Maandag 2H Augustus 1111II 30e Jaargang
No. 280
De Qrcofe Oorlog.
Binnenland.
2te Zeeuw
Uitgave van
de Naanü. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LARGE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUtJ - L. BURG.
Drukkers:
$esterfeaan Le Cointre - Goes.
W—11111
Bekoopt overzicht van den toestand
De dagelijksehe eentonigheid der vroe
gere Btefoerichten van het Westerfrout
is "teruggekeerd.
Ziehier den toestand blootgelegd:
'De Diuitschers doen aanvalleai op de
door de .Geallieerden veroverde stollin
gen vanaf Thiepval tot aan do Somme,
die echter geen wijziging in. den toestand
brengen. Do Fransehen versterken hun
positie in Mauropasde Engelschen drin
gen bij Longueval langzaam voorwaarts.
Bij Verdun is de artilleries trijd Weer
eeiïigazins verlevendigd in den sector van
Fleury. Ook werden aanvallen door do
Duitschers ondernomen, zonder ecnig re
sultaat.
De riajnpagnc der Russen schijnt eenigs-
zins verloopon.
Hun (aanvallen, in Wolhynië en in de.
Karpathcn zijn verflauwd.
Dit klopt dus met wat we Zaterdag
meldden: De eentralen hervatten het of
fensief.
De door ih' central-en gewenschte in
druk is door hef Bulgaarsche offensief in
Roemenië blijkbaar niet gemaakt.
Vermoedelijk wel, omdat het begon te
verzwakken nog vóór 't recht aangevan
gen w|as.
Hoe "het zij, Roemenië heeft de zijde
der Entente gekozen en aan Oostenrijk-
Hongarije den oorlog verklaard.
Sormino had dus gelijk, toen hij ver
klaarde, dat de internationale toestand
gedurende de laatste dagen een grondige
verandering had ondergaan, die voor de
entente zeer voordeelig was.
Tenslotte is nog een andere oorlogs
verklaring losgekomen.
Do koninklijke Italiaansche regeering
heeft n.l. door bemiddeling van de Zwit-
sersche regeering aan de Duitsche regee
ring laten medédceien, dat zjj zich vanaf
den 28sten Augustus als met Jhiitsch-
iand in oorlogstoestand bevindende be
schouwt.
Morgen meer over deze beide oorlogs
verklaringen.
Hst nieuwe koninkrijk Polen.
Polen wordt een bufferstaat tegen Rus
land. Dat is liet ontwerp, waarmede Von
Bethmann door Von Jagow vergezeld te
Weenen kwam, en dat waarschijnlijk in
de naaste dagen tot verwezenlijking zal
komen. Het nieuwe koninkrijk zal gevormd
worden uit negen van de tien Russische
gouvernementen; het tiende n.l. Soewalki
zal dooi' Pruisen worden geannexeerd.
Daarentegen zullen enkele districten van
Russisch Lithauen, die in hoofdzaak door
Polen bewoond worden, van Rusland los
gescheurd en aan het nieuwe koninkrijk
toegevoegd worden, Galicië blijft een af
zonderlijke Oostenrijksche provincie.
Een prins van een der beide katho
lieke vorstenhuizen van Duitschland, dus
van Beieren of van Saksen, zal koning
van Palen worden. De keuze is nog wel
niet bepaald, maar naar alle waarschijn
lijkheid zal zij wel vallen op prins Leo
pold van Beieren, jongsten broeder van
koning Leopold van Beieren en ge
huwd met de aartshertogin Gisela van
ipostenrijk, dochter van keizer Flans Jo
zef. Dit verklaart tevens het feit, waar
om indertijd het bezettingsleger, da.t dank
zij de overwinningen van Von Hindenburg
en Von Mackensen Warschau binnenrukte,
gesteld werd onder het commando van
dezen prins Leopold van Beieren. Reeds
toen deed, naar de Duitsche plannen,
de nieuwe koning zijn triomfantelijke in
trede in de hoofdstad van zijn toekom
stig koninkrijk.
Onder den scepter van dezen Duitschen
vorst z.al Polen door een militair en eco
nomisch verdrag ten nauwsten met
Duitschland verbonden worden. Het zal
niet :als de andere bondstaten een inte
greerend deel van het Duitsche rijk wor
den, wijl men het aantal katholieke stem
men in den Rijksdag niet wènscht le
vermeerderenmaar het zal ook geen
rijksland worden als b.v. Ëlzas-Lotharin-
gen.
Het Van-Meer.
Van-meer, waar do Russen thans
een flottielje bijeengebracht hebben, word
reeds door do .primitieve vaartuigen beva
ren in den tijd toen de stad, waaraan
deze „zee" haar, naam ontleent, de hoofd
stad van het Assyrisch koninkrijk was.
Het gneer is nooit behoorlijk in kaart
gebracht of onderzocht, maar het heeft
een oppervlak, bijna zesmaal zoo groot
als dat van hol meer van Genève.
Het Van-meer, dat het grootste meer in
Kiein-Azië is, heeft twee eigenaardighe
den Het water is zoo verzadigd met al
kalische zouten, dat de bewoners van Van
het zeldzame voorroebt genieten van zich
te kunnen wasschen, zonder zeep te
moeten koopen tegen oorlogsprijzen.
De tweede merkwaardigheid is, dat er
slechts één soort visch, e.en groot soort,
haring, in voorkomt.
De nügst in Duitschland
ln Saksen en Anhalt zijn de voor
uitzichten van don beet wortel-oogst be
vredigend.
In Hannover biedt het graan goede
vooruitzichten. Aardappelen beter dan
gemiddeld. .Rieten beter dan het, vorige
jaar, tusschen normaal en goed. Appe
len goed. Veevoer het dubbele van het
vorige jaar.
In Ilessen-Nassau zijn 182.731 morgen
meer bebouwd dan liet vorige' jaar. De
oogst biedt over het algemeen goede
vooruitzichten.
In de Rijn-provincie is de oogst be
ter dan de drie voorafgaande jaren.
In Daden zijn de venvachfingen over
troffen. In Beieren, waar do 'oogst van
voel beteekenis' voor heel' Duitschland
is, is deze over hot geheel genomen,
veel beter dan het vorige jaar.
Tn het heel© rijk schijnt vooral de
oogst aan veevoer zeer mee te vallen
Koning Aibort.
Wij lezen in „De (Belgische) Lcger-
bode"
Koning Albert bezoekt dikwijls' het
front dat door zijn leger l>ezet is. Men
mag zelfs zeggen dat niemand beter
dan hij de veertig kilometers loopgra
ven kent, waarachter onze dappere troe
pen verscholen liggen. Zijn© Majesteit
houdt er bijzonder .van de voorposten
te bezoeken. Maai' men mag zoggen dat
onze soldaten nooit geheel gerust zijn,
als zij den koning met zijn groobe ge
stalte zich zoo geheel ongedekt op de
voolbruggetjes zien wagen, op slechts
eenige honderden meters 'afstand van den
vijand. Want de granaatkartetsen ontplof
fen Verraderlijk overal rond, overal flui
ten do kogels en laten de machinege
weren hun akelig geklappet hooren. On
ze piotten voelen zich eerst gerust als
Zijne Majesteit weer veilig verdwenen is.
Onlangs was de vorst een vooruitge
schoven post gaan bezoeken, die mid
den in de overstrooming gelegen is.
Natuurlijk wordt hij door een schildwacht
tegengehouden. Na het wachtwoord te
hebben gegeven, begint de koning den
soldaat te ondervragen.
Op een gegeven oogenblik zegt de
vorst
Geef mij uw geweer!
Daar de soldaat deed alsof hij niet
gehoord had, herhaalde de koning:
Geef mij uw geweer!
Ik geef mijn geweer niet, antwoordde
de soldaat, een VT'aamsche buitenjongen.
En daar Zijne Majesteit bleef aandrin
gen, nam de schildwacht den grendel van
zijn .geweer en terwijl hij het stevig- met
de twee handen bleef vasthouden, bracht
hij den loop onder het oog van den.
koningv
Gij rnoogt kijken of het goed proper
is, jnaar u mijn geweer geven, dat doe
ik nooit
Onnoodig te zeggen dat de flinke sol
daat, die zoo goed bet konsignc na
kwam, beloond werd.
Korte Oorlogsbsriohten.
Het hulp-liehterschip^jDuke" of
„Albany" is in do Noordzee getorpe
deerd. De kapitein en 23 andere per
sonen zijn aangekomen. Zeven en tach
tig personen zijn gered.
Een slager uit "Duisburg was
hot gelukt een partij vet en olie uit
ons lantl naar Kleef te smokkelen, van,
waar hij deze, zonder de goederen bij
de overheid aan te melden, onder een
lading appelen verder poogde te ver
voeren. Die politie ontdekte echter zijn
plan en na.mi de bede zending in be
slag. 7
- Do groot-industrieel Willi. Ederborn
te Nieuw-Orleans (Amerika) heeft aan
zijn. vaderstad "Plettenberg 100.000 mark
geschonken, om van de rente weezen
van soldaten en verminkte s!rijders te
ondersteunen.
In de wateren van Genua heb
ben de duikbooten den laatsten tijd erg
huisgehouden onder Italiaansche zeil
schepen. Er zijn zelfs vel© schepen van
meer dan 2000 ton getorpedeerd.
De Duitsche dagbladen zullen van
Sept. niet uiteer dan de helft van de
hoeveelheid papier krijgen, welke zte
van l Juli-31 Aug. ontvingen.
Te Emmerik wordt de markt in do
laatste dagen overstroomd door Holland-
sche kooplui, welke groenten en vruchten
tegen woekerprijzen zoeken te verkoöpen.
De bevolking is verzocht elk misbruik ter
kennis der politie te brengen.
Le Journal vertelt, dat de „poilus"
in de loopgraven een allerzonderlingst)
Fransch gebruiken. Maar nog veel ingewik
kelder, onbegrijpelijker en zonderlinger
zijn do Fransché uitdrukkingen door de
Engolsche tommies gebezigd. Een gelief
koosd woord voor hen is „napou", een
afleiding van hot Fransché „n'y a phis".
Dit wordt letterlijk voor alles gebruikt,
wat moeilijk te verkrijgen is of wat ver
dwenen is. Zoo is het bijv. heel gewoon,
een Engelsch soldaat aan eon boerin twee
„napou" te liooren bostellen, die dan on
middellijk moet begrijpen, dat twee eieren
bedoeld gijn. Komen Engelschen bij een
herberg en vragen daar om hun dorst
te lesschen om twee „napou", dan brengt
do waard hun zonder een oogenblik te aar
zelen twee glazen bier.
De Italiaansche vlieger Antonoca is
met 6 passagiers opgestegen tot een hoog
te van 5850 meter, waarmede hij het
wereldrecord heeft geslagen.
Te Allien in Westfalen waren zes
Russische krijgsgevangenen ontvlucht.
Toen de grenswacht dezen achtervolgde,
kwam de 21-jarige arbeider Wubbel voor
bij, welke men voor een der ontvluchten
aanzag. Men schoot op hem, met het ge
volg, dat hij dood neerviel.
Boven Markirch verscheen dezer da-
gen een Fransch vliegenier. Hij wierp
een krans en brief, gericht aan den pas
toor, naar beneden. De brief bevatte het
volgende: Ik heb de eer u te verzoe
ken, don naar beneden geworpen krans
Wel te willen leggen op het graf van
mijn vader, die 22 Aug. 1914 bij de
Col de Saint Marie als Qberleutnant van
het 221e regiment sneuvelde. "De brief
was geteekend: E. Favre, luitenant-vlie
genier in Franschen dienst. Vader en zoon
vochten dus aan verschillenden kant.
Italië verklaart zich met
Duitschland in oorlogstoe
stand. De Italiaansche regeering heeft
door bemiddeling var. de Zwitsersehe ro-
gccring laten meedeelen, dat zij: zich van
den 28sten Augustus af als met Duitsch
land in oorlogstoestand beschouwt.
Dit besluit is blijkbaar genomen in ver
band mot het feit, dat bij Saloniki Ita
liaansche troepen legen Duitsche zullen
komen te vechten.
- In den loop van een onderhoud met
tl,en correspondent van de „Köln. Ztg."
verklaarde'vdr. Lohmann o. a.„De „Bre
men" bevindt zich thans op zee en is
ond.erweg naar Baltimore, geladen met
yerfstoffen. Kapitein König wees er op,
dat d,e bemanning van de handelsduik-
booten van den eersten tot den laatsten
man vrij van dienstplicht is en volmaakt
g,eiijk gesteld moet worden met de be
manning van ieder ander handelsschip.
Di e Koningin
komt Woensdagmiddag in de Residentie
en neemt dan haar intrek op1 het Huis
ten Bosch.
Opkomst Landstorm 1910.
Do minister van oorlog heelt bepaald,
dat de thans nog niet opgeroepen la.nd-
stormplichtigen van de jaarklasse 1910
zullen worilen in dienst gesteld als volgt:
1. de landstormp'liclitigen, toegewezen
aan de: a. infanterie, wier geslachtsna
men beginnen met de letter; B, b. genie
troepen, wier geslachtsnamen beginnen
met een der letters G tot en mtet Z,
c. wielrijders, d. pontonniers in liet tijd
vak van 25 October, e.k.;
2. de lands tormplichtigcn, toegewezen
aan de vestingartillerie, in het tijdvak van
1620 October e.k.;
3. de landstormplichtigen, toegewezen
aan ide infanterie' (hieronder begrepen de
hospitaalsoldaten en de -ziekendragers)
wier geslachtsnamen beginnen met eten
der letters E «tot en met Z: in de provin
cie Groningen op 8 en 9 November e.k.,
in de overige provinciën op 9 en li)
November e.k.;
4. de landstormplichtigen, bestemd voor
de zeemachtin de provinciën Noord-
Holland, Zeeland, Utrecht, Noord-Brabant,
Drenthe en Limburg op 14 November
e.k. en in de overige provinciën op 15
November e.k. (Hbld.)
Voor e zeemilitie.
Van de 600 militiéplichtigen van de
lichting 1917, bestemd voor de zeemilitie,
zullen worden aangewezen: uit de pro
vinciën Zuid-Holland 239, Noord-Holland
219, Z,eeland 45, Friesland 36, Gronin
gen. 32, Gelderland 9, Overijsel en Noord-
Brabant ,elk 7, Utrecht 6, Drente 2 en
Limburg 1.
V r e em d e journalisten in ons
1 a n d.
Het „Nieuws v. ,dDag bespreekt in een
hoofdartikel het voortdurend vliegen
van Zeppelins boven ons land en ergert
zich daarbij over de spottende wijze,
waarop deze schending der neutraliteit
in Duitsche bladen wordt beschreven door
ben vertegenwoordiger der „Telegraphen
Union" te Amsterdam.
Het blad concludeert
Wal'mhoofdige Nederlanders zullen er,
na, het Zeppelin-bezoek van den vorigen
nacht, bij de' regeering wel weer op aan
dringen, dat zij het publiceeren van in
lichtingen over de bewegingen van langs
onze kust westwaarts stevende Zeppelins
niet langer belemmert. Ten onrechte, want
zij grondt zich daarbij op een loyaJen
uitleg van art. 9 van het Ilaagsch ver
drag. En het blaadje zou nog wel eens
kiuinen omslaan, zoodat de geallieerden
profiteerden van onze correcte houding
gelijk nu de pentralen profiteeren Ber
lijn zal er dan ook genoegen mee nemten.
Onze Iregeering zou echter wel eens mo
gen informeeren naar' het adres van dien
Correspondent dei- „Telegraphen-Union"
te Amsterdam. Niets' kan haar betten de
zen vreemdeling, die in ons eigen, land!
nog 'durft spotten met de beleediging, ons
door zijn landgcnoolen aangedaan, met
bekwamen spoed over de grens te zet
ten. Meteen kan dan den ïedacteur van
de „D. Wochenzeitung" en een handje
vol Belgen, die tegenwoorig olize pers
onveilig maken en onze gastvrijheid mis
bruiken, dezelfde weg gewezen worden.
Te dien aanzien is 'onze overheid veel
te lankmoedig.
Hit da Prwnoiê
Bezienswaardigheden te Goes.
Het poortje der vroegere Latijnsche
school (Kreukelmarkt).
Poort Weeshuis (Singelstraat).
Poort, Oude Mannen- en Vrouwenhuis
(Zusterstraat),
Gröote of Maria Magdalena kérk, ge
bouwd 1427.
Het orgel, gedekt met zeldzame Turk-
sche kap.
Schilderwerk orgel van den kunstschil
der Bisschop.
Slot Oostende, verblijfplaats van Jacoba
van Beieren en Frank van Borselen; kel-
(l,ers op het slot.
Moerbezieboom, geplant door Jacoba
van B,eieren omstreeks 1416.
RaadhuisOudheidkamer.
Pomp veemarkt (Beeldhouwwerk J.
Vervoert).
Huis Turfkade D 25.
Huisje vischafslager aan de Kade.
Huis binnenhavenmeester bij de brug.
Met ingang van 1 September, a.s.
is de dekknecht J. H. de Klorck over
geplaatst. van |den dienst der Ooster- naar
dien der Wester-Scheldte.
- Het „Zeeuwsch comité voor huis
vesting van kinderen uit Noord-Frank-
krijk waarvan het algemeen bestuur reeds
is gepubliceerd, heeft drie comimissiën ge
kozen voor onderdeden van tien, ar
beid en wela. commissi© voor finan
ciën, bestaande uit de heeren M. Baelde,
J. Gevers en K. Mezger te Domburg en
C. M. Ghijsen en mr. A. A. de Veer
te Middelburg.
h. commissie voor huisvesting de da
mes mevrouw SprengerDuncan, me
vrouw Hendriks©Versloot, miejuffrouw
van der Harst, mejuffrouw Mezger en
de heeren P. J. Elout en dr. B. Vaan
drager allen te Domburg.
c. commissie voor kleeding de dames
anejoukvrouw G. Boogaert en. mevrouw
-van Voorthujjsenvon Stein Gallen fels
te Domburg en mevrouw van Regfceren
Al ten aMollerus', mevrouw van Deins©
Brouerius van Nidek en mevrouw jieijse
van Luttervelt te Middelburg.
Middelburg. Het partij gewed Zeeland
der S. D'. A. P. belegt op Zondag 10
September een provinciale kiesrechtbe-
tooging, welke zal gehouden worden in
het Schuttershof.
Aan de ,.M. C." ontleenen we
den uitslag van den wedstrijd in gevel-
en balcónversiering
Eerste prijsEen verguld zilveren me
daille, uitgeloofd door de Afdeeling 'Wal
cheren van de Nederlandse he Maatschap
pij van Tuinbouw- en Plantkunde, de
hoer C. A. Holtliuijzen, Lange Delft B
152, met 54 punten.
Tweede prijsEen zilveren medaille
uitgeloofd door «I© vereeiniging „Uit het
Volk—-Voor het Volk": de heer H. B.
Wijtman, Lange Burg B 17, met 44
punten.
Derde prijsEen bronzen medaille,
eveneens uitgeloofd door de vereeniging
„Uit het VolkVoor het Volk": de heer
H. J. Kruyder, Molenwater M 262, (bal
cónversiering) met 41 punten, na loting
met de heeren A. Loois, Bierkaai G 202
VERSCHIJNT ELKEK WERKDAG.
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post. S®
Losse nummers„f.'iJó
Prijs der Advertentiên
15 regels ƒ0.50, iedere regel meen' i® et.
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekent!
Bij abonnement voordeelige voonvaaréeB,
Familieberichten van 110 regels ƒ1.—-;
iedere regel meer 10 ct.
en R. van Driel, Lange Viel© S3. 19#.
Het aantal punten, dat behaald kb*
worden, bedraagt 60.
De commissie is- van plan, die ver-
eeniging „Uit het VolkVoor hot Tolk"
uit te noodigen, ook voor liet rolgeotio
jaar weder het 'initiatief tot een derge-
iïjken wedstrijd te nemen.
Op de Markt alhier is iiaiaiumoir-
gen een aanvang gemaakt mot het op
slaan van het plankier voor htoi stad
huis, waarop Maandag 4 September d»
reien len standen zullen, worden uitge
voerd, die voorkomen op het avondpro
gramma der feesten ter eere. van bet
25-jarig bestaan der Gymnastiek m
Scheroivereeniging „Medioburgum.'
Goes. Aan mevrouw A. A. de fongh,
weduwe van J. A. van den Breek, i*
leven ..toeraar aan de rijkslandlieuyvwin
ter school, is cien pensioen van £981
's jaars toegekend.
Een plotseling sterfgeval heeft do
afgcloopen week ,een nijvere arixitdh-
familie in diepen rouw gedompeldDe
firma L. Duvekot Cz. alhier had op
een yerkooping te Maastricht van. ees(
in liquidatie zijnde meelfabriek oeöigei
machinerieën en machitiedeelen .geldacht.
Eenige knechts der firma zoudeui pniter
leiding "van 'den heer Pafeenbuig ai»
deskundige, het gekochte halen au ver
voeren. Van Dinsdag tot Vrijdagmiddag
4 uur waren zij hiermede bezig, ett
alles was naar wenseh van staped ge-
loopen. ,D© knechts stonden geraad om
naar hun hotel te gaan. Onder he*
was ook de 43-jarige Joh. de Uren.
Deze werd onderweg ongesteld, vrawrO|>
de heer P. met hem een herbergje bin
nen ging in de hoop dat de D. daar
wat op zijn verhaal zou komen. Wijt
de pijn verergerde, liet de lieer P. ge
noemd© knecht per rijtuig naar liet hotel
brengen. Daar werd de toestand nogon
gunstiger. Den ganschen nacht waren
do hotelier en de zijnen in Re wieer on*
den lijder te helpen, doch vergeefs. Za
terdagmorgen werd een geneesheer ont
boden, die in hooge mate buikvliesooiste-
king constateerde en opneming in het
gesticht „Calvariënberg" gelastte. J)aar
werd terstond tot operatie overgegaan,
waarbij bleek dat het niet was buik-
vliesontsteking imiaar ©en ernstige maag-
perforatie. Terstond werd om de vrouw
van de Dreu getelegrafeerd, die zich
vergezeld van een broer van baar Utau,
welke broer te Rotterdam woont, zich
naar Maastricht begaf; doch bij aan
komst in de inrichting was haar man
niet meer. Hij was ,'s avonds 7 uur reeds
overleden. De verpleging in bovengenoemd!
gesticht was uitstekend geweest, doch
Liefde en Kunst vermochten niet den
lijder te behouden, die een jeugdige
echtgenoote met vijf kinderen onverzorgd
achterlaat.
Het lijk wordt heden naai' hier ver
voord.
Gisteren, Zondag, had een jongetje
van don heer Glerum, wonende in de
St. Jacobstraat, het ongeluk met drie vin
gers tusschen het rad van oen fiets te
gierakcn, waardoor van twee ringers de
topp,en afgekneld werden en een vinger
deerlijk gewond werd. Dr. Coeneii heeft
d.en jongen, die veel pijn leed, verbonden.
Vlissingen. Zaterdagmiddag stonden op
het station alhier een paar soldaten van
de stationswacht met geladen geweren
bij elkaar, toen plotseling een schot
klonk. Een der geweren was door on
bekende oorzaak afgegaan. Gelukkig was'
het geweer naar boven gericht en ging
de kogel door het zinken dale hei; lucht
ruim in. Welke ernstige gevolgen dit
schot echter had kunnen hebben, zal
ieder duidelijk zijn, als wij mlcdedeelen,
dat er veel menschen op het perron
waren en niet minder in de aangrem
zende vestibule waarvan de deuren open
stonden. Thans is alles goed afgeloopen,
maar waar het, naar wij vernemen,
reeds de tweede maal was, dal hier
zoo iets gebeurt meenden wij er toch
de aandacht op te moeten vestigen, in
do hoop, dat do militairen wat voor
zichtiger miet hun vuurwapen zullen,
worden.
In September zal door het Kinder
koor. „Looft den Heer" (leider dhr.
Veenslra) Worden uitgevoerd de be
kende Cantate „Nova Zembla."
's Heerenhoek. De 13-jarige M. de L.
kwam j.l. Zaterdag bij 't, uitgeven van
geld, tot de minder aangename ontdekking
van een valschen gulden in bezit te heb
ben. Hij heeft het ex. op het gemeentehuis
gedeponeerd.
Zierikzee. ln de Zaterdag gehouden
raadsvergadering is mr. A. J. F. Fok
ker van Crayestein van Rengerskerk©
als: burgemeester geïnstalleerd. Tot wet
houder is gekozen W. C. de Crane.