epaard, itlzaad, ht, L'ke No, 16» Vrijdag 18 April 1917 81e Jaargang es3 /RAASO. hecht De Groote Oorlog. Binnenland net Lam, en Industrie's, ZONEN en iden ^bediende. Staten-Oeneraal. k, vet Varken uwe Zetaard- PPEJAN Czn., Zoutelande. DONK, 's-Gra- 3 bruine Boo- ekeurd bij de tschappij, bij miburg. Amemuiden. IG: ordt een taal om voor winstgevende drijven. Vak- nder No. 1570 j, Wijnhaven getuigen en gelegenheid bekwamen. T., aan het lar, bij Iminapolder. J. jHOEBÉ IR, schilder, Ivoor Zierik- louw Stoop, DIENST OP |-Neuzen. ;eüng akondiging. Is vm. ö,20, 6.35b). la vm. 5,50, 7.05. |uzen vm. 5.45d). agen vm. 5.05. 1.02 kan de jiiterlijk tot >n de boot 6.29 kan |n tot 6.40, Borsselen 5.38 kan |n tot 6.50. deze boot laging van JENST OP IE. 17 vertrekt laar Hans- [>.50, maar Uitgave van de Naaml. Venn. LUCT0R ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219, Bureau te Middelburg: FIRMA F. .P. D H U IJ L. BURG. Drukkers: öosterbaan Le Cointre, Goes. VERSCHIJNT ELKEN .WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.50 Losse nummers-0.06 Prijs der Advertentiën. 1—4 regels f 0.60, iedere regel meer 15 ck 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. Een ernstig dreigement. Met vreugde denken wij terug aan het Paascbfeest, dat we pas mochten vieren, en aan bet rijke, ongeëvenaarde Paasch- evangelie, dat ons als 't ware bij' vernieu wing toebelrou.wd werd. We denken ook aan de vel© bijieen- komisten' op den tweeden Paaschdag, welke voor het Christelijk Vereenigingsleven meer en meer wordt een dag van wapen schouwing voor des Christens strijd in de Wereld voor de geestelijke goederen en tegen den geest dier eeuw. In Goes, Middelburg en Vlissingen 'had den b.v. genotvolle en vruchtbare bijeen komsten plaats, waarin 'de Christelijke jongelingschap en de Christen-arbeiders gesterkt en gestaald zijn tot den strijd, die hun is'traks wacht. Niet alleen door liet woord, doch ook reeds door het samen zijn. Doch op Tweeden Paaschdag is er nog meer geschied. Er zijn nog meer bijéén komsten gehouden, waar toekomstplan nen gesmeed zijn. Het zou van weinig voorzichtigheid ge tuigen, als we niet a.Cht gaven op een kreet, die van gansch andere zijde komt, en die ons toch zoo veel te zeggen heeft. We doelen op het congres der S. D. A. P., waarvan Troelistra's rede de kern was en de motie het veelbetedcenende be sluit. i Neon we willen niet blind zijn voor wat aan die ziijldë gebeurt. Troelstra streelt naar algemeen kies recht; dat is geen gèheimi. Hij hunkert er naarhij heeft ©en 'groot deel van zijn leven gegeven omi dat te mogen bereiken. En nu 't er bijna is. heeft de begeerte haar /toppunt gekregen. En wee hem, die de zaak van het alge meen kiesrecht in gevaar durft brengen. Wee allen, zoo in als buiten de Eer ste Kamer, die zijn werk willen verijde len. Dan is! de S. D. A. P. er nog! Ze „wijst elke poging om deze Grond wetsherziening uit te stellen of iegen te werken ate een aanslag op de democra tie en de eerlijk verworven machtspositie der arbeidersklasse beslist af; verklaart een dergelijken aanslag niet zonder het sterkst mogelijk verweer te zullen dulden, en richt tot de arbeiders', die met de S. D|. A. P. en het N. V. V. den Strijd voeren voor het algemeen kiesrecht, den dringenden oproep, zich gereed !te hou den om op het eerste teefcen vanwege de partijl, .zoo nooidig in een laatste miachts- volle demions'tratie den wil en de kracht der moderne arbeidersbeweging tot hand having en bevestiging vaii het reeds ver- Is regene tot uiting te brengen." „Het congres bepaalt, dat de oproep aan de arbeiders en alle fabrieken en, werkplaatsen en ook aan de gemobili- seerden zal worden bekend gemaakt." Ziedaar de slotwoorden van de met een „donderend applaus" aangenomen motie. Maar is dan de geest der revolutie ook hier aan 'twerk? Troelstra was niet dubbelzinnig in z'n betoog. Voor massa-staking zal 'hij niet terugdeinzen en ook de gemiobiliseerdien kunnen wel een bandje helpen. In zijn middelen is1 hij derhalve niet erg kieskeurig. Dioch, dat 'hier de revolutie-geest aan 't woord is; behoeft niet nader aangeduid. Laat ons daarom op onze hoede zijn, opdat we straks niet machteloos staan tegenover onzen principieelen vijand. Eerste Kamer- Onze financieels toekomst. Een paar cfjfers. De toestand steeds moeilijker. Gisteren zijn in ons Hoogerhuis de alge- meene beschouwingen over de Staatsbe groting voor 1917 aangevangen. Het financieele vraagstuk o. a. is van alle kanten bekeken. Polak (s.d.a.p.) kwam: met cijfers die 't'n mepsch bang om 'thart maken. Hij ïaamde de schuld tengevolge van de .crisis op ongeveer '1000 millioen. Zuinig gerekend is de jaarlijlksche last daarvan te stellen op 60 millioen. Voeg daarbij (de koslten der onderwijkbevredi- ging, zonder de salarisverhoogingen een 40 millioen 'a jaaxs, voor de onderwijzers- salarissen, voor de andere traktemenlepl, v oor de ouderdomsrenten en voor andere re zaken., dan voorziet deze afgevaardig- rliflnbekorten op den jaarlijkschen f v•- moeten worden gedekt. Nu be- '*J 2l°h niet diep in de kwestie. echts aan de oppervlakte roerde hij het ontzaglijke financieele vraagstuk aan. Hij olstond met als zijn meening uit te spre ken, dat de belastingdienst niet hooger worden mocht en dat aldus slechts twee wegen ter keuze bleven: ofwel hoogere invoerrechten, ofwel monopolies. Dat hij daarbij de door Minister Treub aangekon digde 'monopoliseering der verzekering toe juichte isi te begrijpen. Diepen (r.k.) bepleitte tariefverhoo- ging met beschermend karakter; die Gij- selaar (c.-h.) had woorden van lof voor de regeering en besprak kortelijks de Zon dagswet. Loon '(v.l.) constateerde, dat we ons gewiegd hebben op een toestand van ge moedelijk internationalisme, en Hat we hul uit den oorlog leering hebben te trek ken; v. d.. Hoeven (c.h.) beloonde zich een principieel tegenstander van Polak en kwam vooral op tegen nationalisteerinlg van liet verzekeringsbedrijf. Van de beide Ministers die het woord voerden, had de heer Treub alleen op het debat te antwoorden. [Minister Cort van der Linden had slechts in het debat eenige huldebetuigingen opgeteeiketnid aan het adres: der Regeering voor haar buiten- landsch beleid. Hij dankte hiervoor en zei tevenis, dat de toestand steeds moei lijker wordt en de eenige houding voor de Régeering wezen kan: post vatten op den bodem) van liet volkenrecht, al brok kelt dat naar alle zijden af. Met een zinspeling op de bekende kwestie der ge wapende handelsschepen, ziei hijg dat de Regeering naar geen enkele zijde eenige gunst bewijzen mocht. Beknopt overzicht van den toestand. Het weder is vochtig en stormach tig, zegt een Engelsch communiqué. En de Duitscher staat z'n man weer, voegen wij er aan toe. Ondanks koude, regen, sneeuw en ha gel wordt de strijd voor Atrecht krach tig voortgezet, doch met zeer afwisse lend succes. De stijl van het gevecht doet in niets herinneren aan het groote succes der Engelschen, dat den kamp inluidde. Reuter zegt „Uit de verklaringen van gevangenen is het thans volkomen duidelijk, dat, of schoon de Duitschers onzen aanval ver wachtten, zij niet meenden dat hij zoo spoedig en over zulk een uitgestrektheid zou plaats vinden. „Het resultaat was dan ook, dat zij eenigszins verrast waren, fnaar thans schijnen zij versterkt te zijn in posities, waarop onze aanvallen hen liebben te ruggeslagen en waar zij een wanhopi- gen tegenstand tegen onzen zwaren druk bieden. „Zij deden verscheidene tegenaanval len, maar deze hadden, behalve die bij Bullicourt, geen succes. „De gevechten om de sleutelpositie Monchy Le Peux waren verbitterd, doch volgens de laatste berichten hebben wij alle voordeelen op dit punt behouden en ons in de ruïnes van het dorp ver sterkt". Als Reuter spreekt van de „versterkte posities" van den vijand, van hun „wan- hopigen tegenstand" en van „tegenaan vallen" kunnen we gerust concludeeren, dat de voorwaartsche beweging der ge allieerden volkomen gestuit is. Als we hierbij niet uit het oog ver liezen, dat de strijd inderdaad nog fel gestreden wordt, dan komt men er toe te zeggen, dat de Duitscher nu weer z'n man staat. Intusscben is het verdere verloop niet te voorzien. De Engelsche berichten zeggen, dat aan het Engelsche front iedereen vol moed is en meent, dat nu de beslis sende strijd zal worden gestreden, dat do Duitsche weerstand gebroken is, al strijden de Duitschers nog krachtig, en dat het einde nu wel spoedig zal ko men. En daartégenover staan de verzeke ringen van Von Hindenburg: „Het West front is nu zoo krachtig, dat iedere .aanval erop mislukken moet". Ook de breuk tusschen Uruguay en Duitschland wordt in officieele kringen te Montevideo waarschijnlijk geacht. En Costarica deelde door zijn diplo- matieken vertegenwoordiger aan het staatsdepartement te Washington mede, dat de republiek de oorlogsverklaring van Wilson aan Duitschland ondersteunt en bereid is zoo noodig dit te toonen. Straks staat dus geheel Amerika te gen de centralen. Wat betreft de redenen, die de V. S. ertoe hebben .geleid Duitschland den oorlog te verklaren, de regeering van Argentinië erkent de rechtmatigheid van dezen stap! „wegens de schending van de beginselen der neutraliteit, die be krachtigd zijn door bepalingen van het internationaal recht en die als besliste aanwinsten voor de beschaving worden beschouwd". Toch blijft het voorloopig nog onzij- 'dig. De correspondent van de „Daily Mail" te New-York verneemt, dat de regee ring in principe besloten heeft tegen het voorstel van Roosevelt om een ex peditiemacht voor onmiddellijke uitzen ding naar Frankrijk bijeen te brengen. De legerautoriteiten zijn het met de re geering eens, dat er geenerlei militaire strijdkrachten naar Europa zullen wor den gezonden eer een millioen man ge oefend zijn en een tweede millioen be gint te oefenen. v Dat beeft dus den tijd nog. Wie rept daar van vredesgeruchten... Engeland heeft kolen.te veel. Terwijl in Frankrijk en Italië iederen dag het gebrek aan kolen grooter wordt, heeft men in Engeland kolen te veel. Door het gebrek aan laadruimte hebben b.v. de mijneigenaars in West-Schotland de grootste moeite hunne producten kwijt te raken en in verband daarmede om het bedrijf gaande te houden. De kolen- prijzen zijn dan ook overal gedaald en zelfs de omstandigheid, dat in verschil lende gedeelten de productie is afgeno men, in verband met de vrachtmoeilijk heden, heeft de prijzen niet naar boven kunnen drijven. Overal wordt het ge brek aan laadruimte sterk gevoeld. Zoo bestaat in Newcastle een leven dige navraag naar bijna alle soorten ko len, maar blijft het aantal contracten, dat inderdaad afgesloten wordt, zeer ge ring, daar de zekerheid ontbreekt, dat do orders, met het oog op het gebrek aan voldoende schepen, ook zullen kun nen worden uitgevoerd. In het. Cardiff-district blijft de markt zeer flauw, zoodat de toestand der mij nen aanmerkelijk slechter geworden is en verschillende niet meer in staat wa ren het bedrijf in den tegenwoordigen omvang voort te zetten. Ter illustratie van de lage koleripnjz'en, diene, dat in dit district b.v. de beste Monmoutshi- res 2324 shilling noteeren en dat voor beste Eastern V-alleys dezelfde prijs be taald wordt. üe Argentijnsche Oogst. Naar wij aan de Times van 30 Maart ontleenon wordt het besluit dier Argentijin- isehe regeering, den uitvoer van tarwe te verbieden, voldoend© verklaard door de officieele verbeterde schatting van den oogst van 1916/17, die thans gepubliceerd ik Vergeleken bij de oorspronkielijue schat ting vertoont deze schatting een verdere achteruitgang in den opbrengst van 1.000.000 quarter tot 8.750.000 quai'ter. Naar verwacht wordt, zal de oogst van dil jaar de slechtste zijn van ile laatste 16 jaar. Men verwacht ook, dat de oogst van haver én lijnzaden dit jaar bijzon der slecht zal uitvallen. Van de laatste wordt de -opbrengst geschat op 102.000 ton 'tegen 998.000 ton jn het afgeioopen jaar. Korte oorlogsberichten. Wilson teekende in liet Witte Huis de oorlogsverklaring aan Duitschland met een pen, welke Mevrouw Wilson herni ter hand stelde en welke deze als een kost baar souvenir zal bewaren. De Kölnische Volkszeitung meldt, dat 28 jonge marine-soldaten uit Zuid- Chili na een reis van 124 dagen op een schip van 64 jaren oud afgelegd te heb ben, in een Duitsche haven zijn. aange kómen. De Russische strijdkrachten in Frank rijk hebben trouw gezworen aan de nieuwe regeering en hebben haar voornemen te kennen gegeven tot aan de overwinning te vechten. De kardinaal en aartsbisschop van München von Bettinger is aan een be roerte gestorven. Persitelegramlmen uit Mexico melden, dat Carranza een boodschap aan het con gres voorbereidt, waarin hij, naar verwacht wordt, 'den uitvoer van sommige artike len zal verbieden. Naar verluidt, be schouwt de regeering der Vereenigde Sta len elk ingrijpen van Mexico in de ver scheping van producten van de Tampico olievelden als een onneutrale daad. Dinsdag is een Engelsch patrouille- sfchip op een mijn ggloopen en gezonken; twee officieren en 14 man worden vermisit. Het Dep. van Oorlog deT Ver. Sta ten heeft een oproep gereed, waarbij1 een half millioen vrijwilligers onder de wapens worden geroepen ter aanvulling van het regelmatige leger en de eenheden der na tionale garde. De vrijwilligers zullen bij het einde van den oorlog ontslagen worden. De Duitsche bladen verspreidjen nu een opwekking om: edels teenen en pare len met een waarde van ten minste 200 mfc. in te leveren, die door bemiddeling van de Zuid-Afrikaansche diamantenregie te Berlijn in het onzijdige buitenland van de hand. gedaan zullen worden. Wie dit wensclit, kan de getaxeerde waarde in geld ontvangen. Anders |doet hij afstand van zijn bezit en steunt hij het rijilc met geld. Het heet, dat de Duitsche regeering nu reeds1 60000 ton tarwe en 20000 ton haver in Argentinië heeft opgekocht, voor na den oorlog. Het Amerikaamsehe ministerie van Oorlog heeflt 3 millioen bommen met stik gassen besteld, voorts modellen van gas maskers en 'Mijmverpers. Engeland zal zich niet tegen de overbrenging van de familie van den ex- tsaar van Rusland naar Engeland ver zetten, indien de voorloopige regeering' hiertoe zal besluiten. Vrijdag stond in Aken op het per ron tusschen eenige wagons met oud oor logstuig een wagen van latten. Tusschen de latten glinsterde goud. Dat wekte de nieuwsgierigheid.... 'LWaren de enge len-figuren van de Pont-Fragnie te Luik, die met de laatste tentoonstelling aldaar zoo de aandacht trokken. Die verguld bronzen engelen waren, in een beesten wagen op weg naar de snmelterij. In de grensplaats Boeholt wordt thans voor een pond vveilemeel 3.30 ank. betaald. De overheid in Pruisen heeft het publiek verzocht de toezending van pak ketten niet levensmiddelen aan militairen aan ;hel front te staken, omdat" men in de eigen woonplaats deze levensmiiddeleinl niet missen kan. Natuurlijk weer om eigen mannetjes te sparen, worden van uit Enigeland po gingen aangewend om Japan te bewegen een troepenmacht naar het Westerfromt te zenden. Naar de „Voss. Ztg." yerneemt zullen Frankrijk,. Rusland en Engeland hieromtrent gezamenlijk stappen doen). Volgens een telegram van het Corr. Bur. uit Ladbaeh' heeft Keizer Karl een bezoek gebracht aan het Isunzofront en Triest. De Keizer had besprekingen over den militairen toestand met den legercom mandant Borovitsj en- verleende wederom tal van onderscheidingen. Te Opcina be zocht de Keizer het herstellingsoord, voor gewonde en zieke soldaten. Te Triëst Wekte het onverwachte keizerlijk© bezoek groote vreugde. Gisteren keerde hij weder naar het kasteel Saxenburg terug. De Frarusehe regeering heeft thans bepaald, dat krijgsgevangenen die arbeid verrichten aan het front, minstens 30 kilo meter van de vuurlinie verwijderd Moeten blijven.- Ten gevolge van een met die Duit sche regeering getroffen overeenkomst zul len de Franse he krijgsgevangenen die sinds begin Februari binnen de zone van den Duitschen etappendienst arbeid moe sten Verrichten, weldra wéder naai- de vroegere kampen teruggebracht .worden. Bij een tooneelvoors,telling in Duitsch land werd den uitvoerenden in plaatsi van de gebruikelijke bloemen, een be zending vruchten, worslt en dergelijk© aan geboden. De republiek Cuba z.al 12.000 mian onder dé wapenen roepen, die onder lei ding van de Vereenigde _Staten zullen wor den gesteld. Naar „Le Journal" uit Rome ver neemt, heeft die koningin van België in 't begin van deze maand eenige dagen t© Florence vertoefd in gezelschap van hare dochter. Bij haar vertrek liet de koningin prinses Made José achter op een leeken- kostschool onder controle van den staat. Koningin Elisabeth .heeft blijkens haar verblijf te Florence verschillende ker ken en musea bezichtigd; ook bracht zij bezoeken aan militaire en andere hospi talen. Het SpaanisChe s.s. San Futgencio> is zonder waarschuwing getorpedeerd. De Engelsche bladen doen een beroep op hot publiek, om per week en per hoofd 1 pond brood uit te sparen, totdat de nieuwe oogst binnen is. Er zijn veel voor beelden ,'dat in huishoudingen en restau rants brood wordt verspild en in het be lang vafi, het land \vordt er opi aangedron gen, zuinig te zijn met voedingsmiddelen. De persi zoekt eveneens een oplossing voor de moeilijkheden, ontstaan bijl dep nationalen dienstplicht, opdat er geen te kort 'moge ontstaan aan manschappen, die het leger noodig heeft, en in Juli een kwart millioen vrijwillige arbeiders gereed staan. Naar de correspondent te Antwer pen van het „Algemeen Handelsblad" meldt, heeft het Duitsche bestuur te Gent een verordening uitgevaardigd, waarbij aan de stad Gent haar aan vraag tot oprichting van een honden slachterij wordt toegestaan. Dat men wel dra in andere steden van België dit voorbeeld zal volgen lijdt, meent de correspondent van het „Handelsblad", niet den minsten twijfel. Want de toe stand is zoo, dat men het gebrek iede ren dag op1 ontzettende wijze ziet toene men. Politiken rekent uit, hoe talrijk de volken zijn die in den oorlog zijn be trokken. Het "blad rekent er China bij, waarvan het verwacht, dat ook Ameri- ka's tweeden stap zal volgen. Ook re kent het er uit den aard de bevolking van de koloniën bij. Zoo komt het tot 1,324,635,600 menschen aan den kant der entente, en 156,926,000 aan den kant der centralen. Bij dit laatste getal zijn nog geteld ruim 12 millioen inwo ners van de Duitsche kolonies. De ze ven onzijdige Europeesche landen Ne derland, Skandinavië, Zwitserland, Spanje en Griekenland tellen tezamen 46,783,000 menschen. De Weensche Rundschau heeft be licht uit Petrograd ontvangen, dat de oor logsverklaring van de Ver. Staten de vtc- desstemming van de Russische arbei dersklasse heeft aangewakkerd. Gregory, de hoogleeraar in de theo logie aan de universiteit to Leipzig, die op ruim ?0-ja,rigen leeftijd, hij1 het uitbreken van den oorlog als vrijwilliger zich aan meldde, is' nu gqsneuvetd. Hij1 had het tot „Vize-feldwebel" gebracht. v Conflict PosthumaTreub? Eenigen tijd geleden namen wij een tegenspraak van het Corr.-Bureau op van het bericht in „De Tijd" als zou er wrijving bestaan tusschen de minisr ters Treub en Posthuma. Na dien tijd werd over deze kwestie niets meer vernomen. Toch zijn de heide ministers het niet in alle opzichten eens. Naar het „Hbld." echter vernam, -loopt het meeningsver- schil niet zoozeer over de binnenland- sche levensmiddelenvoorziening als wel op de wijze waarop de export zal wor den geregeld. Naar men weet is op dit oogenblik in voorbereiding de oprich ting van een export-vereeniging, over welk lichaam alle uitvoer zal loopen. Van de zijde van Minister Posthuma nu wordt het er op toegelegd, dat dezelf de personen, die hem thans adviseeren, ook in die vereeniging de leiding zul len hebben. Min of meer werd daarop' gepraejudicieerd door het voorzitter schap van de voorbereidende vergade ringen over te laten aan den bekenden heer Schim van der Loeff, die zich, naar bekend is, door zijn minder gang bare overgangsvormen, nu juist niet po pulair heeft gemaakt. Deze persoonlijke eigenschap buiten beschouwing latende, zou het bezwaar van Minister .Treub vooral zijn dat de belangen van den Mnnnenlandschen con sument en producent door dezelfde per sonen moeten worden behartigd. De heer Treub wenschte een lichaam, dal vooral de belangen van den consu ment zou behartigen. Daartegenover moet Minister Posthuma in een dier voorbereidende vergaderingen de vrees hebben geuit, dat de boeren dan wel eens recalcitrant konden worden en hun gronden braak laten liggen. En in antwoord daarop moet de heer Treub dan hebben gezegd, dat de Re geering er dan ook nog is om met de meest krasse maatregelen op te treden. Binnenkort zal nu wel blijken, hoe de uitslag van de voorbereidende besprekin gen is. De bedoeling schijnt voorloopig een betrekkelijk uitgebreide vereeniging op te richten, waar ieder deel van han del en industrie vertegenwoordigd zal zijn. Uit deze vereeniging wordt een uit voerend comité gekozen, dat aangevuld zal worden met een regeeringscommis- saris. Voor de dagelijksche leiding zul len een drietal directeuren benoemd worden. Is de vereeniging nu eenmaal gecon stitueerd, dan zullen geen consenten meer worden uitgereikt, doch de geheele uit voer over de vereeniging loopen, die de uit te voeren producten opkoopt en de baten in 's Rijks schatkist stort. Schadelijke gevolgen van ons wittebrood. In verband met klachten, geuit om trent de samenstelling van ons tegen woordige wittebrood en de kwade ge volgen daarvan voor maaglijders, heeft de „Tel." zich om inlichtingen gewend tot den bekenden specialiteit op het gej-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1