\o. 244 Vrijdag 2© Juli 191? ♦Me Jaargang De Groofe Oorlog. Uitgave van de Naami Venn. LUCTOR ET EMERfiO. gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ ,L. BURG. Drukkers •Oosterbaan Le Cointre, Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losete nummers-0.00 i Prijs der Advertentie*. 14 regels f 0.60, iedere regel meer 15 ot 3-maal wordt 2-inaal berekend. Bij abonnement voordeel ige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. WISSEKERKE De Zeeuw steunt voor de a.s. ge meenteraadsverkiezing de candidutuur van .1. J. BUIJZE. De Engelsche overval. De officieele niededeeling- omtrent den •overval bij Bergen aan Zee eindigt al dus: ..Het staat vast dat de aanval plaats had binnen de territoriale wateren". Zoo oordeelt de minister van marine. Na deze mededeeling mag wel aan de Engelsche regeering beteekend worden dat de buitgemaakte Duitsche vrachtschepen moeten worden teruggegeven. Territoriale wateren zijn de drie zee mijlen breede strook zee langs onze kust. En het is nog vóór den oorlog door de Nederlandsche regeering uitgesproken dat zij daar geen oorlogshandelingen zou gedoogen, evenmin als te land. I Beide verklaringen zijn den oorlogvoe renden mogendheden hekend. Engeland, die 't laatste gedeelte der verklaring over trad door de bommen werping op Zie- rikzee, heeft deze fout erkend. Het mag venvacht dat Engeland zich ook aan de overtreding van liet eerste gedeelte schul dig verklaart. 1 Hier is een huisvredebreuk gepleegd, en daarmee onrecht geschied dat alleen door ongeschonden, onvoorwaardelijke te ruggave van het geroofde kan worden goedgemaakt. De Duitschei's, die binnen ons gebied gedood zijn, waren onze gasten. Hen in 't leven terugroepen is onmogelijk, even min als de ongelukkige slachtoffers te Zierikzee ooit tot het leven kunnen te- rugkeeren. Maar de stoffelijke schade kan worden vergoed en het laat ons aan nemen bij vergissing buit gemaakte ■kan worden - teruggegeven. Wij hopen dat de Nederlandsche re geering, door dit alles weer in groote moeilijkheden gebracht, zich met wijsheid en bezadigdheid door dit lastige geval zal heenwerken, ten genoegen van 'beide partijen. In de 17e eeuw zou men denke aan Westerschelling in 1667 het ge beurde aanleiding geweest zijn tot vrij wat ergers. Thans mag gehoopt en ver wacht dat langs diplomatieken weg deze quaestie in het reine komt. fieknopf overzicht van don^totetarto. Onder de telegrammen meldden wij gis teren van bloedige opstootjes in Rusland. Hoe men daai zoo onverwachts aan ge komen is? Er was geschil ontstaan tusschen de ministers over de onafhankelijkheid van de Oekraine. Voor wie het niet meer weet zij her innerd dat Oekraine (het woord beteekent grensgebied!) een landstreek is in het zuiden van Rusland, aan weerszijden van den Dnieper gelegen. Het ten oosten van deze rivier gelegen deel (het oude Rus- .sische Oekraine, ter onderscheiding van het Poolsche Oekraine dat in 1793 bij de tweede verdeeling van Polen aan Rus land kwam) kwam reeds in 1667aan 'Rusland. Een ander deel: de Slobodische Oekraine, waardoor de Donez stroomt, vormt het tegenwoordige gouvernement „Charkow. Nu wilden de socialistische ministers de Oekraine tot een onafhankelijken staat verklaren. De kattetten, dat zijn de de mocratische ministers (wij zouden ze hier ongeveer gelijk stellen met de vrijzin nig-democraten) waren daar tegen. Wijl zij het niet eens konden worden, namen deze laatsten hun ontslag.. Van deze crisis maakten oproerige ele menten onder de socialisten en maxi malisten gebruik om een betooging te houden, welke Maandagavond 9 uur be gon en den geheelen volgenden dag voort duurde.- Het waren de eerste sectie de. matraalleurs van het regünent, grenadiers, alsmede andere elementen, met de wa' pens in de hand, met mitrailleuses, op lorries geladen en met vaandels, waarop •■stond geschreven: Wij, eischen dat de 'gelieele macht in handen van den Raad van Arbeiders- en Soldatenafgevaardigden zal komen; weg met de burgerlijke Mi nisters. Bloedige botsingen waren van een en ander' het gevolg. De mitrailleuses scho ten er maar o-[i los. Ook uit de huizen werd geschoten. De' oproerlingen, of be loog ere, begeleid do-or een ontzaglijke ge wapende menigte begaven zich in gewa- penden optocht naar het Taurische Pa leis, waar de raden der vertegenwoordi gers dér arbeiders, soldaten en boeren hun zetel hebben. Zij droegen vaandels met de opschriftenNeer met de Ministers en kapitalisten! Wij eischen, dat alle macht op den Raad der Arbeiders en Soldaten wordt overgedragen! Automobielen met mitrailleuses en ge- Wapende lieden reden overal door de stad, en schoten mpt revolvers, geweren en mitrailleuses in verschillende wijken, waar vele personen gedood of gewond wer den. Tegen 10 uur 's avonds trachtten troe pen gewapende arbeiders Minister Tsere- telli gevangen te nemen. Zij maakten zich meester van den Minister van Landbouw Tehernof, die eerst vrijgelaten werd na een gesprek met den maximalist Trotzky. Let wel, al deze bloedige betoo gingen geschiedden door voorstanders van den vrede. Dan gaat het in Berlijn anders! In den Duitschen Rijksdag zijn ook voorstan ders van den vrede aan het werk ge weest. Dgar was het echter een on bloedige worsteling, van welke men meer effect mag verwachten. Aan de orde was de vrodes-resolutie, door de Commissie uit alle partijen met ongeveer algemeene stemmen voorgesteld. 1 Deze resolutie luidt: Evenals op den 4en Augustus 1914 geldt voor het Duitsche volk ook op den drempel van het vierde oorlogsjaar het woord van de troonrede: „Ons drijft geen veroveringszucht!" Ter verdédiging van tzijn vrijheid en zelfstandigheid, voor de ongereptheid van zijn territoriaal bezit heeft Duitschtand de wapens gegrepen. De Rijksdag streeft naar een vrede dooi; overleg en van blijvende verzoening der volken. Met zulk een vrede zijn gebieds- verwerving door dwang en politieke, eco nomische of financieele onderdrukking on- vereenigbaar. De Rijksdag wijst ook alle plannen af, die uit zijn op een econo mische afsluiting en het wakker houden van vijandschap tusschen de volken. De vrijheid der zee moet gewaarborgd wor den. Slechts de economische vrede zal den bodem bereiden voor een vriendschappe lijk samenleven van de volken. De Rijks dag zal het in het leven .roepen van een internationale rechtsorganisatie krach tig bevorderen. Zoolang echter de vij andelijke regeeringen in zulk een vrede niet treden, zoolang zij Duitschland en zijn bondgenooten met verovering en on derdrukking bedreigen zal het Duitsche volk als één man vereend staan, onwrik baar volhouden en strijden tot zijn recht few dat van zijn bondgenooten op leven en ontwikkeling verzekerd is. In zijn een heid is het Duitsche volk onoverwinne lijk. De Rijksdag weet zich in deze ver klaring één met de mannen, die in held- haftigen strijd het vaderland beschermen. Him is de onvergankelijke dank van het geheele volk verzekerd". Volstaan wij met de mededeeling dat, natuurlijk na debat, deze resolutie is aangenomen met. 214 tegen 116 stemmen en 16 onthoudingen. E.r voor stemden het centrum, de vrij zinnigen (fortschritt) en de sociaal-demo craten; er tegen de conservatieven en na tionaal liberalen (oud-liberalen). Er heerschte ó-p de tribunes en in om geving van het gebouw van den Rijsk- dag een blijde stemming. Men spreekt van ovaties, hetwelk heel iets anders is dan -demonstraties: betoogingen; de tegen stelling tusschen Berlijn en Petersburg is wel groot. De Berlijners werden tegelijkertijd ook blij gemaakt met dit door den Rijkskan selier voorgelezen telegram van het Oost front, van veldmaarschalk Hindenburg „Aan den rijkskanselier van het Duit sche rijk en aan den Rijksdag. >>Door het Russische offensief in Gr. licië uitgetart, is daar heden een krach tige aanval begonnen. Onder de persoon lijke leiding van generaal veldmaarschalk prins Leopold van Beieren hebben de Duitsche troepen, gesteund door 0.-H. troepen, de Russische stellingen tusschen Bovensereth en Zloc- zow doorbroken". De kameel in de loopgraaf. Op het Westelijk front, zoo; vertelt een Feldwebel, lagen wij tegenover een troep Marokkanen. Met dat volkje moet je han dig omspringen en 'je nooit bevreesd too- nen, want moed imponeert die menschen. Den vorigen dag waren wij onzen luite nant kwijtgeraakt. Dat kwam zoo: We wilden bij het krieken van den morgen die chocolade-kleurige luitjes verrassen I Onderwijl ze den slaap uit de oogen wre ven, zo-uden wij naderbij komen. Den avond tevoren wilden wij: hun stelling eerst verkennen. Dat is een gevaarlijk karweitje en daarom besloot de luitenant het zelf te doen. Hij! werd echter Ont dekt, en krijgsgevangen gemaakt. Enfin, tegen den middag zagen wij plotseling teen kameel recht op onze loopgraaf aan komen. De Marokkanen riepen uit alle macht liet beest terug, evenwel' zonder gevolg. Een oogenblik' dachten wij nog aan het paard van Troje, doch de ka meel liep met zulke stappen, dat, wan neer hij opgevuld zou ziijn met. menschen, deze toch zeeziek zouden aankomen. De kameel liep zonder aarzelen onze loop graaf binnen, .waar wij hem krijgsgevan gen maakten. Toen gebeurde er iets zon derlings. De Marokkanen zijn zeer aan hun kameelen gehecht, eli eensklaps za gen wij een Marokkaan, die zich later als de eigenaar van den kameel ontpopte, infet een witten dolk zwaaiend pp onze loopgraaf aankomen. Hij kwam zijn ka meel terugvragen, wat wij natuurlijk' niet konden, toestaan. Toen kwam ik plotse ling ó-p een idee. Ik zeide he,m dat. wij bereid waren den kameel uit, te wisselen tégen onzen luitenant. Het gelaat, van den Marokkaan verhelderde en hij zeide er met den sjeik over te zullen spreken. Zijn witte dolk zwaaiend holde hij weer terug, naai- zijn kamp. Een kwartier later zagen wij weer de wi.tta dolk en achter de borstwering kwa nten de Marokkaan en de luitenant te voorschijn. Op 25 meter afstond lieten wij den Marokkaan weer halt houden, onze luitenant wandelde naai; de loop graaf en loen hij goed en wel binnen was, joegen wij den kameel onder een daverend hoerageroep den Marokkaan te gemoet. Zoo kochten wij onzen luitenant voor een kameelWe hebben er nog tong pret over gehad. De thee-crisis. Zooal's de Englelsche regeering in het parlement mededeelde, zal de voorraad thee in Engeland voldoende zijn voor oin- ge-vleer 15 weken. De thee-plantere: op Ceylon en indië zijn van plan den aan bouw te verminderen, daar de voorraad zich steeds ophoopt wegens gebrek aan scheepsruimte. Bij het inslaiidhouden van de tegenwoordige productie vreezen ide planters een steeds to-enemerreten voorraad en sterke "daling in prijs na den oorlog. In Engelsche kringen wordt, dit voorne men der planters ten zeerste gelaakt, daar de thans reeds hooge theeprijzen bij het volk groote ontstemming verwekken. Kerenski' in hst natiW, „Dat zal hun het hoofd kosten!" schreef Lenin in de „Pirawda", toen hij van het Ruslsische offensief hoordé. Ën het begint er naar uit te zien, dat het or gaan der Boirgewiki of Maximalisten ge lijk zal krijgen. Het Russische offensief is doodgeloopen, de onderhandelingen je Kief hebben niet het gewenschte resul taat. Onnoemelijk veel bloed is' nutteloos vergoten en twee groote stukken van het Russische rijk, Finland en de Cekraine, dreigen zich los te scheuren. De niet- socialistische ministers hebben het schip der regeering verlaten. Hunne plaatsten: zullen waarschijnlijk ingenomen V!'or den door aanbrengers van Lenin, wier leuze is: „Wij willen brood, geen kogels." En dan zal het uur slaan, dat de tot nog toe oppermachtige Kerenski ter ver antwoording zal' geroepen worden, door datzelfde volk, wiens afgod hij was, wiens zonen hij in den dood dreef, niet voor de eer van Rusland maar voor de zlaak der Entente! Zooals de zaken nu staan, schijnt het onmogelijk, -dat hij zich aan zijn noodlot kan onttrekken. Wie voor het zwaard beslaan, zullen door het zwaard vergaan. Korts Oorlogsberichte», De gerechtelijke vervolging der zich in hechtenis bevindende Russische mi nisters en andere overheidspersonen le vert moeilijkheden op, omdat het Rus sische wetboek' van strafrecht in de mees te gevallen niet op" hen kan worden toe gepast. Men is thans op het denkbeeld gekomen een politieke rechtbank te be noemen, die in de eerste plaats tot taak zal hebben de staatsgevaarlijke handelin gen van Nikolaas Romanof (den Czaar!) te onderzoeken. Voorts wordt gemeld, dat in de streek van Nofgrorod het land goed van den voormaligen minister-pre sident prins Swiatopolk Mirski door sol daten is overvallen en geplunderd. Het landhuis werd met den grond gelijk _ge- maakt. De officieren deden geen moeite om hun manschappen van uitspattingen terug te houden. De militaire overhebt! heeft thans een onderzoek naar het ge beurde bevolen. Het gerucht ging dat in de woning van prins Mirski groote voor raden levensmiddelen waren bijeenge bracht om dieaan de Duitschersi uit te leveren. Amerikaanscho staal- en Sy.erprijzen. Het volgende staatje, dat wij in „Po- litikenaan treffen geeft een duidelijk beeld van de prijsstijgingen, die 'sedert het uitbreken van den oorlog op de Arne- rikaansche staal- en ruw ijzermarkt heb ben plaats gevonden Ruw ijzer. Staal. Primo Juli 1914 15.25 19.— Primo Juli 1915 14.75 19.25 Primo Jan. 1916 19.50 30. Medio Juni 1916 20.50 45. Primo Nov. 1916 23.50 50. Primo Dec. 1916 28.60. Frimo April 1917 41.50 75. Primo Mei 1917 43.50 80. „Politiken" meent,'dat het er naar uit ziet, alsof de sterke prijsstijging van 1916, in 1917 in een nog sneller tempo zal worden voortgezet. Van Juli 1915 tot De cember 1916 verdubbelden de prijzen voor ruw ijzer, terwijl die voor bessemerstaal driemaal hooger werden. Sedert December steeg de prijs van het ruw ijzer weer met 50 pet., terwijl die van het besse merstaal met 33 pet. in de hoogte ging. De hoofdoorzaak voor de laatste prijs stijgingen. zoekt men. volgens het blad, Ln de Vereenigde Stoten in de nieuwe inkoopen van de zijde der Entente, die mogelijk gemaakt zijn door de leeningen, die Amerika zijne bondgenooten heeft toe gestaan. Daar bij kwam, dat de Ame- rikaanische ijzerindustrie. voor het oogen blik althans, de grenzen harer ontwik keling scheen te hebben bereikt. Bmneniand. De vrije vaargeul. Naar wij vernemen is het verbod van uitvaren van schepen, die door de z.g. vrije vaargeul moeten varen, opgeheven voor de schepen bestemd voor Noorwe gen, Zweden en Denemarken. (Vad.) Volgens de „N. R. Ct." is integendeel dit verbod opnieuw uitgevaardigd. Onderwijs en kolen nood. Het Tweede Kamerlid de heer Van de Velde, heeft tot de Ministers van Bin- nenlandsche Zaken en van Landbouw de •vraag gericht of zij bereid zijn maatre gelen te beramen om te voorkomen, dat Igedurende den a.s. winter het onderwijs in openbare en bijzondere scholen door gemis aan brandstoffen zal moeten wor den stop gezet. t Het zee gevecht bij Bergen. He,t ministerie van. buitentandsche za ken deelt het volgende mede: De 'Nederlandsche reg;eering jieeft door tulsschenkomst van Hr. Ms. gezant te Lon den aan de Britsche régeering. mededee ling gedaan van het optreden van Brit- stehe oorlogsschepen op 16 Juli 1.1. te genover Duitsche koopvaardijschepen, die zich in de Nederlandsche territoriale wa teren bevonden en zij heeft den gezant opgedragen die regeering te wijzen op den ernst van het voorgevallene, waarbij een onmiskenbare schending van de Ne derlandsche souvereiniteit en neutraliteit heeft plaats gehad. De gezant „had te vens in opdracht het vertrouwen uit te spreken, dat de Britsche regeering vol ledige genoegdoening voor het jebeurde zal1 verstehaffen overeenkomstig het vol kenrecht en in het bijzonder art. 3 van heit verdrag nopens de rechten en ver plichtingen der onzijdige mogendheden in ■geval' van zee-oorlog. Oogsten in bezit genomen. Be minister van landbouw maakt be kend, dat hij in bezit genomen heeft ai zal nemen op het tijdstip, waarop het oogsten is aangevangen of zal aanvan gen, de totale opbrengst van de navol gende gewassen van den oogst 1917 wintertrarvve, zomertarwe, spelt, winter rogge, zomerrogge, wintergerst. zomer- gerst, haver, evene, boekweit, veldboom nen (wier-, paarden-,, duiven-, schapen en Waalsche-), groene, gele en grauwe erwten (alle soorten), alle andere boo- nen en kanariezaad; dat in elke provin cie een regeeringscommissaris voor dej Rijksgraanverzameling belast is met de inbezitneming en inzameling van ge noemde producten; dat hij' belanghebben den met nadruk er op wijst, dat het verbruik of de aflevering van deze pro ducten aan andere personen dan bedoel den regeerings-commissaris voor hen de meest ernstige gevolgen na zich zon kun nen sleepen en zij zich blootstellen aan strafrechtelijke vervolging. Aardappelen. De minister van landbouw heeft be paald: 1. D© aflevering en het daarmee ver band houdend vervoer van alle aardap pelen is verboden. 2. Het verbod, in het voorgaande ar tikel gesteld, is niet van toepassing op de aflevering en het daarmede verband houdende vervoer van: a. die soorten aardappelen, welke uit sluitend als vroege aardappelen in den handel komen; b. aardappelen, gedekt door een ver- voerbewijs, afgegeven door de rijkscom missie van toezicht op de Aardappelen- vereeniging. Meelsoorten. De minister van landbouw heeft: 1. a. voor middel maalrijst (industrie- rijst) vastgesteld een maximumgroot- en tusschenhandelprijs van f46.50 per 100 K.G.; b. bepaald, dat de sub a bedoelde prijs is te verstaan netto, inclusief baal, al fabriek, contant zonder korting; 2. a. voor rijstgries, rijistmeel en rijst- bloem vastgesteld een maximumgroo 1 han- delprijs van f49 per 100 K.G.een ma- ximumtusschenhandelprijs van f50 per 100 K.G., en een maximumkleinhandel- prijs van 30 cent per Vs K.G.; b. voor boekweitmeel (gxuttenmeel) en boekweitgort vastgesteld een maximum prijs van f61 per 100 K.G., een maxi- mumtusschenhandelprijs van f62 per 100 K.G. en een maximumkleinhandelprijs van 38 cent per 1/2 K.G.; c. voor bakmeel (50 pet. boekweitmeel, 50 pet. rijstmeel) vastgesteld een ma- ximumgroothandelprijs van' f55 per 100 K.G., een maximumtusschenhandelprijsi van f56 per 100 K.G. en een maximum kleinhandelprijs van 34 cent per V2 K.G.; d. bepaald, dat de sub 2, a b en c bedoelde maximumgroothandel- en tus- schenhandelprijlzen zijn te verstaan per 100 K..G netto, zakken op rekening, af fabriek of pakhuis grossier, contant, zon der korting, en de maximumkleinhandel- prijzen netto met inbegrip van alle on kosten, als verpakking enz., conlant zon der korting. it de Provincie, Bij Kon. besluit van 19 dezer is aan H. W. Allaart, te Middelburg, op zijn verzoek, met ingang van 1 Septem ber, eervol ontslag verleend als raad van den polder Walcheren, provincie Zee land; en js benoemd met ingang van 7 Augustus tot burgemeester van Borsse- len, J, L. Richel, secretaris dier ge meente en met 15 Aug. van O. en W. Souburg P. S. Buteux, :^jj De commandant der stelling van de monden der Maas en der Schelde heeft het verblijf in zijn gezagsgebied wegens het betrokken zijp bij den. smokkelhandel ontzegd aan: den 26-jarigen C. van da tPas en den 30-jarigen M. van de Pas, beiden werkman te Schoondijke; den 36- jarigen schipper P. B. Lantsheer te Vlis- singen; den 19-jarigen Belgischen werk man L. Eevraart, zich ophoudende te Sas van Gent en Westdorpe en den 30- jarigen Belgischen chauffeur P. Colpaert, wonende te Sas van Gent. Aan de vol gende personen werd voorwaardelijk ver gunning verleend terug te keeren in het gezagsgebied: L. J. L. L. de Bakker te Hulst; Stoffer Post te Hansweeri; C. L. Mattens te St. Jansteen; P. D. Briquet, V. Kalle, C. J. Govaert, J. Rotthier, A. Celis en H. Geeraert, allen te jVestdorpe. Uit Meliskerke wonden twee onge lukken gemeld: Frans de W„, landbouwer te St. Jans- kerke (Zoiutelande) kreeg een klap van een paard, toen hij van een "hooihark afstapte, brak daarbij het scheenbeen en kreeg zware kneuzingen. J. L., landbouwer te Meliskerke, viel Dinsdagavond van een voer hooi en kwam zoo slecht terecht, dat hij zich ernstig bezeerde aan het hoofdi en den arm, ter wijl hij pijn Ctiaxl in alle leden ©n maar huis vervoerd proest worden. (M. G.) De .uitslag van de herstemming te N„ fen St. Joosland voor 1 raadslid op 18 Juli was: geldige stemhiljetten ,189; van onwaarde 3; uitgebracht op C. Roo- ze (aftr.) 98 en op L. Wattel 100 stem men, zoodat gekozen is L. Wattel. (M. Ct.) Middelburg. Het is zeer zieker terecht> dat men ons piet ergernis mededeelde, dat gisteren voor Nieuwland "bestemd: var- kensvleesch, dat in zakken was aange bracht, in de Helm op den grond lag, in .afwachting van verdere verzending. Dat de grond niet stehoon is, is wellicht nog niet zoo heel erg; maar dat de hon den de zakken met vleesch gebruiken voor niet nader aan te duiden verrich- tingen, zal' toch ieder als' hoogst onge- wenseht kwalificeer en. Wijl yragen daar om, of het niet mogelijk isl het vleesch bestemd voor de buitengemeenten, hier tijdelijk op te slaan of voor directe'goede doorzending zórg te dragen. .Gisterenavond 'ontstond alhier een begin van brand in een der vergaar bakken der vuilnis: op den Penninghoek-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1