i\0.Ml)
Sle Jaargang
De üroote Oorlog»
Uit da Provtacio.
Kerknieuws.
Uitgave van
Naaml. Venn. LUCT'OR ET EMERGO,
gevestigd" te Goes.
Hoofdbureau te Gees:
BANGE VÖRSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
flRMA F. P. DHUJJ L. BURG.
D ruikers T
gjotlerbaan p, e Cointre, Goes.
Zij, die zich met ingang van i Juli a.s op
„De Zeeuiv" abonneereu, ontvangen de tot
disn datum verschijnende nummers kostetoos.
VERSCHIJNT ELKEK SIEKKDAa
AboiiHemenisgEgS!
Per 3 maanden fr. p. post fi.60
Losse nummers -OOG
f mmmmmm j 7|
Prijs der AdvertenïiSn,
1—4 regels f 0.60, iedere regel meer 15 t&»
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelfge voorwaard?,®.
Bewijsnummers 6 cent.
Verpiicfitb gen van den eigenaa".
Ouder dit opschrift bevat D1 e Nedear- j
lander een stu-kske naar aanleiding van
onze opmerkingen betreffende "Tiet geval
van den handvoehtigen huisheer, die ge
heel willekeurig een gezin van tien per-
«omen op slraat liet zettpn.
Laat ons, alvorens nader op do zaak in
in te gaan, de bedenkingen van de N e-
derlander-redactie onverkort weerge
ven
Wij lezen in een ons verwant Chris
telijk blad van een huis-eigenaar, die
een gezin, man en vrouw mét acht
kinderen, na afloop van de huur, uit
zijn woning zet, zonder dat dit gezin
een andere woning heeft. Dat moest,
zegt het blad, in een tijd als deze niet
kunnen geschieden. Het noemt dit cene
willekeurigheid".
Van Met geval-zelf weten wijl natuur
lijk niets. Of de daad moreel verdedig
baar is, weten wij' ook niet. Als liet
gezin het huis uitwoont en geen huur
betaalt, waarom zou dan de huiseige-
naar moreel' Vcerpficht zijn, dat gezin
in zijn perceel te blijven -huisvesten?
Stel dat het gezin braaf en goed is;, j
doch zonder geld, waarom is dan de
verhuurde;- meer dan anderen gehou
den dat gezin te huisvesten? Men moet,
om hier een ander zedelijk te veroor-
deelen, heel wat meer weien dan bet
blad onsi meedeel!,- en allicht zou daar
bij da vraag opkomen wie, zóó er
schuld is, meer ischuld heeft, de ver-
huurder, dan wel de omgeving die hem
veroordeelt.
Maar wat daarvan zij, waarom is
deze daad in deze tijden „willekeurig"
en met welk recht mag do wetge
ver ingrijpen in het eigendomsrecht van
den eigenaar? Neemt, 'in eenig ander
geval', de eigenaar stilzwijgend de ver
plichting op zich om in woningbehoefte
van anderen te voorzien? Ons dunkt
dat, indien zulk -eene voorziening in
wettelijke® zin no-odig is, die op het
gemeentebestuur rust. Niet op den eige
naar, als zoodanig.
Da N e-der 1 ander weet niet genoeg
van 't geval en aarzelt daarom.
Maar als we len overvloede nog opmer
ken, dat de huur steeds prompt op tijd
betaald werd, dat ide huurder uit eigen
beweging f0.25 per week meer geboden
heeft, en dat van „onderwonen", van
yerwaarloozing van de woning geen sprake
is geweest, dan moet men o.i. wel een.
ietwat eenzijdige meening zijn toegedaan,
als men dan nog schroomt des verhuur
ders practijken te wraken.
Natuurlijk, ais een huis schromelijk ver
waarloosd wordt, en wanbetaling in 't
spel is, dan behoefL de hufseigenaar zijn
huurder niet te ontzien. Niemand zal
dat verlangen en het zou van zeer be-
denkelijken aard zijn, indien de wetge
ver hem daartoe zou verplichten.
Doch in het onderhavige geval zijn de
feiten anders. Op grond van deze fei
ten en in de gegeven omstandigheden,
noemden wij de daad van den verhuur
der schoon beschermd door de wet
willekeurig en grof onbillijk en in
moreel opzicht niet te verdedigen.
Let wel: in de gegeven omstandigheden 1
Jn normale tijden zouden wij gruwen
van grof ingrijpen door den wetgever in
de rechten van den eigenaar.
Maar- nu
Wat niet wegneemt, dat de gemeen
tebesturen niets mogen nalaten, wat den
woningnood kan verminderen.
Beknopt averecht ver dea toestand.
Alleen op het Oostenrijksch— lialiaan-
sche 'front strijd van belang.
Op de hoogvlakte der Zeven Gemeenten
zijn de Italianen na een artillerievoor
bereiding van 24 uren tot den aanval
overgegaan.
Ite Oostenrijksche troepen brachten
bijna alle stormloopen des vij!ands .tot
mislukking, doch konden niet verhinderen,
dat de Italianen op sommige punten ter
rein wonnen, en 436 gevangenen mede
namen, o.w. 74 officieren.
Volgens Wieenen lieten de Oostenrijkers
lhj Cimi Dieci eenig terrein, volgens Rome
in de sti'eek van den Mont Ortigara e'n
op het plateau van Asiago.
De minister-crisis in Oostenrijk schijnt
een weg tot oplossing gevonden te heb
ben. Daar Was trouwens ook haast bij,
want einde-,Tuni loopt het begrootingsjaar
af en voor dien tijd moeten nieuwe gel
den ter voortzetting van den oorlog ge
stemd worden.
Keizer Karei heeft waarschijnlijk om
die- reden het ontslag van ClamMartinitz
niet aanvaard, doch hem opgedragen zijn
kabinet te reconstruceren. ClamMarti
nitz is daartoe reeds onderhandelingen
met de verschillende partijen begonnen
en mogelijk kan hij door aanbieding van
een of meer portefeuilles aan de Polen
deze oppositiepartij gunstiger voor hem
stemmen.
Vanmiddag om drie uur zou het nieuwo
ministerie zich reeds voorstellen aan het
huis van afgevaardigden en om zeven
uur vanavond aan het magnatenhuis.
Tenslotte nog een enkel woord ter ver
duidelijking van het verloop der actie
GrimmHoffmann, welke klaarblijkelijk
in 'tzand geloopen "is.
Grimin zelf is als Duitsch agent over
de Russische grenzen gezet en Hoffmann,
de leider van het Zwilsersche politieke
departement is als slachtoffer gevallen
van zijn pogen, dat wel eerlijk bedoolcl
zal zijn geweest, doch niet met beleid
was opgezet.
Hoffmann heeft ontslag genomen, we
tende, dat hij de fout beging den Zwit-
serschen bondsraad in deze belangrijke
zaak niet te hebben gekend, dat hij door
zijn actie- de entente van Zwitserland zou
kunnen vervreemden.
Men zou zoo denken, dat de actie niols
heeft uitgericht.
Toch zij' men niet al te pessimistisch
De vredeswoorden, die gesproken en
geschreven zijn, kunnen niet ongedaan
gemaakt worden. Ze oefenen gewis nog
stillen invloed uit.
Straks zal dat we>l blijken, als Rusland
gaat spreken.
Öe ex-Tsaar is rog milllonsjr.
Voor den armen Nikolaas Romanoff,
d'e-n ex-tsaar van Rusland, schijnt er nog:
een sterretje van hoop aan den nach
telijken hemel. Dat wil zeggen, er bestaat
kans, dat de onttroonde vorst niet behoeft
te gaan bedelen bij zijne verwanten. 'Reeds
in 1905, toen een groote revolutie uitbrak,
scheen de ex-tsaar reeds met benauwenis
de toekomst .tegemoet te gaan en legde op
de Bank van Engeland 500 millioen francs
vast vo-oi' den kwaden dag.
Volgens' de E-ngelsche bladen verlangt
'de -raad van arbeiders- en soldaten, dat
dit vermogen het Russische volk ten goe
de zal komen. Men Schijnt in "Engeland
echter weinig lust te hebben aan dit ver
zoek te voldoen. De oppositie komt min
der va-n de regeering dan wel van tl©
zijde van den "Engelschen koning, die 't
to-ch wel' een beetje te kras .vindt, zijln
neef en vroegeren bondgenoot tot dem
bedelstaf te-brengen.
Korte Oorlogsberichten.
Van de Zwitsersche grens wordt
aan d© Köln, Ztg. geseind, dat naar de
Parijscbe bladen melden, de afgevaardigde
Abel Ferry in de Fransche kamer een
motie heeft ingediend, waarin de regee
ring uitge-noodigd wordt, er voor zorg
te dragen, -dat de Rritsche linies aan
het Westelijk front zoodanig worden uit
gebreid, dat nog vóór de winterveldtocht
aan een vijfdeof een vierde deel van
het Fransche front een mstpooze kan Wor
den verleend.
Naar uit Schwerin gemeld wordt,
zijn de voorloopige besprekingen over de
kie-sr-echtswijzi-ging in Mecklenburg, den
derden dag afgeloopen. De groote meer
derheid was voor de invoering van ge
heim kiesrecht. Evenredige vertegenwoor
diging werd afgewezen. Aan het slot der
beraadslagingen deelde minister Langfeld
mede, dat de Regeering voornemens was
binnenkort op grond der besprekingen
een nieuw grondwetsvoorstel in te die
nen ter beraadslaging.
De voorloopige conferentie in Rus
land voor het bijeenroepen der Consti
tuante heeft zich uitgesproken voor het
grondbeginsel van evenredige vertegen
woordiging.
Be „Kölnische Zeitung" meldt uit
ZürichHet lid van den Zwitserschen
Bondsraad, Dr. Hoffmann, is afgetreden.
In den Bondsraad werd het schrijven van
Hoffmann voorgelezen, waarin deze ver
klaart: „De onbevoegde publicatie van
'het cijfertelegram, dat ik aan Grimin
richtte, heeft eon toestand geschapen, die
voor den binnen- en huitenlandschen toe
stand van ons land noodlottig kan worden.
Door een boschbrand werden 4000
morgen naaldwouden in het jachtgebied
van den Duitschen Keizer, in de Letz-
lingerheide gelegen, vernield.
Volgens officieele berichten werden
in de maand Mei 869.000 ton koopvaar-
dijscheepsruimten door oorlogsmaatrege
len der Centrale mogendheden tot zin
ken gebracht. Sedert, het begin van
den on beperkten duikbootoorlog werden
3.655.000 ton tot zinken gebracht.
De schatkist van Uncle Sam heeft
Engeland opnieuw een leening van
35.000.00.0 toegestaan.
Volgens Reuter zijn met het oog
op het m a 1 a r i a-s e i z o e n de Engel
schen ten O. van de Stroema eenigszins*
teruggetrokken.
De anarchisten, die te Petrograd
een blad in beslag genomen hadden, zijn
door de .troepen gevangen genomen.
Wolff meldt: Ter vergelding van
de Russische bombardementen werden op
het spoorwegstation Wolki, "10 K.M. ten
O. van Postawy, talrijke bommen gewor
pen.
Er schijnen nqg Russén te aijfi, die
vechten willen. Te Petrograd worden,
thans bataljons gevormd, die vooraf ver
klaren aan het front te zullen vechten
zonder inenschenlevens te ontzien, en
waarbij soldaten, officieren en vrijiwilli-
gers, zoowel mannen als v-rouwen, kunnen
intreden. 'Reeds hebben zich vele bur
gers en militairen ingeschreven.
President Wilson heeft in een rede
ter begroeting van de Belgische commis
sie verklaard ,dat Amerika vast besloten
was, om aan België zijn oude plaats te
midden van de naties terug te geven.
De „Saksische regeering zal begin
Augustus de vleescht.oelagen intrekken,
teneinde den veestapel te sparen.
Om de Pruisische spoorwegen te
ontlasten, zuilen geei goederen meer wor
den aangenomen vf >r vervoer tusschen
bepaalde stations aan de Elbe, O-der en
de waterwegen in Brandenburg, die even
goed te water'te bereiken zijn.
Officieel wordt uit Londen medege
deeld, dat de prinsessen Victoria en Ma
rie Louise van SJeeswijk-Holstein voor-
taan zullen worden genoemd prinses Vic
toria en prinses Marie Louise. Bovendien
hebben de prinsessen van de koninklijke
familie, die den titel hertogin van Sak
sen voerden, dezen op wensch van den
koning afgelegd. i
De „Daily Telegraph" schrijft: De
afschaffing der D-uitsche titels zal door
'skonings onderdanen met voldoening
worden vernomen en beschouwd worden.
De Koning sprak de echtscheiding uit
tusschen de Britsch-Duitsche instellingen.
Dientengevolge zullen ook de titels „High-
ness" en „Serene Highness" verdwijnen.
De beroemde keizerklok van den
Keulschen Dom, die 543 centenaren weegt,
en in 1887 uit 20 Fransche kanonnen
uit een veldslag 7071 gegoten was, is
door het Domkapittel gratis aan het le
ger afgestaan. De klok moet wegens haar
grootte aangehoord en doorgezaagd wor
den, welk werk 8 weken duren zal.
Volgens een bericht van de Stock-
hohnier correspondent van de „Köln. Ztg."
heerscht et' in de kleine steden van
Noord-Rusland enorme hongersnood. De
Russische Minister van Financiën ver
klaarde te Rostof, dat de tafereelen in
de hongerlijdende dorpen spotten met
iedere beschrijving. Moeders hadden uit
wanhoop zichzelf en haar kinderen ge
dood. De Russische minister voor do
verpleging verzekerde, dat hij geen uitweg
wist.
Men meldt uit Amsterdam aan de
N. R. C.Het bestuur van het Nationaal
Arbcids-Secretariaat heeft besloten aan
en soldaten te Petersburg te -voldoen en
den oproep van den raad van arbeiders
een delegatie naar Stockholm te zenden.
De voorzitter en de secretaris zullen
eerstdaags naar Stockholm vertrekken.
De Magdebui'gische Ztg. maakt melding
van een gerucht, dat de eenige weken
geleden uit het Russische ministerie van
buitenlandsche zaken verdwenen geheime
verdragen door een koerier naar Kopen
hagen zijn gebracht en vandaar naar En
geland zijn doorgezonden,
De burgemeester van Neutrebbin
heeft hekend gemaakt, dat hij bij de
laatste voorraadopnerning van aardappe
len heeft gemerkt, dat vele soldatenvrou
wen werkeloos thuiszitten, terwijl de oogst
door onkruid dreigt vers-tikt te worden
en de boeren geen werkkrachten hebben
om de-ze plaag behoorlijk te bestrijden.
Hij verzoekt den boeren op te geven, hoe
veel vrouwelijke hulp ze noodig hebben,
dan zal fyij1 de vrouwen tot werken dwin
gen en zoo ze zulks weigeren, hun uit-
k-eering inhouden.
In het Lagerhuis deelde Bonar Law
'onder luide toejuichingen mede, dat be
paald is, dat voortaan alle vijandige
vreemdelingen zullen ophouden lid te
zijn van een Brilsche ridderorde, waartoe
zij voor "het uitbreken van den oorlog
behoorden.
De Fransche regeering heeft liet
orgaan der Fransche minderheids-socialis
ten, het Journal du Peuple, voor den tijd
van twee weken verboden.
Rundve e.
Maandag heeft het dag. bestuur van
de Rundveevereeniging geconfereerd met
den direcleur-generaal van landbouw en
de commissi© van bijstand inzake de Dis-
iributiewet. De Veehandel vermoedt, dat
een uitvoer of een afslachting Tan ve©
wordt voorbereid.
Oud lirood.
De minister van oorlog brengt ter al-
'gemeene kennis, dat, in aansluiting aan
de beschikking van den minister van
landbouw door hem bevelen zijn gegeven,
opdat bijl den verkoop van oud brood,
dat voor menschelijk gebruik ongeschikt is
geworden, van den kooper de verklaring
moet worden geöischt, dat het verkochte
onder geen voorwaarde zal worden, ver
handeld.
Aardappelen.
De minister van landbouw 'heeft be
paald
aan de lijlst van groenten, waarvoor
overeenkomstig het bepaalde sub 3 van "do
beschikking van. 9 Mei j.l., consenten kun
nen worden afgegeven, wordt toegevoegd
vroege aardappelen.
De minister heeft ingetrokken zijn be
schikkingen houdende verbod van afle
vering en vervoer van aardappelen; en
vastgesteld
a. voor aardappelen van den oogst 1916
een maximujmi groothandelprijs van f3.20
per H.L., een maximum- tusschenhandel-
prijfs van f 3.45 per ILL. en een maximumi
kl'einhandelprijs- van GVs cent per K.G.;
b. voor vroege aardappelen van den
oogst 1917 een maximum! kleinhandel-
prijs van 14 cent per K.G. gedurende den
tijd van 21—24 Juni 1917 en van 13
cent per K.G. voor den tijd van 25 Juni
1917 .tot nadere aankondiging.
F. L i e f t i n c -k.
Het Kamerlid Lieftinck heeft in het
gasthuis te Haarlem een onrustigen nacht
doorgebracht.
Minister C o r ts toestand
hiijfL goed vooruitgaan. De minister is
-koortsvrij;.
Vlissingen. Hier is door B. en W. ee«
huurcommissie benoemd.
Gisteren is een Belgische jongeman
bij het baden in zee verdronken.
Vrouwepolder. Failliet verklaard J. do
Vos, koopman, alhier. Curator mr. Cle-
veringa te Middelburg.
Arnemuiden. Het huïptelegraaf- en te
lefoonkantoor is op werkdagen geopend
van 81, 23.30 en 67.30 uur, oip
Zon- en feestdagen van 8—9 uur voortui.
Kantoorhouder is J. Schooneboom. Het
telegraafkantoor der S.S. is voor het al
gemeen verkeer gesloten.
Serooskerke. (W.) Eergisteravond woed
de boven Walcheren een hevig onwedetf,
vergezeld van zwaren regen. Alhier werd
door den bliksem een "koe ge-dood, teil-
wijl hij nog insloeg in het telefoonkan
toor, waardoor een achttal1 spoeltjes
werden vernietigd.
Wemeldinpe. Met ingang van 1 .Tuli
a.s. is tot Directeur boekhouder aan de
Gasfabriek te Pernis benoemd dhr. J.
v. d. Vliet, gasmeester aan de gasfabriek
alhier.
Zierikzee. Toen de ongeveer 46-jarige
arbeider J. K. bezig was met het uitgra
ven van een regenbak, bij de woning
van de wed. L. v. S. onder deze gemeente,
raakte plotseling de grond los, met het
gevolg, dat genoemde J. K. geheel werd!
bedolven. Door toegeschoten hulp mocht
het gelukken hem spoedig, hoewel be
wusteloos te bevrijden.
Kermend van pijn Werd hij per slede
huiswaarts gebracht, waar de inmiddels
geroepen geneesheer ©en der armen, bij
het ongeval gebroken, zette, doch
overigens zijn toestand gunstig achtte.
.Z N.
Gosterland. Gistermiddag omstreeks
5 uur had hier een ongeluk met de tram
plaats. De tram die 4.25 van Zijpe komt
hotste tegen een extra-tram, komende uit
de richting Zierikzee, Welke extra-tram
den directeur ging halen. Een goederen!
wagen v-an de extra-tram liep op een
personenrijtuig van de andere, waardoor
deze aanzienlijke materieele schade be
kwam, terwijl de zich daarin bevindende!
conducteur Lodewijk, die zat te schrijven,
inwendig zwaar werd verwond, Hevig
bloedend werd de ongelukkige man op
genomen, hij werd verbonden door dr.
Vleugel Schutter van Oosterland, en ter
stond daarna vervoerd naar het Zieken
huis te No-ordgouwe, waai' hij' nog den-
zelfden avond isi overleden. Hij laat een
vrouw en vier kinderen achter.
Wij vernemen, dat het ongeluk te wij
ten is aan een defectvan de telefoon,
waardoor geen bericht gekomen was; van
het afrijden van een der trams-. De ex
tra-tram liep in volle vaart op de andere.
Remmen wasi niet meer mogelijk. De ma-
chijlisten en stokers sprongen van de ma
chines', en ontsnapten dus aan groot ge
vaar.
Middelburg. Do liberale kiesVcreeniging
alhier heeft besloten in het eerste en
het tweede district bij eventueele stem
ming respectievelijk de cand idati iren van
de aftredende heeren dr. J. C. Bolle-,
L. K. van der Harst Jz., en mir. J. J.
Heijse, gesteld door de vooruitstre
vend vrijzinnige kiesvereeniging „Middel-
burgsch Belang" krachtig te steunen.
Betreffende het derde district weid be
sloten het aftredend lid, -den heer ihr.
P. J. Bo-ogaert, candidaat te stellen en
met het bestuur der anti-rev. kiesvereeni-
ging .Nederland en Oranje" in overleg
te treden vo-or een gemeenschappelijke
aanbeveling van de heeren- Bo-ogaert en
het mede aftredend anti-revolutionnair lid,
den heer m,r. A. A. de Veer.
De Stct. no. 142 bevat de statu
ten van den Zeeuwischen Bond van Eier-
handelaren, alhier.
Goes. De vr-ouw van J. de N. is, naar
de G. C. meldt, Maandag door het on
weer zóódanig geschrokken, dat zij- geen
geluid meer kon geven. Geneeskundig©
hulp. moest worden ingeroepen.
Het Volksblad, de Nieuwe
Zeeuwsche Courant en de Goe-
sche Courant spreken hun blijd
schap uit over het gunstige verloop van
de ongesteldheid en over den terugkeer uit
Utrecht van onzen hoofdredacteur, den
heer J. Buijise. Wij zijn de resp. redacties
dankbaar voor hun van waardeering ge
tuigende woorden. Met hen hopen wij,
dat collega Buij-se spoedig de hoofdlei
ding van ons blad weer op zich kan
nemen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Warns c.a. J. Vermeulen
te Stavoren; te Wehl (toez.) J. H.
Semimelink te Kleverskerke; (toez.)
te Kropiswolde (Gron.) L.A. F. Red
ding) us, cand. te Groningen.
Aangenomen naar Mid-delie dool' H. J.
D. R. Theesing te Kolhorn; naar Mui-
derberg do-or H. Al'tevogt Jr., te Maas
dam. j
Bedankt voor Kronimeniedijk, L. H. F.
Reddingius ,cand. te Groningen; vooï
Gouderak door Anth. C. Enkelaar te
Jaarsveld (Utr.)
Goes. Op> de hier onder voorzitterschap
van ds. M. J. Beukenhorst van -Sluis,
gehouden zomervergadering van den Broe-
derkrans der Zeeuws ch- He rvo'r rade predi
kanten, sprak dr. Norel' van Vlissingen
over het „Stundenbuoh van Rilke" eau
toekende hij- Rilke als dicihter, mysticus
en sociaal profeet.
In de nainidda gvei gadering sprak ds.
Beukenhorst over de verzorging van ouden
van dagen en deelde hij iets mede van de
totstandkoming en inlichting van het Pro-
testantsch Tehuis voor ouden van dagen
te Sluis.
Geref. Kerken.
Beroepen te H-ollum (op Ameland), H.
van Dijk te Nes en Wierum.
Evang. Luth. Gem.
Zestal te Amsterdam: H. L. Boerlijst
te Leeuwarden, A. Klinkenberg J.Gzi. te
Delft, Chr. de Meyere te Naarden-Bush
sum, dr. J. A. Rust te U.trecht, P. Sten-
gega Az. te Deventer en C. A. St eel weg
te Nijmegen.