*o. Maandag 21 Augustus St Je Jaargang O© Groot® Oorlog, H.SS. de Koningin en onze militairen. BiiMisïtacL m d® Provincie. Uitgave van ds Naaml Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: tANfiE VORSTSTR A AT 2t&. Bureau te Middelburg: (Fb«KMA F. P. DKUSJ - L. BURG, Drukkers: '^sstorbsan Le Cointre Gces. Betowpt overzicht van don toestond Wietote» we ee'rsl hel oog naar het ZuideFjfc front, waar Oostenrijkers en Ita lianen den strijd op leven en dood voe- >xm Alle teekonlen wijzen op een herleving dei' Oostenrijks''he actie, die de Italia nen to* een nog grootere krachtsinspan ning nopen zal, willen ?.ij tenminste luet groote succes voltooien. Ofpj bet front in Trentino weren dia Oostenrijkers zich nu dapper. Hier len daa* Vallen zij reeds aan. In het Ledro- dal wisten zij de Italiaansche stellingen op cfe« Monte Speren© binruen te drin gen, doch werden er weer gauw uitge zet, terwijl zij de dalen der Etsch en Posina mot groote hevigheid beschieten. Ook in de lucht voeren de Oostenrij kers thans den boventoon. Zij ondernamen verscheidene raids bo ven Venetië en andere kustplaatsen aan de Adriatisehe Zee jen Vernielden er mu nitie-depots en kmistschalten. Dia Italiaansche directeur-generaal vair oudheidkunde gaf nu bevel allo voor werpen van waarde, ongeacht hun groot te, te verwijderen uit de galerijen, ker ken. en musea van Venetië. En hoe slaat 't in Frankrijk? flier gaat de strijd om het bezit van de doirpen, waarop jcle Entente reeds lang ligt be loepen, en waarvan enkele reeds ten deel© zijn bezet. Opi het 51- Sommefrónt proheeöen de Toonmie's Ma.rlinpu.ch biimen te dringen, waarheen de weg alles behalve licht be gaanbaar voor hen wordt gemaakt, ter wijl de Fpanschen bezig zijn Maurepa.s te vermeesteren, dat ten Oosten van den spoorweg IComblesPéroimo ligt. Met taaiheid wordt, hier gestreden,en elk huis, elke loopgraaf moet eerst volkomen in 'elkaar worden geschoten, voor dat dq Geallieerden één, pas .vooruit, kunnen doen. Het terrein biodt hier trouwens verschee dene roondeeten aan de verdediging. Lte verheffingen van den bodem maken het graven van gangen tusschen de Duitschia loopgraven mogelijk, dio voor liet ver plaatsen on verzamelen der reserves kun nen worden gebruikt Aan den Maasoever wordt om Fleury gevochten, een der bolwerken van Ver dun. Ho Fransehen beweren lret dorpnu te hebben, doch waarschijnlijk is het, dat ze nog bezig zijn bet huis voor huis te bezetten, of beter gezegd puinhoop vootr puinhoop. Do Russen maakten nog ©enige vor deringen aan de Stochod." Ook hier gaat 't langzaam. 't Blijft dus 'n eentonige geschiede nis, 'tverhaal van de actie op de slacht- velden. Kiwi In een brief van Arthur von Gwin- nör, directeur van de „Deutsche Bank" en lid van het Pruisische Heerenhuis, wordt de vraag behandeld, of men door het inschrijven op een oorlogsteening hot sluiten van den vrede vertraagt? Die neef van dezen heer Gwinnter, dio aan het "Westelijk front strijdt, hal deze zaak met zijn kameraden besproken, en aan zijn oom1 voorgelegd. De brief van den oom staat nu afge drukt in de L o k a 1 A n z e i g c r en zegt het volgende: Om die vraag te beantwoorden, moot ik eerst weten, wie het vraagt. Is liet een Portugees, dan zeg ik volmondig ja, want als all© Portugeezen eenvoudig aan hun ne regeering de cred'ieien voor den oor log weigerden, zou Portugal terstond vrede hebben. Is Jiet een Rus, dan zeg ik ook nog ja. Rusland kan vrede sluiten, want zijn tegenstanders zijn tot het sluiten van dien vrede bereid. Met Engeland en Frankrijk is de zaak «enigszins ingewikkelder, maar ook dio landen kunnen den vrede hebben, zoodra zij maar willen. Duitschland echter ka.n geen vrede slui ten, al Wil het nog zoo graag. Zelfs als men veronderstelde, dat bet Duitsche volk niet meer op de oorlogsleeningen wilde teekenen, dan zou de oorlog toch niet uit zijn. Lees slechts de buitenlandsche dagbladen en brochures. Frankrijk ver langt van Duitschland 200 Milliard oor logsschatting. Een Engelsch blad eischte onlangs 14 Milliard pond, Om een der gelijke som op te brengen zou het ge- heele Duitsche volk in slavernij moeten geraken. Arm en rijk zouden geruïneerd rijn, dn Duitsche handel, de Duitsche in dustrie volkomen vernietigd zijn. Boven dien eischt Rusland Oost-Pruisen, Frank rijk d©n linker-Rijnoever, Sleeswijk-Hol- stein zou aan Denemarken komen. Degelijke eisohen ka.n men onmogelijk inwilligen. Er blijft dus nietp anders over dan (door te vechten tot den laatslen man en de laatste cent. De „Deutsche Bank" heeft 50tX) harer geëmployeerden naar het slachtveld gezonden. Zij, die over gebleven zijn, daar zijl ouder dan 45 jaar waren, werken voor drie. Maar des noods kunnen wij die ook sturen, want dc vrouwen en meisjes zullen ons helpen en het werk doen. Zoo denkt men er in Duitschland over. Aan boord van een duikboot. Een „diiikboolniali'oos schrijft in do Duitsche bladen Het gebrek aan ruimte in de duikboot is bekend. Ais men er echter eenigen tijd in gelceld heeft, schijnt het echter niet meer zoo erg. In hot algemeen zal een middelmatig woonhol echter ruimer zijn, dan de plek, die hier een dozijn menschen tot slaap-woonkamer, tot keu ken en bovendien nog ais lorpedeer- ruirnte cfient. Daarnaast, slechts door oen gordijn gescheiden, ligt^hct vertrek, van de officieren, ongeveer twee meter lang, nog niet zoo hoog en juist zoo breed, dat er tussciion de berde sïaapsopha's oen tafel kan staan. Als iemand van ons naar de machinekamer wil, dan moet hij hier doorheen, en trapt hij do offi cieren met zijn zware zeelaarzen op de voeten. Maar men gewent zich aajp. aïïes. De lucht in de hoot is niet voortref felijk. Men kan petroleum-, olie- en ben- zine-lucht constateer©®, maar verder is de lucht vrij zuiver. Menigmaal isze echter wat dik en zou men zo heel goed in stukken kunnen snijden en elkaar naar het hoofd werpen, als dat niet tegen de goede kameraadschap was. Het eten is over het algemeen heel' goed. Maar het wordt altijd door alarm jjestoord. Alarm beduidt: allo man op de duikslations. Het alarm komt ook bij voorkeur tijdens de oogenblikken, dat men in den diep- sten slaap ligt. Dan beginnen de bellen te rinkelen en werktuigelijk springt men uit zijn kooi op zijn duikstation. Het slapen zou' zeer aangenaam zijn, alsi men niet zooveel kou daarbij leed. Want in het woonvertrek is liet vaak zeer koud. Wel heeft iedere man zijn electriscben verwannier, maar die wor den voorzichtigheidshalve gewoonlijk op de werven achtergelaten. Ten eerste kun nen ze dan niet beschadigd Worden pn ten tweede verbruiken zij geen stroom. Wie het koud heeft, kan in de machi nekamer gaan of zelfs op den Diesel motor gaan zitten. Aan de omstandigheid, dat men dagen en weken lang niet uit de kleeren komt, en zich alleen nog in herinnering wascht, went men zich ten slotte. Minder aan genaam is, dat mén al dien tijd over het blauwe goed ook nog lederen kleeding moet dragen. Het is voor de landsol daten een groot voordeel, dat zij dat niet noodig hebben. Aan het einde van een lange expeditie heeft men op alle zicht bare deelen van het lichaam een zoo dikke laag vet en vuil, dal men er ge makkelijk loopgraven in zou kunnen aan leggen. Men verliest daarbij echter vol strekt niets aan eetlust. Het leven in de uren, dat men geen. wacht heeft, is niets vervelend. Wij ver liezen ons goede humeur zoo gauw niet en evenmin houdt do gramofoon op te spelen. Als de 'boot naar boven duikt, gaat men gaarne aan dek, om een luchtje te scheppen. Maar .dit luchtje is gewoonlijk zoo krachtig, dat men spoedig weer naar beneden gaat Een verlies van duizenden Engelschen. De speciale correspondent van de T i- mes schrijft uit het Engelsche hoofd kwartier aan zijn blad over de verlie zen aa.ii de Somme Zonder nauwkeurige gegevens mede te deelen, kan gezegd en als waar aangenomen worden, dat, als deze slag niet was begonnen, maar onze Verliezen in den gewonen loopgraven-oorlog had den voortgeduurd in dezelfde mate als in de maand Juni j.l., wij dan einde November ongeveer de verliezen zouden hebben geleden, die wij nu lijden. Wij hadden in een maand de verliezen van vijf gewone te zaïnen. Of, om het op een andere wijze weer te geven, onze dooden in dezen slag bereiken ongeveer het totaal van al onze verliezen in de zelfde periode van den stilsta'inden oor log". Korte Oorlogsberichten. Do Eugolschen namen een hoogte ten Z.-O. van Thiepval en brachten hun linie halverwege Ginchy vooruit naar den zoom van Gxxillemont. Ze namen 796 gevangenen. Door Duitsche U-booten werden op 1.9 dezer in de wateren aan de Engelsche Oostkust een vijaaideiyke kleine kruiser en een torpedojager vernietigd. Een an dere kleine kruiser en oen linieschip werden door 'lorpedo'reffcrs zwaar be schadigd. Gistermorgen on (spoorden op het station KeulenEhienield yier wagens van een. binnenkomenden militairen trein. Twee militairen weiden zeer 1 cht ge wond. De materieel© schade is gering. Te IJmuiden binnengekomen stoom - treilers rapporteeren Zaterdag 2 Zeppelins en een eskader van 14 tot 16 Duitsche oorlogsschepen te hebben ontmoet. Het eskader bestond uit oen grooten kruiser, eep lichten kruiser en een aantal tor pedobooten. De Zeppelins, de groote krui ser en ©enige torpedobooten koersten iu N. W. richting, terwijl de lichte kruiser en drie torpedobooten in Z.-O. richting stoomden. Do Daily Express vertelt iets meer van de Engelsche luchtschepen. Een ma rine-man schrijft aan -hot blad, dat hij ze aan 't werk heeft gezien. Hij kan ze niet niet de Zeppelins vergelijken, maar ze zijn prachtig stijf, zegt hij, en schoon van vorm. Ze luisteren naar roer of stuurvlakken met verwonderlijke snelheid. Kapiteins van schepen, die ze uit havens aan de Oostkust hebben gezien, zeggen, dat ze gemakkelijker mauoenvreeren dan Zeppelins en er niet zoo log uitzien. Ze schijnen ook buitengewoon hard t gaan. Tc Londen is een veroverde Duitsche duikboot te zien geweest. Volgens een ministerieel© mededeeling hebben 302.960 menschen er intree voor betaald, teza men 3650 pd.st. Overwogen wordt dien bodem voor een militair doel t© ge bruiken Het spek is nu in Engeland zoo duur als 't nog niet is geweest, zegt de Daily MailDe beste soort deed verleden week een gulden het Engelsche pond (4tyg ons]. Deénscii spek is echter nog voor 1 sh. 4 d. te koop. Voor boter zal de prijs, naar verwach ting, spoedig rijzen tot 2 sh. 6 d. het E. pond. Men schrijft dit toe aan liet uit blijven van Siberische boter, en de vele melk, die de hospitaten noodig hebben. Fruit en groente is niet te duur. Vrijdagavond omstreeks elf uur is van uit Cadzand zeer zwaar schieten ge hoord. Tusschen de mitraiHcursschoten. klonken die van de kanonnen. Het is vermoedelijk beschieten van vliegtuigen aan de Belgische kust geweest. I Bij eon onweder in do provincie Milaan, zijn vijf personen gedood en vier gewond. De sneltrein TurijnGenua is te Ales'sandria ontspoord. Daarbij worden zeven personen gewond en één gedood. De Italiaansche stoonibooot Starn- palia is gezonken. De vrees, dat de inval van vijande lijke legers de geboorte van een groot aantal o.ngewenschte oorlogskinderen ten gevolge zou hebben, is evenmin als in Frankrijk in Oost-Pruisen bewaarheid. Tot het einde van 1915 waren hier slechts 38 gevallen van graviditeit als gevolg van beweerde overweldiging in behan deling gekomen en jn 4 van deze geval len was de bewering onwaar, in 2 hoogst onw aarschij nlijk Te Berlijn heeft de politie drie in brekers gevangen genomen, terwijl zij bezig waren "hun buit te verdoelen, be staande uit 10.000 broodkaarten, die zij: in een gebouw der broodcommissi© had den gestolen en die klaar jagen om uit gedeeld te worden. De Anxsterdamsche correspondent van de Vossische Zeitujig meent te we ten, dat de Engelsche bladen een afzon derlijke uitgave voor het buitenland druk ken Daarin zouden berichten opgenomen worden die voor het ingelichte Engel sche publiek onbruikbaar zijn, b.v. be richten, dat Zeppelin-aanvallen slechts on- bcteekemende uitwerking hebben gehad. De Engelsche schrijver Norman An gel!, is wegens dienstweigering op grond van gewetensbezwaren, die ongeldig wer den geacht, veroordeeld tot anderhalf jaar tuchthuis. Vier zeer groote Engelsche lucht schepen zullen van de weck proefvluch ten naar Ierland doen. Sedert tien dagen zijn glle verbin dingen met liet Engelsche leger in Me- sopotamië verbroken. Van de 72 Duitsche en O.H. sclie- pen, die Portugal in beslag heeft geno men, zijn er 51 aan Engeland afgestaan, terwijl 21 voor Portugal varen. Een zoet winstje dus. In Italië worden eerlang landstorm- mannen tot 45 jaar opgeroepen. In de „Wekker'' vertelt de veldpredi ker Ds. H. Janssen het volgende over een jjezoek van II. M. de Koningin,: 'tWas even over armen, toen de ko- .lunklflke auto voorreed. Vlug-, heel vlug zelfs stapte ii. M. uit. De pantel werd Ham- onmiddellijk afgenomen en een mi nuut later xvas ik door onzen divisie- commandant reeds aan 'haar voorgesteld. „U hebt heel wat Militairen Tehuizen, dominee", hoeveel hebt u er wel?" Dat w aren do eerste woorden, die de Konin gin na de. voorstelling tot mij richtte, on ik wil het wol eerlijk bekennen, die vraag bracht mij eenige oogenblikken in verwarring, want op zulk een vraag was ik allerminst voorbereid. E.. d.xn «ie rus tige wilmte waarmede Zij dit vroeg. Wat mij niet minder trof, was de aanspraak „dominee'. Zij noemde ons bij den ge wonen ambtelijken naam, bij denzelfden naam waarmede de soldaten ons noemen. Ik ken gelukkig Hare vraag onmiddel lijk beantwoorden, maar een bewijs, dat Zij met alles goed op de hoogte was, gat' Zij door de opmerking: dat er toch nog veel meer waren in Brabant. Ik kon Haar daarop antwoorden, dat er in de IVde Divisie nog minstens eeni 40-tai gevonden werden, en dat het Co mité van Brabant en Limburg op dit oogenblik 64 Tehuizen bezat. H. M. trad na dit koxte onderhoud op het open staande Tehuis tee en nauwdijks vertoonde Zij zich aan den ingang of de sergeant riep met een krachtige stem „orde!" En plotseling rezen alle mannen overeind. Zij stonden er onbewegelijk, alsof zijl uit graniet gehouwen waren. 't Was. doodstil. Én weer klonk het: „Klaar!" Juist betrad H. M. (ton dorpel en eensklaps klonken fousche mannenstemmen Wilhelmus van Nassau we Ben ik van Duitse hm bloed. i- Dat sloeg in. Ik heb al dikwijls gedu rende deze mobilisatie liet „Wilhelmus" hooren zingen, maar zoo nog nooit. Hier waren het geen klanken. Neen, hier was het enkel loven, omdat het oprees uit het hart. Eerbiedig en geroerd luisterde H. M. toe, want ook zij gevoelde zonder twijfel, dat dit niet op alledaagsche wijze gezongen werd. Zoodra het lie I gezongen, was, kregen de manschappen op Haar verzoek verlof om wat zij zoo eigenaardig uitdrukte „gewoon te zijn En nu ging ieder voort met dalgen© waaraan hij be zig was. De dammers damden, de schrij vers schreven, de courantenlezers namen hun couranten op, hot gehcele Tehuis kreeg zijn gewone aanzien. 't Is een Tehuis met drie lange tafels, twee aan de zijden©n een in het mid den, links op het einde van cle eerstel en do tweede tafel slaat het orgel'. JDo eerste tafel links is voor degenen die spelen, de middelste voor hen die lezen en de derde voor de schrijvers. Eerst bezocht H. M. de mannen die damden en schaakten en informeerde daar met belangstelling naar de verschillende soor ten van spel, die er beoefend werden. De organist genoot de hooge onderschei ding persoonlijk door Haar te worden aangesproken en in verband met het orgel vroeg Zij, of er veel aan muziek gedaan, werd, of er ook wel eens gezellige avond jes werden gegeven, oï: er voordrachten werden gedaan en óf er ook zang be oefend werd. Ook vroeg Zij met belang stelling, of er veel gelezen werd, waarop ik H. M. kon antwoorden, dat. er juist heel veel' gelezen werd, sinds ieder mili tair Tehuis een vaste bibliotheek gekregen had. Ik mocht toen onze boekenkist ont sluiten, die in ieder Tehuis aanwezig is, en waarin zich een 50 ii 60-tal uitnemende boeken bevinden. Mogen zij die boeken ©oils 'meenemen? vroeg zij. En ik kon antwoorden, dat. dit toegestaan werd .en zoo goed werkte, dat wij van 700 boe ken, die wij op het oogenblik hadden, nog maar een enkel nummer misten. Ook' vroeg 'H. M., oï: al de-ze boeken voor de militairen waren gegeven, wat ik beant woorden moest niet de mededeeling, dat ik ze voor het meerendeél had moeten koopen. Toen vroeg Zij, waar dit geld dan vandaan kwam, want. boeken kosten veel geld, waarop ik antwoordde: van menschen, die veel voor dit werk onder de militairen gevoelden en uit do op brengst van collecten, die ik bij verschil lende spreekbeurten mocht houden. En zoo ging zij belangstellend voort, naar alle dingen vragende van het Tehuis. Zoo nu en dan sprak H. M. een sol daat aan, vroeg naar zijn geboorteplaats' en zijn beroep en verliet met een vrien delijk© buiging het eerste Tehuis. Toen volgde hot bezoek aan het tweede ge bouw, want de eigenaardigheid 'kwam hier yoor, dat er twee Tehuizen vlak bij elkaar waren. Dat interesseerde Haar VERSCHIJNT ELKEPi WEKKS-AA, Abonnementsprijs Per 3 maanden l'r. p. postLAi Losse nummers7 d-dS Prijs der Advertentiën 15 regels f 0.50, iedere regel meer 1® ei 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels 1. iedere regel meer 10 ct. dan ook bijzondei want onmiddellijk! «sj zij, waarom er twee Tehuizen waren lie mocht haar daarover een korte verkla ring geven en zoo betrad II. M. liet twee,«de Tehuis dat zich in een van do locate© van een ongebruikxo school bevindt Hier sprak zij eenige oogenblikketi met den leider en vroeg belangstellend, naar liet bezoek en naar den geest onder de mannen. Ook sprak zij met enkel© veld artilleristen en beloonde 'zich voldaan over datgene wat zij vernam. Ik begreep dat het bezoek eindigde eu daarom verzocht ik den üivisie-cominan- dant, die II. M. bij dit bezoek verge zelde, of hij verlof van Hare Majesteit wilde, vragen om Haar, alvorens zij het Tehuis verliet, oen enkel woord te mogen toespreken. Nauwelijks was aan li. M. dit verzoek gedaan, of zij keerde zich onmiddellijk tot mij en toen mocht ik tot II. M. een woord van dank richten. Waarbij ik eindigde met de woorden: En ten bewijze, dat ik uitgesproken heb wat er in het hart vau onze soldaten voor Uwe Majesteit leeft, vragen wij ver lof om Uwe Majesteit te mogen toezingen do bede uil ten I21en Psalm het vierde vers „De Heer zal U steeds gadeslaan, Opdat Hij in gevaar Uw ziel voor ramp bewaar; De Heer, 't zij G'in of uit naoogt gaan, En waar G'U heen moogl spoeikn. Zal eeuwig U behoeden." N aar 't 1 and van mei ken honig. Binnenkort Worden vele Nederlandsche arbeiderskinderen uit Duitschland ver wacht Voor het Leidsche Huisveating-Cu- mité. Kinderen uit Waterland. Het transport der kinderen uit Water land gaat geregeld zrjn gang; om de 14 dagen 'n twaalftal. Verslag ringvergadering der C. J. V. te Ga pin ge. Van alle zijden waren Donderdag de Walchersch© jongemannen ter ringvergadering opgeko men. Na het zingen van Ps. 121 vers 1 en 4 opende de voorzitter ds. Schuur man Stekhoven de drukbezochte vergade ring met gebed. Een kort welkomstwoord door den voorzitter volgde, waarna ds. Maas van Gapinge een keurige, inhoud rijke bijbelinleiding hield naar aanleiding van Hand. 517—42. Een leerzame bespre king word gehouden, waarna de pauze in- v trad. De vergadering, heropend met höt Bondslied, hield zich bezig met ringbe- langen, om vervolgens vriend Stoel ge legenheid te geven tot net houden van zijn schoon referaat „Be Mormonen". Om half elf werd de vergadering na 't zingen van Ps. 72 vers 11 door ds. Maas van Gapinge gesloten. Versterkt in het geloof, met geestelijk© kracht bezield, gaan we verder met den arbeid meerderen te winnen voor Koning Jezus. Bij den dienst der directe bekis tingen, enz. is de rijksklerk 2e kl. L. A. Vink ter insp. Middelburg met ingang van 24 Aug. ontheven van de tijdelijke waarneming van het kantoor Sluis. De rijksklerk P. J. A. Cornelissen ten kan tore Gorinchem is met ingang van 23 Augustus ontheven van zijn detacheeringj te Vlissingen en aangewezen voor waar neming kantoor Sluis. Bevorderd A. J. Mannens van konim. 3e kl. tot konnn. 2e kl. te Sas van Gent. Eervol ontslag verleend aan L. AVink, rijkski. 2e kl. te Middelburg. Middelburg. Zaterdagmiddag ontstond op den hoek van de Groenmarkt, en de Lombardstraat een botsing tusschen een! automobiel en een wielrijder. De berijder van liet rijwiel, een kruideniersbediende, kwam er zonder letsel af, maar zijn fiets was deerlijk gehavend. De auto was uit Amsterdam afkomstig. Het was vrij goed bezet Zaterdag avond in het Schuttershof, waar het mu ziekgezelschap der Vereenigde Werklie den van den Houthandel „Walcheren" een uitvoering gaf. liet uit 25 personen bestaande korps deed zijn best om do aanwezigen te doen genieten en de beide nummers, die wij hoorden, werden ver dienstelijk uitgevoevd voor een korps al» dit. Het bleek, dat tiet zich vooi'loopig moet bepalen tot veel repeteeren en een enkele uitvoering, maar geen wandelin gen mede maken voorloopig. Dit, bleek een paar weken geleden toen dit korps ook op Zaterdagavond een rondgang door

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1