No. 44
Dinsdag 91 November lMff
31 e Jaargang
De Groot® Oorlog.
Binnenland
Uitgave van
&i Naaml Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
&.&KGE VORSTSTRAAT 219,
Bureau te Middelburg:
F9RMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
@&aterbaan Lo Cointre - Goes.
De amendementen v. d Molen.
IK' anti revolutionaire Kamerclub heeft
een poging gewaagd om in addition eele
artikelen in de Grondwet enkele bepa
lingen vast te leggen betreffende de jaar
wedden der onderwijzers, en om de re
geling en verhooging dezer jaarwedden
binnen den korist mogelijk en tijd gedaan
tc krijgen; dierhalve om de gelijkstelling,
door artikel 192 beloofd, ook werkelijk
heid te dom worden.
Althans op het punt van de salarissen.
Lfc amendementen zijn onderteekend
door alle elf leden onzer club, de beeren
v. <1. Molen, Oosterbaan, v. d. Velde,
Briumnelkamp, Beu mei', Ruigere, v. d.
Voort van Zijp, Duymaer van Twist, De
Monte Ver boren, Scheurer ori Van Vliet
Wij jhebben het Voorstel in zijn gteschem
omvang nog niet gezien, doch wat wij
er Van lazen, geeft ons nu reeds aam
leiding onze ingeuoinendbeid met deze
voorstellen te betuigen.
Van den beginne is door de antire
volutionaire partij aangedrongen op..ad
ditioneel© artikelen in de Grondwet. Dat
wil zeggen op een of moer artikelen
bij» de thans herziene te Voe
gen, in welke artikelen dan zou moe
ten worden bepaald, en derhalve zou
moeten vaststaan, dat en wanneer de in
de Grondwet neergelegde gelijkstelling
lusschen openbaar en bijlzonder onder
wijs zou verleend worden.
Dit is "noaflig met 't oog op de be-
b Aten der scholen, en de te lage be
zoldiging van openbare en bijzondere
onderwijzers.
De minister was nu bereid een ad
ditioneel artikel in dien geest te geven.
Hij omschreef echter niet voldoende. En
zoo kwanien die sheer v. d. Mo'len, c.st
er toe om oen reeks1 wijzigingen voor
te stellen op „het wetsontwerp tot ver-
verandering in de additioneel» artikelen
der Grondwet." En wel in de eerste
plaats om na paragraaf' 8 in te Voe
gen ©en nieuwe paragraaf, uit aanne
ming waarvan zal volgen een wetsont
werp in hot eerste zittingsjaar na af
kondiging dezer veranderingen in de
Grondwet, en wel om; fte wet op het
lager onderwijs in overeenstemming te.
brengen met artikel 192 der Grondwet.
En voorts indien een zoodanig wets
ontwerp op den eersten Januari in hot
daaropvolgende zittingsjaar nog niet tot
wet is 'verbeven, worden, nriet afwijking
van bovenstaand artikel II, met ingang
van dien datum in de wet op het la-
gei onderwijs, tot dat de wet 'daaromtrent
under zal hebben beschikt, de volgen
de veranderingen gebracht
Artikel 26 der wet tot regeling van
hol lager onderwijs wordt vervangen,
■door vijf nieuwe artikelen.
In het nieuwe artikel (26' I) warden
dan de bedragen vastgesteld van de jaar
wedden in de verschillende gemeenten.
In een gemeente of gedeelte eener ge
meente, behoorende in de 7e, 8e of 9e
klasse der tabel van de personeel© be
lasting bedraagt de jaarwedde voor een
-onderwijzer aan een school met. minder
dan 2 dienstjaren f 600, klimmende tot
f 1200 bij 13 dienstjaren en meer.
Voor de gemeenten behoorende tot de
-5e of 6e klasse zijn deze cijfers resp.
f 675f 1400voor gemeenten van de 3e
of 4e klasse f 675f 1500*; voor gemeenten
van de le of 2e klasse f 700—f 1700.
Verder wordt in het door de a.-r. Ka-
inerchib voorgestelde artikel 26 II bepaald,
dat de periodieke verhoogingen in het vo
rige lid l)edoeld bij tien en meer dienstja
ren niet worden toegekend aan onderwij
zeressen en dat de verhoogingen der jaar
wedden in dat vorige lid bedoeld bij 8 en
meer dienstjaren niet worden toegekend
aan onderwijzers, die bindende geloften
hebben afgelegd niet in het huwelijk te
zullen treden. Een dusdanige bepaling is
ook in het artikel opgenomen ten aanzien
van onderwijzeressen
Het voorgestelde art. 26 111 bepaalt, dat
de jaarwedde voor iederen onderwijzer
die den rang van hoofdonderwijzer bezit,
met f 200 wordt verhoogd en 26 IV, dat
voor iedere onderwijzeres, verbonden aan
een school waar behalve de vakken AK
één of meer der vakken in artikel 2 onder
1-u worden onderwezen, de jaarwedde
wegens het bezit van de akte van be
kwaamheid voor elke der aan die school
onder-wezen vakken verhoogd wordt met
f 100, doch met geen booger dan een ge
zamenlijk bedrag van f300.
Het 5e lid van art. 26 regelt den bijslag
op' do onderwijzerswedde, welke aan de
hoofden van scholen is toegedacht. Deze
bijslag is in tweeërlei opzicht uiteenloo
pend. Vooreerst naar gelang van de klasse,
waartoe de gemeente behoort en ten twee
de in iedere dier categoiriën nog weer ver
schillend naar gelang de school 200 of
minder dan wel meer dan 200 leerlingen
Een voorgesteld art. 26bis regelt de ge
vallen waartoe aanspraak op verhooging
der jaa rwedde ontstaat.'
Behalve nog meerdere artikelen die wij
voor 't oogenblik tor zijde laten, zijn aan
de voorstellen nog eenigo overgangs
bepalingen toegevoegd, en wel met
een nieuw artikel X luidende als volgt:
1Vóór den datum, bedoeld in artikel
XIII, tweede lid, der additioneele artike
len der Grondwet worden de plaatselijke
verordeningen houdende regeling, van de
jaarwedden van onderwijzers aan open
bare scholen, dooi' de gemeenteraden in
overeenstemming gebracht met de bepa
lingen vervat in de artikelen 26 tot cn mét
quater der wet tot regeling van het lager
onderwijs.
2. Op dien datum treden de nieuwe ver
ordeningen in werking en vervalt voor
de hoofden van scholen het genot van
vrije woning of. ingeval geen vrije woning
is verschaft, de vergoeding voor huishuur
en voor de mannelijke onderwijzers, die
den leeftijd van 28 jaren hebben bereikt
en hetzij gehuwd zijn, hetzij: als weduw
naar inwonende kinderen hebben, de tege
moetkoming in de huishuur.
3. De bestaande verordeningen blijven
niettemin van kracht voor zoover zij aan
hoofden of onderwijzers op een hooger
bedrag aanspraak geven dan de jaarwed
de, berekend volgens de arl. 26 tot en met
26 quater. der wet tot regeling van het
lager onderwijs. Dat meerdere blijft ten
laste van de gemeente.
4. De wet van C Juli 1913 (St.bl. No.
239) vervalt op den datum in het eerste
lid van dil artikel bedoeld.
Hetgeen zeggen wil. In de eerste plaats
dat dez'c salarisverhooging niet is een
wassen neus. of een wissel op een lang
te Verschuiven toekomst, maar een ver
hooging die- ingaan moet op 1 Januari
1919.
Vóór dien datum moeten de gemeen
teraden hunne verordeningen wijzigen,
zoodat die salarissen daarin aangegeven
staan, en op dien datum moeten die
hoogere salarissen ingaan.
In ieder geval, ook al is op dien datum
de in de Grondwet aan te kondigen school
wetsherziening niet in werking getreden,
moet op 1 Januari 1919 de salarisrege
ling van kracht worden, zoowel voor de
bijzondere als voor de openbare onder
wijzers.
Een schoonc' vrucht der financieele ge
lijkstelling zal dan derhalve den onder
wijzers in den schoot vallen.
Onze antirevolutionaire Kamerclub zal
met deze voorstellen bij alle onderwij
zers, van wat richting ook, grooten dank
oogsten. Niet het minst de heer v. d.
Molen, die reeds als wethouder van on
derwijs in de tweede koopstad des Rijks
zoovele lauweren van die zijde mocht in-
oogsten
Wij hopen dat de Kamer dit amende
ment zal aannemen. Geen der partijen kan
zich feitelijk hieraan onttrekken. Immers
zoo er één regeling is die spoed éischt
dan is het deze salarisrêgeling. De on
derwijzers moeten geholpen worden.
Hun salarissen zijn, vooral op het platte
land, veel te klein.
Hierin stemmen de oud-minister Treub,
dr. J. Th. de Visser en de sociaal-democra
ten hartelijk overeen.
En de vrijzinnige en sociaal-democrati
sche Kamerleden, die reeds verklaard heb
ben, eerlijk, ook zonder grondwettelijken
aandrang, aan de totstandkoming van een
nieuwe schoolwet met onder meer een
betere salarisregeling te zullen medewer
ken, zullen zich van zelf niet tegen de
amendementen kunnen verzetten. Hun
stem tegen zou het geloof aan de wel
gemeendheid hunner toezegging in gevaar
kunnen brengen.
En de Lieftincks die elke concessie aan
de vrije school „stom" vinden, en de
De Muralts die zich verblijden over geld
gebrek dat de financieele gelijkheid min
stens tien jaar zal tegenhouden, zullen
evenmin zich nu kunnen verzetten, dewijl
aan de aanneming hel; financieel belang
hunner troetelkinderen, de openbare on
derwijzers, hangt.
JTer rechterzijde der Kamer is natuurlijk
evenmin oppositie te verwachten, of het
moest wezen van den heer Lohman die
zijn absoluut vertrouwen in den toekom-
stigen wetgever niet zal prijsgeven, doch,
van zelf, wanneer het tot een vastleggen
van de toezegging komt, de nieuwe rege
ling even gaarne zal zien werken, als
wanneer die niet grondwettelijk ware voor
geschreven geweest.
Wij zijn geneigd te gelooven dat zoo
wel rechts als links déze additioneele
artikelen met algemeene goedkeuring zul
len ontvangen worden.
Tenzij de minister ze onaannemelijk ver
klaren mocht. Doch deze mogelijkheid
schijnt uitgesloten, dewijl de minister zich
reeds bij voorbaat ten gunste van een
additioneele termijnbepaling, waarvan
deze voorstellen de uitbreiding zijn, heeft
uitgesproken.
Beknopt overzicht van den toestand.
In de eerste plaats schenken we aan
dacht van wat op den Balkan gebeurd
is en staat te gebeuren.
Gelijk te verwachten was. hecht 'de
Duitsche Pers niet veel aan den val van
Monastir.
Zoo merkt de „Vossische Zeitung" op,
dat het Duitsche legerbestuur hier het
vaak probaat gebleken beginsel heeft toe
gepast om terrein prijs te geven, dat al
leen met zware, nuttelooze offers kan
worden gehandhaafd. Men heeft ook in
aanmerking te nemen, voegt het blad er
aan toe, dat het in Macedonië om een
gevechtsterrein van ondergeschikt belang
gaat en dat dit voordeel, door het leger
van Sarrail behaald, geen invloed heeft
op de alleszins gunstige krijgsverrichtin
gen in Zevenburgen, waar thans belang
rijke beslissingen zijn gevallen.
En Wolff komt ten overvloede ver
klaren
„Het zou I jij na onverantwoordelijk ge
weest zijn, om de voor de geheel© strate
gische positie zonder beteekenis zijnde
stad onder zware offers te willen behou
den. Zoo werd de vrijwillige ontruiming
van Monastir een vanzelfsprekend feit,
vooral daar de stad uit militair oogpunt
absoluut geen waarde heeft.
„De Bulgaren en Duitse hers bezetten
de ten Noorden van Monastir gelegen
hoogtenreeks, vanwaar zij het dal van
de Tserna beheèrschen. Monastir ligt on
der onze kanonnen.
„In de geheele strategische positie op
den Balkan brengt de verovering' van Mo
nastir geen verandering.
„Sarrails taak, om de verbinding met
de .uit. de Dobroedsja oprukkende Roé-
meenseh-Russisehe legers tot stand te
brengen, is voor altijd mislukt".
Nu zal spoedig blijken of 'dit laatste
niet to stout gesproken is.
Het is niet waarschijnlijk, dat de val
van Monastir invloed heeft op het krijgs
bedrijf in Zevenburgen, waar de centralen
lauweren oogsten, doch' wij hebben toch
de overtuiging, dat de verovering van
genoemde stad voor de geallieerden haar
belangrijke beteekenis heeft.
De stad is het knooppunt van talrijke
wegen, die in het onherbergzame Mace-
dpniscli land dubbel waarde hebben.
De gealliëerden hebben nu een steun
punt, vanwaar uit zij nu hun opmarsch
verder kunnen doorzetten, al zullen zich
daarbij vele moeilijkheden voordoen.
De troepen der centralen naderen iu-
tusschen meer en meer Crajova, de hoofd
stad van West-Wallachije.
De Entente gaat voort bij Griekenland
steeds vaster de duimschroeven aan te
zetten.
De geallieerden hebben nu weer aan
de Grieksche regeering den eisch gesteld,
dat aan do Duitsche, Oostenrijksche, Turk-
sche en Bulgaarsche gezanten hun pas
poorten zullen worden overhandigd.
De Grieksche regeering beschouwt de
zen eisch als onaannemelijk. Onder voor
zitterschap van den koning werd een ka
binetsraad gehouden om de zaak te be
spreken. Vervolgens riep de koning te
gen tien uur in den morgen een kroon
raad bijeen.
Dat in Athene permanente ongerust
heid heerscht, laat zich begrijpen.
Want aan een ontkomen aan de in
vloeden van buiten valt niet meer te
denken.
Noorwegen tusschen twee vuren.
De Engelsche schee psmakelaarsfirma
H. Clarkson Co. heeft aan alle Noor-
weegsche reedexs een telegl'am ver
zonden, waarin zij; wijst op den uiterst
kritieken toestand, waarin Noorwegen ver
keert. Wanneer het ook maar een wei
nig aan Duitsche eischen toegeeft, zal
Engeland niet aarzelen, terstond de al-
Iers dherpste maatregelen te nemen en
onmiddellijk allen toevoer van
overzee a f s n ij1 den.
Daarentegen .wanneer Noorwegen open
lijk de zijde van Engeland kiest, zal dit
land Noorwegen tegen een Duitschen in
val beschermen, en het helpen bij het
oplossen van het vraagstuk dei' molos t-
verzekering. Dat is dus wel letterlijk
iemand het mes op de keel zetten!
Een bekantenis van groot gewicht.
De vroegere Fransche Minister van Oor
log hield den 22en October te Versailles
een rede, waarin hij o.a. verklaarde
„Frankrijk heeft gezegd, dat Duitsch-
land door België en Luxemburg opmar-
cheeren zou. De Fransche tegenmaatrege
len waren daarop al berekend. Hadden wij
slechts vier dagen meer tijd gehad, dan
zouden de Duitschers noch België noch
Frankrijk betreden hebben. De groote ma
noeuvres in 1912 aan de Elzas-Lotharing-
sche grenzen, die ook grootvorst Nicolai
Nioolajewitsj bijwoonde, berustten geheel
en al op de basis der tegenwoordige
omstandigheden. De generaals Joffre, Mi
chel en Pau hebben toen nauwkeurig de
'komende gebeurtenissen voorzien".
In verband met de Russische mobi
lisatie-aanwijzing van 1912, waarin de
mobilisatie tegelijk als oorlogsverklaring
werd aangeduid, is dil een waarlijk zeer
merkwaardige uiting.
Korte Oorlogsberichten.
De Duitsche bladen bevatten thans
advertenties waarin met het oog op den
gunnuibaiidennood bijl het fietsgebruik, de
banden worden vervangen door spiraal-
veeren, die naar luid der fabrikanten
een hernieuwd gebruik van het onontbeer
lijk rijwiel in Duitschland weder moge
lijk maken.
la Duitschland is het tegenwoordig
voor puristen of taalzuiveraars om te
watertanden. Zelfs tol de rensport dringt
die neiging dooi'. Paardenfokkers en -eige
naars gaven ook daar tot nu toe bij voor
keur hun dieren "Engelsche of Fransche
namen. Menig veulen 'van dit jaar nu heeft
zijn naam- aan den oorlog te danken.
Daaronder leest men zonderlinge als
„Blindganger".
Te Petersburg is .een bewaarplaats
ingericht voor Heilige Wetsrollen uit de
verschillende Joodsche gemeenten in Po
len, waar door den oorlog de synagogen
zijn verwoest of waar de Joodsche ge
meenten zijln opgeheven.
De Pruisische regeering heeft den
onderwijzers verzocht een deel van den
schooltijd te wijden aan de bespreking
van de gewichtigste oorlogsgebeurtenis
sen en da maatregelen in het belang dor
bevolking genomen, aan de kinderen uit
te leggen.
Het bericht, dat de Oostenrijksche
troonopvolger tot mede-regent zou wor
den benoemd, wordt onjuist genoemd.
Volgens een telegram uit Madrid
aa n de Köln. Ztg. noemt hot lil ad De-
bate in verband met de rede van Bis-
solati tegen de R. K. Kerk, den toestand
van den J}Heiligen Stoel" ondraaglijk en
onhoudbaar, en beweert het, dat de paus
waarschijnlijk Rome zal verlaten.
Blijkens ambtelijke Duitsche gege
vens hebben de Engelsehen en Franschen
in luchtgevechten aan liet Westelijk front
in de maand October in 't geheel 102
vliegtuigen verloren. Diaarvan vielen er
58 in Duitsche handen, 37 Engelsche en
21 Fransche. Aan gene zijde der vijan
delijke linie werden er 42 tot een nood
landing .^gedwonjgen. De Duitsche verlie
zen bedroegen in dit tijdvak 14 vliegtui
gen voor en achter het vijandelijk front.
-De Engelsche sloepen Hetsuse en
Veronica zijn gezonken.
Het Pruisische ministerie van oor
log heeft last gegeven, om' alle kalfs-,
sohaaps-, lams- en geitovellen in beslag
te nemen.
Binnen enkele dagen is in Duitsch
land ten behoeve van het leger de in
beslagneming Van rum en arak te ver
wachten.
De vicaris-generaal van het bisdom
Keulen {reeft tot de geestelijkheid een
aanschrijving gericht om' de bevolking er
op te wijzen, dat het hun Christenplicht
jegens het vaderland en hunne naasten
is geen voor menstahelijfc voedsel ge
schikte aardappelen aan het vee te voeren.
Het is gebleken, dat de landbouwers
hiervan nog niet voldoende zijn door
drongen.
Bij' de invoering van den burger
lijken dienstplicht in Duitschland zal niet
over het huispersoneel, althans niet over
het vrouwelijke, zooals dienstboden, gou
vernantes enz., worden bes'chikt.
üp verschillende goeder© natations
in Berlijn zijn frauduleuze handelingen
ontdekt van kooplieden in levensmidde
len, om ze aan de regecringscontröLel
te onttrekken en met woekerwinst te
verkoopen. Een wagen, aangegeven als
witte kool, bevatte slechts' .één dunne bo
venlaag van dit artikel, maar hield ap
pelen en aardappelen in. Een wagen hooi
bevatte rogge en tarwe. Een vat, aan
gegeven als pruiinenmarmelade, viel stuk
en er bleken geslachte varkens in te
zitten. Een andere waggon heette met
fruit en marmelade geladen te zijn, maar
inplaats daarvan vond men kisten kaas.
Van 1 October af krijgen de amb
tenaren, beambten en werklieden van den
Franschen staat, die vast zijd aangesteld
en wier inkomen 6000 frank per jaar
niet overschrijdt, een jaarlijksche toela-
VERSCHIJNT ELKEN WER904&
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post. flJ®
Losse nummersf.OS
Prijs der Advertentiën
15 regels ƒ0.50, iedere regel meer lick
3-maal plaatsing wordt 2-maaI berekend!
Bij abonnement voordeelige voorwaardem.
Familieberichten van 110 regels 1—
iedere regel meer 10 ct.
ge van 200 frank voor ieder derde en
volgend kind onder 16 jaar. Van denzelf
den dag af ,.tot aan het einde van den
oorlog ontvangen die ambtenaren, beamb
ten en werklieden, wier inkomen 3500
franks per jaar niet te boven gaat, be
halve de hierboven genoemde toelage een
van ieder 100 frank voor het oudste en
het daaropvolgende hunner kinderen.
Naar .uit Peking wordt gemeld,
volhardt de Chineesche regeering in
haar verziet tegen de verlenging van de
Fransche concessie te Tientsin. Volgens
do „Nowoje Wremja" verlangen parle
ment en pers te Peking de terugroeping
van den Franschen zaken-vertegenwoor
diger. De 'Russische en Japansc-he krin
gen geven blijk van ©en merkwaardige
belangstelling in het Chineesch-Fransch
conflict, daar deze er gemakkelijk:' toe
leiden kan, al de belangen van Frank
rijk in China op liet spel te zetten.
Van ons Prinsesje.
Uit de hofkringen bereiken ons de vol
gende aardige bijzonderheden uit de jeugd
van Prinses Juliana
Zooals men weet is aan de kunstena-
resse Catharina van Bonnes het muziek
onderwijs van de Prinses opgedragen, dat
H. K. H. geniet mét andere kinderen.
Nu had H. M. de Koningin aan me
vrouw van Rennes verzocht ons Prinsesje
geheel als een kind te beschouwen en
haar niet van andere te onderscheiden,
haar dus „Juliaantje" te noemen en niet
vóór de andere kinderen in de muziekzaal
binnen te laten. Zoo geschiedde. Prinses
Juliana was niet de eerste die bij de
eerste les binnenkwam; Cath. van Rennes
deed alsof ze de Prinses niet kende en
toen Prinsesje op' de leermeesteresse toe-
stapte en vriendelijk: „Dag Mevrouw 1"
zei, antwoordde Mevr. van Rennes: „Zoo
kleintje, hoe heet je?"
„Juliana, Mevrouw."
„Juliana, en hoe nog meer?"
„Louis© Emma Maria Wilhehnina, Me
vrouw."
„Ja, maar dat bedoel ik niet; ik bedoel
je achternaam
„O, van Oranje-N assau, Mevrouw. Of ze
ook al zingen kon, vroeg Catharina van
Rennes verder.
O zeker kan de Prinses zingen.„Wat
dan wel?"
„0 dierbaar plekje grond, Mevrouw."
„Nu. zing dan maar eens."
En Prinses Juliana zong, en Mevrouw
Van Rennes knikte goedkeurend.
„Maar ik ken er vier coupletjes van,
Mevrouw", zei Prinsesje toen, en zte zong,
alle viel' de coupletjes uit.
„En ken je ook noten?"
„0 ja Mevrouw."
Catharina van Rennes hield der Prinses
een muziekboek voor en wees haar een
noot: „Weet je dan hoe die heet?"
„0", zeide Juliana toen, „neen, die
niet, ik bedoel van diè"! en ze wees
naar haar mond.
Een ander maal bood men het Prinsesje,
bij een der families die ten Hove komen,
op bezoek, een glas limonade aan.
„Hè", zeide ze, „die limonade is veel
lekkerder dan van Grootmoeder op Soest-
dijk die is zoo zi'nïr!" (Nederi.)
Steenkolen.
Naar het „Hlbd." verneemt, heeft onze
Regeering om in den dreigenden steen-
koleinnood te voorzien eien belangrijke
hoeveelheid Engelsche steenkolen .aan
gekocht, die zoo snel mogelijk met ver
schillende schepen, naar ons land zul
len worden verscheept.
Door den IJzel.
Uit Enkhuizen verneemt het „N. v.
d. D.", dat de nog te veld staande
gewassen door den nu reeds ingevallen
vorst gepaard met ijzel, zeer geleden
hebben. Zoo is in Wiest-Friesland een
onberekenbare1 schade toegebracht aan de
bloemkool, die voor 't grootste gedeelte
alsi verloren moet worden beschouwd.
A. R. Partij.
Naar wij vernemen zal liet Centralen,
Convent der Anti-Revolutionnaire partij,
da.t ter1 jongste deputaten-vergadeiing
isi opgericht, in de eerste helft van de
volgende maand te 's Gravenhage voor
de eerste: maal bijeenkomen om te
wonden geïnstalleerd.
Het wegvoeren der Biel gen.
Het Kamerlid Duijs heeft den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken de vol
gende vragen gesteld:
1. I® bet aan de Regeering bekend,
dat sedert ©enigen tijd de Duitsche over
heid duizenden inwoners van het be
zette gebied van IJelgië gewelddadig
naar Duitschland laat wegvoeren?