,\To. 364
Woensdag 9 Augustus 1916 30e Jaargang
De dropte OorSog.
Binnenland.
Zeeuwsche Stemmen.
1~)s Zeeuw
Uitgave van
de Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
'.AW6E VORST5TRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
fiiRMA F. P. DHUld I- BURG.
Drukkers:
wttrbaan Le Cointro Goes.
Een verstandig en ontroerend woord.
Een ,.N. R. L."-briefschrijver te Ber
lijn bezocht Oostonrijk-Hongarije en
deelde aan genoemd blad o.a. de volgende
treffende .ervaring mee
'«.Avonds voor het vertrek uit mijn
badplaats in Hongarije, zat ik mot
eenigte officieren van het Oosten rijksrho
leger bijeen, die daar voor herstel
vaam gezondheid waren. Onder hen was
een. hooggeplaatst artillerie-officier, een
voorname stille man, die zijn ee-nig
zoontje tot bezoek bij zich had. Hij,
de vader, die afkomstig was uit een
oude soldateufamilie en verscheidene
ondetrscheidingsteekieuen wegens be
toonde dapperheid droeg, nam als al
tijd mot weinig woorden nauwelijks
aan "het gesprek deel, tot. een van
zijn kaïneraden 'hem de vraag deed
„Nu, wanneer doe jij je jongen op de
militaire akadomie
Dö vader zweeg eerst nog een poosje,
schudde 'daarna langzaam het hoofd
en antwoordde „Zoo mogelijk in het
geheel niet, bet liefst zou ik zien,
dat hij dokter werd.
Ear ontstond een lichte opschudding.
„.Wat Jouw zoon, uit zulk feea oud
militair bloed, zou geen officier wor
den'? Wat een dwaze inval?"
„Als hijzelf het niet met alle ge
weld wil1," herhaalde de vader bedacht
zaam. „dan zou ik liever zien, dat
hij dokter werd." Tot 'een vriend
voegde hij er zacht bij:
„Weet je, wie, zooals ik, er /Zoo
-zowelen jammerlijk heb moeiten
doodschietenwenscht ten slotte dat
zijn zoon in de toekomst iets zal
doe», waarbij bet arme menschdoin
gebaat zal zijn."
Bit is inderdaad een merkwaardig
woord.
Het bewijst, dat de moderne wreed©
krijg nog niet iln alle kringen verheer
lijkt wordt als een edele zaak van hoog
belang.
Ja, laat pus, evenals die Oostenrijk
se!® officier, gruwen van het mensch
el nleetrtsade krijgsmans bedrijf, dat alom
dood en ellende brengt.
LXXXII.
Er moeten, naar ik ergens heb gele
zen, welgeteld 183 manieren zijn pon
komkommer klaar te maken.
En sinds het bekende receptenboek;©
van SMfia verscheen, moeten ei- nog
een 40-tal bijgekomen zijn.
Maar dan is mot den journalistiekenl
komkommer nog niet eens gerekend.
Ik heb er lang over nagedacht hoe
die to bereiden. Eindelijk is> het mij
gelukt, een receptje te 'vinden.
Laat ik 'eerlijk vertellen, hoe ikaan
de stof gekomen ben, welke m'n trouwen
lezers en lezeressen in den komkommer
tijd eemige verpoozing zij 'teen aan
gename en mogelijk ©enige stichting
kan bezorgen.
Welnu, ik dacht zóó©enige .uren tus-
sohem de wielen en wat meer uren
onder de -miensteben in een groot© bad
plaats, dat geeft copie in overvloed.
Inderdaad zijn ine wel enkele indruk
ken bijgebleven, welke waard zijn „zwart
op wit" te komen. De redactie, die
er geen bezwaar tegen heeft, dat d©
stem van een .Zeeuw van het Noord
zeestrand weerklinkt, ben ik diep erken
telijk voor de vrijheid mij: gelaten bij
het bereiden van m'n komkommers.
Eerst dan een en ander omtrent m'n,
ervaringen, „tnsschien de wielen."
Voor zoover die ervaringen nieuw
zijn, danken ze die nieuwheid na
tuurlijk aan de mobilisatie, welk© weer
het gevolg is1 van den groeten wereld
brand rondoin ons vaderland.
Men ervaart b.v. al heel gauw, dat
bet verkeersvraagstuk niet zoo gemak
kelijk op te losteen is, vooral wanneer
men over beperkte middelen beschikt.
Danl', ja waarlijk, oprechte dank zij
de malde verlofregeling voor de militai
ren zijn ca' dagelijks verscheidene Hui
zonden grijsbroeken in de treinen.
Daarbij komt, dat het internationale
i erkeser nagenoeg stil staat, zoodat onze
landgenooten, die in gewone tijden een
buitenlandsch reisje plachten te maken,
nu op hun moeder-land zijn aangewezlen,
hetgeen het reizigersvervoer binnen onze
©reuze» ook' al niet weinig doet t.oe-
nema».
Vóór de mobilisatie hebben, wij, of
schoon we zelf niet konden nalaten;
Rgnlanfl's bergen te beklimmen en den,
uüdxfeflqc^; van 'den trotsehen stroom
te üe^ppsMa. herhaaldelijk gei vezen op
fcet «Mtto* ran ons vaderland. Sb» is
dit echter niet meer noodig. Ook Izon-
dor propaganda weet men nu die schoone
en pittoresk© streken wel te, winden, om
uit te rusten van de beslommeringen
van den werkdag.
Niet alleen de bekende heerlijkheden
in Limburg, Gelderland en Utrecht zijn
nu zeer gezocht, maar ook de eenvou
dige natuurplekskes, waar vroeger hoogs
tens eens per jaar een fijnproevend
kunstschilder kwam.
Nu weet men de idylle van het
Hollandsche landschap 'eerst recht te
waardeeren.
Doch laat ik tot m'n eigenlijke On
derwerp, het treinverkeer, terugkeeren,
opdat de komkommer niet. al te vreemd
bereid worde.
't Is dag aan dag danig druk in de
rijtuigen, zoowel als op de stations.
Ik vroeg mij dan ook af, wat het zou
moeten worden, 'als de spooi-wegmaat-
schappijen evenals voorheen nog vacantie-
fcaarten uitgaven.
Dan zou het wis en zeker spaak
loop en.
Immers nu reeds valt de regeling van
het verkeer niet te roemen, doch wei
nemen natuurlijk genoeg welwillendheid'^
tegemoetkomendheid en vooral geduld
mede, om den directies de gebrekkigheden
le vergeven en alles aan 'de booze mo
bilisatie tie wijten.
Vooral geduld.
Men behoeft nog niet lang in den trein
le zitten, om tot de ervaring te komen,
dat van op den „officieelen" tijd arrivee-
ren geen sprake is.
En als men gelijk mij natuurlijk
overkomen is een aansluiting mist,
moet men maar trachten z'n goedmoe
digheid te bewaren en maar denken, dat
men des te langer genoten heeft vani
de gesprekken in de spoorwegcoupé.
Het is wel eens interessant de ooren
wijd-open te zetten, als de een of an
dere flap-uit aan het woord is.
Dat de vrouwen-uit-het-volk hij voor
keur olie familie- en huiselijke aange
legenheden opdisschen is een te bekend
verschijnsel, dan dat ik daarop nog eens
met nadruk zou wijzen.
Nietwaar, als fnen het twijfelachtige
voorrecht, geniet derde-klas te moeten lei
zen, kan men op dit gebied nog al wat
wijsheid opdoen.
Dan weet men na een kwartiertje spo
ren ia! hoeveel tandjes d© kleine vani
juffrouw Liplos heeft, en hoe de zoon
van juffrouw Jansen-Praatmeier aan z'n
mooie positie kwam.
De mannen zijn „vol van den oorlog".
De beste strategen en diplomaten ont
moet men in den trein.
Men staat verstomd over de resoluut
heid, waarmede de gewichtigste interna
tional© kwesties worden beschouwd en
opgelost.
Terwijl de geleerdste en meest deskun
dige mannen uit de neutrale landen om
trent het toekomstige verloop van den)
strijd in liet onzekere verkeeren en zich
wijselijk wan gissingen onthouden, weten
hoeren reizigers en vooral zij, die dagelijks!
in den trein hun oorlogsdebat kunnen
voortzetten, alles op een prik.
En sym- en antipathieën houden zij
gewoonlijk niet achter.
„Duitschland weet er zieli toch maar
knap bovenop te houden", zegt meneer A.
„Toch geloof ik, dat de uithongerings-
methode van Engeland zal gelukken",
zegt de pro-Ententeman, meneer B.
Maar om te 'toonen hoe objectief hij
de zaken beschouwt, voegt hij er aan
toe: „Maar de politiek van Engeland deugt
toch ook nietl"
Iemands handelsrelaties bepalen ook
wel de gezindheid tegenover de oorlog
voerenden.
Zoo vertelde meneer C. veel goeds van
de Duitschers, maar achteraf bleek, dat
hij zich ernstig had afgevraagd of hij ook
buiten de Duitschers kon, maar de slot
som was.-
„Ik kan iu mijn vak onmogelijk bui
ten de Duitschers".
En daarom was hij pro-Diuitsch. Niet
bepaald 'n verheven standpunt, vindt u
wel?
Eén ding trof mij toch, n.l. dat de
gevoelens tegenover Germania veel milder
zijn geworden, terwijl de pro-geallieerden-
geest sinds het begin van 'den oorlog
zeer geluwd is. Engeland's willekeur te
genover de neutralen heeft het geen al
te goeden naam bezorgd.
Gedurende al die wijze debatten in den
trein heb ik een hardnekkig stilzwijgen
bewaard, in de eerste plaats omdat mem
heel wijselijk mijn oordeel niet heeft ge
vraagd; en in de tweede plaats, omdat
er gevaar bestond, dat ik met de voor-
oordeelen, die wel mijn deel zullen zijn, de
verwarring misschien nog grooter zou ge
maakt hebben en hier zwijgen dus goud
was.
Dok op deze plaats zal ik er niet
dieper op ingaan, doe li voorloopig het
zwijgen er toe doen, om 'n volgende maal
ik hoop zeer spoedig met liejt
weergeven van m'n doodgewone reisin
drukken voort te gaan.
KEES VAN DER MEER.
Beknopt overzicht van den toestand.
De Italianen schijnen, nogmaals hun
geluk aan de Iso.nzo te willen pro beo rem
in de hoop dat de Oostenrijkers door
hun tegenslagen in Galicië, in de Boe-
kowina. en tengevolge van bet Italdaan-
sche tegenoffensief in Tyrol, talrijke
strijdkrachten van dit front le-ei zullen
hebben moeten onttrekken.
Aan de beneden-I son zo hebben die Ita
lianen zich van „verschillende achter
elkaar gelegen vijandelijke linies" mees
ter gemaakt. Bij Monfalcone werd „hoogte
85" veroverd. Bij het bezetten van deze
hoogte zijn door de Italianen 3600 man
gevangen genomen, hetgeen bij de phan-
tastische cijfers uit het Oosten vergele
ken wel is waai' een kinderachtig ge-
lal is, doch dat niettemin hoogte 85
belangrjjk in waarde doet stijgen.
Nader blijkt, dat zij Monte Sabotino
en Monte Micbele veroverd hebben,
waardoor het bruggenhoofd vanGörz in
hun handen is.
Hun kanonnen beschieten nu de stad
out 'den tusischen, de huizen genestelde^
vijand er uit te jagen.
Op 6 en 7 Augustus zouden zij niet
minder dan 8000 gevangenen gemaakt
■hebben.
Doch, laat ons er niet veel van zeg
gen, want de strijd 'duurt, nog voort.
"De Russen melden, dat zij ten Zui
den van den Dnjester in de richting
van Tysimenica een groote overwinning
behaald hebben.
Deze zou daarin bestaan, dat zij het
vijandelijke l'ront over een uitgestrekt
heid vari 16 mijlen hebben ingedrukt, en
Tluimacz en de hoogten ten Z. W. van
den spoorweg KolomeaStanislau
Lemberg hebben .genomen.
In Frankrijk blijft bet bij: den strijd
omi de bekende plaatsen aan de Soumie.
De Ëngelschen zijn thans,tot in de on
middellijke nabijheid van 'Guillemont ge
naderd, tei' rechterzijde gesteund door
de Franschen, die ten noorden van,
Hardeoourt wat gevorderd zijn.
Aan de 'Maas is het werk Thiauimont
nu weer eens in Duitschie handen! Den
hoeveelsten keer?
Daar echter gemeld wordt, dat de
strijd 'hardnekkig voortduurt, kan de
toestand al wel reeds weer gewijzigd
zijn.
Wederom zijn aan den oostelijken he
mel teekentem verschenen, die ons waar
schuwen voor de toekomst.
Het eene 'duidt aan de steeds grooter
wordende verbroedering tusschen Japan
en China. Het is vervat in het bericht
van de „Nowoje Wremja", waarbij dit
blad, meldt, dat. er tusschen Japan en
China onderhandelingen aangevangen zijn
over een leening van 30 millioen yen.
In Japan vinden dez© onderhandelingen
groote sympathie.
Het andere toeken geeft blijkt van d©
geweldige energie, die "Japan ten toon
spreidt, nu de volkeren in Europa el
kaar vermoorden. Het bestelde n.l. in
Pittsburg (Amerika) voor 5 millioen pd.
sterling aan machines en werktuigen
voor staal be werking. Dit materiaal is
besiteimd voor de inrichting der keizer
lijke ijzerwerken te Jawata, die /de groot
ste -onderneming van dien aard in het
Verre Oosten zullen worden.
Europa, waak dus Voor uw toekomst!
Geen hongersnood.
Terwijl de -openbare meening in Enge
land geneigd is aan te nemen, dat inj
Duitschland hongersnood voor de deur
staat, bevatte de „Daily Mail" een paar
dagen gel-eden een artikel van een En-
gelschman die tot. het begin van Juli
van dit jaar vrijelijk in Duitschland
had vertoefd en nu in de' gelegenheid!
was "gesteld ooi naar zijn vaderland terug
te keeren.
De schrijver .van het artikel is Theo
bald Butler, die ;ïn 1905 als Teeraar in
het Fransch en het Engelsch verbonden
werd aan de universiteit te Posen,
kort. na het uitbreken van den oorlog
naar Berlijn ging en daar ongemoeid is
gelaten, ook omdat hij reeds lang de
jaren voorbij was, dat hij de wapens
zou kunnen voeren.
Na betoogd te hebben, dat de Duit
schers den Ëngelschen reeds jaren l'ang
een doodelijken haat toedragen, dat
men verlangde naar en zich voorbereidde!
op den oorlog, doch dat .men door de
inmenging rail Engeland in d«n strijd
toch ten zeerste verrast was, vervolgt,
prof. Butler:
„Bijzonderheden omtrent het leven te
Berlijn in dezen oorlogstijd zijn niet
meer nieuw voor Engelsche lezers
zij zijn op de hoogte van het gebrek
aan voedsel en andere levensbehoeften.
De Duitschers lijden echter geen honger,
zij krijgen wel niet zooveel te eten als
zij gewoon waren en zouden willten,
doch daar zij in vredestijd doorgaans
zich overaten, leiden zij thans een nor
maler levenswijze dan ooit te voren.
Ongetwijfeld zijn de toestanden thans,
moeilijk en onaangenaam men bedenke
maar eens, dat die Duitschers niet eens
aardappelen kunnen Inrijgen! doch
wie in Engeland zich voorstelt, dat de
Duitschers door honger zullen worden
ten onder gebracht, maakt zich blij met
een do-ode musch."
„Dat slechte weder ook"!
Niet alleen de Italianen voeren als
verontschuldiging voor het mislukken hun
ner aanvallen de ongunstige weersgesteld
heid aan ook de Ëngelschen maken
een gepast gebruik van het weder als
een' „doekje voor het bloeden."
De- Engelsche .vlootvoogd C. Bellairs
beklaagt zich daarover in de Juli-afle-
vering van het „Quarterly Review." „Hoe
is het mogelijk, dat de Duitsche vloot
bij Skagarak ontsnapt is?" vraagt hij.
Mist en nevel antwoordt de Admiraliteit.
Bij h-e-t vergaan van de „Hampshire",
waardoor Kitchener het leven verloor,
kreeg men dezelfde uitvlucht te- hooren.
Het fiasco van de Dardanellen werd
begeleid door onophoudelijke klachten
over het wieder. 'De overgav-e van Kut
el Amara was' ook al weder de schuld!
van het klimaat.
Is deze telkens te berde gebrachte-
„beschuldiging" van bet „slechte weer"
niet in 'strijd met 'den Enge-lschen zee-
mansgeest? Wind en weder dienen toch
altijd de best toegeruste vloot en de
best geoefende bemanning?
Waarom vertier bloedvergieten?
„Stockholms Dagbladtet" van 30 Juli
1916 herdenkt in een hoofdartikel den
derden oorlogsverjaardag en zegt
„De oorlog zal wel voortgezet wor-
dien, zoolang geen der partijen overwon
nen is en beide partijten nog onuitputte
lijke reserves hebben, terwijll een der oor
logvoerende partijten nog gelooft de an
dter te kunnen vernietigen. In het alge
meen gesproken zijn de oorlogvoerenden
op het oogenblik in een toestand' van
evenwicht. De vraag is maar, of daar
in verandering kan gebracht worden. Voor
'dten onpiartijidigteri toeschouwer is dit na
dte gebeurtenissen van de laatste maanden
uiterst twijfelachtig. Wij verwachten geen
volledige overwinning van de een of an
dere partij. Bij- de neutralen, zij mo
gen smypiathie hebben voor dte Gealli
eerd© of voor de Centrale Mogendheden
begint dte overtuiging veld te winnen,
dat (deze oorlog onbeslist zal blijven.
„Moge het nuttelooze van verdere men-
schenoffers, ook door de landen, die thans'
in den oorlog gewikkeld zijln, ingezien
worden. Zelfs, wanneer een der Staten,
die tot dusverre neutraal zijn, partij koos,
zou dit weinig verandering geven
Korte Oorlogsberichten.
Op den Oostenrijksehcn Zuiderspoor
weg zijn nu ook vrouwelijke conducteurs
werkzaam.
Aan de Pruisische grens zal het
toe-zicht op het grensverkeer weer worden
verscherpt.
Bij een brand te Marseille werden
gro-ote suikervoornaden vernield.
Dte Fransche Staatscourant publi
ceert de eerste Fransche zwarte lijst, wel
ke 24 kolommen bevat.
Aan 27000 Britsche soldaten wordt
verlof gegeven om te helpen bij het bin
nenhalen van den oogst.
Men verwacht op 15 Augustus een'
Zeppelin te New-York.
De Berlijnsche bacterioloog dr. En
gel wijst er op, dat bij de groote be
hoefte aan vet voor technische doelein
den, vliegcnvet zeer goed gebruikt zou
kunnen worden.
De „Times" van Zaterdag 3 Augus
tus 1816 bevatte het volgende bericht:
„Met onbepaalde voldoening melden
we, dat nu in geheel de wereld algemeen©
vrede heerscht, voor zoover wij in eenigei
betrekking met de bewoners staan",
En nu.
Te Glasgow zijn twee mannen ge
snapt, die trachtten in een piano 700 pond)
opium naar China uit te voeren.
Volgens een dekreet van den Groot
hertog van Baden, heeft het ministeriel
va* Justiti» bekend, gemaakt, dal d© ott-
VERSCHIJNT ELKEN WEKKDA®
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. postf 1JI&
Losse nummers9.9S>
Prijs der Advertentiën
1—5 regels /"0.50, iedere regel meer lici
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.,
Bij abonnement voordeelige voorwaarden,
Familieberichten van 110 regels f 1.
iedere regel meer 10 ct.
gehuwde dames, die met een soldaat geën
gageerd waren, en die ernstige bedoetingi*
hadden om een huwelijk te sluiten, zich
„Erau" mogen noemen, indien zjj boven
staande feiten kunnen bewijzen, en. dn
bruidegom óf gesneuveld óf vermist is.
Onder dezelfde voorwaarden mogen zj|
hun meisjesnaam in dien van haar bruide
gom veranderen.
Het Grieksche s.s. „Achileu»"
door een onderzeeër ter hoogte van kaag
Bagur tot zinken gebracht
Het Britsche s.s. „Trident" is ge
zonken.
De Admiraliteit meldt: Op 30 Jat»
werd in samenwerking met de Fransebeu
door Engelsche marine-vliegtuigen, een
aanval ondernomen op opslagplaatsen,
voor benzine en barakken te Mülhei».
De vliegtuigen werden door af weer-kanon
nen zeer zwaar beschoten, slaagden er
echter in het bombardement met succes
ten uitvoer te brengen en keerden ong*
deerd terug.
Ons Leger.
Wjj ontvingen ter aankondiging een ge
schriftje van de Vereeniging „Ons Le
ger" (Secretariaat Korte Wijnstraat 9,
Rotterdam). Doel er van is het Nederland-
sche volk er van te doordringen dat ter
bewaring van ons onafhankelijk volksbe
staan noodig is een zoo sterk mogelijk
en uitstekend bewapend leger.
In 't opstel „Een droom" doet de schrj
ver uitkomen, 'dat het uit moet zijn dal
uit kiezersvrees, om politieke rédente*)
voorstellen tot fyetere weerbaarmaking va*
ons land en volk in de Kamers worde*
afgestemd. Wij stemmen hiermede volko
men in. Hetwelk wel nTemanÜ verwonde
ren zal. Immers de antirevolutionaire par
tij, in wier dienst wij staan, heeft aJ
sinds dertig jaren de praktijken ran hei
liberalisme ook hierin bestreden', dat hel
zich in overgroote meerderheid steeds ge
kant heeft tegen verbetering onzer weer
macht, hetgeen er op neerkwam onze'
jongens naar de grenzen te zenden, na
onvoldoende oefening, en niet voldoendel
gewapend en beschermd. In 1891. 1 reeft
het rechtsche kabinet, toen een deel der
liberalen en der R.-K. den persoonlijken!
dienstplicht verwierp, zijn eigen bestaan
er aan gegeven, om dit vraagstuk op te
lossen; en toen het eindelijk, dank zf
■den. liberalen minister in 190-1 die door-
fzette, gelukt was de meerderheid voor
dat beginsel te winnen, heeft 't rechteche,
kabinet in 1901 nogmaals en in 1911
alweer de landsverdediging krachtig aan
gegrepen; en met name de antirevolu
tionaire partij verklaart zich dan ook met
Ihet doel van „Ons Leger" van harte
(homogeenhet Nederl-andsche volk te
brengen tot de erkenning der noodzake
lijkheid om ons volk zoo weerbaar mo
gelijk te maken, teneinde den nabuur die
te avond of morgen het op onzen natie-
nalen ondergang zou willen toeleggein, met
Gods hulpe krachtig te kunnen weeif-
staan.
Wie met „Ons Leger" in die richting
wil samenwerken, geve zich aan boven
aangeduid secretariaat op als lid.
De uitvoer
van hout is verboden.
De ex-landvoogd,
A. W. F. Idenburg is met zijn famiiie
te Apeldoorn aangekomen, waar de familie
eenige dagen ten paleize Het Loo zal
vertoeven.
(De ramp met de „Koningin
Wilhelmina".
De directie van de Maatschappij „Zee
land" heeft f 100 gegeven -voor het perso
neel van de Noord-Hinder en het loodst-
transportvaartuig „Coertzen" voor dö
aan de opvarenden van de vKoningin Wil
helmina" bewezen hulp.
De Engelsche Mail.
Naar verluidt, wordt de Engeischei
mail pter Batavierlijh eerst Donderdag
avond hier verwacht-
Juristen voor Indië.
„Het Christelijk Comité voor tadië"
vestigt de aandacht van belanghebbende*
er op, dat doctoren in de rechtswe
tenschap, die voldaan hebben aan het
examen bedoeld bij art. 141, 2de- Md;
der Hoogei'-ondei'wijswet, geplaatst kun
non worden bij de rechterlijke mach*
in Nederlandsteh-ln|dië, terwijl voor der
gelijke -doctoren, die Idat examen jiiefc
hebben afgelegd gelegenheid bestaat 011*1
geplaatst te worden bij den Bureau-
dienst daar te lande met het vooruit
zicht om1 na drie jar»» 1» ■wute*