X©. 382 Woensdag 30 Augustus 1916 3©e Jaargang
Gemeenteraad van Goes.
ii. i i «i .u ...I i i ii i iu.,.4
Uitgave van VERSCHIJNT ELKEN WEHK^AO,
N&amL Venn. LUCTOR ET EMEKGO
gevestigd te Goes. W^jÊW Abonnementsprijs:
HÉ Per 3 maanden fr. p. post. f IJ#
Hoofdbureau te Goes: -Jm gag jÊÊgËF jÊSÈ ^ÊÊÊk ^fJÊ BFéÉfc 10886 nummers'
AWtGE VORSTSTRAAT 219. BK JBA W jBT~ jf fJK M BM W Prijs der Advertentie*:
Bureau te Middelburg: JÊj$ myJÊÊr^** JÊT Mm JjfP' 5regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct.
RWA F. P. DHUIJ - L. BU«8. JÈW rfMF£1 f diWiHfrfci/Hl Kif M BL jfii KK JM JK 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
^^^BBaihnlMBy y^|Émyg«iB83ffjy jpgSsMp W&Êël$0' :3}£%Bij abonnement voordeeLige voorwaarde».
Drukkers: j^r H KÜrQ iK' flpr|^r 8 (|Pm|| Sp Familieberichten van 110 regels ƒ1.
wsÉevbasn Le Cointre - Goes. iedere regel meer 10 ct.
Es'Cf de geleidelijks veoruitbetaling zullen
deze week de abonné's die gewoonlijk por
post hetaler, kunne quitantie ontvangen. 0e
nota's aan brievengaarders en boekhande
laars, worden dan ook verzonden. Wij ver-
trouwen dat medegewerkt zal worden tot
vlugge betaling, opdat het eena kwartaal
niet l'O hst andere loope.
DE ADMINISTRATIE.
Lew de Koningin
Morgen, 31 Augustus, is het de ge-
fooorieKbag van onze beminde Koningin.
Zij hoopt dan haar 37ste 'levensjaar in
ie "treden.
De natie verblijdt zich in het bezit
dezer dierbare Vorstin. Diegenen welke
God treezen en voor Zijn Woord beven',
w-el bet meest, omdat zij in de Koningin,
niet alleen een Godsgeschenk zien, maar
in haar ook de draagster van Godswege
van het soiuverein gezag wenscheni
te eeren. En om haar beminnelijke
persoon geniet, zij ook aan die zijde
de meeste achting, dewijl zij één dierbaar
geloof piet hen deelachtig is geworden,
en met hen roemt in denzelfden Heiland.
Niet, het minst dewijl zij getoond heeft
zich de belijdenis van den Christus niet
te schamen.
Zij herinneren zich met instemming en
dankbaarheid wat deze hooge Vorstin ge
sproken heeft te Parijs bij het standbeeld
van Ik: Coligay, haar grooten, godzaliger!
voorvader; ook het woord „De Christus
voor piles", door haar gesproken tot de
Presidente van den Argentijnschen Vrede
bond; niet het minst haar Christelijkeni
welkomstgroet gezonden aan de Internatio
nal© conferentie voor de Zending; en bo
venal het kostelijk woord dat zij drukten
liet op een dier jongste Kerstdagen. Dit
zijn vi.er gelegenheden waarbij de Koningin
blijk gaf van haar volstandig geloof.
Ook op dezen haar geboortedag, den
derden al, onder het oorlogsrumoer be
leefd, zal het ook in haar hart wezen:
Wie ben 'ik en wie is mijn volk dat
Gij ons zoo genadig verschoont?
Smdte dan haar gebed met dat van
al tiara onderdanen bij welke het gebed
nog in ©ere is saam 'tot een akkoord
van smeeking en lof voor dit gespaarde
dierbare leven.
God de Heere blijve genadiglijk, tot
in haar spaden ouderdom, de Voor- en
Achtertocht ,van onze geliefde Koningin,
van haar Prinselijken Gemaal, van kaar
Koninklijke .Moeder, en van hare Prinse
lijke Dochter onze geliefde Prinses Ju
liana
De Groöte ö@rlog»
geknopt overzicht van dan toestand.
Eerst een en ander voor liefhebbers
an cijfers en statistieken.
De tien tegenstanders van de vier rijken,
die als de „centrale" worden aangeduid,,
ItetecMand, Oosten rijk-Hongarije, Bulga
rije en Turkije, zijn Rusland (met Duitsoh-
land in oorlog sedert 1 Aug. 1914), Frank
rijk (3 Aug. 1914), België (3 Aug. 1914),
Engeland (5 Aug. 1914), Servië (6 Aug.
1914), Montenegro (6 Aug. 1914), Japan
(23 Aug. 914), Portugal (9 Mei 1916),
Italië (28 Aug. 1916), Roemenië (28 Aug.
1916).
Duitschland verklaarde den oorlog aan
Rusland, Frankrijk, Servië, Montenegro,
Portugal en nu ook aan Roemenië, aan
Duitschland weixi de oorlog verklaard door
België, Engeland, Japan en Italië,
't Is dus 10 tegen 4.
De combinaties staan dus als volgt te
genover elkander
Geallieerden.
1 Engeland
2 Frankrijk
3 Ruslan d
4 Italië
5 .Japan
6 België
7 Servië
8 Montenegro'
9 Portugal
0 Roemenië
rite-" -
Neutraal zij x M even ae volgend©
.aten
1 Nederland. N
2 Denemarken.
3 Griekenland, n. 5
1 Luxemburg.
Noorwegen.
6 Spanje.
7 Zweden.
8 Zwitserland.
Het spreekt vanzelf, dat het nieuwe
bedrijf zich nog niet duidelijk afteekent.
Daarvoor beschikken we niet over vol
doende feitenmateriaal.
Toch is er al iets losgekomen.
Weenen meldt officieel: „De Donau-
monitor „Alnos" heeft met geschutvuur
verscheidene militaire inrichtingen hij Tur-
nu „Severin vernield. Bij allo passen van
het 600 K.M. lange grensgebergte tusschen
Hongarije en Roemenië zijn onze grens
bewakingstroepen in gevecht gekomen. De
vijand heeft overal, waar hij op onze
troepen stiet, bloedig het hoofd gesteve
ten, met name ten N.O. vau Orsova, bij
Petrosény, in het gebied vau den Voröstö-
rony- (Rooden Toren) pas, op de hoogten
ten zuiden van Brasso (Kroonstad), waar
het dappere Szekler reg. inf. 82 den va
dert andschen grond verdedigde en in het
Gyergyo-gebergte.
Slechts een verre omtrekkende beweging
van Sterke Roemeensche omvattingskolon-
nes heeft onze vooruitgeschoven afdëelin-
gen er toe kunnen brengen achterwaarts
aangelegde, hun volgens het plan aange
wezen stellingen te betrekken".
Uit de laatste alinea blijkt, dat de Roe
meensche troepen versch en krachtig zijn
on de Oostenrijkers reeds hebben terugge
dreven.
Lees maar goed.
De correspondent van de „Kölnische
Ztg." te Boekarest maakt gewag van een
artikel in het blad „Moldawa", volgensl
't welk de oorlogssterkte van het Roemeen
sche leger thans 600,000 man bedraagt.
Een verhooging van dit cijfer zal eerst pa
vrij langen duur van den oorlog wor
den overwogen. Intusschen zal de slijtage
van het leger door verliezen op het slag
veld en door ziekten op de beslissing
daaromtrent van grooten invloed zijn.
Van de overige oorlogsterreinen, noch
van het Westelijk, noch van het Oostelijk,
noch van het Zuidelijk, noch van den
Balkan, of uit Perzië of Mesopotamia en
Armenië eenig nieuws van beleekenis.
Bedenkelijk voor de centralen lijkt ons
de verandering in het Duitsche oppercom
mando.
De keizer heelt nu door een kabinets
order- den chef van den generalen staf
van het veldleger, den generaal der in
fanterie Von Falkerahayn. van dit ambt
ontheven om hem voor een ander ambt
te gebruiken. Tot chefs van den generalen
staf van het veldleger heeft de keizer
de generaal-veldmaarschalken Von Benec-
kendorff en Von Hindenburg benoemd,
tot eersten gene raal-k wart ie ri ne ester lui
tenant-generaal Von Ludendorff met diens
bevordering tot generaal "der infanterie.
Tenslotte zij nog opgemerkt, dat de
Bulgaarsche oorlogsverklaring wel niet
lang zal uitblijven.
Berlijn rekent er natuurlijk op, dat ze
gauw komt.
Tot op den 28en 's avonds laat was op
het Bulgaarsche gezantschap nog geen of
ficieel bericht gekomen van een oorlogs
verklaring aan Roemenië.
Blijkens een mededeeliing aan de „Kor-
respondenz Norden", hoopte men nog in
den loop van den nacht het desbetreffend^
telegram te zullen ontvangen. Te bevoeg-
der plaatse verklaarde men aan dit bu
reau, dat het vanzelf sprekend was, dat
Bulgarije .tegen den nieuwen tegenstander
met de bondgenooten zou samengaan.
En dat gelooven wij ook!
Keizer Wilhelm als veldarheider.
Aan de „Köln. Volksztg." worden eenig©
bijzonderheden gemeld over een "bezoek,
dat keizer Wilhelm op zijn reis naar
het Oostfront van Silezië gebracht heeft,
en waarbij hij zich aller harten veroverde
door zijn eenvoudig en gemoedelijk ver
keer ,met de landbouwende bevolking.
Het was dan. op een avond tusschen
5 ©en 7 uur. Op het veld was men
bezig den oogst binnen te halen, toen
plotseling de stille wegen overstroomd
Werden met mensteben. De keizer was
daar! i
Alle haaiden rusten, ademlooze stilte
heecscht ©r, alle petten vliegen af en
vol verwondering kijklen allen naar den
monarch.
lot hun verbazing zien zij hoe hij
zich van zijn jas ontdoet en ini zijn
hemdsmouwen mede begint te helpen
aan den landarbeid.
Op liet door do zorgen van twee
oorlogsjaren diep gerimpelde aangezicht
des keizers speelt ..©en vr.ooliite <dim-
lach. i
Op lie I, voorbeeld des keizers nemen
ook de beeren xpn ,zijn gevolg, adellij
ken en officieren aan den arbeid deel.
Ook de rijkskanselier wordt door de
toeschouwers opgemerkt,
i Tot aller groote verbazing veegt de
keizer telkens met zijn hemdsmouw het
parelend^ zweet van zijn voorhoofd af.
En van den arbeid uitrustend, gaat de
monarch midden onder het volk zitten
en drinkt, uit een voldkruik frisch wa
ter om zijn dorst te lesschen.
Daarna roept hij goedig de kinderen
tot 'zich en spreekt hen vaderlijk toe.
Dan noodigt hij hen uit op het stoppel
veld krijgertje te k'omen spelen. Harte
lijk lacht de keizer om het pleizier, dat
de kinderen hebben, en schenkt hun
ten slotte een belooning voor het ge
noegen, dat zij hem bereid hebben.
Duitschland doodverklaard.
Het plan van Ascpiith om ook na
den oorlog alle diplomatieke betrekkin*
kingen met Duitsehland af te breken,
'heeft dn Frankrijk weerklank gevonden,
Het dagblad „Ateoee" van 19 Aug. 1.1.
schrijft, dat dit nu eens een praktisch
plan is.
Na den oorlog moet Duitschland door
Engeland, Frankrijk, Rusland, Italië, Por
tugal en Japan van de wereldkaart ge
schrapt worden. Duitsche staatsburgers
zullen niet meer kunnen rekenen op
hulp vau gezanten en 'consuls. Voor
een rechtbank zal een Duitse her geen
recht meer kunnen vinden, een contract
met een Duitscher aangegaan is niet
meer geldig. Officieel) zou men Duitsch
land en do Duitse hers niet meer ken
nen. .Dn neutral© volken zouden zich
bij de Geallieerden aansluiten en dat
alles zou een rechtvaardig© straf zijn
voor Duitschlands misdaden.
Men ziet hieruit, hoe de fantastische
plannen van Engolands eersten minis
ter reeds gewerkt hebben. Wanneer-
dergelijke denkbeelden veld winnen,, dan
is het. voor piuitschland onmogelijk ooit
vrede te sluiten.
De verantwoording den oorlogstoe
stand tot in het oneindige te hesteny
digen ligt hij" dozen lteider, die te kwa
der uur ópj do hooge post gekomen is,
welke hij thans gebruikt ten nadeel© der
monsehbeid.
Korte Oorlogsberichten.
Oostenrijk verzocht de Nederland-
sche regeering de bescherming der 0.
H. belangen in Roemenië op zich te
nemen.
Een Badensch blad telde uit de
Engolsche ambtelijke verlies lijs ten de
verliezen der koloniale troepen sairueu,
Het waren 250.000 gesneuvelden, ge
wonden en vermisten, officieren eu(
manschappen.
Het spoorwegpersoneel in Zuid-
Wales eischt opnieuw 10 shillings loons-
verhooging. In een vergadering werd de
regeering verantwoordelijk gesteld voor'
de gevolgen van een afwijzing Aan de
zen eisch.
Engelsch© flottieljes, treilers en
andere op duikbooten jacht rmakeridfei
vaartuigen hebben de Noord-Afrikaansch©
kust schoongeveegd en patroeljoeren
zelfs op de Bulgaarsche kust.
Zaterdag zijn te Lissabon verschei
dene Duitsche schepen, door Portugal
iu beslag genomen, aan vertegenwoor
digers der Engelsche regeering overgege
ven.
Op 1 October wordt in heel
Duitschland een vlootdag georganiseer.!,
Dien dag zullen ml. door de plaatselijke
afdeelingen der vloetvereeniging alom
giften worden ingezameld.
Gisteren passeerden te Terschelling
5 Zeppelins, koersende omi "de West.
- Gistermiddag passeerden te Nes
op Ameland 5 Zeppelins in W. rich
ting.
Bij de gezaghebbende kringen te
Weenen bestaat niet het voornemen, om
door een officiëele vverkking op de
oorlogsverklaring van Roemenië te ant
woorden.
Koning George heeft een telegram
gezonden aan den koning van Roemenië,
waarin "hij de groote voldoening van
de heele Engelsche natie uitspreekt. Het
ingrijpen van Roemenië, zoo zegt de
koning 'heeft de: naderende overwinning
van cl© groote zaak' nog nader gebracht.
-In Rrankrijk zullen bijzondere au-
tomobielregimenten worden opgericht,
ten behoeve van 'het Fransche leger.
Den '24sten heeft een Duitsche on
derzeeër in bet Noordelijk gedeelte der
Noordzee een Engelschen 'hulpkruisec
in den grofnd geboord.
Nota van het Wollfbuieau.Waar
schijnlijk is hier sprake van den van
officiëele Engelsche zijde als gezon
ken gemelden hulpkruiser „Duke of Al
bany".
De Engelsche admiraliteit heeft
aan het Noorsche gezantschap te Lon
den medegedeeld, dat de Noorsche stoom
boot „Isidalen" (1422 ton) in de Mid-
dellandsche Zee door een onderzeeër in
den grond is geboord. De bemanning is
gered en naar Toulon gebracht.
De moordenaar van Jaurés zal niet
worden gevonnist, doch in een krank
zinnigengesticht ,worden opgesloten, wijl
hij erfelijk belast schijnt.
,De in Rumenië geïnterneerde Ser
vische ren Russische troepen zullen in
vrijheid worden gesteld.
Een sportman van 76 jaar heeft
zich nog in het Londensehe vrijwilligers
corps laten inschrijven.
Den 26en Augustus, den 75en ver
jaardag van het lied „Deuschland,
'Deutschland über Alles" heeft de familie
van den dichter Hoffmann von Fallers-
leben, op diens graf bijeen, een telegram
vair 'gelukwensch gezonden aan kapitein
König van de „Deutschland".
In Monistral sur Loire gleed een
vrouw uit Lyon op de Loirebrug uit en
viel in de rivier. Een juist van zijn werk
terugkomende Duitsche krijgsgevangene
sprong jde vrouw na en redde haar. Hij
zelf .echter werd toen hij aan land. wilde
komen, door een kolk meegesleept en
verdronk.
Binnenland.
Tweede Kamer-verkiëzing
0 os ter hout.
Tot lid der Tweede Kamer voor het
district Oosterhout (vacature-v. d. Berch
vair Heemstede, R. K.) is pistoren bijl
'enkele candidaatstelling gekozfen de heer
mr. dr. A. G. B. M. Van Rijckevorssel,
(B. K.) te 's-Hertogenbosch.
Ne u tr al ite i t s Ver kl a ring.
De Ministers van Buitenlandsche Za
ken, van Justitie, van Marino ,van Oor
log en van Koloniën, daartoe door H.
M. de Koningin gemachtigd, brengen ter
tennis van een ieder wiieri zulks aan
gaat, dat de Nedierlandsche iiegteering
in den tusschen de met Nedlerland be
traande Mogendheden Italië en Duitsch
land uitgebroken oorlog volstrekte onzijl-
digheid zal in acht nemen en dat ter
handhaving van die onzijdigheid de be
palingen zijn vastgesteld., welke staan op
genomen in „St.ct." 203.
Fijne zaden.
Naar verluidt is op het voetspoor der
reeds bestaande vereenigingen van pro
ducenten, te verwachten,de oprichting
van «en fijhe-zaden-vereeniging, met een
Rijkscommissie Van Toezicht.
Inlandsche Tabak.
Uit Druten, het centrum van de in
landsche tabaksteelt, bericht men ons, dat
het zoogenaamde „geeli 'goed" aldaar ver
kocht is Voor (f 60 per 100 pond, de „lom
pen" voor f40. Wat die prijzen beteeke-
nen, blijkt uit vergelijking met vroegere
prijzengeelgoed deed toen f 12lompen
golden voor f5 a f6.
De W o 1 voo r z ie n i ng.
Door het Kamerlid Sannes zijn de vol
gende vragen gesteld aan den Minister
van Oorlog:
1. Wat geschiedt met do in beslag ge
nomen scheerwol, voor zoover deze niet
voor legerdoeleinden wordt verwerkt
2. Indien de ,in vraag 1 bedoelde scheer
wol wordt gesteld ter beschikking van
fabrikanten, welke voor de vrije markt
fabriceeren, op welke voorwaarden heeft
alsdan deze beschikbaarstelling thans
plaats
G een pakketbes te 11 ing op
Zondag.
Do „P. T. T." deelt mede, dat het ill
de bedoeling ligt om met ingang van 1
October a.s. de pakketpostbestelling op
Zondag op te heffen.
Ongeregeldheden in Dijajubi.
Blijkens een uit' Nederlandsch-Indië ont
vangen telegram zijn bij de ongeregeld
heden te Moeacatembesi in Djambi bet
personeel der aldaar gelegerde brigade
gewapende (poli tie (ongeveer twintig man),
het districtshoofd, een inlandsch arts en
het passarhoofd gedood.
Het postkantoor en het gevangenisgë-
bouw gingen in vlammen op. De opstan
delingen hebben zich met de aan de ge
wapende politie ontnomen geweren en
munitie genesteld in de woning vajn den
controleur, die ongedeerd)'is gebleven. De
resident is! met militair geleide per ss.
„Moeara Ènim" derwaarts vertrokken^ ter
wijl uit Palembang versterking gezonden
wordt.
Vergaderingen in Indië
verboden.
De resident van Soerabaja heeft den
heer Sneevliet verboden, op Koninginne
dag in het openbaai- te spreken. Voorts
weigerde hij den onderwijzer Baars toe
stemming' te verleenen tot het houden
van een betooging tegen de S. I.
C/fel")
Nog duurdere sigaren?.
Naar wij vernemen, heeft de Zuide
lijke Bond van Sigarenfabrikanten in een,
vergadering, de vorige week gehouden
besloten, binnenkort nogmaals de prijten
der sigaren te verhoogen. Dez© ver
hooging zal ten gevolge hebben, dat de
winkelprijs weer l cent hooger word!
dan thans.
Voor een sigaar-, die 't vorige jaar nog
3 ct. kostte, (thans is de prijs daarouat
4 cent) zal men dus weldra 5 cent
moeten betalen.
Wanneer de verhooging zal ingaan, isf
nog niet bepaald.
De Noordelijke Bond heeft nog geen
besluit genomen; maar de cooaiiareutiefe',
welke op het oogonblifc tusschen de. Ixjj
dezen Bond aangesloten fabrikanten wor
den gehouden, zullen vrijwel zeker tot
resultaat hebben, dat ook door tleatettl
Bond tot dezelfde verhooging wordt
overgegaan. „Tei."1
Voorzitter do heer J B. de Beaufort,
burgemeester.
Mwezig de hoeren v. d. Bout, Risch,
Hollmann, Brants, von Schmidt dn, de
Paauw, allen inet kennisgeving. Dei njoi-
tulen van de vorige vergadering wor
den goedgekeurd.
I. Ingekomen stukken:
1. Jaarverslag over 1915 van de ver-
eeniging voor Handelsonderwijs te Goes.
2. Bericht van dr. J. van Bruggen
houdende aanneming zijner "benoeming
tot leeraar aan de avondschool! voor
ambachtslieden.
3. Goedkeuring le Suppletoir kohier
van den hoofdei ij ken .omslag.
4. Verzoek van het bestuur dar Vei-
lingSvereeniging „Zuid-Beveland" te Goes,
om het veilingslokaal wederom voor een
jaar- te mogen huren met ingang vanj
1 Juni 1917.
5. Verzoek van dan ^gcpensionrteerdön
stoker van de gasfabriek' "P. Harinck
om toeslag op het hem verleend pensioen.
6. Begroeting van het Burgerlijk Arm
bestuur voor 1917.
De sub' 4, 5 en 6 genoemde stukkien
worden in handen van B1. en W. ge
steld, de overige, voor kennisgeving aan.
genomen.
II. Een wijziging' in de gemeente begroe
ting voor 1916 wordt z. h. s. goedge
keurd.
III. Af- en joversfchrijving van poe ben,
op de gemieentobegrooting 1916 wordt
eveneens z. h. s. goedgekeurd.
IV. Alsnu wordt overgegaan tot dia
benoeming van een onderwijzeres in de
handwerken aan de o. 1. school voor
M. U- L. 0.
Die heer Donner vraagt of B|. ea
W- de dames gevraagd hebben, waar
zij haar domicilie zullen kiezen, 't Geval
Zou zich kunnen voordoen, dat een der
dames buiten Goes bleef of ging wonen.
Zou het geen overweging verdienen da
onderwijzers te doen verplichten in' de
gemeente te wonen? In 1908 is iemand
toegestaan in 'sHeer Arendskerke te
wonen; er zijn andere gevallen, waardt
personen verplicht waren "hier te wo©
nen. Spr. stelt daarom voor de ver
plichting vast te leggen.
De voorzitter zegt, dat B. en WL
hiertegen geen 'bezwaar- hebben. No. 1
van .de voordracht, mej. v. cl. Harst,
zal zich echter in Goes vestigen. De
andere dames zouden het vermoedelijk)
ook wel doen.
De Raad besluit met algemeen© stem
men in de instructie te bepalen, dat
de benoemde in „Goes' moet wonen.
Daarop wordt benoemd met vlei
stemmen mej. J. M. van der
H a r s t te Middelburg.
De (dames Thijswed. Jonker te Assen
en S. J. II. van Leeuwarden te Zwolle
verkregen resp. 1 en 2 stemmen.
V. ,Tot tijdelijk assistent leeraar int.
bet handtefekenen aan de avondschool,
voor (ambachtslieden wordt benoemd de
heer F. G. C. Rothuizen met algemeen©
stemmen.
De heer Rothuizen was door B. ea
\V. voorgedragen.
VI. De rekening van het burgerlijk
armbestuur over 1915 woTdt conform
het advies van de fin. oommissie met
alg. (6) stemmen goedgekeurd.
Inkomsten f 124.847.19, uitgaven,
f 114.145.321/2, batig slot f 10701.861/^.
VII. De gemeenterekening over 1915
wordt voorloopig vastgesteld: Inkomsten,
f 192.246.581/2) uitgaven £193.417.83, na
deelig slot £1171.241/2.
VIJL Het le suppletoir kohier .van
hondenbelasting "1916 wordt vastgesteld
op f20 (5 honden).
IX. Het le suppletoir kohier van school
geld voor de o. li. school voor Mulo,
cursus 19151916, wordt vastgesteld op
f 11.60 (2 posten, 4 kinderen).
Centralen.
1 Duitschland
2 Oostenrijk'
3 Turkije
4 Bulgarije
