Iop A o 191 Vrijdag IS Mei 1917 31e Jaargang (komende Knecht irskiiecht skenmeid, benoodigd, Staten-S9iieraal. Binnenland Uit de Provincie. [trippen ree wielen, iop mgsfveuien, lafklinkers b@chf Ier volkers Jzn. gevraagd, gevraagd, [me Meid De ISroot© Oorlog. en 11 maanden vepolder, Oost een Kalikoe gtekerke. ening 2 Juni, ■apinge. 90 en hooger. CELMAN, Yeere. 'fO a 80 LITER Breeweg D 30, 13 maanden, littliem. bn staat zijnde HO VEIJN, Kamperland. lt-Souburg. testrating. |r den wal. ÏOUWER, Goes. OP |in de rekening, of 4, en jong Vee, wilburg (bij St Jan IK ER, Oostkapelle. lere. Handknecht ge- I is met Paarden om pf met October een tj P. MELIS Wz„ (stond |vraagd. Corte Kerksir., Goes. ïcht benoodigd, |E Sz., Koudekerke Knecht gevraagd, niet 7 ens te koop een ster- I. COPPOOLSE Pz [VAN OOSTERWIJK pgt tegen Augustus rcld f30. Kunnende (voorkeur. IKE At,, Serooskerke, IEM Jz., Serooskerke. SjRitthem. een Meid benoodigd ird te koop, oud 9 jaar, Tram, bij W. DEKKER 150.—, bij L. C. COP- laker te Biezelinge. der tegenwoordige een agdienstbode benoo- ERTENS, Korte Delft Uitgave van ie NaamL Venn. LUCTOR ET EMgRGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: EANGE VQRSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg ÏIRMA F. P. DHUJJ L. BURG. T Drukkers! öiïfcïBaan Le Cointre, Goes. De strijd uit? l>e parlementaire strijd over de Grond wetsherziening is volstreden. Op Woensdag 16 Mei j.l. heeft de Eer ste Kamer de voorstellen tot Grondwets herziening met algemeene stemmen aan genomen, nadat de heer Kappeijne van de Coppello hoofdelijke stemming had aangevraagd. Een van de drie ontwerpen, dat hij hoofdelijke stemming allicht een paar op posanten uit hun tent gelokt zou heli- ben dat betreffende de additioneele artikelen (waarin o.a. het stelsel van de Evenredige Vertegenwoordiging is opgeno men) is zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Met name de heeren Be Vos van Steen- wijk en Stork waren tegen dit ontwerp zeer gekant. Van alle zijden werd onze premier ge- lukgewenseht met het behaalde succes. We verstaan, dat dit belangrijke feit in onze parlementaire geschiedenis, de aan neming van zoo ingrijpende grondwets veranderingen, minister Cort van der Lin den niet weinig voldoening zal schenken. Met den heer Colijn moeten wij' er kennen vier jaar geleden niet te hebben kunnen denken, dat men in den onder wijsstrijd zoo spoedig tot dit vergelijk en tot een erkenning aan de linkerzijde van ons goed recht zou zijn gekomen. Ook onzerzijds brengen wij hulde aan onzen premier, voor de wijze, waarop hij den strijd, die soms fel was en on verzoenlijk, geleid heeft en voor de ver zoening-werkende invloeden, die hij Dij menig incident liet gelden. Ook wij wen- schen den tol onzer dankbaarheid te be talen voor wat hij in 't belang van het vrije onderwijs vooral heeft verricht. Kunnen wij nu de wapenen opbergen en rustig afwachten, welke nieuwe schoolwetten men ons straks zal opleg gen? Helaas, zoover is 't nog niet. En we denken niet zonder eenige zorg aan het debat in ons Lagerhuis, toen verscheidene linksche leden, we herinne ren maar aan Lieftinck en De Muralt, van weinig verzoeningsgezindheid open lijk getuigenis aflegden. Ook na deze grondwetsherziening zul len wij te strijden hebbfen voor volkomen gelijkstelling van openbaar en bijzonder •onderwijs. Hoogstens geeft het nieiïwe art. 192 een wapenstilstand tot de nieuwe schoolwetten aan de orde komen. We zullen na dien wapenstilstand on getwijfeld nog voor vele vooroordeelen en vijandige geeslen komen te staan, doch de gedachte, dat bij vele vrijzinnigen reeclB het rechtsgevoel begint te spreken, geeft ons toch moed ,voor de toekomst. Dan wenschen wij in ontvangst te ne men, wat ons reeds zoo lang beloofd is, echter zonder een offer, als thans van ons geëischt werd inzake het kies recht Wat zeggen de socialisten ervan? Dat hadden zij niet .gedacht van het „college van den geldzak", van dien „re actionairen" Senaat! Och, ze zullen nu wel zeggen, dat de rede van ïroelstra op 't Paaschcongres tvt ilem gedaan heeft. staan we spoedig voor Kameront- i binding. Almister Cort is op het punt van de onl bindingskwestie iets verder gegaan dan tot nu toe. Rij heeft nu de ontbinding op termijn uitdrukkelijk verdedigd en er bij gevoegd, dat in het ontbindingsbe- sluit zal worden verklaard, dat de Ko ningin in den tijd tusschen den datum van dat besluit en den dag waarop de ontbinding intreedt, de Staten-Generaal alleen in buitengewone omstandigheden zal bijeenroepen. Overigens heeft de minister nogmaals gezegd, dat de regeenng er toe zal me dewerken, om in het komende zittings jaar geen politieke zaken te behandelen Als 'tmaar tijd wordt. De Zeeuw zouden worden verhoogd. Minister Treub kwam op verzoek van dr. de Visser, ver klaren hoe hij over de zaak dacht en hij zeide, 'dat hij er net zoo over dacht als minister Cort. Een antwoord, dat dhr. Lobman aanleiding gaf om, lettend op de verklaring van dien Minister dat 's lands financien de uitgaaf niet gedoogden, met enkele vrienden tegen te stemmen, ter wijl het den heer Schaper zich deed vast klampen aan het voorbehoud van Minister Cort omtrent diens vrijheid van advies aan de Kroon. Het voorstel werd aangenomen met 61 tegen 16 stemmen. Een gansche 'feeks van ontwerpen is zonder discussie aanvaard. Maar over hef. spoed-ontwerp tot ont ginning van steenzont bij Buursse is heel wat geredeneerd, met het resultaat, dat het ten slotte werd verworpen met 43 tegen 21 stemmen. We hebben zoutlagen, die volgens' de deskundigen uitgeloogd kunnen worden volgens andere moeten worden •den aangeboord. De Regeering wil nu een monopolie scheppen en de exploita tie doen plaats, vinden door een maat schappij, waarin zjj' zelve belang heeft. Ai meteen verklaarde Van Beresteyn, dat hem 'de zaak niet duidelijk genoeg was, en hij diende .een motie in tot schorsing der beraadslaging, opdat Ide Ka mer zich nadere informatie zou 'kunnen verschaffen Deze motie werd verworpen. Een z'elfde lot ondervond de motie-Duys, 'die exploi tatie geheel door den Staat verlangde. Verschillende sprekers hadden aanmer king te maken 'op den opzet van het ont werp. Zijl meenden, dat de Slaat niet vol doende baas1 zou blijven, enzl. En "zoo viel het ontwerp. O.a. is nog aangenomen het „wetsont werp tot wijziging van de Scheepsvor- deringswet, welker strekking is, ook voor het vervoer van goederen, die noch door de regeering worden aangevoerd, noch behooren tot die, voor welker distributie een regeling isi getroffen (grondstoffen en benoodigdheden voor de nijverheid b.v.), scheepsvordering mogelijk te maken. Tweede Kamer. cAiUSB+j<..v - Eiken dag weer moties. Waar geen geld is...— Ontginning steenzout. Ter opfrissching van het geheugen tee kenen wij nog eens aan, dat de motie Sannes, welke het uitlichten van de ver- plichte ouderdoms'verzekering uit de In- 4, validiteitswet eischte en tegen welke minister Lely 'geen bezwaar had, met 3? tegen 29 stemmen (links tegen rechts) is aangenomen. Toorts is besloten om Dinsdag de inter- pellatie-Marchant te houden (na de pauze), en is eindelijk gestemd over de motie van ^fenzelfden afgevaardigde, volgens welkeae onderwijzerssalarissen met f 100 Beknopt overzicht van den toestand. Hoe zal Rusland reageeren op het Duitsch-Oostenrijksche indirecte vredes aanbod Ziedaar de vraag, welke o;pi veler lip pen is. De ontwikkeling der gebeurtenissen schijnt er op? te wijzen, dat Rusland bin nenkort het bijltje er bij' neer legt, niet zoozeer om éen afzonderlijken vrede te sluiten, want dit mag het niet en wil het niet maar allicht om tot een wapenstilstand over te gaan. Daar kan de Entente niets van zeggen. Dan immers is het verdrag van Londen niet geschonden! Een belangrijk feit is de aftreding van den minister van buitenlandsche zaken Miljoekoff. De sociaal-democraten krijgen dus meer en meer de macht in handen, dulsi Öe mannen, die het dichtst bij den vrelde staan. Terestchenko ,lid van den Raad van ar beiders, "heeft nu de zorg voor Buiten landsche Zaken gekregen en de socia list Kerensky is minister van oorlog en marine geworden. Natuurlijk hebben de woorden, welke de Rijkskanselier t'ot Rusland heeft gespro ken, groote instemming gebekt. Duitsch land wil afzien van 'elke annexatie ten ma- deele van het Russische Rijk, waaneer Rusland geneigd zou zijn de vriendschap pelijke betrekkingen met Duitschland te herstellen. Hier gaat de Rijkskanselier d,us mede met de anti-aanexionistische poli tiek der sociaal-democraten. .Men begrijpt, dat deze eensgezindheid wel' spoedig tot verrassende daden moet aanleiding geven. Jammer, dat de Rijkskanselier ooM te genover de andere vjjanden geen open kaart kon spelen. De la-eet naar duidelijk heid heeft geen gehoor gevonden. We erkennen échter, dat von Beth- mann'si motiveering wel steek houdtGeen formule ,die den vijand nog strijdlustiger maakt, daarom wachten tot hij meer ge neigdheid tot vrede toont dan nu. Voor, den stand van zaken op de slag velden raadplege men de losse berichten. Een luchtgevecht. Uit Berl'jjin: Op 15 Mei 's! morgens sjiieten 3 Duitsche zeevechtvliegtuigen on der leiding van den luitenant ter zee Christiansen voor de monding dei- Theems op een vijandelijk rliegtnigeskader, be staande uit een vechtviiegtuig met een persoon en twee rliegbooten. Na een kort, maar hevig luchtgevecfit werden de drie vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Het eenpersoonszeevechtvliegtuig stort te loodrecht neer en vloog bij het neerplof fen in bet water uiteen. Beide vliegbooten werden zwaar beschadigd tot landen ge dwongen. Een onzer vliegtuigen moest tengevolge van eenige beschadigingen op liet water dalen. De inzittenden van dit vlie,gtuig werden door' luitenant ter ze© Christiansen op diens vliegtuig overgeno men. Behalve liet beschadigde landden onze vliegtuigen behouden op hun basis in Vlaanderen. Het eerste, alsmede beide vij andelijke vliegbooten werden door onze torpedostrijdkrachten binnengebracht. De Fransche inzittenden, een officier en twee onderofficieren werden gevangen geno men. Korte Oorlogsberichten. De Fransche Minister-president Ri- bot heeft het voornemen een departement te vormen, dat zich zal bezig houden met het bevolkingsvraagstuk. De vermindering der bevolking heeft gedurende den oorlog schrikbarende afmetingen aangenomen. Als hoofd 'der betreffende afdeeling zal echter de afgevaardigde der Kamer M. Lefevbro du Prav optreden, <]ie de ge lukkige, vader van een dertiental gezonde jongens en meisjes is. Naar bericht wordt, zal binnen zeer korten tijd ook in Noorwegen het kaar- tensysteem voor alle levensmiddelen wor den ingevoerd. De voorbereidingen moe ten reeds nagenoeg ten eincle zijn ge bracht. Uit Hajnont, Neerpelt, Coinmjel en de verder in België 'liggende plaatsten pis Diest wordt bericht, dat de Duitschers daar voor een week zijn begonnen met invloedrijke personen ofwel in hechtenis te nemen ofwel onder bewaking' te stel len. Er werden reedsi Velen naar Duitsch land vervoerd onder de beschuldiging, tlat zij de ontvluchting der dienstplichtige Belgen bevorderen. Door geheel België hebben de Duit- stehers plotseling de opeisching van alle sqprten kqper, staaldraad en alle andere draden gelast. Alleen vlechtwerk 'was daarin niet begrepen. Er heerseht een© zenuwachtige stemming onder de bevol king. Hoe ongel'oofelijfc 'tmoge klinken, de kansi bestaat, .dat binnenkort de bur gerbevolking van Engeland in uniform wordt gestoken. Bijzondere vereering voor het militairisme ligt echter niet aan dezen maatregel ten grondslag, evenmin is het de gril van den een of anderen jjidelen „nut" zooals men geneigd zou zijn te gelooven. Niemand minder dan het of- ficieele en zeer serieus© ^Central Wool Advisory Committee" heeft in een rapport over het gebrek aan grondstoffen in de kleedingnijverheid, de meening uitgespro ken, dat een soort standaard-fcleeding be hoort te worden ingevoerd, die Idoor ide geheele bevolking zou kunnen worden gedragen, wat eene aanmerkelijke bespa ring zou opleveren. Grootvorstin Maria Feodorowna, ge boren prinses. Dagmar van Denemarken, heeft volgens de „Stampa" besloten voor liet overige van haar leven in een kloos ter te gaan. Vooraf zal zij' haar vermo gen voor liefdadigheidsdoeleinden in De nemarken en Rusland verdeelen. Te Londen is op een godsdienstige bijeenkomst van de Evangelische Wereld- alliantie mededeeling gedaan van een boodschap, die uit naam van het be stuur aan president Wilson is geseind. Aangaande het besluit van Amerika om aan den oorlog mee te doen heet het in de boodschap„Wij erkennen in dat besluit de hand van God Almachtig als ^antwoord op gemeenschappelijk en aan houdend gebed". Naar het Korr. Bur. meldt, heeft 'Keizer Karei verordend, dat zooveel mo gelijk geïnterneerden vrijgelaten moeten worden. Men schat, dat ongeveer 79 pet. van de geïnterneerden op vrije voeten zul len worden gesteld. Graaf Czernin heeft zich naar het Duitsche hoofdkwartier begeven. De volgende zitting van den rijks dag zal 5 Juli plaats hebben. Lloyd George heeft aan Redmond een schrijven gericht, waarin hij mede deelt, dat de Regeering bereid isl een wetsvoorstel in te dienen, waarbij1 aan het grootste deel van Ierland onmiddellijk Home Rule wordt verschaft, met uitzon dering van dat gedeelte, dat tegen Home Rule bezwaar heeft. Indien dit onaannemelijk is', stelt Lloyd George de bijeenroeping van alle partijen ran Ierland voor, ten einde een lerschp grondwet te ontwerpen. Troelstra gaat niet naar Petro- grad. Volgens nieuw ingekomen duikboot rapporten zijn in den Atlantischen Oceaan wederom zes' stoomschepen en een zeil schip met een gezamenlijken inhoud van 23.000 bruto registerton tot zinken ge bracht, door Duitsche onderzeeërs. Woensdagavond is N. van Schier monnikoog een Duitsche torpedoboot ge zonken. Vermoedelijk is ze op een mijn geloopen of getorpedeerd. Omtrent het offensief der Italianen wordt uit Rome gemeld: De stad Gorz wasi het doelwit van een hevig bombarde ment, hetwelk ernstige schade aan de gebouwen veroorzaakte. Tot nu toe hebben wij geteld 3375 gevangenen en 98 officieren. Wij namen een batterij berggeschut, 30 mitrailleurs en een rijken buit aan wapens, munitie en oorlogsmateriaal. De Engelsclie verlieslij'st in de Ti mes van 8 Mei geeft de namen van 202 officieren en '2660 minderen. Men heeft in Engeland over Zwit serland bericht gekregen, dat luitenant Léefo Robinson, de vlieger, die de eer ste zeppelin in Engeland neer heeft ge schoten, to Karlsruhe gevangen zit. Prins Albert van Engeland is, na geneeskundig goedgekeurd te zijn, aan boord van zijn oorlogschip gegaan. Jn Duitschland is de liquidatie van een aantal Engelsohe ondernemingen aan gekondigd. De Amerikaansche Senaat nam een amendement op de spionnagewet aan, vol gens hetwelk het streng verboden is, graan te gebruiken hij1 de fabricatie van geestrijke dranken. In den Volksraad van Zuid-Afrika is van nationalistisch© zijde nog eens scherp geprotesteerd tegen het zenden van tienduizenden inboorlingen naar Europa om in Frankrijk achter het front te werk te worden gezet. Men vreesde, dat die inlanders, in Zuid-Afrika teruggekeerd, zouden blijken allerlei slechts geleerd te hebben en liet gezag van de blanken zou den helpen ondermijnen. De Ver. Staten heeft aan Rusland het eerste voorschot van 100 millioen dollars verleend. Naar de Seoolo. meldt is liet En- gelsche troepentransportschip- Transsylva- nia den 5en Mei op weg naar Marseille hij Savona op een mijn geloopen en ge zonken. 3000 soldaten en 80 pleegzus ters zijn gered. De Russische medewerker'van het Zwitsersche blad Der Bund meldt, dat officieren en soldaten van het Kaukasus- leger hun wantrouwen hebben uitgespro ken in den bevelhebber, generaal Tsjerno- boesof en dat deze is afgezet. Lichting 1918. Door den heer Duymaei' van Twist zijn enkele vragen aan den minister van ma rine, ad interim minister van oorlog, ge steld betreffende de opkomst der militie lichting 1918, in verband met de oproe ping der landstonnjaarklasse 1908. D a Schel d e-k w e s t i e. Havas meldt uit Havre Men meldt uit Zurich, dat een Duitsch agent uit zoogenaamd diplomatieke bron de valsohe tijding heeft verspreid, dat de Belgische premier De Broqueville bij de Geallieerden er op aan zou dringen, een oplossing van de Scheldekwestie ten koste van Holland te verkrijgen. Een gezaghebbende Belgische autoriteit verklaart, dat deze persmanoeuvre te plomp bedacht is, om indruk op Hol landers en Belgen te kunnen maken. (Van dit door den Duitschen agent ver spreide bericht was ons niets bekend. Intusschen maken wij gaarne van de te genspraak melding. Red.) D e 'Koningin bracht eergistermiddag onverwacht een bezoek aan de tijdelijke geineentelijlkp volkswoningen aan den Westduinweg te Scheveningen en trad daarbij de wonin gen binnen van een viertal visschersge- zinnen. De Koningin nam het geheele interieur der woningen in oogenschouw en gaf her haaldelijk Hare ingenomenheid met bouw en inrichting der woningen te kennen. II. vond de woningen zeer mooi, luchtig en zonnig gelegen. Na het bezoek reed H. M. naar de Haringkade, waar in perceel No. 1, ge naamd „Vluchtheuvel", gevestigd is een inrichting voor kinderen, uitsluitend uit Scheveningen, die tijdelijk of voor goed de moederzorg missen. Ook hier bezich- VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsgrfjs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers -O.Ofl Prjjs der A dvertentiön. 14 regels f 0.60, iedere regel meer IS 3-maaI wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaardfft» Bewijsnummers 5 cent. ligdc 11. M. de geheele inrichting waarin thans 12 kinderen verpleegd worden, met veel belangstelling en schonk een g'fït om de kinderen te onthalen. Onze scheepvaart. Naar de N. R. Ct. verneemt, hebbent de te Londen gevoerde onderhandelingen1 Van den heer Snocck Hurgronje, betref fende het hervatten van de vrachtvaart op Amerika, tengevolge gehad, dat Ide Engelsche regeering er in heeft toege stemd, dat de Nederlanidsche schepen op hun heen- en terugreis Halifax zullen aandoen i%laats van een haven in Enge land. Het hervatten van die vaart zou dan nu nog afhankelijk zijn van het verkrijgen' van zekerheid omtrent de vraag, of de Amerikaansche regeering bereid is, de schepen uit Amerika te laten vertrekken. Een gunstige regeling van dit laatste punt schijnt binnen eenigen tijd venvacht te mogen worden. Apotheken. Zondag a.si. zal te Goes geopend zijn de apotheek van den heer G. v. d. Hoek; te Middelburg die van de fa. wed. A, A. Nonhebei; te Vlissingen die van den heer A. J. van Ockenburg Jr. Door den Commandant der Stellin gen van de Monden der Maas en 'der Schelde isi aan den 39-jarigen koopman Mattheus Augusteijn, wonende te Rilland- Bath, 'het verblijf in zijn gezagsgebiexï ontzegd wegens het betrokken zijn bij' den smokkelhandel. Het bestuur van den Prov. Bond van R. K. Kiesvereenigingen bestaat thans uit de heeren: mr. Groot, voorzitter; Vie- nings, le secretaris; Hendrikse, penning meester. Tot eere-voorzitter is benoemd de heer Fruytier. (Msb.) Middelburg. Zondag 2 Juni worden al hier weder een aantal Belgische kinderen .verwacht. Door den kling Zeeland van den Bond van Chr. Zangvereenigingen werd! Donderdag te Middelburg een zeer druk bezocht concours gehouden, waaraan 11 vereenigingen deelnamen. Door alle ver- eenigingen werd een verplicht nummer gezongen, getiteld „Bemoediging", terwip iedere vereeniging bovendien een of meer andere liederen ten gehoore bracht. Door de jury, bestaande uit de heeren Graal van Hoogendorp, voorzitter en 'Pelzer, secretaris van den Bond en ds. Kerkhof van Souburg, werden aan de vereenigin gen het achter hun naam genoemde aan tal punten voor 'het verplichte nummer toegekend: Hosanna, Vlissingen 39; Ho sanna, Wisseukerke 36; De Lofstem, Ka- peïle 34; 'Oefening kweekt Kennis1, Bors- sele 32; Looft den Heer, Heinkenszanct 32; Looft den Heer, 'stl. Hendrikskinr deren "32; Looft den Heer, Zierikzee 32; Hosanna, Krabbendijke 22; Soli Deo Glo ria, 'si Gravenpolder 22; Excelsior, Waar de 19 en Advendo, Biezelinge 19. De groote zaal „van het Schuttershof was veel te klein om alle belangstellenden te be vatten. Goes. Dhr. S. J. Tamminga, alhier, is benoemd tot directeur van de Zangver- eeniging Cloeting's Gemengdkoor. 's Gravenpolder. In de Woensdag ge houden vergadering van ingelanden van den polder ,,'s: Gravenpolder" waren 14 van de 16 ingelanden aanwezig. De re kening over 19161917 werd goedge keurd, bedragende in ontvang f2918.97i/a, in uitgaaf f2349.79, goed slot aizoo f569.18i/2. De begrooting 19171918 ia vastgesteld in ontvang en uitgaaf og f3189.72, met een post voor onvoorzien1 van f 151.95. Hel dijkgeschot blijft £7.50 per H.A., evenals het vorig jaar. Tot ge zworen werd herbenoemd dhr. L. (Wl. Woutei'sen met 13 stemmen. Heinkenszand, Dhr. L. M. Oranje, rijks klerk 3e kl. der directe belastingen ena. ten kantore Hellevoetsluis, vroeger par ticulier klerk ten kantore alhier, isl ge slaagd voor het examen rijksklerk 2e klasse. Ovezand. Met ingang van 19 Mei a.e. isi de commies dienstgeleider der directe belastingen, dhr. I. Jelsma, van liier ver plaatst naar Domburg. Meliskerke. Op den middag van He melvaartsdag is in de Geref. Kerk alhia* het nieuwe kerkorgel in gebruik genomen Nadat eerst de dienaar der kerk Ds. Veen aan de hand van Ps. 6826, 27 gewazeij had op de plaats, die de kunst in 'taiga- meen en het kerkorgel in 't bijzonder heeft in te nemen in onze Godsvareering, heeft de heer A. Standaart van Rotterdam, dj* fabrikant en leverancier van 'torgel i*

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1