bank Weiland, iM«r Mo. Donderdag 31 Augustus llll.fl Söe Jaargang d bode /o ntore der MINNE» chrifving gezaagd >nhotit, necht, >rdsr, oudster, inlichtingen te Koudekerke, J. LUTEIJN, isatie elfetandig kan [ruiningen. ■stond of met met paarden SDIJK, Land- nst te treden UIJSE, Zuid- 1ENHAKKER, rwoordige ter- ERSE, Grijps U1JNCK te Aster, nd. Br. onder ddelburg. gevraagd een lit den boeren- nde optreden, it Gz., Kapelle. te Vlissingem jk istbode, g. V. enst i.—ROTTERE, plaatsen, |L6. des Zondags, S, van Middel- jorm. 9.uur. Vrijdag 22 en enst ERDAM 16 8,30 17-,- 18 7,30 19 7,30 20 8,30 21 8,30 22 8,30 23 8,30 24-,- 25 9,— 26 7,30 i27 8,— .28 8,30 29 8,30 30 8,30 11,30 12* 12, 11,30 11,30 11,30 11,3» 12- 12- 11,30 11,30 11,30 11,30 Uitgave van ie Naaml. Venn. LUCTOR ET EM'ESRGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: &.ASJ6E VORSTSTRA AT 21©. Bureau te Middelburg: FtHtMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: (^nterbaan Lo Coinfre - Goes. VERSCHRIKT ELKEM W£KKD&« Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. fi - Losse nummers1:96 Prijs der Advertentiën 15 regels /"0.50, iedere regel meer l# at, 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend, Bij abonnement voordeelige voorwaarde». Familieberichten van 110 regels ft. iedere regel meer 10 ct. Dear de geleidelijke vooruitbetaling zullen deze week de afeonné's die gewoonlijk per post betalen, hunne quitantfe ontvangen. Se sofa's aan brievengaarders en boekhande laars, worden dan ook verzender.. Wij ver frol! wen dat medegewerkt zal worden tot vlugge betaling, opdat het esne kwartaal iiet is het anders toopo. De. ADMtötSTPATIE. 31 Augustus 1916. Europa zucht in rouwe Bq 't maatloos oorlogswee Doch Holland bleef tot heden Bewaard in dierb'ren vree. Dat dankt het, in Godsl gunste, Vooreerst zijn Koningin Mot Haar neemt het als Natie hjefc ei gen plaats' nog in. Ja, Holland voelt wel mede Der volk'ren stervenssmart Toch op een dag als heden, Fleearscht vreugde in het hart. Bern. 'stille, diepe vreugde Want ld,' oude Oranjehand Wat ook bezweek en scheidde Omstrengelt nog ons land. Klein mag ons Holland heelen Maar 'thijscht op dezen "dag Met, daink en tier vertrouwen Voor zijn Vorstin de vlag! 'I Verpandt zijn Koninginne, Dor Dochter van Nassau, Deez' dag opnieuw zijn Jjefde En onverzwakte trouw. Van Erieslands frissclie meien TjotBrabants paarse he hei, Van (telies groene beemden Tot "Wostlands duinenrij "Word f d' één© toon vernomen, Klinkt ééne bêe omhoog: Heil, Hollands Koninginne, Dat God U zeeg'nan moog! „Standaard." n:^Kar'wxiem iter den datum ehet tweede tterdam. 0e ©srSog voerende moctsridhederi. R o ©m e n i (I. (Slot.) Alexander Cusa beleefde weinig genoe gen van zijn vorstelijk baantje. In de -zei ven jaren zijner regeering versleet hij niet minder dan twintig ministeries. Jam mer genoeg, want hij bedoelde het goeid met de velerlei her-vormingen die hij in voerde. Het slot van de geschiedenis was dat hij hij het volk in ongenade viel. In den nacht van 22 op 23 -Februari 1866 dro-ng een woeste menigte zijn pa leis binnen, en dwong hem tot afstand doen v-air de regeering, waarna hij zich door de vlucht aan verdere mishandelin gen wist te onttrekken. Een voorloopige regeering werd ingesteld on den 20 April van ditzelfde jaar werd Karei van Ho- henzollern-Sigmaringen tot vorst uit geroepen. Deze was een jongere broe der van Leopold van Hohenzollem, den pretendent naar den Spaanschen tro-o-n -in 1870, die, echter zonder 't t'e willen, aan leiding was tot den Fransch-D-uitschen -oorlog. Met de benoeming van vorst Karei kreeg het volk zijn zin. Het had altijd op een buitenlandsch vorst gehoopt. Eerst was de aandacht gevestigd geweest op den graaf van Vlaanderen, Bo-udewijn, broe der van Leopold II, koning van België; doch die kenze stond do Porte niet aan; en zoo werd Karei van Hohenzollem de gelukkige. Onder zijn regeering, in 188L werd hij tot koning gekroond, werden vele ver beteringen ingevoerd. Dit ging echter met vele tegenspoeden gepaard. Partijschap pen, onder meer van de Rooden en de Witten, dreigden het land te verscheuren, zoodat Karei zelfs eenmaal met het' neer leggen van de regeering moest dreigen. Tot een keerpunt in zijn geschiedenis kwam het in 1878. Rusland had Turkije den o-orlog' verklaard en -verzocht den vorst doortocht voor zijn troepen. Deze voldeed hieraan, koopendc daarmede een verbond met Rusland, doch tegelijk Tur kije zich tot vijand makend- ii - Turken bombai'deerden hierop eonige Roemeen scho havensteden, welke daad door de Roemenii-rs beantwoord werd met oen onafhankelijkheidsverklaring cn een opzeg gen van de gehoorzaamheid aan de „Ver heven Porte". Wijl de Russen door de Turken ver slagen werden, schoten de Roemeniërs te hulp en deden hierdoor de krijgskans ten voordcele der Russen keeren. Voor al bij de bestorming van Plewna wisten zij zich bijzonder te onderscheiden. Als loon ontvingen zij» de erkenning hunner -onafhankelijkheid bij den vrede van San Stefano in 1878. T-och was dc aan Rusland geboden steun Roemenie eer na- dan voordeolig. Het werd toch door Rusland gedwongen om Bessarabië, dat Rusland vroeger in den Krimooiiog (1856) verloren, had, te gen de Dobro-edsja, een dor land, te ver ruilen, een grensregeling waarbij tevens Silistria aan Bulgarije moest verblijven. Wel poogden de mogendheden op het Congres van Berlijn, onder voorzitterschap van Von Bismarck, het verdrag van San Stefano in liet voordeel van Roemenië te herzien, doch die pogingen stuitten af o.p het heftig verzet van Rusland welks „plenipotentaris" (gevolmachtigd gezant) geen sterke grens voor Roemenië tegen Bulgarije noodig achtte. Ziedaar de bron van den haat tussclien Bulgarije en Roemenië. Vorst Karei, er varend, dat macht gaat boven recht, aan vaardde het onrecht, en onttrok zich met zijn volk aan de latere bewegingen, waar aan de overige Balkanstaten, de kinder kamer van Europa, zich sinds dien tijd te buiten gingen. Vo-n Bismarck behield intusschen, sinds bovengenoemd Congres, den scheldnaam van „grootste gemeen» deeler". Eerst 35 jaar later, in 1.913, zou.Roe menië kans zien het onrecht van 1878 te herstellen. Vorst Karei, in 1869 gehuwd mét Eliza beth von Wied (Carmen Sylva), veerde tot -aan genoemd jaar een vredelievende regeering, door welke hij zijn land en' volk tot groote welvaart bracht. Hij' ge noot hierbij grooten steun van zijn eersten minister Bratiano. In militair opzicht vloog het Rijk letterlijk vooruit. Oecono- misc'h bloeide het als weinige. De bouw der groote Bonaubrug bij Tschernawoda en de aanleg der haven van .Constanza aan de Zwarte Zee hadden de opko-fnst van den petroleiunhandel en den graan- uitvoer ten gevolge. Constanza wordt dan ook niet ten onrechte het Roemeenscho Hamburg genoemd. Zelfs de dorre Do broedsja werd, dank zij een doelmatige ontginning, in een bron van zogen her schapen. Onduldbaar op den duur was echter voor het Rijk de grensregeling van 1878. De vesting Silistria, die Bulgaarsch was, lag zoo dicht op de grens dat het de vraag was of ©en daarbij behoorend fort niet op Roemeensch grondgebied lag. Nu had Bulgarije dat fort behooren te- sloe pen, dewijl het besluit van het Congres van Berlijn, luidde dat de vestingwerken van Silistria en Roestsjoek moesten ge slecht worden. Doch Bulgarije stoorde zich hier niet aan. Even doorzichtig scheen het voornemen van Koning Ferdinand om ongeveer heel Euro-peesch Turkije in te palmen. Bul garije zou een staat worden, waarmede Roemenië rekening zou te houden heb ben. Daarom vorderde het een bescherm de Zuidgrens, en de beschikking over de geheele 'Dobro-edsja. Op Dnitschlands en Oostenrijks advies bleef het echter neutraal in den Balkanstrijd van 1913. Doch wat was het gevolg? Dat in de hierop gevolgde conferentie van Peters burg aart Roemenië alleen Silistria, zon der het aangrenzend gebied, werd toege wezen. Voor Roemenië een groote teleur stelling. Immers bet bleek nu duidelijk dat Oostenrijk Roemenië verraden had en de vriendschap van Bulgarije had ver- kozen teneinde zijn overwicht in. den Bal- kan te behouden. Gevolg van "een en ander was dan ook een oorlogsverklaring, waarbij Roeme- 1!'®> lP.et Servië, Montenegro en Grieken- land in bond, op Bulgarije aanviel. Deze, t geschiedenis ligt nog la versch in bet geheugen om haar in den breede o te I halen. olstaan wij mot de herinnering dat de Bulgaren die eerst met genoemde bond- gonooten saam Roemenië dan uitgezon derd zulk een flink en buit op Tur kije behaald had, zijn aandeel in, dezen buit, voer een groot deel weer moest afstaan. Alleen behield het "Stromitsa, terwijl Kawala ;rnn Griekonland kwam. Het verloor zijn invloed in Macedonië, welks Bulgaarsehe bevolking onder Grieksch-Servisch bestuur kwam te staan. Voor Roemenië werd een schoo-ne gelegen heid om zich uit te breiden geopend; Lang heeft liet gewacht, aan welke zijde het zich zou voegen om tot die uitbreiding te geraken. Het meerit deze nu te zullen bereiken door zich bij de Entente te voe gen, zulks ten spijt van het geheime bond genootschap mot de Centrale mogendhe den, de verbreking van welk bondgenoot schap een droef licht werpt op het ka rakter en -de moraliteit der Roomeen- sche .regeering. Roemenië en Italië, in taal en afstam ming aan elkander 1en nauwste verwant, bleken derhalve thans in nog een ander opzicht op elkaar te gelijken. De Clrcööt© Oorlog, 8«knopt overzicht van den toestand. Weer 'n oorlogsverklaring De Turksche ministerraad besloot eer gisteren', dat de Turksche regeering met Duitschland en Bulgarije den oorlog aan Roemenië verklaart. Het besluit werd door een iradé be krachtigd. Intusschen aarzelt Bulgarije nog, en wacht Duitschland nog. ■Do „Berl. Zeit, A. M." schrijft, dat in den diplonratieken toestand tot gister middag geen wijziging is gebracht. Men wacht met spanning op de mili taire gebeurtenissen aan de grenzen van Roemenië, waar spoedig wel de kanon nen van Bulgarije zuilen worden gehoord. Onze statistieken zullen dus spoedig herzien moéten worden. De Roemenen zijn nog de baas aan het Ifóngaarsche front. Weliswaar wettigtde uitslag v.. n de eerste ontmoetingen op zichzelf geener lei conclusie voor het verdere verloop van den krijg, doch niettemin tcekënen de jongste feiten de verhoudingen van partijen. Het Weensche sLafbericht is nog sober gesteld en klinkt weinig zegevierend, ook al heeten de meeste aanvallen „afgesla gen". Ziehier een paar zinnen: „Op do hoogten ten Noord-Oosten van Orsova sloegen onze troepen herhaalde Rocmeensche aanvallen af. Overigens wer den de langs de grens vooruitgeschoven; troepen stap voor stap volgens hot plan, diat voor geval van oorlog sinds lang gemaakt was, teruggenomen. „Do vijand zal er zich op beroemen, dat hij Patroseny, 'Brasso Kronstadt) cn Kezdi-V.asarhely bezet beeft. „De Noordelijkste Roemeenscho colon nes zijn in het Gvergyoe-gebergte in ge vecht". Wij kunnen intusschen-maar slecht ge- looven, dat al die „vrijwillige strategisch© ontruimingen" op een gunstig© positie wijzen. Ze beteekenen op z'n minst al een mo reel echec. i j Van de overige oorlogste treinen geen nieuws van beteekenis. In hot "Westen meiden de Franschen en Engelschen slechts kleine vorderingen ge maakt to hebben, daar het slechte weer grooto operaties belemmerde, terwijl het üuitsche comnumiaué spreekt van het af slaan van nieuwe groote aanvallen. De Italianen hebben vorderingen ge maakt in bet Dolomietengebied, waar zij hun vorderingen bij den C'ima di Gauriol verder hebben doorgezet. Van Oostenrijk- sche zijde wordt het verlies van den Caurioltop erkend. Ov-ir «en half jaar is er vrede. Aldus voorspelt generaal II. P. Staal in hel. „Vaderland'-'. De kundige militaire medewerker van dit H iagscbe blad heeft zijn beschouwin gen over denoorlog weder hervat. Hij toont aan, vat do Centralen gewonnen hebben en wat de 'Geallieerden verloren hebben. Dat door den aanval op Verdun de Eni-enlo-.Mogendheden zich hebben la ten verleiden tot een offensief in stukjes en beetjes en er zoo nooit zullen komen. Om :m denoorlog 'ben einde te maken, is uoódig, het op alle fronten gelijktijdig openen Van eon krachtig offensief over de geheele linie. Eu daartoe zijn de Geal lieerden niet in staat. Zij hebben hun munitie voor niets verspild. In weerwil van het uitblijvqn dor suc cessen, zou de oorlog verlengd kunnen worden, .als de Engelschen aan hun bond- igenooten konden wijs .maken, dat de uit- hongevings-politiek kans had van slagen. Maar de Duitsche organisatiegcest heeft zoo tijdig doeltreffende maatregelen geno- Imen en de Duitsche opofferingsgezindheid en toewijding is zoo groot, dat het den Engelschen moeilijk valt do andere volken nog langer met dit waandenkbeeld te paaien. Engeland zelf is er nog liet best aan toe. maar Franschen en Russen en Italianen lijden ook in economischen zin. Het. beste ware het, een wapenstilstand te sluiten, die een einde zou maken aan het onzinnige bloedvergieten. Bezepk voor de gewerden. In de „Westminster Gazette" vertelt een „pelotons commandant" van zijn ondervinding (als gowonjde in een hospi taal te Londen. „Ik ben bezocht geworden en ik mag zeggen terdege bezocht geworden - door eenige vaar de vriendelijkste en liefste Kienschen ter wereld, ik hield vroeger veel van bezoek. De helft van het pleizier dat men van een wond heeft, is, je vrienden ervan te vertellen; en de andere helft bestaat in liet laten behandelen van do wond. Een wond is iets veel voornamers dan andere aandoeningen; de menschen kunnen niet naar je komen kijken zooals je aan verstopping lijdt, en ze je kannen aan zien met een gezicht alsof ze willen zeggen, dat liet ze spijt maar dat het jo eigen schuld is. De gewonde gevoelt zijn meerderheid, omdat hij weet dat het niet zijn eigen schuld is. Daarom wil een zieke dikwijls geen en een gewonde altijd bezoekers hebben. Bezoekers van een hpspitaal kan men in twee groepen verdoelen: de vrienden en familie. De familie komt het gerst; dat is heel natuurlijk. Zij zijn gekomen toen je gedoopt werd en als 'ze je over leven zullen zij aan jo graf staan. Het is merkwaardig, dat dit de drie êeni- ge gelegenheden zijn de doop, het hospitaal voor gewonden en het graf waarop iemands familie hem kan be zoeken of hij hot- goed vindt of niet. Ik heb ©en oude nicht van vadferszij, die mij geregeld kwain bezoeken. Dat was haar „doel" van de oorlogslasten, dat bezoek van drie tot vijfdat kon men haar aanzien als ze naast hot. bed zat Ie breien en van tijd tot tijd knikte. „Gaat het wat beter?" vroeg ze ma telkens als ze wegging. „Ja, dank u wel, nicht Suzanne", antwoordde ik dan. Eens echter op een keer heb ik haar, zonder het te willen, beleedigd en zij is daarna nooit teruggekomen. Ik vroeg om mijn „tabletten". Diat waren klein© langwerpig© witte dingetjes met een beetje morphine erin, die de lokter me had voorgeschreven voor de gevallen dat ik rust noodig hal. „Wat zijn dat voor dingen?" vroeg nicht, toen de verpleegster zo op een. bordje bracht en ilc ze telkens met een slokje water opslikte. „O, een geneesmiddeltje, nicht" ant woordde ik. „Het zijn morphine-tabletten, mevrouw", zei do verpleegster „die neemt hij in als hij slapen moet." „0 nee, het is niet alleen een slaap middel nicht. Ik heb ze ook nog voor andere doeleinden; soms bijvoorbeeld als ïk lastige bezoekers heb" en toen mijn nicht haastig opstond en ik merkte hoe ik de boel in de war had geschopt, zei ik nog haastig„Ik heb vandaag in. het geheel geen "slaap." Nicht Suzanne kwam nooit terug. Op bet slagvtid verdwaald. De „Daily Mail" geeft de volgende be schrijving van eetn soldaat, die 's nachts opi het slag'vleid verdwaalde: „Een aardbeving had de geheele land streek verscheurd. In. don grond gaapten donkere, grafachtige diepten en de ge- hclele aarde scheen tot in zijln diepte diep te omgewoeld te zijln. Kleine roode bak- stclcnen huisjes' waren tot gruis geslagen; ld© machinerie van een windmolen hing boven teen ledige ruimte en vormlooze moren stonden gescheurd en doorboord in do lucht, te trillen, gere-d ,pm bij het eierstë windstootje ineen te storten. Overal waar er kuilen waren in. den grond, waren vormlooze hoopen wit krijt omhoog gc woi pien en pa ast een daarvan lag eten. batterij veldkanonnen ia een on ontwarbare ïommtel dooreen. Do roestige stalen snuiten der kanonnen, zagen, er uit grotesk ten verwrongen; dc vernielde gedekte schuilplaats, waarin de kanon niers teens geleefd hadden, ademde, el- londe uit iedere gebroken balk en g©- schéurden zandzak. Overat in bat j;orid lage i er lijken in de meest onmogelijke houdin, eüi onbe dekt. Bet laatst peloton van 'net balaillon marcheerde i t een enkel uelid langs de dood© lichamen en ging Je eerste loop1- gravenrij1 in, waar liet regiment, dat die verdedigd had, met de velerlei nood/a- kelijikle Werkzaamheden bezig was. Do nacht was zeler stil; die onheilspefei.de stilte, dite dikwijls een slag voorafgaat of cr op volgt, maakte de wereld .stern, In die stilte waren de glanzende lichtpijlen slechts 'pen dwaze bespotting. De infanterist Troine volgde zijn ka meraden. Zij1 waren nu uit het gericht geraakt, maar hij wist, dat hij zie in een paar minuten zou inhalen. Maar Trone had zich misgePekend. Vijf minuten, la ter stond hij: alleen in een verlaten loop graaf en begreep hij. dat. het tijd; was om terug - te gaan. „Wel", zei hij: „Ik ben ook verdwaald!" Hij begiteep in hoe moeilijke positie hij zich bevond 'en voeld" zich onaangenaam te moede. „Waar ben ik nu?" vroeg hij zich af. „Wie zijn lichtpijlen zijn dat, van ons of van hen?Waar is on zie linie?" Hij keek naar een lijk, dat daar dicht bij: Liem lag en sidderde. Toen schouder de hiji zijn geweer en gang naar rechts d© loopgriat naast hem in. „Dat klopt!" mompelde hij;, loen hij een gevallen dekbalk van oen ineenge storte schuilplaats zag. „Hier ben ik een minuut geleden langs gekomen maar dat niet! Hij: maakte zich onhandig los uit do groep slap neerliggende lijken, waarin hij gestrompeld was en keerde snel terug naar het kruispunt, waar cl© donkere loop graven den weg wezen naar onbekende! mysteries. Trone leunde vermoeid tegen dan muur 'en dacht over allerlei din gen na. „Als ik over den rand klim, wat. ge beurt Ier dan?" vroeg hij zich ff. „Dian kom ik missëhien in leen Duitsche pa trouille terecht, of in een van onszelf 'en dan schieten ze me natuurlijk dadelijk ncier zoodra ze mie zien. Als ik die loop graaf doorga kom ik misschien in de Duitsche linie terecht. Dat gaat dus' ook niet. Ik zit als een rat in de Val maar ik moest leraitMaar hoe?" Bij die vraag bemerkte hij een zonder ling igevoiel in het binnenste van zijn li chaam len dat gevoei was angst.' Hij mom-' 'pelde allerlei dingen in zichzelf met een dof brommend gieluidVervolgens klom hij zonder aan do gevaren te den ken die hij liep1, over de borstwering en liepi over het open veld, terwijl1 hij zijü 'gowicer meenam. Het 'eerste wat zijn aandecht trok was eiea 'man, die voorover op den grond lag. Hij zou eropi hebben kunnen zweren, dat de man bewoog en een geweer op hem 'richtte. Tronie ging overeind staan en schoot tweemaal op' hem, tot hij ont dekte, dat, hiji een lijk met kogels Joor- hoorcle. Toen ging hij: vlak op dein grond lig gen orn liet machinegeweervuur dat op zijln schoten volgde te ontwijken en wachtte tot dat opgehouden had. Een [eindje va:n Trone a.f lag een doode 'soldaat in een houding alsof het een daar neergesmeten ledige zak was. Het ma chinegeweervuur hield geleidelijk op en de jongen kwam weer overeind, keek in het i;ond len luisterde scherp1. Ergens dichtbij kon hij bet geluid van hamers en van s'padten ho.oren en hiji maakte daaruit op, dat. er een gi1oep>je solda ten aan grondwerk bezig was. Hot was onmogelijk uit te maken tot welke par tij zij behoorden. Het konden Ruitsehers zijn. De loopgravemepksen waren daar zeer als vogelhekken naar voren en op som- verward len saillanten staken hier en daar mig'e plaatsen liep de borstwering terug tot op elen 500 meters afstand van de tegenoverliggende. Nooit heeft iemand zich zoo verlatten gevoéld als die arme, met modder bedekte infanterist Trone op dat oogeablik. En da nacht was vol geheimzinnig ge fluister, geluid, gekraak en geritsel. De voorwerpen in de onmiddellijke na bijheid namien vreemde; groteske gedaan ten aan. Plotseling meende Trone ergens dicht bij hem de scherpe Iclik van een geweer- grendel te hooien. Hij keek oin e: i rende terug naar de loopgraaf, waar hij: - pas uitgekomen wg.s. Het leek au een heelo afstand, die hij molest afleggen en hij iiet zich over de borstwering rollen en. kwam boVen op iets zachts terech dat plotseling de bekende vloekten - begon- uit te stooten. „Wat heb ik nou au de 'hand? Wat mot dat hè?" schreeuwde een ruw? uit zij'n slaap gewekte soldaat, die uil. den modder opstond. Toen volgde er ophelder tegen en lien minuten later was Trooo terug bij' zijn bataillon. Petroleum blijkt, in dezen 'tijd iul groot gebrek aan looistoffen, op dit ge-1 bied goedé diensten te kunnen d> -n.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1