en Kachelsmederij, en een Varkenshok, \o. 108 Zaterdag 5 Februari 1010 30e Jaargang irg. n Koe Meid Meid B Koop I N G te huur. (e Trekhond, (alfvaars, a I f k o e arkenshok andknecht Paardenknecht andknecht ardenknecht TimnBsUts, echt of aankomende Arbeider andknecht Qit nummer bestaat uit twee bladen EERSTE BLAD. KruiningenHansweerd. J. K. Ribbens. Watersnood. Stater-Generaal De Groofe Oorlog» O Jesu! Binnenland. ie omstandigheden een id dorp in Zeeland; des een gedeelte als eerste gevestigd blijven, onder letter bureau Goes. KÖQE irige Ponny en Dog kar, Slager, Wolphaartsdijk. rekening, bij W. DE gtekerke. E KÖOB Dostkapelle. Met Mei 1NIER, Serooskerke (W.) E KOOP bij J. A. DE WITTE, es. KOOP ling 16 Maart van haai Vaarzen, 14 maanden PPOOLSE Pz., Seroos- sburg. KOOP bij JACs. MARIJS, E KOOP bruari, bij J. LOUWS, KQOE rdappelen, verbeterde sn, vroege Blauwe en m Klavers te huur. BOSSE, Brigdamme. E KOOR elen bak, bij A. DEKKER., daart of Mei enegen is met paarden 1. POUWER, Arnemuï 1 Maart J. KLOMPE, Nieuw- met Mei snegen is met paarden P. CEVAAL, Boschzicht, icht (landstorm) met Mei IMONSE te Biggekerke nd gevraagd INE, Aannemer te Goes, let Mei K, STOUTJESDUK, dicht met Maart of Mei M. FRANCKE, Brig- gen Mei Wed. F. DE KEIJZER let Mei IESUIJEN, Koudekerke, eeg. let Mei lken kan, bij A. KODDE, Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbure.au te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre Goes. 7)e Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. /-1.50 Losse nummers Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer t. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels f l. iedere regel meer 10 ct. „De Zeeuw" blijft bij de herstemming voor een lid van den gemeenteraad (va cature Wondergem) aanbevelen den candidaat der Anti-Revolutionaire Iües- vereeniging Kiezers, vergeet niet, dat het hier om een zetel gaat, welke sinds vele jaren rechtsch was. Met blijdschap constateeren we, dal we de f 1000 overschreden zijn. Dus reeds meer da.n een mille binnen Aan de lezers, die nog niets gaven, ter beoordeeling of er nu genoeg is! Wie wil nog iets afzonderen? We ontvingen- heden: van 'M. S. te Biezelinge fl; door tus schenkomst van dhr. K. le C. van mej. de B. te Goes f2.50; door tusschenkomst van firma F. P. Dhuij van N. N. te Grijpskerke fl; idem van C. te A. f0.75 idem van N. N. f 1; idem van J. J. te K. f 10idem van de afd. Middelburg van Patrimonium f5; door tusschenkomst van boekh. Fanoy van B. te Nieuw en St. Joosland f2; van een schoolkind. Je. ge naamd, te Heinkenszand 10.50. Totaal met inbegrip van de reeds vroe ger verantwoorde bedragen f 1015.385. Goes, waakt. Vooral aan onze vrienden op Zuid- en Noord-Beveland. en Noord-Beveland het hardst, wordt bij deze toegeroepen dat zij Waakzaam zijn. Voor Kamperland en Kolijnsplaat vree zen wij niet. Daar komt de laatste man op de lijst, daar wordt de laatste man gewonnen voor de actie. Maar hoe zal het te Kortgene gaan? Is daar nu niemand van de onzen dia er zich voor spannen wil, of die des noods aan ons schrijven wil dat wij et heen zullen gaan om met hem deze zaak te beredderen? Laten onze vrienden daar toch den ernst des tijds inzien. De Staten verkiezingen kunnen zulke treurige verrassingen brengen. Nu Treub door zijn eigen geestverwan ten van achter de ministerstafel gedrongen is, kan niemand zeggen of er dit jaar nog niet meer noodig zal zijn dan een Statenverkiezing. En hoe zullen wij dan voor de kiezers durven komen, wanneer niet allen wien het kiesrecht „toekomt" er gebruik van kunnen makenen men ons verwijten zal: gij hebt ons in Februari overgesla gen? En of 'tnoodig is? •De tijd dat Rechts 't in Goes op zijn slofjes af kon, is onherroepelijk voorbij. Zie eens hoe 'tnog in 1907 stond. Toen Werden er uitgebracht 6800 geldige stemmen, en werden reeds bij eerste stem ming gekozenMulder (aftr. a.-r.) mét 4079; Noordijke (aftr. a.-r.) met 3935; Dekker (a.-r.) met 3899, en Wondergem (a.-r.) met 3740. De liberale candidate» Kakebeeke, Fransen v. d. Putte, Welle- man en Tazelaar bleven met 3198, 2877, 2660 en 2501 stemmen in de minder heid; de sociaal-democraten brachten op Ossewaarde 272 stemmen uit. Een mooie meerderheid voor rechts. In 1910 stond 'took nog niet kwaad, doch wij haalden 't slechts bij de her stemming. Er Werden namelijk op 10 Juni Van dat jaar uitgebracht 6900 stemmen, waarvan 3811 op De Jouge en 3766 op1 mr. Lu- casse, welke herkozen waren. Doch onze eandidaten v. Oeveren en Vogelaar kwa men met 3448 en 3409 stemmen in her stemming met de liberalen Kakebeeke (aftr.) en Elenbaas (aftr.) resp. met 3265 en 3083. Bij de herstemming kwam het te staan v. Oeveren 4115, Vogelaar 4062, Kakebeeke 3941 en Elenbaas 3755. De onzen werden derhalve pas bij herstem ming en dan nog slechts met een meer derheid Van honderd a tweehonderd stem men gekozen. En in 1913? Toen Werd het nog slimmer. Wel werden 'toen onze candidaten Dek ker, Mulder en Wondergem met resp. 4580, 4447 en 4493 stemmen van de 8897 herkozen, terwijl de liberalen Bruggeman met 3719, Bominious met 4033, en Wel- leman met 4028 stemmen in de minderheid bleven; doch er werden nog \520 aparte sociaal democratische stemmen op Osse waarde u'itgcbra-cht, terwijl otrs aftredend lid Noordijke met 4345 stemmen nog eens kampen moest tegen den liberaal Elenbaas, die 4046 stemmen bekwam en hem bij de herstemming versloeg met een stemmencijfer 4681 tegen 4539. Bij deze herstemming ging derhalve in nog geen drie jaars tijds een tweede Van de acht Goesche zetels voor ons verloren. En let. hier wel op. Bij de eerste stemming had o.a. met name de heer Mulder slechts t w aa, 1 f stemme n boven de volstrekte meer derheid. Wanneer derhalve de Goesche antire volutionaire, en andere Rechtsche Kies- vereenigingen ditmaal niet alle zeiiflen bij spannen, worden onze aftredende- Staten leden v. Oeveren, Vogelaar en Duvekot niet herkozen en blijft de zetel dien wij in 1910 bij de uittreding van mr. Lu- casse (wegens diens verkiezing ,tot Eersjte- Kamerlid) zoo smadelijk zagen Verloren gaan in liberale handen. Tweede Kamer. Smokkelen en de staat van beleg. Een wet, die niet deugt. Verhoogde vergoedingen. Cijfers om van te rillen. Het vijftal wetsontwerpen tot voortzet ting van den staat van beleg in verschil lende gebieden is gisteren door ons Lager huis aangenomen, echter niet dan na dat de minister harde noten te kraken kreeg. Bij vier van de vijf werd door de Re geering min of meer duidelijk te kennen gegeven, dat 't voornamelijk ging tegen den smokkelhandel. En nu is duidelijk in 't licht gesteld, dat de staat van beleg over dit doel heenstreek; dat die staat van beleg veel meer bevoegdheden schenkt, dan voor bestrijding van den smokkelhandel noodig is'. Velen worden onnoodige moeilijkheden in den weg gelegd, o. a. velen boeren bij het weiden van vee nabij de grens. Daarop is reeds eerder de aandacht gevestigd. Nu is 'teen zeer moeilijk geval voor de regeering. Dit moet aanstonds toegegeven. De heer Bosboom erkent, dat de wet van 1899 niet op deze toestanden bere kend is en hij erkent ook, dat de toepas sing vele bezwaren met zich brengt. Het eenige doel is echter de bestrijding van den smokkelhandel. Dit is ook de reden waarom het ge bied telkens moest worden uitgebreid. De Regeering bad z.i. geen ander middel om dezen strijd te voeren. De Min. erkende verder dat de mili taire autoriteiten de toepassing moesten leeren; nu ze die hebben geleerd, is de toepassing volgens Z.Ex. bij hen niet in slechte handen. Arooral de heer Juten heeft de nadeelen opgesomd. Deze bewij zen weliswaar de onrechtmatigheid van de maatregelen nog niet, doch waai' de minister erkende, dat de wet niin of meer een paskwil is, had hij maatregelen be- hooren te nemen, opdat de samenleving niet al te zeer aan banden gelegd kon worden. Het doel is groot en goed, doch of het middel practisch is, blijft de vraag. Nadat dit vijftal wetsontwerpen aan genomen was, kwam de motie Mend,els in behandeling. Ziehier hoe het ding luidt: De Kamer, van oordeel dat het maximum van de vergoedingsbedragen, bedoeld in art. 84 der Militiewet, artikel löbis der Land- tweerwet, en artikel 9 der Landstormwet, behoort gébracht te worden op twee gulden, zoolang de tegenwoordige om standigheden voortduren, gaat over tot de orde van den dag. Anti-revolutionair, Katholiek en Libe raal kwamen zich er aanstonds vóór ver klaren, al waren niet allen tevreden over het gevolgde systeem, zoodat deze zaak spoedig beslist was. Met aJgemeene stem men werd de motie aangenomen, tot blijd schap ongetwijfeld van vele huismoeders. Doch "t zal ons land centen kosten! De schatting is nu 3.2 nrillioen tegen vroeger 2.3 imillioen per maand. Is 't niet om van te rillen. Beknopt svwziaht van den toestand. Het gevaJ-Appam is een voor de En gelschen zeer moeilijk te slikken pil. Zonder de beteekenis' ervan te over schatten, moet het den Engelschen toch eeer pijnlijk getroffen hebben. Het moet hun trots krenken. Zij waanden zich zoo zeker alle groote wateren schoongeveegd te hebben van vijanden en meenden de veiligheid van de handelsvaart der geallieerden voor goed gewaarborgd En nu komt uit, dat een gewapend vijandelijk schip- heen en weer trok en niet minder dan zes stoomschepen in den grond wist te boren. De 6 -schepen waren mèt hun lading een 17V2 millioen gulden waard. De ge zamenlijke verliezen aan de Engelsche koopvaardij toegebracht, is dus zeer groot Bovendien is het gevolg er van dat de Engelsche verzekeringmaatschappijen wat schuw zijn geworden met het verzeke ren van schepen, die de zone doorvaren waar de Duitsche kaper zich op moei houden. Het. meest geheimzinnige van de ge schiedenis is eigenlijk dat niemand weet wat voor een schip het is, noch waar het vandaan gekomen is en zich een weg naar de groote zee heeft kunnen hanen, Men heeft het schip gehouden voor de „Möwe", een Duitsche koopvaarder van dien naam, die in een hnlpkruiser omge zet zou zijn, doch het is gebleken, dat deze het onmogelijk kan zijn. Zelfs te Berlijn kan men het raadsel achtige geval niet verklaren, weet men niet, welk schip- het is, en men wacht zelf met spanning op opheldering, aange- gezien het tot nu toe geheel onverklaar baar is hoe bet dit onbekende schip ge lukt is in den Atlantisclien Oceaan te komen en ondanks de waakzaamheid der Engelsche schepen, zulken enormen buit te maken. Een particulier Reuter-telegram aan do bladen meldt: „Negen Engelsche onderdanen, die van de „Appam" aan wal zijn gegaan, ver klaren dat het kaperschip „Möwe" be halve met kanonnen, met twee torpedo lanceerbuizen was uitgerust. Allen erken nen goed behandeld te zijn. Wel hebben ze ©enigszins gebrek aan voedsel gele den, doch de prijsbemanning eveneens Pas de twee laatste dagen werd het ge brek aan éten merkbuir. Er hangt nog altijd een geheimzinnig waas om de „Möwe". Er zijn er die meenen dat het een vermomde koopvaar der is; volgens anderen is het een nieuw schip. Het had vier kanonnen op de voorplecht ,twée achter, verstopt achter stalen schotten, die konden worden neer gelaten. Allen, die aan land zijn gekomen zijn vol van het kranigje gevecht, door de Clan Mactavish met haar 6-ponder op de voorplecht tegen de „Möwe" geleverd. Vijftien van haar bemanning zijm gedood, velen gewond, voor ze, na twee inwen dige; ontploffingen, zonk. Het gevecht duur de ruim een half uur. Ten slotte schoten de Duitschers twee torpedo's af, beide troffen doel en de Clan Mactavish kreeg slagzij en verdween weinige oogenblik- ken daarna in de golven". Als het geval zich inderdaad zoo voor gedaan heeft eerst later kunnen we een definitief oordeel vormen zullen de Engelschen niet nalaten de Duitschers van piraterij te beschuldigen. Duitse hland zal echter wel weer een antwoord gereed hebben. Dus, weer een papieren gevecht tus- schen diplomaten en volkenrechtsgeleer den. - i De berichten van de slagvelden zijn nog schaarsch; vandaar wellicht dat zoo veel aandacht geschonken wordt aan de heldendaden van de prijsbemanning der „Appam". Alleen de vliegers bleven in actie, en maakten zich verdienstelijk in den strijd tegen.burgers- Want, niet waar, het eenige resultaat, dat zij bereiken, is het dooden van een aantal „onschuldige burgers, vrouwen en kinderen". Wanneer er na dezen oorlóg nog waar de zal' zijn te hechten aan tractaten over oorlogsrecht, wat men haast zou- gaan betwijfelen, dan zou als één der eerste punten, die daarvoor in aanmerking ko men, wel' zijn te beschouwen het werpen van bommen op- de wijze, zooals dat in dezen oorlóg geschiedt. Aldus schreef de Rotterdammer dezer dagen, en we z(jn 't, er hartelijk mee eens. „Beurtelings maken alle partijen zich er schuldig aan. En wat de onderscheiding tusschen open én versterkte plaatsen aangaat, is wel' gebleken, dat dit practisch niet veel verschil' maakt. Het -eenig effect is, dat gewone burgers, vrouwen en kinderen in grooten getale worden gedood. Strategische doeleinden worden er niet mee bereikt, militaire voordeden niet verkregen. Al wat men bereikt, is het dooden van tal van on schuldige slachtoffers en vernieling van goederen, meest van particulieren. Het treffen van een vooraf bepaald doel schijnt vrjj-wel onmogelijk te zijn. Op deze wijze wordt de oorlog geen ridderlijke strijd meer, na welks afloop men althans voor elkander de achting heeft bewaard, maar een moord- en ver- nielcampagne, die enkel haat en bitter heid achterlaat. Behoudt men de weder- zijdsche achting, dan kan daarop als grondslag ija een paar geslachten het on misbaar vriendschappelijk verkeer weer opbloeien. Zóó wordt het ©en volkerenhaat van alle zijd-en, waarop in afzienbaren tijd haast geen normaal verkeer meer vol gen kan". Oe „Profeet" of „Siener." De correspondent van de „Burger" ver telt nog: Onder die persone, wat nog in die Fort sit, is ook Oom Niklaas van Rensburg, gewoonlik bekend als die „Profeet" of die „Si ener". Hij Ls al amper 'n mythie- se persoonliklieid en daar wordt gesigte van hom vertel en uitgelê, waar hij glad nie voor verantwoordelik is nie. Dit is merlcwaadig, hoeveel mens-e aan hom glo, en die geloof wordt nog versterkt als nou en dan een van sij voorspelling© vér- basend juis uitkom. Al voor die rebellie het ek van opgevoede, skeptiese persone uit die westelite Transvaalverrassend© staaltjies gehoor. Ek het die ou man self tamelijk goed geleer ken. Hij is bij algaar ewe stil, owe sag en vrindelik. Iedereen spreek hij aan als „ou broer", of dit nou 'n bejaarde ou oom is, oi 'n jong kan Van vijf en twintig. Hij is kort en geset van figuur, met 'n bruin baard, met die voorkop en die gesig van 'n vroeg-kristelike kluistenaar en in paar diep, sagte oge van 'n mysti- kus. Hij is 'n eenvoudige ou boer, wat net die Bijbel leesvan 'n innige godsdienstig© oortuiging. Sij „gawe" verblij hom nie; hij beskouw dit eerder als iets wat die hemel hom opgelè het. -Sij „gesigte" droom hij niehulle kom tot hom in die wakendo toestand. Gewoonlik is hulle symbolics, en dikwijls erken liij dat hij self niet akkuraat kan sê wat dit beteken nie. En so kom dit vaak dat sijia" gesigte van mond tot mond gaan, totdat hulle onher kenbaar is. Daaroor kla hij ook baingkeer bitterlik. En na 'n gebeurtenis word dik- wels die volk sij gesigte verdraai en ver ander om bij die gebeurtenis te pas. Korte Oorlogsberichte!?. Ter dood ver oor deeling in België. Bij vonnis van den rechtbank te velde is de gewezen Belgischesol daat 'Paul Lodewijk Mertens, uit Lier, bij Antwerpen, wegens spionage ter dood veroordeeld. Mertens heeft schetsen gé- maakt van door de Duitschers versterkte punten in den sector Lier van de ves ting Antwerpen; vervolgens heeft hij ge poogd deze teekeningén naar Holland te brengen, benevens inlichtingen betreffende verdedigingswerken van een brug, met het doel al deze inlichtingen ter beschik king van den vijand te stellen. Hrj werd gearresteerd op h-et oogenblik dat hij probeerde over de grenzen te komen. De veroordeelde is op 25 Januari 1916 te Hasselt gefusilleerd. De Belgisch-Limburgsche grenzen zijn sedert Donderdagmorgen geheel voor het verkeer gesloten, zoowel voor per sonen als voor voertuigen. Dagelijks gaan wagens, volgeladen met brooden, waar voor consenten gegeven zijn, naar de gren zen en daar worden zé overgeladen om naai' de Belgische -grensgemeenten te wor den vervoerd. Nadat Donderdagmorgen nog enkele wagenladingen over de grens waren gegaan, moest al 'het brood, dat er kwam, weer terug. Meer dan 100,000 kilo. De bakkers, die nu met al dat brood blijven zitten, dat te veel is voor heit dagelijksch verbruik in de gemeente zijn overeen gekomen, om, wanneer de gren zen niet opengesteld worden, het brood tegen goedkooperen prijs in hun winkels te verkoopen. Het-s lot-vanDuino vernield. (Officieel Oos-tenrijksch communiqué). De artilleriegevechten waren aan het front in het kustgebied wederom tamelijk leven dig; ook pp "verscheidene punten in het grensgebied van Carinthië en Tirol was het geschut in actie. Het slot van Duino is door meer dan een treffer van de vij andelijke artillerie gedeeltelijk vernietigd. Voor het bruggehoofd van Tolmino zijn de Italianen teruggetrokken ten gevolge Van den laatsten aanval onzer troepen op de hellingen ten Westen van den Weg CiginSelo. Drama in de Noordzee. Uit Berlijn: Op den 31sten Januari en lsten Februari deed een Duitsche onderzee-boot in de monding van de Theems een bewa pend Engelsch wachtschip en een Bel gisch en drie Engelsche voor bewakings doeleinden dienstdoende stoomtrawlers zinken. Het marine-lucbtscbip J 3.9 teerde van een verkenningstocht niet terug. De inge stelde nasporingen bleven va-achteloos. Het luchtschip werd volgens een m«- dedeeling van het Reuter-bureau van 2 Februari door de le Grimsby thuisbehoo- rende Engelsche stoomtrawler „King Step hen" in de Noordzee drijvend aangetrof fen. De gondels en de romp van liet luchtschip waren gedeeltelijk! onder wa ter. De bemanning bevond zich op het zich boven water bevindende deel. Het luchtschip verzocht om redding, vrat door den Engelschen stoomtrawler weid afgeslagen, onder voorwendsel, dat zijn bemanning zwakker was dan die van het luchtschip. De visschersstoomboot keerde integendeel naar Grimsby terug. De chef van den admiraliteits-stal deelt mede: Twee marineschepen, die naai' het tooneel van do Zeppelinramp gezonden waren, keerden terug, na de om- geiing geheel afgezocht te hebben. Ze deelden mee, dat geen enkel teeken van een luchtschip te zien was, zoodat mea tot de gevolgtrekking komt, dat de Zep pelin gezonken is. Aanval op de Italiaanscthe kust. Het Oostenrijksche vlootkomm-ao- do meldt: Een groep kruisers beschadigde 3 Fe bruari in den morgen door een beschieting aan de ItaliaansChe Oostkust ernstig de stations van Orlona en San Vito, verschei dene magazijnen, een fabriek nabij deze plaatsen, alsmede een drijvende klraan. De kruisers Verwoestten de spoorwegbrug over de Ariello-rivier ten Noorden van Ortona. Na de beschieting van San Vito werden branden waargenomen. De groep kruisers is zonder strijd te ruggekeerd. De „Appam". Uit Newport News wordt gemeld, dat alle Engelséhen gis terenavond laat de „Appam" verlieten, en slechts de Duitschers aan boord bleven. De regeering der ,Ver. Staten besliste ten gunste van de Duitsche bewering, dat het Pruisisch-Amerikaansche verdrag het geVal van de Appam" behoersCht, maar over de uitlegging van de bepalingen van het verdrag moet nog worden beslist. 0 Jesu, vol genaden, wie zal 't, wie zal *t mij raden. hetgene ik zéggen tóoef? 'k En weet Van veel gebeden den zin niet noch de reden, och, help mij, Jesu zoet! Uw vleesc-h, Uw bloed, Uw leven, Uzelven mij gegeven, dat hebt Gij, heel en al 'k En weet nóch wat 't U vveerd is,, nóch wat van mij begeerd is, noch wat ik geven zal. Mijne armoe wil ven-ijken, o Jesu, en niet kijken als naar Uw eigen goed; Uzelven wil ik even aan U, wat kan ik geven, als II, o Jesu zoet! Uw herte zij, en 't mijne, in blijdschap en in pijne, vereenigd, en voortaan. Ach, mochte ik zoo gebonden, en vrij, door U, van zonden, den weg, dien Gij gaat, gaan! GUIDO GEZELLE Mail aangehouden. De mail a. i>. van het 2 Febr. va« New-York te Rotterdam aangekomen s.s. „Medan", is in Engeland aangehouden. Henri Polak z-al om physieke redenen zich niet mfeer bschikbaar stellen als voorzitter van den Alg. Ned. Diamantbewerkersbond. Eerste-Kamerverkiezingen. In dit jaar moeten periodiek aftreden de volgende leden der Eerste Kamer: Friesland: Th. M. Th. van Wélderen Baron Rengers (lib.) Groningen: Jhr. Mr. E. Tjarda. Van Star- kenborgh Stachóuwer (lib.) Drente: Mr. G. W. Baron van dér Feltz (v.d.). Overijsel: J. C. L. van der Lande (r.-k.), Gelderland: A. M. J. E. A. Baron vaa Lamsweerde (r,-k.) en H. Colijn (a.-r.). Utrecht: G. C. D. d'Aumale Baron vaa Hardenbroek van Ilardenbroek (a.-r.) Noord-Holland: J. A. Laan (L), J. Th. Cremer (1.) en Mr. H. L. Drucker (v.-d:.) Zuid-Holland: Dr. J. Woltjer (a.-r.j, Mr. ML S. J, van Waterschoot van der Gracht

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1