Woensdag 91 Juni 1916 30e Jaargang
Mo. 999
W. MELIS Pz.
Staten-Generaal
MiddeSburg.
FEUILLETON.
Die met tranen zaaien...
De Groote Oorlog*
f r -a iiihihikitmüci I IHI wnnnn'aej—
Uitgave van
de f&aial. Yeim. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 210.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F, P. DHUIJ - L. BURG.
Drukkers:
©csierbaari L© CoSntre - Goes.
Zij, die zich met [ingang van I Juli
a. s. op „De Zeeuw" abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers kosteloos.
Bij de herstemming op Woensdag 28
dezer steunt De Zeeuw de candidai-
tuur van het aftredend antirevolutionaire
lid'
Baadgenooten.
Met instemming lezen wij in De M a a s-
bode: Nog nauwer is het snoer aan
gehaald tusscheu liberaal en socialist.
Zij, die in 1913 broederlijk zijn sa
mengegaan, waar het aankwam op ver
nielingswerk om de rechtschie Regeering
te verjagen, maar terstond uiteengingen
toein het gold opbouwend te werken en
gezamenlijk een regeering te vormen -
zij hebben /elkander dan nu weer ge
vonden.
Beider landelijke besturen zijn tot over
eenstemming gekomen. Maar nog meer
dan in 1913 draagt dit samengaan een
negatieven, stempel. Immers kon het in
1913 tot geen eigen linksichie regeering
leiden, thans is zelfs het naaste doel
dezer verkiezingen, de ontzetting van de
Eerste Kamer van rechts tot links ab
soluut verkeken. -
Toch samengaan,Jüudt echter hel pa
rool dat getuigt van die spijtige woede,
waarmee de vrijzinnigheid nu eenmaal
wenscht ten onder te gaan.
Steeds krachtigei' trekt de roode bond
genoot dear strop toe.
Nog maakt de aftakelende liberal©
partij zich wijs dat rechts de dupe is van
den strop, dien rood om den pek der
vrijzinnigheid geslagen heelt. Doch rechts
deert dat weinig. Alleen verzwakt het
broederlijk samengaan de liberale partij.
Haar verdwijnen van het politiek ter
rein, kon tragisch wezen. Eenmaal die
partij der macht en der eere, thans
weinig mieer in tel. Onder deze slin
king van haar aanhang kón zij toch fier
en waardig blijven. Edoch, vóór dat zij
ondergaat, is zij reeds zich zelf niet
meer en tot een bijwagen der sociaal-
democratie verlaagd.
Zoo weinig verstaan haai' leiders van
beginselfierheid
Toch is het zeer de vraag', o£ uit de
liberale kiezersscharen geen verzet kal
oprijzen tegen ©en dusdanig verkwanse
len -van bestuurszetels aan de partij,
die zich koert tegen recht en orde.
4»
Het arbeidersbelang, niets minder.
Terecht mierkt Dl R o 11 e r d a m m e r
opToen Talma's Ziekteverzekering in
stemming kwam, stemden d© socialisten
voor.
Eerst hadden zij ouder gewoonte de
wet tel gecritiseerd en als een minder
waardig product gehekeld.
Toch stemden zij voor.
Een loffelijk bestuit loffelijk voor
al om de beweegreden die tot het voor
stemmen leidde.
Immers „Het Volk" schreef na die
aaameming: „Wat de houding van de
fractie bepaald heeft, was het arbei
dersbelang, niets minder."
Naar het Engel sch van C. S.
ld oor v. d. M.
3)
Mevrouw Arundel liep- dadelijk op het
bed toe, omhelsde haar oudste dochter
en drukte den warmen kus op het van
tranen Vochtige gelaat.
„O mama!" riep Ada met nog gjebro-
ken stem. „Ik wist niet, dat ik zoovéél
van- u hield!"
Mama zocht haar bedroefd kind wat
te kahneeüen, maar angstiger nog snikte
Ada:
„O ma, Verlaat ons toch nietl"
Rustig ©n teodler antwoordde mevrouw
Arunjctel:
„Als hot Golds wil is, dan zeker niet,
lieve. Het valt mijzwaar aan jelui te
denken zonder mij, maar Ada, m'n kind,
schrei daar nu niet om'. Zeg alles aan
Gód. Hij weet wat het beste is".
-Mama kuste haar nog eens, droogde
haar tranen, idekte haar Waijm to©, en ging
naar ld,e waschtafel.
Eén was er„ die wist van den bitte
ren strijd, door Ada daar gestreden. En
toen zij tot overwinning en rust geko
men TTtts, had Hij zich bewezteto te zijn,
Het., arbeidersbelang, niets .minder
eischte dus de .aanneming der wet.
Drie jaren zijn verloopen, zonder dat
voor de uitvoering een vin is verroerd.
Het arbeidersbelang, niets minder -
is dus door der socialisten medeplich
tigheid verwaarloosd.
Hooivordering.
Het vorig jaar hebben vele landbou
wers te kennen gegeven, tijdig gaarne
bericht le ontvangen, wanneer door de
militaire autoriteiten wederom tot het
voederen van. hooi zal worden overge
gaan. Alsdan zou het opleggen van
koren, erwten, boonen, stroo enz. zoo
danig kunnen geschieden, dat bij het
afleveren van het hooi minder bezwaren
zouden worden ondervonden.
Gebruik makende van die wetenschap
brengt de Kapitein intendant ter kennis
van de landbouwers dat inderdaad, in
den loop der volgende maanden, tot
'hooivordering, ten behoeve van het
Leger, zal worden overgegaan, alsmede,
dat de te voederen hoeveelheid even
redig zal -zijn aan "de grootte van den
hooioogst, daarbij rekening houdende
met de grootte van den veestapel.
Wij geven /den landbouwers in over
weging ten behoeve van het Leger
alleen te reserveeren goed gewonnen,
lang, hardhalmig, wit paardenhooi, dan
wel goed gewonnen klaver- of luoern-
hooi.
s
Tweede Kamer.
De Kamer heelt het ontwerp tot wijzi
ging van de vergoedingen aangenomen.
De heer Juten legde verschillend© grie
ven bloot, onder anderen tegen de dienst
regeling der spoorwegen op Pinkster. Hij
vroeg verhooging der inkwartieringsgeb
den. De (minister antwoordde zooveel als
dat de 'burgemeesters slechts te verzoe
ken hebben en het inkwartieringsgeld zal
verhoogd worden. Of dit maar zoo grif
gaan zal, valt echter te betwijfelen. De
heer Kooien kwam op tegen de te ge
ringe vergoedingen aan de gezinnen van
gemobiliseerden. Ook de heer Duymaer
van Twist betoogde dat vele gezinnen ge
brek lijden ginder het tegenwoordige ma
ximum. Vergoeding moet gelijk zijn aan
loon, verminderd met „zelfkosten", dat
wil zeggen iwiat de man zelf 'zou kosten
aan levensonderhoud. De minister heeft
daartegenover zijn stelsel gehandhaafd.
Alleen het .maximum van fl,50 is nu
f 2 geworden.
De heeren |Diuymaer van Twist en Kolk
man drongen ©p zeer milde toepassing
aan; zoodat bijvoorbeeld aftrek van de
verdiensten der .vrouw die uit werken
gaat niet -al te scherp geschieden zal.
Of de risico der burgemeesters nn wegge
nomen is, blijft een open vraag, ter beant
woording waar-van. wij de Handelingen zul
len hebben af te wachten.
Ernstig kwam de heer Duymaer van
Twist op tegen het aanleggen van den
loonmaatstaf van 1 Aug. 1914 nu de
prijzen der levensmiddelen zoo enorm ge
stegen' zijn. Hij stelde een motie voor om
uit te spreken dat het Kon. Besluit van
22 Febr. ,1912 op art. 4 moet werden
herzien.
die Hij Zich .reeds zoo dikwerf bewezen
J een to^ducht in benauwdheid, een
schild xn den strijd; een Redder uit den
nood.
HOOFDSTUK II.
Christina Arbuthnot was een wees.
Meer dan een jaar geleden had zijl de
Arunidels loeren kennen aan bet strand
en zij was er zeer intiem mee bevriend
geworden. Haar vader, had haaf in be
hoeftige omstandigheden achtergelaten, en
toen was het haar plan, om zich te 'wij
den aan de opvoeding van jonge verlaten
weezen. Toen w,as Walther Arundel ge
komen en had al' zijln hoop erop gezet,
haar voor zich te mogen winnen. Chris
tina had geaarzeld, en het leek haar eerst
onmogelijk zijn wenscben te vervullen,
'want .ver weg was een graf gedolven,
waarin jzijl een dierbare schat begraven
wist. Maar na eenigen tijd', meer om
Walther Idan .om zich denkende, had zij!
toegestemd en was naar Hampstead Ver
huisd met haar weeskinderen. Waltheï
was thans in Inldië.
Haar zonnig huis met d'en grooten tuin
en de gezellige kamers1, waarin ieder zich
gelukkig zou hebben gevoeld, was een
waar tehuis. En Christina was er ge
lukkig.
Er wjas pén jong weesje, de „baby"
genoemd', die in 't bijzonder Christina's
teerste zorgen genoot, want haar ge-
De heer Mendels ging nog verder. Hij
diende in een motie dat de beperking
van het bedrag der vergoeding aan mi
litairen-kostwinners in bedoeld artikel be
hoort te vervallen.
Toen echter de minister verzekerde met
de wenken der Kamer ter dege te zullen
rekenen, trokken beide heeren hun mo
ties in.
Het wetsontwerp is hierop z. h. s. aan
genomen.
In de avondvergadering, gedeeltelijk ook
reeds des namiddags interpelleerde de
heer Hugenholtz den minister van ma
rine over diens besluit tot uitzending
van zeemiliciens naar Indië.
Zoowel vraag als antwoord waren op
bepaalde punten scherp.
De minister verweet den heer Hugen-
holtz diens aldoor zaaien van wantrouwen
in het marinebestuur. En de heer Hugeu
haltz verweet den minister diens „schan
delijk verkeerd beleid", en eindigde met
voor te stellen de volgende motie: „de
Kamer, van oordeel, dat de uitzending
van zeemiliciens naar Ned.-Indië, anders
dan op eigen yerzoek, ongewenscht is
en door de bijzondere tijdsomstandighe
den niet noodzakelijk is, verzoekt dein
minister van dezen voorgenomen maat
regel af te zien, en gaat over tot de
prde van den dag".
De voorsteller der motie vond steun
bij -alle volgende sprekers, doch slechts
voorwaardelijk. De heer De Meester, de
leider der unie-liberalen, zal tegen de
motie stemmen, Wanneer de minister be
looft dat liet bij die 50 miliciens dei-
lichting '15 die nu voor Indië opgeroepen
zijn, blijft.
De heer v. d. Voort van Zijp vraagt
wat dé minister doen zal, wanneer blijkt
dat de dienstweigering te Soerabaja bet
werk is van den Bond van minder ma
rinepersoneel, énonder dergelijke invloe
den de aanvulling voor Indië niet meer
mogelijk zal zijn. Hij dringt aan op vol
doende ontspanning voor de nu aange-
-wezenen en geestelijke verzorging.
Met dit laatste verzoek werd door de
sociaal-democraten natuurlijk de draak ge
stoken. De heef Mendels was onder aller
gezag hun tolk.
De heer Duymaer van Twist kwam,
als altijd, -ernstig op tegen het zenden
van miliciens naar Indië, waar Zelfs bier
te lande het dienen aan boord onmogelijk
is voor jongens die een Christelijke opvoe
ding genoten hebben. Hij vraagt of hier
de zonen van rijken evenzeer zijn aange
wezen als de kinderen der armen.
De minister antwoordde bevestigend. Hij
legt uit dat hij zeemiliciens verkiest bo1-
ven vrijwilligers die, gelijk te Soerabaja,
met heele rijen moesten worden ooitslal-
gen. Wij hebben, zoo Zei hij, in dezen
maatregel niet t e zien een voor
bereiding voor een volgenden.
Na deze toelichting zal de motie wel
worden verworpen.
Beknopt overzicht van den toestand.
De attractie van den dag is .de groote
overwinning door de Russen op het
Oostfront behaald, waardoor het Boe-
kowina-leger van Pflawzer is" doorge
broken.
Welke gevolgen deze nederlaag voor
d© Oostenrijkers hebben zal, is op 't
oogenblik' niet te zeggen. Het gevaar
schiedenis was een zeer bijzondere.
Ziji telde nu een 18 maanden en was
een allerliefst kinjdej, dat om strijd werd
geliefkoosd door Christina en door de
verpleegster Margaretha Fenton.
Op een Januarimorgen kwam onver
wacht Ada Arundel naar Hampstead, tot
groote verrassing van Margaretha, (die
haar verwelkomd©:
„Hé juffrouw Ada! U verschrikt me
bijna! Wat is het lang ppeleden dat we
u hier gezien hebben".
„Ja, ik had thuis veel te doen, en zoo
kwam er niet' veel van, om eens naar
Hjampst'ead te gaan. Waar is Christian?"
„Ik meen, idat zij naar de stad is, om
eenige boodschappen te doen".
..„Is zij' alleen erheen?" Vroeg Ada, de
bijha (onbevolkte kinderkamer rondziende.
„O neen. Al'my en Mina zijn mee".
„Nu, dan denk ik, dat ik ook maar
naar |de stad zal wandelen, en zien of ik
haar vinden kan. En hoe is 't met baby?"
Haar blik richtte ziclh naar den haard,
waarbij ('de kleine meid gezeten was, een
allerliefst popje, met al krullend haar.
„Zij ziet er goed uit, hè?" vroeg Ada.
„Ja," antwoordde jMJargreet met een
lichte aarzeling, „maar zij vereischt zeef
veel zorg. Ik betwijfel, of ze wel ooit
sterk zal worden".
Ada nam de klteine op en begon in
baby-taal met haai- te babbelen.
schijnt groot dat ongeveer de ganscbe
vrucht van een jaarlang ingespannen
strijdens is verloren gegaan.
De Rui&sen hebben natuurlijk gebruik
gemaakt van een groote overmacht, nu
zoovele troepen aan Galacië onttrokken
zijn voor Italië en Verdun.
Het valt niet duidelijk in ie zien,
waarom althans Italië zooveel manschap
pen vraagt. Grensbewaking ware allicht
voldoende geweest. Immers hoe groot
bet in Italië nog te bezetten gebied
moge zijn, bij den vrede wordt bet
toch teruggegeven.
Nu sfchijnt 't te -moetenworden alsin
1914. De Russen trekken naar Len>
berg, de Oostenrijkers laten Oost-Gallicië
in 'svijands "handen, geven bun linie
van Tarnopol tot den ünjester prijs, de
Duitstohers in het Noorden trekken terug
en verspelen Polen en Koerland, de
Geallieerden rukken vanuit Sakmiki op
en de Italianen hernemen hun operaties
in Trentino. Het staat er niet best voor.
Verdun.
De bekende commandant de Civrieux
vestigt er Idte aandacht op1, dat, hoe ver
blijdend en schitterend ook het Rus
sisch offencief, toch de worsteling bijl Ver
dun de hoofdslag; blijft. De slag aan de
Maas is meer .dan al de andere, zegt
hij, omdat deze slag het hoofddoel der
Centralen Vertegenwoordigtvernietiging
van het voornaamste vijbnjdelijke leger.
Was het, Vraagt hij: verder,niet dat
leger, dat aan de Marne het plan van
een 'korten, verpletterenden veldtocht ver
nietigde? Vormde het Fransche leger niet
den muur, waarachter Engeland zijn le
gers schepte en Rusland zijln legers her
stellen kon?
Die vijand vecht dan ook al 4 maan
den met de uiterste Verbittering, omdat
hij in dat leger den doodsteek aan de
Entente hoopt toe te brengen. De aan
vallen op het werk van Thiaumont, een
halve K.M. Zuidelijk van de hoeve Thiau
mont gelegen, bewijzen het opnieuw. De
Kroonprins zal geen moeite sparen en alles
er opi zetten, om de nederlaag in het
Oosten idoor ,een overwinning goed te
maken. 'j]
In Litauen.
Omtrent den aanval der Russen biji Ba-
ranowitschi wordt gemeld, dat de ster
ke en met de grootste zorgvuldigheid ge-
bouwjdc stellingen der Oostenrijlksch-Hon-
gaarsch© troepen onder een woedend rof-
felvuur genomen ^en geheel stukgescho
ten Werden. Toen daarna de Russen, in
ide (Overtuiging, dat zij allen tegenstand
gebreken hadden, tot den aanval over
gingen, -Werden zij! bloedig teruggeslagen.
Ook het opduiken van Belgische pant
serauto's, die thans de Russische colon
nes plegen te begeleiden, was niet in
staat te verhinderen, dat de aanval vol
komen mislukt©. De reden van dit échec
ligt in het uitnemend tactisch gebruik
maken van het terrein. De Ooste nrijk-
Hongaarsche stellingen loopen daar ten
deele lang|s de heuvelreeksen aan $en
oever van de Serwetsch-riviei", gedeel'ije-
telijfc van den. spioorweg Baranowitschi-
lijk aan den rand van de moerassen oos-
Lida. Dit geheel© terrein was Veranderd
in stellingen, idie flankvuur konden ge
ven, zoodat de Russen, waar ziji ook aan
vielen, steeds moeten komen in het kruis-
vuur van ld© verdedigers. Vooral aan den
linkervleugel van (de Oostenrijk-Hongaar
se he stelling, vindt men heuvels met die-
„Ze is bangig", ging Margreet Voort;
„wij hebben soms heel veel moeite met
haar; maar wij! houden toch zoo dol van
d'rl" En zij kuste het mollige halsje en
Ül-ukte de kleine dicht aan haar hart.
Ada vertrok, na Margreet nog even te
hebben gewezen op de openstaande ra
men Wat Margreet echter als zeer ge
zond Verdedigde en Was al spoedig in
Re stad in 't winkelen. Niet lang duurde
het, of zij- werd door een klein meisje
achterhaald en haastig in een manufac
turenwinkel getrokken. Daar vond zij
Christina zitten ©n ook Almy Ross. Geen
van beiiden bleek verrast.
„O, daar heb ik je gelukkig. Ik was
bang, je niet meer te zullen vinden".
„Mina beeft je ontdekt; ziji weet het
altoos als er zooiets gaanidè is, is 't niet
Mien?"
Mien glimlachte eens even. Dan reken
de Christina met den winkelier af en
keerden allen huiswaarts. Toen zijl weeii
op „Zonnebeuvel" terug waren, beval
Christina ide kinderen, terstond naar: ,de
kinderkamer te gaan.
„Ik hoef niet", zei Al'my. en wilde naar
de -eetkamer gaan.
„Kom mee", zei Mina, „ik heb je wat
te laten zien".
Maai- Almy volliafdde nog bij het „ik
hoef niet", en ging naar de 'andere ka
mer. Toen zei Christina streng:
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. postf l.W
Losse nummersfl.Oi
Prijs der Advertentiën
15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 ct.
B-maal plaatsing wordt 2-maal berekend,
Bij abonnement voordeelige voorwaarden
Familieberichten van 1—10 regels f 1.v
iedere regel meer 10 ct.
pc ravijlnen, Idie, ondanks de geduchte be
schieting door) bet vijandige artillerie-vuuri,
uitnemend verdedigd konden worden. D®
Oostenrijksche artillerie had zeer! goede
resultaten, niet alleen tijdens de bestor
ming doch ook gedurende den terugtocht
van den afgeslagen aanvaller.
Generaal Ven Moltke.
Plotseling, even nadat hij' een kiijgska-
meraad gehuldigd had, is Von Moltke ge
storven.
Men was bijeen voor een herdenking
van Von der Goltz pacha en ook r.
Moltke had het woord gevraagd. Zijn rede
getuigde van eerbiedige vereering, en ein
digde in slotwoorden, mocht hij het be
loofde land slechts uit de verte aanschou
wen. Ook hem viel -dus het lot ten deel,
waarover ide wereldgeschiedenis zoo dik
wijls bericht, dat heldendom en tragédie
zoo idicht bij elkaar wonen. „Ik leg in
naam van het leger en den generale»
staf een krans bijl d© baar van veldmaar
schalk Colmar von ider Goltz- pacha".
Even later kwam er beweging in (da
schare en men fluisterde, dat iemand on
wel geworden was. Nog een oogenblifc
van spanning en admiraal Von Trappel
roept- eDt plechtigheid is gestaakt. Ik ver
zoek den heeren de hal te verlat(e(n.
Wat was geschied? Zonder een geluid
te geven, Was Von Moltke van zijn zetel
gegledenals lijk. Een groote kring va»
artsen stonld voor heim, maai: ieder ran
hen wist, dat het te laat was.
De pers spreekt sympathiek over deta
gestorvene. Hij! wilde nooit met zijn oom
vergeleken worden schrijft het BerJ. Ta-
gebl. Hiji bleef een ijzeren plichtsmensch
en gaf een Wonderbaar voorbeeld van
zelfverloochening-, toen hiji, na genezen tal
zijn, van zijn post als stafchef werd af
geroepen en de ondergeschikte wletfid vafl
hen, over Wie hij vroeger commau&eerile.
Von Moltke was 23 Mei 1848 te Gers-
dorf geboren. Na 1883 lieeft de groot®
v. Moltke tot zijn dood bij: zijn neef in
gewoond. Hij was de beste leerling Van
iden overwinnaar van 187071.
De duurte.
In een te Parijs gebonden groote vef-
gadering van burgemeesters ter beraad
slaging over idje duurte, stelde de verga
dering met bitterheid vast, dat de levens
middelen-crisis even dreigend in de pro
vincie als in Parijs is en dat alle tol
idusver genomen maatregelen, maximum
prijzen inbegrepen* zonder uitwerking bid»
ven. In plaats van te organiseeren, heef!
men verordeningen gemaakt; in plaats vait
zich naai- ide algemeene belangen te ijch-
ten, welke in ideze tijden het zwijgen aan
alle particuliere belangen moesten opleg
gen, heeft men dé regeling naar den
wensch van deze of die streek getroffen.
Het resultaat is helaas t© duidelijkalge
meene duurte van het meest noodzakelij
ke en volkomen anarchie in de verdee
ling. Hier heeft men producten in ovei-
vloeld', ginds maakt het gebrek elke spe
culatie mogelijk.
De vergadering eischte de oprichting
van een' zelfstandig Centraalbureau tea: re
geling van de levensmiddelenverzorging
over heel Frank lijk. Geen minuut mag
meer verloren gaan.
Korte Oorlogsberichten.
De nieuwe eerste-minister in Italië,
Paul Boselli, durft heel wat aan, ondanks
(Zijn 78 jaren. Hij is sterk voor den oor
log en is als zoodanig in het spoor van
zijn Vorst en van den „Volkswil".
„Almy, vooruit nu en vlug. Je wee!
wat ik gezegd heb".
Almy bleef bijl Ide tafel staan en scheen
niet te willen gaan. Christina nam e»
nu geen notitie meer van, doch sloot
hem op en ging met Ada jiraten.
„Is hiji vaak lastig?" vroeg Ada, $iei
had opgemerkt, dat het geval' Christina
p^hlijk aandeed.
„Ja; hiji is zeer moeilijk te regeeren.
Maar ik weet nu wat mij' te doen staat,
als hjj .ondeugend is. Ik neem er een
voudig geen notitie meer van".
„En geeft Idat?"
„Ja, ten slotte wel. Maai- ik heb al-
tgid verdriet, aJs ze ondeugend zjjjn Ada,
geloof dat gerust".
„Is Maggie lastig?"
„Nooit bij mij. 't ls ?oo'n allerLiefs!
kind en ze groeit zoo heerlijk op. D,
als ze allemaal waren al© Maggie, dani
geen zorg. Maar Margreet is toch bang
soms, dat er wel' wat veel van het eigen
willetje in groeit".
„Och-lieve", zei Ada, „de een heeft
te veel en Idie ander te weinig. Ik strijd
er altoos tegen, Christina, dat ik te keef
heb".
Christina glimlachte veelbeteekenend en
zei
„Ja, Ada, zoo is het".
'(Wordt vervolgd.)
