ïeii,
te leep,
Mo. 54
Zaterdag Ilecember Mil®
Hie Jaargang
pta.
T
Vaars.
sard,
Bnknaoht
enoodigd
sfbode,
id
Eerste EBSad
Uit Pers.
D© ©root© Oorlog»
Binnenland
Uit de Provincie.
Kerknieuws.
:te Vaars,
j en
Rapen.
erste en
eht
jocSe
Sit nummer bestaat uit twee bladen
ftm
.•JB
M 'm
g_ AKtfc^aasraKsw
tj'Aas^utv<rsa
lossing
'ng-!
)LE, Souburg.
ht door
Westkapelle.
t, bij de Wed.
vervoegen bij
rk te 's-Heer-
te 's-Graven-
M.NCKE, Hof
agd
)LE, Souburg.
uinisse.
R, Zoutelande.
inegen is een
a beschikbaar,
>ouwer,
olphaartsdijk.
i "rVEssmgsche
H,
Arendskerke.
egenwoordige
NHÜIJSE,"in
eskade 13159,
I Arnemuiden.
Uitgave ra*
én Baajal, Venn. LUCTOR ET EMESS»
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te S®e«:
iA»6E VORSTSTRAAT 219,
Bureau te Middelburg:
fJRISA F. P. DHUiJ - 8.. BURG.
Drukkers:
^terbaan S-e Colntro - Qoss.
Bvg^f^saw**B«gUHMWWtaniiBtjymtTOaip«tra!aaMMi»aMiMauBCMBeMii w HU t»«*«*Jaga
-f——Beun ■iiiii..»..raa
De Eerste Kamer.
in De Rotterdammer l«en we
Te loochenen valt niet dat het af
stemmen van van Gijns Successiewet
door de rechterzijde in de Eerste Ka
mer op veten een pijnlijken indruk ge
maakt hieefl.
Ook al is bet in Minister van Gijn:
te laken dat hij onverhoeds en buiten'
noodzaak de norteieuil tok west ie stelde,
toch ware ©en meer tactisch optreden
denkbaar en wemsehelijk geweest.-
Belastingzaken zijn "teers kwesties.
Vooral in. dezen tijd en vooral voor
do Eerste "Kamer.
Door bet forsche ingrijpen van Woens
dag 1.1. vreezen wij dat bet prestige der
Eerste Kamer niet versterkt is.
Gelukkig is de leidende rol in deze
«iet door de anti-revolutionairen gevoerd.
Slechts verwondert het ons dat niet
met meer kracht tegen het drijven
der .roomsch-'katholieke fractie werd op
gekomen.
Van harte hopen wij dat de pogingen,
om tot herstel van deze fout te ge
raken, zulten slagen.
President Steyn.
In i) :e T o o r t s vinden we onder-
slaand gedicht van A. D. Keet afge
drukt I
„Karakter is die hoogste goed.
Dit staan selfs boi die goud se' gloed''
Het hij ons ingeprent.
En die sieraad van ons volk is hij,
Hf 't meegeniet en meegelij.
Het on se President.
[?M K J
Gieten titel kan s'ijn bors versier,
Hij ad te hoog, te groot, te fier,
Om selfs so iets te dra-
la, daar is geen ster wat fraaier
[blink,
Ew daar is geen naam wat soeler
[klink
In heel Suid-Afrika.
Beknopt overzicht van dea toestand.
De toestand der Roemeniërs blijft
hachelijk, ja, wordt zoo mogelijk nog im
mer hachelijker.
De centralen weten hun stoute plan
nen nog steeds door te zetten.
Van de groofe, naar Walachije voerende
passtraatwegen is slechts de Predeal-pas
in Roemeensche handen. Van het Westen
uit wordt hij echter reeds bedreigd.
Pitesci in liet Noorden en Alexandria
en Giurgiu in het Zuiden vormen uit-
vaispoorten tegen Boekarest, dat nu reeds
aan de grens van het strijdtooneel ligt.
De buit aan geschut, gevangenen en
treinen neemt dagelijks toe.
De eensgezinde leiding en de innige
wapenbroederschap ;der Duitschers, Oos
tenrijkers, .Bulgaren en Turken noemt
Wolff de merkwaardigste kenteekenen van
den Roemeenschen veldtocht.
•Ook do toestand van Griekenland is
Kritiek.
Koning Constantijn weigert n.l. wapens
uit te leveren en besloot tot verzet tegen
do geallieerden, als ze Athene .willen hen
zetten.
Het is de eerste maal dat de Griek-
sche regeering met beslistheid weigert aan
een eisch der Geallieerden te voldoen
en deze plotselinge vastberadenheid ia
te meer verwonderlijk, daar zij wel toe
liet dat de Grieksche vloot werd ont
wapend en de Grieksche forten werden
bezet, jlet uitleveren der artillerie is den
Koning blijkbaar een te impertinenten
«isch, die den Grieken voor goed de ge
legenheid zou ontnemen om zich te we
ren en ze met handen en voeten aan
de Geallieerden binden zou.
Wat nu'?
De Entente beraadslaagt reeds.
Als een gewapend optreden in haar
voornemen ligt, ziet 'ter donker uit voor
Griekenland.
Stel ,u voor: Het nieuwe Griekenland
aan de zijde der Entente, oud-Griekenland
tegenover hen.
We .vreezen, dat het straks zwaar be-
ruoefd zal worden, want de geallieer
den zijn en blijven er toch wel de haas.
I» Boekarest een verdediging waard?
De (snel opeenvolgende gebeurtenissen
°P het Roemeensche oorlogsterrein geven
2)e Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERK^At»
Abonnementsprijs
Per S maande* fr. p. post
Losse ««mmers
Prijs der Advertentiën
15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 19 aft,
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekané.
Bij abonnement voordeelige voorwaarde®.
Familieberichten van 110 regels 1.-—»
iedere regel meer 10 ct.
de moeite waard is de Roemeensche
hoofdstad te verdedigen.
Terwijl de „Matin" gelooft, dat de op-
marsch van Falkenhayn en Mackensen
nog ten Oosten van de Alt tot. staan
kan worden gebracht, 'acht het .'[Jour
nal" de streek ten Zuid-Oosten van Sla-
tina weinig geschikt voor een ernstiger!
tegenstand, dot "een veel verder strek
kend besluit raadt generaal Verraux n.l.
om zelfs ten koste van de hoofdstad ta
redden wat nog van het Roemeensche le
ger over is, en op de linie Rusen
Braila het rijke Moldavië te verdedigen.
De oorlogstoestand in Roemenië.
De militaire medewerker van de „Bund"
merkt naar aanleiding van de crisis op
bet .Roemeensche oorlogsterrein op
„Voor de Roemenen is het nu reeds
te laat voor een groot tegen-offensief en
een veldslag ten Westen van Boekarest.
Boekarest is thans in werkelijkheid reeds
aan do grens van de strijd-zöne gekomen
en, wanneer de bij Predeal opgeworpen
dam breekt, zal het zeer moeilijk zijn,
dien toestand zelfs ten Oosten van Boe
karest aan de MoJdavische grenzen te
doen veranderen.
De Roemenen zijn het offer geworden
van een onderschatting van den vijand,
van zijn bewegelijkheid, van zijn behen
digheid in het opereeren en van zijn
reserves. Slechts aan het wonderbaarlijke
grenzende omkeering der rollen zou him
het heft weer in handen kunnen geven.
Daarvoor zou er minstens meer dan een
half millioen man in den omtrek van
Boekarest noodig zijn".
Korte Oorlogsberichten.
De schoeners „Heinrich" en „Chrisj-
tahel" zijn door een onderzeeër tot zin
ken gebracht. De bemanningen zijn ge
land.
De sloep „Behrend" (111 Ion.) van
Londen is gezonken. De bemanning is
geland.
Het stoomschip „Egholm" (823 ton)
van Kopenhagen en „Aud" van Bergen
(667 ton) zijn gezonken.
Naar gemeend wordt, is het Fransche
zeilschip „Saint Ambert" (223 ton) ge
zonken.
Het Noorsche stoomschip „Njaal"
(378 ton) is gezonken.
Het aantal in Engeland onder con
trole van de regeering staande inrich
tingen voor munitie bedraagt nu 4512.
Een Duitsche duikboot heeft voor
de Theemsmonding een aldaar drijvend
beschadigd Engelsch vliegtuig opgepikt.
Twee Engelsche officieren werden gevan
gen genomen.
In Deensch Jutland is een oude
zeeheld gestorven, in den ouderdom van
82 jaar. Hij heeft 566 menschen het le-
s ven gered.
In Roemenië is de lichting 1919
opgeroepen om terstond te worden inge
lijfd.
In Roemenië worden maatregelen
genomen, 'om alle voorraden van graan
en petroleum te verwoesten in dat ge
deelte, dat in onmiddellijk gevaar verkeert
in handen van den vijand te vallen.
Heit is thans aan de Duitsche pers
toegestaan, ,om over de oorlogsdoeleinden
te schrijven.
.Volgens een telegram uit Athene
aan de „Daily Telegraph" heeft de Kot-
ning ,het eerste Grieksche legerkorps or
der gegeven zich te verzetten tegen de
bezetting door de geallieerden van de
Grieksche gebouwen, die reeds door de
Grieksche troepen bezet zijn.
De duikbootveldtocht moet, schrijft
de „Dailv News", onderbroken worden,
voor hij ons vernielt en wel snel. Daar
toe hebben wij de uiterste kracht en ener
gie bij Admiraliteit en Ministerie van Biui-
tenlandsche Zaken noodig, een energie,
welke in deze betreurenswaardige aangeh
legenheid nergens getoond werd. Zal niets
onze regeering tot ontwaken brengen,?
Op bevel van Keizer Wilhelm had
in de Katholieke Kerk in het Groote
Hoofdkwartier, in tegenwoordigheid van
het "Keizerlijk paar, alsmede van veld
maarschalk v on Hindenburg en van de
militaire gevolmachtigden van de bond-
genooten een rouwdienst plaats voor Kei
zer "Franz Joseph.
De Rijksdag heeft in tweede lezing
do wet op den burgerlijken dienstplicht
aangenomen.
In Berlijn moet sterk' bezuinigd wor
den op het Echt. De verlichting binnensi-
huis moot op de helft worden terugge
bracht van de verlichting in vredestijd,
en bepalingen worden voorbereid tot vroet-
Bij de telling van de kerkgangers
op Zondag te New-York bleek, dat er
200000 joden, 325000 protestanten en
1250000 Rooonsch-Katholieken ter kerk
gingen.
Engeland en Frankrijk hebben aan
de Nederlandsche regeering leedbetuiging
aangeboden over het beschieten van de
K I.
O p v o r d e t i n g s c h e e p s r u i mi t
De regeering heeft thans 75 pet. van
all© ruimte der vrachtschepen van de
Stoomvaart-Maatschappij Nederland, idea
Rotterdamiscben Lloyd en de Ned. Stoom
vaart-Maatschappij Oceaan gerequireerd
tot het aanvoeren van de Indische pro
ducten, die kunnen dienen to,t voeding
van miensch en «lier. Voor hetzelfde
doel is 25 pet. van de ruimt© der mail
schepen opgevorderd.
De vrij: blijvend© scheepsriiimte zal
bestemd worden tot het vervoeren van
thee, koffie, tabak, kina en kleinere
producten van de Indische mark.
Broodvoorziening.
Het Kamerlid Schaper, heeft, naar
„Het Volk" meldt, aan den minister
van landbouw 'een vraag gesteld om
trent de besparing van ons broodkoren
door inperking van het gebruik van luxe
brood ©in gebak'.
.Het s:.s. „Kediri" gezonken.
Lloyds meldt, dat het Nederlandsche
s.s. „Kediri" (op reis van Java naar
Marseille) gezonken is.
Het S.s. „Kediri" was een vrachtboot
van dien Rotterdamischen Lloyd, 2435
netto ton groot, in 1901 te Hamburg ge
bouwd
Het laatste bericht (van, dit schip was,
dat het 10 November v.-vn Kaapstad is
vertrokken. Hef. vermoeden ligt voor de
hand, dat het ter hoogte van Gibraltar
of in de Middellandse!» Zee door een
duikboot is aangehouden en tot zinken
gebracht. In dat geval is 'de bemanning
ongetwijfeld in veiligheid, 'hoewel het te
legram over 'het lot der opvarenden niets'
miede deelt.
De a a n v o e r van pek,
door bemiddeling van. die N. 0. T. is
weder toegestaan.
Haa.rle m m e r m e r
Bij de stemming voor lid van de
Tweed© Kamer (vac. v. W.ichen r.k.)
verkregen mr. J. Botmansi (r.k.) 6500,
en A. W'. de Clercq. (lib.) 4019 st.,
zoodat mr. Bornans is gekozen.
Bondsgebouw N. J. V.
De dag van gisteren was voor het
Ned. Joingelings-Verbond een niet onbe
langrijke dag immers de acte werd ge
passeerd, waarbij perceel Singel 58 te
Amsterdam in eigendom overgaat aan het
Verband. Daarmede is eein lang gekoes
terde wiemsck vervuld en heeft het Ne-
derlandsch Jongelings-verbond een eigen
Bondsgebouw.
De Minister-crisis.
De „Vrijzinnig Democraat" meldt, dat
de afdeeling Amsterdam van den Vrijz.
Dein. Bond besloten heeft een groote
pretestvergadering te bieleggen tegten het
afstemmen van de successiebelasting dooi
de Eerste Kamer. Deze Vergadering zal
binnen -enkele dagen gehouden worden.
Als is'pireker zullen optreden d'e hoeren
Mr. H. P. Marchant en H. Wertheim', no
taris te Amsterdam.
V e reeniging van Ned.
Gemeenten.
Op voorstel van B. en W. van Am
sterdam heeft de gemeenteraad besloten
toe te treden als lid der vereeniging. Ook
zijn toegetreden als lid de gemeenten
Wageningen en Vorden. Het totaal aantal
der thans bij dë vereeniging toegetreden
gemeenten, omvat pl'.m. 3 millioen
zielen.
Middelburg. In de vergadering van den
Raad te houden op Woensdag 6 Dec.,
des namiddags te 2 uur, zullen worden
behandeld: 1. Notulen. 2. Stukken. 3.
Benoeming Voorzitter van de Commissie
Van Fabricage. 4. Benoeming Voorzitter
Van het Bestuur van het Werkloo reu
fonds. 5. Benoeming lid Commissie van
toezicht opi het M. O', (aftr. van Gelde-
reln.) 6. Verhoogd subsidie Ambachts
school' over 1917. 7. Regeling voor de
uit de Distributiewet 1916. 8. Verkoop
terrein aan den Nieuwlandschen dijk. 9.
Aankoop Van terrein naast de Meelfabriek.
10. Verhooging van de prijzen van Gas
en Electriciteii. 11. Reclames H. 0.
Stukken gemeenteraad. B.
en !W. stellen Voor 'in te gaan op het schrij
ven van de N. V. Stoommeelfabriek en
Oestercultuur voorheen Wed. J. H. C.
Kakebeeke Gz„ waarbij het terrein, ge
legen ten Oosten van de hier gevestig
de meelfabriek aan de gemeente tien koop
wordt aangeboden voor f 15000 plus kos
ten van contract en rechten.
Het komt B. en W. voor, dal het een
zeer groot belang voor de gemeente is,
eigenaresse te zijn van het bedoelde ter
rein, dat, gelegen aan het kanaal door
Walcheren en aansluitende aan het em
placement der staatsspoorwegen, bij uit
stek voor industrieele doeleinden ge
schikt is, in het midden gelaten, of de
gemeente zelf dit terrein ter gelegener-
tijd zou kunnen benutten voor een nieu
we gasfabriek of voor het bouwen van
eene eigene electrische centrale, dan wel
of het aanleiding zou kunnen worden
voor 'de een of andere industrieele on
derneming, om zich hier te vestigen, in
dien de gemeente dit terrein ter barer
beschikking kbn stellen.
Die Commission van Fabricage en van
Financiën vereenigen zidh met het voor
stel.
B. en W. stellen voor afwijzend te
beschikken op het verzoek om salaris-
veriiooging van het personeel bij het ber-
halingsonderwijs, omdat de salarissen dei-
onderwijzers alle een aanzienlijke ver
hooging hebben ondergaan en allen, die
met bet herhalingsonderwijs belast zijn,
onder deze zooeven genoemde categorie
van ambtenaren vallen, zoodat dus laatst
genoemde werkkring ie beschouwen is
als een nevenbetrekking.
De Commissie Van Financiën is hij af
wezigheid van mr. van Andël niet tot
eenstemmig, advies gekomen. Een lid' ver-
eenigt zich met het Voorstel. Het andere
lid is Van -oordeel, dat de bezoldiging
op fl.25 per lesuur dient te worden
getracht.
B. en W. stellen Voor de subsidie der
Ambachtsschool voor 1917 van f8000 te
verhoogen tot f10500, doch merken op:
indien de Raad -overeenkomstig het voor
stel mocht besluiten, geven wij in over
weging aan adressante te berichten, dat
Vertrouwd wordt, dat, mochten de prij
zen van de materialen en brandstoffen
wederom zijn gedaald tot hunnen nor
malen omvang, de vereeniging daarvan
m-ededeeling zal doen en bet haar toe
gekende subsidie naar verhouding zal
worden verminderd.
De Commissie van Financiën vereenigt
zich met het voorstel. Zij acht echter het
verbinden van een voorwaarde omtrent
vermindering van subsidie ingeval van
daling kier prijzen van materialen en
brandstoffen niet nuttig, omdat de na
leving daarvan in de practijk tot moei
lijkheden aanleiding zal kunnen geven.
Naar aanleiding van het verzoek om
salarisverhooging van het hoofd der be
waarschool merken P>. en W. pp:
In de vergadering van 4 October werd
besloten het salaris van het hoofd der
gemeente-bewaarschool te bepalen op
een minimum van f000 en een maximum
van f800, behalve het genot van vrije
woning of f 100 Voor het gemis daarvan.
Wij adviseeren daarom afwijzend op dit
verzoek te beschikken.
De Commissie van Financiën meent,
dat het salaris Van het hoofd der be
waarschool wel iets meer ha,d mogen
worden Verhoogd dan bij het laatste
raadsbesluit is geschied.
B. en W. stellen ten slotte Voor tot
Verkoop' van terreinen aan 'den Nietiw-
landschendijk. Dieze transactie zal een
som van pl.m. f 15213.96 in de gemeen
tekas doen vloeien.
De Gommissiën van Fabricage en van
Financiën vereenigen zich met het voor
stel'.
De politie heeft aangehouden en
voor den officier van justitie geleid een
echt boefje, de 13-jarige J. M. Wi. de
V. Dieze jongen is in dep Joop van dit
jaar reeds' veroordeeld wegens Iadem,-
lichting, Vrijdag a.S. 'moest hij zich voor
de rechtbank verantwoorden wegensl
diefstal van z-ilverbons, waarvan hij de
boet© betaalde. Thans heeft hij zich we
der schuldig gemaakt !,aan diefstal van
geld en van winkelgoederen ten nadeel©
van den winkelier bij wien hij loop
jongen is:.
Het gomden ©erekruis voor 30-ja-
rigiein politiedienst is door den. Alge-
rnieemian Nederlandschen politiebond nit-
glereikt aan den hoer C. Klaassen, in
specteur van politie t© Terneuzen. en
den heer M. van der Klooster, onbe
zoldigd Rijksveldwachter te Middelburg.
fioes. Gisteravond is in de Leeszaal
in de Vuilstraat dc jaarvergadering ge
houden van de Vereeniging „Volkshuis",
onder voorzitterschap van den heer D'.
J. Remiijn. Na opening werden de notulen
gelezen door den secretaris, jhr. to*
Schmidt auf Altensttadt, en vervolgen»
door de vergadering goedgekeurd.
Aan hel door den voorzitter uitge
brachte jaarverslag 1915—1916 is heit
volgende ontleendDe Ver. telt thans
74 leden. De contributies zijn niet toe
reikend om de kosten te dekken, doch,
de Ver. kan nog eienige inkomsten boe-
kan uit het verhuren, van 't zaaltje. De
handwerkcursus telt. 10 deelneemsters;)
voor den toekencursus zijn 18 leerlin
gen ingeschreven.
In negen maanden tijd is de leeszaal
door 554 personen bezocht, d.i. gjeimad.-
dield 16 per avond. Hel Bestuur va»
,,'t Nut'" hieeft er in toegestemd, dat de
boekerij naar de leeszaal overgebracht
en door de Ver. „Het Volkshuis:" ge
ëxploiteerd wordt. Deze bibliotheek' be
vat 'n 1000-tal boeken.
De Ver. ontving van mr. de Wilt
Hamfer, kantonrechter te Rrielle, 'n 50-
tal boeken ten geschenke.
De gekening, bedragende in ontvang
f200.53 ©n in uitgaaf f214.61, dus! miet
een kwaad slot van f 14.08 werd goed
gekeurd. Besloten werd het maken van
statuten en het vragen van rechtsper
soonlijkheid in nadere overweging te ne-
mfen.
Voorts1 werd besloten des Zaterdags
van 78 u. nam. de boekten uit ge
noemde bibliotheek verkrijgbaar te stel
len De ledien dei- Ver. kunuen zie kos
teloos ter lezing bekomen, "niel-leden be
talen echter 1 ct.per boek.
Mej. M. Baetens en de hoeren F. G.
van Strien en A. W. A. Ross warde®
als bestuursleden herkozen.
Na rondvraagsluiting.
Door de GoasChe ZendingsveeeeMi-
ging is tegen Vrijdagavond een vertel
avond belegd. De heer J. L. A'. v. d.
Roest zal belangwekkende dingen, ver
tellen en later zien.
Wenieldinge. Tot tijdelijk accountant
bij den dienst der 'directe belastingen,
te Utrecht is benoemd mr. A. J. Sauer,
hoofdinspecteur van gemeente-financiëa
te Rotterdam, vroeger alhier. (,,K. C.")
Bij het groot aantal veroenigingea,
dat hier reeds bestaat, heeft zich thana
ook gevoegd de pas opgerichte Rede
rijkerskamer „Nooit giedacht". Ruim >xm
20-lal werkende leden ia reeds toege
treden. Hel bestuur bestaat uit de da
iries v. d. Putte eu de Jonge en ide
hiecren F. Geluk en M. Huissen. („Ki.
's Gravenpolder. Benoemld' tot ontvan
ger der 'directe belastingen en accfjnze®
te Ravenstein, de heer A. C. Luber,
alhier. f
Souburg. Vrijdagavond wterd in „Be-
hoboth" een vergadering gehouden onai tot
oprichting èener Hervormde Knapenver
eeniging te komen. Tot een definitieve
oprichting kwam 'tnog piet. Negen eu
veertig jongens gaven zich op. Maan
dag a.s. zullen eenige personen samen-
spreken omi leiders te krijgten.
Terneuzen. Men deelt uit vertrouwbare
bron aan Zelandia mede, dat omtrent d®
helft dezer maand alhier een bijeenkomst
zal plaats hebben van burgemeesters! ew
leden van Provinciale Staten, allen uit
Zeeuwsch-Vlaanderen, teneindte te gtera-
ken tot de totstandkoming eener drink
waterleiding in Oostelijk- en Westelijk-
Z eeuwsch - Vlaanderen, zooals op Zuid-
Beveland.
Die gehouden gemeenteraadsver
kiezing is niet met een eerste stemming
afgeloopien. De uitslag is als volgt: Er
werden uitgebracht 1136 stemmen, waar
bij 37 van onwaarde; bleef 1079 st.;vol
strekte meerderheid 540. Op Bakker war
ren uitgebracht 195 st. Geelhoedt 536 st.,
en top dhr. Wieland' 348 st. Herstemming
tusBchen de heeren Geelhoedt en Wie-
land.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Kwadijk P. Glas te
Oudeschild op Txel; te Monnikendam
G. Bi. Wiestenbuxg te Zunderdorp.
Aangenomen naar Urk door C. A. Snoep
hulpprediker te Nieuwe Pekela.
Krabbendijke. Gekozen tot ouderling
de heer Jac. Benau, in de plaats van,
den, heer A. Sinke, die voor zijn be-
