Donderdag 30 Januari 1016 30e Jaargang No. 94 Binnenland. De Qroote 0@ri©g. FEUILLETON. Bijgeloof in dsn Oorlog. Watersnood. zijn minst een voet naar rechts was af gewaaid. Maar net toen hij schoot, had naast den eersten Turk een tweede het hoofd hoven de borstwering gestoken. Die tweede man kreeg den kogel midden in het gelaat. „Zeg es generaal" zei Sing, „het spijt me geweldig voor dien ai-men Turk. Ik wou hern in het geheel niet raken, dien anderen wou ik hebben. Ik denk dat ik hem maar niet zal meereke nen". Een onthulling. Henri Bail by kondigt een belangrijke Onthulling aan in het „Journal" en staat in voor de volstrekte betrouwbaarheid van het bericht. Op het eind van September, zegt hij, zond prins Alexander van Servië een particulier telegram aan koning Con- stantijn, waarin hij1 vroeg of hij op Grie kenland en het Grieksche leger kon reke nen in verband met het gesloten verbond. Koning Constantija zond een particulier telegram terug, waarin hij antwoordde, dat Servië'® eenig belang was, vrede te sluiten met Duitschland en Oostenrijk!. Duitschland, zeide hij', koesterde jegens Servië geen vijandschap, en wenschto al leen vrijen (doortocht. De koning! "bood zich als1 bemiddelaar aan en beloofde, dat Duitschland Oostenrijk zou beduiden een deel van Dalmatië aan Servië af te Staan. Terzelfder tijd zond "de premier Zaimis èen officieel telegram, waarin hij zeide, dat de tijden te verward waren om ©en categorisch antwoord te geven, maar dat Servië immer rekenen kon op den steun van Griekenland en diens trouw aan het tractaat. Korte Oorlogsberichten. Woorden van koning Peter. In de „Petit Parisden" vertelt Paul du Boechet Van een ontmoeting met den ouden koning van Servië. Hij trok dap per voort over de bergpaden, steunende op een korten stok. Over zijn laarzen had hij een paar rood-ön-zWarto boeresokken te'gten bet uitglijden. Nu en clan moest zijn adjudant of teen bediende hem over een moeilijke plek trekken. „Eerst zeiden ze tegen ons," zei de koning: „Wacht nog maar een week op ons"; toen: „Wacht veertien dagen!''; toen: Wacht drie Weken!" Maar ten slotte kwam er niemand." „Zij" moeten nog komen. Een o o r lo g, s-u i t v i n d i n g. Ze kere George Lynck, oorlogs-correspondent, heeft een uitvinding gedaan, die van groot belang kan worden bij de moderne oor logsvoering. Door wol op eene bepaalde wijze to behandelen, maakt hij die ondoordring baar voor scherpe voorwerpen en met een handschoen, uit dit materiaal vervaar digd, kan men oijgestraft prikkeldraad aanvatten. De uitvinder heeft een soort deken vervaardigd; worden zulke dekens, aan elkander verbonden en over een prik keldraadversperring gelegd, dan kunnen de mannen daar overheen kruipen, zonder zich aan de prikkels te wonden. 1914 en 1915. De totaal-ontvangsten be droegen in Dec. van 1915 f 19,186,477.64 tegen 18,344,372.23 in 1914, zijnde thans £842,i05.41 meer. Het totaalcijfer voor 1915 is f 169,613,612.72 tegen f 174,341,299.93 in 1914, of thans f4,727,686.21 minder. De directe belas tingen brachten dit jaar in December meer op dfcm het vorig jaar, ook de invoer rechten, maar de accijnzen waren totaal minder evenals de loodsgelden. Vergelijkt men de totaalcijfers van 1915' en 1914, dan blijkt dat van de hoofd groepen alleen de directe belastingen en de'invoerrechten meer opbrachten en wat nog de verschillende directe belastingen' op zichzelf betreft, alleen de vermogensbe lasting vertoont daling van ongeveer 4V/3 millioen. Aan opcenten voor het leeningsfoinds in 1915 is f 17.687.429.455 ontvangen. Landweer 1910. Het N. v. d. D meldt, dat de Quids te' landweer-lichting, die van 1910, over 10 dagen naar hui® wordt gezonden. Nader wordt gemeld: De dienstplichtigen der landweerlich ting 1910, het kader inbegrepen, zullen op 28 Januari a.s. in het genot van vooir- loopig klein verlof worden gesteld. Al hetgeen "ten aanzien van het met verlof gaan der landweerlichting 1909 was be paald, is ook van kracht voor de thans met verlof te zenden lichting. Geen bui itenfandsche hulp. Onze Regeering neemt het standpunt in dat, waar in de oorlogvoerende laar den zoovele en ernstige mooden aanspraak hebben op de openbare offervaardighei», Nederland, hoewel diep- waardeerende de hartelijke gevoelens die bjji gelegenheid van de jongste overstroomingen uit den vreemde tot ons zijn gekomen, geen stof fel'ijfca hulpi zou mogen aanvaarden uit inzamelingen, die in bedoelde landen tot leniging van den nood mochten worden voorgenomen. Ook met verlof. Op 28 Januari e.k. zullen eveneens met voorloopig klein verlof worden ge zonden 'de dienstplichtigen der militie lichting 1906 van het korps pantserfort- artillerie met inbegrip van het tot die lichting behoorend kader, alsmede van het korps torpedisten, echter met uitzondering van het militie-kader. Maatregelen wor den genomen, ten einde ook zoo spoedig mogelijk het militie-kader der torpedisten in het genot van verlof te doen deelen. De Ford-expeditie. Gisteren 12 u. 15 min. vertrokken van het Hollands'che Spoorstation over Am sterdam en Bentheim de leden der Zweed- sche, Noorsche on Deensohe Delegaties der Ford-expeditie naar hu|n vaderland. Verschillende Amerikaanse!» en Neder- landsche vrienden o. a. deden hen uitge leide. Door eenige Amerikaanschlel en Neder- l'andsche vrienden werden den Scandi- navischen dames bloemen aangeboden en voorts een groote mand vruchten al!s een verfrisschende versnapering op de lange reis. Uitgave van de Haaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LA-54'GE VORST STRAAT 219. Bureau te Middelburg: FïRfiflA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterfoaain Le Cointre - Goes. Leest de berichten uit de door den storm en den watervloed geteisterde stre ken, 'en ge beseft, hoeveel leed en el lende er over een groot deel van Hol land's bevolking gekomen is. Rekenen wij ons het niet tot een eer© hier de helpende hand te bieden? De redactie heeft gelukkig niet te kla gen. Weliswaar heeft ze geen getallen te boeken als een onzer groote dagbladen, dat reeds bijna 3 ton verzamelde, doch dat behoef! ook niet. We kregen toch zoo veel binnen, dat we reeds een belangrijk bedrag per postwissel konden overmaken, ter leniging van den nood. Heden ontving de redactie: Van P. W. te Kloetinge ft; van J. Pb. te Oostdijk fl; van dames B. te Goas f3.50; van J. R. te Kamperland f2.50; van N. N. te Nieuwdorp fl; van v. d. V. te Bergen op Zoom f2.50; van v. 3. E. te W, fl; van P. C. te Serooskerk© f5: va,n .T. J. 0, te Goes f2; van J. M. v. L. te Goes f5; van •I. J. de J. Jz. te Goes f5; fam. de B. te „Goes f2.50;. X. te? fl; van J. de V. te WMbelminadorp f3; van N. N. te 0.- Souburg fl; van P. G. te? fl; van A. S. te Biezelinge fl.25; van J. M. te Klioétinge f2.50; van Q. te Westkapedle f25; van .1. de V. (Walcheren) fl. Totaal, met inbegrip van de reeds vroe ger verantwoorde bedragen, f 103.75. Sthicrmonnikoog. De redactie kan weer met dankbaar heid molding maken van enkele inge komen giften voor de Christelijke School in bovengenoemde plaats. Vote lezers, die iets voor de noodlijden den rondom de Zuiderzee afzonderden, toonden ook de actie der voorstanders van Chr, Onderwijs op Schiermonnikoog, een goed hart toe te dragen. Voorwaar, dit stemt dankbaar. We ontvingen vandaag: Van J. Ph. te Oostdijk fl; van P. C. te Sorooskerke fl; van A. S. te Bieze linge fl.25: van K. X. f2.50. Totaal' f 12.75. B-akaopt overzicht van den toestand. Slaan wc eerst het oog op den Balkan, waar nog altijd een geheimzinnige politiek gevolgd wordt, zoodat men zich telkens, weer afvraagd, wat het einde van het spel zal zijn.. Dat do begrippen van eerlijkheid en openhartigheid in de politiek geheel ver waterd zijn., moge blijken uit de uitlatin gen va.n den Griekschcn premier Skoe- loodis. Deze baas verzekerde niet meer of min der dan dat de tegenwoordige staatkunde van Griekenland volmaakt oprecht (Sic) was en neerkomt op het handhaven van de .onzijdigheid tegenover beide groepen van oorlogvoerenden. In haar verregaande verblindheid nu meent de Grieksche regeering, dat dit do beste weg is, dien zij kan bewandelen. Zij wil onzijdig blijven en het leger ongerept houden. Het laatste is haar tot öt. Ludwig Staby vertelt in „Uber Land und Meer" het een en ander over de bjjgeiooiige gebruiken, die sinds oude tijden in zwang zijn, om verwonding te voorkomen. Het voornaamste nemen we -er van. over: In geen enkelen tijd gaan de zaken van waarzegsters zoo goed als gedurende den zwaren oorlog. Niettegenstaande alle „verlichting" zijn vele vrouwen en meis- jcisi er toch niet van af te houden, hun heil bij allerlei hocuspocus te zoeken, b31 cbide hun zonen of geliefdon, over welke ze dagelijks in angst en onrust verboeren, van alle lood te vrijwaren. !n den laatsten tijd is deze dwaasheid zelfs zoo toegenomen, dat men er van hooger hand tegen is gaan optreden en do bedrijvers van het kwaad, de uitbui ters van oimoozele, goedgeioovige vrouw tjes, met zware straffen is gaan bedrei gen. Sinds honderden jaren heeft gedurende oorlogen het. geloof aan de gave tot 011- kWtsbaarmaking steeds een groote rol ge speeld, en liet is verklaarbaar, "dal ook nu dit bijgeloof nog niet geheel verdwenen is trots mitrailleuses, granaten en kar tetsen D© hk-ést bekende en verbreide metho de om iemand onkwetsbaar te maken is bet meegaven van een schutbrief of bemel- dusVer wonderwel gelukt, doch ieder zal toestemmen, dat ware onzijdigheid een andere houding vercischt. Men moet zich eigenlijk erover verwon deren, dat Griekenland zijn leger nog steeds aan den krijg wist te onttrekken, dat het nog niet het, slachtoffer is gewor den van zijn vcel-gewraakle politiek, waar voor ieder beschaafd en fijn-voelend po liticus den neus moet ophalen. Doch zal het ongerept blijven? Duitsc'he en Entente-diplomaten, strijden nog om den voorrang in de re-geerinjgs- hureaux te Athene. De Entente begint meer en meer vas ten voet te 'krijgen, en men mag gerust aannemen, dat ze niet zal rasten alvorens Griekenland aan haar zijde den vijand wil tegemoet treden. De duimschroeven wordt al vaster aan gezet. Nu lezen we weer, dat Engeland en Frankrijk een nota zouden hebben over handigd aan de Grieksche regeoring, die feitelijk met 'een ultimatum gelijkgesteld kan worden. De nota zou eischen, dat Griekenland binnen acht en Veertig uren aan alle di plomatieke vertegenwoordigers en con suls van Duitschland, Oostenrijtfc-Hanga- rije, Bulgarije en Turkije hun pas zal uitreikten. Voor het geVal, dat hieraan niet voldaan werd, zouden de geallieer den ter bescherming, hunner belangen de noodige maatregelen nemen. Op een dergelijke wijze woéden nu de rechten van een onzijdigen staat geëer biedigd De berichten omtrent de nieuwe- lan dingen, die de (Entente in Griekenland ondernomen zou hebben, worden niet na der bevestigd. Omtrent bet vermoedelijk Verloop van de gebeurtenissen op dien Balkan, doen in het algemeen wel veler lei geruchten de ronde, die echter in geen enkel opzicht eenige betrouwbare aan wijzing geVen. 't Is alles nog door een. geheimzinnig waas omgeven. Men kan slechts naar de toekomstige dingen gissen, doch dit is zeker, dat de toekomst allerminst hoop vol is, en dat een nieuw bedrijf staat ingeluid te worden, hetwelk wreede ver rassingen kan bréngen. Volgens de laatste berichten ztjn de onderhandelingen tusschen Oostenrijk en Montenegro afgebroken, daar de voorwaar den, door Oostenrijk opgelegd, onaanne melijk waren. Het is in deze omstandigheden waar schijnlijk, dat koning Nikita, die niet heeft willen toestemmen in de vernede ring, die hem Werd opgelegd, zich ge reedmaakt om Skoetari te verlaten, ten einde niet in 'de handen der Oostenrijkers te vallen. De Oostenrijkers meldden officiëel, dat de z. g. Nieuwjsarsslag aan het Bessara- bische front geëindigd is en zij op alle punten van het 130 K.M. breede slag veld een doorslaande overwinning behaald hebben. De slag begon 24 Dec. j.l. en hield, slechts opi enkele dagen door rujst- poozen onderbroken, tot 15 Januari, dud te zamen 23 dagen, aan. De legerorders der Russen en verklaringen van gevan genen. evenals alle officieele en offici- briei'. Dergelijke fraaiigheden worden te genwoordig Mj duizendtallen gedrukt. "°.ze hemelbrieven, of ze nu uit lirol, uit Beieren of Pruisen afkomstig zijn, hebben denzellden inhoud en zelfs bijna den zeilden tekist. Er is duidelijk één grondvorm in te herkennen. Men beweert dat de oerbriet.gevonden fe op het S varj .uiten Heiland on Karei do Groote hem reeds' bezat. Zonderling is hierbij zeker, dat in dien tijd nog geen geweren bekend waren! (Maar <>P zulke kleinig heden let het bijgeloof niet! De inhoud van den brief is Ongeveer als- volgt: „.Wie dezen brief bijt zï-c.h draagt, die zal des vijiands s'chot niet treffen en hij zal voor dieven en moor denaars onaangetast zijn. Hij behoeft niet te Vreezen voor degens', geweren en pisto len. Want, zoo men pp hem mikt, moeten door den dood en het bevel van Jezus alle kogels stilstaan, hetzij zichtbaar, het zij' onzichtbaar, alles krachtens bevel van den engel Michaël, in den naam des Va ders, des Zoons en des Heiligen Geestes. Wie dit niet gelooven wil, schrijlve den brief over, hange hem om' den hals van een hond en schiete op hem, zoo zal hij zien, dat de hond niet getroffen tvordt, en het waar is." Hierop volgt dan gewoonlijk 'de „gp- bruiksaanwijzing." Dergelijke brieven wor den in deze tijden in Duitsohland ver kocht voor 1/2 tot 3 mark het stuk. Even als in 1870 zijn nu ook weer dergelijk© hemelbrieven op gesneuvelde soldaten ge vonden, wat natuurlijk het beste bewijs cuse bekendmakingen uit Petrograd be vestigen, dat hun legerbestuur mot. dit offensief groote militaire en politieke oog merken nastreefde. De Bussen offerden daarvoor zonder eenig succes minstens 70.000 man aan dooden en gewonden en ïiet nagenoeg 6000 strijders als gevan genen in. Oostenrijksche handen. Een scfnrpsohuttor. De oorlog is oen gruwelijk bedrijf. Men zal dit zeker niet ontkennen, na het vol gende relaas te hebben gelezen over een Australischen scherpschutter, die zich op zijn manier in hot GaJlipoli-schieixaland; had onderscheiden. De Cairo Evening, Mail weet van dien man het 'volgende te Ver halen „Soldaat W. E. Sing mag wel de kam pioen-scherpschutter van Australië wor den genoemdgedurende den lijd dat hij i n Gallipoli was,, heeft hij over clo 200 Tur ken neergelegd. Natuurlijk heeft hij er bij vijandelijke aanvallen waarschijnlijk nog veel meer neergeschotenmaar enkel als scherpschutter weet hij dat meer dan 200 zijn gevallen als slachtoffer van zijn zui ver schot. Sing's methoden waren zoovvat dezelfde als die van de Turken, hij nam het in hun eigen spel tegen hen op' en Was hun daarin de baas. Hij had drie bepaalde mikpunten, die zijn makkers bij stilzwijgende afspraak op 320 M. afstand, een tweede een verbindingssap opj 450 M. afstand, de derde een weg door een inzinking op 9O0 M. Behagelijk in zijn nestje liggend, loerde Sing door een paar telescopen naar de plaatsen waar kans was om iets onder schot te krijgen. Dicht bij' hem lag een officier ook maar door een telescoop te verkennen. De Turken waren zoo bang voor die ongeluksplekken, dat de geduldige scherpschutter dikwijls een heelen dag lag1 te loeren zonder één vijand te zien. Op andere dagen ztochten de Turken (dat waren dan waarschijnlijk versc.he troepen) het gevaar. Zij toonden zich vermetel ongedekt op nauwelijks 450 M. afstand en Sing riep dan, als hij ze ondersteboven schobt: ('Dit is te makkelijk om den naam. .van sport te verdienen". lederen keer speet het Billy Sing voor die arme Turken, maar dan herinnerde hij fcicih, hoe hun scherpschutters de Australische officieren hadden weggescho ten in de eerste dagen 11a de landing; en hij verhardde gijn hart. Maar nooit schoot hij op een baard rage r, of op een soldaat die poogde een gewonden Turk te redden. Bij één gelegenheid vond een ko gel zijn weg door het kijkgat waardoor een sergeant zatste observeerendie ser geant werd zwaar en Sing zelf licht ge kwetst. Doch nadat Sing zijn wond had laten verbinden, hervatte 'hij zijn sahieten.- Op zekeren dag kroop' een bekende ge neraal Sing's schietkuil binnen om hem aan het werk (tie zien. Sing was slecht geluimd, want net woei harcl en hij had een man gemist zoo maar gemist, op 270 M.„Ik zal weer moeten gaan lee- ren schieten!" zei hij schamper. Juist op dat oogenblik kwam er een hoed boven de borstwering op 460 M. Sing richt'td eens en wachtte. Spoedig' kwam er een hoofd te zien en Sing baalde over. Terwijl hij vuurde gebeurden twee dingen; er schoot een windvlaag uit door de vallei; en de Australiër wist dat zijn kogel op is voor de nietigheid van zulke papieren amuletten! .Maar, helaas1, het gvoote pu bliek is' niet van den waan, dat zülke tooverformules bracht hebben, te gene zen. In de buitengewoon bijigeloovig© 17o eeuw, gedurende do tijden van den dor- tigjaiigen oorlog, tierde de hemelbrieven- handel welig. Vooral onder cl© zigeuners, landloupers en réizende gezellen waren er velen, die de zwarte kunst, bekend als de „Passauer kunst," verstonden. Deze naam stamt van den scherprechter Kaspar Neithardt tc Passu, die 'teerst met den handel in 'sichutbrieven moet begonnen zijn. Er bestonden toen ter tijd heel wat manieren om „kogelvast" te worden. Een prachtmi-ddel tot verkrijgen der onver- wondbaarheid was het nood- of zegehemd, dat onder in achtneming van een groot aantal ceremoniën door een reine jonk vrouw moest gesponnen zijn. Op de borst werden meestal twee koppen geborduurd. De eene niet een baarcl en helm, cle ander den duivel met zijn kroon voor stellend. Dergelijke noodhemden kan men bij hoopen in onze tegenwoordige musea terugvinden; zij zijn alle met bezwerings formules en babalistische teekens bestikt, zoo'dat de vervaardiging van zulk een hemd .een zeer tijdroovend werk moet gteweest z'ijh. Het moest in één nacht liefst de Kerstnadht klaar komen, zoo dat gewoonlijk' Verschillend© jonkvrouwen er tegelijk' aan werkten. Behalve de schutbrieven en de nood- De B ij k s m i d d e 1 e n. De „Staatscourant" bevat een over zicht der Rijksmiddelen over December hemden bestonden er nog tal van andere tooVermiddelen Bijzonder in trek waren: een stuk van den strik' van een gehangene, de oogen van een wolf, of de fcop van een vTecler- muis. Al dergelijke voorwerpen moesten, om hun werking te kunnen ontplooien, in een buidel, gemaakt uit de huid van een zWarten kater, op het bloote lijf gedragen Worden. Ook vele planten hadden het vermo gen tot „vastmabing." 'Zij moesten op bepaalde uren met goud of blanb staal worden uitgegraven. Vooral mos, gegroeid op een doodshoofd, was bijzonder krach tig. Men bon het voor veel geld! in de apotheken krijgen. Het zaad van varens 'kan niet alleen „kogelvast," maar ook onzichtbaar maken. Allerhande amu letten en munten, zoo b.v. cle St. George- daalders en de Mansvelder daalders, had den eveneens dit vermogen en werden vaak, met het twintig- "tot dertigvoudig© gewicht betaald. Het is bewezen, dat de St. Georgedaalders in 1870 nog veel ver bocht werden, en vermoedelijk is het han deldrijven in deze daalders oo'tó in dozen oorlog nog niet geheel van de baan. Wat voor dwaasheden men zelfs in het jaar 1914 nog uithaalt, blijkt uit het vterhaal van een officier. Deze droeg het hart van een vleermuis als talisman bij zich, niet uit bijgeloof, maai- om aan den wensdh van zij'n verloofde te voldoen. Op het landgoed, waar dit meisje geboren werd, was jaren geleden een vleermuis gevangen en gtedood. Een oude dienstbod© gaf toen VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. f 1,50 Losse nummers Prijs der Adverientiën 15 regels f 0.50, iedere regel meer 1# ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 1—10 regels fl. iedere regel meer 10 ct. Vorstel ij k bezoek te Leidon. Vrijdagnamiddag zal Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, oen bezoek aan den raad het hart er van te bewaren, in zilverpapier te wikkelen en aan de dochter des huizes te geven. Hot 'zou haar blijvend "geluk aanbrengen. Toen nu de oorlog aanbrak, sloot deze jonge dame het vleermui&hartje in een gouden étui en g'aï liet haren verloofde. De officier Voegde aan zijn verhaal lachende toe: „Misschien word ik ook nog wel bijge- loovig, want gedurende den heelen oorlog is mij 'nog (pets overkomen, hoewel ik toch reedsi vele zeer bloedige gevechten heb meegemaakt." Het is „zonderling hoe levenskrachtig het bijgeloof 'in allelei vormen isl Het is eeuwenoud en toch bomt de menschhieid bet niet te boven. Vele groote veldheeren en Vorsten werden vroeger Voor „bogel- Vast" gehouden, zoo b.v. Tilly en Wal- lenstein, evenals Gustaaf "Adolf "en de be roemde Kerel XII Van Zweden. Meestal waren zulke krijgsvorsten van Jnm eigen onkwetsbaarheid heilig, overtuigd. En zelfs1 in dezen oorlog is er een veldmaar schalk, de graaf Haeseler, die door de soldaten voor „vast" wordt gehouden. De zen roep van onkwetsbaarheid dankten zulke legervorsten gewoonlijk aan him on verschrokkenheid, hun trotseeren van den dichtsten kogelregen. (Homoeopathiseh Maandblad, red. dr. N. A. .T. Voorhoeve, Zwolle La Rivier© Voorhoeve, Prijs per jaar fl.25).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1