan ooit zal men mild en tegemoetkomend moeten zijn en als de omstandigheden van den belastingplich tigen het maar even rechtvaardigen, moet hem uitstel van betaling worden verleend. De Russische president-minister Lwof heeft 'zijn functie neergelegd omdat hij het program, door de socialistische ministers voorgestaan niet terstond wilde uitvoeren. Nu is Kerenski, socialist, pre sident-minister. Aardig is 'tdat nu al drie gewezen burgerjongens premiers zijn in de oor logvoerende landen: Michaelis, Kerenski en Lloyd George. DE BAKKERSWET, Gelijk wij gisteren bereids mededeelden, heeft minister Postbuma het in 1912 ver werpen BakkersWetje van minister Tallma opnieuw ingediend, zij het ook meteeni- 'ge wijzigingen. Het wetsontwerp onder scheidt zich hierin van dat van minis ter Tahna, dat het een tweetal uitzon deringen op het verbod van nachtarbeid mogelijk maakt. Een artikel is n.ï. op genomen, op "grond waarvan aan bak kerijen vergunning kan worden verleend gedurende den geheelen nacht den bedrijfsarbeid Voort te zetten, terwijl' ver der een 'bepaling er in voorkomt, welke de mógelijkheid openstelt den minister de bevoegdheid te geven voor bepaal de b a k k e r ij e n in b e p e r k t e m a t e, n.l. gedurende twee uur per nacht, afwij king van het verbod van nachtarbeid toe te staan. Na hetgeen uit het door de arbeidsin spectie in 1910 gehouden onderzoek naar de bedrijfstoestanden in de Nederland sche broodbakkerijen is gebleken, acht de minister een regeling van den arbeidsduur der bakkersge zellen even noodzakelijk als de be perking van 'den nachtarbeid in brood- bakkerijen. Hij kan zich in hoofdzaak' vereenigen met de regeling, die ten op zichte van den arbeidsduur is neerge legd in het ontwerp; Talma. Deze regeling toch houdt rekening met de eigenaardige eischen van het bedrijf in zijn verschil lende geledingen en brengt voorts: „in den te langen arbeidsiduur, die thans bestaat, een belangrijke verbetering. Art. 14 van het ontwerp wijkt nochtans in een twee tal opzichten van het oveleenkomstigei artikel' 13 van het ontwerp-Talma af. In de eerste plaats wordt gebroken met liet in het sitel'sel' van dat ontwerp neer- gelégde vermoeden ,dat een arbeidsdag, die onder aftrek van een op de arbeidsi- lijlslt aangegeven hoiofdrusttijd 11 uren be draagt, een werktijd van 10 uren met .zich zou brengen. Thans wordt geëischt, hetzijr'dat de gezel' niet 1 anger dart 10 uren per dag arbeid verricht, heftzijl dat zlijn diensttijd (d.i. de tijd, ge legen tiusischen het begin en het eind© zijner werkzaamheden op één dag) niet langer dan 12 uien duurt. Op den Zaterdag en daarmede gelijk gestelde dagen Iaat het ont werp, evenals het vroegere, een diensttijd toe van 16 uren, maar het onderscheidt zich daarvan, waar het den maxi- mumi-ar b e i d s d u u r voor die da gen op 14 uur vaststelt. Een re geling, alsi artikel 13, tweede lid, van het ontwerp-Talma bevatte, waarbij on der aftrek van een op de arbeidslijst aangegeven hoofdrusttijid nog gedurende een tijdruimte van 16 uren van den bak kersgezel' arbeid zou mogen gevergd wor den, kwam den minister niet gewenscht voor. De minister heeft zich bij het ont werpen van verschillende bepalingen la ten leiden door overwegingen, ontleend aan de concurrentie tusschen de verschil lende onderdeelen van het bakkersbedrijf. Daaraan heeft zijn ontstaan te danken: het verbad om binnen bepaal de tijdruimte brood te vervoe ren uit bakkerijen, welke den arbeid nacht en dag mogen voortzetten. Op grond van zulke overwegingen heeft de minister .ook bet normale uur van het einde van den nacht van uur naar 6 uur in den ochtend verlegd en zich aangesloten bij het ontwerp-Tal ma, waar dit het verbod van nacht- en Zonda,gaarheid, behoudens enkele uitzon deringen van' toepassing verklaart op den bakkerspatroon. Inderdaad is hij! van oor deel, dat indien het ontwerp geen rekening hield met de concurrentie-voor- waarden tusschen groot- en kleinbedrijf en bijv. in bakkerijen met continuarbeid aflevering van 'brood op elk uur vrij liet of den patroon niet aan het verbod van nacht- en Zondagsarbeid' onderwierp de wet een zoo grooten ommekeer in de verhoudingen tusschen groot- en kleinbedrijf ,zou teweegbrengen en som mige onderdeelen van het bedrijf zoozeer zou benadeelen, dat de vraag zou rijzen, of met het oog hierop de wettelijke rege ling niet geheel achterwege zou moeten blijVen. Wat het patroon siverbod betreft, heeft de minister overwogen, of aan de daartegen geopperde bezwaren niet ware tegemoet te komen in deni geestvan het ontweip-Aa 1 J> e r s e, dat den patroon wilde vrijlaten o.a. on der voorwaarde, dat binnen bepaalde tijdruimten geen brood de bakkerij zou mogen verlaten, derlialve onder een voor-' waarde, als liet thans aangeboden ont werp voor de bakkerijen, met conti nueelën; arbeid kent. Het scheen hem evenwel niet raadzaam dien weg op te gaan. De controle op de naleving van de bedoelde voorwaarde zal in de wei nige groote broodfabrieken, die continu arbeid met een driepl'oegenstelsiel wille» invoeren, weinig bezwaar opleveren, maar een afdoende controle schifnit onmogelijk, wanneer er op gelet moet worden, of niet uit velé kleine bakkerijen op verboden uren brood wordt afgeleverd. De grens der neutrale wateren. Reuter seint uit Londen: De marine-medewerker van de Obser ver schrijftHet belangwekkendste punt in de vermeestering van vier Duitsche koopvaardijschepen is dat de kunstmatig heid van de driemijlsgrens er door wordt aangetoond. Die afstand werd oorspron kelijk vastgesteld in de dagen, dat de kanonnen niet ver droegen, opdat slecht gerichte schoten het neutrale strand en schepen, die in de buurt ervan lagen, niet zouden bereiken. Tegenwoordig kan een gevecht geleverd worden door sche pen, die een flink end buiten die grens zijn en kunnen toch afgedwaalde projec tielen op (de kust terechtkomen. Dit schijnt in dit geval gebeurd te zijn. Er is niets bijzonder heil i g - onaan tas tb aars (sacro sanct) aan dien nauwkeurigen 'afstand van drie mijlen. Een natie kan, als zij dat verkiest, afkondigen, dat zij hare ter ritoriale wateren tot vier of zelfs vijf mijle nof tot eiken afstand, dien zij ver langt, uitbreidt. In een geval Althans is de afstand in dezen oorlog op -vier mijl gebracht. De uitbreiding moet natuurlijk de goedkeuring van de oorlogvoerende partijen erlangen cwn van kracht te zijn, en natuurlijk zal die toestemming niet gegeven worden, tenzij het neutrale land duidelijkmaakt, dat geen van de oor logvoerende partijen er door begunstigd wordt ten koste van een andere. Maar die voorwaarde ligt ook opgesloten in de erkenning van de driemijlsgrens. Het zou onduldbaar zijn, als de Nederlanders toelieten, dat Duitsche schepen onze blok kade krachteloos maakten door straffeloos door Nederlandsche territoriale wateren naar de Eems toe te varen. De bepalin gen Van de onzijdigheid hebben alleen kracht, zoolang de geest van de onzijdig heid zelf bewaard blijft. (Aan deze persoonlijke meening van een enkel man hechte men niet te veel waar de. Gold zij als vertolking van de ge dachten der Engelsche regeering, dan zou ernstig protest van Nederlandsche zijde hoog noodig zijn. Red.) Duitsche kolen. Naar het Haagsche Corr. bureau van betrouwbare bron verneemt is het be richt volgens hetwelk tot nader order de aanvoer van Duitsche kolen stopge zet Ijs en de extrakolentreinen van dei Nederlandsche spoorwegen voorloopig niet meer zullen loepen, ten eenenmali onjuist. i Mosselen naar België. Langs het tolkantoor Sint Anna fer Muiden hebben de Duitschers den invoer van mosselen in België weer toegestaan. Het Graanbedrijf. Het Kamerlid Van Vuuren heeft de vol gende schriftelijke vragen ingezonden: I. Is de Minister van Landbouw, Nijver heid en Handel reeds in staat mede te deelen of 'ën zoo ja, welke wijzigingen' hij voornemens is te brengen in de kwes tie van het Rijksgraanbedrijf naar aan leiding van het dienaangaande aan hem uitgebracht verslag, van de comissie van onderzoek, door hem ingesteld bij be schikking van den 3en November 1916. II. Is de Minister van Landbouw, Nijver heid en Handel met name voornemens, om zooals in het Verslag in overweging is gegeven

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1