No. 11» Vrijdag 18 Februari 191» 30e Jaargang Stat&n-Generaal Oe OifTOte Oorlog. Binnenland. Gemeenteraad van Goes. Uitgave vau de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAIWiGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. OHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oo-sMrbaan Le Cointre - Goes. i^wkbaar berichten wij de ontvangt van f3 van P. C. te S.; en f'0,50 van H. te R., beide door tusschenkomst van boefcb. Fanoy te 'Middelburgen van f4.50 viinj xfc. v. d. E. te Westicapelle namens de Ciu'. school en enkele bestuursleden dief stcbool aldaar. 'ftrtaal f258,54». Tweede Kamer, Nog niet veel toenadering inzake don eed. Herrie. tie pogingen van toenadering hebben in de, discussie nog niet veel succes. Toch is wen iets gevorderd. Artikel 1 is on- gpwjjjzigd aangenomen. Over artikel 2 en 3 is lang en veel gepraat, getwist, geschreeuwd, en ten slotte door den heer Lohman kalm be toogd, dat artikel 2 kan vervallen. Het betreft n.l. de bepaling dat de belofte of verklaring wordt afgelegd indien de. ..godsdienstige gezindheid" van den te beëedigen pensoon hem het afteggen van den eed verbiedt. Artikel 3 staat de belofte of beves tiging toe, indien de tc beëedigen per soon verklaart „gewichtige gemoedsbe zwaren" tegen den eed te hebben. De heeren Gerhard en v. IdsLnga wil len art. '2 en 3 vereenigen in één arti kel dalt eenvoudig; zegt, dat de daarin genoemden met de belofte kunnen vol staan. Ite heel' Sarise van IJsselt wil van „on overkomelijk bezwaar" gesproken hebben. De heer De Geer en andere (overige) christelijk historischen willen voor de vrijstelling van den eed geëischt hebben, dat van den wegens godsdienstige oj> vattingen bezwaarde diens bezwaren wor den vastegestold bij acte. De heer Rutgers (en de overige an- t.irevoïiitionairefflvragen dit ook, docli de acte behoort te worden opgemaakt door den burgemeester en den kanton rechter. De partijen van links hebben daar te- gen geprotesteerd op grond van wijdloo- pigheid. W el oen zonderling bezwaar nu locii zoovele andere rcchtsq.uaestiies, on der vigeur der wet met vrij wat meer ivijdfoopdgheid. moeten afgedaan worden. De oppositie was vooral van sociaal democratische zijde zeer heftig. Gterhard scherp, Mendels cynisch, Duys als altijd, doch allen namein het vooral op voor de ongeloovigen. Wat die drie letters G. 0- D. een rijundschap kunnen ontketenen bij men- schcii. die toch zeggen niet aan God te aelooven of den God des Bijbels te ver werpen. Deze opmerking mag bij de laag- bij-d«rgron&3che oppositie van sociaal-de mocratische zijde, wel gehoord worden. De heer Lohman, wij zeiden het reeds, pleitte voor intrekking van artikel 2 om dat de eedsdwang nu wordt afgeschaft, en in dit systeem niet meer past biet vorderen van een bewijs, dat men tot een gezindheid behoort, die het eed-zweren verbiedt. Wij vermoeden, dat Kamer en Re geering het. met den afgevaardigde uit Goesop dit punt volkomen eens zullen blijken, wijl immers een speciale uitzon dering voor de Doopsgezinden, nu er een algemeenc voor in de plaats komt, geen zin meer heeft. Wij wil'len niet hebben, merkt de heer Lohman terecht op, af- zonderïjjfce priviligeering van atheïsten, maar evenmin van Doopsgezinden. -cteopl nvsrzicht van den toestand. Misschien interesseert het den lezer, aTXT m den Kaukasus thans vooi de derde maal" in. handen der Rus sen is. Do eerste maal bezetten zij het in 1829 tengevolge van de overwinning van dé Russen onder Paskewitsj in de vlakte van Erzeroem. Bij den vrede van AdrianopeT, in Sep tember van genoemd jaar werd het bol werk tegen Rusland echter aan den Sul tan teruggegeven. In den Rujssisch-Turkscben krijtg van 18771878 werd de stad andermaal' door de Russen bezet, doch bij den vrede ook weer den Turken teruggegeven. Erzeroem, de oud-Armenisohe stad Ka rin, werd door den Byzantijmscben Keizer Anasfesiojs I Versterkt en als vesting Theo- ckssiopoKs genoemd. In het begin der zesde eeuw, aldus lezen we in het Hbl., veni <Je stad door de Perzen genomen, doch door dc Byzantijnen heroverd; in het. einde dier eeuw was do stad opnienw in hand^rï der Perzen, die een groot deel inwoners wegvoerden en naar Hamadan brachten. In 847 veroverden de Arabieren de stad. en hoewel herhaaldelijk met tie Grieken om het Ixw.it der .vesting werd gestreden, bleef zij tot 10-17 iii handen van de Arabieren. Toen de stad Ardzn door de Perzen verwoest werd, vluchtten do inwoners naar Karin, dat sedert Ardzn Rïtm (het Grieksche Arzen) genoemd werd, waaruit de naam Erzeroem ont stond In 1201 viel de stad in handen der Scldsjoeken, in 1247 in die der Mongolen, in 1472 in die der Pcrzein, en in 1522 in Turksche heerschappij, waarin zij se dert is gebleven. Erzeroem is de hoofdstad 'van het Turksche vilajet van dien naam. De stad is uit een strategisch en com mercieel oogpunt zeer belangrijkzij ligt nabij' de bron van den Euphraat op den ziudoostefijken rand van een zeer vruchtbare hoogvlakte, die naar het noor den en zuiden door bergranden beschut is. Het klimaat is er zeer koud. De stad is omgeven door een dubbelen steu nen muur met diepe grachten.; in de citadel is 't verblijf van den pasja. Door 'de ligging aan den groeten handelsweg van Trebisonde naar Tebriz is Erzeroem een stapelplaats van karavanen en is hei een der bfoeiendsite steden van het oosten. Voor de derde maal' is de stad nu Russisch bezit. Met Wan en Erzeroem hebben de Rus sen de twee belangrijkste steden van Ar menië in hun macht. Dit wapensucces wordt, in de bladen der entente 'natuurlijk met veel ophef bo- besproken. Het is immers het eerste belangrijke positieve resultaat, waarop de entente zich sedert het begin van den Russischen te rugtocht uit Galicië in Mei van het vo rige jaar, beroemen kan. De vreugde- dronkenheid is dus wel verklaarbaar. Tot dusver heeft dc entente nog geen andere successen weten tc behalen dan in woorden en nog eens woorden! Het vertrouwen en de hoop1 op de overwin ning blijft, naar telkens en telkens her haald wordt onwrikbaar, maai- de da den, die dat. vertrouwen en die hoop steun zouden kunnen geven, blijven uit. Geen wonder is bet dan ook, dat het soms noodig geacht moet worden, het onderling vertrouwen en de hoop met nieuwe beloften levendig te houden en opnieuw op te wekken, gelijk dezer da gen in een plechtige bijeenkomst te St. Adresse, waarbij vooral België nog eens m'et sthoone beloften, gepaaid is, ge schiedde. Korte Oorlogsberichten. De „Echo de Paris" verneemt uit Saioniki Bij een hevig gevecht tussohen eten Gricksch detachement en een bende Bul- gaarsche komitadjis bij Popolosolo wer den de laatsten met verliezen verslagen. Do Grieksche regeering- nam strenge maatregelen tegen een herhaling van der gelijke strooptochten. De buit van Erzeroem. De Russische „Staatscourant" schat het gar nizoen van Erzeroem op 100.000 man met 467 kanonnen in de vooruitgeschoven forten; 3(4 kanonnen in de centrale for ten en 200 veldkanonnen. Een landing nabij Smyrna. Uit Smyrna wordt vernomen Een bende van 400 to-t 500 Grieken, die door een vijandelijkeja kruiser uit Kasteloriso waren aangevoerd, landde bij de plaats Tschakil aan de Anatolische kust en drong de plaats Enderi binnen, ondersteund door artillerie- en machine- geweervuur van den kruiser, die ook 200 F ranse,he soldaten aan land zette. De ïaatstou namen alles uit de stad weg, wat ze vonden en keerden toen aan boord van den kruiser terug, die zich onmiddel lijk in de richting van Kasteloriso ver wijderde. De Grieksche bende, die als voorholedo diende, plunderde alle huizen van dte» plaats geheel uit, en roofde het vee. Eenige dagen daarna, werd de aan land gegane stójdmacht door ons krachtig ver volgd en gedwongen weer scheep te gaan. De Artemis. Uitslag onderzoek torpedeering.- houding van bet Ned. motorschip onberispelijk- b-boot-commandant handelde verkeerd De Duitscihe regeering betreurt hot ge beurde, vraagt excuus en biedt schade vergoeding aan. Zitting van Donderdagavond 7 uur. Voorzitter de heer J. B de Beaufort, burgemeester. Afwezig de heeren Homier en Risch met kennisgeving. In zijn openingswoord herinnert de voor zitter aan hot oorlogsjaar 1915 met z'n teleurstellingen, aan de buitengewone maatregelen die er genomen moesten wor den, en spreekt de hoop uil, dat 1916 den vrede brengt, dat: alle leden weel de opgewektheid mogen hebben om in dit jaar de belangen der 'gemeente te behartigen, en wenscht hun in hun amb telijk zoowel als huiselijk leven alle goods- toe. (Applaus.) I. Ingekomen stukken: Instructie voor den directeur der Waterleiding Mij. Zuid- Beveland; schrijven van dhr. G. v. d. Hoek, waarbij hij verklaart ontslag te ne men als lid van Me commissie van toe zicht op het L. O. (Op voorstel van den (voorzitter is goedgevonden, dat dhr. v. d. Hoek dank gezegd 'zal worden v ooi- zijn diensten der gemeente bewezen); me- dedeeling van het resultaat van het. on derzoek naar liet gebruik van de veeg- machine in andere gemeenten (de ge meente-bouwmeester becijfert, dat bij 12 uur per week vegen a 18 ct. per uur de kosten voor Goes f 110 per jaar zul len bedragen); verslag toestand L. O. te Goes, waaraan het volgende is ontleend: Op 31 December 1915 was het. aantal leerlingen op openbare school, A. 77 m. en 72 vr., samen 149; school R. 214 m. en 186 vr., samen 400; herhalings- ondervvijs 27 m. en 6 vr., samen 33; bijz. school Wijngaardstraat 123 m. en 100 vr., samen 223; Hervormde school 134 m. en 127 vr., samen 261R.-K. Jongensschool 66 dagscholieren en 23 avondscholieren; R.-K. Parochiale school 32 m. en 119 vr., samen 151bewaar school voor on- en minvermogenden 131, d.i. 18 minder dan in 1914Ger. Bewaar school 66, d.i. 10 minder dan in 1914; Chr. Ev. Bewaarschool 77, d.i. 7 meer dan in 1914; R.-K. bewaarschool 90. d.i. 5 meer dan £n 1914. Verder zijn ingekomenbeslissing van Ged. Staten, waarbij A. A. de Wilde voor den H. 0. in de 58e klasse geplaatst wordt; goedkexxring van Ged. Staten van raadsbesluiten betreffende verpachten ge meentegrond, verkoop olmen, geldleening f 6400, middenstandscredietverlcening en wijziging gem.-begrooting 1915; bericht van aanneming der benoeming als onder wijzer aan de Mule-school van C. M. Roozemond te Wolüaartsdrjkbericht van commissieleden, waarbij zij verklaren hun benoeming aan te nemen; goedkeuring gemeentebegrooting 1916; adres Riven II. do Johg te Wormerveer, waarbij zij aan bieden kosteloos een aantal boekjes over hun cacao en chocolade te zenden ter verspreiding onder de leerlingen der hoog ste klassen van de o. 1. scholen; ver slag der commissie tot wering van school verzuim, waaraan ontleend is, dat vol strekt leerverzuim niet is voorgekomen, dat 60 verzorgers- werden opgeroepen, 33 mondelinge waarschuwingen en 26 waar schuwingen langs anderen weg werden gedaan. Oorzaken armoede, hulp in de huishouding, oppassen kleinere broertjes en zusjes, een enkele maal onverschillig heid. Voor ruim 60 pet. kwam het verzuim voor onder meisjes van 1012 jaar, die vaak behulpzaam zijn in de huishouding. De heer Brants wijst erop, dat het onderwijsverslag beredeneerd behoort te zijn, niet enkel statistisch. Spr. dringt er dus op aan, dat voortaan een bere deneerd verslag opgemaakt wordt, het geen in het belang van het onderwijs zal zijn. Vervolgens bespreekt hij de ver ordening, waar die zoovele meisjes uit den burgerstand van het herhalings- onderwijs uitsluit. Daarvoor moet iets ge; daan, zegt spr.. Een eenvoudige huishoud en industrieschool ware voor haai- de beste oplossing; deze zou evenals de handels- avondcursus door subsidies gesteund kun nen worden. Misschien ook is de meisjes- naaischool in het Weeshuis tot een derge lijke inrichting te maken. Dez© is mis schien toegankelijk voor leerlingen, die andere op de herhalingsschool zouden kun nen komen. "Wellicht zijn .Bi en Wj. ge neigd deze school in een huishoudschool om te zetten. Het verslag der commissie tot wering van schoolverzuim spreekt verder van een R.-K. Meisjesschool, doch bedoelde school -heeft thans ook mannelijke leer lingen. Spr. maakt nog een opmerking over een zin over ongeoorloofd schoolverzuim, n.l. dat bij kennisgeving het schoolverzuim nog niet gewettigd is. In verband met een en ander herinnert spr. aan de instructie Van de hoofden der scholen can aan de ouders kennis te geven, van het school verzuim. De voorzitter zegt uog niet te we ten hoe de naaischool uitgebreid kan wor den. Spr. hoopt in een volgende vergade ring deze zaak te berde te brengen en van advies te kunnen dienen. De onder wijzers zullen intusschen aan de instructie herinnerd worden. Tenslotte is nog ingekomen een klacht van F, J. Egelie te Goes over onbil lijke verdeeling bij inkwartiering en ver zoek tot herstel. De voorzitter deelt in verband met dit laatste mede, dat de ge meente dikwijls veel te veel militairen, mpet inkwartieren, en verzekert, dat de inkwartiering zoo goed en billijk mogelijk plaats 'heeft. Spr. stelt voor de klacht voor kennisgeving aan te nemen, en verklaart de autoriteiten verzocht te hebben de be volking niet meer zoo zwaar te belasten. Do heer Dekker is overtuigd, dat bij de inkwartiering zoo billijk mogelijk gehandeld wordt van de zijde van B. en W.j doch niet ten onrechte wordt ge klaagd over de verdeeling, immers er zijn personen die geen of xveinig inkwartiering gehad hebben. l>it moet liggen aan de te oude inkwartieriugslijst, die dan ook herzien dient te worden. De heer Von Schmidt zegt, dat do lijst gebaseerd is op een oude wet, en dat verder de Inkomstenbelasting als maat staf genomen woidt. Zelfs in de Lang» Kerkstraat kan dit voorkomen. Do heer v. d. Leeuw noemt een on billijk geval van inkwartiering in de Pape gaaistraat. De heer Von Schmidt zegt nog, dat gerekend wordt met den toestand, zooals die was op 1 Januari 1915. De heer v. Dissel meent, dot de inkwartieriugslijst vervalt in het in staat van beleg verkcerend gebied. De voo rzitter zegt, dat de militairen "handhaving eischoin van de oude lijst, omdat er nog geen feitelijke oorlogstoe stand is. 'tls uiterst moeilijk een ge regelde inkwartiering te bevorderen. In antwoord op een vraag van dhr. Dekker zegt de voorzitter, dat bij iedereen in kwartiering heeft plaats gehad. Do klacht wordt voor kennisgeving aan genomen. De voorzitter deelt nog mede, dat van de politie-agenten een verzoek is in gekomen om duurtetoeslag of salarisver- hooging. Dit verzoek wordt in handen van B. en Wj. gesteld ten fine van nader advies. II. Conform het advies der fin. commis sie wordt aan C. Blok 8 mud. ontheffing II. 0. ad f2,17 verleend; aan J. J. M. v. 1 tamme 7 mnd. H. O. ad f28,16yi>. Laatstgenoemde zal nu voor 3 mnd. wor den -aangeslagen naar het inkomen, dat hij bij zijn nieuwe vestiging in de ge meente had. III. Een wijziging in de gemeentebegroo ting wordt z. h. s. goedgekeurd. IV. Af- en overschrijving van posten op de begrooting voor 1915 tot een be drag van f 1157.56 wordt goedgekeurd. V. Het voorstel van B. en W. tot af wijzing van het verzoek van L. Snoep tot. doortrekking veranda lokt discussie uit. Dhr. v. d. Leeuw kan zich niet ver eenigen met B. en W.'s voorstel. Spr. ge looft niet, dat er meer dergelijke verzoe ken zullen komen. Bovendien geldt bet een doortrekking van den gevel, die tot verfraaiing kan bijdragen. Spr. betreurt hel, dat Snoep zoo'n leelijken toon aan slaat. De heer Dekker vindt den toon van bet verzoekschrift allerminst behoorlijk, doch is vóór inwilliging van het verzoek. Spr. erkent indertijd het verzoek mede te hebben afgewezen, maar er is toch reden om het verzoek nu in te willigen. Wat de gemeente-bouwmeester zegt is nu voor bestrijding Vatbaar. Spr. critiseert de opmerkingen van B. en Wi. en van den bouwmeester. Uit geen enkele verordening is iets te "halen, dat afwijzing van het verzoek vordert. Ik heb er bezwaar tegen, zegt spr., dat de Raad den schijn aanneemt, dat het tegenover verzoekers, die uitbreiding hunner zaken beoogen, scrupuleus is. Wanneer iemand zijn zaak wil uitbreiden, moet dat gesteund worden. Dc voorzitter zegt, dat B. en W. de industrie willen bevorderen, doch juist met het oog daarop hebben zij er be zwaar in gehad de straat te versmallen. Na 1911 is er niets gebeurd, dat ons van standpunt kon veranderen. Dhr. P1 a z i e r zegt, dat de veranda thans geen fraai gezicht oplevert, immers ze staat thans slechts Voor een deel van het huis. Ook uit schoonheidsoogpunt is 'tgewenscht ze te verlengen. De heer Fransen van de Putte laakt tem zeerste den toon van het adres, vooral de kritiek op de daden van den bouwmeester, die steeds een objectief oor deel heeft. Spr. zegt, dat er thans geen reden is om anders te oordeeten dan VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. postf 1.80 Losse nummersO.OS Prijs der Adverteniiën 15 regels ƒ0.50,' iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 1—10 regels f 1. iedere regel meer 10 ct. in 1911. Bovendien, het verkeer op de straat is drukker geworden; de stoepen zijn als vluchtheuvels zeer gemakkelijk Daarom is er principieel bezwaar, t*n op het verzoek in te gaan. De heer Dekker zegt, dat requestranf toch niet zoo dikwijls komt en geeft in overweging het verzoek dan lot weder opzegging toe in te willigen. Het voorstel van Bi. en W. wordt met 6 tegen 5 stemmen verworpen. Vóór inwilliging van het verzoek v d. Leeuw, Dekker, Brants, Plazier, van Dis sel om von Schmidt. Erfpacht De Jonge. VI. Bij de behandeling van het ver zoek van den heer N. de Jonge Jz. om Verlenging pachttermijn zegt de heer Brants, dat hij niet met B. en W.'s voorstel meegaat. Spr. wilde hem Wat meer huur doen betalen. Dhr. De Jonge wil iets meer geven. Welke zekerheid heb ben we nu, dat we dit bedrag straks krijgen? Hij had verwacht dat B'. en Wi. zijn aanbod aanvaard hadden. Dhr. Hollmann wil het verzoek niet inwilligen, omdat een antecedent geschept wordt, en conflict met andere pachters uitgelokt, wordt. Spr. vindt het- onzeker wat er later van te maken is, het kan. ook wel veel meer zijn. Voor een speel plaats bij school B zou het terrein zeer goed kunnen dienen, liefst ware er een overdekte speelplaats in te richten. Dhr. Dekker vindt in het gezegd© van dhr. Hollmann veel moois, doch laat deze dan in de volgende vergadering met. een voorstel komen, de gemeente kan in ieder geval den grond tussohen tijds op eischen. We zijn niet gebonden aan den termijn van 7 jaar. Spr. dringt er op aan, dat het verzoek toegestaan wordt, te meer waar De Jonge zoo goede pachtsom aan biedt. De gemeente dient den middenstand te steunen. De voorzitter verklaart, dat 'tniet met een bepaalde bedoeling geschied is dat aan De Jonge niet gevraagd is of hij den grond weer wilde inpachten. R. en W. gunnen 't den man van harte, doch geven er do voorbeur aan den grond, publiek te verpachten, om niet onbillijk te zijn tegenover andere pachters. Dhr. v. d. Leeuw begrijpt niet, waar om De J. niet eerder gevraagd heeft den- grond voor 14 j. te mogen pachten. Dhr. Dekker toont aan, dat De .1. niet om een voordeeltje te behalen 'aan vankelijk gezwegen heeft. De man heeft nu toch een royaal aanbod gedaan! Dbr. Fransen van de Putte legt er den nadruk op, dat 't. verzoek ontijdig was, en zegt dat nu niet toegegeven moet wor den aan een gevoel van vriendelijkheid tegenover De J. Spr. licht het standpunt van B. en W. nader toe. 'Desnoods bet- slissen Ged. Staten. Dhr. Dekker: Dat is Onzin. Spr. komt op tegen het gezegde van weth. F. v. d. P., dat hij door een vriendelijk gevoel geleid zou worden, we worden geleid dopr recht en billijkheid. We zitten hier niet naar onze vriendjes te kijken. We beban delen hier zaken. Als er nog meer men- schen komen met een dergelijk verzoek, dan eischt het algemeen belang, dat ze toegestaan worden. Dhr. Fransen van de Putte zegt, dat hij niet aan persoonlijke bevoorrech ting gedacht heeft. Met 7 tegen 4 stemmen wordt B. en W.'s voorstel aangenomen. VII. In hun voorstel betreffende pensi oenverleening aan den oud-agent van politie M. van Waarde, zeggen B. en W., dat hij als oud brugwachter Vermoedelijk een pensioen krijgt van f 139 's jaars, en stollen zij voor hean 'wegens zijn 24 dienst jaren als politie-agent een (toeslag te ge ven, waarop hij recht had, wanneer liet gem. pensioenfonds nog van toepassing zou geweest zijnna i af trek van hetgeen: reeds door hem uit dat fonds wordt ge noten. Hem komt toe f 187.50; sedert 1 Oct. 1898 heeft hij genoten f 100, -zoo dat hem nu nog een toeslag moet wor den gegeven van f87.50. Bi. en W.'s voorstel wordt z. h. s. goed gekeurd. VIII. B'. en W, stellen voor de volgende belooningen en wijzigingen der pensioens grondslagen van verschillende gemeente ambtenaren goed te beuren: J. L. Koek koek Ï475; S. H. Bonthuis f2850; M. D. Ramondt f550; Herin. v. Riel f1132; J. J. Brusket f780; M. Weststrate £780; A. Verrijzer £660; J. Gelok f686; A. de Koki £572; A. Goeree f686; A. C. de Wit £1050; A. de Dreu £850; J. V. Dalen; £520; A. Veijs f520; J. Geiub Ï520; H Hijman £520; P. Inplijn £520; H. v. Da len £520; J. M. v. d. Velde £300; F. Okké £275; G. S. Kuyper £2,50; Z. de Hond £2,50; A. JtfeQler £2,50; J. Karman £520; J. Maartense £520; C. Ide Lcjoff «620; L Rjrjn (520.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1