Maandag 12Maart lif#
31e Jaargang
No 136
Uit de Pers,
öe Groote Oorlog,
,q:sö
SaHMEVT';
Uitgave van
d.e Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGÖ
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goesx
AN'aE VORSTSTRAAT I1§«
Bureau te Middelburgt
(FIRMA F. P- DHÜ!J L. BUR®S
Drukkere:
r»osierbaan Lo Colntre - Goes.
Opvosdlng der rijpere jeugd.
yte knipten het volgende stukske uil
een der groote dagbladen en vonden bet
merkwaardig genoeg om er een paar fcanf
teekeningen bij Je zetten
In een artikel over „Padvinderij" in
(Opvoeding en Moraal schrijft de
redactie o.m., dat er zoo weinig ge
daan wordt voor de jeugd van 13
18 jaar en dat die nalatigheid wel het
ergst is aan den kant der vrijzinnigen,
dit woord in zeer algemeenen zin ge
nomen. De schrijver wijst erop, dat het
geloof godsdienstige ouders dwingt, de
jeugd te vormen en voor dwaling en
afval te behoeden, en dat het begrip
vrije ontwikkeling, dat anderen zioo lief
as, wel eens verleidt tot loslaten en
de neiging sterkt „Gods water over Gods
akker te laten loopen". De schrijver
vestigt do aandacht op de suggestie,
die van het geloof uitgaat op de jeugd
Zelve en zegt
„De geloovigen n.l. slagen er veel
beter in om de opgroeiende rijpere jeugd
bijeen te krijgen.... en te houden. Men
staat er eenvoudig verbaasd over, als
men ziet boe groote aantallen jonge
lieden vereenigd zijn in de gereformeer
de jongelings- en jonge-dochters-ver-
eenigingen of in de katholieke patro
naten. Ik zeg verbaasd, omdat niet ont
kend kan worden, dat wel eens, zlelfs
Vele malen, van vrijzinnige zijde be
proefd I's om jongelui bij elkaar te
krijgen, doch dat die pogingen bijna
steeds na verloop van eenigen tijd in
't zand verliepen. Immers, het groote
geheim is nog minder om die opge
schoten jeugd bij elkaar te krijgen, doch
om zte te houden".
iWie zal ontkennen, dat hier zuivere
waarheden verkondigd worden?
Zeker, de vrijzinnigen moenen maar
al te vaak, dat zij aan hun liberalen
naam verplicht zijn hun kinderen den
vrijen teugel laten.
Merkwaardig mag het heeten, dat de
redactie van Opvoeding en Mo
raal openlijk betuigt oog te hebben voor
de waarde van de opvoeding naar Chris
telijk. beginsel.
Alleenze doet het Christelijk ge
loof onrecht, als ze het slechts ©enige
„suggestieve" kracht toekent.
Intusschen ligt hierin de erkenning,
dat de vrijzinnige jeugdorganisatie zeer
arm is aan suggestieve werking, m.a.w.
dat het bezielende element ontbreekt
Moge het Christendom meer en meer
heilige jaloerschheid wekken, en mogen
allen, die den Christennaam dragen, aan
de wereld ten voorbeeld gesteld kunnen
worden.
De prijs niet te hoog.
De Rotterdammer schrijft over
minister Posthuma's redevoering:
Forsch was de rede van Minister Posthu-
ma en met kracht heeft hij zich tegen
over verschillende onwaardige aanvallen
verdedigd.
Wel krijgt men bij het bestudeeren de
zer redevoering den sterken indruk van
de ontzettende moeilijkheden, waarmee
deze bewindsman heeft te kampen.
Voor hoogwijze critici, die den Minister
met spot en hoon achtervolgen, is on
getwijfeld uit dit stuk veel te leeren.
Hoeveel goeds ook in de rechtvaardi
ging van het ministerieel beleid is gelegen,
toch komt het ons voor, dat de verde
diging van het stelsel, bij de distributie
gevolgd, niet in alle opzichten geslaagd
kan heeten.
De Minister wilde volharden bij de alle-
mans-bedeeling van dit oogenblik en de
regeeringsartikelen voor allen beschikbaar
stellen.
Afkeerig was hij van een beperking tot
de onbemiddelden en tegen het geven
van een .toeslag aan deze alleen was
hjj onvoorwaardelijk gekant.
Allen nadruk liet hij vallen op de om
slachtige formaliteiten, die de regeling
practisch onuitvoerbaar zou maken.
Maar voor de fatale werking van het
principe voelde hij niets.
Toch schuilt hierin zulle een groot ge
vaar.
Toeslag van staatswege voor degenen,
ui© het noodig hebben, willen ook wjj
m deze abnormale tijden toekennen.
Maar dan alleen aan degenen, die het
werkelijk noodig hebben.
t Kan zijn, dat het maken van een©
6rgelijke scheiding ,en het geven van
toe»la,g met omslachtige formaliteiten
guptard zou gaan.
i». i,n zÜn» dat de kosten hoog zouden
002ör *Wfc da® de 80 million,
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDA&
Abonnementsprijs
Zes 3 maanden fr. p. post
Losse mw - .sa
f IA
die de huidige distributieregeling zal vor
deren.
Echter is ons die prijs niet te hoog.
Want door dergelijke organisatie Zou
duidelijk het uitzonderingekarakter en het
abnormale van het bestaande uitkomen.
Daarin zou liggen een voortdurende
prikkel om tot normale verhoudingen te
rug te keeren.
Een onhoudbare toestand
noemt prof. Fabius in zijn „Studiën en
Schetsen" de wijze, waarop thans de Be-
gTootingen door de Staten-Generaal wor
den goedgekeurd:
„Sedert vele jaren kan de Eerste Ka
mer de begrooting voor Nederland eigen
lijk eerst behandelen na 1 Januari tan
het dienstjaar.
Toen is gevolgd, dat besprekingen, die
in de Tweede Kamer over sommige on
derwerpen zouden gehouden worden bij
de begrooting, werden uitgeschakeld tot
na het winter-reces.
Daarop zijn in 1912 enkele hoofdstuk
ken aldaar eerst na dien tijd aan de orde
gekomen.
En nu is men zoover gekomen, dat we
zenlijk de gansche begrooting, plus die
voor Ned.-Indië, eerst in het dienstjaar
zelf door de Tweede Kamer wordt behan
del"»!.
Waarschijnlijk zullen beide begrootingen
volledig eerst in April in het Staatsblad
verschijnen.
En in September komen dan weer de
begrootingen voor 1918.
Art. 124 GW belet, dat de begrooting1,
die thans de Tweede Kamer bezig houdt,
ook Voor het volgende jaar geldt.
Maar gelijk het thans loopt, is de toe
stand toch onhoudbaar".
De „vriend der kleine naties."
Volgens het Kameroverzicht van het
„Algemeen Handelsblad" (ochtendblad van
9 Maart) deed Minister Posthulraa in de
Tweede Kamer de volgende medede
lingen
„Nu is overigens over 't algemeen de
reserve aan levensmiddelen thans groo-
ter dan verleden jaar en do Kamerleden
hebben dit kunnen zien, wanneer zij do
boekjes vergelijken, die zij maandelijks
van bet departement ontvangen. Dat ech
ter van andere artikelen, die niet van
onzen oogst afhankelijk waren,.geen grea
ter© reserves konden worden gemaakt,
is! een gevolg van de politiek der oorlog
voerenden. We zouden hier nog veel meer
rijst kunnen hebben, maar Engeland laat
dat niet toe, omdat het vindt dat we ge
noeg hebben. Een groole graanreserve kon
niet worden gemaakt, deels door het op
onthoud der schepen in Engelsehe havens
en het vasthouden daarvan (het scheelt
ons 50.000 ton), deels door de zeelieden
en machinistenstaking (25.000 ton) en
dan vooral doordien Engeland ons rantsoe
neert door slechts 200.000 ton in de 3
maanden toe to -laten, hetgeen sdechta
iets meor is dan het strikt noodige."
De schrijver van dit overzicht, die zie
ker niet van exclusief pro-Duits- h© gevoe
lens verdacht behoeft te worden, voegt
hieraan toe:
„Zulke feiten, die ten deel© bekiend
waren, zullen, nu ze achter de Ministers
tafel Werden medegedeeld, hier en daar
misschien de oogen openen ten aanzien
van de houding van don „vriend der
kleine naties."
Bpkivopt ovsrzicht van dan toestand.
Bagdad is gevallen.
Zaterdag liep reeds het gerucht, dat
de Engel schen juichten over den zege
tocht in Mesopotamië, welke bekroond
zou zijn met het bezetten van Bagdad,
doch officieel® bevestiging was nog uit
gebleven.
Thans is deze bevestiging gekomen, tot
groote vreugde natuurlijk van de Entente,
in 't bijzonder Engeland, dat zich reeds
zoovele maanden moeite en opofferingen
getroostte, om het begeerde Bagdad te
mogen binnentreden.
Inderdaad een mooi succes.
Als is Bagdad niet meer 'tRome van
het groote Arabische rijk, de zetel
der beroemde Kalifen, met zijn 12,222
karavaanherbergen, 12,000 molens, 80,000
bazars, 60,000 baden, 50,000 collegiën,
100,000 moskeen en 2 millioen inwoners,
de reusachtige a tad, waarvoor men drie
etmalen noodig had om den omtrek harer
muren rond to wandelen, toch is Bagdad
nog altijd een belangrijk punt aan den
Tigris, de hoofdstad van het aoo vrucht
bare Mesopotamië of Tweestroomenland.
Na Konstantinopel is het toch in ieder
geval de voornaamste stad van het Turk-
scho rijk.
De „Daily Chroniclo" noemt het ver
ft e« ven Bagdad een ®waa» slag roor de
Turken. Het is het centrum van de
grootste provincie van het Turkse he rijk',
een provincie met buitengewoon vrucht
baren grond. De stad is geruimen lijd
het hoofdkwartier van een Turksch le
gerkorps geweest. In dezen oorlog was
Bagdad ,yoor d« Turken een basis van
proviandeering voor de operaties in Ma
cedonië en West-Perzië. Van Bagdad uit
word het Turksche leger geproviandeerd,
dat Forzië binnendrong en den opmarsch
der Russen van Mamaduu tegenhield.
Met het verlies van Bagdad zullen de
vijandelijke troepen, die door de Russen
teruggedrongen worden naar de Perzi
sche grens, in een neteligen toestand ge
raken, Üenzij zij reeds haastig terugge
trokken zijn van Kermansjah.
Do Engelsehe positie in Mesopotamië
is dus hersteld.
De verovering van Bagdad is ongetwij
feld ook een groot moreel succes voor
het Britsche leger.
En de Duitschers behoeven voorloopig
nog niet te denken aan de in hun geest
reeds geprojecteerde aaneengesloten lijm
Hamburg-Berlijn-Konstantinopel-Bagdad.
In het Westen wordt met den dag fel
ler gestreden.
Een paar officieele communique's
een uit Londen em een uit Berlijn tee
kenen voldoende het karakter van den
strijd:
Het Engelsehe communiqué meldt: Wij
vielen het dorp Irles en de verdedigings
werken 'in de nabijheid aan en verover
den deze. De opmarsch strekte zich uit
Over een front van drie mijlen. Wij maak
ten een belangrijk aantal gevangenen,
waarvan er 100 reeds in de verz'amel-
stations zijn aangekomen. Wij nainen vier
loopgraafmortieren en 15 machinegewe
ren. Onze verliezen zijn licht.
Gisteren voerden onze vliegerpatrouil
les hevige gevechten met sterko vijande
lijke formaties. Vier onzer vliegtuigen zijn
niet teruggekeerd. Een vijandelijk toestel
is, naar bekend is, neergehaald.
Uit Berlijn wordt daarentegen liet vol
gend© gemeld: Bij hoogte 185 ontwikkel
den zich opnieuw hardnekkige gevechten.
Bij een schitterend ondernomen aanval
slaagden de Duitschers er in, de Cham
pagnehoeve met de aansluitende loop
graafgedeelten te heroveren.
Na een roffelvuur der Fransehen, slaag
den zij er bij een in den avond onder
nomen aanval in, zich in deze gedeelten,
alsmede in enkele stukken der voorste
loopgraaf te nestelen.
Do Duitse lie aanval in het bosch van
Caurrières werd na korte voorbereiding
door de artillerie ondernomen. Verrassend
drongen de aanvalsafdeolingen in de Fran-
sche loopgraaf. Waar de verdedigers te
genstand boden, werden zij neergeslagen.
De anderen wierpen de geweren weg en
sloegen ijlings op de vlucht, zoodat de
aanvalstroepen onbelemmerd de vijande
lijke stelling konden verwoesten en de
schuilplaatsen in de lucht doen vliegen.
Wat de houding van China betreft, vol
gens nieuwe berichten omtrent de poli
tieke crisis legde de president een wei
felende houding aan den dag in het vraag
stuk der Chineesch-Duitsche betrekkingen
en verzette hij zich krachtig tegen jhet
besluit van den ministerraad om de betrek
kingen met Duitschland te verbreken en
verdere maatregelen te nemen, die noodig
werden geacht, waarbij ook een mogelijke
aansluiting bij de entente, verklarende,
dat de president alleen het recht moest
bezitten om den oorlog te verklaren.
Sedert het ontslag van den minister
president zou de houding van den pre
sident echter eenigszins veranderd zijn.
Hij vertrouwde tenslotte de oplossing der
crisis toe aan den vice-president Fong-
knotchang, die er in geslaagd zou zijn
den minister-president te doen aanblij
ven.
Wilson gaat voort met het ontwikke
len van zijn schoon© vredestheorieën
enmet z'n actie om de Amerikaan-
sche handelsvloot te bewapenen.
Zoo drijft alles naar ooi'log toe.
Ondervoeding der arbeiders in Rualand.
De „Rjetsch." betoogt, dat de munitie
arbeiders in Moskou te weinig voedsel
kri.gen en somt ten bewijze daarvan op,
welke hoeveelheden levensmiddelen voor
734.000 arbeiders beschikbaar zijn ge
steld voor den tijd van één jaar. Aan
iederen arbeider js voor dit jaar 371
K.G. roggebrood, 93 K.G. rund- en pekel-
vleesch, bijna 24 K.G. grutten en slechts
6 K.G. vet toebedeeld.
„De normale toestand pp de levens
middelenmarkt", schrijft het Centrale Co
mité voor den oorlogsindustrie aan de
„Rjetsch", „die de prijzen steeds zeer
opjaagt, drukt buitengewoon zwaar op
de minderbedeelden jier bevolking en
roorjid op da wheideraklMwe. Broodkaar
ten zijn geen bijzonderheid meer en zelfs
in Rostow ,aan den Don de graan
schuur van Rusland worden zij inge
voerd. Reeds beginnen in jeheel Rusland
de arbeiders met leege magen en honge
rige blikken rond te loopen."
0e haat tussohen de oorlogvoerende volken.
De „Corriera dTtalia" waarschuwt er
tegen niet voortdurend den haat tegen
de Duitschers te prediken, want ten eer
ste zou dit den schijn wokken, alsof de
vaderlandsliefde Ider Italianen niet vol
doende was om hen ten oorlog te be
zielen, en ten tweede moeten als; de vre
de komt, de volken elkander toch we
der verdragen. Om te'bewijzen, hoe snel'
de haat tusschen de volken verdwijnt,
haalt de redacteur het voorbeeld aan van
Frankrijk en Spanje:
Van 18081814 hebben dieze volken
met elkaar gestreden en ieder laagheid
en wreedheid tegen elkaar uitgespeeld.
Maar jn 1825 Waren zij weder de dik
ste vrienden. Men zou ook het voor
beeld van Frankrijk' en Nederland kun
nen aanhalen.
0e dood van Frankrijk.
Deze woorden staan als titel boven
een artikel van Yves Huguet in de „Rap
pel" van 18 Februari 1917, hetwelk 't
ontvolkingsprobleem in Frankrijk 'behan
delt. Hij beschrijft daarin, hoe Frank
rijk achteruit gaat. Ieder jaar zijn daar
meer doodkisten dan wiegjes. In het jaar
1911 waren 35000 sterfgevallen meer dan
geboorten geregistreerd. In het jaar 1915
werden 200.000 kinderen minder geboren
dan in 1914. En daarbij komen dan nog
de verliezen op het slagveld.
In jclen oorlog vap 1870 verloor Frankrijk'
ongeveer een half millioen' menschen,
plus 1 Va millioen Elzassers, die bij
Duitschland werden ingelijfd. Van 1871
tot 1911 verloor Frankrijk echter door
een teruggang van het geboortecijfer 13V2
millioen mtenschmlevens. Daarvoor had
het ongeveer zeven oorlogen kunnen voe
ren, own vreeselijJc als da Fransch-
Duitsche oorlog van Moltke en Bis
marck.
President Roosevelt heeft reeds vroe
ger gezegd: De groote Fransche natie
pleegt zeil'moord.
Korte oorlogsberichten.
Op de Fransche spoorwegen is mfet
ingang van 5 dezer een zeer beperkte
dienst ingevoerd. Bovendien zijn de fenel-
treinen opgeheven.
In Engeland moet het aantal gevan
gen genomen dienstweigeraars tot over
de 4000 zijn gestegen.
Beweerd wordt, dat er mleer dan
50000 Amerikanen in de gelederen der
geallieerden in Frankrijk meevechten.
Bij den heerschenden brandstoffen-
nood wekte jiet verwondering, dat bij een
grafdelver in een Belgisch plaatsje het
vuur altijd lustig brandde. De politie
deed een huiszoeking en ontdekte bij' den
grafdelver op den zolder een grootcn
voorraad planken van gebroken dood
kisten.
In Elzas-Lotharingen zijn alle 'dis-
teleerkolven en andere koperen voorwer
pen, zooals jüuiten, kerkorgels e. d., in
beslag genomen ten behoeve van de rrnï-
nitiel'abricage.
Te Londen eet men nu ook gerookte
zeemeeuwen, idie uit Nieuw Zeeland wor
den ingevoerd. Misschien komen binnen
kort ook in Engeland de kraaien aan de
beurt.
jMen meldt dat de Duitschers thans 1©
Gildehaus en omstreken, dicht bij onz©
Oostgrens, zeer diepe 'loopgraven aan
leggen, en dat er voortdurend groole par
tijen hout en prikkeldraad per trein aan
komen. om hiermede deze loopgraven te
versterken.
De Duitsche keizer heeft aan de
rijksbank een groot aantal kostbare gou
den munten ter versterking van de goud
reserve gegeven.
Een kapitein, belast met bet toe
zicht op een militaire inrichting te Bor
deaux heeft de volgende scherpzinnige
instructie opgesteld, hoe in geval van
brand te bandelen: „Ten eerste moet de
brandweer worden gealarmeerd, ten twee
de moeten de in bet gebouw opgestelde
brandbluschapparaten gebruikt worden,
ten derde moeten de waterstralen gericht
worden op ide plaats waar bet brandt."
Punch vertelt een verhaal van een
jonge moeder en een Zeppelin-aanval.
„Zij keek uit het venster van hare ver
dieping.
Rondturend in het donker, zag zij flauw
tjes 'de schim van een politie agent.
„Zijn de Zepps al weg?" vroeg z^J.
„Ja mevrouw'), antwoordde de eemzam»
ordebewaarder.
/rrlfa der Advertentiën
S—5 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ®i,
plaatsing wordt 2-maal berekewJL
Big abonnement voordeelige voorwaarde®.
Familieberichten van 110 regels fl.~
iedere regel meer 10 ct.
„O, idan kan ik baby weer uit de
brandkast balen", riep de jonge moeder
jubelend.
De „T. U." zegt uit Kopenhagen,
uit betrouwbare bron te vernemen, dat
begin Januari te Port Said een groot»
Russische kruiser op een mijn in geloo-
pen en gezonken.
Naar het „Belgisch Dagblad" meldt,
beeft graaf Woeste dezer dagen zijn tach
tigsten verjaardag gevierd'.
Door teruggekeerde Duitsche duik-
booten zijn weer stoom- en zeilschepen
van tezamen 42177 bruto ton tot zin
ken gebracht. Een prijs van 100 bruto
ton met salpeter is binnengebracht.
Generaal Villa, moet verdwenen zijn.
Hij zou op weg naar Japan zijn.
Naar de „United Press" uit Was»
hington verneemt, is men tot de ontdek
king gekomen, dat Duitsche elementen po
gingen in het werk stelden,, om Villa,
over te halen zijn. strooptochten aan de
Amerikaansche grens voort te zetten, om
in geval van oorlog de aandacht van het
Amerikaansche volk af te leiden en een
gedeelte van het Amerikaansche leger vast
te houden. Zij zouden Villa 50.000 pond
hebben betaald en hem beloofd hebben,
onbeperkte fondsen tot zijn beschikking
te stellen.
Zaterdag werd door het „Central'
Criminal Court" vonnis geveld tegen de
vier personen, beschuldigd van samen
spanning tot moord op Lloyd George en
Henderson. Mevrouw' Wheeldon werd ver
oordeeld tot 10 jaar dwangarbeid; Alfred-
Mason tot 7 jaar; Winnie Mason tot 5
jaar. Harriet Wheeldon werd niet schul
dig bevonden.
In de twee oorlogsjaren is het na
tionaal vermogen van de Vereenigd© Sta
ten met niet minder dan 200 milliard
toegenomen. Ondanks de ophooping van
goud en de massa bankdepots zien d©
financieel© politici de toekomst donker
in. De loonen zijn weliswaar tot het
dubbele verhoogd, maar de kosten van
levensonderhoud zijn ook met 100 pet.
gestegen.
Het is Venezel os gelukt 2 k 3 di
vision Grieksch© vrijwilligers te vormen'
en ter beschikking van Sarrail te stel
len voor dienst aan het Macedonische
front.
Duitschland heeft in het belang van
dë onzijdig© scheepvaart en de vischvangst
in de burnt van het Noorsche eilandje
Udsire de vrij© strook tusschen de N001--
siche wateren en het versperd© gebied
in zooverre gewijzigd, dat onzijdige sche
pen yan 1 April af in een straal val»
10 zeemijlen om den vuurtoren op Udsire
kunnen varen zonder in het versperde
gebied te komen.
Onze correspondent te Havre seint,
dat de Belgisch© uitgewekenen in En
geland onder leiding van Hyrnans, hun
gezant aldaar, hebben besloten ömi me»
steun van de Belgische regeering te Lon
den na den oorlog een gedenkteeken op
te richten voor "de gastvrijheid, die ze
in Groot-Britannië hebben genoten.
(N. R. C.)
De correspondent van de Frankixtr-
ter Ztg. seint draadloos dat president
Wilson waarschijnlijk de bewapening vaa
koopvaarders zal gelasten. 'De reed ars
voelen er echter weinig voor, omdat de
verzekering tegen molest voor gewapend!»
schepen tgioeilijk is en de president, nu
het oude congres hem in den steek heeft
gelaten, over geen middelen beschikt ord
hen voor verliezen schadeloos te stel
len.
De O .-IT. nota over den verscherp
ten duikbootoorlog is te Washington gun
stiger opgenomen dan de Duitsche. Men
vindt ze hoffelijker. Zakelijk acht men
ze weliswaar onaannemelijk, maar toch
is het niet waarschijnlijk, dat voorshands
de betrekkingen met O.-H. zullen wor
den afgebroken.
De ongesteldheid waaraan Wjlao*
lijdt, isi ?;ware kou, die hij gevat heeft
bij de inwijding voor zijn tweeden ambts
termijn.
Het gerucht doet in zekere kringen
de ronde als zou weldra da prins van
Lonyay, gemaal van prinses Stephanie
van België, de tweed© dochter van Leopold
II, naar Vlaanderen gaan om aldaar ee®
hoog ambt te bekleeden.
Men zal zich herinneren, dat hij voor
enkele weken deel uitmaakt© van de Oojfc,
tenrijksch-Hongaarsche afvaardiging die de
troonsbeklimming van keizer Karei 1 offi
cieel te Berlijn ging aankondigen.
De prins en de prinses van Lonyay
leefden sedert jaren met het Belgisch!»
hof in onmin. Men herinner© zich nog
de processen, die zij tegen den Belgi
schen »taat voerden. Prins©» Stephwè*