Dinsdag 25 Januari 1816 30e Jaargang J. K. Ribbens. Watersnood. Zeeuwsche Stemmen. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. Losse nummers ƒ1.50 0.05 Prijs der Advertentiën: 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. De Anti-Revolutionaire Kiesvereeniging te Kruiningen heeft in de vacature-Won- dergem voor lid van den gemeenteraad candidaat gesteld (stemming Donderdag a.s.) den heer Rihbens. De Zeeuw steunt van "harte deze candidatuur. De heer Rihbens is een prac- tisch man; flink thuis in zaken van han del en nijverheid; en op het gebied van administratie een kracht, die in den Raad van Kruiningen een goed figuur maken het belang der gemeente en der burgerij) ten goede komen zou. Niemand „zal beweren dat een ietwat strenge zorg voor de riohtige regeling der gemeentelijke inkomsten en uitgaven in een gemeentebestuur overtollige weel de is. Die zorg kan veilig worden toever trouwd iaan Ingevolge den bekenden oproep' van de Algemeene Watersnood.-Commissie gaat onze Redactie voort met het inzamelen van gelden ten behoeve van de duizenden noodlijdenden. Gelukkig, we behoeven het geld niet uit de zakken te kloppen. Als men leest hoe groot de ellende is, en eenigg- zins beseft 'wat er geleden wordt, moet men wel vanzelf naar de beurs grijpen. Het eiken dag stijgende totaal-bedrag der bijdragen doet ons zien, dat de Zeeu wen hun dankbaarheid gaarne in daden willen omzetten, endat het op prijs gesteld wordt, da,t onze redactie zich met de inontvangstneming en' doorzending der gelden belast. Wij ontvingen heden van: J. H. C. L. te Goes fó; fam. J. C. de B. W;zn. te Goes f2.50; kwed. V. R. te Goes f 2N. N. te Geersdijk f2.50; M. M. te Colijnsplaat f2.50; A. R. Dzn. te Wolfaartsdijk f 1Dingeman en Kaatje te Axel fl; W, Pb. te Schore fl; F. T. te Kampen f 1.50; B. W. te Goes fl; C. W. te Goes fl; L. P. te Vlissingen f2.50; M. Q. te Goes f2.50; Wj. S. te Goes f 1door tussclienkomst van boeikh. Fonoy te Midd. van W, te K. f2.50; idem van J. T. te M. f 1.50door tusscben- komst van firma F. P. Dhuij te Midd. van fam. W,. f3.50; van H. te M. fl.50. fam. v. d. G. te 'sHeer Arendskerke f5; J. L. te S. f2; uit de spaarpotten van C, 0. en K. O. te Nieuwdorp f2; J. O. te Nieuwdorp fl; J. B. te Goes f 10; A„ W. te W. f20. Totaal met inbegrip van de reeds vroe ger verantwoorde bedragen f450.10. Zorgt voor onze soldaten. De besturen onzer Kies vereen igingeri hebben te zorgen dat de namen van alle 25-jarigen of van hen die vóór 16 Mei 25 jaar oud zullen zijn op de Kiezerslijst komen. Tevens hebben zij zorg te dragen dat de langs dezen weg in het kiezerscorps opge nomen geestverwanten lid worden van de kiesvereeniging en voorbereid worden om de actie voor de belangrijke Statenver kiezingen mee te voeren. Inzonderheid vestigen wij hunne aan dacht op onze soldaten, op al diegenen Welke, van onze richting zijnde, op ,'toogenblik niet kunnen stemmen, omdat zij gemobiliseerd zijn. Men wete nu dat landweer- en land stormmannen mogen stemmen. Alleen de miliciens zijn tijdens de mobilisatie ge schorst. Doch, wanneer nu deze menschen in den loop des vorigen jaars tot de landweer zijn overgegaan, of dit jaar vóór de Juni-verkiezingen landweermannen worden, mogen zij ook weer hetzij voor 't eerst of bij vernieuwing1, mede stemmen.' Daarom zorgt vooral dat allen die nog tot de militie behooren, op de Kiezers lijst komen. Want ook zij, wanneer zij weer burger worden of naar de landweer overgaan, zijn dezen zomer toch weer kiezer. ft Comedie. Het optieden van een viertal dominee's van De Blijde Wereld, het blad der sociaal-democratische moderne predikan ten en hun aanhang, hebben dezer dagen voor de rechtbank te Leeuwarden een soort comedie vertoont, welke meer dan eenig ander conflict de noodzakelijkheid van spoedige behandeling van het be kende Eedswetteke heeft uitgeroepen. Men kent de geschiedenis. Eenige moderne dominee's, meerendeels steunpilaren der S. D. A. P. in het Noor den des lands, hadden een manifest in 't licht gegeven, onder den naam het ma- nifest-Andriessen (als zijnde deze Rijks ambtenaar de eerste onderteekenaar), be kend,. wiaaEÜi zij onge soldaten tot dienst weigering trachten te verlokken. Hiervoor zijn zij voor den rechter getrokken en hebben zij straffen tegen zich hooren eischen. Het .akelige in deze quaestie was dat zij trachtten te doen gelooven dat zij in dit fatale manifest niet hadden opgeruid, doch slechts het Evangelie hadden verkondigd, door aan onze goede jongens voor te houden „slechts de stem v,an het gewe ten te volgen". Dit pogen om a,an den strafrechter te ontkomen, heeft natuurlijk schipbreuk ge leden. Het maakt echter de houding van deze witgedaste aspiranten naar een mar telaarskroon er nog le misselijker om. Al poneerden zij met een „Gode meer gehoorzamen dan den menschen", en (lacht niet!) „liet bloed der martelareii| is het zaad "der Kerk", toch draaiden zij zoo lang mogelijk om de hen drei gende gevangenis heen, en hielden zij het veege lijf zoo lang mogelijk vast om te beletten dat het ook maar een drup pel nwtelaarsbloed zou verliezen. Het akeligst evenwel brachten zij het er af, toen zij in elkanders strafzaak als getuigen den eed zouden afleggen. Het begon met dominee Bahler. Deze weigerde den eed wijl hij zei hij met de militairistische Hervormde Kerk gebroken had. Nu, dat kon er mee door! Hij behoort tot geen kerkgenootschap, hem kon men derhalve met het noodwetteke van mi nister Ort vóór zich, veilig loopen laten. Maar de weigering bleek ook zijn collega's, die nog tot die „militairiisiti- sche" kerk behooren, te hebben aangegre pen. Ds. Boers, Ds. de Baan, 'Ds. Seven- stern hadden op eenmaal ook gemoeds bezwaren. Natuurlijk toonde de rechter hun aan waar dit op uitdraaien moest. Gevolg was dan ook dat beide eerstge- noemden onder protest den getuigeneed aflegden. Ds. Sevenstern evenwel sputterde nog tegen. Weigerde, ééns, tweemaal, deinsde zelfs voor de .bedreiging, met gijzeling niet terug; liet .zelfs de rechtbank in raadkamer gaan, en weerstond haar zelfs nog na de laatste waarschuwing. Alleen toen het meenens bleek en hij in arrest zou moeten, verklaarde hij dat liij dan den eed maar afleggen zou. Als dit nu geen misselijke vertooning! is, wat is het dan? Men leert er uit dat er haast gemaakt moet worden met het eedswetje, en dat getracht moet worden, hier bij amende ment 'in vastgelegd te krijgen dat van den eed zal worden vrijgesteld alwie niet tot eenige kerk of kerkgenootschap be hoort. Zoodat dan verplicht worden tot den eed allen die lid zijn van eenige kerk, dat zijn dan ook de dominee's van D e B1 ij d e Wereld. Gelijk men weet, stelt het eedswottekie precies andersom voor. Dat wil een ieder vrijlaten. Doch hieraan kan geen Christen in een Christenland zijn #egel hechten. Niet de wet moet zich naar de menschen richten, maar de menschen moeten zich onderwerpen aan de wet. Ook de moderne predikanten 1 Hooger Briefport. De minister van „waterstaat heeft een wetsontwerp aan de Volksvertegenwoor diging aangeboden tot wijziging van „de wet tot regeling der brievenposterijl," en van „de wet betreffende den postpakket tendienst." De bedoeling is om uit de postwet enz. een anderhalf miljoen 's jaars jneer te' slaan, wegens den nood der schatkist, en ook met 'toog op de noodzakelijke verbeteringen in den dienst bij post en telegrafie, en verbooging van traktemen ten. De herziening betreft: 1. het port der brieven van hooger gewicht dan 100 gram; 2. d;e briefkaarten; 3. het port dei- drukwerken van hooger gewicht dan 5o0 gram; 4. het recht verschuldigd voor de invordering van gelden op quitantiën; 5. het port der postpakketten; 6. den prijs der adreskaarten en douane verklaringen; 7. het telegramtarief; 8. het telefoon-tarief. En hoe zal 't hiermee gaan? De gunstige bepaling van verlaagd port Voor brieven Van hooger gewicht wordt ingetrokken, Het wordt: brieven tot 20 gram blijlven 5 en 3 cent, van 20 tot 100 gram wordt 10 en 6 cent; Voor elke 100 gram .„(of minder dan 100 gram) mieer 5 en 3 cent meer. De briefkaarten 'in locaal verkeer wor den een halve oent duurder; voor binnen- landsch verkeer wordt de port van 2x/2 op 3 cent gebracht, de formulieren zijta dan vïjj. Wie derhalve gewoon is met eigen for muleren tg vverkien, en daar een postzegel Van 21/2 cent op te plakken, moet voortaan een postzegel van 3 cent er op doen. Wat betreft de drukwerken wordt de tariefverlaging voor de hoogere gewich ten afgeschaft. Het wordt nu 1 cent per 50 gram of gedeelte van 50 gram. Het tarief Voor het invorderen van qui- tanties wordt voor bedragen boven f25 (ongeveer 10 pot. van het totaal-aantal) gebracht op 10 cent. Voor de tweede aanbieding (Wordt een recht van 5 cent geheven. Bij; de uitbetaling, i,s, bovendien wegens het bedrag, ingevorderd door eenzelfde postkantoor, bet reöht verschuldigd, dat is vastgesteld voor een postwissel van ge lijk bedrag. (Thansi wordt het recht be rekend naar het totaal ingevorderd op borderel, ongeacht hoeveel kantoren bij de inning der quitantiën van dit borde rel zijn. betrokken geweest.) Het tarief voor postpakketten wordt 20 cent voor 1 K.G.; 25 cent voor 1 tot 3 K.G.; 30 cent voor 3 tot 5 K-G. Voor dringende telegrammen zal dit maal het gewone tarief worden betaald, binnenlandsche telegrammen en interlocaal telefoongesprekken worden 5 cent duur der. Het gaat heelemaal tegen den tijdgeest en den eisch van het verkeer in om ■port- en telegramtarieven te verhoogen. Eer ware verlagen gewens'cht. Immers bij iedere verlaging werd de opbrengst van post en telegrafie hooger. Denk aan de couranten. Daarom is T wetsvoorstel naar onze meening: zeer on-populair. Maar wat zal men er aan doen! Alles is, wordt, blijft duurder, waarom dan ook dit niet! Eén vraag nog zij ons1 in dit verband, toegestaan? Waarom schaft de wetgever denZon dagsdienst bij post en telegraaf niet af, met dien verstande dat voor extra-bestel ling en Zondagsbestelling een zeer zwaar port b.V. minstens f0.25 extra wordt opgelegd? Allicht kon dan een der voorgestelde verhoogingen vervallen. Een spotter. Wanneer de Heere met Zijn oordeelen op de aarde is; loeren de volken gerech tigheid. Wij hopen dat dit ook in onze dagen zal gezien worden. Immers slechts in den weg van algemeene en algeheele veroot moediging mag gehoopt dat de Heere Zijne slaande hand over de volken en over ons land zal terugtrekken. Dit zeggen wiji op grond van de Schrift. En diezelfde Schrift waarschuwt ons ook dat in het laatste der dagen oorlogen en geruchten van oorlogen, en aardbevingen op verscheidene plaatsen elkander zullen alWisselen. Maar ook voorspelt zij ons ,dat jn het laatste der dagen spotters gullen opstaan. Eén zoo'n spotter nu is de schrijver Van de rubriek' „Oproerige krabbels" in Het Volk. Men zegt dat het een volks vertegenwoordiger is. Wiji hopen voor de eer cler volksvertegenwoordiging dat gulks niet het geval is. Die krabbelaar schrijft in het jongste nummer van bovengenoemd lijfblad der St. D. A. P. een schuimig stükske naar aanleiding van een driestar in Dre Stan daard in verband met de berichten over weer een drietal aardbevingen die de men- sdhen de vorige week hebben verschrikt. Men weet dat dr. Kuyper, die over het vraagstuk der Voleinding veel en diep heeft doorgedacht, tusschen de rampspoe den van onzen tijd en het herstel van. alle dingen verband zoekt, zonder echter, natuurlijk, pe willen beweren, dat het eindgericht nu haast komen zal. Immers bij den Heere zijn duizend jaren als één dag en één dag als duizend jaren. Toch hooren 'duizenden met instemming naar dr. K.'s waarschuwing; om toch op de teekenen der tijden ie letten. En wat schrijft nu de jman in Het Volk hiertegen Na een hatelijkheid aan bet adres, van dr. K. als, zou deze azen op een nieuw ministerschap, laat de schrijver volgen: En Verdomd! o, pardon, Sijmen, 'vermoór me luet, ik zal het nóóit meer peggen hij hééft er weer drie, de ouë gladjanus! Zie de Driestar van 20 Januari, aie met dezen juichkreet der innigste zelfbevrediging aanvangt „Nauwelijks zijn we het nieuwe jaar in, pï weer komen van drie kanten, tegelijk berichten van vulkanische sto ringen." Het mot je toch maar mééloopen op je ouën 'dag, juffrouw Jansen. Eén in Azië, 8700 Kilometer van den Taunus. Méns1, méns:En dan een yUlJtanisphe werking van den Vesuvius, en twee dagen later een nieuw© explosie, en de derde krater sprong open. Wat zeit u me daarvan, Broeder JCrelis?En tot overmaat van geluk op 16 Januari in West-Bromwich wéér een beving dei- aarde. Halleluja! En bekeer je, zondige bende Schrijf vrij nog vijftig opstandige bro chures,, gijl, Theodoor, met uw vier Satanische satellieten. En de man met "a© Geuzenkop kan daartegen gerust zijn mond houden. Want al zijit gij rein als de slangen en vlug als de duiven Hij, de oude wereldzeeër, Iaat ale aarde golven en de vloer dansen vlak voor je verbleekten heus, en héél Israël valt neer, en belijdt van eeuwigheid tot za ligheid, dat de Heere leeft en dat Abra ham zijn profeet isi. Tergeet trouwens, den watersnood niet, die mede een symptoom Is ÉLI- Wat 'n taal! Wij zijn niet gewoon Van 'dergelijlkle glossen notitie te nemen. Er sfaat nu eenmaal in het Boek' der Openbaringen (openbaringen van. Jezus Christus aan Jo hannes), hetzelfde boek dat de verschillen de teekenen die het naderend Wereldge richt aankondigen, beschrijft: deze woor den: „Wie vuil is, dat hij nog vuil worde." Toch meenden wij nu eens niet te mogen zwijgen, want zoo liep het nimmer nog de spuigaten uit. Daarbij wete men dat deze zelfde spottende menschen voort gaan met den luyden ,wijs te maken dat godsdienst en socialisme elkander best verstaan, ja dat het socialisme zelf reli gieus is. Over eeu paar maanden zullen ook de ^ocaaal-democratisohe woordvoer ders, der liberalen trouwe bondsbroeders, het, ook in onze provincie, den kiezers- weer komen wijsmaken, onder de leus: stemt links! Dat ziji zich schamen! En dat onze menschen oppassen! LXVII. Met zeer veel belangstelling heb ik ken nis genomen van wat „De Zeeuw;" de zer dagen schreef over vrouwenkiesrecht met blijdschap heb- ik de stille, echt vrouw elijke pntie tegen dat „recht" be groet en met voldoening heb ik verno men, dat op het request tot niet-invoe ring van vrouwenkiesrecht reeds druk ge- teekend is. 't Geldt hier een teedere zaak, die ver standig aangevat dient te worden. De de gelijke, huiselijke Hollandse,he vrouw, die geen kiesrecht begeert, die reeds bij in- tuitie voelt, dat de vrouw zich hiermede op een verkeerd pad begeeft, zou de actie van de Hollands,che kiesrechtdames met een schouderophalen kunnen voorbijgaan, ware het niet, dat van die zijde de indruk gewekt wordt, dat van eenige oppositie in den lande schier geen sprake z,ou zijn, dat alle Hoilandsche vrouwen naar invoering van vrouwenkiesrecht haken. Dit nu is allerminst waarheid. Ik geloof niet, dat een enquête in staat zou zijn de juiste verhoudingen weer te geven, omdat er altijd vrouwen zijn, die uit onkunde zouden weigeren haar band- teekening te geven, ofschoon ze naar haar beginsel of op grond van haar opvoeding tot de tegenstanders van het vrouwen kiesrecht gerekend moeten worden. Dit heeft men zelfs ervaren, toen de zer dagen in Goes de lijsten werden ge presenteerd. Meermalen bleek, dat vrouwen, die van de Christelijke roeping barer secte over tuigd waren, toch niet genegen waren het protest tegen invoering van vrouwenkies recht te teekenen. inderdaad verbluffende onverschilligheid. Anderen waren zoo schuw voor eenige politieke daad, dat ze zich ervan afmaakten met een: „Ik doe niet aan politiek". 1 Ik wil dus maar zeggen, dat een on derzoek niet eens de voor de tegenstanders meest gunstige cijfers tot uitkomst zou hebben. Positieve voorstanders van vrou wenkiesrecht zijn er maar weinige, en men moet ze niet in onze kringen zoeken. Meneer Snijders in .Middelburg schijnt in „dit opzicht nog al wat te verwachten van de Christelijke partijen. In een onlangs aldaar gehouden vergadering heeft hij zich althans heel wat moeite getroost, om een stukje in „De Zeeuw" te trachten te neu traliseeren. Hij was op weg naar een ver gadering van de afdeeiing Middelburg van de Ver. voor Vrouwenkiesrecht, to-en hem een ex. van „De Zeeuw" in handen gefut seld werd. Dat trof goed, want nu kon hij zijn gehoor allicht een half uurtje langer aan den praat houden en nog een paar holle phrasen op; den koopj toe geven. Als de redactie, wier gastvrijheid opder- geteekende geniet, het noodig oordeelt dhr. Snijders aan den tand te voelen, aan de hand van een beknopt verslag, wal ik echter niet vermoed, dan zal ze dit met nalaten. Ik zal dus niet alle beweringen van dezen propagandist aan een nadere beschouwing en kritiek onderwerpen. Al leen zou ik over die Christelijke roeping, welke volgens den beer Sn. de politieke actie der vrouw niet uitsluit, doch welke m.i. heel wat anders vraagt, nog wel een enkel woord willen zeggen. Moge het de stille actie der echt-vrouwë- lijke opposanten ten goede komen. Als de liberalen aan de vrouw het kiesrecht willen geven, handelen zij naar den eisch van hun beginsel, dat een staat niet langs organischen weg is ontstaan, maar slechts een verzameling .van indivi duen, onafhankelijk van elkander levende personen is. Als men eenmaal op dit standpunt staat, moet men de vrouw even- Veel recht toekennen als den man. Na tuurlijk! Immers, dan kent men noch on derscheid van .wezen, noch onderscheid van roeping. Man en vrouw hebben dan een gelijke (tmak, en mitsdien dezelfde rechten. 1 Doch de lezers gevoelen, dat dezle on zin nauwelijks waard is weersproken te worden. Of heeft niet de Schepper aller dingen natuur en wïezen van de vrouw anders aangelegd dan bij den man? Er is "lichamelijk en er is geestelijk verschil. Er zijn wel velerlei factoren, die getracht hebben deze verschillen lang zamerhand weg te doezelen, en inderdaad zijn de uiterlijke verschillen wel eens heel gering, als men den verwijfden man naast de miannen-naapende vrouw ziet, doch tevergeefs tracht men alle verschil inder daad op te heffen. En zou men nu mogen beweren, dat man en vrouw dezelfde taak hebben. Im mers neen! Reeds de mate der lichaams krachten zegt ons, dat de vrouw op an der werk is aangelegd als de man. Ja, alle lichamelijke en geestelijke eigenschap pen der vrouw wijzen er op, dat haar taak in het gezin is. Daarin kan z,ij haar balenten ontwikkelen, en alleen daarin zul len haar bijzondere gaven tot haar recht komen. Terecht ,wees dr. Kuyper er in zijn „Eerepositie der vrouw" op, dat de vrouw niet slechts hulpe zal zijn, maar dat zij is middenpunt van het huwelijksleven, dat ook in Israël de vrouw steeds in harmonie met haar talent en taak bleef ,en tenslotte waarop het niet minder aankomt dat ook de Christus zich in zeer beslisten zin over de positie van man en vrouw heeft uitgelaten. God heeft man en vrouw geschapen, als tweeërlei soort mensch, en 'in Zijn Woord heeft Hij menigerlei uitspraak neer gelegd, waarin pp het verschil in wezen en op de verschillende roeping van man en vrouw wordt gewezen. De eere der vrouw ligt aan den bin nenkant der menschelijke samenleving en elke Christelijke vrouw begeert aan dien kant haar eere te zoeken. Daarom is het mij niet duidelijk, hoe de voorstanders van vrouwenkiesrecht nog iets verwachten voor hun actie uit Chr. kringen. Of geeft de uitspraak van 'n en kele exentrieke hun grond voor hoop volle verwachtingen? Dan konden 'ze wel eens spoedig ont goocheld worden. Want heusch, ons volkje is veel te huiselijk, naar den aard te zeer het wiare gezinsleven .minnende en het individualistische standpunt verwerpende, dat dat onze vrouwen het huis er aan zouden geven. Wie zijn vrouw .liefheeft, laat haar 'thuis (niet „thuis")! En een Christenvrouw zal en kan niet meer verlangen, dan dat men haar bet huis late. Een oud versje zegt: Gaat van huis nooit beiden, 'tHuis is, vrouw, uw rijk; Dat in 't zorgvol leiden, Daar uw liefde blijk'. Is pien het in onze kringen hiermede niet roerend eens? De eerste regel behoeft natuurlijk niet al te letterlijk opgevalt Daarom, vrouwen en meisjes, bedankt voor vrouwenkiesrecht. E,n wil men met alle geweld u aan uw huis ontrukken, ■zij het slechts om een paar maal ia 'tjaar naar de stembus pp te gaan, toont dan nu door uw handteekening te plaat- gen op het u bekende protest, dat u uw roeping verstaat en dat uw verlangen j allerminst naar vrouwenkiesrecht uitgaat. Verraadt geen onkunde of onverschil ligheid door met een schouder- of neus- ophalen de stille actie voor u te laten voorbijgaan. KEES VAN DER MEER.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1