No. 79 Maandag' 3 Januari 1916 30e Jaargang De Groofe Oorlog. Uit d® Pers. Uit Provincie. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANqe VORST STRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUSJ - L. BURG. Drukkers: Ossterbaan Le Corrttre - Goes. TERMEUZE^. WÜ zoeken voor Terneuzen een actief Berichtgever. Redactie. Beknopt overzicht var. den tcestand. We schrijven 1910. En. we hervatten de weinig opwek kende taak van het schrijven vair be knopte oorlogsoverzichton. Laat ons ho pen, dat in den loop van het pas in getreden jaar kan het zijn reeds zÜ-of spoedig de vredesklokken luiden, en het oorlogsgeweld plaats make voor do oude welvaart en den ongestoorden vrede De laatste dagen van 1915 hebben ziel? gekenmerkt door twee gebeurtenissen, 'waarvan de gevolgen al zeer verschil lend zullen zijn. In de eerste plaats het feit, dat Oostenrijk een antw oord-nota aan de Vereenigde Staten heeft gezonden, met betrekking tot de Ancona.-zaakten twee de, dat Generaal Sarrail, de opperbevel hebber der Fransche troepen te Saloniki, de Duitsche, Oostenrijksche, Turksche en Hulgaarsche consuls in deze stad heeft laten arresteeren en op een Fransch oori logsschip heeft doen overbrengen. Wat het eerste geval betreft .bestaat er alle kans, dat de zaak spoedig bijge legd zal zijn. Oostenrijk neemt een mild standpunt in, immers het strafte den schuldigen duikbootkapitein en 'het be loofde schadeloosstelling, zoodat Amerika niet veel meer te zeggen zal hebben. Scheen aanvankelijk de kans groot, dat de vriendschappelijke betrekkingen tus- sehen de beide landen verbroken zou wor den, thans is deze, wat het Ancona-gevaJ betreft, al heel klein geworden. Of het nieuwe feit, de torpedeering van de „Persia" zou weer roet in het eten moeten werpen. Hebben w.e lner te doen met een hex-haling van de „Lusitania"-, van de „Arabic"-, van de Ancona-ramp? We weten het nog niet precies,, doch het feit, dat een personensohip met Ame- rikaansche burgers aan boord, getorpe deerd is, is voldoende, om opnieuw wrij ving tusschen de Ver. Staten en de een- tralen te veroorzaken. Lezen en vergelijken we de nieuwjaars boodschappen van de hoofden der oorlog voerende landen, dan blijkt, dat men 1916 ingetreden is zonder uitzicht op vrede. En verwacht men al vrede in den loop van dit jaar, dan toch niet vóór de volko men vernietiging des Yijands. De Duitsche Keizer heeft bij de jaar wisseling de volgende boodschap gericht aan 'leger, vloot 'en koloniale troepen: Kaïneraden! Een jaar van zwaren strijd ligt achter ons. Waar ook een overmacht van vijanden tegen onze linies stormliep, is ze te pletter geloopen tegen uw trouwe dapperheid. Overal waar gij hebt gestre den, hebt gij de zege roemrijk be-vochten. Dankbaar herdenken wij thans voor alles de broeders die hun bloed blijmoedig heb ben gegeven om veiligheid voor onze dier baren thuis en roem voor het vaderland te bevechten. Wat zij zijn begonnen, zullen wij met Gods genadige hulp voltooien. Nog strekken de vijanden van west en oost, Van noord, en zuid in machtelooza woede hun handen naar alles, wat ons leven waarde geeft, uit. De hoop om ons in eerlijken strijd te overwinnen heb ben zij reeds lang begraven, zij gelooven nog slechts te kunnen houwen op het gewicht van hun getalsterkte, op uithon gering ,van ons geheele volk, op de uit werking van hun even misdadigen als arglistigen lasterveldtocht. Hun plannen zullen echter niet gelukken; de geest en de wil die het leger en het vaderland onwankelbaar vereenen zullen ze jammer lijk te schande maken. Laat ons dus het nieuwe jaar intreden om met Gods hulp het vaderland te be schermen en te strijden voor Duitsch- land's grootheid. Groote hoofdkwartier, 31 December. w.g. Wilhelm. Aan een brief, door president Poincaré aan de officieren en soldaten van Frank rijk gericht, ontleenen we de volgende regelen „Alle Franschen, verzoend en eensge zind in dezelfde beproevingen, luisteren met eerbied naar de les der dooden, een les van moed, geduld eu vasten wil, van kalmte, koelbloedigheid en vertrouwen. Het volgende vreeselijke vraagstuk wordt aan het volk gesteld: berustende onderworpenheid, óf economische onaf hankelijkheid eu nationale autonomie. Eein oplossing, die daartusschen het midden houdt, is niet mogelijk. „Elke vrede, die in verdachten vorm e* met dubbelzinnige voorstellen tot ons De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG!. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. postf 159 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 et. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Rij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels f 1. iedere regel meer 10 ct. komt; die smadelijke transacties of bas taardcombinaties aanbiedt zou onder be- driegelijken schijn ons slechts oneer, on dergang en onderworpenheid brengen. Wie zou uit ongeduld of vermoeidheid op der gelijke wijze het verleden eu de toekomst van Frankrijk aan Duitschland willen ver- koopen?" Trots den verslagen toon waarmede de boodschap aanvangt, vervolgt ze aldus: „Thans moeten we den oorlog, in sa menwerking met onze trouwe bondgenoo- ten voeren, tot het Duitsche militairismq is vernietigd en geheel Frankrijk hersteld. Elke aarzeling of besluiteloosheid zou een ondankbaarheid jegens onze dooden zijn en verraad jegens ons nageslacht". De brief eindigt aldus: „Wij zullen niet versagen. Frankrijk heeft vertrouwen, om dat gij daar zijt. Uwe officieren verklaren steeds dat wij nooit schittender leger heb ben gehad. Gij zult' overwinnen. Het jaar dat begint brengt u de trots, de nederlaag van den vijand te voltooien, de v'reugde naar uw haardsteden terug te keeren en et de overwinning te vieren met hen die gij liefhebt". Do Koning van Engeland seinde in den- zelfden geest aan Poincaré. Hij spreekt van hooge plichten, een grootsch doel en van do verbonden legers als waarborg S'oor de eindoverwinning. lnlusschen wordt de strijd op het Oos terfront hevig voortgezet. Aan het front in de Boekowina vallen do Russen in de laatste dagen met buitenge wone woede aan. Het „Berliner Tage- blatt" verneemt uit Tsernowitz, dat do strijd sinds Kerstavond een weergaloozo heftigheid heeft bereikt. De Russen brach ten aan een front ter lengte van 5 K.M, meer dan '200 stukken geschut en 3 in fanteriedivisies te zamen. Na de voor bereiding door trommelvuur gingen de Russische colonnes 14 maal tot den stormaanval over. Volgens den Duitschen berichtgever werden ze telkens teruggesla gen en bleven honderden lijkon in da draadversperring der Duitschers hangen. Een Weensch communiqué meldt ons de volgende bijzonderheden, welke voor zichzelf spreken. De vijand begon ook weder het offensief tegen het Bessarabischc- front van het leger van Pflanzer-Baltin. Nadat hij reeds in den nieuwjaarsnacht tweemaal en den volgenden nacht éven zoo dikwijls te ver geefs gepoogd had. onze stellingen binnen te dringen, ondernam hij om één uur in den namiddag opnieuw een sterken aanval tegen de verschansingen bij To- porutz. Deze aanval werd door de dap pere verdedigers in een gevecht van man tegen man afgeslagen. Twee uur later rukten in hetzelfde gebied, zes Russische regimenten vooruit, die grootendeels we derom teruggeworpen werden. Slechts in een bataljons-sector is de strijd nog niet geëindigd. l>e verliezen van den tegen stander zijn buitengewoon groot. Ook op het Strypa-front, ten Noord- Oosten van Buczacz viel de vijand in den nieuwjaarsmorgen aan. De aanval mislukte, evenals een voorwaartsche be weging tegen een verschansing ten Noord- Oosten van Burkanon. Hetaantal de^ in de laatste week in Oost-Galicië gevangen genomen Russen! bedraagt bijna 3000. \en. ^'den van Dubno en bij Berestiany in het harnungebied zijn zwakkere vijan- cl ei ij ké aideelmgeii torugg-e slagen. Da „Persia" getorpedeerd. Het stoomschip „Persia" van de Penin sular and Oriental Compagny (4155 netto- tons) zonk Donderdag. Het grootste gedeel te der passagiers en van de bemanning is verdronken. Vier reddingsbooten konden bet schip verlaten. De „Persia" was op weg naar Bombay. De laatste haven welke de „Persia" aangedaan heeft was Malta op den. 28sten December. Do passagierslijst der „Persia" meldt, dat 230 paSskgiers te Londen biljetten hebben genomen. Onder hen waren 87 vrouwen, 25 kinderen en ook 3 Ameri kanen. De Peninsular and Oriental Com pany meldt, dat de „Persia" ter hoogte van Creta tot zinken werd gebracht. De personen, die zich in de vier booten kon den redden, weiden opgepikt door een stoomboot welke naar Alexandria voer. De Peninsular and Oriental Company ontving bericht van de admiraliteit, dat de „Persia" getorpedeerd is. De bemanning van de „Persia" bedroeg tusschen de 200 en 300 man, meestal Las- caris. Zelfs indien dus de reddingsbooten het maximum aantal personen 60, opge nomen hebben, moeten er ongeveer 20Ö dooden zijn. Onder de Amerikanen aan boord bevond zich ook Mc. Neéïey, de consul te Aden. Nader wordt gemeld, dat zich onder de overlevenden van de „Persia" 59 passa giers, onder wie 1.7 vrouwen, beviiiden(. Van de bemanning zijn 3.5 blanken en 59 Lascaren gered. 158 overlevenden van de „Persia" zijn te Alexandria aangekomen. Naar men meent, bevinden zic-h onder hen 60 passa giers. De „Persia" moet zonder voorafgaande waarschuwing getorpedeerd zijn. Zij' zont binnen cïnkele minuten. Bevestigd wordt, fdat Alp. Neely, de Ame rikaansche consul te Aden, verdronken is. Geen der .overlevenden heeft den onder zeeër gezien, maar een officier van do „Persia" zag het spoor van de torpedo, welke (Liet schip trof. De „Persia" werd dwars getroffen aan stuurboordzijde 0111 10 minuten over één in den namiddag en was 0111 kwart over één reeds in de diepte verzonken. Het is' bijna een wonder, dat er nog ie mand gered is; vier reddingsbooten wér den echter met den groots'ten spoed to water gelaten. 160 personen zouden ge red zijn van de ongeveer 550. De kapi tein is verdronken. Nadat het schip ge zonken was, zag men hem zwemmen. Daarna verdween hij in de diepte. Een bestookt kwartier. In de „Vorwiirts" leest men eenige schetsjes van het Westelijk front. In een daarvan wordt een door vijan delijke artillerie gestadig bestookt kwar tier beschreven. Het dorp bestaat uit een paar dozijn bouwvallen tusschen woeke rend onkruid. De beide wegen, die al daar elkaar kruisen, zijn door granaten omgewoeld. Een kuil van wel drie meter diep juist op het snijpunt, maakt ze bei de onbruikbaar. Niet ver daarvan ligt een uit elkaar gebarsten bagagewagen. Hier en daar tusschen het puin liggen nog oude half vergane en stuk geslagen meubels, gebogen ledikanten en een paar oudo landbouwmachines. Het is hetzelfde troos- telooze tooneel, dat men overal vindt in liet gevechtsigebied. Tegen een steile bellins liggen ook een paar barakken. Haastig in elkaar getim merde houten ruiten van boven met puin cn steenen bestrooid, om.de vijandelijke waarnemers te misleiden. In plaats van vensters kleine gaten, die zorgvuldig wor den dicht gemaakt, als er binnen licht aangestoken wordt. De uitrusting bestaat uit -een paar ruwe banken en dito tafel en twee lange rijen britsen naast elkaar. Alles Vies, wemelend van ratten en ander ongedierte. Overal beschadigd en half klaar. Hier gaat het niet anders. Wie twee dagen en twee nachten daarginds in de k'oude op de hoogte gelegen heeft, die is gelukkig, als hij in deze muffe, stoffige schuur komt, en in het vol onge dierte zittende stroo van de slaapplaatsen kan kruipen. Tot het laatste plekje wordt gebruikt, tot niemand zich meer goe<| roeren kan. Bagage en koppels liggen; over elkaar en voortdurend vinden ver velende vergissingen plaats. Als overdag bijzondere ijverige lieden op de gedachte komen, schoenen of klee- dingstukken te willen reinigen, dan is het er stoffig om te stikken, want nie mand mag er uit, opdat de vijand 'het niet merkt. Ruzie is dan gewoonlijk het gevolg. Heerlijk is dus stellig anders, maar zooals gezegd, iedereen is blij1, die hier een onderkomen vindt. Slechts één wer kelijk gebrek heeft deze plaats. Alle drie, vier uren, valt het den Franschman in, dat daarginds nog de overblijselen van een dorp liggen. Dan begint zijn artillerie een concert, zoodat iemand 'hooren en zien vergaat. De vijand weet wel niet, dat hier ha- rakken zijn, of ten minste niet waar zij zijin, maar hij moet een vermoeden heb ben, dat hier troepen liggen. Misschien heeft hij ordonnansen of onvöorzichtigen gezien. Nu beschiet hij! zekerheidshalve van tijd tot tijd het geheele dal. En wel zeer grondig. Een klein kaliber klettert hij dozijnen, zonder ophouden. In salvo's van vier en zes stuks tegelijk. Bruisend met lan gere tusschenpoozen komt daartusschen het betere soort aan en, als dat inslaat, schudt de grond van het heele dal. Het eene oogenbhk kraakt het in de buurt, j1'™ WW1' vel'der af. Nu is. het heel dicht bij. Niet aangenaam. Ieder houdt zijn adem m. Men heeft het gevoel, dat bet vol gende oogenblik het laatste kan 'zijn. De houten wanden sidderen. Op het dak valt een zware hagel. Gruis, steenen, ijseren splinters, wie weet. Angstigen dringen dicht tegen den berg wand aan, waarop de barakken staan Anderen leggen-onbeweeglijk op hun bed Weer anderen loopen onrustig op en neer Nu hebben ze ons te pakken, mompelt er een onophoudelijk. Dat komt van jul lie vervloekte onvoorzichtigheid. Er zijn lui, die het niet kunnen laten. Van morgen draaide er weer een buiten rond. Het is tóch maar meiischelijk, dat men er eens uit moet, antwoordde er een. Ja, alsof je dat 's nachts niet kunt doen. Maar jij bent er ook zoo een. Je rent naar buiten en wij moeten er voor boeten. Het barsten van een zware granaat in de onmicldelijke nabijheid van de hut, brengt eejn. oogenmik' allen lot zwijgen-. Ecu bank is omgevallen. Ik geloof, dat we er vandaag niet le vend afkomen. Die hebben ons gezien. Zoo precies en zoo lang hebben ze anders niet bierheen geschoten, begint er einde lijk weer oen. Klets, zegt een ander. Het is altijd hetzelfde. Ze zoeken hot dorp af, zooals steeds. Jullie maakt met je gebazel do menschen maar gek. Het zal wel gauw ophouden, de tijd is haast 0111. Do granaten vallen weer verder weg. De hevigheid van het bombaidement wordt minder. Ten slotte slaapt het geheel in. De barakken zijn, zooals steeds nog, onge deerd gebleven. Drie, 'vier uren rust. Dan kan men herademen. Altijd hoopt men weer, dat zij de beschieting nu wel eens op konden geVen. Maar neen, altijd begint ze weer. Alle w-enschen en vloekeu helpen niels. Alleen in den nacht blijft soans het bombarde ment achterwege. Kot •te Oorlogsberichten. De Handelsoorlog. Lloyds meldt, dat de Engelsche stoomboot „Abe- lia" (2318 nettolons) gezonken is. De „Thessaloniki" gezon ken Het Grieksch stoomschip „Thessa loniki," dat drie dagen geleden New-York verliet, seinde draadloos 0111 hulp, doch werd niet gevonden. -De Anierikaansche vredes-expeditie is op 1 Januari uit Stockholm te Ko penhagen aangekomen. Amerika en Oostenrijk. Uit Washington wordt gemeld, dat ambtena ren aldaar verklaren, dat Oostenrijk prac- tisch alle Amerikaanse,he eischen inzak© do „Ancona"-kwestie heeft ingewilligd en een breuk in de betrekkingen thans on mogelijk is. Ontploffing. Bij een ontploffing in de fabrieken van de Linseed Oil Com pany werden 8 personen gedood en 12 gewond. Door de ontploffing ontstond brand, welke een schade van tusschen de een en de twee millioen dollars aan richtte. De Koning van Engeland heeft den Tsaar tot Britsch veldmaarschalk be noemd. Kardinaal M e r c i e r. Het „Gior nale d'Italia" verneemt, dat kardinaal "Mer- cier verlof gekregen heeft, 0111 na zijn reis naar Rome in België terug te kee ren. Dit verlof is dezer dagen op het Vaticaan aangekomen. Kardinaal Mercieï zal waarschijnlijk in de tweede helft van Januari naar Rome komen. Handelsverbod. In Engeland is een nieuw departement ingesteld, heit departement van buitenlandschen handel om de nieuwe wet uit te voeren, waar bij machtiging gegeven wordt om den han del van Engelsche personen en firma's met vijandelijke personen of maatschap pijen in de neutrale landen te verbieden, Griekenland protesteerde bij Duitsch land tegen de actie van de. vliegmachine, welke boven Saloniki vloog en een bom wierp, waardoor een herder gedood werd. D e G r i e k s c h e koning. De ge zondheidstoestand van Z. M. is uitstekend. Hart en longen werken goed. Het ette ren van "de wond, veroorzaakt door de vroegere operatie houdt aan, echter is dit voor de algeheele herstelling noodig en oefent geenszins invloed uit op den gezondheidstoestand van Z. M., noch be lemmert het den koning in het uitoefenen van zijn bezigheden. Zijn laatste boodschap. In de Duitsche „Grenzebote", liet blad van 'de Gereformeerde Kerken in Oost- Friesland en Rentheim, komt dit treffende stukje over een der gesneuvelde predikan ten voor Gedurende de veldslagen onder Alaar- schalk Hindenburg tegen de Russen, is met zeer vele anderen ook de Wurtem- bergsche predikant Stotz gesneuveld. Hij werd zwaar in het bovenbeen verwond, en daar er geen tijdige hulp kon geboden worden is hij doodgebloed. Langen tijd stond zijn naam op de lijst der vermisten; pas later vond men zijn lijk en daarnaast een veldbriefkaart, gericht aan zijn vrouw, van den volgenden inhoud: „Wanneer gij deze briefkaart ontvangt, bid ik u, dat gij u flink houdt en u een dappere moeder betoont. Ik ben nu bij Hem, die mijns harten troost en mijne zaligheid is. Gun mij van harte mijne rust, waarnaar ik ge durende den geheelen oorlog altijd door, verlangd heb. Hoe heerlijk is het. Hem aan mijne zijde te weten, wanneer alles wankelt en bezwijkt. Hij zij ook uwe troost en uw steun, daar Hij toch in Zijn woord nadrukkelijk aan weduwen an wee- zen Zijne hulpe toezegt. Klem u vast aan God, zooals Hij u vasthoudt, en wil meer bidden dan klagen. Laat niet naar mijn lichaam zoeken; de hoofdzaak is-, dat mijne ziel de rust der kinderen Gods is ingegaan. Klaag niet, maar wijdt uwe krachten aan de opvoeding van onze ge liefde kinderen in Zijne vreeze, opdat wij elkander eenmaal daarboven in de zalig heid mogen ontmoeten. In dit blijmoedig vertrouwen groet u allen voor het laatst uw liefhebbende man, vader en zoon". De Doode-Handbelasiing. Over dezen belastingvorm van minister Trcub, schreef de lieer K. Vos uit Middel- stum een artikel in het „Alg. Handels blad" van welk artikel het slot als volgt luidde „Ik: besluit met deze vraag: Bij liet ontwerpen van een tabaksbelasting heeft de minister eerst beraadslaging mot ta bakshandelaren en fabrikanten gehouden.. Waarom heeft de heer. Treub bij shct ontwerpen van een doode-hand-belasting, welke zoozeer het bestaan der kerkge nootschappen raakt, het onnoodig geacht inlichtingin te winnen, bij onze kerke lijke -administrateurs?" Door Gedeputeerde Staten van Zee land is aan de lieeren A. F. Hanssens te Stavenisse, lid- en J. J. de Jager te 's* Heer Arendskerke, plaatsvervangend lid van de Commisssie van Beroep in het 7e tienddistrict ,als zoodanig eervol ontslag verleend, daar de werkzaamheden van de Tiendcomniis'sie i'n het genoemde district zijn afgeloopeh. Met de booten der Maatschappij Zee land zijii in 1915 vervoerd: 102414 rei zigers, tegenover 194601 gedurende het jaar 1914. Bij- den dienst der directe belastin gen, enz. is de verplaatsing van dfen kom mies I. M. Looij te Vlissingen naai' Rotter dam bepaald op 1 April. Benoemd met 28 Dec. (tot kommies 3e kl. T. de Boei te Sas van Gent (Lijd.j Verplaatst met 1 Januari de kommies 2e kl. N. Jal- vingh van Sas van Gent naar Sliedrecht, W. H. ter Horst van Hulst naar Muiden. Besmettelijke ziekten. In de week van 2228 Dec. zijn do navolgende besmettelijke ziekten tec k-eju- nis van den Central011 Gezondheidsraad gekomen Roodvonk2 gevallen te Goes, -3 ta Hoek, 3 te Neuzen, 2 te Oudelande, 2 te Sc herpen isse, 12 te Schoo ndijke en voorts een geval te St. Maartensdijk, Sta venisse, Vlissingen en Zaamslag. Dipfateritis4 gevallen te Goes en' een' te Groede, Heinke'nszand en Westdorp©, D e o v e r b r ui g gi n g d e r E e n d r a c h t. De gemeenteraad van Bergen-op-'Zoom heeft besloten voor het spoorwegcomité voor de overbrugging der Eendracht en het aanleggen van een iokaalspoor van het station der spoor aldaar af, door het geheele eiland Tholen, f 25000 bei schikbaar ftie stellen. Middelburg, Stoeiende jongens kwamen Zaterdagavond in de Langedellt met een der groote ruiten vau den winkel van do firma Vroom en Dreesman in aanraking, waardoor de ruit brak. De Oudejaarsavond is hier rustig voorbijgegaan, de Nieuwjaarsavond ech ter minder; het was vooral in de Lange- delft en in !de 'Stationstraat en omge ving van beide straten vrij rumoerig. Een paar maal moest dan ook de politie han delend optreden. Ten eerste toen te on geveer half zeven in het café van M aan den Dam ruzie ontstond tusschen twee matrozen, welke ruzie op straat werd voortgezet en daar ontaarde in een vecht partij, waarbij de eene matroos, zekere H., door een zestal personen werd mis handeld. Aan de vechtpartij werd door een inspecteur- van politie een einde gemaakt en H„ die eenigszins bloedde, naar het politiebureau gebracht. Ook H.'s vader liep toen mede naar het bureau. Daar laatstgenoemde dronken was, werd hij in arrest gesteld. Ongeveer een uur later arresteerden twee agenten zekeren B. G„ die onder den invloed van sterken drank verkeerde en die de orde verstoorde in de Station straat. Deze arrestant ging eerst gewillig mede, maar begon zich in de Bel link straat hevig te verzetten, welk verzet hij ook op het bureau tegen meerdere politie mannen voortzette. Hij werd tot Zondag'

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1916 | | pagina 1