Woensdag 11) Juli ISlfl 30e Jaargang
fto. %m
Stateii-Oeneraa!
Binnenland.
Uit Proviisci®
De Qroot® Oorlog.
Algemeen Stemrecht»
in. i
Uitgave va»
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGQ
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
lanqe vorstst!?aat zie.
Bureau te Middelburg:
if1kk8a F. P. DHUiJ - l. burg.
Drukkers:
loet&rbaan Le COintre - Goes.
(Slot.)
Reeds1 Vroeger wezen wij er op dat
algemeen Stemrecht in sommige geval
len principieel1 niet verboden zou zijn.
Bijvoorbeeld wanneer bet moest inge
voerd worden onder een aantal men
schen los van elkaar staande individuen,
die ergens op een onbewoond eiland
werden geworpen, en zich tot een. maat
schappelijk geheel hadden te prganisee-
ren. Die menschen vormen dan niet
een volk, .all k'unnen zij bet worden. Zij
zijn dan nog slechts een aggregaat (men
ging) van personen of gezinnen.
Maar wanneer er eenmaal een. geordend
volk bestaat, een volk dat uit gezinnen
is uitgegroeid, en door tal van maat
schappelijke verbindingen en saamvoegin
gen vastigheid verkregen beeft, dan zou
't revolutionair zijn aan zoodanig een
rolk een stemrecht te geven dat slechts
past bij een toestand toen dat volk
nog geen volk wast
Het isl dan ook een dwaasheid te
wilten beweren, dat zij, die tegen alge
meen [stemrecht zijn, tegen den voor
uitgang en derhalve reactionairen zijn,
terwijl de anderen die algemeen stem
recht voorstaan dan zouden wezen de
voorujtstrevenden, de mannen van den.
vooruitgang.
Prol. Fabius heeft indertijd terecht
herinnerd aan de uitspraak varr een
Frans'chm Roomsch-Katholiek (of was
het een liberaal Anatole Leröy
Beaulieu, dat de invoering van algemeen
stemrecht een der grootste feilen vau
de Revolutie is' geweest, wijl zij dit doende
de .oudheid heeft nagebootst, welk© nog
wasf zo n der g e schi e d en is of
traditie^).
Hetgeen toen mogelijk was1, is twintig
eeuwen later onmogelijk.
.„Om 'te kunnen slagen", dus schrijft
hij, „had men twintig eeuwen moe ton
uitwisschon, liet Kruis vau Christus
wegnomen, den Franschman. opnieuw
scheppen, hem ontdoen van wat honderd
generation hem hadden gebracht."
Hu is men in Nederland met den
eisch van algcniieeu .stemrecht niet zoo
ver terug.
in. 1776 heeft Nederland feitelijk al
gemeen Stemrecht verkregen. Te voren
werd naar de Staten-Generaal afgevaar
digd door de gewesten. En de Staten
der provincie bestonden uit ridderschap
en steden. In zekeren zin een natuurlijk'
gelrouw. Maar in 1.798 werd bij re
glement het land verdeeld iu districten
van 15000 zielenen iedere 500 zie
len een grondvergadering uitmakend, ge
kozen door alle 20-jarige jonge mannen.
Elke grondvergadering wees; een kiezer
aan, >eii 30 zulke kiezers- benoemden
een vertegenwoordiger in de Nationale
Vergadering (nieuwe naami voor 'Staten-
Generaal). Maar toen heette ons' land
ook B a t a a f s c h e Republiek.
In 1814 kwam hierin verandering,
welke toestand duurde tot 1848; alleen
werd in 1815 aan de Staten-Generaal
nog cm Eerste Kamer toegevoegd.
In 1.848 koerde men echter weer tot
het stelsel van '1796 terug. Het stelsel
om de Staten-Generaal (sinds 1815 de
Tweede Kamer) 'te doen voortkomen uit
de Piwv. Staten, werd 'losgelaten. De
stemming voor de Tweede Kamer werd
opgedragen aan een kiezers hoop, doch
beperkt door een oensus. Men nam der
halve weer den atomistischen grond
slag, het algemeen stemrecht in be
ginsel, het individualistisch stemrecht,
de hoop zielen op een stuk' grond.
Dit stelsel heeft men tot hiertoe behou
den, alleen de census werd lager, en
dientengevolge de massa grooter.
Men heeft derhalve slechts één stap
meer te doen, en men is 2eer begrij
pelijk is dat liberalen en socialisten als
om strijd roepen nu ook de vrouwen in
dit nieuwe kiezerscorps op te nemen.
Terecht ziegt prof. Fabius hiervan
„Och ja, waarom niet! Zij zijn toch
ook menschen. En mr. Gort v. d. Linden
.heeft zielve gezegd, dat stemrecht voor
de vrouw wel is waar strijdig is met
„hare instincten", maar tevens dat als
de vrouwen zoo zeer ontrouw worden
aan hare instincten, dat zij (algemeen)
Studiën en Schetsen blz. 126.
stemrecht zouden eischen, het haar niet
zou kunnen worden onthouden. Laat
dan de kiezershoop maar voor de helft
bestaan uit menschen die „ontrouw" aan
hunne instincten zijn!"
Onze slotsom is dat de antirevolutio
naire partij bij de komende Grondwets
herziening niet mag meewerken aan de
Vastlegging van 't algemeen stemrecht in
de Grondwet.
Dat wij in beginsel reeds dat alg'e-
meen stemrecht hebben, zij 'took al be
perkt, mag geen aanleiding zijn om het
nu ook maar hoelemaal te aanvaarden.
Nog altijd zijn wij van meoning dat,
ondanks de fouten die 't systeem aankle
ven, wij zooveel mogelijk op den bete
ren weg zouden zijn, wanneer wij kon
den bomen tot een nieuw artikel 80 ge
lijk dit was voorgesteld door het vorige
kabinet.
Richting en beleid der liberale partij
blz. 65.
Tweede Kamer.
Zondegstarief verworpen.
Verdeeldheid rechts en
links. Nieuw tarief voor
postkwitanties. De krant
en de middenstand getroffen.
Na aanneming van de wijziging in de
Successiewet - de lezer weet, dat de
stemmen verdleeld waren - kwam do
Postwot ter tafel.
Rutgers (a.-r.) Verdedigde het voorge
stelde Zondagstarief (5 dent extra) op
krachtige wijze. Hij keu'rde het in do
heeren de Wijke'rslooth en de Visser af,
dat ze met ethische argumenten aan
kwamen. Rutgers wil n.l; het noodigl© van
het overbodige scheiden door de bestel
ling op Zondag duurder le maken, wat
tot gevolg zal hebben, dat i'eder zal over
wegen ,of iele bestelling op1 den rustdag
wel dringend noodzakelijk is.
liet is „te bégrijipen, dat de minister
mot deze redeneering niet meeging, of
schoon Z.Ex. tot beplerking van Iden dienst
krachtig wil meewerken. Hij! deelde b.v.
mede, dat mjet 1 Augustus de tweedé be
stelling in onze hoofdstad zal vervatten
eu Idat do postpakkettendienst misschien
wel .afgeschaft wordt.
Schaper (s.d.a.p.) vond Rutger's idee
prachtig, de verklaring des ministers nog
mooier.
Legde zich dus bij de laatste neer.
Jammer.
Ofschoon we de ethische bezwaren der
rechtsch© opposanten 'eerbiedigen, had
den we toch gaarne gezien, dat omj p'rac-
tische rederien, één lijn getrokken werd.
Nu viel het amendement met 36 te
gen 24 stemmlen 'en bleek de Verdeeld
heid groot.
Misschien zou het nog met een flinke
meerderheid aangenomen zijn, indien de
minister niet verteld had, dat er een da
nige bevordering dier Zondagsrust op' til
is zonder tariefsverhooging.
Dit heeft misschien enkelen liever doeu
wachten.
Tegen liet amlendement Rutgers waren
nu de socialisten., de mleeste liberalen.,
mitsgaders Bogaardt, Janssen, Fruijtier,
Biongaerts en de Wij'keïslooth, allen r.lt,
de Visser c.h., Schimmelptenninck c.h. en
Brummelkamp air.
Een motie van dhr. Bogaardt (r.k.),
die op' Zondag alleen lexpresse-brieven
wil bestellen, zal op zijn verzoek op
een nader tie bepalen dag worden behan
deld.
Koster .(v. d.) veltledigdje; zijn amende
ment om het recht van 5 dents voor de
twedde aanbieding van een quitantie te
doen vervallen, op' grond dat déze geen
ingeslopen kwaad is, daar de le'eïste aan
bieding eigenlijk als (een facluur be
schouwd moet worden.
Bovendien waarschuwde hij liegen den
administralievten rompslomp.
D'e minister wilde lechter wel zijn voor
stel intrekken, mits voor d'e eerste aan
bieding 71/2 ct. geëischt wordt, want
de dienst moet mieer opbrengen.
Na over en weer praten werd men, het
eens over leen schaal van tarief voor de
p'ostquitanties, waarbij' de tweede aan
bieding onbelast blijft maar eenvoudig het
te innen bedrag beslist. Tot één gulden
int men voor 5 cent. Verder tot 25 gul
den voor 71/2 cent. Daarboven voor 15
cent. Aldus werd tenslotte het amende
ment van then heer- Koster, dat de Regie
ring overnam.
Vier en deftig leden waren, er voor,
12 er {legen, zoodat d'e vergadering ..on
voltallig bleek, en ontijldig geschorst
werd.
Terecht klaagde de heer Juten (r. k.)
nog, (dat de uitgevers van kranten, vooral
die van kleine bladen, nu onbillijk belast
worden. En dat ook de middenstand, die
'took al hard te verduren heeft, leelijk
getroffen wofdt.
Beknopt overzicht van den ioesfend.
Mist en regen belemmeren de opera
ties op het Westerfront.
AVat niet weg naur, dat de Engelschen
ten Noorden van Ovillérs op een front
van 1000 yards vooruitgingen, den vij
and uit zijn pterk verschanste posities
verdrijvende.
De kans op ©eu doorbraak wordt nu
immer .grooter. j j
De Engelschen hebben hier immers
den hardnekkigen tegenstand van de
Duitschers gebroken.
De belemmerende invloed, dien de
Duitschers door een druk op de vleugels
konden uitoefenen, is nu ten deele weg
genomen, en daardoor isèen verder
voortdringen van de Engelschen in het
centrum van het gebied, waar zij hun
offensief voortgezet hebben, mogelijk ge
worden. Zij kunnen nu pogen daar ,ook
door de 'derde Duitsch© linie door te
dringen.
Op het Oostelijk front hebbben de ver
bonden legers, nadat zij in Wolhynië
„zonder door den vijand gestoord te
worden", terugtrokken, de aanvallen der
Russen weten af te slaan. Het Duitsch-
Oostenrijksche front is daardoor evenwel
opnieuw aanmerkelijk ingekort. Tusschen
Gorachow ,en Holatyn hebben zo den
Zuidelijken Lupa-oever overschreden.
Aan dei Karpathen rukken de Russen
eveneens voorwaarts, met het deel de
Hongaarsche vlakte le bereiken. Hun
vorderingen zijn hier vooralsnog niet van
groot belang, liet Woemsche stafbericht
deelt wel mede, flat de Russen frtsschcn
Zabic en Tatarow ie Oostenrijksch©
vooruitgeschoven posten hebben terug
gedrongen.
We. miogen dus wel zeggen, dat de
toestand voor de neutralen een dreigend
aanzien krijgt.
Mot Siauts ia Afrika's wildernissen.
Een officier bij het leger van generaal
Smuts in JAuitsch Oost-Afrika zendt een;
brief aan de „Daily Express", waarin
hij o.a. schrijft1
- „Ik kwam ongeveer midden April op
de plaats aan, waar ik nu nog ben en
heb vele dingen gezien, die ik liever
nooit zou gezien hebben.
Wij kampeeren nu op de helling van
den hoogsten berg in Afrik,a (Kilemanjaro).
Langs het kamp loopt een snelstroomende
rivier, tusschen met hooge hoornen be
groeide oevers, waar apen en papegaaien
op de takken zitten en luipaarden en
tijgers in het kreupelhout op de loer
liggen.
Het kamp is 3600 voet lioog gelegen,
maar de met sniee.uw bedekte top van
den berg ligt nog duizenden voeten boven
ons, gewoonlijk in wolken gehuld. Tus
schen ons en de top ligt de breed© gor
del van maagdelijke wouden, die ongeveer
8 Kilometer breed is en om den berg
heen loopt, waarin de Duitschers jacht
maakten op grof wild. Het is vol olifan
ten en nijlpaarden.
Op de helling otm ons heen ziet men
overal verlaten koffie1-, rubber-, mais- eu
andere plantages. De bodem is hier zeer
vruchtbaar en alles schijnt hier te ge
dijen.
De insecten, die men hier vindt, zijn
onbeschrijfelijk merkwaardig men ziet
hier alles wat men ooit in boeken en in
sprookjes beschreven heeft gevonden: ta.-
rantula's en duizendpooten, die zeker op
een tentoonstelling een prijs zouden krij
gen.
De leeuwen en luipaarden maken het
oils juist nu erg lastig, ik heb al van!
twee gevallen gehoord, waarin soldaten
zich met moeite konden redden; zij heb
ben nu grooten eerbied voor den „Ko
ning "der dieren". Het is al iets merkwaar
digs hen 's nachts bij de rivier te hooi-
ren brullen.
De witte mieren zijn zeer lastig. Zij ko>-
men door lalles heen. Men zegt, dat zij
op liet te doorboren voorwerp een droppel
zeer scherp zuur laten vallen, waarna
zij hun boorwerk daar gemakkelijk kun
nen verrichten.
Op deze wijze komen zij, naar ik hoor,
zelfs door de zware dwarsliggers, die
bij den Uganda-spoorweg gebruikt worden,
heen.
Korte Oorlogsbsriohtgn.
De sigaren zijn in Duitschland schrik
kelijk duur. Sigaren van minder dan 7
cent bestaan .al niet meer. Straks zal
de vroegere 12 l'fennig-siganr 24 Pfen
nig kosten, enz.
De duikbootvaart der Duitschers zal,
schrijft een plad te Christiania, in de
geschiedenis der pienschli|eid een groo-
te ingenieurstriomf blijven. Het is geen
wonder, dat de Duitschers verrukt zijn
De juristen en diplomaten breken zich,
het is hun vak, het hoofd, maar Oom
Sam heeft natuurlijk gelijk: Een schip
wordt geen oorlogsschip1, omdat hét on
der water Varen kan.
Weldra zal een deputatie van hét
Japiansche Parlement in Rusland komen.
De heeren denken géfuimon lijd te blij
ven en ,ook 'het front en munitiefabrie
ken te bezoeken.
Een tuinman te Liibbecke bij Biele
feld is wegens het gebruiken van helm
verstrekt zaadkoren voor andere doelein
den tot 10000 mark boete veroordeeld.
Do Raad en de archieven van Ver
dun gaan naar Parijs.
De vrouwen vair Genua hebben zich
tot den Phus gewend om zijn bemiddeling
to verzoeken tot het beëindigen van de
zen oorlog. Een deputatie heeft den Paus
een schilderij overhandigd, dat de ver
schrikkingen des krijgs en de mensch-
heid voorstelt, die om vrede smeekt.
Er is een nieuw contingent Rus
sen te Brest geland.
Het bombardement door O.-H. vlieg
tuigen op Spezzia (Italië) is van belang,
omdat de vliegers over de Apenijnen,
waarvan sommige toppen 2000 meter hoog
zijn, zijn gevlogen. Genua, is nu ook niet
meer veilig.
Het Grieksche gez,anlsehap te WceL
nen heeft meegedeeld, dat koning Kon-
stantijn bij den brand in de bosschen
van Tatoi in levensgevaar heeft verkeerd.
Hij was door de vlammen omringd en is
in bewusteloozen toestand door soldaten
in veiligheid gebracht. Men heeft het vuur
nu vrijwel bedwongen.
In verhand met het bericht, dat de
handelsonderzeeboot „Bremen" te Rtoi de
Janeiro zal aankomen, wordt medegedeeld,
dat dit een poging schijnt te zijn om
de reederij té noodzaken mededeeling te
doen van de plaats van bestemming van
het vaartuig. Het is een feit, dat de „Bre
inen" enkele dagen 11a de „Deutschland"
de Weser verliet, doch do plaats van be
stemming wordt geheim gehouden.
Prins Hendrik in Zwitserland.
Volgens berichten uit Zermatt heeft
Prins Hendrik der Nederlanden Vrijdag
1.1. den Breithorn beklommen, vergezteld
van twee gidsen. Zooals men weet is de
Breithorn 4171 Meter gelegen boven den
Zeespiegel.
E ven 1 a c h e n
We lezen in de „N. Haart. Crt.":
„Onze Tweede Kamer heeft Donderdag
geboomd over een wijziging en aanvulling
van de postwet. D'e boom' is nog' niet
voltooid. Toch is er al' hoogst interressant
gepraat, O'.a. door niemand minder dan
Z. Exc. Minister Lely. Er was nil op
gemerkt, dat hot publiek met vele der
pO'Startikelen (postcouverts, zgn. Zondags-
zegels; („Niet bestellen op Zondag")
telegramzegels, enz. niet bekend was.
En onbekend maakt onbemind!
Men vroeg daarom meer reclame
voor deze artikelen. De Minister zou
hiervoor laten zorgen.
Hij sprak in 'den breeds over dit ma
teriaal dat tot 's menschen gemak "wordt
ingevoerd, maar van welks bestaan 9/10
niets schijnt te weten. Die Zomdagszegels
bijv., zei Z.Exc., zelfs Kamerleden kennen
ze niet! en zé zijn zoo- goedkoop. Ze
kosten 50 centen per 100 stu,ks
Maar foei, Excellentie, wat zijt ge
slecht op de hoogte! Die zegels zijn
veel goedkooper. Ze kosten sléchts 1 cent
per 50 stuks!
De Ministeriëele reclame was dus van
©en slecht soort. En (Gort en Pösthuma
zijn slechts winkeliers, zooaJs men
zegt!) maar Lely wint 'ttoch. Die weet
de prijs, van 'zijn eigen waar niet
Ofwas 'teen Regeerings-ni?" v
0 p b r e n g i n g van v i s s c h e r s-
s c h e p e n.
Men seint ons: Algemeen is de
klacht van onze visschers over het
vasthouden van hun vaartuigen door de
Engelsche autoriteiten. Wat weder ach
ter dezen nieuwen maatregel van on-
gehoorden dwang steekt, is ons niet
duidelijk. Wel is het een feit, dat do
Nederlandscb© visscherij er aanmerkelijke
schade door lijdt.
Té Lerwick liggen nu het loggersvaar-
tuig K. W. 131 van de reederij N.
Parlovliet te Katwijk, verder do stooni-
- treiters; „Cornelia", „Camelia", „Eveiin©"',
„Eendracht II", „Baldu", en ve'e an
deren; (e Kirkwall, sinds den 29sten
VERSCHIJNT ELKEN
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. postIJS#
Losse nummers9.9a
Prijs der Advertentiën 3
15 regels f 0.50, iedere regel meer li et
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend
Bij abonnement voordeelige voorwaardaE
Familieberichten van 110 regels fl.
iedere regel meer 10 ct.
Juni de stroomtredler „WilbeJmla*"
volgens het „Handelsblad" worde* "i*
het geheel ongeveer 50 Nederlualfedhe
visschersvaartuigen in Engeland vastge
houden. De lading zal' wel spoedig tot
bederf overgaan.
Zoowel te IJmuiden als te 's Graven-
hage zijn spoed^vergaderingen gebomde»,
om over deze onverkwikkelijke toestanden
te beraadslagen. Een commissie ra* drie
leden zal naar Engeland vertiekHe* Ojro
met de .Engelsche autoriteiten ,6a eom-
ferecren.
Het is te hopen, dat de Nederlandse!»
Regeering ook het hare er toe zal doen,
dat deze onderhandelingen met succes be
kroond worden.
(Volgens de „Tel." zijn bedoelde sche
pen met hun ladingen prijsvork iaard
Red.)
't G e f o p t e Holland.
De „Haagsche Post" heeft 'tl volgende
puntdichtje
De heerlijkste groenten verte-te*' bel
(Muacf,
We werden van alles beroofd,
Eén reuzenkool echter werd trouw hier
Jhewaardi.
Die Pösthuma ons heeft gestoofd
En dezelfde minister moet 't ia de
roomsch-ka.th. „Roskam" als volgt ont
gelden
Pösthuma ontving telegrafisch bericht
uit Berlijn, dat de eerste nieuwe Hot-
landsche haring bizonder in den. smaak
valt.
Kamerve r k i e z i n g Almelo!
Bij de gisteren gehouden verkiezing
voor een lid der Tweede Kamer in het
district Almelo (vac.-mr. 'P. J. AaJberse)
werden officieel gecandideerd de heerenl
A. II. Engels (R.-K.) en F. M. Wihaut
(S. D. A. P.)
Kamerverkiezing Drute».
Bij de gisteren gehouden verkiezing voor
een lid der Tweede Kamer in het district
Druten (vac.-mr. Th. J. A. Duynsteo)
werd het aftredend lid bij enkele) ca nv-
didaatstelling herkozen.
Mond- en klauwzeor.
Naar de Tweede Kamer is gezonden!
een wetsontwerp, dat de strekking heeft
bijdragen te heffen van belanghebbenden;
in de kosten van bestrijding van mond
en klauwzeer.
Door Gedeputeerde Staten is be
noemd tot lid der Commissie vairt aan
slag voor de inkomstenbelasting, stand
plaats Oostburg, dhr. W. P. Verplanke
te Biervliet, ter vervanging van den heer
mr. A. A. J. van den Broecké te
Aardenburg, die overleden is.
Middelburg. De Gymnastiek- en Scherm-
vereeniging „Medioburgum" herdenkt 27
Augustus 'a.s. haar 25-jarig bestaan, en'
zal dit jubileum vieren door een avond
uitvoering op 1 September, terwijl het ge
west Zeeland van het Nederlandscb Gym-
nastiekverbond op 4 September te Mid
delburg een gewestelijke uitvoering geeft.
Voor een en ander is een eere-oomité
s'amengesteld, waarin reeds zitting heb
ben genomen de heeren mr. H. J. Dijck-
meester, commissaris der Koningin, en P.
Dumon Tak, 'burgemeester van Middel
burg.
Het feestcomité, onder voorzitterschap
van den heer Herman Snijders, voorzit
ter van het gewest Zeeland, bestaat ver
der uit de heeren: E. M. Alberts, jhr.
P. J. Boogaert, mr. J. F. van Dteinse,
mr. P. Dieleman, dr. J. C. Bolle, jhr.
A. A. van Teijlingen, P. ten Kate, F. A.
Hiller, mr. J. D'. Adriaanse (deze beide
laatste heeren als vertegenwoordigers; van
de centrale sportvereeniging), L. K. van
der Harst J.Jz., W. de Graaf (tevens
hoofdleider), W. Hioolen, H. C. Reijers,
D. J. van dor Harst, Serlé van
der Boudt, II. C'. Minderhoud, Chr. J.
Mazure en S. P. Wjllems. Verder voor
Vreemdelingenverkeer de heeren E. E.
Hendrikse en K. van Schouwen en voor
Uit het Volk Voor het Volk de heeren
J. "VVorrel en 0. W. Dhuij.
Verschillende subcommissies zijn ge
vormd.
De Commissaris der Koningin gaf reeds
een verguld zilveren medaille en men
hoopt, dat meerdere zullen volgen.
Dezer dagen wordt een beroep gedaan
op de Middelburgsche ingezetenen om fi-
nantieelen steun.
De' Eerste Coöp. Meelfabriek te
's Hertogenbosch heeft, blijkens de „D.
Ci't." de meelfabriek te Middelburg (di
rectie Kakebe'eke) aangekocht.
