Vrijdag 28 Juli Ml 30e Jaargang
Vo. 254
„Vit dm mond iler Kjaderkefis...."
FEUILLETON.
Stataii-Oeneraa!
2"kZeettw
Uitgave van
ö-» JjJaaml. Yenn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Ilee.fdbureau te Goes:
&AH6E VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
tfbRMA F. P. DHUIJ - L. BURG.
Drukkers:
Ü>esterbaan Le Cointre - Goes.
Bloedverwanten.
Het staat droef in dezen oorlog zoo-
veie vorsten, afstammelingen van onzen
eersten Stadhouder uit het Oranjehuis,
en derhalve eikaars bloedverwanten, zoo
fél tegen elkander' over te zien staan.
En niet minder droef dat zelfs de
nauwste betrekking des bloeds wordt
verzaakt.
De innige familiebetrekking tusschen
het Béijsrsch© Koningshuis en het Bel
gische, het Pruisisch© en het Engelsche
is' bekend. En nog enger is faanilie-
band tusschen het Roemiemsche Ko
ningshuis en den Duitsehen Keizer.
Evenals in Bulgarije en Griekenland
zijn ook in Roemenië Duitsche prinsen
en prinsessen naar voren geschoven-
Karei, de vorige Roemioensch© koning,
was1 een Hohenzollern, geboren te Sig
maringen en zijn vrouw, de zoo be
kende Carmen "Sylva wast een prinses
von Wied. Zijn neef, de tegenwoordige
koning, Ferdinand, is insgelijks een Ilo
henzollern, geboren te Sigmaringen, die
gehuwd is met Maria van Saksen Co-
burg Gotha,.
Tóch dreigt gevaar dat Roemenië aan.
de Middelsiatan ©n aan Turkijo den
ooriog verklaart.
Wat. de wreed© staatszucht al niet
brouwen, kan!
Familterelatiëii behoeven natuurlijk de
sympathieën niet te beheersc.hen. Toch
grijpt het aan, te zien dat zelfs voor
deze ba.nden de antipathieën niet 'kun
nen zwijgen.
w
Entente-verdwazing.
Af en toe komen er berichten die ge
wagen van den nood die in de oorlog
voerende landen heerscht, en van den
nuchtéren zin die de enkelingen bezielt
om aan te manen tot den vrede.
Meerdere 'stemmen van Vlaamsche zijd©
deden zich reeds hooren, om toch niet
langer meer de belangen van Frankrijk
in het oog te vatten, dan wel het goede
voor België te zoeken.
Wie de Vlaamsche taal verwerpt voor
het Franseh, zoo zeggen deze nuchtere
Belgen, verhoogt Frankrijk ton koste van
België.
In Frankrijk worden ook weer stem
men gehooid om toch niet langer ont
bering en ellende te lijden enkel opdat
Engeland baas blijve over den wereld
handel en de« zee, en liet kan blijven
klinkenRrittanni a rule the
waves.
Een Franschman schreef in de „Lim
burger Koerier" van 20 dezer: „Ziet gij
niet dat gij slechts medewerkt aan over
winning van Albion? Voorwaar Duitsch
land heeft mijn liefde niet, maar nog min
der EngelandDat vrees ik tienmaal meer.
Open de boeken der geschiedenis en zeg
mij, of ik niet gelijk heb zoo te denken".
In Engeland zijn er weer enkelen die
met leede oogen aanzien dat zooveel En-
gelsch bloed vergoten wordt om Rusland
op de been te houden, dien kolossus
wiens toch de toekomst is, en die over
eenige jaren in Europa Üe eerste viool
zal spelen; en tegelijk het bondgenoot
schap met Japan wordt aangehouden, die
juist daardoor nog menigen fraaien'slag
in Azië slaan zal.
En zoo is er ook een enkele Russische
staatsman die zijn vaderland tegen de
Door J. A. VAN NOPPEN,
rustend hoofd eener Chr. School.
8)
(Slot.)
Neein, Jde Godzaligheid is tot alle
dingen nut, hebbende de beloften des
tegenwoordigen en des toekomstigén lei
vens", terwijl ide dienst der wereld beide
m i s t, al verleent God dikwijls aan den
goddelooz© vele voorrechten en soms
zelfs een lang leven hier op aard©.
En vrome kinderen, die vroeg ster
ven, zijn er daarom niet ongelukkiger aan
toe, dan zij die lang leven; dit blijkt
ook uit bovenstaande voorbeelden zoo
duidelijk. Zij worden vaak ook wegge
nomen vóór den dag des kwaads.
Om dit alles dringt Gods Woord er
zoo sterk op aan, den Heere toch vroeg
te zoeken. Oud geworden, gaat dit ook
zoo gemakkelijk niet meer.
In de Openbaring van Johannes lezen
we van een schare der verlosten, die
niemand tellen kon en in een gezicht
der Opstanding ten laatsten dage, zag
deze apostel de dooden„klein e n
gr o o f'.
Hier worden dus de kleinen eerst
genoemd. Waarschijnlijk zal' het getal der
vriendschap van Japan waarschuwt, wijl
'ttoch deze erfvijand van Rusland is,
die de oppermacht in Azië najaagt, cn
over niet zoovele jaren Rusland uit "Azië
dringen zal.
Zoo gaat het achterde coulissen.
België vreest Frankrijk; Frankrijk wan
trouwt Engeland; Engeland benijdt Rus
land en Rusland haat Japan. Doch wat
hen bijeen houdt is de afgunst jegens
Duitschland, wien men de open zee mis
gunt.
En zoo raakt men steeds verder ver
wijderd van den vrede, terwijl men naar
diens spoedige komst verlangt.
De Sroote Oorlog.
Beknopt overzicht va» d6fi toestand.
Het initiatief gaat nog van de geal
lieerden uit, die nu uitnemend schijnen;
samen te werken met het „heilige" doel
de oentral'en er onder te krijgen.
Toch moet men zich aan Entente-
zijde tevreden stellen met liet doen van
kleine stootjes cn geringe succesjes.
Op het Oosterfront b.v. doet het of
fensief der Russen steeds verder zijn
invloed gevoelen en wordt het oorspron
kelijk door lien bereikte resultaat ver
der en vorder uitgebreid. Van beteekonis
daarbij is echter, dat die uitbreiding1
zoo langzaam gaat, waardoor het gevaar
voor de Oostenrijkers aanmerkelijk ver
kleind >eii verminderd wordt.
Wat een debacle voor de Oosten-,
rijksche legers geworden had, als de
RCtssen dadelijk hun offensief ten Wes
ten van Luzk zoover hadden kunnen,
doorzetten, dat het front er door ge
spleten was, krijgt nu meer het karakter
van een reeks plaatselijke tegenslagen,
die nog niet dadelijk ais; gevoelige ne
derlagen beschouwd behoeven te worden,
en misschien, door do Russen met al
te groot» offers moeten, worden gekocht.
Wiel blijft natuurlijk te midden van
de geregelde schokken van het Oosten-
rijksfche front hot gevaar voor ©en nieu
we verrassing ©n een nieuwen uiterst
kritieken toestand niet buitengesloten
en sluit vooral de omwikkeling der ge
beurtenissen in Zuid-Galicië en Zuid-
Boekowina de mogelijkheid van een de
bacle voor de Oostenrijkers in zich.
Maar zoolang de afbrokkeling van het
front zoo geleidelijk plaats heeft als in
den laatsten tijd het geval was, heeft
men de beteekenis ervan voor de Ilus-
sten niet t© overschatten.
Ook op het Westelijk oorlogsterrein
ontwikkelt zich het offensief der Fransch-
Engelsche troepen, tengevolge van de
toenemende weerstandskracht der Duit-
schers hier, in een uiterst langzaam
tempo, dat 'in niets meer weg heeft
van "de verrassende snelheid, waarmedle
in de eerste en zelfs in de tweede
phase van het offensief de opmarsch
plaats bad.
Opmerking verdient, dat de Franschiem
zich bij Verdun weer duchtig beginnen
te roeren.
Parijs zegt er dit van:
„Op het front van Verdun werd de
artillteriestrijd gedurende den nacht met
'zeker© hevigheid hervat in den sector
van hoogte 304 en in de streek van
FleuryLa Laufée. De Franschen maak-
kleinen, dat der grooten dus verre
overtreffen, ook ten opzichte van hen,
die zalig gorden.
Met nog een treffend voorbeeld van ge
loofsvertrouwen bij' een kind wil ik dit
feuilleton besluiten.
t erhaal is gedaan door den beken
den, onlangs overleden B remlerpr edik an t
O. f unke, in een zijner vele lezenswaar
dig© .werken.
Genoemde predikant ontving eens een
brief van) een moeder, waarin deze vrouw
mededeelde, dat z(ij zwaar ziek was ge
weest, zoodat ook naar het oordeel van
den geneeshéer haar einde nabij! scheen.
Terwijl ik daar zoo lag, zoo schreef
zij', zat mijn vierjarig dochtertje Chris
tientje met een kameraadje van haar leef
tijd op de stoep voor niijn huis onbe
kommerd en vroolijk te spelen. Z;e kraai
den bet uit van plezier.
Daar komt echten een buur vrouw voor
bij; ,die zegt: „Christientje, Christientje!
hoe kunt ge zoo Vroolijk zijn, terwijl je
moedertje gaat sterven?"
Plotseling staken nu de kinderen haar
spel en gaan in huis. Mijbi 'dochtertje
komt voor mijn ziekbed staan en zegt:
„LieVe moe, buurvrouw heeft' gezegd, dat
u gaal sterven, maar ik zal aan den
Heer© God' vragen, 'dat u niet sterft, maar
beter v/ordt".
Daarna 'haalt zij uit de kast eenige
tektsten en kaartjes, die zij op d'e Zou
ten met handgranaten ©enigen voortgang
ten. Westen van het werk van Thiau-
mont."
Overigens geen slof tol beschouwin
gen.
Korte Oorlogsberichten.
Op zijn doorreis naar het Oostelijk
front iieeft de Duitsche Keizer eergister-
middag ook een bezoek gebracht aan den
dom van Keulen, waar juist een gods
dienstoefening gehouden werd.
Ofschoon de Keizer in eenvoudig veld-
uniform gekleed was, werd hij door een
heer herkend. En toen hij uit den doan
trad, werd hij geestdriftig toegejuicht. Al
len ontblootten het hoofd en wuifden hem
toe. De keizer was door deze hartelijke
begroeting zichtbaar ontroerd.
Toen de trein vertrok, werden den kei
zer, volgens de bladen, opnieuw geest
driftige ovaties gebracht.
- Engeland verhoogde den post „Ge
heime Dienst" van 200.000 op 500.000 pd.
Otto Parschau, die dezer dagen we
gens het neerschieten van zijn achtste
vliegtuig de orde „Pour lo Mérite" ont
ving, is zijn dapperen kameraad Immel-
mann in den dood gevolgd. Hij viel 22
Juli.
Het Italiaansche verlies aan officie
ren bedraagt van half Mei tot half Juli
786, waarvan 4 generaals en 54 stafoffi
cieren.
Van de in liet Duitsche leger dienen
de Israëlieten zijn er reeds 22.000 gesneu
veld. Meer dan 2500 Israëlieten in Duitschr
land hebben wegens dapperheid het IJze
ren Kruis gekregen.
Te Luik is een vereeniging gesticht
(Le Jouet Liègeoisc), die de arbeidlooz©
bevolking speelgoed laat vervaardigen, dat
in Duitschland verkocht wordt. Thans zijn
140 arbeiders, die zonder werk waren
aan het vervaardigen van poppen bezig.
In de grensplaats Bocholt is een
fabriek opgericht om surrogaten ter ver
vanging van zeep te vervaardigen.
De pastoor, de kapelaan, de organist
en de koster van de katholieke parochie
Aos bij Baden-Baden zijn allen aan het
front met liet 'IJzeren Kruis begiftigd,
De geweldige uitgravingen die de 42-
c.M.-projectielen in den grond slaan zijn
zoo diep als de Thames en zoo groot als
het halve Trafalgar plein; tien karre-
vrachten hooi en twintig paarden kun
nen er gemakkelijk in verdwijnen.
Een Engelsch officier, die twee malen
begraven werd door de aarde, die door
granaten, welke op een meter van hem
■af. ontploften, omhoog geslingerd werd,
maar niet gewond werd, verklaarde dat
er millioenen geweer- en kanonkogels af
gevuurd worden met het doel 0111 men-
schen te dooden en toch bereikt niet één
geweerkogel nit de 10.000 zijn doel en
niet één uit de duizend granaten ver
wondt een man.
Volgens berichten uit Zwitserland be
reiden de Duitse hers tegen het begin van-
den herfst Zeppelinaanvallen op groote
schaal tegen Engeland voor. De aanvallen
zullen het karakter hebben van een weder
vergelding voor het lijden en ongerief,
dat Engeland het Duitsche volk berok
kent.
Üagsschool (ontvangen had, en beide kin
deren plaatsen zich toen op de tafel,
ieder Met teksten 'ten kaartjes in de hand
en gaan nu daaruit op' haar manier aan
't zingen. Dit deden ze zóó luid, dat
ik, zoo meldde de moeder in haai- brief
verder, de kinderen als 't ware smeekte
er ,m©lde op'te houden of het wat zach
ter te doen, daar mijn zwak hoofd het
niet uit kon staan".
„Neen moe", zegt Christientjle, we m o e-
t e n wel zoo hard bidden, anders kan
de lieve Iieere God ons niet hooren,
want Hij woont zoo hoog, zoo heel hoog
boven ons".
En zoo mogelijk'nog harder gaan beide
kinderen voort met zingen, tot zij! dit
plotseling staakten.
Mijn Christientje bergt kaartjes en teks
ten weêr in de kast, gaat naar mijn
ziekbed en zegt: „LieVe moeder, u zult
n-L&t sterven, de Heere God heeft het
gezegd"-.
Zeker had God hen dit in hun Jjart
verzekerd, als antwoord in hun kinder
lijk, geloovig gebed.
En wat gebeurde n,n met de Moeder
„Van 't zelfde oogenblik af", zoo schreef
zij aan Ds. Funke, „begon ik op te knap
pen en kon ©enigen tijd later geheel her
steld mijn huishoudelijke werkzaamheden
weêr hervatten".
Ja, de (teiland verzekert lnet immers
ook zoo duidelijk, dat voor hen, die niet
De (Duitsche) Telegraphen Union
mekit, dat Roger Casement tot dusver
alle verzoeken van' vrienden, om den ko
ning gratie te vragen, heeft geweigerd.
Majoor Wedgwood hoéft in het La
gerhuis geklaagd, dat Engeland, bezitter
van ,'het grootste „zwarte rijk" ter wereld,
zoo weinig gebruik van inlandsche troe
pen op het, oorlogsterrein. heeft gemaakt.
De Franschen hebben in al hun zwarte
kolonies troepen aangeworven. In Oost-
Afrika zou men de prachiigste troepen
kunnen werven. Do majoor maakte zich
sterk, dat er wel 21/3 millioen te krij
gen zijn, als Engeland maar wil.
Opt 4 Augustus begint Voor Engeland
het derde oorlogsjaar. I11 het heele land
zullen er openbare vergaderingen wor
den gehouden ter herdenking van dit feit.
'Aan alle vergaderingen wordt een gelijk
luidende motie voorgesteld: De vergade
ring van burgers geeft opi dezen twee
den verjaardag der verklaring van een
gerechten oorlog, uitdrukking aan haar
onwankelbaar besluit om den strijd ter
handhaving van de idealen van vrijheid
en recht, welke de gemeenschappelijke en
heilige zaak der .bondgenooten vormen,
tot een zegevierend einde voort te zetten.
De Anisterdamsche berichtgever van de
Vossische heeft uit Londen gehoord van
een ernstig ongeluk op> de groote scheeps
werf van Yickers be Barrow. Een linie
kruiser der Tiger-klasse, die sedert den
zeeslag .bijl Jutland opde werf lag om her
steld te worden, zou door een ketelont
ploffing bijna geheel zijn vernield en drie
hooggeplaatste ambtenaren der admirali
teit zouden zijn omgekomen.
Tweede Kamer.
Twee ministers in 't ge
drang. Knobel's oppositie.
De kwestie der Levens-
middetenvoorziening.
Gisteren vergaderde ons Lagerhuis we
der.
De Kamer zou aanvangen met de stem
ming over het voorstel-Knobel, om nog
enkele Indische ontwerpen aan de agenda
toe te voegen, doch de heer Knobel bleek
zijn voorstel in te trekken. Eindelijk ver
murwd dus.
Na regeling van werkzaamheden wer
den verschillende wetsontwerpen afge
daan, in de eerste plaats, dat over de
opleiding van Indische bestuursambtena
ren, waaromtrent de heeren Ileeres, Fock
en Bogaardt enkele korte opmerkingen
maakten, die de minister van koloniën be
antwoordde. Deze deelde daarbij mede,
dat de Indische begrooting dit jaar eerst
later zal kunnen worden ingediend, we
gens de verkeersmoeilijkheden tusschen
onze kolonie en ons land.
De heer Knobel lichtte een amendement
toe, om den post voor een gouverne-
ments-guttaperchafabriek te schrappen,
welk amendement werd aanbevolen door
de heeren Marchand en Bogaardt.
We zullen deze zaak, die vol tech
nische détails zit, niet uitpluizen, doch
volstaan met de inededeeling, dat op dit
punt Knobel gelijk kreeg.
Nadat zijn amendement met 32 tegen-
27 stemmen was aangenomen, werd het
zullen twijfelen in hun hart, maar vast
gelooven, dat hetgeen zij van God be-
geeren, ook geschieden zal, niets onmo-
mogelijk zal zijn, terwijl we in Hebreen
XI vers 1 lezen: „Het geloof is een vaste
grond der dingen, die men hoopt en een
bewijs der zaken, die mien niet ziet".
't Is juist bij kinderen, dat zich dik
wijls dit krachtig geloof openbaart en
gelijk uit 'bovenstaande verhaten mede
kan blijken - --.ook bij; zeer jonge kinderen
die daarin dus zooveel grootefen voor
gaan.
De Heere Jezus moet zelfs Zijino dis
cipelen menigmaal over hun gebrek aan
geloof bestraffen, o.a. tijdens den storm'
op het Galileesche Mieer; eens ook een
kindeken xn hun midden stellende, ten
einde aan te tooiien, hoedanig ze moesten
zijn, 0111 in te kunnen gaan in het Ko
ninkrijk der hemelen.
Nog zeer veel andere voorbeelden van
kinderlijk belijden en geloofsvertrouwen
waaronder ook uit eigen ervaring
zouden aan de bovenstaande kunnen wor
den toegevoegd, doch de kinderen behoe
ven zich hierop1 niet te verheffen, want
dit zon juist een bewijs zijn, dat zij de
vreeze Gods nog missen.
Mijn doel was slechts, niet alleen de
jeugd een aangename lectuur te hebben
verschaft, maar vooral om haar aan te
toonen, (dat de allerbegeeiiijkste zaak
voor hier en hiernamaals is God vroeg
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs
Per 8 maanden fr. p. post
Losse nummersK
Prijs der Advertentiën
15 regels f 0.50, iedere regel meer liet
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Familieberichten van 110 regels fl.
iedere regel meer 10 ct.
ontwerp goedgekeurd, 'n Strop root:
Pleyte.
De voorzitter stelde daarna gezamen
lijk aan de orde:
De ontwerpen tot vaststelling van be
palingen in het belang van de- volks
voeding en van een doelmatige distributie
van goederen, tot aanvulling en verhoo
ging van het Xde hoofdstuk der Staatsbe-
grooting voor 1916. (Beschikbaarstelling
van levensmiddelen) en tot aanvulling
cn verhooging van het Xe hoofdstuk tier
Staats begrooting voor 1916. (Verschillen
de posten wegens crisisuitgaven).
Nu kreeg Posthuma er van langs.
't Begon met een niet lieflijk requisitoir
van v. Vuuren, die voornamelijk betoogde,
dat niet voldoende wordt uitgegaan van den
stelregel, dat inmenging alleen in geval
van noodzaak dient te geschieden. Daarbij
is het initiatief te veel gelegd op de
burgemeesters, waardoor groote ongelijk
heid ontstond, en hier veel, daar weinig
geschiedde. Wijders werden de lasten niet
uit een algemeen oogpunt verdeeld- Wi©
in een hoek zat, waar de nuttigste, voor
het volk noodzakelijkste artikelen zidh
bevonden, die kreeg de klappen. Afge
zien van hun draagkracht, zonder te let
ten op het geheele volksbelang.
Evenmin als voor gelijke verdeeling der
tasten werd voor gelijkmatigheid van
winst voldoende ge.zorgd. Weinige der be
langhebbenden genoten vaak, terwijl ve
len toezagen. Waar blijft in allerlei bran
ches de tusschenpersoon? Tusschen tiet
allerhande van commissies en comité's is
de eenheid van de leiding zoek. Voor
beelden daarvan heefl de heer Van. Vuu
ren aangevoerd.
Van Beresteijn (v.-d.J meende, dat de
minister tot het ontwerp distributieiwet
gedreven is, omdat een aantal burgemees
ters niet van de aanbiedingen der lia-
geering gebruik maakte. De Beaufort weet
nog niet hoe hij stemmen zalde re-
geeringszorg ging hem wel wat al te
ver. Vian Wichen's bezwaar is, dat de
gemeenten een deel der kosten moeten,
betalen. Schim van der Loeff verdedigd©
met nadruk het beleid des ministers, ter
wijl Snnnes voor v. Wichen's bezfwaar
voelde; Pa.tijn de bepaling omtrent de
mogelijkheid van verbod van verbouw van
bepaalde gewassen minder kras wil redi-
geeren; v. d. Molen aandrong op cen
tralisatie in de uitvoering der levensmitb
delenpolitiek; Snoeck Henkemans consta
teerde, dat alles van de toepassing zal
afhangenFeenstra ook meer centralisatie
vroeg en De Jong zich grootelijks ver
blijd toonde.
Posthuma zal vanmorgen een zware
taak gehad hebben.
Simneiilané.
Oranjeboek.
In den loop der volgende week zal
door dé Regeering nog een Oranje-boek in
de Fransche taal voor het buitenland uit
gegeven worden.
tilt dg Provincie. -
Apotheken.
Zondag a.s. zal te Goes geopend zijn
de apotheek van dhr. L. la Porte.
Te Middelburg, die van dhr. J. C.
van der Harst, Korte Delft.
te (dienen, door den Kindervriend bij uit
nemendheid, .namelijk dien Iïeere Jezus
Christus lief te hebben en te betrou
wen van ganscher harte en Item v hier
om maar veel ootmoedig te vragen, daag
toch alle goedé gaven, dus ook da Roo^
ste, ,ons van Bovelii moeten geschonken
worden en omdat zulke gebeden bij God
aangenaam zijn en alzoo door Hem ook
worden verhoord, want die Hem vro'eg
zoeken zulten Hem gewissel ij k vin
den, verzekert ons de.Heilige Schrift.
Tevens mag ik, naar ik hoop, vertrou
wen, christenouders eïi andere christe
lijke opvoeders voor zoover noodig
te hebben- opgewekt om de door God
aan hen toevertrouwde* 'kinderen van hun
prilste jeugd af aan Hem op t© dragen
en laan Zijln dienst te gewénnen, want ey is
vroeg of laat loon "op dien arbeid, hef
Schriftwoord bedenkende: „Zaai uw zaad
in den morgenstond en laat uw hand
des avonds niet af", en dat uit Psalm
8, door den Heiland Zelve, volgens Mat-
theus 21 vers 16, eens aangehaald en
door de ware verhalen dienaangaande in
dit geschrift mede gestaafd:
„Uit den mond der kindev-
kens en der zuigelingten hebt
Gij! U lof toebereid!"
EINDE.