Dinsdag 13 Maart löl1# 31e J narflpmg No 137 rkenzaa en een Uiig SCHAAP, rm en bij inschrijvini ij Vlotdeaien, en een Marriepaard, ame Knecht andknecht en een Meid, sterknesht e Maid-Huishaadster Meid De Groote Oorlog. WLAND, voor verplaatsing als nieuw Wagenhui* op steenen fundament op gevraagd. sn Gerstntm, en Tarwestroo, sn voir ds Zaai, g«id Werkpaard. Arbeiders, Dienstbode, Binnenland m voor 1 jaar 80 o.A. (4 Gem. 227 R.)| eel b/d Vleugeldijk. sbiljetten in te levere 8 Maart 1917, ten kantors VAN DISSEL te Goes, lichtingen zijn te bekome! - ed 4,60 M. met twee sta: n bij W. WALRATEN t. Laurens. P. KOOLE, Souburgj B KOQE NSE, Biggekerke. E KOÜE tte Varkens, en plm. 250 K. G.ook bij SE, Biggekerke. ■- E KOOE alfds Vaars, of een rskoe 3e kalf, EJAN, Tramstation Zoutelande. AANGEBODEN: ïinderden prijs. Te be- r. B 188, Oost-Souburg. E KOOB door de Z. L. M., Commissionair, Wol* KOOE Serooskerke (W.) KOOE DUINE, Arnemuiden. KOOP ooskerke (W.) Uitgave van J.e Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goess IANSE VORSTSTRAAT 2ÏI» Bureau te Middelburgs (FIRMA F. P. DHüiJ L. BUK®, Drukkers: Oosterbaan Le Cointro Goes. f. KOOP en een jonge vare MAN, Fort, VJissingen. metselwerk gevraagd, EN, Timmerman, St. Laurens. Mei a.s. voor Gapinge beschikbaar) UTSE te Koudekerke. ed. F. DE KEIJZER agd een loon. Wasch buitens- ICK, café „de Kroon", met 1 kiud vraagt der een jaar, P G., liefst uit Adres J. "VAN DE eksarbeider, Kouue* Met IMONSE, Gapinge. Rechts doot niet mee. De voorzitters van de linksche partijen in de Kamer hebben, gelijk mien weet, een wetsontwerp ingediend ter Verhooging van de salarissen van alle onderwijzers bij het lager onderwijs, 't Zou maar om 'n 2 a .3 millioen gaan! Maar rechts deed niet mee. In de V r ij z i n n i g Democraat .be treurt Th. M, K(etelaar) het, dat de voor zitters van de rechtsche groepen tot het voorstel niet hebben willen medewerken. De voorstellers schrijven in de Memorie van Toelichting: De ondergeteekenden vertrouwen, dat de regeering dé motieven, welke tot hun nen stap hebben geleid, zal weten te waardeeren en zal willen overwegen of zij tot de totstandkoming van de voorge stelde wet hare medewerking kan rer- leenen. Met de voorzitters van de groepen der rechterzijde gevoerde onderhande lingen, welke niet tot de dezerzijds zeer gewenschte overeenstemming mochten leiden, hebben de indiening van dit voorstel vertraagd. "Waarom nu deed men onzerzijds niet mede? Gevoelen we niets van den nood, waar in de onderwijzers verkeeren? leder weet, dat het tegendeel waar is. Toch sloot rechts zich niet bij voor melde actie aan. De Nederlander zet klaar uiteen, waarom het dit niet deed. Tot goed be grip van de zaak willen we deze uiteen zetting overnemen. De heer Ketelaar', aldus het blad, be grijpt de houding van rechts niet, en schrijft: „De heeren moeten dit maai- aan de onderwijzers van hun richting duide lijk maken". Dat: „aan de onderwijzers van hun richting" is teekenend. De Kamerleden „werken" dus voor de onderwijzers van hun richting. Met zoo'n woordje wordt de opvatting, die tal van Kamerleden van hunne roeping hebben, zoo aaxdig geken schetst l Ons komt het voor, dat rechts zijn houding den lande zeer gemakkelijk dui delijk kan maken. Immers hebben, zijn wij wel ingelicht, de voorzitters der recht sche groepen, daartoe gemachtigd door de daartoe behoorende Kamerleden, wel degelijk meegewerkt tot het nu ingediend wetsvoorstel; men mag aannemen dat, zoo de regeering er zich niet tegen verzet, geheel de Kamer het zal aanvaarden. Maar wat hebben de gegadigden daar aan, indien de Regeering, die nu een maal en gelukkig ook de schatkist beheerscht, tegen die uitgaaf bedenking maakt? Zeker, de Regeering zal „de mo tieven" de uitgesprokene althans „waardeeren", en zal ook „overwegen of zij haar medewerking verleenen kan". Maar als zij dan tot de slotsom komt: Neen, wat zal men dan verkregen heb ben? Dit, dat de Kamer, die de financi- eele verantwoordelijkheid niet te dragen heeft, en dus royaal kan zijn, „Ie beau röle" speelt, en dat de Regeering met smaad wordt overladen. Dit nu leek rechts onbillijk, omdat het zich bewust is van de financieele lasten die, thans vooral, het gouvernement te torschen heelt, weshalve de voorzitters uier groepen niet mede wilden onder bee kenen, tenzij hun vooraf de verzekering kon worden gegeven dat de Regeering ge heel of gedeeltelijk zfeh tot toegeven bereid had verklaard. Daarvan is echter niets ver nomen. Uit „partijoogpunt" had rechts na tuurlijk anders moeten handelen. Hoe meer smaad en hoon der Regeering bij de stembus ten deel valt, hoe gemakke lijker men bij de stembus zegeviert, al thans de meerderheid haalt. Maar naar rechtsche opvatting van oonstitutioneele plicht moet de Kamer elke Regeering steunen in alles wat zij, stond zij op Regeeringsstandpunt, d.w.z. ging zij uit sluitend met 's lands belang te rade, doen zou. Met het oog daarop liet rechts zich dit „politieke voordeeltje" ontgaan. Links stond op eenigszins ander stand punt. Niet, alsof het de juistheid van bovenstaand standpunt niet zou erkennen; noch omdat wij het verdenken, enkel om politieke voordeeltjes te hebben gehan deld. Wij laten deze laatste onderstelling iqi5 a.an a"deren. Maar omdat links in 13 bij de stembus beloften gedaan heeft, eest u kamerleden van links er dus op dit -/ zÜn te bewijzen, niet natuurlijk, cien 2 vt11 S°efl inzicht in 's lands finan- z on i n gehad, maar dat zij het toch zo° goed meenden. da in 'ed'ls, dat zulke beloften niet ge- Wü u Verviel die noodzakelijkheid, den la,0p2n' dat de heer K. nu tevre- je- ,zHn- En het land ook. Ve Zeeuw VERSCKtfHT ELXEK WERKDA& Bsknopi overzicht van den tcestand. Wo hebben er duidelijk op gewezen, dat de bezetting van Bagdad voor de Engelschen van bijzondere beteekenis is. Buiten de belangrijke moreele gevol gen, die uit de bezetting voortvloeien, kan het feit misschien ook gewichtige strategische gevolgen nog hebben, wan neer de Engelschen er in slagen om hun opmarsch Noordelijk van Bagdad snel door te zetten, en de terugtrekkende Turken met .groote vlugheid terug te dringen. Dan bestaat er kans, dat de Turken, die hun troepen in West-Perzië ver voor- uitgebracht hebben, in de klem geraken en geen gelegenheid meer hebben om zich behoorlijk uit de voeten te maken. De Turken trachten zich aan dat ge vaar te onttrekken, door hun troepen zoo snel mogelijk uit Perzië te verwijderen. Doch van dien kant zetten de Russen hen met succes na. Op 8 Maart wierpen hun troepen in de richting van Hama- dan de Turken uit een positie bij Bis- soutoun en bezetten dit punt. Op de hie len gezeten door de Russische troepen trokken de Turken naar Hadji Abad terug. Wel heeft dus de actie in Mesopo tamia haar hoogepunl bereikt, doch za blijft in do naasto toekomst toch nog van niet geringe beteekmis. Reutor heeft van „gezaghebbende zij de" de volgende bijzonderheden verno men over de gevolgen van rlen val van Bagdad. „De val van deze stad zal een krac-hti- gen terugslag hebben niet alleen op de Arabieren in Mesopotamia, Eedjaz en Oost-Syrië, maar ook in Perzië, Afghanis tan en de aangrenzende streken van cen traal-A zië. „Aan de Pferzen is de val van Bagdad bijzonder welkom, als een aankondiging, dat Kerbela en Nejeff spoedig van de drukkende hand T,~- dien bevrijd, dio verleden jaar heilige plaat sen heeft ontheiligd, die den aanhangers van den Perzischen Islam dierbaar zijn, waartoe ongeveer een half millioen van het millioen inwoners, dat de provincies van Bagdad tellen, behooren. „Tot vóór enkele dagen bezaten de Tur ken een 30.000 vierkante mijlen Perzisch gebied, welke onder de vernielingswoede der Turken hadden to lijden. Dé Turken zullen nu gedwongen worden, het Per zisch gebied te ontruimen, terwijl de ge volgen nog wei n rwxT.ottiger voor hen zullen zijn. „Hoe groot, ook de terugslag van "(ten val van Bagdad in hot Oosten is, de deprimeerende invloed te Berlijn en on der de Duitsch-gezinde regeerders te Con- stantinopel zal nog aanzienlijker zijn. In dit verband wordt gewezen op de verijde ling van den droom betreffende den aan leg van een spoorwegverbinding Berlijn— Bagdad. Het werk der Duitsche expansie in het nabije cn het Centrale Oosten tijdens de laatste jaren, Zal door dit feit worden te biet gedaan". Op het Westen wordt 't wel levendiger. Ook de luchtactiviteit wordt met den dag aanzienlijker. Vrij algemeen is men er zich van be wust, dat groote dingen te gebeuren staan. Een offieiëele Havas-nota kondigde ge beurtenissen aan op het Westfront, die men in Frankrijk met bet „grootste ver trouwen" verwacht. Ook wij aldus antwoordde aanstonds Berlijn zien deze gebeurtenissen met groot vertrouwen tegemoet. Voor een paar dagen is gemeld, dat de Belgische grens weer gesloten is. Thans verneemt men, dat de sluiting Zes weken zal duren. De veronderstelling wordt bevestigd, dat de sluiting in verband staat met troepen transporten naar België. Inderdaad rijn gedurende de laatste dagen in het vesting- gebied van Antwerpen, in de Kempen en talrijke andere streken van België enor me troepen-massa's gearriveerd. Het gros dezer troepen komt uit Roemenië en ziet er zeer vermoeid uit; de trains bestaan voornamelijk uit Roemeensche paardjes en wagens. Ook in andere kwartieren bereidt men gewichtige zaken voor. Zoo meldt De T ij d uit Weenen Het is hier een openbaar geheim, dat een Oostenrrjksch offensief op de aller grootste schaal tegen Italië is voorbe reid, en spoedig zal begonnen worden. De leider der operaties daar is Conrad von Hötzendorf. Het nieuwe offensief is van dien aard, dat hot kan worden door gezet, ook indien de Entente een tegen offensief mocht beginnen op welk gedeelte van het front en in welk land ook. Men houdt zich hier verzekerd van het succes tegen Italië, en zonder van de andere fronten groote verwachtingen te hebben, meent men althans dezen bond genoot van de Entente den genadestoot te zullen toebrengen. De verwijdering tusschen Amerika en Duitschland schijnt nog maar steeds voort gang te hebben. Het staatsdepartement heeft aan alle vertegenwoordigers van vreemde staten te Washington medegedeeld, dat Aineri- kaansche schepen, welke door de Duit sche onderzeeërszóne varen, een bewa pende wacht aan boord zullen hebben voor de bescherming der schepen en der levens van de personen, die zich aan boord bevinden. Het is niet duidelijk, of de bewape ning verplichtend zal zijn, doch het ma rine-departement zal alle schepen bewa penen, (lie daarom vragen. Vreemde handelsvaartuigen mogen van Amerikaanse he havens uitklaren, zélfs al zijn ze zoowel van voren als van ach teren bewapend. Dat daardoor de oorlog tusschen Duitschland en de Ver. Staten onvermij delijk zou worden ziet men in Washington volkomen in. Dat dit de vooropgezette bedoeling van president Wjlson is, mag betwijfeld wordenmaar in Amerika weer klinken steeds meer stemmen, die het wënschen. Intusschen dreigt het ook tusschen China en Duitschland tot een breuk te komen. Het Chineesche Huis van Afgevaardig den beeft in geheime zitting met een meerderheid van 300 stemmen de diplo matieke staatkunde der regeering goedge keurd, en besloten de betrekkingen "met Duitschland af te breken. De Entente heeft te Peking dus met meer succes gearbeid dan Duitschland. in Mexico. Langzamerhand worden zoo alle vol keren slachtoffers van de wereldverdwa- 21'Moge de bede va'n een ootmoedig Ne derland verhoord worden, opdat wij bui ten dien gruwel der verwoesting blijven. Spaar, o God, ons volk en erve In den grooten oorlogsbrand I Laat geen vijand 't kleinood werven, Door Uw macht bewaard, geplant. Vrede, vrede, vrede ruische Over 't bloedgedrenkte veld, 't, Koren weer op 't slagveld suize, Liefde heersch', en haat versmelt.' I De torpedeering van het (Noorsche) Re- liefschip „Storslad" door een Duitsche duikboot, ondanks de verklaringen die ver leden week over de houding der Duit sche regeering tegenover de schepen van het „Relief Fund" werden afgelegd, is een teekenend verschijnsel van den geest dien de Duitsche duikbootcommandanten bezielt. Het had een vrijgeleide en zou wor den ontzien. Toch werd het zonder waar schuwing getorpedeerd. Boos opzet kan niet in 'tspel zijn. Wat dan? Misschien wel zenuwachtigheid of angst Korte oorlogsberichten. In Oost-Friesland wordt veel afval van visch, koppen etc., gebruikt voor vee voeder; zelfs in groote vaten wordt het uit de kustplaatsen aangevoerd. In Duitschland moeten alle koper- deelen aan bouwwerken en bliksemaflei ders alsmede de platinadeelen aan do afleiders aan het rijk worden geleverd. Op de Oostenrijksche staatsspoor wegen zal 1 Mei geen zomerdienst wor den ingevoerd. De tegenwoordige dienst regeling zal (eenigszins gewijzigd) tot het einde van den oorlog van kracht blij ven. De „Bazeler Nachrichten" schrijft, dat het geval van Dr. Zindel, die om gekomen is bij de catastrophe der „La- conia" en dus een slachtoffer van den onderzeebootoorlog is geworden, voor Zwitserland er een is van principieel© beteekenis. Men kan er van 'overtuigd zijn, dat de Bondsraad in een nota aan Duitschland de consequentie van het ge val en de rechten van Zwitserland zal weten te verdedigen. In Pruisen worden jongelieden tus schen 15 en 18 jaar opgeroepen, om zich als vrijwilliger bij de marine aan te melden. Keizer Karei heeft een legerorder uitgevaardigd, waarbij de straf van het „Anbinden" wordt opgeheven. Het „An- binden" is een in d'e Duitsche en Oosten rijksche legers gebruikelijke straf, be staande in het vastbinden van soldaten aan een kanon, boom of paal. De chef van den generalen staf van het Oostenrjjksch-Hongaarsohe leger, ge neraal der infanterie Arz von Straussen- berg, is jn verband met besprekingen over de operaties gisteren in het Duit sche hoofdkwartier aangekomen. Italiaansclie vliegers hebben bom men geworpen op Triëst en andere ste den. De Amerikaansche gezant Guthrie te Tokio stierf plotseling aan een beroerte. Kapitein Alfred Fritsen, vermoede lijk een Duitsch officier, is in verband met het complot om het Welland-kanaal (Amerika) te vernielen, in hechtenis genomen. De Duitsche vliegenier Hans Voll- möller is bij een proefvlucht veronge lukt. De Tsaar van Rusland, die geheel van zijn ziekte hersteld is, is in het groote hoofdkwartier aangekomen, aldus bericht uit Kopenhagen. De correspondent van de Matin te New-York is gemachtigd tot het bericht dat de president en de ministers de uit barsting van den oorlog tusschen de Ver- eenigde Staten en Duitschland binnen een maand verwachten. De New-York Herald verneemt, dat Weer drie Amerikaansche schepen naar entente-havens onderweg zijn. De schepen zijn niet bewapend. Het zijn de Algonquin de City of Puepla beide naar Londen en de Illinois, onderweg naar Havre. Generaal Smuts is uit Zuid-Afrika te Plymouth aangekomen, om deel te ne men aan de rijksconferentie. Het Noorsche s.s. Thode Fageland. is eergisteravond bew. het vuurschip Maas zonder waarschuwing getorpedeerd. Vol gens den kapitein bracht de bemanning 12 uur in de sloepen door. Er werd nog op de schepen geschoten toen zij er in plaats namen. anra FH i sh B 1 tare 3 boord. Zes man verdronken, twaalf wer den door de London aan boord genomen en naar Noorwegen gebracht. De Rosborg kwam met mais van Amerika. Bij het in werking treden der duikbootblokkade lag het schip in een Engelsclie haven. Later werd het vrijgelaten. Toen trachtte het op eigen risico door het gevaarlijke ge bied te varen. Het eerste gevolg van den siaat van oorlog tusschen Duitschland en Ame rika zou zijn een machtige vloot van houten schepen' die mede zou helpen om Engeland van voedsel te voorzien. Gis teren heeft de Federal Shipping Board een oproep tot een conferentie verzonden aan de voornaamste scheepsbouwers van houten vaartuigen aan de kusten van At- lamtischen en Stillen Oceaan. Het yoor- nemen is om een groot aantal staand aard- schepen. van 3000 tot 3600 ton te bouwen. En de bedoeling zou zijn, om deze schepen te gebruiken in de transatlantische vaart, voornamelijk „voor het transport van le vensmiddelen naar andere natiën, wier belangen in overeenstemming zijn met die van de Ver. Staten in geval van oorlog". Hout zal eveneens worden toegepast bij den bouw van duikbootjagers. Tweeërlei natuurbe schouwing. Ter gelegenheid van het gouden ju bileum van dó Jongelingsvereeniging „Thimotheus" te Rotterdam, hield Prof. H. Bavinck, van Amsterdam, een lezing over het onderwerp: „Tweeërlei Natuur beschouwing". Wanneer straks de vrede op de wereld zal wederkeeren, zoo zeide spr., dan zul len wij geplaatst worden voor een geheel nieuw maatschappelijk leven; een geheel veranderd intellectueel leven zal zich ont wikkelen, en in dit verband is de opvoe ding der rijpere jeugd een dringende q^sch. D© Christelijke wereldbeschouwing, en daarin ook de natuurbeschouwing, moet de jeugd worden ingeprent, en hierin vindt ook de jongelingsvereeniging een taak. Natuurlijk zal deze zich slechts kun nen uitstrekken over de beginselen. Hierna ontwikkelde spr. hoe iedere we reldbeschouwing rekening moet houden met drie factoren: God, de natuur, en de geschiedenis, of liever: met God, de wereld en den mensch. Nu is in de verschillende wereldbe schouwingen dit het verschil, dat men uitgaat van één dier factoren. Zoo heeft de theosofie langs bovennatuurlijke we gen het wezen Gods willen verklaren, de Grieksche philosophie heeft de natuur als uitgangspunt genomen, en getracht deze binnen de natuur zelf te verklaren, Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse ,006 *»rljs der AdvertentlSn s 5 regels ƒ0.50, iedere regel meor 10 et 3-maaI plaatsing wordt 2-maal berekend Bij abonnement voordeelige voorwaarden Familieberichten van 110 regels ƒ!.•—- iedere regel meer 10 ct. terwijl Socrates is uitgegaan van den mensch, en in een deugdzaam leven de oplossing zocht, I 'li! In de sceptische vraag van Pilatus: „Wat is waarheid?" openbaart zjch So crates' levensbeschouwing. In dien donkeren tijd heeft God het licht van het Evangelie ontstoken. Dit Evangelie komt met tweeërlei eisch: „God te kennen, en Jezus Chris tus, dien Hij gezonden heeft". Door het Rooinsch-Katholicisme is de gedachte der ascese (onthouding) in het Christendom ingekomen, een streven, dat de natuur, het lichaam, geheel naar den achtergrond schuift. Op dit streven is reactie gevolgd, en toen heeft de mensch God weergevonden niet alleen in de Schiift, maar ook in de natuur, en hieruit is een wereldbeschou wing ontstaan, welke niet on-Christelijk, maar wel on-Roomsch was. Onder den invloed der sterrenkunde, welke alles met zekerheid kan vaststel len, heelt deze wereldbeschouwing zich tot ideaal gesleld om alles mechanisch te verklaren, en dat is het begin geweeest der materialistische mechanische wereld beschouwing, die wij in het eind der 18e en het begin der 19© eeuw in Frankrijk! vinder. Deze wilde alles als de werking van een machine verklaren, ook zélfs het zieleleven van den mensch. Karl Marx, do groote socialist, ging nog verder en wilde deze theorieën op het geheel© maatschappelijke leven toepas sen. Alle stellingen dezer wereldbeschou wing zijn echter langzamerhand door de wetenschap veroordeeld. Door de scheikunde is aangetoond, dat telkens wanneer men het laatste bestand deel der stoffelijke wereld meent te heb ben gevonden, men tot de overtuiging komt, dat dit weer een wereld op zich zelf is. De mechanische verklaring van het wereldraadsel is door de geleerden ver- latenJ..zii.rv'i'£ao°a„dn f ..ij/itt Jweuslechts De evolutie-theorie van Darwin, welke aan do materialistische wereldbeschou wing zulk een grooten steun heeft gege ven, is onhoudbaar gebleken. Wetenschap pelijk onderzoek heeft bewezen, dat ont wikkeling van den mensch uit den aap, de .gorilla of de chimpansee, niet aan neembaar is. En zelfs de geduchte Karl Marx, alsof mechanisch de geschiedenis kan worden verklaard, is door de groote Duitsche geleerden niet gehandhaafd. Het verdwijnen der .mechanische we reldbeschouwing kan niet, dan de Chris telijke levensbeschouwing ten goede ko men. De grondgedachte van de Christelijke wereldverklaring is de schepping. God heeft door Zijn Woord hemel en aarde in het leven geroepen, daarom rust alles in dit woord, eij hoever men ook doordringe in deze wereld, die pii» zoo irrationeel voorkomt, men stuit al tijd weer op dit woord, op een gedachte en deze wetenschap is zoo troostrijk. Nader beziet spr. de plaats van de ge schiedenis in de Christelijke wereld- schouwing. 'Deze moet hebben een uit gangspunt, oen plan en een doel, en zqj kan slechts een doel hebben, indien, zij vruchten afwerpt voor de eeuwigheid. De geschiedenis is de wording van het Godsrijk, en als straks deze wereld bran dende zal vergaan, dan zal verrijzen het Koninkrijk Gods in zijn volte heerlijk heid. Verder wijst Prof. Bavinck er op, hoe God in de natuur en in de geschiedenis, ja, op alle terrein een regenereerende, een herscheppende kracht heeft ingelegd. Het centrum dier krachten is de Regene rator, onze Heero Jezus Christus, die door zijn verlossingswerk de schuld, de smet en het gevolg der zonde uit de we reld heeft uitgedragen. Dit is de groote verlossingsgedachte, welke in Gods Raad van eeuwigheid was vastgelegd. Ten slotte wees spr. op onze groote plicht om de beteekenis der Christelijk a wereldbeschouwing in het teven uit te dpagen. Oorlogsbrood. Gisteren is aan de fabrieken de afle vering van tarwebloem en ongebuild tarwemeel verboden. Voor hot vervolg zal alleen z.g. „ce- geeringsbloem" en „regeeringsmeel'' van de nieuwe samenstelling verkrijgbaar zijn. Bij beide soorten is het percentage aard appelmeel verhoogd tot 30 pet., terwijl aan het ongebuild meel 7 Va pet. grent of zemelen zal worden toegevoegd en 15 pet. roggemeel. Oprichting Groentendroge cf. Naar wij vernemen ligt het in het voor nemen van de Regeering om nog in dit seizoen een groote groenton drogerij of te richten. mcenvtf te weten, dat hél te 4»

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1917 | | pagina 1