Zaterdag Juni 1017 31e Jaargang No. «03 De Qroote Oorlog. Uitgave van 8e Naaml. Venn. LUCTQR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Gees: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg ÏIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers i Öosterbaan Le Cointre, Goes. De Zeeuw Beknopt overzicht vari den toestand. Op de gevechtsfrontcu nagenoeg niets' van belang gebeurd. Hier en da,ar wordt ■echter nog een levendige actie onderhala den. De Engeischen bobben „lichtelijk ter rein gewonnen" ten W. van ('lierisy, de Duitschers hebben in den sector van Wijt- .schaete, op het Artoisfront en ton N. U. van Soissons voor hen succesvolle voor terreingevechten geleverd. Bij Vodice zijn .hevige italiaansche aanvallen afgeslagen. De geheele Oostenrijikschë pers staat in het teeken van de troonrede, welke zij een historisch document van buiten gewone draagkracht, noemt. In het bijzonder wijzen de bladen op de nieuwe verklaring van den keizer een constitutioneel vorst te willen zijn. Groote aandacht verdienen ook de zinnen over den vrede, welke tot over de grenzen der monarchie bun weerklank zullen vin den. Zeker is het opmerkelijk, dat de klei ner het noodig oordeelde er op te wijzen, dat hij zich houden moet aan do tegen woordige grondwet, welke de beslissing in het groote oogenblik van liet sluiten van den vrede alleen in zijn handen legt. Zou dat groote oogenblik reeds zoo nabij zijn? Uf had zijn verklaring niet. zulk een actttéele beteekenis, en had zij alléén maar een algemeen karakter? Zeker is het, dat, Wanneer do leiders van alle oorlogvoerende landen door g;e- lijke opvattingen bezield werden als kei zer Karei, de vlrede niet meer verre zou zijn. Welk een redelijke vredesformule gaf le keizer niet aan in de verklaring, dat, volgens zijn vaste overtuiging, de vrede slechte ijpt stand kon komen door de wwlerkeerige erkenning' van een roemrijk verdedigde machts-positieIndien alle par tijen dat standpunt deelden en op gelijke wijze het oorlogswerk van den tegenstan der waardeerden met de gevolgtrekkin gen. die daaruit moeten voortvloeien, dan zoude vrede een heel sluk nader gebracht wezen. helukkig, 't zij nog eens geconstateerd, de geestesstemming is aan 't veranderen; Er komt kentering in de meeningen der staatslieden. in Bagdad. in de „Times" blijft Edmund Chand ler belangwekkende beschrijvingen van Bagdad en zijn omstreken geven: In de met bogen en gewelven over spannen straatjes van Bagdad, vol troe- penafdeelingen en kanonnen, kan men vreemde voorvallen zien. Het wiel van het affuit vau een 60- ■ponder kanon breekt liet dak van een Kelderwoning, waar zich nu het hoofd ran een verschrikten Jood vertoont. Een muilezel, die voor een kanon gespannen .1^ zÜn neus in een schotel met K rnijen, c^e 0611 Arabisch meisje zor geloos draagt; een Sikh van een signaal al'ieejmg spreekt vloeiend het Fransch van bestubert en maakt de daarbij pas- seude gebaren in een g'esprek mjet oen inmschen Carmelietenpriestev van Lyon, die pas uit de interneerine in Mosul be vrijd is. in de café's zitten de Arabieren ge hurkt neer 0p hunme lage zetels, ern stig pratend of in overpeinzing verdiept of ^ezl0 met een spelletje domino of met dobbelsteenon Er ig daar zm. weini tabak te vinden. lederen dag komen er officieren uit de omliggende kampen m de stad. Som- nugen van hen steken de Tigris over ,n de ouder* eteche 0p. ketels gelijkende •safes van Batoylon een soort vaartuigen die Herodatus, Julianus en onvetwiifeld ook Nebukadnezar reeds gekend hebben Het eenige hotel- het Hotel Tigris,' dat thans den naam Hotel Maude heeft gekregen is tegen lunchtijd stikvol Te oordeelen. naar het aantal paarden in de straat zou men denken, dat een K*n nient cavalerie er zijn intrek heeft, ge nomen. De maaltijden zijn er hoogst een voudig.' Er zijn niet genoeg eieren en( kippen voor alle bezoekers, maar de waard weet wonderen te doen niet op verschil lende wijzen bereid schapenvleesch. Bij de thee wordt de K h o b e z, of in het Arabisch c h a p a 11 i, een platte koek van grof meel met room van buffelknelk gebruikt, die een welkome verandering in het menu uitmaakt. In de tuinen van Bagdad ziet men ro zen, muurbloemen en papavers en het doet iemand goed weer eens die bloemen te zien. Er loopt geen pad langs de rivier. De voornaamste huizen en d.e consulaten zijn op breede ftyideeringen aan den water kant gebouwd. De meesten zijn met tuin tjes omgeven, vanwaar een trapje naar de rivier leidt. Hier en daar vindt men steigertjes, waar do vrouwen uit de stad in smal toeloopende koperen kannen wa ter uit de rivier scheppen en de water dragers hunne uit huiden gemaakte wa terzakken vullen, welke ziji op den rog hunner witte ezeltjes laden. Er valt, heel wat te leeren van dé| rommel, tlic een regeering', welke niet veel lijd heeft om weg te komen, in eeu hoofdstad achterlaat. Twaalf uren nadat de Turken de stad veriaten hadden, wa ren onze troepen reeds bezig .met het doorzoeken hunner kantoren. Ieder, die wel eens plotseling heeft moeten verhui zen, weet met hoeveel' moeilijkheden dat gepaard gaat. In Bagdad werd de toe stand nog moeilijker omdat de Spoor weg slechts enkel -spoor heeft en er eear tekort aan schepen was. Bijna in iedere kamer vond men dingen, die de Tuiken slechts noode hebben achtergelaten. In één kantoor vonden wij een aan tal landkaarten. In een gebouwtje, dat om een sinaasappieltuin gebouwd is, von den wij de rij vertrekken waarin Sir Wil liam Willcocks gewoon was te werken. Daar zwierven de teekeningen en kaarten over den grond, beboerende bij een plan om Irak zoo vruchtbaar te maken als Egypte. In de citadel werd de stapel ge- konfiskeerde wapenen steeds hooger, naarmate de huiszoekingen vorderden. Korte Ooi logöb8richter.. Engelsche vliegers hebben gister nacht van Duinkerken uit verscheidene raids uitgevoerd. Zij wierpen vele tonnen bommen met goede resultaten op Ostende, Zeebrugge en Brugge. Alle zijn ongedeerd teruggekeerd. Naar het ministerie van buitenï. zaken te Kopenhagen meedeelt is de Deen- sehe driomastschoener „Thyra" (285 ton), op reis van Haiti naar Frankrijk, tot zinken gebracht. In Keulen worden reeds nieuwe aardappelen verkocht h 90 pfennige per pond Sprekende over het gebrek aan sui ker in Engeland herinnerde minister Bat- hurst er dezer dagen de leden van het Lagerhuis aan, dat er in de dagen van Crecy en Adincourt geen suiker in En geland was en de voorouders liet er best buiten konden stellen. Een afgevaardigde vroeg toen: Wat voor bier werd er toen in het land gedronken? Lord Robert Cecil heeft in het" La gerhuis gezegd, dat de Turksehe en de Bulgaarsche regeering, indien ze dat wen- schen, om een afzonderlijken vrede kon den vragen, hetzij door bemiddeling van een onzijdige regeering, hctziji van be hoorlijk gemachtigde afgezanten op on tijdig gebied. Churchill wordt misschien Engelsch minister- Van munitie. Het bestuur van de Engelsche la- bour-partij zal een deputatie naar P'etro grad zenden. Ze zal op haar reist Stock holm aandoen. De Engelsche levensmiddelenconlro- letur, Lord Devonport, is wegens onge steldheid afgetreden. Het personeel van 120 der grootste fabrieken van Petrograd, waarvan het meerendeel oorlogsmateriaal mankt, heeft beisloten te staken. Het eischt een 6- urigen werkdag en een minimumi-loon voor vrouwen van 150 roebel per maand. De Joodsche gemeente in Kieff heeft tot blijvende herinnering aan de bevrijding van het Joodsche volk door de Russische revolutie besloten een volksuniversiteit te stichten. Het eerste fonds van vijlf millioen, roebel is reeds bijeen gebracht. De Italiaansche minister-president zal "binnenkort Italië's minimum-oorlogs doelen bekend maken. Het „Berlineï Tageblatt' 'meldt, dat 1 Juli een Conferentie van georganiseer de sociaal-democratische vrouwen zal plaats hebben. Uit Lissabon wordt gemeld, dat we gens de voorgevallen onlusten voorloopig wordt afgezien van het zenden van Por- tugeesehe troepen naar het Westelijk front. De verscheping van- troepen, die voor eemge dagen plaats zou hebben gehad, is achterwege gebleven. Naar de „Frf. Ztg." uit Bazel ver neemt is de werkstaking te Parijs we der in omvang toegenomen. Ongeveer vijf tien corporaties hebben den arbeid neer gelegd, alle behoorende tot het mode- bedriif. Gemeenteraad van Goes. Zitting van Vrijdagavond 8 uur. Voorzitter, de heer D. D. van den Bout, oudste wethouder, wegens ongesteldheid van den burgemeester. Afwezig de lieeren Fransen van de Putte, met kennisgeving, en De Paauw (gemobiliseerd). De notulen der vorige vergadering wor den vastgesteld. I. Voorlezing geschiedt van de vol gende ingekomen stukken I. Bericht van Gedeputeerde Staten van Zeeland inzake toetreding der woning- bouwvereeniging „Nieuw Goes" als ver- eeniging uitsluitend in het belang van verbetering der volkshuisvesting werk zaam. 2. Goedkeuring der verordening op het financieel beheer van het levens- middenbedrijf. 3. Koninklijk besluit hou dende verlenging der concessie tot hef fing van rechten voor het gebruik van het Sas en de haven, tot 1 Mei 1920. 4. Goedkeuring raadsbesluit d.d. 19 April 1917, houdende wijziging der gemeente begrooting voor 1916. 5. Bericht vari de Gascommissie inzake aansluiten van nieu we perceelen aan de gasleiding. 6. Bericht van de Gascommissie betreffende bran den lantaarn staande aan den Stations weg. 7. Goedkeuring gemeenterekening dienstjaar 1915. 8. Verzoek der afdeeling Goes der S. D. A. P. om van gemeente wege een centrale keuken op te richten, benevens adhaesiebetuigingen aan dit ver zoek. 9. Adres van de "Middenstands- vereenigingen „Handelsbelangen" en „De Hanze" betreffende bevordering van het marktbezoek. 10. Bericht van Gedeputeer de Staten van Zeeland, houdende goed keuring wijziging verordening tot beper king van gasverbruik. 11. Verzoek afd. Goes van den Ned. Bond van Werklie den in gem.-bedrijve'om verhooging van duurtebijslag ook voor ongehuwde en losse arbeiders. 12. Bericht overlijden genr.- geneesheer Lasonder. Bij punt 8 deelt de voorzitter mede, dat men reeds geruimen tijd bezig is met deze zaak te onderzoeken. De Oeco- nomischo Spijsuitdecling is reeds geraad pleegd, en er is geïnformeerd bij ver scheidene gemeentebesturen. Dhr. Brants: Is ook geïnformeerd in gemeenten waar 't mislukt is De voorzitter: Dit ware ook wel goed. Dhr. Hollmann: 'In de gisteren ge houden vergadering van de Oeconomische Spijsuitdeeling is de zaak behandeld. B. en W. zal een schrijven bereiken. De voorzitter: Als men ons niet noodig heeft gaat 't buiten ons om. Dhr. Dekker vindt, dat deze bespre king eigenlijk ontijdig is, waarop van dit punt afgestapt wordt. Dhr. Dekker wil liet elfde stuk aan stonds behandelen bij het 11e punt der agenda. Besloten wordt deze zaak, dus ook B. en W.'s voorstel aan te houden. In verband met het 'Overlijdensbericht van dr. Lasonder wijdt spr. een kort woord te zijner nagedachtenis. Dhr. v. d. Leeuw vraagt ol zijn ver vanger, dhr. Coenen, ook bedankt zal worden. De voorzitter: Dat was een dienst aan den heer Lasonder bewezen. Nu heb ben wij de artsen gevraagd de practijk waar te nemen. II. Conform het advies van de finan- cieele commissie Worden de volgende af schrijvingen goedgekeurd: J. Dogger, schoolgeld Muloschool, 1 rund. voor 2 kinderen f5; 2 mnd. voor 1 kind f3; wed. C. DisselkoenDe Haan 9 mnd. H.O. f13.695; P. Scheele 2 mnd. H.O. f77.95; J. H. Slabbekoorn 6 innd. Hon denbelasting f2; M. Reijerse 4 mnd. schoolgeld f 2.40. III. De voorgestelde wijziging der ver ordening op de openbare bewaarschool wordt z. h. s. aangenomen, na een op merking van den heer Brants, die o.m. betoogde, dat de kinderen in vrijheid moeten worden bezig gehouden en dat er al genoeg „schooltje gespeeld" wordt. Bou wverordening. IV. Vervolgens is aan de orde de be kende wijziging der bouwverordening. Dhr. Dekker zegt, dat hij geen in lichtingen meer noodig heeft. Dhr. Hollmann zegt, dat hij zijn opmerking handhaaft omtrent art. 1. Hij maakt bezwaar tegen den afstand van 6 M. tusschen regenbak en beerput. Hij vindt het veel te kras. 'i Brengt enorme kosten mee. Daarom kom ik er tegen op. Velen zullen de dupe ervan wor- deln. Dhr. Brants wijst er op, dat aan 't bezwaar eigenlijk voldaan is. Misschien is de zaak nog niet juist gestipuleerd, doch ik voel het bezwaar niet meer. Dhr. PI a zier wijst er op, dat de inhoudsbepaling (3 II3.) ook in de ver ordening voorkomt. De gem.bouwmeester, de heer R o t- huizen, zegt, dat de door dhr. H. be doelde bepaling van 1905 dateert. In sommige gevallen zullen B. en W,. ont heffing kunnen verleenén, b.v. wanneer 5 M. afstand voldoende is. In vele ge vallen kan men verontreiniging voorko men, door den regenbak op te ruimen en waterleiding te nemen. De bedoeling is echter niet, om alle gevallen met de grootste strengheid te behandelen. Dhr. Hollmann maakt nóg bezwaar, dat B. en W,. het heft in handen heb ben. Spr. geloqft, dat tusschen weinige putten een afstand van 6 M. is. De voorzitter zegt, dat alleen aan on houdbare toestanden een eind gemaakt zal worden. Dhr. Risch sluit zich hier bij aan. Spr. weet, dat in sommige ge vallen ernstige bodemverontreiniging plaats heeft. Het gevaar voor de gezond heid is lang niet illusoir. Dhr. II o 11- m a n n handhaaft zijn bezwaar, en maakt er een voorstel van, dat ondersteund wordt door dhr. PI a zier, die wijst op het streven om te nopen van de water leiding gebruik te maken. Spr. noemt dit een paardenmiddel. Dhr. Risch be schouwt het als een zeer te waardeeren streven, dat geijverd wordt voor de wa terleiding. De voorzitter wil een be paling, waaraan men houvast heeft, ge zien de treurige ervaring. Dhr. Dekker behoort tot 'hen, die tegen pressie zijn om bij de waterleiding aan te sluiten. Maar spr. wijst er op, dat 'het water uitstekend is. Hier kan echter geen sprake van pressie zijn. Laten we nu niet aan do verordening gaan tornen, temeer nu B. en W. en de Gezondheidscommissie zeer billijk optreden. Dhr. Hollmann stelt voor de af standsbepaling van 6 M. Uit het art. te lichten. Het voorstel wordt met 9 tegen 2 stemmen verworpen. Dhr. Hollmann verzet zich er ook tegen dat putten 3 M3. inhoud moeten hebben, en stelt voor de betreffende be paling in art. 10 te schrappen. Spr. is wel voor de volksgezondheid, maar wil toch de menschen niet zoo op kosten jagen. Dhr. Donner stelt voor in het arti kel te zetten pl.m. 3 M3. Dhr. Risch begrijpt niet, dat dhr. Hollmann vergeten kan, dat men vroe ger bij enkele weken droogte zonder wa ter zat. Door den inhoud' op 3 M8. te zetten wordt dat gesjouw met water voor komen. Spr. ontraadt de bijvoeging van „plus minus". De g em.-b ouwmeeste r zegt, dat ook deze bepaling reeds oud is. Ze da teert. van 1896. De inhoud moet min stens 3 M®. zijndit is heuscli geen over dreven eisch. De v o o r z-i 11 e r zegt, dat op sommige plaatsen nu reeds gebrek heerscht. Dhr. Hollmann handhaaft ook nu zijn bezwaren. Dhr. P1 a zier, die te dezer zake met een voorstel wil de komen trekt dit in, waarop dhr. H ol lmann ook het zijne intrekt. B. en W.'s voorstel wordt z. h. s. aangenome n. Bestrating. V. Alsnu is aan de orde het voorstel betreffende de straatverbetering. Dhr. Brants zegt, dat er niets is te zeggen tegen de bestratingsplannen. Maar waarom moet daarvoor geleend worden? vraagt spr. De voorzitter zegt: ,,'tls een extra post" en geeft een nadere toe lichting. Dhr. v. d. Leeuw wil in de Lange Vorststraat het straatje wat breeder ma ken, om zoo een breed trottoir te krij gen. De voorzitter: De zaak is al besproken. Dhr. Rothuizen zegt, dat er reeds op gerekend is voorloopig één zijde te verbroeden, n.l. aan de Oostwal- zijde. B. en WL's voorstel wordt daarop z. h. s. aangenomen. VI. Aan dr. Mol wordt op verzoek eer vol ontslag verleend als lid der commissie van toezicht op het M. 0., zulks' onder dankzegging voor de als> zoodanig bewe zen diensten. VII. Aan den heer J. A. J. Bekaai- wordt met '11 Juni op verzoek eervol' ontslag verleend als ambtenaar van den burgerlijken stand. VIII. Vervolgens wordt behandeld] het verzoek van de afd. Goes van „de Hanze" om aan den handel in gasartikelen van de gasafbriek een eind 'te maken en B. en W.'s voorstel tot afwijzing. Dhr. Dekker. In de Gascommissie was een minderheid, welke het verzoek wilde inwilligen. Gelijk in 1914 ben ik in beginsel vóór de inwilliging, doch een VBRSCHIJNT ELKEH SERXDAQ. Abonnemenlsgrgs! Per 3 maanden fr. p. post f 1.59 Losse nummers -0.05 i*rr*i Prijs der Advert0ali$H< 14 regels f 0.60, iedere regel mieer 136 et. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bjj abonnement voordeellge voorwaarde Bewijsnummers 5 cent. stelmming vraag ik niet. Spr. hoopt, dat de pogingen der middenstanders later bet ter zullen slagen. Spr. zou willen dat nader verduidelijkt werd door de Hanze, in welk gpzicht door gern. ambtenaren pressie is uitgeoeie..d. Is hiervan geen sprake, dan zal men ver ontschuldiging dienen te vragen. B. en W.'s voorstel tot afwijzing van het verzoek wordt z.h.s. aangenomen. IX. Op zijn verzoek wordt aan dhr. C. M. Roozemond met 1 Augustus eer vol ontslag verleend als onderwijzer aan de Mulo-school. X. Het. le suppl. kohier Mulo-school cursus 19161917 wordt vastgesteld op f31. XL Het voorstel 'betreffende het ver- leenen van duurtetoeslag aan gehuwde ge meente-ambtenaren wordt dus aange houden. XII. Naar aanleiding van het verzoek van de aannemers van gemeentewerken, om het tarief van bedoelde werken in overeenstemming te brengen met de op. 7 Mei j.l. in werking getreden loonre geling in de 'bouwvakken, wordt de door B. en W. voorgestelde tariefherziening voor alle werken z.h.s! goedgekeurd. XIII. Vervolgens wordt behandeld het Voorstel inzake het maken van een instal latie op bet terrein van de gemeenterei niging ter voorkoming van waterverontrei niging in den Goeschen polder. De heer Dekker heeft de opmerking gelezen, dat de Goesche Polder niet al te welwillend was. Spr. wil meer licht in deze zaak. De Polder zegt terecht, dat het water door de schuld van de gemeente verontreinigd wordt. Ze willen niet het onderste uit de kan hebben, maar hieraan hebben we in de toekomst, geen houvast. Ligt hier een oude kwestie, die den G. Polder aanleiding gat' niet op tijd te ant woorden? De voorzitter. Eigenlijk bestaat de kwestie zoo lang de Gemeentereiniging er is. Dhr. Kakebeeke zegt, dat reeds vele jaren onderhandeld wordt over het tegengaan der verontreiniging. Onder bur gemeester Wesseling is reeds bij' de ge meente aangeklopt. Toentertijd kwam de Commissie voor de Zeeuwsche Stroomen nog niet tussclienbeide. Er is geen oude wrok of iets dergelijks. Nu de rioolwet niet komt, is 'tgewensclit dat deze zaak door de gemeente ter hand genomen wordt. Het Polderbestuur wacht nu vriend schappelijk op de regeling. Dhr. Hollmann: Is de maatregel na afdoende De V o o r z i t t e rWe weten niets betei's. We hopen dat 't afdoende zal Zijn. Het voorstel wordt z.h.s. pangenomen. Ambachtsschool en Meisjes- vakschool'. XIV. Vervolgens zijn aan de orde de voorstellen ten aanzien van de uitbreiding der Ambachtsschool. Dhr. Brants: Dit is een belangrijk voorstel. Zulke cijfers zijn geen peulschil letje. Voor hen, die voor onderwijs voelen, isi er reden tot blijdschap. Het bestuur der Ambachtsschool durft wat aan. Dat moet toegejuicht worden. Er is een ruimt© van blik, die weldadig aandoet. Hier zijn we op een onderwijsterrein, waar alle richtingen con amore meewerken. De in terne aangelegenheid kunnen we jn 't midden laten, ook de leening van f 180000, die toch goed gedekt zal worden, o.a. door hypotheek. De subsidies f2500 voor de Ambachts school en f 2000 voor de Meisjesvakschool vormen een groole som, miaar toch zijn z:e gerechtvaardigd. Maar voor de _geheele streek wordt de school van belang. Daar om mag Goes er op rekenen, dat de bui tengemeenten ook ruim subsidieeren. Spr. noemt sprekende cijfers omtrent de school te Schiedam. Rotterdam betaalt per leer ling uit die gemeente f50 subsidie. An dere gemeenten f 35 per leerling. Laat menj in de buitengemeenten deze cijfers' iri gedachten houden. Propaganda voor de school kan niet genoeg gevoerd worden. Do voorzitter, 't Isi de bedoeling, dat hypothecair verband gevraagd wordt. Dhr. Hollmann: De gemeente wil den grond afstaan. In welken vorm? Mag de gemeente kosteloos grond schenken. De voorzitter: Zeer zeker, 'tGeldt eeu bijzonder belang. Dhr. v. d. Leeuw z!qu "t beter vinden een geringe vergoeding te eischen, om aan 't recht te voldoen. Dhr. v. Dis sel vindt ook beter erfpachts- recht te verleenen. Men wil n.l. hypo thecair verband. Bij ev. verkoop zou dit tot bezwaren aanleiding geven. Dhr. Dekker. Is erfpacht wel notodig Na toelichting van dhr. v. Dissel legt spr. zich er gaarne bij' neer. Met aJgemeene stemmen wordt nu goedgevonden den grond rn erfpacht vit

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1