\o. 341 IMusdaa 17 «luli 1917 'lie «faargang' De Groote Oorlog. feuilleton. Uitgave van de Naaml. Venn, LUCTOR ÈS? EMERGO, gevestigd te Gees. Hoofdbureau -te tabes LANGE TORSTieT.RA AT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. D H U IJ L. B..U R G. Drukkere, Oosterfeaa® 'L-e-Cusi r t re, Goes. Bolivia. De Staten ven Amerika, die den oor logstoestand met Duitschland verkozen boven de bestendiging hunner onzijdig heid zijn: Bolivia, Brazilië, Dominica, Guatemala, Ha'flstloMnras, Cuba, Nica ragua, Panama, Uraguay; en Vereenigde Staten. Brazilië en We-reenjgdt: Staten zijn dooi ons èehandeüd. Achtereenvolgens: mogen thans de ove rige hierboven genoemde staten een beurt krijgen. Wij beginnen met Bolivia. Boze .republiek ontleent* haar naam aan Simon BóIivaT,'bijgenaamd de Bevrijder,, haar eersten president. Deze krijgsman vol mc.ed werd 25 Juli 1783 te Caracasin Venezuela geboren. Hij' studeerde te Madrid,.~cn bereisde ver schillende Ta-nden van Europa en vervol gens de d°epu)bliek den' Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Daar rijpte zijn be sluit om zijn vaderland, dat nagenoeg drie eeuwen Zuchtte oiicbr de tirannie van Spanje, te bevrijden. Van daar zijiinBaam„F1 Libertador," de Bevrjjdèr. In het begin .dervorig© eeuw, toen in Europanieuwe toestanden zich baan braken, werd nok Zuid-Amerika wakker. Algemeen werd de begeert© naar vrij heid en onafhankelijkheid;, bij de bevol king der ©Mtten van .ZuïdrAmerika le vendig. Men wenschte, gelijk de staten van Noord-Amerika, zichlw, te scheu ren van het moederiiind. Bolivia .was onder de eerster wier stre ven met een goeden uitslag bekroond werd. Doch niet dan na z-vyaren -strijd. H'et begon al .in 185,0. De Spanjaarden waren toen,-schier over al in Zuad-Amerika heer en pees-ter. Het westelijk deel van Bolivia, eertijds bewoond dooi' «een dapperen Indianen stam ld®' Inca's, opzen lezers-, .uit de romans v®n .Fe nrm-ore Cooper ..nog wel bekend, werd ,in «1538 door de Spanjaar- :den bezet <en ibij Peru gevoegd. In 1809 osait-stonji i een alg-emeene, Zuid- -■ Amerikaansc-hen b&vpjdingsoo-rlpg,. jgaar- aan ook dit v.ölk .deelnam. Bolivar begaf «ich naar .Veauyue'a, waar hij zich in betrekking -.stelde kit de opstandelingen van Caracas, die, ©f liever wier junta (volksvergadering) ,h,e,m naar Londen afvaardigde, van Avqa-r hij met jwapenen terugkeerde. Hjj ptoatste zich ,aan .het hopfd ,dpr opstandelingen, dectb .werd verslagenpn vluchtte naar Curasao. Doch spoedig teruggekeerd, hernamhij de leiding en. streed van to-ee, nf met af wisselen^. geluk. In 1819 was hij reeds ■zoo ver gevorderd ,dat hij tot president jan de vrijgevochten republiek werd uit geroepen: gem werd daarbij de -volstrekte macht van Metator (alleenheerschefr) toe- gekend! Hij voerde zoodanig zijn leger .over .de Qordillerass, bevrijdde Nieuw-Gran&da, welken staat' isjj met Venuzuela tot .een •bpndsftaatj Vésuzuela, vereenigde. Ten .tweederj. if-ale tot president he- .naemd, deed hij .afstand van de hew .toekomende jaarlijkèche inkomsten, In 182£, bevrijdde hij, ook Pern, .het welk lrem eveneens de dictattöri ule-macbi opdroeg. Na 'verschillende ervarinfen, ook van «ondank in 11828 werd een aanslag tegen zijn leven gesmeed, doch verijdeld tegde hij in 1829 zijn functiën neer, ten stierf reeds in het-volgen de jaar'te Santa Marta. Nog in zijn laatste ©ogenblikken had hij zziijn vólk wan Bolivia tot eendracht. aangespoord. Wat het 1 fend aangaat, dit wordt -be- igrensid door Brazilië, Paraguay, "Argen tinië, Chili 'on Peru. «Het is in 11884 -een heel stuk kleiner ■geworden door de overgave van: zijn zuid- :zeestrook aan Chili. Toch is het nog ongeveer veertig maal ;zoo groot ©is'Nederland. Het bevat even wel slechts i twee -en. een half miljoen «inwoners. Het land is zeer bergachtig;-het wordt •door de Cordilleras doorsneden. Het levert vele metalen op, voorname lijk zilver. De bevolking drijft handel in specerijen, gelijk niet name -onze Oost -die .levert,-en in granen, mais ©n tabak, aardappelen en moesgroenten, waarmede ■de hellingen der hergen tot zelfs! op een hoogte wan \vaeiiduizend meter begroeid •zijn. De -bevolking beslaat- uit kleurlingen en menage duizenden Christen-Indianen. De in- en uitvoer zijn gering De oentralen zullen niet veel'last heb ben van den oorlogstoestand met Bolivia. President dezer «republiek -was Eliodoro Vilazo, van :1909 tot .1918, en is op het ©ogenblik tot 14 Aug. a.s. Jsmaël Menfes. Zij «worden vasr «vier Jaren gekozen. Re-wcgkt naar fret Eng els ch .van EMMA JANE WORBOIfiE. 24) Maar miss Chrystahfl is geen be^or- kind, en Z-al het hier ook wel niet worden, denk ik. En druknu dat ziet ze «r, dunkt me, ook niet uit, bovendien we beginnen al spoedig met onze lessen, En nu Chrgytie gaan we theedrinken". Behalve het theegoed stond ,er op de groote mahoniehouten tafel in de eet- kast een heerlijk souper klaar. Thee en koffie, gebakken ham met eieren, koud 'rietesch, allerlei soort van brood en be schuit, alsmede vruchtentaartjes en an der gebak, koek, gelei, confituren en voor mijnheer Perren afzonderlijk nog lams- ooteletten, warm brood en een flèsch sherry. He familie Perren scheen bijzonder ge steld te zijn op krachtig voedsel en wat Beknopt overzicht van den toestand. Wij beginnen -ons overzicht met de-ver wijzing naar de telegrammen .in ons vo rig nummer uit Bergen in Noord-Holland. De lezer heeft bp het -lezen van dit berichtje al dadelijk voor zich de ge volgtrekking gemaakt. Het .is' weer een brutaal stukje van Engelschen durf, van spotten met het recht, van botte b-otvie- ring aan natio-nalen wrok, wat daar is uitgehaald. Het lijdt geen twijfel of de aanval door twintig Engelsche torpedo's en torpedo jagers op eenige Duitsche vrachtschepen heeft binnen ouze territoriale wateren plaats gehad. Er werd toch zoo dicht bij onze kust geschoten, dat er kogels terecht kwamen op den- weg nabij- Ber gen, onder anderen vlak bij een boer derij tusschen Bergen aan Zee en Ber- .gen Binnen. Dat is minstens een mjrjl .landwaarts in. Men mag deze daad, waarbij groot levensgevaar in het spel was voor de bewoners onzer duinplaatsen, schrijven nqast die van den bo-mmenwerper, die ,te Zierikz.ee slachtoffers maakte Het is te hopen dat de Engelsche re- geering haar afkeuring van dergelijk op- treden daadwerkelijk zal doen gelden. Dat de «aanval Qp de ongewapende koop vaardijschepen hevig' was, blijkt hieruit, •dat vier schepen terstond in den grond geboord weiden; tweg verbrand werden, -en .een o-p het zand geworpen werd, ter wijl er twee werden meegenomen. Ver scheidene weerlooze schepelingen vielen de zee ten buit. Deze aanslag is een treurige tegenhan- er jaet mf' ook zou mogen plaats heb ben, ik zou geen honger behoeven te lijden. Nooit had ik zulk een theetafel gezien, slechte één ding miste 'ik, pn dat was een -tafelkleed. Die gladde, ge wreven, mahoniehouten oppervlakte, waar je jezelf ijn spiegelen kon, zag er koud en ongezellig uit en ik was voortdurend bevreesd, dat ik thee of taartkruimels zou morsen op het kejjrig gewreven ta felblad. Mona Louise leefde weer geheel op, toen zij iets gegeten had en begon er toen op te letten, dat ik wel genoeg krijgen -zou. Telkens legde zij weer wat anders op mijn bord, totdat miss Judith er zich mee bemoeide „Maar Mona, moet dat kind ziek wor den?" „Nu ja, maar ze heeft- ook zoo lang gereisd' „Dat is zoo, maar dan heb je toch nog geen drie soorten gelei noodig, om je "honger te stillen". „N ja", zeide Mona Louise weer, „maar zij is hier ook vanavond voor het eerst". „Och wat, je hoeft ze daarom toch niet vol te proppen, se zegt zelf verza ger van de niet minder jgselijke duikboo tenactie, die ook reeds aan zoovele on- j schuldige menschea het leven heeft ge- j kost. 1 De vrachtschepen waren, gelijk wij reeds meldden, van Rotterdam vertrokken en op weg naar Zweed ache en Deensche havenplaatsen. Omtrent, de beteekeni-s der benoeming van Michaelishot Rijkskanselier is de pers nog niet tot overeenstemming geko men. Wel is zij 'het eens, dat. de man een burgerlijken -naam draagt, ter onder scheiding van a.l zijn voorgangers: A on Bismarck, Von Caprivi, Von Hohenlohe, Von Bulow en Von Bethmanm. Dat kan in dezen demo-aratis-chen tij-d een aan beveling zijn. Ook is de nieuwbenoemde een strikt eerlijk man, die geen der par tijen naar de o-ogen zal z,ien, een hebbe lijkheid, waaraan meerdere staatslieden, niet in D-uitschland alleen, zijn dood ge gaan. Intusschen wachf-e men op de eerste rede van den nieuwen Kanselier, a.s. Donderdag in den Rjjksdag -te houden. En wij buitenlanders doen het best met te wachten op zijn daden, gelijk Thor- becke in 1849 -zijn nieuwsgierigen vrien den toevoegdewacht op mijn daden. Indien hij echter zich aansluit aan de motie der meerderheid in den Rijksdag, 'dan zal hij aldaar -en daar buiten iiog heel wat te hocsren krijgen van de min derheid en haar aanhang, welke van mee ning zijn dat, indien deze „vrede door overeenstemming" door de meerderheid gewild to-t stand komt, Buitschland uit vallen zal uit de rij' der groote Mogend heden met kans op zijn economischein ondergang, waarvan in de eerste plaats de arbeider de dupe zal zijn. Omtrent den kr'jjig op het Westfront melden wij alleen het volgende-. Tusschen Nieu-wpoort en de kust, bij -Lombaertzijde, werden in de laatste da gen weder hevige gevechten geleverd. Naar Berlijn bericht, zijn Engelsche aan vallen daar inef zware verliezen doodge- ioopen, terwijl" generaal Haig melding maakt van 'tafslaan van een aanval der Duitschers op de Britsche stellingen ten Zuiden van genoemde plaats'. In de streek van Yperen heerschte een levendige ar tilleriebedrijvigheid. DmitsChe ovérrompe- lingspogingen w-erden verijdeld, o.a. bij Waesten of Warneton, ten Oosten van Meessen. De -Engelsche Koning heeft bij zijn bezoek aan de Britsche linie de nieu we stellingen bij Meessen bezichtigd. Aan- het Fransche front, waar- de Duitsche Kroonprins na z'ijn kort verblijf te Ber lijn nu teruggekeerd is, werd dë geschut- actie zeer hevig op sommige punten bij -den Chemin-des-Darnes, iu Champagne en .op den linker-Maasoever. Het kwam daar ook tot infanterie-gev,echten. De Duitsche |&taf gewaagt van een succes bij Courte- con, ten Westen van Cerny. En omtrent de actie aa nhet Oostfront alleen dit: dat de Rassen ten westen van Loniacz.ja Oost-Gallicië zijn terug geworpen, en de Dniester en zijn ^ij- ai vieren wegens den hoogen waterstand gevaarlijk worden voor beide partijen. De Junimaand. Over de verrichtingen van de Entente op de slagvelden in de Junimaand vin den we in de „Nye Dagligt Allehanda" een beschouwing die om haar nuchter heid en 'waarheidszin treft. Het blad schrijft „Het voorjaarsoffensief van de Entente beeft slechts in de Engelsche en Fransche couranten de lang verwachte zege ge bracht; een werkelijke verandering vond echter niet plaats. Klaarblijkelijk was Lil le het voornaamste doel van de Fransch digd te zrjn. Maak het kind toch niet gulzig". Toen de thee afgeloopen was, gingen wij Uilen in een kring rondom hut, vuur zitten, ik zat naast Mona Louise, die haar arm om mij heensloeg en mij voort durend streelde, alsof ik een kat was* Ze kuste me telkens en fluisterde dan: „O, mijn lievelingetje". Anders hoorde men niets, want de twee anderen zaten stil voor zich in den vuurgloed 'te sta ren, tot plotseling mijnheer Perren op sprong onder den uitroep„Ik heb 'n idéé". „Spaar ons vanavond dan de uitvoe ring", zei miss Judith ongerust. „Och neen, doe het toch niet", riep Mona Louise, toen zij' haar broeder naai de piano zag gaan. „Och, 't duurt maai- even", gaf mijn heer Perren ten antwoord, „je zult bei den opgetogen wezen, 't klinkt zoo lief". Toen begon hij iets te-spelen zonder eeni ge harmonie en ofschoon ik 'in 't ge heel geen verstand van muziek heb, be greep ik toch onmiddellijk, dat deze wijze van piano-spelen toch de ware niet was en dat mijnheer Perren niet mu zikaal was. Engelsche aanvallenhet is niet. bereikt. Wytschaete is door de Britten als een gewichtige gebeurtenis uitgebazuind, maar dat was'-een negatieve overwinning. Het Italiaansche offensief ondervond voelba ren tegenslag door de aanvallen der Oos tenrijkers, en bracht den Italianen geen gewin. De moedeloosheid en het gebrek aan leiding in het leger van Sarrail wordt steeds duidelijker. Om dat leger te red den, moest Griekenland tot volkomen on derwerping gedwongen worden. Nu kon Sarrail „zegevierend terugtrek ken". .En dan volgt als conclusie: „Trots de „herhaalde overwinningen" •der Entente, is de weerstandskracht der Centrale mogendheden ongeschokt. Ter- zee opereert de duikboot ongestoord voort. Dat moest de Gealliëerden toch tot verstandiger inzicht brengen, maar jde staatslieden, die den oorlog als onder neming begonnen zijn, durven er geen einde aan te maken, maar gaan voort met het steken -van de krijgstrompet. Zij beloven nu hun volkeren Amerika's hulp, hoewel ze inzien, dat deze, dat wil zeg gen, het ingrijpen van Wilson, de „groot ste humbug" is, die de wereld ooit zag. Nog aan te iveinige personen is dit duidelijk. Maar eens zal de groote hoop, het met verbazing, sommigen zullen het met ontzetting inzien, en de volkeren zul len de heerschers vloeken die hen zoo schromelijk hebben misleid. Korte Oorlogsberichten. Een nieuwe scheepvaart lijn. De ministers va.n handel en van landbouw te Rio de Janeiro hebben den Braziliaanschen Lloyd opgedragen met de in beslag genomen Duitsche schepen een nieuwe scheepvaartlijn op te richten, loo- pe-nde van Noord-Brazilië over Barcelo na en Marseille naar Genua en Napels. Het voornaamste doel dezer nieuwe lijn moet zijn de verscheping der sterk ver meerderde cacao-voorraden. Jwee dezer Dnitsche schepen 'hebben intusschen reeds bevel gekregen naar de Vereenigde Sta ten van Noord-Amerika te vertrekken met ladingen voor dat land bestemd. Nog in den loop dezer maand zullen andere sche pen vertrekken naar de landen der En tente, en binnen vier maanden tijds hoopt -men geheel de rest zeewaardig te hebben gemaakt en in dienst gesteld, alles te zaroen 221.582 ton laadruimte. Hoeveel zal daarvan kelderen Generaal Bo-tha is overwerkt en de geneesheeren hebben hem twee maanden rast voorgeschreven. Hij wordt tijdelijk vervangen door den minister van mijn wezen, "Malan. China, Tsjang Hsoen de leider der geslagen Keizerlijken in China heeft toevlucht gezocht in de Neder- iandsche legatie. De aanval trp Peking had plaats met zwaar vuur van kanon nen en geweren. Tien soldaten en meer dan dertig bur ger-s zijn gedood, dertig soldaten $n vele burgers gewond. Er is weinig materieele schade aangericht en plundering had niet plaats, i De Finsche Landdag besloot met groote meerderheid Finland zelfstandig te verklaren. De Landdag besloot: dat de Russische Voorloopige R^eering de be voegdheid niet heeft om over het lot van Finland te beslissen; de macht om te besturen berust bij den Senaat en den Landdag. Een socialist hield een rede voering, waarin hrj de Finsche jeugd aan spoorde zich te wapenen en zoo noodig geweld te gebruiken. "De politie te Stockholm is op het spoor gebracht van een zeer uitgebreide Toen hij klaar was, keerde hij zich tot zijn zusters en zeide: „Nu, hoe vindt ge dat?" „O, het is heel lief", antwoordde Mona Louise tot mijn verwondering, „maar komt het niet veel overeen met wat je de laatste maal gecomponeerd hebt?" „Mona", hernam haar broeder op koe len toon, „mijn vorige compositie was mijn eigen gedicht, getiteld „Mijn liefde is als het sterrenlicht", en dit is „Het gebed des Heeren". Nu mengde zich ook miss Judith in het gesprek. „Ik vind", zeide ze scherp, „dat je beter deed over dat laatste nu maar te zwijgen". „Het is zoo mooi", zeide mijnheer Per ren als in nadenken verzonken. „Daar waar het in mineurtoon overgaat, is het vooral mooi, het bewoog mij tot tranen toe, terwijl ik het speelde.,, „Mij bewoog je ook tot tranen toe door dat te spelen, want wat jij mineurto nen noemt, waren niets anders dan val- sche - akkoorden". Mijnheer Perren hoorde deze kritiek smartelijk-gelaten aan. „Maar begrijp je -dan niet, Judith, de gedachte, die er in VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. 1 Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.56 Loeee nummers-0.06 Prijs der Advertentiën, 14 regels f0.60, iedere regel meer 15 et 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeeüge voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. Fransche en Engelsche spionnage in Zwe den. Verschillende leden der organisatie werden gearresteerd. Uit het verhoor is gebleken, dat de Fransche marine-attaché in Stockholm twee Zweden in zijn dienst had genomen. Zij hadden agenten in ver schillende havenplaatsen van Zweden, die berichten over het vertrek van Duitsche schepen overzonden. Die berichten wer den o^j; dagbladen geschreven en naar Stockholm gezonden, waar de beide Zwe den de belichten aan den Franschen ma rine-attaché mededeelden. Te Rome is een spionnage-procea begonnen, waarbij ook een pauselijke ka merheer, mgr. Gerlach, betrokken is. Zjj werkten Jn Duitschen dienst. De betrekkingen tusschen 'Argenti nië en Duitschland zijn niet verbroken. „Sir" H j al m a r B r an ti n g. Zoo noemt spottenderwijze het weekblad „Vi- di", dat te Gothenburg verschijnt, het hoofd van de socialistische partij' in Zweden. Hij wordt als agent van Enge land gedoodverfd, en men vergelijkt hem imet Venizelos. "Want thans is Zweden aan de beurt, nu Griekenland zoogenaamd bevrijd is. Ontzaglijk is de propaganda door de Entente in Zweden gemaakt om dit 'land tot de partij der Gealliëerden over te halen. De „Vidi" noemt Branting een droevig figuur, zoowel als mensch als -ook als Zweed, maar vooral als so cialist, want deze partij geeft voor te werken voor de neutraliteit en voor den vrede, maar in waarheid stuurt hij op den oorlog aan. Dat zal opluchten. Naar uit Petersburg wordt vernomen, overweegt men thans in Rusland de waarde van. het geld 50 procent naar beneden te bren gen. Hierdoor is in Petersburg en Zweden groote ongerustheid ontstaan. Zendingen uit Rusland hebben opgehouden en de Zweedsche regeering moet aanwijzing ge geven hebben de uitvoer van waren naar Rusland zooveel mogelijk moeilijkheden in den weg te leggen om de verzending te vertragen. 1 „Daily News" verneemt uit Was hington, dat de troepenmacht die Ame rika tegen Duitschland in het veld denkt te brengen 2 millioen man zal omvatten. Het blijkt dus, dat de troepenmacht twee keer zoo sterk zal zijn als aanvankelijk werd geraamd. Er bestaan aandudingen, die er op wijzen; dat Amerika zijn plan nen heeft Veranderd en in korter tijd, dan oorspronkelijk het plan was meer troepen te kunnen formeeren. In dien geest wordt een wet voorbereid. Men zegt, dat. bij het corps een crediet van 1000 millioen dollars zal worden aangevraagd. Het eerste ontwerp waannede 2/3 van dat bedrag gemoeid was beoogde een le ger van één millioen man. Vliegtuigen voor hetfront. Het Huis van Vertegenwoordigers te Was hington heeft eenstemmig het wetsont werp aangenomen, waarbij een crediet van 640 millioen dollars wordt toegestaan' voor het aanbouwen van 22000 aeropla nes voor het front in Frankrijk. Te Lissabon is de staat van beleg afgekondigd. In een betooging van sta kers werden meerdere burgers gedood of gewond. Servische Republikeinen. Uit Stockholm wordt bericht, dat aan het Salonikifront twee hooge Servische officieren werden doodgeschoten. Acht an dere officieren* werden tot jarenlange dwangarbeid veroordeeld. De Russische Minister van Buitenland- sche Zaken stuurde nog een protest, maar tevergeefs. ligt, voel je dan ook niet het klagend weemoedige, dat in de mineurtonen uit komt „Neen", zei Judith onvermurwbaar, „ik voel daar niéts van. Ik ben geen muzikaal genie ,maar toch geloof ik, dat ik, als ik lust had mijn tijd er aan te verknoei en, wel een dozijn van die stukken zou kunnen maken, zooals jij die levert. Je kunt net zoo goed de poes over de toetsen laten loopen". Mijnheer Perren zeide niets, hij wag verslagen over de terechtwijzing en al zuchtend sloot hij de piano. Zijfa züs- ters hadden geen gevoel voor de mu ziek, zoo verzekerde hij me aanstonds. Terwijl hij de piano sloot, had mijn heer Perren een stuk papier laten val len, miss Judith zag het nu en liet hef mij oprapen en op tafel leggen, ze hield van orde en had er een hekel aan, als er papieren op den vloer lagen. „O, mijn sonnet", zei mijnheer Per ron. En tegelijk, het opnemende, voegde hij er bij: „Nu Judith, Juister nu hier eens naar, dan zal je toch moeten zeg gen, dat dit iets niet alledaagsch is." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1