Uit de Provincie.
Uit de Pers.
maakt, liet verzet is geëindigd met de
uitlevering door de bevolking van den
rebel Satoedjola met zijn volgelingen. liet
verzet te Fanahreah is eveneens feitelijk
gebroken.
Z o e u w s c b e blinden.
Dinsdagavond had te Middelburg in
het gebouw tier vereandging de jaarver
gadering plaats van de V-eroaniging tot
werkverschaffing aan Zeeuwscko l'lin
den. De voorzitter, de beer L. A. van
der Harst, heette de aanwezigen wel
kom maar drukte zijn spijt uit, dat zoo
weinig gewone leden van hun belangstel
ling in het werken der vereeniging
blijk geven, wat zcni kunnen blijken uit
een drukker bezoek aan de vergaderin
gen. Vervolgens werd het jaarverslag
uitgebracht over het vereenigsjaar 1 Juli
1915 tot 30 Juni 1916, waaraan wij
het volgende ontleenen
In het algemeen kan met voldoening
worden teruggezien op den arbeid door
de blinden in en buiten de inrichting
verritht". (laf de toestand in Europa re
den -tot bezorgdheid, een zoodanige, di -
zich' onder 'meer uitstrekte tot ajle in-
duistriëele zaken', voorhands had de in
richting gelukkigerwijs van den oorlog
verschoond te blijven. Weliswaar ont
stond langzamerhand een tekort afin
grondstoffen, vereischt wordend voor de
fiabriicatie van de producten en mees tan
ile eersten tegen hoogere prijzen worden
aangeschaft doch gezien de gunstigs
constellatie der vereeniging leveu-de dit
geen onoverkomelijke bezwaren op, zoo
dat bedrijfsstoomissen uitblijven. Wat
de toekomst baren zal valt niet in den
sfeer v,an het waarnemingsvermogen van
hot bestuur. Naar wat achter ligt, be
lichaamt het bestuur zijn streven in ver
betering v,an den maatschappelijkon toe
stand der blinden, daarbij hopende op
den steun van de leden der vereeniging.
In dein loop van het jaar werd een
aanvang gemaakt met het samenstellen
van oen huishoudelijk reglement, het
welk in de bestuursvergadering van 3
April 1916 voorloopig weavl vastgesteld.
Degeldmiddelen der Vereeniging on
dergingen een vermeerdering door een
gift van f 165 en een legaat van f 250
de rekening sluit in ontvang en uitgaaf
met een bedrag van jt 12941.291/2- De
baas der inrichting vervulde zijn taak
met de meeste nauwgezetheid ten ge
noeg© van liet bestuur. Het aantal blin
den verminderden tengevolge van ver
trok met één. .Van een aanvraag tot
opname van een blinde kon om be
paalde» redenen niet worden voldaan.
Het loon der gehuwde blinden werd
met f 1 per- week' verhoogd in den vorm
van, iluu^tetoeslag, de gratificatiën wel
den als paar gewoonte toegekend.
Do werkzaamheden in- en buiten do
inrichting hadden een normaal verloop,
ongeregeldheden onder dö werklieden
vodden, riiot plaats, allen -afbeiden re
gelmatig tot groote tevredenheid van
het bestuur.
Een aanvang werd gemaakt mei Ivet.
vervaardigen van closet matten. Het
jWinkoldebiet bleef stationair. De loterij
verliep naar wensch evenals vorige ja
ren viel wederom vooruitgang te con
stat eeren.
Dank zij de verspreiding van circu
laires nam liet aantal der contribution,
zoowel als' dat der bijdragen ineens
gestadig toe'.
Ten slotte brengt bet bestuur in het
verslag een. woord van dank aan al
len. zoowel binnen als' buiten Middelburg,
die van hun belangstelling in de Zeeuw-
s!che blinden zaak op ©enigerlei wijze
hebben doen blijken, hetzij door plaat
sing van loten, hetzij door als contri
buant der vereeniging op te treden. Dij
voortduring beveelt het bestuur de blin
den in aller- belangstelling aan en ver
zoekt "het bekendmaking, zoo mogelijk in
nog breeder kring, met liet deel de
Vereeniging, tot heil van hen, die zon
der sterui zich tengevolge van het gemis
van een der zintuigen, maatschappelijk
zién ten gronde gaan.
''Wet verslag werd evenals de reke
ning over hetzelfde vereenigingsjaar goed
gekeurd.
6j
De Kon i ngi n Re gen tos.
.Men schrijft ons uit Vlissingen:
Ldhsdag zïj'h alhier aangekomen 22 pas
sagiers, die Vrijdag j.l. met de mail
boot Koningin Regentes naar Engeland
Vrt'trokken, doch die, zooals l>ekend, met
dié' boot te Zeebrugge terecht kwamen.
(oétV - die boot door de Dnitschers daar
heen' "Werd opgebracht.
Wij, hadden een onderhoud met een
dier passagiers en laten thans volgen,
wat deze ons mededeelde.
Vrijdagmorgen te half acht verschenen
twee Duitscbe watervliegtuigen boven do
boot. De inzittenden wierpen vuurpijlen
uit, waarop twee onderzeeërs aan de op
pervlakte van liet water verschenen. Da
-eerste officier begaf zich niet de noodige
papieren aan boord van een der onder
zeeërs, terwijl de andere onderzeeër niet
actief optrad. Toen de officier terug was
werd in de richting van Zeebrugge ge
stoomd, aan stuurboord-zijde gevolgd door
den onderzeeër. Nadat eenigen tijd was
gevaren, kwamen Nedcrlandsche torpe
dobooten opdagen en werden onderhan
delingen gevoerd tusschen de Deitscho
en ..Nedcrlandsche marine, welke gerui-
ft én tijd duurde. Na deze onderhande
lingen en nadat de Nedcrlandsche tor
pedo bqoten weder waren weggevaren,
werd de reis naar Zeebrugge voortge
zet. Even voor dat de haven bereikt werd,
kwam de mailboot voor anket en kwam
een Duitsch zeeofficier aan boord, na
dat reeds evten te voren de onderzeeër
was verdwenen en twee Duitse he tor-
pedolwoteri de mailboot door het mij
nenveld brachten en twee Duitsclie per
sonen aan boord kwamen, liij het bin
nenvaren der haven droeg de mailboot
een Nederlandsche en een Duitscbe vlag.
Na aankomst der l>oot werden 31 manne
lijke passagiers van boord gehaald en
weggevoerd. Dij bet nazien der passa
gierslijst we reien drie personen vermist,
die Zaterdag in den loop van den.
dag ontdekt werden. Het schip werd door
een Duitscbe wacht be trek ken. Allen hie
ven aan boord tot Maandagmorgen onge
veer 9 uur en toen werden allen,
passagiers en bemanning, behalve
de commandant, de eerste machinist,
en twee stewards naar Brugge gebracht.
Daar bleef de bemanning achter, terwijl
de passagiers door gingen over Rent en
Meehelen naar Antwerpen, waar men
eerst te negen uur 's avonds aankwam
en buiten bet station bleef staan, waar
oen officier bij den trein kwam, die niet
op dc hoogte bleek te zijn van de komst
der reizigers en eerst eenigen tijd hoo-
dig had om zich telegraphisth op de
hoogte te stellen. Te elf uur bereikte
men eindelijk het Centraal station, wat
echter niet mocht worden verlaten. In.
de wachtkamer werden matrassen neer
gelegd, maar slechts weinigen (hebben ge
slapen. Onze zegsman bracht den nacht
in den trein door. Eten was er zoo goed
als niet te krijgen. Voor veel gcltl kon
men slecht zwart brood en bijna on
drinkbare koffie bekomen. Gisterenmor
gen vertrokken de reizigers uit Antwer
pen, in EssChetr werden (Uien weder zeer
nauwkeurig onderzocht, alvorens de Ne
derlandsche bodem weder te mogen be
treden. In Roosendaal hadden de rei
zigers eindelijk weder eens gelegenheid
een goed maal te gebruiken.
Onder de passagiers bevonden zich o.
a. twee onlangs uit Iriihleiben ontslagen,
Engelsche burgers, die ook werden vrij
gelaten.
Aan de N. D. meldt men:
De Duitscbe vliegtuigen, die om de
Koningin Regentes heenvlogen. wierpen
lichtkogels naar heneden, en spoedig
daarna werden er twee duikhooten waar
genomen. De commandant van een fier
duikbooten zeide, dat de kapitein van
dc Koningin Regentes verdachte hande
lingen had gedaan, en dat de post over
hoord was gego-oid. In de haven van Zee
brugge lag ook de Brussels, van de Great
Eastern Railway Company (Hanvichlija),
gemeerd. Onmiddellijk toen men in Zee
brugge aankwam, werden rle mannen en
vrouwen van elkander gescheiden en wer
den alle mannen ondervraagd, van wel
ke nationaliteit zij- waren. De mannen,
die behoorden lot dc geallieerde landen
"(ongeveer 45 personen), werden wegge
voerd in sloepen. Er ontbraken echten
3 (mannen. Er werd 'meegedeeld, dat, zoo-
dra deze- gevonden waren, het schip vrij
gelaten 'zou worden. Den volgenden dag.
Zaterdag, werden ze gevonden. Eén had
zich verscholen achter de postzakken en
twee zaten achter de ledige vaten. (Het
schip vervoerde 3601) ledige vaten.j Ook
werden de mannen en vrouwen afzonder
lijk door de Duitschers gefotografeerd.
Te -Esschen werden de passagiers nog
eens grondig onderzocht ,in 'I bijzonder
een Noor; een pak, waarin hiji een Delft-
serie schaal had verpakt in zaagsel en
watten werd geheel en al nageplozen.
De vergiftiging (e Wolphaaitsdijk
geeft de G-ezondbeids-commissie te Go-s
aanleiding tot de volgende mededeeling
De ziekte in het gezin I'. is ontstaan
tengevolge van het. e'.en van spinazie,
die in oen wcckXlesch was ingemaakt
Hot vergif js in de spinazie gevormd
n,a het inmaken, doordat onvoldoende
was gesteriliseerd Er is bederf geko
men bij de groente die vrij zeker voor
dien tijd geheel goed was.
\Yat er verteld wordt van vergifti
ging tengevolge van kopervitriool of
bemesting is onmogelijk. Alle spijzen,
die niet versch worden gebruikt staan
bloot aan vergiftiging dooi- bederf.
Gewoonlijk spreekt men in dergelijke
gevallen van worstvergiftiging (Hotulis
me), omdat de meeste gevallen zijn voor
gekomen 'na liet eten van worst. Echter
zijn ook talrijke dergelijke vergiftigingen
waargenomen bij kaas, room, ham, droge
visch, busjes groenten en busjes vleosch.
Vaak was de dood het gevolg. Het ver
gif is steeds afkomstig uit de spijzen
zelf, en nooit van de bus of de pot,
waarin ze bewaard werden.
Hoe kan "men zich nu beschermen
tegen deze vergiftiging?
De meeste gevallen van Dotulisme zijn
voorgekomen bij spijzen, die i,u de huis
houding of ïn het klein bedrijf waren,
geconserveerd.
Dit conserveeren is dan niet voldoen
de gebeurd. In fabrieken van vea-duur-
zaamde levensmiddelen heeft men ba-
tere toestellen en manieren, pin de con
serven te verhitten. Al wordt in zulke
fabrieken dikwijls minder waardige of
half bedorven waar verwerkt, toch zijn
de produkten in den regel onschadelijk
door het goede steriliseeren en bewaren.
Dit moge een aanwijzing zijn voor de
huismoeders om het steriliseer en zoo
nauwkeurig mogelijk te doen, of het
anders te laten.
Aan de spijzen die vergiftigd bleken
te zijn, is altijd een bijzondere smaak
geweest. Dat was geen rotting of stank
of schimmel, maai' een onaangename
stezke, vaak bittere smaak.
Ook de spinazie te Wolphaartsdrfk
was bitter van smaak.
Dikwijls zal een vgeemdie smaak aan
de spijzen onschadelijk yijnmaar het
is een waarschuwing, dat er m i s s c h i e n
I iets niet in ur.h- is. Onschadelijk - spij
zen hebben altijd den gewonen smaak.
Alle conserven die een bijsmaak heb
ben. dienen dus te worden weggegooid.
Menigmaal zal daardoor ook onschad
lijkt spijs worden weggegooid, maar het
is beter dat duizend bussen of flesschen
worden weggedaan, dan dat er een
rnonsch sterft door vergiftiging. Een
ander keumork js. dat do vergiftige spij
zen dikwijls gas—wotwikkelen. Dit open-
haart zich bij worst door luchtbelle.i
onder het vól, bij bussen duur bolstaan
van hel deksel, Dij flesscben door los
laten van het deks d of door springen,
van bet glas.
Ook di spinaziefh srh t Wolpliaarts
dijk was gebarsten.
Andere kenmerken van vergilligh.nl
der spijzen zijn in d<- huishouding niet
te vinden, en wi - gesteriliseerde levens
middelen gebruikt, doet wijs zich daaraan
te houden. Dergelijke vergiftigingen zijn
niet zoo zeldzaam. I it d laatste jaren
is e: n geval bekifti I vijp o pi kookschool
waar verschillende leerlingen en d - di
rectrice stierven na liet eten van e-n
bus ingemaakte boontjes
De gezondheidscommissie is steeds
bereid, oen onderzoek te laten instel
len naar spijzen waar twijfel aan de
deugdelijkheid is.
De Gezondheids-commissie te Go-s,
I). MULDER, Voorzitter.
I. 7t. RlriC-ii, Secretaris.
Te Eede is eon' Belgisch jongeling
plotseling krankzinnig geworden, toen
hem do mededeeling gewerd van hot
consulaat, dat hij naar lu i front moest
vertrekken. ,.M. C."
.1. A. Berger Ie Vlissingen is be
noemd tol bureel-ambtenaar van den
Rijkswaterstaat 3e klasse».
Rij de haven van Bouchnute is een
Duitsche soldaat, vader van zeven kin
doren, aan don draad dood gebleven,
toen hij van een smokkelaar zeep- wilde
aanpakken. Het gelaat van den, man
was geheel verbranl.
Dij K. B. is benoemd bij 1k4 r
serve personeel van den Geneeskundigen
Dienst tot res.-off. van Gezondheid '2
kl. de heer J. A. Blok, arts
Benoemd tot assistent voor de psychia
trie voor de Rijk#' Universiteit te l lcechl
tm.j. M. J. Dontz, arts.
Pensioen verleend aan A. Janssen,
arbeider bij die Rijkswaterstaatswerkem
f352 en J. D. Al. 'Damman, Rijkstuin
bouwleeraar [881.
Verplaatst bij de 1'. on T. mot 1 Doe.
a.s. do commiezen P. T. 2e kl. J. II.
A\ i js bek, van Neuzen haar Amsterdam
(tel. kantoor) en D. ld. J. Hendriks,
van Amsterdam (postkantoor) - naar Tm-
neuzen
Tot nadere beschikking is vrijstel
ling van port verleend voor dé brief
wisseling van alle militaire- autoriteiten
met alle burgerlijke-, "rijks-; provinoia'e-
en gemee n te-a ut oi ibei ten
Men meldt uit Terueuzen: lie
Vis,schor Hon. Schattcman, van Philip
pine, bevarende den hoogaars ,,Ph. 88",
bemerkte garnalen visschiendc in d -
Wcster-Schielde, toon hij nabij Terne-uz-ssn
zijn net ophaalde, dat er eon mijn in
zat, die vermoedelijk op den bodoin dei-
rivier gezonken, achter het not was blij
ven haperen. Aanstonds liet hij het
net weer zakken, maakte aan het touw
oen roeiriem als boei vast en kwam aan
wal de militaii-é autoriteiten van hot ge
beulde kennis' géven. Don volgenden
dag kwam de mijnen Legger „Zeemeeuw"
ter plaatse, die volgens aanwijzing van,
den, visscher Ivot net mot zijn gevaarlij
ken inhoud, ophaalde. Hot gelukt©, do
mijn, een Engelsche, die geheel met
zeewier, schelpen enz. begroeid was, uit
het nc-l te halen- zonder dat dit be
schadigd werd en de mijn aap boord
van het stoomschip te demon toeren. Dit
geval is dus gelukkig afgeloopen.
- De commandant in Zeeland heeft aan
F. den Aantrekker te Bergen op Zoom,
uien het verblijf in Zeeland was ont
zegd, voorw aardelijk vergunning verleend;
terug te keeren in zijn gebied.
Goes. Met ingang van 16 November
a.s. is de heer Chr. Zandee, controleur
van den gröeiitenuitvoer alhier, Overge
plaatst naar Broek op Langendijk.
Tot controleur van "dé j.Frtiit-Contrale"
en „Groenten-Centrale" tilhier is benoemd
do heer Jan J. de Jonge Nz„ alhier,
en tot plaatsvervangend controleur de heer
Adr. Nieuwenlmijse, alhier.
Hedenmorgen half 12 kwam weel
een (waarschijnlijk Nederlandsche') vlieg
machine (tweedekker) boven onze stad
voorbij in Zuid-Westelijke richting.
Vlissinoen. Wij vernemen, dat de mail
dienst van de 'Zeeland voorloopig ge
staakt wordt.
Heinkenszand. Dat de jonge varkens
ook hier niet veel waarde hebben, blijkt
hieruit, dal er drie stuks omgeruild zijn
voor het luttele bedrag van drie stuks
omgeruild 'zjjn voor het luttele bedrag van
drie pond suiker.
Kruiningen. Door de politie alhier is
tegen een tiental personen procesver
baal opgemaakt wegens overriding dér
distributiewot.
Benoemd 'tët sub-ontvangej der di
recte belast ingeVi 'Alhier, de heer I). van
der Peijl
Wemeldinge. Met ingang van 15 De
cember a.s. is door den heer I". J. A.
vain verst ra ten Kruiss© gemeente-ge-
nceshöer alhier, eervol ontslag' aange
vraagd, zulks in verband met oen
noeming te 's firavenhage.
In Navolging van andere gemeenten
a. ler-eki-, Brninisse en Klundart. is
ook in deze geimioente een mo-selkokerij
georganiseerd. Dat hiervoor nogal animo
bestaat, kan hieruit blijken, dat reeds
80 pr,- oen zich lubben aangemeld.
Kapelle. K.-rgistomvoJi I is ten huizo
van den v<-ldar beider Fr. door dï po
litie in beslag gen men het lijk van
oen pasgeboren kindje. Ats verdacht
van kin h i d .odslag is ge.irresteei-d (I
33-jarige ongehuwd© dochter van Fr.
Het lijkje is ten, di.nste der Justitie in
Ju-lag genomen, terwijl de verdachte
naar hel Huis van Bewaring ri- Mid
delburg is w rg> -brachtV.
Westkapelle. Maaudag werd de najaais-
vergadering gehouden van de Vereeniging
tot (stichting en instandhouding der Chr.
school. Na het laten zingen van Ps.
105:5, het lezen van 2 Tim. 3 en gebed
opende de voorzitter de vergadering, rii
een kort woord wees hij op den edsch
en hel doel van een Christelijke opvoe
ding en op den zegen, dien do Heere
(ook blijkens hel voorbeeld van Timo-
thcus) op een onderwijs naar de Schrift,
wil doen rusten, 'lévens herinnerde liij
aan de gunst Gods, waarin do school
le Westkapelle zich tot heden verheugen
mag. Medegedeeld werd o.a„ dal de Unie
collecte had opgebracht f82,75. liet af
tredend bestuurslid, dhr. li. Boogaard ten
gevolge van een ongeval, hem overkomen',
nog niet aanwezig) werd herkozen. Het
hoofd der school gal' iets ten beste over
El out van Soetenvoude. Na de rondvraag
eindigde hel hoofd der school mei dank
zegging.
Terneuzen. E e n belangrijke aan
houding. In een schijnbaar ledig Schip
werd door de rijksambtenaren achter de
schotten een partij vet en zachte zeep,
gevonden. Deze goederen waren bestemd,
om gesmokkeld le worden naar België.
Thans werden ze in beslag genomen en
tei' bewaring gedefileerd hij den burge
meester.
Naar ons werd medegedeeld is de
regeling voor de melklevoring nagenoeg
in orde gekomen. Onlangs werd deze zaak
besproken mei de melkveehouders, deze
week is vergaderd met de inelkslijlers. Hot
ligt in het voornemen om do bijslag-
re geling zoo spoedig mogelijk in te voeren.
Ontduiking der Oorlogswinstbelasting
zal niet zoo gemakkelijk gaan, meenl dc
Haagsche briefschrijver van de Res.-bo
de". Er zijn héél wat wegen en kanalen,
langs welke de ambtenaren van den fis
cus hun inlichtingen krijgen kunnen!
En hij bepraat (lil aldus:
Want stellig zult ge d'r van gehoord
hebbiem, dat in 't archief van de, Reken
kamer 't kleinste papiertje bewaard bfceff,
waaruit voor u of- voor mij van eenigo
oorlogslevormg zou kunnen blijken. On-
noodig te zeggen dat minister Van Gijn""»
er als de kippen Dij' was urn dat materi
aal niet ongebruikt te liften. Even over
bodig als 't mag heeten om hier te ver
zekeren, dat 't bericht van oen en ander
op menig oorlogswinstmaker een min of
meer kriebelig effect, maakte. Want dat
ze onder al die bereddering al die pape
rassen zou zorgvuldig bij' elkaar zouden
houden, had menigeen niet .gedacht. En
hu te hooien, dat alles tot oir de laatste
penning zou kunnen worden nageplozen.
'I Was een beetje dm tureluurscli te
worden.
Toch geloof ik niet dat 'dit momen
teel moest begunstigd© deel der natie
daar bijzonder rouwig om behoeft le zijn.
Me dunkt in zoo'n uit poon.-, peulen-
of slachtvc: -winsten verkregen villa moot
't ni-et 'n zuivere consciëntie toch vrij
wat aangenamer wone.i- zijn dan nood
gedwongen in 't logement, dal minister
Van Gijn voor do ontduikers gereserveerd
heeft. Want dat wil ik u wel zeggen:
bij velen kan thans do voelde» haast
niet op. Na <te pefroleum.-adeJ wordt nu
de poen-, peulen- en luuingaristoej-atia
geboren t Is 'n lieve lust als .je d'er
van hoort. En dat zijn _goen. praatjes,
maar feiten. Als gc 't niet gebjoft is deze
nieuwe deftigheid eventueel wol bereid
oam u met ,io gloednieuw-© auto's! van
dein weg; te rijden. De- stad dreigt, vooi-
deze nieuwbakken weelde haast te» klein
te worden. Maar geld dat ze fjtuk slaan.
Heel o antieke interieurs moeten d'er voor
him pronk ver blij vein uit. 't land bij 'el
kaar gescharreld worden, En go staat
verbaasd \-an de prijzen, die d'er ber
taald worden, om, op 'f onbrekende be
slag te. kunnen leggen. Zoo meteen ha
len ze ine daar den. stk«r van Potter
nog uit 't Mauritshuis.
Open vragen.
Inzake de kwestie van liet dienst-
w e vg ere n, Ts zeker het Laatste woord
nog niet gesproken.
Er zitten hiér allerlei kwesties in.
De kwestie, van Ue consciëntie. De
vraag, hoe het échte conscientic-bczwaar
te herkennen, waar er immers hier meer
dan ergens motieven bestaan, om bezwa
ren te huichelen. Voorts de veiligheid
van den Staal, enz.
E)- zijn echter ook punten, die vaststaan.
Die ieder logisch en billijk schijnen.
Vooreerst, dat men tenslotte iemand,
die beslist den dienst w e i g e r t en daar
bij volhardt, onmogelijk onder de wa
penen houden kan, want met een onwillig
man doet men niets en hij zou maar
gevaarlijk zijn voor z'n omgeving.
Doch even vast moet óók staan, dunkt
ons, dat zoo'n dienstweigeraar daar nooit
beter van worden mag.
Zelfs niet.bij manier van vonnis
En nu wijst éen inzender in onze dag
bladen er op, hoe dit toch wél 't geval is.
Hrj noemt met naam en toenaam een
jongmensch, .opgekomen Dec, '15, dienst-
weigeraar en die na gedurig proces in.
Oct. '16 als laatste stra fuif "den dienst
ontslagen weid, terwijl hem werd v e r-
b od e n voortaan den lande te* dienen.
Juist, wat dit jongmensch wil.
Mogen anderen hem er al scheef om
aankijken, Dij is in eigen schatting mo
reel gestegen.
Gaat dit np aan, wordt gevraagd.
Is dat billijk tegenover de lieden, die
al twee jaar en langer onder do wa
penen staan? Is 't billijk, dat li ij na 10
nind. zich weer in de burgermaatschappij,
een plaats verovert, waarvan een ander,
na den vrede, maar afwachten moei of
hij ze terugkrijgen kan?
Ons dunkt .hierin is veel waars.
We stemmen toe, dat deze behandeling
naar 'slands wetten is. Maai' de vraag
rijst dan, of deze wetten omtrent het
„dienslweigeren" en de gevolgen daarvan,
geen grondige herziening behoeven.
(Friesch Dagblad.)
Dr. Kuyper over de levensmiddelencommissies.
„De Standaard" schrijft:
De minister van Landbouw zond be
lt ids oen séhrijwn iond aan dia laden
Ier Eerste en l'w;©d- Kamer, waarin hij
het gaan. zitten van Kamerleden in zijn
commissies bepleitte, ©n can bereidver
klaring cwn hieraan gevolg te geven, van
do zijde dor Kameriodan uitlokte. Ook
onze hoofdredacteur ontving in zijn
qualiteit van Kamerlid zulk een uitnoo-
diging, d»xdi meende, te moeten antwoor
den, dat hij beteefdelijk verzocht van
hot lidmaatschap van zulk een Comnvis
sic verschoond te mogen blijven.
Steeds komen meerderen lot deze over
riüging en naar ons voorkomt toi-echl
Hot is zeer go-ed t© begrijpen, dat men
aanvankelijk hierover anders' dacht.- 't
Ging er zoo terloops hue© door. En hot
bleef bij ©an onkel geval. Waarom zou
men dan, zoo vroeg hot goroopen lid,
den Minister niiel help©n. Doch na het
gebeurde met inr. Schim van dor Loeff,
kwam er in de opinie ©an kaer. Het
werd gevodd, allengs meer gevoeld, dat
de verhouding tussejioq Kamerlid en
Minister niet geheel vrij bleef, zoo 'I.
lid zich door- den Minister in zulk eon
Commissie liet benoemen.
Hieruit volgt nu wel in 't minst niet,
dat wie 't aanvankelijk anders -inzag en
nu in zulk een zaak inzit, op staandeu
voet er uit zou moeten loopen. Doch
wiaar de Minister or nu oen systeem
van gaat maken, en alle loden opzettelijk
naar 'hun bereidverklaring vroeg, is. bet
toch niet overbodig er voor uit te ko
men, dat er in zulk een Commissariaat
allicht iets in 'kon komen, dat consti
tutioneel niet geheel in den hgak is.
Ceylon New-York.
De vraag.hoo Ceylon en Aiiouw Amster
dam (New-York) voor ons verloren gingen,
w'.owj.t doqv A- NV. in de Toe kq.pist
als volgt Ixviiitwoord
Prins Willem V was in 1795 uit Ne
derland gevlucht en in Engeland men ge
kt» men Den 7en Februari van dat jaar
beval hij' aan alle bestuurders der uver-
zeesche gewesten zirh aan de Engelschon!
over te geven. Engeland was „een mo
gendheid, die iu vriendschap en alliantie
is met Haar Hoog Mogende, en wier troe
pen en schepen komen om te beletten,
dat de kolonie voor d© Franschen werd
g-einvadeert".
De Prins was van oordeel, dat de Ne
derlandsche bezittingen in Oost en West
anders toch zeker, nu wij zoo zachtjes
aan in alles met Frankrijk meegingen,
door de Engelschen aangevallen en dan
als veroverde gewesten voorgoed in hun
bezit zouden blijven. Werden ze echter
aan Engeland als in bewaring giegeren,
in de hoop op bet-ere tijtien, dan mocht
men verwachten, dat Nederland ze te-
rug zou krijgen zoodra die betere tij
den gekomen waren.
Inderdaad deed Engeland ook de be
lofte; elk schip, ©Ik© vesting, elke ne
derzetting, die zich vrijwillig onder be
scherming zijner Dritsche Majesteit zou,
stellen, zou worden teruggegeven, zoo
dra een vrede met Frankrijk zou zijn
tot stand gekomen, waarbij de onafhmi-
kelijklieid der Nederlandsche Republiek
en de door Engeland gegarandeerde con
stitutie van 1788 zouden zijn hersteld.
De „onafhankelijkheid" van 1788 was in
v'el© opzichten een onderwerping aan En
geland geweest; bleek het mogelijk dien
toestand te doen herleven, "dan, maar.
dan ook alleen, wild© men de Kaap en
Ceylon aan Nedealand laten. De meeste
koloniën gaven zich echter niet vrijwil
lig over, en ook de andere in het renv r-
saal gestelde voorwaarde is nimmer ver
vuild, zoodat Willem V nooit in het ge-
Val is geweest, Engeland te kunnen som-
meereji het gegeven woord in te los
sen". 1)
Het. is duidelijk in te zien, dat de voor
waarde „herstel der constitutie van
1788". waarbij dus de oude stadhouder
lijke regeering zou tenigkeeron wel nooit
zou vervuld worden. Niemand, misschien
alleen de Prins uitgezonderd en zeker
niet de Erfprins, die dat kan. geloofd
hebben.
Het -teruggeven der koloniën, met na ma
Ceylon, weid dus vastgehecht aan een
obinogelijk te verwachten herstel van za
ken. Al het oud© in de wereld ging plaats
maken voor het nieuwe en welhaast werd
het zelfs den meest naar dat oude te
rugverlangende duidelijk, dat eenc con
stitutie als die van 1788 voorgoed tot
liet verleden behoorde!
Zie D'r. H. T. Coléftbra iidtir. De Ba-
taafsc-he Kepttbltek, bladz. 154155.
