Woensdag 3 Mei 1916 30e Jaargang De Grooie Oorlog. mo. 182 Staten Generaal FEUILLETON. De zevesi dagen van Robert Hardy. Uit da Pers. Uitgave van de N&aml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FSRIWA F. P. DHUiJ L. 3URG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre - Goes. Schiermonnikoog. Met bait el ijken dank ontvangen van ds. J. W, Drost f2,50, gevonden in het. rol- lectozlaij-e in de Hervormde Kerk te We- inelcfinge. Totaal f 622,56. Tweede Kamer. Appèl nominal. Balie kluivers, dionkaards, en ander „ziek" volk. De belasting op oorlogswinst. Anderhalf jaar te laat. Hel. denkbeeld, dat laatst geopperd is, om de Kamer te 10 uur reeds te doen aanvangen, getuigd© niet voor den prac- tiseten blik van hem, in wiens brein bet opgekomen was. Wamt het is al meermalen gebleken, dat niet 'eens om kwart, over elf het veredbchte aantal leden present was. Zoo "look gisteren. De vergadering moest weer tot half twaalf uitgesteld worden. De voorzitter zal nu voortaan reeds vóór 11.15 u. appèl houden. In verband met de serie voorgestelde amendementen 'en de tijdaas het debat voorgesteld© wijzigingen verloopt de ar- likelsgewijze behandeling van hel Oint- we.rp-öudërdjOimisrente vrij 'langzaam. Artikel 2, waartegen nog ai bedenkin gen gerezen waxen, is, dank zij het ten opzichte' van die amendementen gevolgde ■afraaaksysteem, ongewijzigd goedgekeurd. Zóó staat 'ter nu: Mam, het recht op ouderdomsrente zijn uitgesloten zij, die a., ter zake van een feit, gepleegd na het bereiken van dep leeftijd van 60 jaa.r, bij een vonnis1, dat onherroepelijk is gevonden zijn veroordeeld tot gevan genisstraf of tot plaatsing in een Rijks- werkinrichting, een ©n ander voor een jaar of langer; tenzij de rechter bij de vewoordeeling tevens het bevel heeft gegeven, dat de straf niet zal worden ondergaan en de bij dit beve) bepaalde proeftijd vérstreken is zonder dat de den- uitvoerlegging van de straf is gelast b. misbruik van drank plegen te ma ken- of op andere wijze een hek-end slecht levensgedrag leiden. Het aaiiéndernent-Ritigers, om de ba liekluivers uit te sluiten, w-erd gekelderd .met 43 tegen '22 stemmen (links tegen rechtsl, op Bichon na.). Vóór do amendementen DuijS om do uitsluiting vain cte veroordeelden en de een sSe-cht lev-en leidende personeiL ge heel te doen vervallen waren alleen de roode broeders, de Mluialt en van Idsinga. Och, had Sannes gezegd', drankzucht is immers- een ziekte! Maar, meneer Sannes', ©en slecht le vensgedrag soms ook De poging van va.n Idsinga om het geheel© artikel aan t-e houden tot de behandeling van art. 2S (dat betrekking beeft op ben, die rente trekken en 'daar voor verstrekkingen jn natura in de plaats zulten kunnen krijgen), mislukte. Artikel 3 werd goedgekeurd, en '4 wad vervallen, zoodat men reeds spoe dig tot het vijfde artikel genaderd was, krachtens hetwelk bij de bepaling van de behoeftigheid ongebruikte ihkomians!- hronnm in aanmerking kunnen worden genomen;. Met icverueining van ©en socialistisch amendement deecl de regeering blijken, Naar het Engelse h van Charles M. Sheldon door v. d. M. 13) Ongelooflijk snel was de avond met leze en andere gesprekken omgevlogen; het was bijna al middernacht en Hardv gevoelde zich weer gelukkig te midden der zijnen. Maar -eensklaps zei hij Ik wou, dat George nu ook thuis was; dan was ons clubje compleet. Maar het is! hoog tijd voor je, Bettie, omi naar bed te gaan. Juist werden buiten bij do deur voetstappen gehoord, het scheen] dat er meer dan één persoon was. Er werd gebeld. Hardy stond op om te gaan open doen. Maar zijn vrouw hield hem verschrikt tegen. Och doe dat niet Robert, ik ben 2oo: bang voor je. Maar Marie, daar is geen kwaad hij, wees beusch niet ongerust. Ba®dy ging naar de voordeur, op den joat gevolgd, door zijn. vrouw en de ïirederen. Hij deed die deur wijd open, Ds Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse nummers fU .0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct, 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 1—10 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. dat een verplichting tot arbeiden op straffe van verlies der bedeeling niet meer bestaat. Een tweede voorstel uit den rootten hoek, om oen oude van dagen, geen rente te doen onthouden op grond, dat nog geen vordering tot onderhoud tegen de kinderen was ingesteld, werd geluk kig ingetrokken, omdat, door Oen derge- gelijke bepaling liet besef, maar verzwakt zou worden, dat de kinderen verplicht zijn hun armé. ouders- te onderhouden). Gesteld al, dat het ontwerp een wet werd De eindstemming over de Oorlogmo- les'tverzekeringswet zou vandaag plaats hebben. Laat in den avond werd nog met de behandeling van de oorlogswinstbelasting begonnen. De- heer Anker-man. betoogde, dat slechts één grief tegen het ontwerp is aan te voeren, namelijk deze, dat hot anderhalf jaar te laat komt, en daarvan is' oorzaak, dat de- politiek in de kwestie is' gehaald. Als het spoedig na het be gin van den oorlog ingediende ontwerp tot heffing van uitvoerrechten niet. was ingetrokken omdat hot strijdig was met de beginselen der linkerzijde, zo-u dit ontwerp niet noo-dig zijn geweest en zou de heffing veel eenvoudiger zijn ge weest, daar zij dan bij de bron zou hebben plaats gehad. Terwijl nu de uit voering der wet practisch buitengewoon groote moeilijkheden zal op-léveren. De heer Duymaer van Twislt had ge- w-euscht dat onderscheid zou gemaakt worden naar de wijze, waarop oorlogs winsten zijn gemaakt. Visischerij bijv., heeft liaar vaste winst verkregen onder moeilijke omstandighe den. 'Voorts- acht hij vrijstelling van f 1000 te laag, f2000 moest z.i. het minste zijn. Donderdagavond zal over deze aange legenheid nog menig woord vuil gemaakt worden. Mr. Rutgers. In |de „Oprechte Haarl. Courant" geeft Politicus |dez-e schets Van den afge vaardigde van Hilversulm: Zoowel politieke vrienden als tegen standers in de parlementaire arena héb ben in den allereersten tijd dier carrière van Iden jeugdigen anti-revolutionairen af gevaardigde pur. Rutgers ietwat in 't on zekere Verkeerd ten opzichte van de vTaag, „wat men eigenlijk aan hem had". De roep1 was van hem uitgegaan, dat hij behoorde tot de „Veelbel-ovénden"tot hen, (die over een eerbiedwaardige „in- tellectueele bagage" beschikken. Maai- de wijze van optreden in publieke zitting Waardoor deze Volksvertegenwoordiger zich kenmerkte, was inderdaad wat zon derling. Dat de kleine, tengerlènigé fi guur van den jongen mail met bleek- intelligent gelaat, de expressiéve donkere oogen, waarin nu en iclan de vlam van een heftig, fel temparemént kon gloeien, de hoffelijk beschaafde manieren, moest gerekend tot hen, die zich ,;ëene toe komst" denken in het openbare levten; die |de kracht en de ^wensch in zich gevoelen .-om „een rol te Spélen": ieder beseft 't. Maar het geweldig-nerVeuse, .den heer Rutgers zoodfa hij: het Woofd vat te in ide zitting, eigen, wekte óók in de (gelederen der naaste vrienden nu en en daar wankelde zijn zoon George-, 'te dronken out te staan en ondersteund -ïï. hroegvrinden, binnen! Hij richtte- zijn drankbeloo-pen oogen op zijn ouders, dat zij van smart ineen krompen. ■Zoo eindigde de -eerste van Robert Haïdy's zeven dagen 1 Dinsdag, de tweede dag. Hardy was -een man van groo-be wils kracht, inaar -dit tragisch ge-beuren schok te hem toch tot in 't diepst van zfn ziel. -Mevrouw Hardy uitte een angstkreet, zij vloog naar buiten en leidde haar dron ken zoon naar binnen. Hardy, van den eersten schok bekomen, wierp een diep- vero-ntwaardigden 'blik op George's mak kers! en sloot dam de deur. Welk een kommervolle 'nacht was deze voor .Hardy en de zijnenHet leed, dat d© dood brengt, kon er niet mee .vergeleken wor den. Maar Ide morgen kwam; de zon schijnt over goeden en boozien, en na een kor ten en onrustigen slaap ontwaakte Har- Idy aan het begin van zijn tweeden dag. En toen hij tot helderheid kwam, viel de berinnering aan den bangen avond als een loodzware last op zijn ziel. Zijn jongen dronken! Rij köni het zich niet tot werkelijkheid maken. Nog lag George 'daar in de andere kamer, zijn dan -een glimlachje. Met groot zelfbe dwang 'wist de afgevaardigd© voor Hil versum. zijn herhaaldelijk door de prik kelbare zenuwen belemmerde voordracht te beheerschen. Als een twee-de Aristo-te- les! Door zich te -dwingen zeer langzaam te redevoeren, zoodat 't hem gelukte 'de woorden en zinnen af te ronden. Maar hier geldt ook liet „les extremes se touchent"'t Ging den heer Rut gers menigmaal als een der afgevaardig den, die wel 4t allerverst yan hem staat; met wien hij> 't herhaaldelijk aan den stbk heeft, en die zeer dikwijls den an ti-revolutionaire agaceert, tart. Namelijk gelijk den heer Djuiys. In dit q-pzicht, wel te verstaan, dat ook mr. Rutgers op rustig-beza-digde, uiterlijk kalme wijize een rede inzet, doch allengs onder den in vloed komt van zijn vurig, .nerveus tem perament. Is 't zoover, dan worden de zin nen, die hij' wenscht op te bouwen, dé zen Volksvertegenwoordiger de baas. Men krijgt éeri eigenaaridig-hupipelënde voort- trippelende wijze van spreken; waarin de met hoogen klank uitgebrachte woorde kens lijken te springen, als dartele kin- derkens in een blijden rondedans. Wie 'clan later zulk een rede-Rutg'ers naleest, zal tot de conclusie raken, dat zij kra nig van opbouw en vaak rijk, belang wekkend van inhoud was. Doch ,het won derlijke van de voordracht leidde de aan dacht af en dwingt ook de ernstige en fijnst gevoelende bij' het auditorium- tot een niet terug te dringen glimlachje. Op' zeker oogenblik vernam men, dat minister Talma den heer Rutgers had voorgesteld 'een opdracht te aanvaarden, strekkend o-m in Engeland bouwstoffen te gaan verzamelen voor een rapport ten dienste der voorbereiding van de Invali- diteits-wet. ,D'e toenmalige minister van Landbouw, Nijverheid en Handel en mr. Rutgers waren en zijn door innige geestverwantschap' verknochte partijlge- nooten. Maar ieder besefte toch ook, dat dé heer Talma ge'en opdracht als cle hier bedoelde zou hebben Verstrekt aan een, die ni-et-ki*achtens ernst van opvatting en vergaarde kennis, volkomen in staat was om zijn taak geheel naar .eisch tie ver vullen. De ,heer Rutgers kwam gaandeweg meer en meer .op' den Voorgrond. En ,thans is hij voor niemand, m-et do personen en zaken des Parlements eenigzins op de hoogte, leen ...vreemde", men weet nu. volkomen „wat m'en aan ,hem heeft". De heer .Rutgers behoort niet slechts tot de strijdvaardigen, jnaar ook tot de meeist strijdlustigen van .zijn partij. Hij schuwt niet den .kamp, maar Zoekt dien herhaal delijk. Zoodra hij kans ziet, tegen den po-litteken tegenstander .hét offensief te openen, dan is hij- van zessen klaar; staat hij pp dé bres. Zo-odra hij vindt dat tegenover .Rechts speciaal natuur lijk de antirevolutionaire groep- - eenig onrecht is geschied, roept hij luide en hartstochtelijk het ;„Te Wapen!" Er be staat, wat .dit betreft, ongetwijfeld overeen komst tussch-en hem en dr. Beum-er. Maar laatstgenoemde zocht maar al te vaak zijn „kracht" in futiliteitenalthans, in dingen van .secundaire bet-eekenis die de-zé in zekeren .zin „opblaast" met een vuur, een onstuimigheid, die niet in redelijke verhouding staan .tot de waarde van het genoemde. De heef Rutgers zoekt „da groote lijnen". Tast den vijand aan op belangrijke punten. .D'at een dergelijke „po litieke kempihaan" ,de gemoederen prifc- roes uitslapend, Hardy viel o-p z'n 'knieën en bad omi genade, en daarbij was 'het weer zijn bede: „Almachtige Ctod, "help -mij de nog restende dagen -0-p ide beste en nuttigst© wijze besteden." Na een oogenblik van samenzijn, waar bij bleek, hoe het leed van toekomst en verleden alten dichter bijeen bracht, stel de Hardy als vo-lgt zijn dagplan vast: Eerst z-ou hij naar Jam-esi Caxton gaau en Smet hem spreken over zijn verhouding tot Clara. Dan zou hij naar "t kantoor gaan en eenige spoedeischende zaken af doen. Zoo mogelijk, zou hij thuisi ko men lunchen. Dies middags wilde hij de begrafenis van dien annien Sco-ville bij wonen, -die op 2 uur gesteld was. Me vrouw Hardy deelde mee, dat zij ook ■wilde ineegaan. Dan wilde Hardy een ernstig ond-eirihoud met Gé-orge hebben, 'en verder den avond thuis doorbrengen; tegelijk konden dan ©enige dingen ge regeld worden mét bet oog op Zijn dood. George sliep zwaar tot bij elven, en .ontwaakte met zware hoofdpijn. Verschei dene kieeren was- Bettie zijn kamer al ingeslopen omi te zien, of haai- broer al wakker was. Toen hij z'n oogen opende, stond ze aan zijn bed. Hij hui verde ajsr hij dacht aan de schandelijke thuiskomst en aan den blik van zijn kelt, 't spreekt vanzelf. En óók in de periode, toen het z.g. Bestand nog gezegd werd te heerschen, heeft Links hem menigmaal niet gespaard. Door al lerlei kreten; door gedruisch van luid- gevoerde gesprekken; door teekenen van ongeduld, wrevel, spotternij, poogde men hem herhaaldelijk te ontmoedigen, af te matten, zonder eenig van Links vrucht baar resultaat. Met taaie tenaciteit houdt mr. Rutgers dan vol. Wacht schijnbaar- rustig tot de heeren tot stilte gelieven te komen. Of, gaat gelijk nog zeer ko-rt geleden; in een der laatste zittingen vóór het Paaschrecesje, aan het ontwerp-Ouder- domsrente gewijd door schier fluiste rend te redevoeren. Zoodat de stenor en tachygrafen tot wanhoop worden ge bracht: do president me-ent, dat de af gevaardigde voor Hilversum absoluut niet het woord voert, hem met stijgende drift vermaant, te gaan spreken; den heer R. ten slotte vóór de keuze stelt om. hot woord te nemen o-f te moeten verduren, dat hem dat woord zal worden ontno men Men herinnert zich het jongste incident, toen mr. Borgesius tot 't uiter ste gebracht zijn ham-er in arren moede o-p de presidi-ale tafel neersmeet, uitroe pend, dat hij met 's heeren Rutgers „praatjes niet te maken "had". Bij dat incident barstte mr. Rutgeds' temperament los. „'Ik ben al lang aan het woord, meneer de voorzitter!" schreeuwde de afgevaardigde, dat het da verde door de zaal en terwijl hij van zijn notitiepapier een spreektrom pet]© had gevouwen. In de laatste parle mentaire week vóór het tijdelijk uiteen gaan der Kamer in den nacht van 14 op .15 April j.l. heeft mr. Rutgers ook ge-sproken van een „schijnbare vriende lijkheid". Waaronder dus bedoelde hij de passie der politiefcerij- schuil gaat. De vormelijkheid, het hoffelijke in uiter lijk doen van den man van beschaving, <die ruwe, kwetsende woorden hem nu en dan naar de lippen dringend weet terug te houden. Maar die volgde hij den drang van zijn onstuimig gemoed nog ganse,h andere taal zou spreken om te vertolken wat er denkend aan den politieken tegenstander in hem omgaat. De heer Rutgers, de strijdbare en harts tochtelijke anti-revolutionair, is niet de man van het compromis, de verz'oening, de beslechting van politieken strijd. Hij zou zich bij uitstek thuis hebben gevoeld in d-e période, toen de vlammen, der politieke plasisie hét Lagerhui-s da_g, aan 'dag in lichtelaaie zetten. Wie -den vinger durft uitsteken naar de wetten-Talma, vindt den heer Rutgers voor ialtijd als vijand o-p zijn levensweg. Het durven aanranden van wat minister Talma m-oeipaam ©n met groote krachtsiaspan- ning^ en talent heeft o-pgebouwd, is hem heiligschennis. (Zulk een daad acht hij ongetwijfeld onvaderlandslievend, als strij dig met het algemeen belang. Onder geein voorwaarde wil hij h-ooren van een com promis, waarbij men, al gevend en ne mend, schipperend en plooiend; tot een verbroederend compromis Zou raken, dat van beide zijden dus ook van zijn kant offers zou vergen. Aldus is mr. Rutgers, de door Hilver sum naar het Lagerhuis gedeputeerde. Voor links is hij een tegenstander, kam pioen, ;te meer in het o-o-g t-e houden en zelfs te duchten,- waar men hier te doen heeft met een man van onmiskenbare ga ven, met tal-ent. imoede-r. Bettie- zei zacht, terwijl zé haar hand op zijn voorhoofd legde-: Geo-rge, ik ben zoo .bang voor je Voel je je niet lekker? Ik h-e-b ©en gevoel, alsof m-ijn hoofd van boven open ligt. En het klopt, alsof er in gehamerd Wordt. H-oe kom je zoo akelig vroeg ■Bettie onschuldig. 'Heb je te veel gegeten bij de Bramteys Bettie had nog nooit iemand dronken getzien, en toe-n George den vorigen av-on-d naar bed was' geholpen door zijn ouders, had zij van zijn toestand niets begrepen. Altoos had zij van haar groo- ten broer zielsveel gehouden, en hoog keek ze tegen hem op. George keek z'n zusje eens aan. Dan trok1 hij haar eensklaps dichter bij zich -en zei Bettie, ik ben eén slecht mrnsch. Ik ben gisteravond dronken geweestDron ken, begrijp je dat? En ik heb moeder bijna vermoord Blettie stond als .verplet bij die medec deelingein. O nee, Georgeriep ze. Ze trok stiel haar hand terug, die z© hém 'toe gestoken. had en vroeg verwijtend Hoe kon je dat, terwijl vader zóó is? En da kléine Btettie, die èen gevoelig De. vraag, welke rol de „ambitie" speelt bij het optreden in het publieke leven van dezen volksvertegenwoordiger, ik mag en kan haar niet beoordeelen. Dat iemand in de opkomst van het leven, een intelli gente figuur van mr. Rutgers' jare*, steeds in zekere mate door den motor „ambitie" wordt bewogen, niemand zal het durven betwisten. Wie de kracht, den vurigen lust ook in zich gevoelt van. iets tot stand te brengen voor de pu blieke zaak, en met al den gloed vaa zijn warm temperament liefde gevoelt rooi de beginselen, waarvoor hij ten strijde trekt het is immers psychologisch vol komen verklaarbaar, dat zulk een. ook: erkend wil worden, de plaats wenscht! in te nemen welke hem in de gelegen heid stelt te praesteeren wat hij kan en wil Eerst wanneer rijpere leeftijd meer be zadigdheid -en evenwicht zal hebben ge bracht. bij dezen man die inderdaad voorbestemd schijnt om een rol van be- teekenis te vervullen, in onze politidfcei historie ml men de rekening kunnen opmaken, kunnen nagaan welke factor©.» het 'optreden van mr. Rutgers het meest), het sterkst beheerschen i Politicus. Beknopt overzicht van don toestand. De lersche opstandelingen hebben zich. leelijik in hun lan-dgenooten vergist. Tenminste, wanneer zijl de meening ge koesterd hebben, dat hun voorbeeld de geheele bevolking zou medcsleepén, dat heel Ierland als één man zou opstaan om hen biji te staan. Het snelle verloop v.an den opstand) wijst er wel op-, dat het oproer bij de massa van het lersche volk geen sym pathie gevonden heeft. De Sinn Fein-be- weging schijnt er een van leiders zon der volgelingen. Daarom bestaat ar reden o-m aan te nemen, dat de rust in Ier land, wanneer deze eenmaal hersteld zijn zal, blijvend zijn zal. Wel zijn natuurlijk nog korte opflikkeringen mogelijk, doch met de gevangenneming der leiders is tie oproerige beweging zeker bedwongen. Asqtuith kan nu rustig Voortgaan met de afwikkeling van de brandende kwes ties omtrent, reeruiteering en algenteeruew dienstplicht. Zijln positie is nu wel ietwat sterker geworden, wijl de regeering er op kan wijzen, boe doortastende maatregelen in Ierland to-t een spoedig succes hebben geleid. De toestand tussch-en Amerika e* Duitscliland is tot nog toe stationair ge bleven. Duitschland is nog met zijn ant woord bezig, dat natuurlijk goed in elkaar moet zitten, waar Idé zaak, waarom het hier gaat, van zoo groot gewicht is. Van geen der fronten wordt de een, o-f andere wijlziging in den toestand ge meld. De betrekkelijke rust -op: de slagvelden geeft weer aanleiding tot tal van voor spellingen en verwachtingen, 'n Groot Diuitsch ioffensief tegen het Engelsehe front? Een ltaliaansch offensief in Ty rol onder persoonlijke' leiding Yan Ca- fljorna? De Parij'sche correspondent Van het voornaamste Italiaansche blad beeft ge meld, dat, volgens de opvatting - in Pa- rijische kringen, aan het Westerfront nieui- kind was, viel schreiend met haar hóófd o-p wat zij mieende dat een kussen was; maar het was' George's hoed, die ten deele bedekt was- met een witte bouf fante, 'die toevallig van het bed afhing. Toen Bettie wat ruw den hoed opnam, als zij haar vergissing ontdekte, riep George boos: Jij vernielt altijd mijn goeje bul len. Maai- 't volgende oogenblik had hij all spijt van -die woorden. Bettie ging heen, gekrenkt door het onrechtvaardige ver wijt. Bij de deur bleef zij staan. IZij hacl iets' van Clara's- hartstochtelijk ka rakter, ien klein als zij was, beet rij haar broei" toe George, als jij mieer geeft om ie ouwe kachelpijp*) dan om je zuster, mij best! Jij krijgt nooit meer wat van mijn maandgeld. En ik mag dan jouw zaken vernielen, maar ik, kom tenminste niet. -dronken thuis' en doe moeder niet zoo'n verdriet aau als jij. Dat is het, waar over zij vanmorgen zoo bitter slchredde, -en wat vaderS smart is. Jong Engeland draagt veelal den hoogen hoed. (Wordt vérvoijgjd.) 1 ;»i U.Lv a J„ il i

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1