No. 269 Dinsdag 15 Augustus 1916 Söe Jaargang IDER, D@ Groote Oorlog. ie en Koe, vaars, sen Koe, (oe, OOP (ET- en BAKKERIJ, sknecht of riende ri a k e r. erknecht, dknecht sknecht, Huishoudster een Tweede Meid e Dienstbode, ankcmende Meid Zeeuwsche Stemmen. ekening ea e«tm i gevraagd, bij ITTE, Biggekerke^ en een gekalfde ER, Aagtekerke. 26 Augustus, bij ïlande. OP Js. KOPPEJAN te OP and te Oordrechft ook daar buiten, vorden. als hypotheek ge- an W. DOOREN, irdrecht. ITERMAN, Bakker gevraagd i optredenzonder noodig zich aan te D. RA MONDT, ofFeerderij, Nieuw- edig mogelijk, voor en degelijk Biggekerke. d. P. DE POTTER, dekerke, Westhoek. hoefbeslag, bij D. ■epoortstraat C 202, angekerkstraat C4i, Nov. a. s. een in welke plaats, tter P bureau .De Voorstad H 61, n 1 November tegen October MESU, Groenenberg, KLATTE, Javastraat t met 15 September >er een net Keuken den 23 jaar, goed werken. Adres tot veg, Rilland. aagd te Middelburg bij oken en zelfstandig Heen. 30 j. of ouder, nheid, veel vacantie, h aan te melden, bureau „De Zeeuw™ ken kan, bij KODDE, Tlissingem Uitgave van de Kwaal. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: HAN6E VCRSTSTR AAT 219. Bwpeau te Middelburg: FfRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: <$o«terbaan Le Cointre - Goea. Aan het werk. Woensdag komen de afgevaardigden der A.-R. Propagandaclubs te Utrecht bij een om elkander te stalen en te ster ken tegen den strijd die toekomende jaar onze partij wacht, en waarbij op de hulp der Clubs cn der Kiesvereenigingen als ran ouds weer zal gerekend worden. Wij maken van deze gelegenheid ge bruik om met hetgeen daar in de Bonds vergadering onzer clubs door 't Bondsbe- stuur zal gesproken worden in het belang dier actie onze hartelijke instemming te betuigen. De herfst staat te komen. HJrj is de waarschuwer dat de zompr- slaap van clubs en kiesvereenigingen is afgeloopen; dat de tijd der avondverga deringen, der bestudeermg van sociale en politieke vraagstukken weer daar is. De vier laatste maanden des jaars zijn de hiertoe aangewezene, met de drie eer ste van het volgende jaar. Laten wij daarom binnen enkele, weken onze vergaderingen hervatton. Laten do leden door trouwe opkomst bun mede leden die spreken zullen aanmoedigen. Laten de komende gebeurtenissen goed in 'toog gevat worden. Wij weten allen, in 1917 zal de grooto slag op electoraal gebied geslagen wor den. Wat wij in Juni en Juli beleefd heli- ben, zal slechts kinderspel blijken ge weest te zijn vergeleken bij betgeen ons in 1917 wacht. Slechts een half jaar September tot JMaart scheidt ons van deze ge wichtige periode. Daarom moet nu de organisatie eens flink onder lianden genomen worden. Vooral de Kiesvereenigingen, op welke zoo groote verantwoordelijkheid rust. Heb ben dezen wenk ernstig ter harte to nemen. Het bestuur moet aangevuld worden. I)e nieuwe bestuursleden moeten geko zen worden uit de beste werkkrachten. Vooral de jongeren moeten aan liet Sverk gezet, zij 'took al onder vriendschappe lijke controle der ouderen. Het program van werkzaamheden moet opgemaakt worden. Vastgesteld wat be sproken zal worden, en wie hel onderwerp zal inleiden. Sprekers van elders moeten worden aangezocht om op te treden in openbare vergadering, een enkele met de bat, doch de overige zonder debat, alleen voor geestverwanten. Van aanpakken nu reeds, van vroeg er bij zijn, zal menschelijkerwijs veel af hangen. De vrijzinnige partij heeft zich nu al zoo vaak en zoo lang aan beginsel-loos heid te buiten gegaan, dat men gerust kan zeggen: zij loopt met haar laatste ver schooning. Zij heeft nu al zoo dikwijls met de sociaal-democraten saam gedaan, dat haar kiezers slechts een klein stootje noodig hebben om met pak 'en zak "naar de S. D. A. P. over te loopen. In hun gesprekken en verlangens eu in heel hun gedoe zijn zij voor 't meerendeel reeds lang Qver de schreef. Het is een quaestie van tijd dat de leus Rechts of Links zal veranderen in: Rechts of Ilood; of liever: Tegen de Revolutie het Evan gelie I Daarom moet de anti-revolutionair© par tij op haar qui v i v e zijn, haar or ganisatie ptevigen. Haar leden moeten er op uit om geestverwanten to winnen, en vooral te 'herwinnen wie dreigen af te zakken of vooruit te loopen. Aan gezaghebbers en werkgevers moet weer de eisch van 'het Evangelie wor den voorgehoudenRecht en Gelijken aan de ondergeschikten de raad van den ApostelDienen om des Heeren •vilPatroon en werkman moeten el kander in *de Kiesvcreeniging de hand reiken als samenwerkende krachten voor één doelden Iieere te dienen. In het bedrijf dioor gerechtigheid te betrachten ook in stoffelijke zaken; en door toe te nemen in plichtsbetrachting. Maar ook op andere levensterreinen, waarop'dc Christelijke roeping wenkt; en dat geen quaesties van sociaal onrecht de ver vulling dezer taak in den weg slaan Bid en werk! zij de schoone leus^ onder welke allen zich welhaast op maken ter bereiking van 'tgo-ede 'doel: de propageering onzer anti-revolutionaire beginselen onder zoovelen als maar im mer mogelijk zal blijken. LXXXIII. Van welk Scheveningen- zal ik U eerst gaan schrijven? Of is het u nimmer opgevallen, dat er eigenlijk twee Scheveningens zijn? De boulevard is de grens. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WER104&, Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. Losse nummerst.Öï Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 11 oL 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekemd Bij abonnement voordeeligb voorwaar*©» Familieberichten van 110 regels ƒ1— iedere regel meer 10 ct. Westelijk van deze grenslijn hebt go 't strand neet z'n bevolking, oostelijk er van de wereld- en weeldestad, of zooals ik die dezer dagen juist gekwalificeerd zag, „hel zomercafé van Nederland, waar de tafeltjes uitstaan over de terrassen en de Ziganenmuziek het stemmiger rui- schen der zee overweldigt". Van het leven in dit Scheveningen wil ik u eerst vertellen. Hoe ge er komt vanuit de residentie De aloude hofstad moge zich in grooto belangstelling van de provincie Verheugen, toch ziet ze met 'leedo oogen, dat zc door „kleibonken" en „heiplaggen", die immers naar de zee willen, maar op den koop toe genomen wordt. Als men de geneugten gesmaakt heeft van 'tleven in 'tzand aan de zee, is men niet. zoo stuursch, of men wil nog wel even aandacht schenken aan Bin nenhof en Gevangenpoort, want 'tkost niet veel, en.men moet 'Ltocb es zien Hoe wilt ge naar de zee? De majestueuse electrische trein brengt u met den noodigen spoed, in eens door als 'tmoet, langs privaat terrein tot diep in het duin. Vanaf het S.S.-station rijdt een zenuw achtig vierkant stoomros mot z'n sleep, als een oud, vies beestje, dat ter wille van de concurrentie met edeler en vlug ger rossen, afgejakkerd wordt. Dank zij z'n wonderbare krasheid en minimum eischen telt het nog vele vrien den. Dan zijn er een paar roomwitte stads trams, die eerst voorzichtig door de druk ke straten glijden en na veel oponthoud door 't bosch zweven, om u, net nog goed gemutst bij 'tlvurhaus neer te zetten, Tenslotte is er nog de stoomtram van de H. IJ. S. M., die u langs de zuid zijde voor een vriendelij kéVi blik en vijf centen tot vlak bij de zee brengt. Alen moet dus al een verstokt wande laar zijn, wil men op 'n heeten zomerdag op den weg blijven, en zonder andere middelen van vervoer dan de beenen, naar de badplaats trekken. Dat doen echter alleen zij, die de zee zoeken en zich straks het stof van do voeten laten wasschen door het zilto nat. Zij, die het „zomercafé van Nederland" tot hun dool kiezen, maken zich er ge makkelijker af. Een breede beirweg, uit mondende in liet Gevers Deynootplein, loost dagelijks een stroom van Haag- sche, Hollandsche, ja Europeesche élite in vlugge en elegante auto's, zoodat de straat zich aan uw oog vertoont als een met olie besprenkeld vlak, een el dorado voor de bewoners van een vet- looze stad. De vreedzame wandelaars en de juf met de kleine in z'n laag rijtuigje ziet ge hier nerveus de straat oversteken, tusschen de geruischloos, maar vliegens vlug voortzwevend'e Spijkers eu Delahaye's door. Daar in de Delta van den stroom, langs welks bedding het mondaine pu bliek gekomen is, verrijzen lallooze res- tauratiepaleizen met breede terrassen, waarop honderden stoeltjes. Reeds vroeg in den middag is 'Ler „flink bezet" ©n tegen den avond geen plaatsje onbezet. Daar verzadigt zich het wufte café- publiek aan de schittering der plein en terrasverlichting, aan het schouwspel van schitterende avondtoiletten, waarin de veelde-dronkeu wereld zich voort beweegt; daar drinkt men fijne likeuren en behoeft men niets anders te doen dan nu en dan even te applaudiseeren, wanneer de pauze den bezoeker wakker doet schrikken. Tegen middernacht laat men den wa gen weer voorkomen of maakt men queue midden op straat, om in het begin van den volgenden dag thuis Op één oor te kunnen liggen, en 'n weinig uitgerust van de „bad"-plaatsvermoeie- nissen te half tien op bureau te kunnen zijn. 't Is toch maar 'n voorrecht zoo da gelijks het goede van een „bad"-plaats te kunnen genieten! Alaar er zijn nog andere plaatsen des genots, U'otsche paleizen, die van bin nen wel Heel mooi inoefen zijn, en waar in avond aan avond het u i t (l)-gaande publiek van velerlei tongen en naties zich opsluit, om er liet werk van le3e rangs artisten te hooren en te zien- Als ge in 'tKurliaus niet de Polonaise van Wieniawski of Cavatine uit II Barbieri di Siviglia van Rossini kunt genieten, is er zeker een gemaskerd bal. Of het bekende koor van Jacob Kwast zingt er liederen. Het wordt mij wonderlijk te moede, als ik lees, dat ze daar mogen zingen van „Rust in vrede in God"; dat ze daar zingende mogen bidden: flerr, gedenke nicht unsrer Uebeltaten (Heer, wil on ze euveldaden niet gedenken.) O zeker, laat „Jacob Kwast" maar ge tuigen in de Paleizen der ijdelheid zoo goed als in de nederige dorpskerken. Maar wijst liet feit, dat dit Koor uii genoodigd wordt en vrij blijft in het sa menstellen van z'n programma, piet op een kunstwaardeering, waarbij 't ,plïeen maar om de schoonheid te doen is, waar bij de vorm het hoogste en de inhoud bijzaak is tk durf niet oordeelen, vraqg slechts of flat gevoel van schuldbelijdenis, in dien hot al op het auditorium wordt overgebracht, nog bij velen nawerkt, als ze in de kussens van de auto's liggen of zich door den kouden nachtwind huiswaarts spoeden. Hebt go Scheveningen niet altijd be schouwd als een oord vol warmte en zonneschijn, en heilzame, geest en lichaam versterkende zeelucht. Zoo was het, en gé kendet liet niet anders. Alaar Scheveilingen-0ost verbergt een dorheid als van het, onbegroeide duin, een kilheid als van het marmer en het gra niet van paleizen en burchten. Een Hagenaar prees -eens het verkwik kende conservatisme van de menschen uit de Provincie, met hun blijden ernst en levensrust, en moest erkennen, dat hun aanwezigheid in de Residentie aan den geest geeft zoo iets als geur van, hooi na bedwelmende parfums. In het Scheveningen. waarvan ik u een beeld gegeven heb, is dit. óók zoo. 'k Was blijde, tusschen de schitterende toiletten, mode 1916 en misschien wel '17, nu en dan liet schilderachtige Zeeuw sche boerenkleed te zien. Geur van hooi na bedwelmend parfum! KEES VAN DER AlEER. Beknopt overzicht ven den tcestand De geheele Oostenrijksche linie in Ga licië, van de bronnen der Sereth tot aan den Dnjester, over een breedte van ruim 90 K.M. dus, is uit haar voegen gerukt en wordt nog steeds op bedenkelijke wijze naar het Westen verschoven. De centralen wijken nog steeds. We hebben reeds eerder verondersteld, dat ze dit doen met het voornemen straks op een nieuw front aan het Russische offensief weerstónd 'te bieden. Hoever die achterwaartsche beweging zal worden uitgevoerd, valt natuurlijk niet te zeggen. Of de centralen zullen nog pogen om alleen de meest bedreigde punten van het front te ontruimen met behoud zoo veel mogelijk van de steunpunten, waar over zij nu nog beschikken, al zijn enkele daarvan reeds ondermijnd, of zij zullen op geheel nieuwe stellingen retireeren, zoo als bijv. de Gnita-Lipa, Bug en Stochod of Turija-linie, die de naaste natuurlijke verdedigingslijn voor Lemberg zou kunnen vormen. Uit de verdere ontwikkeling van de fei ten zal moeten blijken, waar de liergroe- peering van de verbonden legers .voltooid zal kunnen worden. Tegelijk met den Russischen voortgang in het Oosten hebben de Italianen een nieuwen stap in het Isonzo-gebied gedaan. De hoogte van Debeli is door hen be zet, waardoor weer 'n hindernis op den weg naar Triëst weggenomen is. En de Italianen rukken zoo snel op, dat do Oostenrijkers geen tijd hebben zich in hun nieuwe stellingen te ver sterken, zoodat de Italianen de heer- schers op de heele vlakte van Doberdo zijn geworden. Intusschen wijzen verschillende bijzon derheden in do Italiaansche communi- qué's er op, dat de weerstand der Oosten rijkers weer krachtiger wordt en dat dus nieuwe vorderingen met toenemende krachtsinspanning gemaakt zullen kunnen worden. De pogingen der Duitschers om de Franschen uit hun stellingen ten N. van de Somme bij Afaurepas te verdrijven, zijn niet gelukt. f De Franschen gaan hier bij kleine schok jes voorwaarts. Do Engelschen zijn echter weer wat teruggedrongen tusschen Thiepval en Po- zières. In Perzië zijn de Turken nog aan do winnende hand. Ze hebben de Russen uit Hamadan ver dreven, dat reeds in het begin der Rus sische expeditie in Perzië, door de Rus sen was bezet. Het leven bev6n een mijn. In de „Daily Alail" vertelt een cor respondent, hoe het in een loopgraaf toe gaat, wanneer bet bekend is geworden, dat er daaronder een üuitsche mijn ligt, die ieder oogenblik ontploffen kan „Neem me niet kwalijk, mijnheer, maar een paar mannen in het derde peloton zeggen, dat zij geluiden kminen hooren". „Geluiden? Zoo?", zegt de kapitein./ „Ja, ik hoor ze ook. Luister maar". Het gedonder van een zware batterij rommelt op dat oogenblik van uit de verte. „Neen, ik 'bedoel het geluid van mij* nengraven", houdt de sergeant ernstig vol. „Och, loop rond met je mijn!" roept do officier lachend. „Wie heeft ze dat ingeblazen?" „Het zijn bijna allemaal mijnengravers, mijnheer, en „Dan zullen wij eens even gaan kijken". Bij het derde peloton aangekomen zien zij, dat de mannen met groote belangstel ling bezig zijn een maaltijd gereed te ma ken, zonder zich ook maar in het minst te bekommeren om de gevaren, die heil van beneden af bedreigen. „Waar ongeveer hebben de mannen dat geluid van mijnen graven gehoord?" vraagt de sergeant vlug. De kapitein wijst een van üo mannen aan, die hem de plaats aanwijst. Bei den gaan met het oor op den grond lig gen en luisteren. „Ik hoor liet duidelijk genoeg", zei de kapitein levendig. Nu weten wij tenminste waar de mijn ligt en kunnen wij het deel van de loopgraaf ontruimen". langzaam gaan de uren voorbij. Niets gebeurt er. Op den gewonen tijd staan de mannen in het gelid geschaard. Geleidelijk wordt de lucht lichter en men ziet een witte deken van moeras- mist op het terrein tusschen de loopgra ven liggen. De zon, die pas boven de horizon komt uitkijken, doet die mist op trekken. Plotseling schijnt de grond hevig te stuiptrekken. Een doffe, lange dreuning doortrilt de lucht. Vlak, voor het .derde peloton schudt de grond hevig en valt dan in millioenen stukjes uiteen. Een waterzuil, als een Geyser zoo hoog, spuit op. Een oogenblik is de lucht vol grijze, reusachtige hagel- steenen, die de wet yan de zwaartekracht trots eeren. De mijn heeft liaar werk gedaan. Alaar ofschoon de dichtst bijzijnde rand van den nieuwgevormden krater nog een eind buiten de loopgraaf ligt, vallen ge weldige blokken natte klei met doffe sla gen neer, en richten veel onheil aan. De mannen, door de schok van de ontploffing half versuft, stappen wanke lend achteruit. Rechts en links waarschu wen machinegeweren hen, dat er een aanval dreigt. Op de borstwering aan de overzijde verschijnen grijze gedaanten, die door de steeds dunner wordende mist geweldig groot lijken. Onophoudelijk ratelen de mitrailleurs en geweren. Langzaam nadert de rij grijze gedaan ten. Alaar plotseling weerklinkt het gehuil van Engelsche granaten door do lucht. Zij barsten met witte rookpluimen uit een en hagelen kogels op de naderende Duitschers. Een oogenblik staat hun aanrukkend gelid aarzelend stil, maar als de granaten dan met wiskundige zékerheid vóór hen blijven uiteenspatten keert het om en de aanvallers rennen terug om dekking te zoeken in hun eigen loopgraven. Een waarschuwing van een Engelschman. „Het is niet aan te nemen, dat de Duitschers plotseling machteloos zullen worden. Uit de ondervinding kan men da zekere gevolgtrekking maken, dat de Duitschers een dubbel zoo sterken tegen stand zullen bieden, als men verwacht en dat zij dubbel zoo veel reserves in het vuur zullen brengen als men voor mogelijk houdt". Wie zegt dat? Een Duitseh blad? Een Duitsche gene raal of een gewoon soldaat? Of een Duit sche politicus, die achter zijn schrijftafel zit te philosofeeren over de s'trijdkansen van het Duitsche leger? Neen, het is de man in de „Times", de bekende oorlogs-correspondent Wash burn, die deze woorden uit het Russisch hoofdkwartier aan zijn blad heeft doen kabelen. De Pastoor aan het oogsten. Van het kleine dorp Gromond in het diocees Alontauban wordt de volgende geschiedenis verhaald De velden eener hoeve waren rijp om te oogsten, doch daar de boer te velde was, was ©r niemand om den oogst in te zamelen en de velden te bewerken voor zijne vrouw en drie kinderen. Doch op zekeren dag kwam een oud man, bood zijne diensten aan en maaide het koren. Na hier gereed te zijn gek ook-* ging hij heen en deed denzelfden dienst op andere hoeven, waar hulp noodig was. Het was de pastoor van het dorp. Mis schien zoo merkt een Fransch blad op leed de preek op Zondag wel ee* weinig door dit harde werk onder de brandende zon, doch de pastoor hield door zijn voorbeeld een schitterende preek over Christelijke liefde en hulpvaardig heid. Russische hongerlijders. Voorbeelden van mishandeling van ge vangenen worden van alle zijden ge mold, maar gelukkig komen er op aan dringen van menschlievende personen en vereeniginge ti langzamerhand overal be tere toestanden. In Duitschland bestaan volgens het Oordeel van onpartijdige neutralen ver schillende kampen, waar de gevangene* zelfs zeer goed verpleegd worden. Groot: was dan ookde verwondering van de* commandant van een dier kampen, toen hem door de kampcensuur een brie-# van Wasili Juschin uit Njisni-Novgorrod voorgelegd werd, waarin woordelijk stond „Ik ben hier in een hel. Dat ik nog in leven ben, heb ik aan uw postpak ketten te flanken. Alle gevangearen die geen postpakketten ontvangen, sterven van honger." Ter verantwoording geroepen, ver klaarde de reusachtige Rus, wien meu kon aanzien, dat het hem naar den vleesohe ging, ©enigszins verlegen: „Ja, maar, als ik schrijf, fclat ik hier goed te eten heb, stuurt mijn vader mij geen worst meer!" De vrouw van kapitein König. Kapitein Paul König, do commandant van de Duitsche duikboot „Deutschland", huwde ongeveer 15 jaren geledon te Winchester met een Engelsche. Zij* vrouw leeft nu in een voorstad van Londen. Voor den oorlog was haar echtgenoot officier bij de Noord-Duitsche Lloyd en als zoodanig reserve-officier bij de Duitsche Marine. In het voorjaar van 1914 leefde Mevr. König in Winchester. Verlangende een Duitsch specialist Te consulteeren over de gezondheid van een harer kinderen, voegde zij zich bij haar echtgenoot ia Duitschland. In Juli kwam Kapitein König bij de ,vloot en zag zijn vrouw zelden. Toen kwam het bericht, dat de oorlog was verklaard aan Duitschland. Ofschoon in werkelijkheid de eenigo Engelsche vrouw iu een belangrijke Djuitsche haven, wankelde Mevr. König niet in "haar vaderlandsliefde. „Alijn echtgenoot", zoo vertelde zjj aan een redacteur van de „Daily Mail" „erkende, dat ik, ofschoon ik wettelijk door mijn huwelijk een Duitsche wan, door en door Engelsche was gebleven. Toen ik hem dan zeide: „Gij verwacht toch niet, dat ik partij zal kiezen tegen mijn vaderland?", antwoordde hij: „Neen, iedereen moet in 'deze tijden aan den kant van zijn eigen land staan. Gij zoudt uw kost niet waard zijn, als gij dat niet deedt, en ik zou mijn kost niet waard zijn, alsik mijn land niet ter zijde stond." Hierop scheidden wij en ik heb hem sedert niet gezien." Op den morgen yan het eerste bericht over de aankomst van do „Deutsch land" in (Baltimore was zij bp teas em een vriend vertelde haar, dat Paul er- kapitein op was, hetgeen de kranten be vestigden. „Ik ben er zeker van", zoo vertelde zij'nog, „dat bij nooit te voren op een duikboot heeft gevaren. Ik denk, flat hij voor dit commando is uitgekozen om zijn uitgebreide kennis van de Arne- rikaanscbe havens en van de Amerika nen." Korte Oorlogsberichten. De nieuwe Chineesche president Lijoeanhoeng is in Tientsin uit zeer ar me ouders geboren en studeerde met steun van liefdadige lieden in de zeevaaxt- 'school te Tientsin. Gedurende den'Chi- neesch-Japanschen oorlog bevond hij. zich opi een kruiser, die in den grond geboord werd. Hij moest zich verscheiden uren boven water houden, voor hij kon worden gered. Naar de „Times" mededeelt, neemt het aantal huwelijken tusschen Engel sche soldaten en Fransche vrouwen in Normandië en Picardië geweldig toe- De aanmaak van granaten in Frank rijk is in vergelijking met 1914, 28 maal grooter geworden en die van kruit 16 maal. Spreuken over oorlog pn vrede. UltimatumEén uqr van onbedacht zaamheid

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1