eider (houdster i\o. 150 Zaterdag $5 Maart 1016 30e Jaargang *rsknecht iknecht uistbode jnstbode gnstbode germeisie, EERSTE BLAD. De geschiedenis. De Grooie Oorlog. Uit de Pers. Binnenland. Uit de Provincie. f k o e o e, Mangels 4 Olmen- en, i s-kabinet, ikkersknecht de Knecht idknecht |io. C. J. v. d. WERFF, loudster, Qit nummer öestaat uit twee bladen B 1ANSE, Gapinge. >P! haar 4e kalf, bij re. )P Laurens. PP, t, bij F. WIELE- OP agtekerke. Ite huur aan den N. Yliss. H. VERTREGT, met Mei jLENBURG, Oude [burg. [KER Hz., 't Zand. kapelle. 1 g d verstaande, LKz., Timmerman, BURGER Hz., Mr. terstond of later een bB BEENHAKKER, lei eeu ^RASSER, Souburg, of met Mei hr vast werk gevraagd, [ieuw- en St. Joosland. huwelijk, WISSENussen, te Mei a. s. Iboven de 40 jaar, bij lad, Goes. It Mêi [OS, Koudekerke. tegenwoordige loon). Te bevragen HILDERNISSE. in een klein gezin te I 20 jaar, genegen alle Irkzaamlieden binnens- L Flink loon. Z. g. g- ti te melden. Brieven let opgaaf waar inlich- nen zijn, Boekhandel USSE, Middelburg. raagd een loereustand, leeftijd 40 eevragen Dokstraat 184) Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 210. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Dosterbaan Le Cointre - Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse nummers 1.90 „0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels fl. iedere regel meer 10 ct. BERICHT. Zij, die zich met ingang van 1 April a. s. op „Do Zeeuw" abort- oeeren, ontvangen de tot dien datum v/ersc-hijnende nummers gratis. Het was voor de partijen van Hechts een Verademing toen, na de mislukking van het kabinet Bos—Troelstra, er een kabinet buiten de concentratiepartijen oir» tot stand kwam onder leiding van minis ter C-ort. Dat 't kabinet zich aandiende als tolk; van den volkswil en' Treub aangewezen werd om do verzekeringswetten van Tal- ma, wit te voeren, baarde natuurlijk eenige ongerustheid. Djoch, men waagde het er op. De oorlog en do mobilisatie brach ten nog een andere verrassing. De partij strijd werd stop gezethet bestand trad in; do nationale geschillen zwteigen voor het nationaal gevaar. Dla.n, helaas/dit ging slechtte tijdelijk goed. Treub ging voort met do uitwer king zijner finaincioelo plannen. Zijn ouder domswet voorspelde niet veel goeds voor de uitvoering der Invaliditeitswet van zijh. R-echtschen voorganger. Do omzeiling der Begrafeniswet in 'zake do Lijkverbran ding, de radicale voorstellen in zake Grondwetsherziening, dat alles wees er op dat de Regeering het Bestand verbro ken had, en zich vinden liet om in deze moeilijke dagen, die op de eenheid der natie en de eendrachtige saamwerking van alle partijen zoo in do Kamer als in den Lande aangewezen waren, het con centratie-program der hoeren van Links uit te voeren. Staatspensioneering en Al gemeen Stemrecht prijken van nu af in den standaard, die daar waait van het Regeeringskasteel Vooral in zake Staatspensioen was do toon van het kabinet zoo strijdlustig mo gelijk. De arbeid van minister Talma, vrucht Van jarenlange studie en veelzijdig on derzoek, scheen ten doode opgeschreven. Aan uitvoering iu dit jaar van de wet, gelijk deze zielve aangaf, werd niet ge- cüacht. De invalieden zouden opnieuw te leurgesteld worden; een ouderdomspen sioen zou het loon voor hun wachten zijn. Men vraagt zich af, hoe de liberalen zoo op eenmaal tot het Staatspensioen konden bekeerd zijn. 1 mme re het ontwerp op verplichte onderdomsverzekering was nog in 1901 door minister Lely ter tafel gebracht, en Jiater over minister Kuyper heen door !minister Veegens overgenomen. Nog in 1909 was bij de leiders der vrijzinnigheid jheftig verzet tegen het Staatspensioen; doch daarna sloegen ach te reen volgen s al Ideze voorstanders van verplichte Verze kering naai' den kant van het Staats socialisme over, en Nverd het ontwerp- Veegens verloochend. Van dit ontwerp toch was dat van minister Talma de zelfstandige navolging; alleen minister Talma had in zijn ontwerp de zorg niet alleen voor de oude, maar ook voor de invaliede arbeiders vastgelegd. Na maandenlange tegenwerking in de Tweede Kamer, en velerlei obstructies, w&s eindelijk het ontwerp wet geworden met de bepaling er bij dat in December 1916 de wet volledig zou worden uitge voerd. Dientengevolge zouden de ouden en in valieden niet ontvangen een aalmoes maar een u i t k e e r i n g, waarop zij door eigen, toedoen recht hadden. Aan deze verwachting nu werd door db Staats pensioenwet van Treub de bodem ingeslagen. t Niet een verdiend recht, op bijdragen van den gegadigde met steun van den Staat, maar een gratis Staatspensioen, een bedoeling, een aalmoes zou het zijn. En dat, terwijl nog in 1909 dit denkbeeld of voorstel door de leiders der vrijzin nigheid was uitgescholden voor volksbe drog, door Treub als afkomstig van po litieke slimmelingen was betiteld, door Bos een valsche leuze, misleidend in de hoogste mate was genoemd en door Vee gens als een onbekookt plan was ver worpen. Straks trekken de verkiezingsapostelen er op uit om den kiezers wijs te maken dat het toch zoo zal moeten, en dat het knoeiwerk van het vorige kabinet zoo spoedig mogelijk moet worden ongedaan gemaakt. Wij houden 'ter evenwel voor dat dit krijgsgjeschrei onze kiezers althans niet verbijsteren zal. Een ouderdomspensioen dat den inva lieden werkman voorbijgaat, ook al wordt hij reeds op 40-jarigen leeftijd tot wer ken onbekwaam, zal bij duidelijke uiteen zetting onzerzijds, de onzen niet bekoren, (het zal door hen als een onbillijkheid; jegens de duizenden jonge invalieden in den Lande zonder aarzelen worden verwor pen. Bovendien zijn er nog twee factoren welke de kansen der vrijzinnigheid ver slechteren. Treub wilde het Staatspen sioen uit een pensioenbelasting vinden, waartoe ook de werkman, als zijnde de eerst-belanghebbende, zou mee betaler- En op dit voornemen nu is deze be windsman gestruikeld en heengezonden. Thans rust op minister Lely de taak om Treubs werk voort te zetten. Op hem, die in 1901 nog een wetsont werp uitdacht dat de grondslag was, niet voor dat van Treub maar voor dat van Talma. Dit Zal den vrijzinnigen sprekers de taak om het Staatspensioen als je ware aan te preeken niet vergemakkelijken.. Voor ons daarentegen staat de quaes- •tie zoo zuiver mogelijk. Geen verknoeide staatsbedee'ing t Maar uitvoering van de wet. Van de wet-Talma. En wel door hen die hiertoe in do eerste plaats geroepen worden. Een roeping, drievoudig door do vrij zinnigheid verzaakt, door gedurende nu drie jaren ua te laten de uitvoering der wet-Talma voor te bereiden, ja zelfs geen Vinger tot die uitvoering uit to steken. En nog een tijdperk van drie jaren er aan vast te knoopen, waarmede ander maal de uitvoering der wet zal worden vertraagd. En dat terwijl de invaliditeitsverzeke ring van zoo groot belang is voor den werkmansstand. Immers in Duitschland worden gemiddeld 83 procent der toe gekende Lnvaliditeitsrentien toegekend aan personen jonger dan zeventig jaren. In de duikboot. ïn een Duitsch blad vertelt dr. Ledeter van een toebt, dien hij aan boord van een duikboot maakte. Veel nieuws Ver telt hij niet, maar zijn indruk van het leven in deze booten is niet onaardig geteekend. Het leven der bemanning is," zegt hij, dagelijks een nieuw heldenstuk van plicht cn, ®nf'M'rinS- en n^cht is hot het zelfde zenuwmoordende jagen achter den vijand, van wien de meegenomen draad- looze toestellen slechts zielden iets be trouwbaars berichten. Weken lang heeft men sl'aap noch behoorlijke voeding. Toch maakt menigeen zich een Verkeerde voor stelling van het leven in de duikboot! Van de zoogenaamde. Vre&selïjke hitte, waarin de menschen naakt tusschen dé machines l'oöpen, zal men niets merken, 's Winters is het in de duikbooton Veel eer erg koud, want de koude van het zeewater wordt door de stalen wanden spoedig overgebracht. Ook de l'ucht wordt pas na buitengewoon lang varen wezen lijk slecht en voor inademen ongeschikt. Over Ihet algemeen kan elke duikboot 's nachts, dus na 16 [uur, uit do diepte bovenkomen en haar slechte lucht door de zuig- en pom'ptoestolïen door versohe vervangen. Bij; lange tochten wordt de l'ucht door kalipatronen gepetst, die de koolstof van de koolzuiurrijke atmosfeer binden. In het ergste geval' kan men ech ter zuurstof uit meegenomen zuurstof- ffesschen in de Juicht brengen. Op1 die manier kan de bemanning 3 tot 4 dagen, van kunstmatige zuurstof l'even. Zeer diep kan de duikboot ook gaan voor de wa terdruk haai- te zwaar- wordt. Een slag tn de Noordzee. Een communiqué van den Duitschen marinestaf luidt: Volgens berichten, die van verschillen de kanten te Berlijn aangekomen zijn, wordt, wederom bevestigd, dat den '29- sten Februari in de Noordelijke Noord zee tussdhen den Duitschen huïpkruiser „Greil" en 3 Engelsche kruisers en een torpedojager een gevecht heeft plaats, ge had. Ce „Greil" bracht gedurende dit ge vecht een igrooten Enge'sohen kruiser van bngeveer 15.000 tons door ren torpedo schot tot zinken en liet zich dan zelf in de lucht vliegen. Van de bemanning van liet schip zijn Ongeveer 150 koppen in Engelsche ge vangenschap geraakt. Hun namen zijn echter nog niet bekend. Zjj worden door de Engefechen, die over het geheele voor val' het diepste stilzwijgen bewaren, van elk verkeer met de buitenwereld afgiei- slbten. Tegenmaatregelen worden hierte gen getroffen. Een ooggetuige van Verdun. Senator Humbert heeft ge luiende drie dagen Verdun bezocht en hij is „diep gercerd door de tragische majesteit van het Schouwspel" en vol bewondering voor den heldenmoed der soldaten terugge keerd Het Deutsche bombardement! Daarvan kan men zich, vertelt hij in hot „Jour nal", geen voorstelling maken, zelfs geen. Verwijderde voorstelling, wanneer men 't schouwspel niet in de onmiddellijke na bijheid gadesloeg. Hoe bracht het mo derne Duitf.chla.nd al zijn verdelgende hulpmiddelen bijeen en stortte die over ons uit. - I Onder den hagel van kogels wi'de ik do oude Maasstad terugzien. In begelei ding van drie vrienden in uniform lien ik door de Jolige stralen der stad geijld. Ik heb de troepen in hun schuilplaatsen bezocht. Nergens verloochende do sol daat zijn doodsverachting. 'Ik heb ook de beide eenige burgers! ontmoet, die in Verdun achterbleven. Zij will'en hun stad niet uit. Zij leven daar, ik Weet niet waar en niet hoe. Ik ben tot het oude raadhuis gegaan. Daar heb ik de compagnie brandweer met ziju leider ge zien, die in de gebombardeerde stad nog als vroeger dienst, doen. J' ist, terwijl ik hun mijn bewondering betuig, slaat een 30.5 bom vlak voor ons in. Het was een vroe.:elijk gekraak. De brandweermannen trekken mij in hun kelder. i Ik zag do gedenkteekens en de huizen, waar ik eenige maanden geleden "mijn vrienden de hand drukte. Thans' ontbreekt hier een muur, daar een dak. Het Vrien delijk uitzicht op de Maas is weg. All'e gebouwen, die de rivier omlijstten, zijn in het Water gestort. Da schouwburg ta voor de helft vernield. Toen wij over de bru:g gingen, flcot een nieuw projectiel, hot slaat door het dak van een huis en het hecle gebouw is als weggeblazen. Zwarte, dikke, verstikkende rook vult do straat. Hier en daar staan posten, om over de doode stad te waken en ^plun deraars op een afstand te houden. De schotenhaiel wordt steeds feller. Slag op slag vallen de projectielen op oen hui zenblok van minder dan 100 M. zijgevel. Een projectiel suist zoo dicht langs ons heen, dat wij bij de daarop volgende ontploffing tegen een muur geslingerd werden. Bij: deze gelegenheid kon ik do methodische juistheid en trefzekerheid der vijandelijke artillerie bewonderen. Toen hen ik' uit de oude stad ge gaan. Nooit leek zij mij zoo sicihoon en grootseh als thans, want onder de Duit se he bommen leek zij mij het symbool van den Fransehen tegenstand. Korte Oorlogsberichten. De gemalin eh dochter van Essad Pasja hij zelf zit in Italië zijh op last van den 0osten rijk.sehen leger commandant, in Albanië, in hechtenis ge nomen. V De „Kölnische Volkszeitung" is weer voor den tijd van 24 uur geschorst. In Zwitserland zijn twee te Parijs verschenen bladen van 22 Maart in beslag genomen, wegens voor den Duit schen kroonprins beleedigende teekenin- gen. Belfort wordtopnieuw beschoten. Om 7 uur Zaterdagavond vielen er we der eenige zware granaten in de stad met tussohenpoozen van 5 minuten. De bevolking was na de beschieting van een maand geleden voor het grootste gedeelte teruggekeerd. De menschen zaten nu juist aan tafel en vluchtten in de kelders. Veel personen hebben de stad wederom Verlaten. De 'Engelsche stoomboot „Fulmar" (641 ton), Donderdagavond van Rotter dam naar Liverpool vertrokken, is ge zonken; 18 man van- de equipage zijn gered. Naar men verneemt, bestond de beman ning uit 19 man, waaronder 2 Neder landers. Een persoon moet dus verdron ken zijn. Het Nederlandsche s.s. „Nyroca'' rapporteert gistermorgen 10 uur het van Rotterdam vertrokken s. „Serula" gepas seerd te zijn, dat de bemanning aan boord had van het getorpedeerde Eng. s. „Ful mar" met uitzondering van den kapitein. De Deenschc stoomboot „Christians- sund" (540 ton) is gezonken. De beman ning is gered. De Duitsch-Zwitsersche grens is we der opengesteld. Het Noorsche stoomschip „Konig" is in het Kanaal zonder voorafgaande waarschuwing tot zinken gebracht. De be manning is gered. De Balkan-oorlog. De Duitschc generale staf meldt: In de streek van Gjewgjelii is het aan beide zijden van' de Wardar in do laatste dagen herhaaldelijk tot artilleriegevech ten zonder bijzondere beteekenis gekomen. Uit een vijandelijk eskader van vlieg tuigen, dat Volovec teu Westen van het Doiranmeer aanviel, werd een vliegtuig neergeschoten, llet is in het meer ge vallen. Onze Christen-militairen en de Zondag. De Heraut geeft somwijlten mooie stukken in 't belang Van den Chr. sol daat. Zoo !i'n 't no. Van heden weer. Na er op gewezen te hebben, dat de Chr. militair in de onzedelijke omgeving waarin hij! geplaatst, 'zulk een moeilijk leven heeft, en de mensehen te hebben opgewekt in plaatsen waar soldaten lig gen, onze jongens in hun Chr. gezinsleven zooveel' en zoo vaak en zoo zoet mogelijk te doen deelten, kooit de redactie op de quaestie van Zondagreizcn en merkt hieï- b'iji op: Ook "wat de Sabbathviering betreft, zij men daarom niet te streng. Natuurlijk mag niet noodeloos op Zondag gereisd worden, en wanneer verlof kan gykcegen Worden van Za'erdag 'tot Maandag, moet hierom worden gevraagd. Maar nu, we Willen aannemen om militaire redenen, dit vaak onmogelijk is en de keuze dus zoo staat: of dat men geheel verstoken Wordt van de gelegenheid om naar huis te gaan of dat inen op Zondagavond Weer moet keeren, vergete men n et, hoe een Zondag in oen gcertdoodende atmos feer doorgebracht te midden van onge- loovige kameradon, zonder dat men vaak zelfs de gelegenheid heeft om een goede predicatie bij te wonen, voor het gees telijk leven wel allernadeeligSt werken moet. Natuurlijk oordeelen we daarom in dit Sabbaths-vraagstuk niemand. Wie in zijn consciëntie overtuigd is, dat het reizen op Zondag in elk ge» al zonde is, mag het niet doen, want tegen zijh cons ciëntie ingaan mag niemand. Maar even min mag men hierin een ander oordee len wiens consciëntie hem wel vrijheid vergunt om onder zulke omstandigheden op Zondag te reuzen. De Sabbath is om den mensch en niet de mensch o-rn den Sabbath. Toen Da» id met zijn man schappen vluchtte voor Saul, heeft hij Van do toonbrooden gegeten, „die hem niet geoorloofd waren te eten noch ook hun, die met hem waren, maar den priesteren alleen." En Christus zelf heeft op dat voorbeeld gewezenom de Pha- rizeën te bestraffen, die toen de disci pelen van Christus op den Sabbath hon ger hadden en aren begonnen te plukken ton te eten, zoo scherp tot Hem zeiden: „Ziet, uwe discipelen doen, wat niet geoorloofd is te doen op den Sabbath." En indiendit voorbeeld van David in Christus oog tot genoegzame verontschul diging strekte, toen zijln discipelen uit honger van het lichaam deden wat an ders op den Sabbath niet geoorloofd was te doen, 'zou hetzelfde dan niet evenzeer gelden, waar het geldt hon ger naar de liefde en omgang van het eigen gezin, honger haar een chri&te- lijken rustdag in hun eigen huis doorge bracht, honger naar de prediking Van het Woord Gods? Zou ook in zulk een geval Christus niet Zeggen tot degenen, die den staf breken over hen, die doen wat op 'den Sabbath niet geoorloofd is te doen: „Zoo gij geweten hadfc' wat het zegt: ik wil barmhartigheid en niet of ferande, gij zoudt de onschuldigenftiet veroordeeld hebben." (Matth. 121f). Onze zeevaart. De regeering zal, ten einde over de noodige zeesleepbooten 1e kunnen be schikken, deze zoo noodig requireeren. Zeemilitie met klein Verlof. De oudste lichting wordt met klein verlof gezonden, nadat de in Maart in gelijfde le ploeg lichting 1916 voldoen de is geoefend. Het Vertrek der liahting. uitgezonderd de zeem l cicns-kustwachter. Wordt in den loop van Juni en dat van do kustwachters half Sept. verwacht. De Regeer ings-maatregclöi). De regteering heeft gis'eren aan dei be langhebbenden bij de zeevaart, waaron der de corporaties, waarmede leden der regeering dezer dagen hebben geconfe reerd, het Volgende telegram gezonden De regeering is voornemens, ten einde do gevaren voor de vaart naar het Kanaal te Verminderen: le. Bij het lichtschip de Noord-Hinder een vaartuig te stationecren, voorzien van een installatie voor draadlöoze te legrafie, ten einde bij mogelijike onge vallen hulp te verloenen; 2e. eenmaal per dag de schepen, d:c zich daartoe aanmelden tusschen het lichtschip de Noord-Hinder en de En gelsche territoriale wateren, door süeep- booten-mijnenlichters te doen voorafgaan. De regeering Voegt hieraan toe, dat rij door deze maatregelen geenerlei Verant woordelijkheid op z'ch neemt. In het hij zonder wijst zij er op dat de gevaren in de Engelsche territoriale wateren, door do Voorgenomen maatregelen n'et Wor den Verminden!. Weer t. Den heer A. Kellenaers, Redacteur van den II. K. Middenstander te Leiden is een candidatuur voor' de Tweede Kamer aangteboden, in de vacature de Stuers. Geen uitvoer van paarden. Naar aanleiding van berichten, als zon de uitvoer van paarden naar Duitsch land weer zijin toegestaan, hebben wij bezoek ontvangen van een paardenhan delaar, die ons het Volgende meedeelde Dat de uitvoer zou zijn toegestaan, is in dien vorm onjuist. Namens de regee- ring echter moet men op 'toogenblik be zig zijn 3000 Voljarige paarden op te koopen (paarden boven 5 jaar), om die naar Duitschland uit te voeren. In ruil daarvoor zou Duitschland ons dan ver schillende artikelen leveren. Welke dat waren, wist onze zegsman niet te ver tollen. Was hij echter juist ingelicht, 'dan mogen de landbouwers, die hun paarden verkoopen, niet meer dan f750 per stuk vragen. Het gerucht gaat, dat men ook bezig is op dezelfde wijze den uitvoer van Vette koeien te bevorderen. Een door den handelaar gedaan Verzoek om paarden te mogen uitvoeren naar 'En geland, was geweigerd. (Tol.} Nederland en de oorlog. In een hoofdartikel, getiteld: „Neder land en de oorlog", schrijft do Londen- stohe „Globe", dat zij het waarschijnlijk acht, dat Holland zaJ trachten de neu trale staten te vereenigen onder leiding der Yereenigde ,Staten, om krachtig te protesteeren tegen het torpedeeren var! neutrale schepen, en vervolgt aldus: Als de neutralen zich op deze basis wilden vereenigen en het aan Duitschland duidelijk maken, dat zij bereid zijn dit protest te steunen op meer energieke wijze dan met diplomatieke nota's, dan zou Duitschland gedwongen worden, terug to koeren tot beschaafder methoden Van zes- oorlog. Het zou ons natuurlijk zeer te stade komen als Holland in zijne Ver bittering den oorlog verklaarde, maar wij betwijfelen of het den Hollanders to stade komen zou en hunne handelwijze wordt voorzeker bestuurd en terecht 'door koele overweging van hunne eigen belan gen. Apotheken. Zondag a. s. zal te Goes geopend zijn do apotheek van den heer L. la Potte; te Middelburg, die van den heer L. K. van der Harst, Pottenmarkt. De minister van waterstaat heeft benoemd tot buitengewoon opzichter: F. W. A. L. Bosselaar te Leiden, bij de werken aan de Zuid-Willemsvaart; B. J. van 't Eind te 's Hertogenbosch, en J. J. Heusevelt te Zierikzee, bij de werken van de gekanaliseerde Dieze; C. R. II. Wielix te Vlissinigen, bij de Rijkswegen in Noord-Brabant. Middelburg. Gaarne wekken we onze lezers op de uitvoering van „Hosanna" op 29 Maart te gaan bijwonen. De ad vertentie vertelde u reeds, dat er veel te genieten zal zijn. Mej. Betsy Dhont, violiste, en dhr. Van Abeelen, pianist, verleenen medewerking. Door de uitvoe ring bij te wonen draagt men tevens iets bij tot leniging van den nood van do slachtoffers van den watervloed, Voor wie de netto-opbrengst bestemd is.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1