loods, IVo. 129 Woensdag 1 Maart 1910 30e Jaargang TOEBES. (oe, eiten, Weid istbode, 5.7 M. rraagd. sn Kliefhourt rsknecht. Bcmakersknectil nde Knecht lienstbode ïoudster e i s j e. Watersnood. DE VROUW. Feuilleton. OVERWINNING. Oe Groofe Oorlog. OB J, op de rekening, C.Jz., Duinweg, OP ■eden staat zijnde LABAN, Aanne-- 40 a 50 Litor IJ. VRAA6D joskerke. IOE April, bij J. JA- skerke, Mariekerke. raagd ER—ME fJLER te 1DERSE, Nadorst, ei ij M. H. VAN HEE, eid der vroaw >DE, West-Souburg, tegenwoordige met ed. P. BROOWER, Mei en 18 jaar, in klein BOOGERD, meet, bij Zierikzee. lagd >1 a klein, stil gezin, er R aan het Bureaa s. raagd, van acht tot vrij. Adres Bureau lelburg. Mei a. s. gevraagd IK Cz., Landbouwer otdienst ROTTERDAM 1916. Vrijd. 17 9,30 10 Zater. 18 9,30 10,— Zond. 19 5,30 10,— Maan.2010,30 11,30 Dins. 21 7,30 11,30 Woen22 11,10,30 Dond. 23 Vrijd. 24 8,30 10,— Zater. 25 8,30 10,30 Zond. 26 7,30 10 Maan. 27 9,30 11,30 Dins. 28 8,30 11,30 Woen29 9,30 9 Dond. 30 Vrijd. 81 9,- 10,— ral achter den dato» erikzeehet tweede van Rotterdam. otdienst iDELB.-ROTTEBB gende plaatsen. 1916. nderd des Zondags» m. 6.20, van Middel dam voorm. 8.—. Vrijdags geen dienst. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAA7 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Ooaterbaan Le Cointre - Goes. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post1 At1 Losse nummers4.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer li ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 1—10 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. De stroom van giften ten behoeve van de slachtoffers van stormen en water vloeden js nog niet gratuit. Zoolang giften vloeien, zijn we bereid voor de doorzending zorg te dragen. We ontvingen nogdoor tu-schenkomst van firma F. P. Dhurj van J. C. te 't. Zand f 2.50; van J, S. R. to Goes ver zameld op een prikkaart f3. Totaal met inbegrip van de reeds vïocger verantwoorde bedragen f 1816,28. De Amsterdammer beeft terecht herinnerd aan de Fransche Revolutie der 18e- (eeuw en. het Engelsche Feminisme der negentiende als de twee factoren, welkte den strijd over de plaats der vrouw in .Maatschappij en Staat hebben doen ontbranden De F ransrihe Revolutie met haar schijn - schoone leuze van de Rechten van den Mensch; heeft 't vraagstuk der Vrouw naar voren gebracht; later hebben wijs- geeren. als Spencer en ooconomen als Stuart Mill hun invloed doen gelden om dat vraagstuk steeds meer aan de 'op lossing te brengen. Op 't oogenblik is 'teen vraagstuk dat in bijha alle landen der 'beschaafde we reld üe geesten bezig houdt. De Wereldoorlog „dreigt als een woe tiende, machtige orkaan bet ranke scheep te der vrouw op de binnenwateren der samenleving van zijn ankers los te slaan en uit te dlijven naar de woeste, kokende zee, naar het politieke en maatschappe lijke -weieldtournooi, naar de glroote pu blieke markt des levens, waai- eeuwen na touwen slechts mannen en mannen alleen zich jn feilen kamp met elkander heb ben gemeten." Het valt niet te ontkennen dat in Üe laatste jaren ook door andere invloeden gedreven zijn geworden in den corcurren- tie-strijd met de mannen; gedreven wer den van de plaats haar door Goddelijke ordinantie, natuur-historische ontwikkeling on maa tscha p pelij1 :e ordening aangewezen kampt de vrouw in menig vak of bedrijf met den man om bet bestaan; en de oorlog zal waarlijk, niet strekken om dit kwaad te verhelpen. Integendeel het zal nog erger worden. Iloevele weduwen betreuren hun man, hoevele bruiden hun bruidegom, hoevele jongedochters zagen hun hoop op een gewenstaht aanzoek', dank zij dien oorlog, als in rook 'ver vliegen, of Zich voor goed (Je kans ont gaan om hare immers door God voor de [vrouw weggelegde taak van echtgföaoote en moeder immer te kunnen vervullen. Zjj, die leven in Gods Woord zien dit mei leede oogen gebeuren. Doch wie reeds met dat Woord en met de Traiditie in dat Woord geprezen brak, Ziet met zeker genot die toekomst dagen, ■Waarin 't verschil tusschen de. beide sexen kal zijn weggevaagd en de vrouw de gelijke en gelijkgerechtigde van den man zal zijn op alle levensterrein. Wie deze toekomst toejuicht, verwaar loost de oude, vaststaande zielkundige wet, waarbij de vrouw is een ander dan de paan, en verwerpt de Goddelijke in zetting die aan de vrouw in den huise- lijken kring haar schoone taak Van vrouw en moeder heeft aangewezen. Het is immers zoo dat de Vrouw naar Een verhaal uit het kerkelijk leven van Noord-Amerika. door v. d. M. 31) Nadruk verboden. Zij spraken nog even voort en namen afscheid. Toen Ruüedge op 'tpunt was, het kamp te verlaten, gebeurde er iets bijzonders. Onverwachts stond hij tegen over Dr. Older en Prof. Gilman. Den laatste had Allan niet meer gezien sinds den inval in de speelclub en de eerste maakte koel' een buiging. Zoover kon Gil man zich niet opwerken: hij wendde zijn hoofd af en liep terzijde weg. Rutledge, die nu weer volkomen sterk en rustig was, had het plan nu zoo vriendelijk mogelijk Ide heeilen van het College tegemoet te treden. Hij Irefp met uitgestrekte hand op Br. Olider toe en vroeg: „Hoe maakt u het, Dr. Older?" De president-curator deed alsof hg de lichaam ien kiel anders is dan de man, dat de vermogens van die beiden verre uiteenloopen, dat de roeping der vrouw op gansch ander terrein ligt dan dat dei1 politiek; dat op schade voor de Vtouw, voor de samenleving moet uit kropen elk vergrjjp waardoor de vrouw, met onttrekking aan hare goddelijke be stemming, op een terrein dat daar bui ten ligt, zou operaeren. In de oudheid, toen de eerste mensch alleen door de lanen van het schoone Paradijs1 wandelde, sprak de Heere dit voor alle eeuwen geldende woordhet is niet goed dat de mensch al Leen zij, Ik zal hem een hulpe maken die als tegenover hem zjj." In dit woord ligt de bestemming dei- vrouw bepaald: zij zal voor den man zijn, zij zal met hem- liet gezin vormen jen in stand houden, zij: zal groot zijn in kinderen te "hebben en op te voeden, en in die afzonderlijke positie haar aan gewezen, haai- Schepper te verheerlijken. De Heere heeft aan den .man en do vrouw ieder een aparte sfeer aangewezen, waarin zij zich bewegen zullen. De Apostelen, de Kerkvaders, zelfs de Ilei- densohe wïjsgeenen die 't dichtst bij het Christendom stonden hebben steeds op dit door Goddelijke ordinantie vastgestelde onderscheid gewezen. Met nam© Aristo- teles, een heiden, leerde, gelijk D e A m- sterdammer terecht herinnert, dat do natuur en vermogens van man en vrouw, hoewel bestemd tot samenvloeiing om aldus aan het gemeenschappelijk doel dienstbaar te zijn, nochtans van tegen- overgestelden aard zijn. De eene is krach tens zij.a natuurlijke functies en instinc ten er op aangelegd om naar buiten te Werken, de andere om aan den binnen kant der .samenleving, dat is in het huis, in den engen familiekring de dingen te Verzorgen. Hetgeen nu de Schrift ons Leert, de heidensche wijsgeer Aristoteles inzag, de geschiedenis door alle eeuwen bewijst, en de dagelijksche ervaring van onzen tijd bevestigt, dat is het wat wij als waarheid hebben vast te houden en voor te houden. De man de sterke, de kracht- mensch, die schittert op de markt des levens, de vrouw, het zwakke rat doch sterk in gehoorzaamheid aan haar roe ping, heerscberes in huiskamer en keu ken, machtig door het leggen van het fundament waarop 't maatschappelijk ge bouw in zedelijken zin verrijst, uitblin kend in teederheid van gemoed en rijk dom van liefde, waarin zij is de meer dere van haai- man en zoo de gangten Van het huwelijk en het huiselijk leven in evenwicht houdt. Er is dan ook geen sprake van dat de vrouw de minderwaardige van den man zou zijn. Alleen beider levenstaak Verschilt. De man maakt de wetten, de vtouw de zeden. Machtig groot is de invloed der vrouw op het leven van |baar man, haar kinderen, haar nage slacht. Wie zal den invloed schetsen van de moeder aHer levenden op het geloofsle ven van haar kinderen, van Sara op het volgend leven van haar Izak, van Naomi op dat van Ruth, van Salome op dat van baar zonen. Welk een uit nemend geslacht is niet geweest dat van Israël, wie zal zeggen voor welk groot toegestoken hand niet zag en zei ijskot®: „"Heel1 wel, zooals gewoonlijk, Ds. Rut ledge." Zonder verder nota van hem te nemten, waren de heeren van plan door te loopten, toen Allan zich tot Dr. Older wendde en hem zeer ernstig toevoegde „Dr. Older, ik wenschte dat de breuk tusschen het College en de kerk van Wel lington geheeld was. De onverkwikkelijke strijd is zeer tot schade van Gods Ko ninkrijk, hetwelk heide instellingen dienen. Kunnen wij1 onze wederzijldsche antipa thieën niet terzijde zetten, len na deze weken van dubbele ontspanning harte lijk samenwerken in het belang onzer gemeenschappelijke beginselen?" De president-curator antwoordde op snij denden toon: „De Kerk en het College zulten eamejn- werken, zoodra u zich terugtrekt en ©er niet. Ook wij willen de breuk gaaiine hersteld zien, doch zij kan maar op ééne wijze worden geheeld." De flikkerende oogen van den jongten Predikant toonde dat lijj moeite had zich te bedwingen, maar hg behield de overhand en bij waagde met reusachtige zelfbe- deel dit vrucht is geweest van den in vloed der vrouw. In het stille kindervertrek worden de grootste overwinningen verkregen. Zingt de Psalmist dat het leven des menschen is gelijk een bloem, e,n dat de mensch bloeit als een bloem, dal geldt' juist van de vrouw. In de huiskamer ontplooit zij zich in hare kracht en schoonheid, daar schitteren u tegen haar rijke gaven. Men hale daarom de vrouw uit deze heilige sfeer niet weg, om harentwille en ter wille der samenleving. Men late dit over aan het Feminisme. Terwijl alles om haar heen den vrou wen toeroept: woest moeders, weest kloe ke huisvrouwen, zegenrijke opvoedsters en krachtig-e hulpen tegenover uwe man nen, daar schreeuwt het Feminisme luide dat zij het slavenjuk moet ver breken, dat zij net als de mannen moe ten zijn, buis en hof en kinderkamer zullen verwaarloozen om zich te ver liezen in de politiek. Vooral in deze dagen nu honderddui zenden gehuwde en huwbare mannen uit het aardsche leven werden gerukt, en zoovele vrouwen alleen komen te staan op de wereld of reeds verplicht wer den mannenwerk te verrichten, vindt het Feminisme een vruchtbaren bodem. "Het glaat zrjn bloeitijd tegemoet. Ook in ons land viert het zijn triom fen. Maai- lang zal 'tniet duren. Deze abnormaliteit neemt over eenige jaren een einde. Dan zal de vrouw weer te rug verlangen naar de oude paden; liet huwelijk wordt weer teruggeleid in zijn natuurlijke banen, en de vrouw zal haar grootsche taak hervatten, haar van Gods wege op de hand gezet, n.l. om den Heere te dienen in de opvoeding harer kinderen. Schrale troost, zegt misschien zoo- me nige maagd die dit leest, die vergeefs al zoo lang uitzag naar de komst van dien eenen, die haar zou kunnen hel pen die schoone taak te vervullen. 't Is waai-, duizenden zijn niet be stemd om ten huwelijk gevraagd te wor den. Maai' hebben die duizenden dan geen roeping elders te vervullen? Zou den zij dit niet eens gaan onderzoeken? Nu needs zijn er veten die in den dienst der Barmhartigheid, der Evange lisatie, der Zending, van de Christelijke School, der Verpleging van kranken en ouden, der Verzorging van ongelukkige bloedverwanten of vrienden, in den een- voudigen arbeid van dienstbode o, zoo grooten zegen om zich spreiden; of bij allerlei handenarbeid, hetzij met de naald of met de breipen, of op welke wijze ook, medewerken aan de instandhouding van het gezin, waartoe zij behooren of waarin zij geplaatst zijn. Dat geeft zegen. Dat is zegen. Want ra- is somwijlen, rijker zegen builen dan in het huwelijksgeluk. Het is maar de vraag, ook voor de vrouw of zij den Heere in dit alles wil (dienen. Let wel w i 1 dienen. Dat wil zeggen in gehoorzaamheid. En niet voor uitgrijpen op dien heerlijken toestand die eenmaal na de Voleinding de eenig 'ware (zal zijn, dat in Christus niet zal zijn taan of vrouw, en dat allen daar in zoover gelijk zullen 'zijn dat zij' zullen zijn als Engelen in den hemel. i_ heersching een tweede- poging tot vredtes- herstel. „Dr. Older, u kunt gezien hebben, dat de gemeente van Wellington mijn ver trek niet fwenscht. Ik ben maar een mensch en ik heb mijn gebreken als an dere menschen, maar ide gemteente be schouwt mij ate Gods dienaar, ondanks mijn gebreken. Ik zal' dus zeer beslist in Wellington blijven en ik bied u deze gelegenheid tot verzoening andermaal aan." Prof. Gilman, die met donkeren blik zijn vijand beteerd had, viel nu in: „Als wij raad van u noodig hebben Rutledge, dan zullen vrij dien vragen. U hebt ons getoond wat u is en meer heb ben wij niet noodig". In verontwaardiging barstte nu Rutled ge uit, alls eenmaal Paulus tot den tooi- venaar Elymas, en de professor deinsde achteruit „Ik heb de gemeente getoond wat gij ejjt, mijnheer. Overigens sprak ik niet legen u; ik sprak tot den president-cura tor. Wees zoo goed en stel ons in de ge legenheid ongestoord te spreken". De professor af. Toen wendde Allan BökfiCM overzicht van den toestand Met geen mogelijkheid is te zeggen, wie den grooten slag bij Ven-don zal winnen. Hevig is nog de strijd en fel Zijn de aanvallen der beide partijen. De Duitstóbe Vooruitgang is onmisken baar. Een bericht in d-e „Times", hier een onverdachte bron, meldde reeds, dat de Duitsche troepen in staat waren met hun zware artillerie, de stad te beschieten, zooclat deze geleidelijk het lot van Ype- ren zal ondergaan en in een puinhoop 'veranderd worden. Reeds zijn maatregelen genomen, om de burgerbevolking van Verdun in een meer [achterwaarts gelegen gebied in vei ligheid te brengen. Dit bericht bewijst, dat de Duitschers voorloopig vasten voet hebben gevat in hot terrein, waaruit zij met hun artillerie de stad kunnen beschieten. En meldde niet een Duitsch journa list door zijn kijker in de stad branden to hebben waargenomen, ten bewijze, dat 'het grove ge=eliut doel tref Inderdaad, de positie van Verdun is op 't oogenblik wel zeer hachelijk. Van veel heteekenis is ook de strijl bij 't fort Douaumont, dat de Duitschers nog bezitten. Er is ook een dorp, dat dien naam 'draagt, doteh tot dusVer probeerden de Duitschers vergeefs het in te palmen. Met [spanning lueeft men de ontwikkeling van |den strijd hier te volgen, omdat het al of niet behouden van Douaumont voor hen Van beslissende heteekenis is voor de mogelijkheid om verder door te bre ken in Verdun's vèrsterkingswerken. Op verschillende andere punten van het Verdun front, benevens in Champagne hebben de Duitschers heftige en onver wachte aanval jen ondernomen, b'ijllcbaar om den vijand niet veel gelegenheid te laten zijn troepen naar het. meest, be dreigde punt te verplaatsen. In Champagne bleek het front reeds verzwakt, zoodat de Duitschers aanvan kelijk eenig Voordeel behaalden. Óm op Verdun terug te komen, bet is slechts de hoofstad van een arrondis sement, aan de oevers van de hier in 5 armen gedeelde Maas. De kathedraal in de bovenstad dagbee- kent uit de 11e en 12e eeuw, weid echter in de 14e en 17e eeuw omgebouwd. Daarnaast bavin it z'c'a het bis scho-ppe- lijk paleis, een gebouw uit de 18e eeuw, dat thans het museum voor kunst en natuurwetenschappen bevat. Het raad huis dateert uit de 17e eeuw, maar werd na den brand van 1891 vernieuwd. Op het plein van het raadhuis staan vier ka normen, die de Staat aan de stad ter her innering aan de dappere verdediging ge schonken heeft. öe stad bezit een 'zeer ontwikkelde nijverheid. Er zijn brouwerijen en bran derijen, molens, 'looierijen, olie-fabrieken, textielindustrie, passementfabrieken enz. Mei ten.-"waard js ook de handel in hout, vee, granen en wijn. De' eigenlijke specialiteit van Verdun zijn echter lekkernijen, d-e suikerwaren, „üragées de Verdun" genoemd, verder confituren en likeuren. Toen de Oostenrijkers Durazizo binnen trokken .stond de stad in vlammen, zegt een berichtgever van de „Vossische." Doch de brand Icon spoedig gelocaliseerd worden. Ofschoon de Italiaansche legeraanvoe- zich weer tot Dr. Older: „Doctor, deze zaak is mij hooge ernst. Het viel mij niet gemakkelijk op dezle ■wijze- tot u le komen, maar ik gevoelde het aks' mijn plicht, in Christus' geest te handelen. Ik bied u- dus deze gele genheid tot vredesherstel aan, opdat Col lege en Kerk niet melerdere schade zullen ondervinden van onze treurige tweespalt. God's zaak in Iowa eischt het! Neemt u aan? Dir. Older aarzelde. Hij was er pas getuige van geweest, welk leen invloed Rutledge weer in en ook buiten de ge- meele gekregen had, en hij kon even min ontkennen, dat Rutledge met oprech ten ijver voor zijn religie streed. Zulk een man van den kansel te werkten als het al gelukte beteektende opnieuw ontbranding van den strijd. En ook had hij wel bemerkt, -dat de leidende mannen in de kerken van Iowa op Allan's hand waren. Maar Dr. Older dacht ook aan ouder ling Markley. Hjj dacht aan sommige collega's van Rutledge, die gretig loer den op een vacature in Wellington, en hun hulp beloofd hadden als hjj val ling van een stelselmatigen terugtocht spreekt, {kan hiervan geen sprake zijn, daar het achtergelaten oorlogsmateriaal en de voorraden levensmiddelen niet vernietigd werden. De terugtocht maaktte veeleer den in druk van een vlucht, toen het Oosten- rijfcsch-Hongaarsehe geschut de havten onder Vuur napi. Bel reusach ige geweren- magazijn, het groote munitiedepot voor artillerie, benevens een 25-tal' kanonnen, welkte onbe chuiigd als buit dea Oosten rijkers in handen vielen, zijn bewijzen, dat de terugtocht overhaast moest geschie den. Toen Üe verovering' van D-urazzo, on danks het hevige bombardement der Ita liaansche vloot, een voldongen feit Was, staakte zij haar werkzaamheid en slak in zee. De inbeslagneming van 35 in Poriu- geestohe havens gevluchte Duitsche sehe pen door de Portugeesche regeering "heeft in Duitschland zeer begrijpelijke veront waardiging gewekt, want men acht deze handeling in het belang der Britsche re geering gedaan, die een stijgende behoefte aan seheepsruimte heeft. Met die 35 schepen, vertegenwoordigende 270.000 bruto register tonnen kan Engeland voor een half jaar graanvooraden uit Argen tinië naar Europa halen. De Portugeesche regeering geeft voor, dat z'jj bang is voor outv 1 uchtingspogingen Van de geïnterneerde schepen en dat zij de schepen zélf zoo goed k!an gebruiken. De- Duitsche pers bestrijdt, dat hier Van geinterneerde schepen sprake zou kun nen zij, daar de schepen de neutraio haven binnenvluchtten en zich aan de bescherming der Portugeesche vlag f oe ver trouwden. Dit muisje zil wel een staartje hebben In het geheel zouden 71 Duitsche schepen in Portugeesche havens liggen. Een Fran8che hulpkrulser gezonken. De hulpkruiser „Provence" (netto 218 ton), tijdelijk gebruikt voor het vervoer van troepen naar Saloniki, is, blijkens be richt uit Parijs, op 26 Februari in het midden der Middellandsche Zee gezonken. Volgens tot: nu toe ontvangen berichten zijn ongeveer 296 schipbreuke'ingen naar Malla en ongeveer 400 naar Milo ge bracht door Fransche en Engtelsche pa- ü'ouille-schepen (trawlers en torpedoja gers), die zioh op de noodseinen en draadlooze telegrafie mar de plaats Van het onheil spoelden. Volgetns de verklaringen van Bok a - nowsky, afgevaardigde voor 'het Sedne- departément, toegevoegd aan den gene- ralem staf van het leger in het Oosten, is noch vóór noch na het zinken een periscoop gezien, evenmin als het spoor Van een torpedo. Er vormde zich gteen Waterhoos op het oogenblik der ontplof fing. Êr werd nauwkeurig de wacht ge houden en de 'kanonniers bierton tot het laatste oogenblik op post hij de stukken. Ër waren met inbegrip der bemanning ongeveer 1800 man aan boord. Het Weder was zeer heidei-; er was slechts lichte deining. "Het schip schijnt overgeheld te hebben en ter hoogte van hét achterschip getroffen te zijn. Het zonk in 14 minuten. Er zijn een tiental schepen op de plaats van de ramp. Het reddingswerk duurt Voort. Korte Oorlogsberichten. Te Keulen zijn vrouwen als de- dectives aangesteld, hoofdzakelijk om de gesprekken in de spoortreinten na te gaan en te hooren of er gelen spionnon in den trein zijn, die probeerén eenvoudige menschen uit te vragen. len 'Zou en vertrekken. Hij herinnerde zich dat het gansche programma in de Rutledge zaak van zijn kant trouw was gevolgd en dat verandering van taktiek vele zijner vrienden van hem Vervreemden zou. En na lang peinzen kwam dan ein delijk het antwoord: „Er zijn -personen in deze zaak be trokken. En ik geloof, Ds. Rutledge, dat maar op één voorwaarde de harmonie tusschen Kerk en College kan hersteld, worden: alls u, heengaat". Maar Allan hield aan: „Doctor, ate u besluit de zijde der- kerk te kiezen, is elke verdere oppositie in kiem gedood. U alleen geleft haar de kracht om te bestaan'. Dr. Older week echter niet en met koele starheid hernam hij: „Ik heb dezen strijd om u ingezet, ik zal' hem tot het einde voeren". Toen sprak Allan met trillende stem: „Dr. Older, dit is geen religie. Maar het zij zoo-. Eens zult u zich herinneren, dat jik ui den vrede bood en dat gij den oorlog gekozen hebt". H iriMUlri 1 5^5' (Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1