30e Jaargang
No. 304 Maandag 39 Mei 1910
De Groote Oorlog.
FEUILLETON.
Van de Spiegel.
ÊB ÊB^B^^ Br^Ê jr B jgF B^Bj
MbSSB BB BB BB BrW BBBB
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO JkSËB&BÊ^ m^W^SÊP'
te Goes. ^^B
Hoofdbureau te Goes: M&lj jUfjf jéSp&Bk "^it) jtfÊÊ^Ê^i JÊÊÈI JÉ? jéÊÈ'
Bureau B^^ ^B B^BB^^^ B B B B B
fiRMA F. DHuij - BL^mELj ÊLjf/ MJBf. MjJBJB
Oosterbaan Le Cointra - Goes.
Beknopt overzicht van den toestand.
Ons Overzicht wenscht lieden minder
de Duitsche en Oostenrijksche vorde
ringen in Frankrijk en Italië, dan wel
de uitingen van staatslieden en andere
bevoegde geleerden in het oog te vatten.
Het is opmerkelijk dat er in den
laatsteii tijd zooveel gesproken en ge
schreven wordt, dat naar veranderde ge
zindheid en vredes verlangens heen wijst
Zoo haalt mien in de dagbladpers het
oordeel aan van den .1 apanschen pro
fessor Tatebe Tong© over 'Engeland en.'
het verschil tusschen Japanse he en En
gelsche belangen, ook ten opzichte van
het koloniaal bezit.
Uit lïergelijke uitspraken blijkt, dal
Japan niet zoo heel veel om een En-
gelsch-Russisch© overwinning op Duitsch-
land geeft. Het heeft de Ouitsch© ne
derzetting op Tsingtau veroverd, en een
schep geld aan Rusland verdiend door
de levering van kanonnen, doch nu
laat het verder zijn gezond verstaand
spreken. Engeland en Nederland, zoo
redeneert Japan, hebben in Azië mooie
bezittingen, en Engeland zal wel nooit
ilulden dat wij daaraan komen. Er is
derhalve voor ons geen reden om in
dezen oorlog Engeland al te hard te
helpen. Zoo «redeneert ook bovenge
noemde professor, en hij toont tegelijk
aan. (djat Engeland geen andere staats
opvatting kent dan die welke de be
langen der enkelen beoogt, terwijl Ja
pans staatkundige opvoeding gericht is
op de belangen voor den Staat; op
welk groote verschil mettertijd botsingen
tusschen Japan en hel Britsche rijk zul
len moeten volgen.
Naast het oordeel van den professor
uit een der oorlogvoerende mogendheden,
wordt ook dat van een staatsman uit
een der neutrale mogendheden genoem I
als hoogst belangrijk; te weten dat van
ilson, den president der V'eroenigde
Staten. In Oostenrijk wordt hij 0111 Zijn
jongste woord dat van vredesbemiddeling
getuigde, hoogelijk geprezen. Hij in de
eerste plaats als buitenstaander schijnt
gerechtigd tot de opmerking dat het suc
ces der Centralen tot de nutteloosheid
van verder verzet der Entente moet
doen besluiten; als is het ook, dat het
Engelse be blad „Daily Mail" nog altijd
schettert„De winnende werkelijkheden
zijn aan onze zijde, de bondgenooteu
zullen doorzetten en vereenigd blijven
tot al wat Duitse her is onder hen in
stort."
Van dat instorten is dan ook nog geen.
sprake. De jongste telegrammen toch
gewagen weer van overwinningen door
de Duitschers ten Noorden van het Ka
naal van La Bassee, in Argonae en, in
het bosch van Thia amant lievochten.
(lok de Oosten rijkers streden Zaterdag
in Italië weer niet ongelukkig.
De natuurlijke menagerie.
Zoo werd onlangs, naar we aan Engel-
.sche bladen ontleenden, het gebied van
Afrika genoemd, waar de troepen onder
bevel van bmuts de D'uitschers bestrijden.
En deze niet alleen. De wilde dieren
waarop de titel doelt, maken het den
achtervolgers geducht lastig, vooral leeu
wen en giraffen. Door vertegenwoordi-
In de mooie weekrubriek in Het V a-
de rlian d „Oranje en de Patriotten" ver
haalt de geleerde schrijver een en ander
«uitrent, het aandeel dat Sir Harris,
Britsch gezant in Den Haag, heeft gehad
in het totstandkomen eemer anti patriot
tische partij in de jaren die in „ons land
aan den val van het Stadhouderlijk Huis
voorafgingen. Wie in deze totstandikpi-
ming mede een groote rod heeft gespeeld
was Laurens Pieter van de Spiegel, gebor
ren Middelburger, van 1759 tod. 1780 secre
taris van Goes, daarna secretaris (giif-
fier) der Staten van Zeeland, en van
1785 tot 1787 raadpensionaris van dit
gewest. In laatstgenoemd jaar werd liij
raadpensionaris van Holland, welk ambt
hij vervulde met wijsheid en gematigdheid.
Onder anderen trachtte hij de herstelde,
maar toch hevig geschokte staatsregeling
w?er op pen vasten grondslag te bren
gen, een desbetreffend ontwerp werd aan
genomen, en erlangde spoedig nog meer
kracht door 't sluiten van een verdedi
gend (defensief) verbond tusschen Prui
sen, Engeland en ons land tegen, Frank
rijk. Zijn energie won aan kracht naai>
mate de staatkundige en «economische
toestand van ons land ellendiger werd.
l a 1795 hebben de F ranse hen hem in
(le Gevangenpoort te 's Gra.venh&g© g«.
gers van de eerste soort, werd de Afri
kaan sche aanvoerder bestookt, terwijl hij
in zijn auto reed. De giraffen hebben motei-
te veroorzaakt door dat ze telegraaflij
nen naar beneden rukten en zoodoende
verbindingen verbraken. Dit komt door
dat de telegraafpalen in die streek in
het voorjaar meest in blad schieten en
de dieren met de lange halzien leven
van boomblaren, voornamelijk van de aca
cia. Aan hetzelfde euvel, maar in heel
wat erger graad maken zich wilde oli
fanten schuldig. Die warren de telegraaf
draden in hun woede daarbij stevig door
een. Met olifanten schijnt Smuts' krijgsi
macht evenwel nog geen of weinig onaan
gename ervaring te hebben opgedaan.
België als vechtterrein.
Hel, is eigenaardig hoe dikwijls België
het terrein is geweest voor groote sla
gen. België is het slagveld van de Enro-
peesche mogendheden, zou men inlet een
tikje overdrijving kunnen zeggen, schrijft
de ,,N. Gron. Crt."
Het. land is zeer geschikt voor sla
gen. Uit de geschiedenis zijn tal van
groote slagen bekend', die daar hebben
plaats gehad en het getal wordt nog
grooter. als men bedenkt, dat de oude
Zuidelijke Nederlanden zich heel wat zui
delijker uitstrekten dan het tegenwoordigje
België. Zooals men weet is een groot
deel bij Frankrijk gevoegd, tal van plaat
sen en plaatsjes zijn door de Reunieka-
mers van Lodewijk XIV ingepalmd. Al
heel vroeg hooren wij van slagen in het
noorden van het tegenwoordige Picaidi3
(Noord-Frankrijk). Daar spreekt bijv. het
oude Lodewijkslied jvan.
Meer bekend is de latere slag bij! Kort-
rijk (in West-Vlaanderen). Den 11 Juli
1302 had ;die slag plaats, de vermaarde
gouden sporenslag, waarin vele Fransche
ridders sneuvelden, zoodat de Vlamingen
ongeveer 700 gouden riddersporen buit
maakten.
Dan komt later de 80-jarige oorlog,
waarbij tie Zuidelijke Nederlanden op
nieuw als strijdterrein dienst doen. Wij
noemen bijv. de gevechten om en bij
Ostende in 1583, waar krachtig weer
stand werd geboden aan de Spanjaarden,,
de nieuwe belegering van Ostende vanj
1601 tot 1604, de gevechten daar bij de
belegering in den Spaansclien successier
oorlog en de verovering door de Fran-
scben in den Oostenrijksehen successie
oorlog. Antwerpen is op dezelfde wijze
bedreigd en geteisterd.
Dan de ;sl.ag bij Nieuwpoort in West-
Vlaanderen, 2 Juli 1600, door pains Mau-
rits gewonnen op zijn tocht ter verovering'
van Duinkerken.
Later volgt de woelige tijd van Lode
wijk XIV. In den oorlog van 1672 zoowel
als in den 9-jarigen oorlog van 1688,,
worden de Zuidelijke Nederlanden wieer
de kampplaats.
Willem III, onze stadhouder, streed bij
Benei' tegen Coudé (1674), bij Montcas
sel (1677) en St. Denis (j.678) tegen Lu-
xemlxnu'g, telkens met weinig succes,
maar met groote tact terugtrekkend. Dan
volgt in 1690 een slag bij Fleurus aan de
Sambre, waarbij jde Franschen onder Lu
xembourg de overwinning behaalden op
de verbonden mogendheden onder den
prins van Waldeck. Hier was reeds eer
der in 1622 een slag geleverd toen her
tog Chr. van Bronswijk en de graaf van
vangen gezet en na een kort verblijf al
daar naar Woerden gebracht en daar drie
jaren lang gevangen gehouden. r
'Omtrent het laandeel nu dat hij en
Bir Harris hadden in de stichting der
anti patriottische partij vernemen wij uit
bovengenoemd artikel een en ander dat
V-tkort neerkomt op het volgende;
Stadhouder Willem V kon niet aan
bel hoofd van die partij staan. Hij was
met doortastend 'genoeg,' en daarbij zeer
achterdochtig. Zijn vrouw, Prinses Wilhel-
nuna schreef hieromtrent aan haar oom
den koning van Pruisen: „De onover
komelijke argwaan dien de hertog1) in
hem gewekt heeft, is de grootste hinder
paal om zijn vertrouwen te winnen"
Engeland was sinds den vierden En
gelse hen oorlog (1780—1784) geheel van
ons land vervreemd, vandaar dat de Prins
angstvallig zijn Engelsche sympathieën,
zocht te verbergen. In dien nood ver
scheen Harris op het tooneel, die groe
ten invloed wist te oefenen op de gebeur
tenissen ,aan 1787 voorafgaande, na veel
vergeefsche pogingen het vertrouwen der
Prinses wist te winnen, en in 't geheim
ui verschillende Holiandsche steden be
trekkingen aanknoopte met stedelijke re-
l) ,Van Bronswijk Wolfenbuttel, voogd
en opvoeder van Prins Willem V, na den
dood van diens moederMaria Louisa van
Hessen, Jtasset,
genten.
Va« Lifters bracht Harris met Van d»
Mansfeld zich met zwa^e verliezen door
de Spanjaarden sloegen. In 1692 verloor
Willem III een slag bij Steenkerken en
in 1693* een bij Landen en Neerwinden.
In den Spaanschen successieoorlog
(17011713) moesten alweer de Zuide
lijke Nederlanden onder veldslagen lijden;
slag bij Ramillies (1706), bij Oudenaarden
(1708) en Malplaquet. (1709), alle in het
nadeel van Lodewijk XIV. In den Oosten
rijksehen successieoorlog (1740 tot 1748)
gaat het evenzooslag bij Fontenay (1745)
en bij Raucous (1746), doortrekken van
troepen om Sluis te belegeren.
Dun volgt de revolutietijd en krijgen
we: 1793 «slag bij Neerwinden, waarïni
Oostenrijkers en Pruisen zegevieren op
Franschen: 1794 slag bij' lleurus tusschen
Franschen en Oostenrijkers, waardoor de
Nederlanden aan de Franschen werden
prijsgegeven.
Eindelijk moeten nog genoemd in den
strijd met «^Napoleon de slagen bij Oua-
trebras (1815) en Waterloo (1815), waar
Napoleons macht voor goed gebroken
wend, en in den strijd van België tegen
Nederland: 1830 bombardement van Ant
werpen, slagen hij Hasselt en Leuven
(1831.)
Men ziet. het, de oude Zuidelijke Ne
derlanden, hel latere België, zijn van
ouds vechtterrein.
Kritiek van Churchill.
Winston Churchill,' die na zijn uittre
den uit het Engelsche Kabinet, zijn va
derland gedm-ende eenige maand|m aan
het front heeft gediend, is terug in En
geland en beeft van zijn bevinding een
treurig hoekje opengedaan.
In een der jongste zittingen van liet
Lagerhuis heeft, hij, .t ijdens de debatten
otver het nieuwe oorlogscrdiet eenige mid
delen aan de hand gedaan om het leger
te verbeteren. Hij stelde voor elk batal
jon op 1200 man te brengen en de
250.000 rfflain, die thans alsoppasJ
sers voor de officieren dienst doen, door
ouderen te vervangen. De Fransche spot
ternij, dat steeds de eene- helft van liet
Engelsche leger bezig is thee te zetten
voor de andere helft, schijnt dan tooh
wel eenigen grond te hebben.
Churchill gaf aan zijn ontstemming
uiting over de werkeloosheid van de le
gers, die in Egypte en Saloniki zijn ge-
stationneeud. Een ander contingent be
vindt ,zich in Afrika. Wat zouden de
Duitschers wel doen, zoo vroeg Churchill,
indien zij de inboorlingen uit Afrika te
hunner beschikking hadden? Wat hindert
Inidië thans 10 a 12 nieuwe divisies te
fonneeren, die in den zomer van
1917 zoo noodig zullen zijn? De staats
man verzuimde echter er bij te zeggen
dat Engeland met die heidensche hulp
troepen niets kan doen, zoolang het aan
geschoolde officieren ontbreekt, en aan
officieren, die zich in voor de Indiërs
met hun honderden dialecten verstaan
bare taal weten uit te drukken.
Churchill oefende voorts nog critiek uit
op het feit, dat te weinig Engelscheil
op de fronten strijden. Asquit.li heeft mee
gedeeld, dat het Britsche Rijk vijf milli-
oen man onder de wapenen heeft. Zijin
deze vijf millioen man alleen met den
vijand in voeling1?
Oostenr.-Hong. Stafbericht.
Het tot de vestinggroep van Arsiero
in Italië behoorende pantserwerk Casaj
Spiegel in aanraking, en deze laatste leid
de Harris in aan het Hof.
De vrienden in Zeeland wisten den
stadhouder te bewegen ook eens een be
zoek aan Zeeland te brengen, gelijk hij
dit gedaan liad 'aan Friesland en Breda.
Dien I8en Juni 1786 voldeed de Prins
aan dit verzoek en weiden hij en zijn
gezin te Middelburg, evenals later in ove
rige deelen onzer provincie, met groot©
geestdrift ontvangen. Het was bij die ge
legenheid dat Van de Spiegel de Prin
ses voor Rarris' denkbeeld, de stichting
eener antipatriottische partij, wist 'te win
nen. Deze partij zou zijn saamgesteld uit
de zes overige provinciën tegen Holland,
met 'tdoel de vriendschappelijke betrek
kingen mc(t Engeland te herstellen en
op vasten voet tc regelen. Van de Spie
gel behoefde haar niet eens aan te spo
ren met 't oog ook op de toekomst harer
kinderen, welke toekomst bedreigd werd
door de niet duidelijke bepaling in. de
akte van het Erfstadhouderschap. Zij
zelve bleek dat alles zeer goed te weten.
„Toen hij haar eenmaal zoo ver had,
openbaarde hij haar dat 'er een Engelsche
memorie voor de Staten-Generaal ge
reed lag waarin Engeland de verwach
ting uitsprak dat geen vreemde (Fran
sche) inmenging de republiek verhinde
ren zou haar eigen zaken te regelen,
en dat, ware dit. wel het geval, de ko
ning zijn steun niet onthouden) zou aan
da door allerlei betrekkingen nauw aan
Engeland verbonden bevolking".
Ratti, onmiddellijk ten Zuidwesten van
Bacarola, is in onze handen. Luitenanfl
Albin Meaker, Van het sappeursbafaljon
no. 14 drong met zijn mannen, in weer
wil van het heftige wederzijdsche vuur,
het overk binnen, nam de vaandelijkq
sappeurs, die de versterking wilden op-
blazen, geY'angen en maakte drie onge
schonden ZYvare pantserhouYvitsers en
twee lichte kanonnen buit.
Ten Noorden yran Asiago vermeester
den onze troepen den Monte Moschice opi
den grensrug ten Zuiden van het Sugana-
dal en drongen tot op de Cima Maora
vooruit. Het aantal der op het aanvals-
terrein buitgemaakte kanonnen steeg tot,
284. Op den Monte Sief en in het Km-
gebied werden Vijandelijke aanvallen af
geslagen.
De wonderen van de draadlooze telegraaf.
In de „Daily Chronicle" geeft Harold
Begbie een boeiende beschrijving van het
wede, dat de draadlooze telegraaf in
den huidigen oorlog verricht. Hij zegt. o.a.
„Dag en nacht luisteren mannen over
de geheele wereld naar die ethergolvin-
gen. De zon vindt hen aan hun taak
en de maan ziet hen ook nog bezig
te luisteren naar de geluiden van den
geliüdloozen ether. Wat een schouwspel1
voor de engelen, die luisteraars op
aarde, die uit de stilte de onuitgespro
ken woorden van verwegzijnde mannen
afwachten 1
Van de wolken uit klinkt een stem
naar een der luisteraars„De Duitschers
verzamelen zich tezij voeren ka
nonnen aan vanf'
„Kijk dan naar de wolken. Er ia
niets te zien. Maar de wolken drijven
yy'eg. Een zilveren stipje teekent zich
tegen het blauw van de lucht af. In
dat zilveren stipje zit een jongen met
een draadlooze teleloon bij den mond
en spreekt er in. Een dertig kilometer
verder herkent een luisteraar op zee
zijn stem.
Op een schip, dat duizenden mijlen
van Engeland weg is, hoort een ander
luisteraar een geluid. Hij luistert, zet
het om in de taal der menschen en
stuurt de boodschap naar den kapitein.
Onmiddellijk worden de machines op
volle kracht gezet, de koers van bet
schip wordt veranderd en een paar uur
later stort het een regen van projec
tielen op de „Einden".
In de loopgraven zenden draadlooze
toestellen berichten naai' de batterijen
ver achter het front. De Engelsche re
geering Yvil met de Russische spreken
en het woord vliegt weg gedragen
door de trilling van de „draadlooze."1
De admiraliteit moet dringend berich
ten zenden aan de vloot en over
de daken van Londen vindt liet zijn,
weg daarheen.
Soms heeft ook de Duilsehe regeering
iets te zeggen. Iemand vangt hel op en
het vindt zijn weg naar Londen. In
geheimschrift. MaarEnfin, die
bood.sehapen worden niet in de prulle-
mand geworpen-,"
Batocki.
Dien naam moet men goed onthouden,
Yvant de man die hem draagt is bestemd
een groote rol te spelen in den oorlog.
Hij zal het Duitsche volk „regeeren" in
betrekking tot de keuze en het rantsoen
Mét goedkeuring van den Prins en de
Prinses bracht Harris den öen Juli dez©
memorie ter sprake bij die Stateni-Gene*
raai met 't gevolg, dat Holland, dank
zij allerlei eindeloos gekuip en gescha-
cher zich tegen en de zes overige pro
vincies zich er voor verklaarden. Toch
was ook in Hollands staten nog een sterke
minderheid er voor gebleken. Van de
Spiegel en 'Harris hadden gezegevierd.
Zeeland eerst, daarna de overige provin
cies maakten krachtig front tegen Hol
land, en de kracht der patriotten, zij 't ook
slechts voor korten tijd, was gebroken.
Een .tiental jaren hield de partij stand;
doch in 1795 moest zij 't opgeven.
Hieraan zij onzerzijds het volgende om
trent Van de Spiegels verderen levensloop
toegevoegd.
Toen in dat jaar de Franschen in ons
land kwamen, Yverd hij gevangen gezet, ge
lijk wij reeds hierboven mededeelden;
zijn papieren werden aan een streng on
derzoek onderworpen; doch geen zijner
vijanden kon tegen den eerlijken staats
man ook maar het geringste vinden om
hem van iets te beschuldigen. Di 1798
werd hij uit zijn kerker te Woerden ont
slagen; doch in 1799 dreigde opnieuw
gevaar. Te IJselstein waar hij zich met
terwoon gevestigd had, bereikte hem het
bericht djat, indien de voorgenomen in
val der Russen en Engelse hen in Noord-
Holland, waarvan het gerucht ging, wer
kelijk plaats vond, men heimelijk beslo
ten. had, hein opnieuw gevangen, t» tsek-
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post. f 1.#?
Losse nummers0.05
Prijs der Advertentiën
15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 et,
B-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden,
Familieberichten van 110 regels fl.v
iedere regel meer 10 ct.
van zijn voeding. Hij zal paal en perfei
stellen aan het geknoei van geweten-
loozie geklverdieners, en gedurende deu
overigen duur van den oorlog de hoeveel
heden voor een iegelijk zoodanig regelen
dat geen bepaalde honger meer boert ge
leden te yvorden. De Keizer heeft hem
daartoe benoemd.
Adolf Tortilowitz von Batocki-Friebe,
majoraatsheer op het landgoed Bledau,
is de „levensmiddelen-dictator" ofteYvel
ópper-regelaar van de volksvoeding gewor
den.
Hij heeft zijn sporen verdiend in. Oost-
Pruisen, dat in 1914 door de Russen!
bezet en uitgemergeld, den hongerdood
nabij scheen, toen de Duitse hers het her
overden en de Keizer hem de zorg voor
Ret herstel van. het geteisterde gebiedt
opdroeg, een taak, Yvaarvan hij zich op
uitnemende wijze kweet
Hij heeft nu e&n macht gekregen in,
den lande, zooals geen vóór hem ooit
bezeten heeft. Hij krijgt het recht vrijelijk
te beschikken over alles Yvat er aan voe
dingsmiddelen voor uiensch en dier in
het Duitsche rijk voorhanden is, en mei
geYvekl kan het lichaam,'aan welks hoofd
hij geplaatst werd, bezit nemen van deze
voorraden.. Alle bestuurs,-autoriteiten in
rijk en bondsstaten moeten aan zijn be
velen in zlake de volksvoeding gehoor
schenken. Wei kan de bondsraad veror
deningen maken, doch zijn deze bepalin
gen onvoldoende of verkeerd, dan heefi
het „Kriegsernalirungsamt", waarvan hij
voorzitter is, het recht ze aan te vullen,
te veranderen, op te beffen.
Aan Ratocki is inmiddels als militaire
niedeYverlcer toegevoegd de generaal Grif
fier, die volgens de Duitsche pers een
beslissende rol in het. college spelen zial;
hem zal de opdracht te beurt vallen een
nauwe samenwerking piet de militaire
autoriteiten y in de gezamenlijke levens,-
middelenorganisatie mogelijk, te maken.
Hij staat, sedert het begin van den oor
log, aan het hoofd van den spoorweg,-
dienst te velde, en is liet hart van de
troepenbeweging van Oost naar West, en
van Noord naar Zuid.
Koite Oorlogsberichten.
B, e 1 g i s c h e vluchtelingen
i ïi E ngelan d. Het aantal Belgische
vluchtelingen, thans inog in Engeland ver
toevend, is ongeveer honderdduizend!,
vroinven en kinderen inbegrepen. Er zijn
in Engeland nog slechts 2000 ongehouw
den of weduYVnaren van onder de 35
jaren van Belgische nationaliteit, van wia
natuurlijk velen ongeschikt zijn voor denl
krijgsdienst of werkzaam in de munitie-i
industrie. Dit cijfer toont met hoeveely
ijlver aan den opiroep tot dienstnemingj
door de Belgische regeering tot de jon
geren gericht, is ,yoldaaii.
De Vereenigde Staten verdienen groü
aan den oorlog. Sedert 't begin van den
oorlog heeft ide uitvoer den invoer mei
773.200.000 pond sterling overtroffen.
Arm kind! Volgens een doods
aankondiging in een Engelsch blad is eeir
kapitein Van18 jaar gesneuveld.
Hij Yvas buitengewoon snel tot dien rang
opgeklommen. In 1914 tweede luitenant
weid hij1 in Mei 1915 tot eersten luite
nant, in 1916 tot kapitein bevorderd.
Slecht teeken. Aangezien in ze^
kere deelen van Ierland nog ontevrfeden-
ten. Van de Spiegel besloot hierop dii
gevaar niet af te wachten. Op herhaald
verzoek >van den Erfprins van Oranje
lateren Koning Willem I) begaf hij zich
niaar Lingen, Yvaar ook dezte vorst" was,
teneinde hem met raad en daad bij te
staan. Hij stelde er een ontiverp op voer
een constitutie, in den trant van de Unie
Van Utrecht, met vermijding van dezer
fouten en gebreken.
Ook na de mislukking van den inval
der Russen en Engelschen in ons land
bleef hij te Lingen, waar zijn vrouw en
dochters zich Yveldra, bij hem voegden,;
en hem bij zijn wankele gezondheid
hij toch had herhaaldelijk aanvallen van
beroerten tot grooten steun waren.
Groote droefheid en diepgaande smart
over het lot van 'zijn geliefde vaderland,
en .van zijn beminden vorst en diiensi
huis sloopten echter zijn kracht. Reeds
in Mei 1800, toen hem een nieuive aan
val van beroerte voor goed nederlegde,
daalde de groote vaderlander ten grave.
Hij bereikte slechts dien leeftijd van 63
jaren, en liet den naam na van een
groot geleerde. Tal van nagelaten geschrif
ten van zijne hand op geschied- en staat
kundig gebied vereeuwigen daarenboven
zijn naam. Zeeland, met_ name Middel
burg ,en Goes mogen trotsch zijn op zijn
nagedachtenis. Een der Goesche staten
draagt zijn naam.
f' I y/ mm