sed. No. 131 Maandag 31 Februari 1916 30e «Jaargang ddel. Feuilleton. De Groot® Oorlog, Sas van Geril ONGE, Goes. boenen door IPPELS 1ATOGEEN) OVERWINNING. luwproefstation te rouwbaar voeder lit met dit voeder jnwoordigers jaren zijne koeien engd met gemalen r mede vermengd. ,egenwoordiger dat id merk bekwam veel zachter da n 14.— per 10Ü Kg. 22.per 100 Kg. 1 S.per 100 Kg. te tevredenheid uit. iwoordigers t5. 1.35 0.75 Sï 0.50 0.15 -DEN HAAG. Itrannheïri) in de j A sodagra, moeten ld wrijfmiddel, dat likt en tot diep in [.zet, waardoor de werking der huid [ïinklijke wijze vol- jeroemd middel uilen, aambeien, in huis hebben, 80 cents, van 100 Lnd met onze hand- T bij alle drogisten, Uitgave van de Nhami. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LA:MG£ VORSTSTRAAT 2IB. Bureau te Middelburg: PI'IR MA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Qwstorbaan Le Coiittre - Goes. Watersnood. W;'| ontvingen .ten behoeve van de slucihtofers: van V. te Koudekerk» fl: .1 ML N. te Kamperland f5. Totaal met inbegrip van de reeds vroe- ïïp.p --erantwoordo bedragen f 1644.oir/s- Sebterssonnlkoog. Van de t-choolfcindereii der Chr. School te fonininge®. f5.82; V. te KoudeKerko fl: IK M. te- 0. f2.50; L. VV. B. A. ai. te o. fi. Hartelijk dank! Totaal «281.86Va- fitst vertragen. fSs vrijzinnige pers hier en daar, en. ook in onze omgeving, is woedend over do actiei hier on elders gevoerd voor een vrije. eohool op Sciik-rmoanikoog. Een li- bwtf&aJ blad in onze buurt noemt die actie cbrrupt en materialistisch, een oen- ten-cpBaostie dus. Nu dat is zij niet. Be doelt hot Wad dat or voor de instand houding van genoemde school geld moet. ingpasaneld worden, en is dat. dan materia listisch, dan heeft 't gelijk, want zonder geld kan nu eenmaal op deze aarde niets bestaan. Ma&r waarom toch aau die zijde zoo getoornd tegen deze' zaak? Wij strijden immers met open vizier, altijd voor de vrije school, voor een school over wol- kor stichting en instandhouding de ouders zefven mede beschikking hebben, en waai' hun geen onderwijzers worden opgedron gen die zij om bepaalde redenen voor hun kroost liever niet als opvoeders be- geerea; zooals bijvoorbeeld op de open bare schoten wel eens door de Over heid, mannen geplaatst worden die in de schooi meer /.Christelijk" zijn dan daar buiten. Zooals nu bijv. in Amster dam. al tot tweemalen toe een onderwijzer is benoemd die, schoon ongehuwd, in huwelijksgemeenschap leeft. En dan wil len wij voor onze kinderen een school waar Christelijk onderwijs gegeven wordt, liefst door mannen uit één stuk, die uit het geloof leven, en die, gelijk op Schier monnikoog', een meer aanlokkelijke be trekking, on minder bezwaarlijke verhou dingen prijs geven, om op 'Schiermonnik oog to kunnen geven, maatschappelijk on derwijs hetwelk dat van de openbare school nabij komt, ja zelfs overtreft, en daarbij Christelijk onderwijs dat een tegen wicht biedt tegen het moderne „Evan gelie" dat, naar het blad in onze om geving vertelt, ook door 'de openbare on derwijzers op Schiermonnikoog: wordt aan gehangen, en door een zelfs op de Zon dagsschool wordt gepropageerd. Vfaar wat waarschuwt men nu toch aan die zjjde de vrijzinnige menschien om toch niets voor Schiermonnikoog te geven? Wij vragen immers niets van hen? t la wiaar, een knaapje heeft in zijn onwetendheid ien in zijn ijver hij een liberalen mijnheer een prikkaart aange boden, waarop deze mijnheer voor minstens pen cent een gift voor ge noemde school kon bijdragen, hetwelk, terecht, door dien mijnheer geweigerd werd. Maar dat mag toch geen aanleiding zijn voor de brute waarschuwing in een .liberaal blad door de redactie nog wel geschreven .om „geen halven cent zelfs" voor dat -doel te geven. Wat verbeelden die hoeren zich wel dat wij hun geld noodig hebben? Wij vragen slechts van onze menschenen die wij constateeren 't met genoegen laten zich niet onbetuigd. De Zeeuw VERSCHIJNT EL'; fl WERKDAG». Een verhaal uit bet kerkelijk leven van N oord - A meiika door v. d. M. BfadruK verboden. 33) Toen dit sujet er uit was, keerde Allan zu h om en sloot kalm de deur; de woe dende Markley keerde wel terug en trapte als een razende tegen de deur, maar de /•v.-aar-eiken paneelen boden gemakkelijk weerstand aan het nijdig getrap. De bin nengebleven studenten waren intusschen zeer beangst geworden; sommigen zagen bleek en trilden van vrees. Als een wre kende engel zagen zij de hooge figuur van Rutledge tegenover zich. Allan was heel rustig in Markley's stoel gaan zitten en vroeg nu; ..Jongeiui, hoe lang is dit al gaande?" Prof. Gillxnan,die nu ook wat van den schrik .bekomen, was, werd wogdend. Als Wij kunnen derhalve die waarschu wing tegen ons „gebedel" vrij wel Langs ons hoen laten gaan, zonder eenige af gunst op de voorstanders deropenbare school, die niet behoeven te bedelen, de wijl zij alles van den Staat krijgen. Slechts tegen één-e verdachtmaking moe ten Wij opkomen. Het vrijzinnige blad uit Goes schrijft ,,Het. gaat hiér niet om het belang van hot volksonderwijs; het gaat om een gere formeerd)' propaganda". Deze leugen nu moeten wij beslist tegenspreken. Tal van Ned. Herv. predikanten, die goed op de hoogte zijn, bevelen de Chr. school op Schiermonnikoog' aan van 't onderwijzend personeel is cle helft feeslist Hervormd, do school staat op den broeden grondslag van Chr. Natio naal; en, dank zij de bemoeiingen van eenige Hervormde predikanten heeft een Hervormde broeder die onbekend wensdht te blijven een gift. van duizend gul den beschikbaar gesteldf Zoodat van de f 9000 reeds circa f 4000 bijeen is. Betreurenswaardig. Het Centrum (r.k.) blijkbaar door een hoogst voorzichtig en verstandig staatsman geredigeerd, schirijft onder bo venstaand kopje het volgende In anti-revolutionnaire kringen heeft men aanstoot genomen aan een artikel, dat onlangs, in een onzer katholieke pe riodieken, het „Dompertje", voorkwam. Er werrl in dat artikel niet slechts op alles behalve vleiende manier over dr. Kuypei gesproken, maai' ook met nadruk betoogd, dat wij er in ctezen oorlogstijd met een ministerie-K u y per slecht aan toe zouden zijn geweest! Wij begrijpen, dat men aan anti-revo- lutionnaire zijde over een dergelijke be schouwing zich geërgerd heeft. Oo-k ons hebben toon en strekking vani -dril artikel in een katholiek perio diek niet weinig verbaasd, en het eeni ge wat ons niet verwonderde was, dat. het in. de liberale pers- een meer dan gewone belangstelling vond. Nu blijkt het. zelfs' at dienst te mon tert doen, om Apeldoorn voor de lin kerzijde 'te' veroveren. In een strooibiljet der vTijizinnige k'iesVereeniging in dat. district wordt de boven bedoelde passage uit het katho lieke orgaan knaphandig naar voren gebracht, om stemming te maken voor het zittende Kabinet en den virijteinnigen candidaat. En het zou ons geenszins verwonde ren, indien dit spelletje zich straks bij Staten- en andere, verkiezingen her- haalde. De redactie van het „Dompertje", die meermalen pittige opmerkingen maakt, was waarlijk minder gelukkig geïnspireerd, toen zij dit artikel nog wel bij het begin van een nieuwen: jaargang plaatste. Het lijkt ons lo. in hooge mate on billijk, tegenover een raai) van Dr. Ruyper's ongemeen» verdiensten, en 2o. in hooge mate onvoorzichtig door het tijdstip, waarop het werd gepubli ceerd Ook bij katholieke lezers zal daarom de plaatsing ervan een pijnlijken in druk hebben gemaakt en het stuk-zelf als onjuist en betreurenswaardig zijn opgenomen. Wjj rijn Het Centrum erkentelijk voor dit kloeke protest. Ook om dezelfde door de redactie ge noemde redenen hebben wij het artikel, 'n hond, wiens jongen men bedreigd heeft, liep hij naar Allan en beet hem toe: „Jou-vervloekte preaker, wij weten heel goed wat wij hier doen. Met welk recht ben jij in deze kamer?" Maar Rutledge was niet van plan zich to laten intimideeren. Als een kat een muis. pakte hij ook dit heerschap in den kraag en sleepte hem naar de deur. Met zijn vrije hand draaide hij den sleutel om, gaf den professor een trap, zoodat deze de gang in stoof, en wierp de deur met een smak dicht. Weer sloot hij de deur en stopte den sleutel in zijn zak. In twee minuten tijds had hij de verwijdering dezer twee hoe ren klaargespeeld. En hij ging weer dood kalm zitten. Met een meer droeven, dan toornigen blik keek hij den kring van spelers rond. En geen kon zijn blik weer staan; men boog het hoofd of wendde zich af. Allan was niet van plan zijn broeder afzonderlek toe te spreken; hij richtte zich tot allen en zei „Jongelui, ik heb deze spelersclub ont dekt. Vijf minuten geleden wist ik niet, dat zjj bestond. Maar het verheugt mij, hier te zijn binnengekomen, als ik jehii en de overneming er van in een der Zeeuwsche r.-k. bladen betreurd. Dat een Kamergeleerde als' de schrij ver in Het Dompertje zich zoo ver geten kon, is te verstaan. Dergelijke men- schen verkoelen niet onder de kiezers en kennen de praktijken der politieke tegenstanders niet. Maar- dat een journalist, leider zijner eigen partij, mede-ingewikkeld in de lei ding der coalitie, hekend niet de truc jes der vrijzinnigheid, de. opmerkingen van zijn Brabantsehen collega in Zeeland op de publieke markt bracht, wekte onze verbazing. De Middelburgse he Courant was er dan ook terecift als de kippen bij om den „overnemer" inet haar, im mers twijfolaohtigen, lof to overladen. In Apeldoorn smeedde men er zelfs een politiek wapentje uit tegen den heer Snoeok llenkemans. En wij vreezen bij de aanstaande Statenverkiezingen zul leai de bekende vrijzinnige verkiezings apostelen er de „Kuyperiarren" en Cal vinisten mee bij hunne xxil tie-gen o oten kwart maken. Want en dit moet af wat Rechts voelt, en denkt, en schrijft, wèl beden ken het zal in Juni in het land en in de provincie van vrijzinnig-socialisti- schen kant gain als nooit te voren. Wat in 1913 werd aangedurfd, zal, daarmee vergeleken, slechts kinderspel blijken ge weest. te zijn. Om de Eerste Kamer „om" te krijgen zul niets ontzien worden. Betoont «verzicht va» den toestand. Cte Russen in den Kaukasus zulten blijkbaar toch in de gelegenheid zijn het succes van Erzeroem, waar hun zoo'n rijke buit in handen viel. verder uit' te hui ten Nu Erzeroem in Russische handen is, 'zijn de Turksohe strijdkrachten aan dit front min of meer verlamd. De verster kingen, waarom geseind was, zijn ver moedelijk -je laat gekomen of' heelemaaJ niet, want de Russen gaan voort met het melden van grootsche wapenfeiten. Bij de vervolging der eenheden van !het Turksohe leger, aldus verluidt uit Petrograd, omsingelden de Russen ten N.-W. van Erzeroem de overblijfselen van de 34ste Turksohe divisie en namen deze gevangen met 13 kanonnen, machinegewe ren en caissons. In de streek van den straatweg ,van Erzeroem namen wij de overblijfselen van oen regiment gevangen. Een onzer dappere korpsen veroverde bij don aanval op de vesting Erzeroem niet minder dan 240 kanonnen. Dit talles zegt wel veel, doch meer nog hef feit, dat de Russen ziöli verder bij bestorming meester maakten van de steden 'Musch en Achlat. Laatstgenoem de plaats ligt aan het Waarneer. Be Turken zouden naar het Zuiden vluchten Nu is er inderdaad reden om te lachen voor de Entente. Aan 'die zijde wordt het ifjuccos nog niet weinig overschat; dat laat zich begrijpen. Toch mag worden aangenomen lo. dat de Kaukasus voorloopig veilig is yoor de Russen; 2o. fiat "Voorloopig een eind is geko men aan de bedreiging van Egypte en het (Suez-kanaal weer veilig is geworden. Daartegenover echter zullen de Turken wellicht geprikkeld worden om met de Duitschers htm actie in Mesopotamië te vernieuwen. zou kunnen overtuigen van je treurig wan gedrag. Het is niet mijn bedoeling, jon gelui, je te berooven van eenig genoegen. Maar luistert! Is fetet mannelijk, een rid derlijk gedrag, hier in 't geheim saam te komen, om er te dobbelen om geld?" Er was geen die tot antwoorden lust had. En Rutledge vervolgde: „Als het een goede zaak is die gij doet, waarom dan de gordijnen zoo ver bazend zeker gesloten? Waarom sluit ge H op, als ge spelen gaatDij weet wel, als dit bekend wordt, dan zullen uw ou ders zich diep over u schamen, en do goede naam van ons College zal voor goed geschonden zijn. Lk herhaal: is het ridderlijk te spelen, wanneer men er zich voor schaamt?" liet bleef stil en Allan ging voort „Neen, jongelui, gij hebt iets gedaan, wat onmannelijk is, min en verachtelijk. Luistert! Ik wil jelui helpen. Het dobbel spel is geen uitspanning voor jongelui zooals gij zijt. Gij hebt zeker wel eens gehoord, wat Catron, de president van bet Opperste Gerechtshof, ervan gezegd heeft. Het spel zei hij ia een. alge meen verspreid kwaad, dat leidt tot slech- Eenig nieuws van beteekenis wordt van de 1 overige oorlogsterreinen niet gemeld. Op den Balkan, in Albanië hebben de Oostenrijkers, door Alhaneezen versterkt, Kawaja bezet, zoodat Durazzo nu bijna geheel „omsingeld" is. Kawaja immers is een 18 kilometer ten Zuid-Oosten van Durazzo gelegen. Waarschijiilijk zal dus de oud-residentiestad van den prins van Wied spoedig wel in handen van de Oos tenrijkers zijn en kan de ex-mbret zijn „entrée joyeulse" weer in zijn konak houden. Als de nood aan den man komt; als de verdedigers van Durazzo in 't nauw ge raken zullen ze per schip moeten vluch ten. Serviërs, Italianen en Alhaneezen al- tegader. Dat kan een wanhopige vlucht worden. Voor Sasar-Sjak werd een vooruitge schoven positie der Italianen veroverd. Meer ten Zuiden kwamen de O. H. troepen vl'ak. bij de vijandelijke linies. Ten Zuid-Oosten van Durazzo bezet ten de aau hunne zijde strijdende Alba- necscbe groepen Berat, Ljusna en Peking. In deze plaatsen zijn meer dan 200 gen darmen van Essad Pacha gevangen ge nomen Koningin Elisabeth bij de gewonden l>e Fransche romanschrijfster Colette Yver heeft in een tijdschrift een beschrij ving gegeven van de Belgische Konin gin. zooals zij deze in een hospitaal bij het Ifont aan het werk zag. Van uit de donkere gang, die naar de kamers voert, zoo vertelt zij, verschijnt eon lief tallige, tengere bezoekster, in uiterst -een voudige Meeding. Onmiddellijk heerscht er een eerbiedige stilte in de omgeving. Zij treedt een kamer binnen, waar gis teren de daar vertoevende gewonde haar had verontrust; zij bekijkt de tempera tuurkaart, buigt zich over den kranke en vat zijne handen. „Het gaal nu beter, niet waaren, zich tot ile verpleeg ster wendend; „Wat zegt u er van, zus ter?" „Ja, Majesteit, de koorts is Ver minderd." Een minuut lang duurt het gesprek, tusschen hem, die zijn bloed voor 't vaderland heeft vergoten, en haar, die in zijn oogen het vaderland zelf is. Daarna glimlacht de Koningin hem minzaam toe en groet de andere gekwetsten. Hare Majesteit weet, dat beneden in de paviljoenen, die aan den zeekant op gericht zijn, een zieke ligt, wiens toestand zorgwekkend is. Zij begeeft zich daar heen. Het (is nu een ruime zaal met vier .'rijen bedden. Zuster D. de En- gelsche hoofdverpleegster komt do Koninklijke bezoekster tegemoet. Door de wijdgeopende deur van het houten ge bouw bemerkt mum. den onmetelijken grau wen zeespiegel en hoort men het dof ge rucht van de in de verte rommelende kanonnen, gerucht dal tot het alledaagsobe gedoe van de Panne behoort. Vandaag zijn het Fransche kustwachtschepen die muziek maken. Een vlootje torpedojagers ligt op een lange rij ginds in het verschiet, en hunne torens en schoorsteenen teefc- nen -zich tegen den gezichtseinder ai'. Bij poezen glinstert een vlam. Eenige seconden Later, karnt het lawaai der ont ploffing Lot hier toe, en schudt de ge wonden tot op hun bedden. Enkele mi nuten later komt het antwoord: een hel geluid, men zou zeggen, hel klappen van een feilen zweepslag. Het is een Dnitsche granaat. Tusschen de torpedojagers wordt een reusachtige waterzuil opgeworpen. De granaat heeft haar doel gemist. Intusschen is Hare Majesteit het bed naast de deur genaderd, waarop een bleekte kleine jongen ligt. Deze jongen te dingen, de zeden verwoest, den ijver ondermijnt, de eerlijkheid belaagt, en van zelfbeheersching berooft. Catron heeft ge lijk. De liefde tot dit verderfelijk gedob- bel heeft sommigen uwer al beroofd van zelfrespect en zelfbeheersching. Anders waart gij hier vanavond niet gekomen." De jongemannen luisterden als geslagen. Niemand durfde een woord te spreken. Allan hernam nu op vriendelijker toon: „Maar jongelui, ik wil je niet veroor- deelen; ik wil je helpen. Wilt gij allen beloven, jtiit vervloekte spel voorgoed op te geven? Wat hebt gij te antwoor den?" Niemand had den moed te antwoorden. „Jongelui, een uwer heeft een moe der, die al'les liever van haai' kind zon zien, dan hem aan deze tafel zitten. Zoudt gij allen niet kunnen beloven, dat deze avond de laatste speelavond is geweest?" Dick Rutledge was nu in tranen uit gebarsten. De anderen keken verlegen rond. Eindelijk klonk de zachte stem van een der studenten, die z'n stem scheen terug te hebben: „Dominé Rutledge, 'ik geef u. mjjja woord van eer, dat ik het spelen, zal Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. po -t Losse nummers flM «0.05 Prijs der Adverfentiën 15 regels f 0.50, iedere regel meer lücfc. 3-maal plaatsing wordt 2 maal berekend. Bij abonnement voordeeüge voorwaarden. Familieberichten van 1- 10 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. is een soldaat. Mien heeft mij zijn gesöhie- denis verteld. Het is een Luikenaar die pas vijftien en een half jaar was, toet» de Duitschers de stad Kwamen betegpren. Hij wou als vrijwilliger zijn land dienen. Zijn ouders verzetten zich daartegen. Hj§ verliet het ouderlijk huis. Men weigerde hem iu te lij1 ven. Hij trok de klmlij va» een gesneuvelden soldaat aan, en volgde het befaamde 12e linie. Hjj kon hot ge weer niet hantoeren. Hij leerde het met de andere makkers. Vijftien, maanden, maakte hjj den Veldtocht mede, totdat op zekeren dag een kogel hem in de borat trof. Wilt ge zijn verband afdoen? vraagt de Koningin. Een verpleegster treedt nader; men doet den knaap neer zitten en men ontbloot zijn tengere borat kas; een gapende wonde wordt zicht baar. De arme lijder krimpt van pijn, maar geen zucht ontsnapt aan zijn tril lende lippen, ale hij zijn Koningin de plaats van de verpleegster ziet innemen Zij verwijdert behoedzaam de doortrok ken zwachtels, reinigt de wond en legt het moeilijk verband opnieuw. Hare Maj*-» teit knoopt zelf het hemd toe, laat hetm zacht in zijn bed neer en buigt zich over hem. Met stille ontroering ziet zif den jongen aan, die haar soldaat, haar verdediger, haar ridder geworden is m. haar moederlijke hand glijdt tot op de- wang van den kleinen gewonde en stmAt den lijder zacht en feeder. Korte Oorlogsberichten. Grootvorst Nikolaas Nikolajewitsj is weer in de gratie hij den Tsaar. 1 minera hij bezette Erzeroem. Hij is nu tot eere hetman van de Kozakken van den Kan kas-us benoemd. In Engeland zijn do misdrijven doei kinderen gepleegd, onru tbarend toogenp- men. De „Daily Mail" heeft er een pofe tiere-chter over gesprok*- u; deze vertelde dat het accres .meer da i 50 percent be draagt en dat het meest kinderen van soldaten zijn, die te vt d aan zich zeft! warden overgelaten. D- soldatenvrouw** venvaarloozen 'in tal v. n gevallen hu», huishouding, nu het he -mu den dam.is. Zij drinken en babbelt- lak den hei» len dag en de kinderen Iken dan straat rond, voeren aiie. i kattekwaad! uit en stelen als zij er toe in. de gjafe: genheid zijn. Eigenaardig is dat zij meest al het gestolene "bestedeu om naar bios oopen te gaan. Een Itahaansch blad deelt bijzon jterheden mede over nieuwe Duitse!» pant- serscbepen, die niet kunnen zinken. Op 1 Maart zouden ze in dienst gesteld wor den. Het zijn een soort van dreadnought kruisers met driedubbele pantsering; de t usschenru i m ten zijn opgevuld met een stof, die geen weerstand biedt, waardoor het pantser voor korpedo's en granaten onkwetsbaar is. De gouverneur van Kameroen hoeft door bemiddeling van de Engelsohe auto riteiten gesoiud, wat de reden was van het prijsgeven van de Kolonie, name!ijk Igebreik! aan munitie. In dat telegram deelde tiij nog mede, dat de zieken en gewonden, allen jn veiligheid zijin. Op 4 Februari begonnen de Dnitsche troepen do grens over te trekken naai' Spaanstah gebied. Vliegeraanvallen op Enge land. Twee Duitsche biplanes diedem gisterenmorgen een aanval op Lowestoft; zij wierpen van een groote hoogte 17 bommen en verdwenen dan snel. Önge luiken zijn niet te betreuren. Een Duitsche watervHegmachine wierp bommen in de buurt van het Kénti&cfe. Knockvuurschip. Een ander wierpl Gbonj. opgeven!" Toen durfden er meer en ten slotte; legden allen hun belofte a£. Hartel^Sr, sprak Allan nu: „Ik weet, dat gij het eerlijk meent. En waarschuw anderen tegen dit verde - felijk en onmannelijk dobbelspel!" Rutledge stond op, om heein. te gaai; „Voor ik vertrek, jongelui, laat oitisi tezamen met God spreken". De .predikant knielde neer en allesi volgden zijn voorbeeld. Het was per- plechtige (stilte, waarin een kort, een voudig gebed gehoord werdd. Daarop uitte Rutledge een liartelijk „Goedenavond allen!" en vertrok. Toen hij vertrokken was, duurde Le eenigen tijd, voor er iemand sprak. Tóf eindelijk een der studenten zich tot Dick wendde en zei: „Ddck, je broer mag er wezen, zeg!" „Ja, zoo ken ik hem wel", zei Dick met een mat glimlachje; „maar ik zal toch zooveel mogelijk Allan te vrind hou den. Hjj la in elk geval een kranige kerel, due z'n ma» sftaat". i I t S (Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1